WIELKOPOLSKI WOJEWÓDZKI INSPEKTOR

WIELKOPOLSKI WOJEWÓDZKI INSPEKTOR
INSPEKCJI HANDLOWEJ
Al. Marcinkowskiego 3, 60-967 Poznań
Poznań, dnia ……….stycznia 2016 roku
Nr akt: D/KO.ŻG.8361.113.2015
Dorota Kupczak
Restauracja „POD JESIONAMI”
DOROTA KUPCZAK
Gutowo Małe, ul. Powidzka 43
62 – 300 Września
DECYZJA
Na podstawie art. 40a ust.1 pkt 3 oraz ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej
artykułów rolno – spożywczych (Dz. U. 2015 r. poz. 678 ze zm) oraz art. 104 ustawy
z dnia 14 czerwca 1960 r Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. poz. 267 ze
zm.), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego,
Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej
wymierza
przedsiębiorcy Dorocie Kupczak, Restauracja pod Jesionami, Gutowo Małe, ul. Powidzka 43,
62-300 Września (NIP 7891227357), karę pieniężną w wysokości 500 zł (słownie: pięćset złotych)
z tytułu wprowadzenia do obrotu, w dniu kontroli 12.08.2015 r., w barze Relax, Adamowo 251, 21
partii artykułów rolno – spożywczych niewłaściwej jakości handlowej, o łącznej wartości 249 zł.
Zgodnie z treścią art. 40a ust. 1 pkt. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów
rolno – spożywczych (Dz. U. z 2014 poz. 669) „kto wprowadza do obrotu artykuły rolno spożywcze
nieodpowiadające jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej lub
deklarowanej przez producenta w oznakowaniu tych artykułów, podlega karze pieniężnej w
wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać
uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów rolno – spożywczych do obrotu, nie niższej jednak
niż 500 zł.”
Uzasadnienie
Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Poznaniu, w dniach 12 - 17.08.2015r,
przeprowadził kontrolę w barze Relax, Adamowo 251 należącym do przedsiębiorcy Dorota
Kupczak, Restauracja pod Jesionami, Gutowo Małe, ul. Powidzka 43, 62-300 Września.
Kontrola przeprowadzona została w obecności kontrolowanego.
Podstawę do przeprowadzenia kontroli stanowiły przepisy art. 3 ust.1, 2, 3 rozporządzenia
Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004r. w sprawie kontroli urzędowych
przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami
1
dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L 191 z 30.4.2004r, s.1,
ze zm.), art.17 ust.3 ustawy z dn. 21.12.2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U.
z 2015 r. poz 678), art. 3 ust 1 pkt 1, 2, 6 ustawy z dn.15.12.2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z
2014r. poz.148 ze zm). Celem kontroli, sprecyzowanym w treści upoważnienia do
przeprowadzenia kontroli nr D/KO.ŻG.8361.113.2015 z dnia 12.08.2015 r., była m.in. ocena
prawidłowości oznakowania środków spożywczych oferowanych przez kontrolowanego
przedsiębiorcę.
Dowód: upoważnienie do przeprowadzenia kontroli nr D/KO.ŻG.8361.113.2015 (k. 3)
protokół kontroli (k. 6-10)
informacja z CEIDG (k. 34)
W toku kontroli inspektorzy Inspekcji Handlowej stwierdzili nieprawidłowości w oznakowaniu
nw. produktów oferowanych luzem tj.
