dr Monika Tarnowska Uwarunkowania umiejętności wnioskowania

Prowadzący:
dr Monika Tarnowska
Tytuł seminarium:
Uwarunkowania umiejętności wnioskowania o umysłowości innych
wśród dzieci
Opis i cele przedmiotu:
Seminarium dotyczyć będzie badania związków między wczesnymi doświadczeniami dziecka w relacji z
opiekunami i poziomem lęku u dziecka a jego skłonnością do mentalizacji, a więc wnioskowania o
umysłowości (stanach psychicznych) innych osób. Związki te badane będą na różnych etapach rozwoju,
charakteryzujących się zróżnicowanym poziomem umiejętności dzieci w zakresie przypisywania innym
umysłowości.
Zmienne dotyczące doświadczeń z opiekunami operacjonalizowane będą m.in. w odniesieniu do teorii
więzi, w kontekście współczesnych badań z tego obszaru. Dowiedziono, że matki dzieci przywiązanych w
sposób bezpieczny charakteryzują się skłonnością do traktowania swoich dzieci (od najwcześniejszego ich
wieku) jak obdarzonych umysłem indywidualności. Inne badania mówią o związku między poziomem lęku
a skłonnością do dementalizacji (odmawiania „obcym” psychologicznej głębi) – im wyższy poziom lęku,
tym silniejsza tendencja do dementalizacji członków obcych grup społecznych. Seminarium dotyczyć
będzie problematyki łączącej powyższe obszary badawcze, z naciskiem na pytanie o manifestowanie się
oraz uwarunkowania wnioskowania o umysłowości innych wśród dzieci na różnych etapach rozwoju.
Efekty kształcenia realizowane w ramach seminarium magisterskiego:
Seminarium magisterskie I (semestr I)
Sprawdzane kierunkowe efekty dla seminarium magisterskiego I
Ma pogłębioną i uporządkowaną wiedzę z zakresu problematyki
przygotowywanej pracy magisterskiej
Na podstawie przeczytanej literatury potrafi sformułować i uzasadnić hipotezy
badawcze
Student jest świadomy, jaki jest stan jego wiedzy oraz ma zdaje sobie sprawę z
potrzeby jej poszerzania i aktualizowania
K_U06
Zadanie
Dyskusje,
Analiza literatury
Dyskusje
K_K01
Dyskusje
K_W08
Zadanie
Dyskusje
K_W02
Seminarium magisterskie II (semestr II)
Sprawdzane kierunkowe efekty dla seminarium magisterskiego II
Wie, jak tworzyć i weryfikować narzędzia badawcze, a także wie jak dobierać i
stosować narzędzia dostępne, aby uzyskiwać wiarygodne dane
Potrafi przygotować narzędzia potrzebne do przeprowadzenia zaplanowanych
badań
Potrafi zaplanować swoją pracę.
K_U08
K_K05
Prezentacja metody
badawczej
Dyskusje
Seminarium magisterskie III (semestr III)
Sprawdzane kierunkowe efekty dla seminarium magisterskiego III
Zadanie
Student wie, jak zaplanować i przeprowadzić badanie zgodnie ze standardami
metodologicznymi oraz w jaki sposób analizować dane pochodzące z
przeprowadzonego badania
Student potrafi wyszukiwać, interpretować oraz wyjaśnić uzyskane wyniki
będące odwzorowaniem realnych sytuacji psychologicznych
K_W07
Dyskusje
K_U02
Student ma świadomość odpowiedzialności za prowadzone badania i za osoby
badane, odpowiedzialnie podejmuje decyzje
K_K08
Dyskusje,
omówienie
wyników badań
Dyskusje
K_W13
Zadanie
Dyskusje
Seminarium magisterskie IV (semestr IV)
Sprawdzane kierunkowe efekty dla seminarium magisterskiego IV
Student wie, jak należy przygotować i napisać pracę magisterską (zasady
etyczne, formalne i merytoryczne)
Student potrafi przeanalizować i zinterpretować uzyskane wyniki,
przeprowadzić ich dyskusję zgodnie z obowiązującymi go zasadami etyki i
względami formalnymi
Potrafi napisać pracę magisterską
Świadomie stosuje się do zasad etyki zawodowej i w ich świetle rozpatruje
napotykane trudności w realizacji projektu
K_U07
K_U12
K_K07
Napisanie i złożenie
pracy magisterskiej
Dyskusje
Tematyka i przykładowe pytania badawcze:
Tematyka: Związki między doświadczeniami z opiekunem, oczekiwaniami wobec innych i poziomem lęku
a skłonnością do przypisywania innym (w tym – członkom obcych grup społecznych) umysłowości u dzieci
na różnych etapach rozwoju.
Przykładowe pytania badawcze:

Czy poziom skłonności opiekunów do traktowania dziecka jako obdarzonej umysłem
indywidualności wpływa na stopień, w jakim dziecko przypisuje umysłowość innym?