1) ryba karmazyn- zestaw oferowany w cenie 24,-zł/porcja,
2) ryba miętus – zestaw , oferowany w cenie 24,- zł/ porcja,
3) ryba pstrąg - zestaw, oferowany w cenie 24,- zł/porcja,
4) ryba dorsz – zestaw, oferowany w cenie 24,-zł/porcja,
5) ryba miruna – zestaw, oferowany w cenie 22,- zł/porcja,
6) nuggetsy – zestaw, oferowany w cenie 18,- zł/porcja,
7) kebab – zestaw, oferowany w cenie 20,- zł/porcja,
8) zupa żurek oferowana w cenie 6,- zł/porcja
9) zupa pomidorowa, oferowana w cenie 5,- zł/porcja,
10) rosół, oferowany w cenie 5,-zł/porcja,
11) hot – dog, oferowany w cenie 5,-zł/porcja,
12) hot-dog z surówką, oferowany w cenie 6,- zł/porcja,
13) zapiekanka, oferowana w cenie 8,- zł/porcja,
14) hamburger, oferowany w cenie 6,- zł/porcja,
15) relaxburger, oferowany w cenie 7- zł/porcja,
16) kebab mały, oferowany w cenie 10,- zł/porcja,
17) kebab duży, oferowany w cenie 15,- zł/porcja,
18) placki ziemniaczane, oferowane w cenie 7,- zł/porcja,
19) zestaw surówek, oferowany w cenie 4,- zł/porcja,
20) gofr + śmietana + owoce + polewa oferowany w cenie 8,- zł/ porcja,
21) sosy oferowane w cenie 1,-zł/porcja,
ze względu na brak uwidocznienia w miejscu bezpośrednio dostępnym konsumentowi,
informacji wymaganych § 19 ust 1 pkt. 3 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z
dnia 23 grudnia 2014r., w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych
( Dz. U z 2015, poz. 29), tj.: wykazu składników.
Dowód: protokół kontroli (k. 6 - 10)
dokumentacja fotograficzna (k. 13)
W związku z powyższym w dniu 18 listopada 2015 roku Wielkopolski Wojewódzki Inspektor
Inspekcji Handlowej wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie ustalenia kary
pieniężnej z tytułu wprowadzenia do obrotu z konsumentami artykułów rolno – spożywczych
niewłaściwej jakości oraz zafałszowanych. W piśmie informującym o wszczęciu postępowania
administracyjnego w sprawie ustalenia kary pieniężnej, kontrolowany został poinformowany o
przysługującym mu prawie do zapoznania się z aktami i prawie wypowiedzenia się, co do
zebranych dowodów i materiałów.
2
Kontrolowany nie skorzystał z przysługującego mu uprawnienia.
Pismem z dnia 15 grudnia 2015 r. Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w
Poznaniu poinformował kontrolowanego, iż ze względu na konieczność przeprowadzenia
dodatkowych dowodów sprawa zostanie zakończona do dnia 18.01.2016 r.
Dowód: zawiadomienie o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie nałożenia
kary pieniężnej z dnia 18.11.2015 r. (k. 53-56)
pismo z dnia 15.12.2015 r. (k. 57)
W kontekście powyższego Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej ustalił
i stwierdził:
Ustawa o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych (Dz. U. z 2015 r. poz. 678) w art. 40a ust. 1
pkt. 3 stanowi, iż każdy kto wprowadza do obrotu artykuły rolno – spożywcze nieodpowiadające
jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej lub deklarowanej przez producenta
w oznakowaniu tych artykułów, podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości
korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych
artykułów rolno – spożywczych do obrotu, nie niższej jednak niż 500 zł.
Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych (Dz. U. z 2015 r.
poz. 678) wprowadzane do obrotu artykuły rolno – spożywcze powinny spełniać wymagania w
zakresie jakości handlowej, jeżeli w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie
wymagania, oraz dodatkowo wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało
zadeklarowane przez producenta. Poprzez jakość handlową, zgodnie z treścią art. 3 pkt. 5 ustawy
o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych, należy rozumieć również wymagania wynikające
ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami
sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi.
Wymagania w odniesieniu do oznakowania i prezentacji artykułów rolno – spożywczych
oferowanych u danego przedsiębiorcy uregulowane zostały w przepisach ustawy z dnia 21
grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych (Dz. U. z 2015 r. poz. 678),
rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23.12.2014r.
w sprawie znakowania
poszczególnych rodzajów środków spożywczych (Dz.U. z 2015r., poz. 29), rozporządzenia Parlamentu
Europejskiego i Rady (UE) NR 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania
konsumentom informacji na temat żywności zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady
(WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG,
dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE
Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektywy Komisji 2002/67/WE oraz rozporządzenia Komisji
(WE) nr 608/2004 (Dz.Urz UE L 304/18 z 22.11.2011 r.).
W przypadku środków spożywczych sprzedawanych luzem podaje się, zgodnie z treścią § 19 ust.
1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23.12.2014r. w sprawie znakowania
poszczególnych rodzajów środków spożywczych (Dz. U. z 2015r., poz. 29):
- wykaz składników zgodnie z wymogami art. 18 – 21 rozporządzenia nr 1169/2011.
W kontekście powyższego stwierdzono nieprawidłowości w odniesieniu do ww. artykułów rolno
– spożywczych
3
Istotnym z punktu widzenia zakresu podmiotowego art. 40a ust. 1 pkt. 3 ustawy o jakości handlowej
artykułów rolno – spożywczych (Dz. U. z 2014 r. poz. 669) jest ustalenie czy kontrolowany
przedsiębiorca jest podmiotem wprowadzającym oceniane produkty do obrotu.
Ustawa o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych (Dz. U. z 2015 r. poz. 678), w art. 3 pkt. 4, w
zakresie definicji odsyła do przepisów prawa żywnościowego Unii Europejskiej. Zgodnie z art. 17
rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne
zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds.
Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności
(Dz. U. L 31 z 01.02.2002r. ze zm.) podmioty działające na rynku spożywczym zapewniają na
wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod
ich kontrolą, zgodność tej żywności lub pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi
dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów. Dotyczy to zatem i
ostatniego szczebla - tj. sprzedaży konsumentom.
Należy zaznaczyć, że w świetle prawa żywnościowego pojęcie wprowadzenia do obrotu
dotyczy każdego etapu obrotu i nie jest zawężone jedynie do pierwszego wprowadzenia na
rynek. Wprowadzenie na rynek zgodnie z art. 3 pkt. 8 rozporządzenia 178/2002 oznacza
posiadanie żywności lub pasz w celu sprzedaży, z uwzględnieniem oferowania do sprzedaży
lub innej formy dysponowania. Uwzględniając definicję obrotu zawartą w ustawie z dnia
21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych (Dz. U. z 2015 r. poz.
678), odwołującą się do treści art. 3 pkt. 8 rozporządzenia 178/2002, za jakość handlową
odpowiada nie tylko producent, ale także przedsiębiorcy prowadzący obrót handlowy
produktami żywnościowymi, na każdym jego etapie, w tym także detalicznym.
Przedstawiona powyżej interpretacja znajduje poparcie w treści wyroku Trybunału
Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich z dnia 23.11.2006 r. w sprawie C-315/05 (Dz.U.
C 331 z 30.12.2006 s.14) wydanego w trybie prejudycjalnym, z którego wynika,
że wprowadzający do obrotu może być odpowiedzialny za jakość, nawet w sytuacji, gdy ogranicza
się on, jako zwykły dystrybutor do wprowadzenia do obrotu produktu w postaci w jakiej został
mu dostarczony przez producenta. Określając ramy prawne wyroku Trybunał Sprawiedliwości
przywołał m.in. art. 3 pkt. 3 oraz art. 17 rozporządzenia nr 178/2002, które definiują podmiot
działający na rynku spożywczym oraz stanowią obowiązki tych podmiotów, a także państw
członkowskich w zakresie przestrzegania wymagań prawa żywnościowego na wszystkich etapach
produkcji, przetwarzania i dystrybucji. Każdy z podmiotów tj.: producent, przetwarzający czy
dystrybutor, obarczony jest obowiązkiem przestrzegania wymagań prawa żywnościowego.