Czy skłonność do przypisywania innym umysłowości wiąże się z poziomem lęku u dzieci na
różnych etapach rozwoju?

Czy rodzaj oczekiwań wobec innych prezentowany przez dziecko w problemowych sytuacjach
społecznych wiąże się ze zróżnicowaną skłonnością do przypisywania umysłowości innym?
Wymagania wobec uczestników seminarium:
Znajomość języka angielskiego w stopniu pozwalającym na korzystanie z anglojęzycznych prac
naukowych. Wysoki poziom zaangażowania i chęć prowadzenia badań wśród dzieci.
Wstępny harmonogram pracy i warunki zaliczenia:

Pierwszy semestr – sprecyzowanie hipotez do weryfikacji w trakcie badań na podstawie analizy
współczesnej literatury, rozpoczęcie prac nad teoretyczną częścią pracy magisterskiej,
przeprowadzenie pilotażu.

Drugi semestr – zebranie świadomych zgód opiekunów dzieci i przeprowadzenie badań.

Trzeci semestr – analiza wyników, zakończenie prac nad teoretyczną częścią pracy magisterskiej,
rozpoczęcie prac nad opisem interpretacji uzyskanych danych.

Czwarty semestr - zakończenie pisania pracy magisterskiej.
Warunki zaliczenia: Realizowanie założeń harmonogramu, udział w konsultacjach, terminowe
wywiązywanie się z poszczególnych zadań.
Podstawowa literatura do zajęć:

Bloom, P. (2013). Just Babies: The Origins of Good and Evil.

Drogosz, M., Bilewicz, M., Kofta, M. (2012). Poza stereotypy: Dehumanizacja i esencjalizm w
postrzeganiu grup społecznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Johnson, S. C., Dweck, C. S., Chen, F. S., Stern, H. L., Ok, S.-J., & Barth, M. (2010). At the
Intersection of Social and Cognitive Development: Internal Working Models of Attachment in
Infancy. Cognitive Science, 34(5), 807-825.

Meins, E., Fernyhough, Ch., Arnott, B., Leekam, S. R., de Rosnay, M. (2013). Mind-Mindedness
and Theory of Mind: Mediating Roles of Language and Perspectival Symbolic Play. Child
Development, doi: 10.1111/cdev.12061. [Epub ahead of print]

Tarnowska, M. (2011). Kiedy odmawiamy „obcym” części człowieczeństwa? Uwarunkowania
zjawiska infrahumanizacji. W: M. Kofta i M. Bilewicz (red.), Wobec obcych. Zagrożenia
psychologiczne a stosunki międzygrupowe. (ss. 168 - 188). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe
PWN.
Biogram Promotora:
Dr Monika Tarnowska w 2001 roku ukończyła Międzywydziałowe Indywidualne Studia Humanistyczne na
Uniwersytecie Warszawskim uzyskując stopień magistra psychologii. W 2004 roku podjęła studia
doktoranckie na Wydziale Psychologii UW, uzyskując w 2009 roku stopień doktora nauk humanistycznych
w zakresie psychologii. Ukończyła dwuletni Podyplomowy Staż Psychoterapeutyczny w Akademickim
Centrum Psychoterapii i Poradnictwa Psychologicznego przy Szkole Wyższej Psychologii Społecznej (profil
pomocy dzieciom i młodzieży oraz profil pomocy osobom dorosłym). Od 2008 roku pracuje jako
psychoterapeuta. Szkoli się w Szkole Psychoterapii INTRA, rekomendowanej przez PTP. Jest członkiem
Society for Personality and Social Psychology, European Association of Social Psychology, The British
Psychological Society (oraz Division of Clinical Psychology of the British Psychological Society), Polskiego
Stowarzyszenia
Psychologii
Społecznej,
Polskiego
Towarzystwa
Psychologii
Pozytywnej
Ogólnopolskiej Sekcji Diagnozy Psychologicznej Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
oraz