Ponadto stosownie do postanowień art. 8 ust. 5 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego
i Rady (UE) Nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom
informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE)
nr 1924/2006 i (WE) 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady
90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 200/13/WE Parlamentu Europejskiego
i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 (Dz.U.
L 304 z 22.11.2011r. str. 18 ze zm.) bez uszczerbku dla ust. 2-4 podmioty działające na rynku
spożywczym zapewniają przestrzeganie w przedsiębiorstwach pozostających pod ich kontrolą
wymogów prawa dotyczącego informacji na temat żywności i odpowiednich przepisów
krajowych mających znaczenie dla ich działalności i upewniają się, że wymogi te są spełnione.
Zgodnie z art. 40 a ust. 5 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych, ustalając
wysokość kary pieniężnej, Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uwzględnił
stopień szkodliwości czynu, zakres naruszenia, dotychczasową działalność podmiotu działającego
4
na rynku artykułów rolno-spożywczych i wielkość jego obrotów oraz przychodu, a także wartość
kontrolowanych artykułów rolno-spożywczych.
Oceniając stopień szkodliwości czynu Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej
uwzględnił wszystkie okoliczności wyznaczające w konkretnym przypadku rozmiar szkodliwości
czynu a odnoszące się zarówno do przedmiotowej jak i podmiotowej strony danego czynu.
Przedsiębiorca, dokonując sprzedaży środków spożywczych, których oznakowanie nie spełnia
wymogów wskazanych powyżej, naruszył interesy konsumenta pod względem ekonomicznym i
zdrowotnym.
Przepisy wskazane powyżej precyzyjnie regulują zakres informacji, jaki konsument winien
otrzymać w momencie dokonania zakupu danego produktu. Wskazane przepisy nakładają
konkretne obowiązki na producentów jak i sprzedawców danych środków spożywczych ale
jednocześnie stanowią jasną informacje dla konsumenta jakiego rodzaju środek spożywczy
kupuje. Konsument kierując się informacjami zawartymi w oznakowaniu środków spożywczych,
mając na względzie preferencje smakowe, ustala swą dietę. Umieszczenie danych niepełnych lub
też brak jakichkolwiek danych o produkcie może uniemożliwić konsumentowi dokonania
świadomego wyboru i zakupu odpowiedniego dla niego środka spożywczego. Powyższe ma
szczególne znaczenie w przypadku wykazu składników zastosowanych do produkcji danego
środka spożywczego. Obecnie wielu konsumentów cierpi na różnorodne schorzenia np. alergie
pokarmowe, cukrzycę, które wiążą się z koniecznością stosowania ściśle określonej diety. Spożycie
produktu zawierającego składnik wykluczony z diety konsumenta ze względu na jego schorzenia,
może powodować poważne konsekwencje zdrowotne.
W związku z powyższym stopień szkodliwości ustalono jako wysoki.
Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej, oceniając zakres naruszenia, wziął pod
uwagę fakt, iż nieprawidłowości dotyczyły wszystkich oferowanych przez kontrolowanego
potraw. Wada ocenianych produktów oferowanych bez opakowań jednostkowych powstała u
kontrolowanego przedsiębiorcy. Kontrolowany przedsiębiorca ma bezpośredni wpływ na sposobu
prezentacji oferowanych produktów w miejscu sprzedaży. Jakiekolwiek zaniechania ze strony
zatrudnionych pracowników jak i osób wykonujących czynności zawodowe na podstawie umów
cywilnoprawnych obciążają bezpośrednio kontrolowanego przedsiębiorcę. Powinien on zapewnić
taki system monitorowania procesu prezentacji danych środków spożywczych, by wykluczyć w
tym względzie jakiekolwiek uchybienia i nieprawidłowości
Uwzględniając kolejną przesłankę, która dotyczy dotychczasowej działalności podmiotu
działającego na rynku artykułów rolno- spożywczych należy wziąć pod uwagę, iż kontrolowany
przedsiębiorca jest profesjonalistą prowadzącym działalność gospodarczą polegającą m.in. na
prowadzeniu restauracji i innych placówek gastronomicznych. W stosunku do przedsiębiorcy, w
okresie ostatnich 24 miesięcy, nie prowadzono postępowania administracyjnego w sprawie
ukarania karą pieniężną za wprowadzenie do obrotu z konsumentami artykułów rolno –
spożywczych niewłaściwej jakości handlowej z terenu działania Wojewódzkiego Inspektoratu
Inspekcji Handlowej w Poznaniu Delegatura w Koninie. Wielkopolski Wojewódzki Inspektor
Inspekcji Handlowej wziął pod uwagę fakt, iż wszystkie wskazane przez inspektorów uchybienia
zostały niezwłocznie przez kontrolowanego usunięte
Przy wymierzaniu wysokości kary pieniężnej Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji
Handlowej w Poznaniu wziął pod uwagę wielkość obrotów oraz wysokość przychodu za
poprzedni rok obrotowy wskazaną przez kontrolowanego w piśmie z dnia 21.12.2015 r., które
dołączono do akt sprawy.
5
Wartość kontrolowanych i zakwestionowanych artykułów rolno – spożywczych ustalono na
kwotę 249 zł.
Przedsiębiorca zalicza się do grupy mikro przedsiębiorców wg. przepisów ustawy
z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584).
Ponadto przy wydawaniu decyzji Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej
uwzględnił treść art. 17 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady
ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds.
Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności
(Dz. U.L 31 Z 01.02.2002 r. ze zm.), iż kara powinna być skuteczna, oraz odstraszająca,
a także wziął pod uwagę zasadę proporcjonalności, która zakłada, że zastosowany środek musi
być właściwy do osiągnięcia zakładanego celu.
Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej, zgodnie z treścią art. 40a ust. 1 pkt. 3
ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych (Dz. U. z 2015,
poz. 678) może wymierzyć karę pieniężną w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści
majątkowej uzyskanej lub którą mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów
rolno – spożywczych do obrotu, nie mniej niż 500 zł.
W tym przypadku, biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy, należało zastosować środek
w postaci wymierzenia kary pieniężnej w wysokości 500,00 zł (słownie: pięćset złotych 00/100) z
tytułu wprowadzenia do obrotu środków spożywczych niewłaściwej jakości.
Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej orzekł zatem jak w sentencji.
Zgodnie z art. 40 a ust. 6 i 7 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno- spożywczych, karę
pieniężną, o której mowa w sentencji decyzji, stanowiącą dochód budżetu państwa, przedsiębiorca
jest zobowiązany wpłacić na konto bankowe Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej
w Poznaniu, Nr konta NBP O/O Poznań nr 96 1010 1469 0032 7422 3100 0000, w terminie
nieprzekraczalnym 30 dni od dnia uprawomocnienia się decyzji, która wtedy staje się jednocześnie
decyzją ostateczną.
Pouczenie:
1. Od niniejszej decyzji na podstawie art. 127 § 1 i 2 kpa, art. 129 § 1 i 2 kpa przysługuje stronie odwołanie do Prezesa Urzędu
Ochrony Konkurencji i Konsumentów 00-950 Warszawa, Plac Powstańców Warszawy 1 składane na piśmie za
pośrednictwem Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej AL. Marcinkowskiego 3, 60-967 Poznań, w
terminie 14 dni od dnia jej doręczenia.
2. Do należności pieniężnych nie uiszczonych w terminie stosuje się przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 rokuOrdynacja podatkowa.
...................................................................
(imię i nazwisko, stanowisko służbowe, podpis)
Otrzymują:
1. Adresat
2. Wydział Prawno – Organizacyjny w/m
3. Wydział Budżetowo –Administracyjny w/m
4. a/a
6