23 JS 1. Jak przeciąć płomień for

Biuro Projektu INTERBLOK: ul. Stradomska 10, 31-058 Kraków, Tel: 12-422-26-08 Fax: 12-421-67-45
Bank PKO bp I/O Kraków; 10 1020 2892 0000 5902 0427 5400
23. Jak przeciąć płomień?
1. Realizowane treści podstawy programowej
Przedmiot
Fizyka
Realizowana treść podstawy programowej
Energia
Uczeń:
•
•
•
analizuje jakościowo zmiany energii wewnętrznej spowodowane
wykonaniem pracy i przepływem ciepła
wyjaśnia przepływ ciepła w zjawisku przewodnictwa cieplnego oraz
rolę izolacji cieplnej
opisuje ruch cieczy i gazów w zjawisku konwekcji
Matematyka
Figury płaskie
Uczeń:
• Oblicza długość okręgu i łuku okręgu
• Oblicza pole koła , pierścienia kołowego, wycinka koła
Chemia
Substancje i ich właściwości
Uczeń:
• Obserwuje mieszanie się substancji: opisuje ziarnistą budowę materii;
tłumaczy na czym polega zjawisko dyfuzji, rozpuszczania, mieszania,
zmiany stanu skupienia: planuje doświadczenia potwierdzające
ziarnistość materii
2. Kształcone kompetencje
•
kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne,
•
kompetencje społeczne i obywatelskie,
•
inicjatywność i przedsiębiorczość.
3. Cele zajęć blokowych
•
zbadanie właściwości płomienia w obecności dobrych i słabych przewodników ciepła
4. Oczekiwane osiągnięcia ucznia
Uczeń:
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Biuro Projektu INTERBLOK: ul. Stradomska 10, 31-058 Kraków, Tel: 12-422-26-08 Fax: 12-421-67-45
Bank PKO bp I/O Kraków; 10 1020 2892 0000 5902 0427 5400
•
•
•
•
•
opisuje przebieg i wynik przeprowadzanego doświadczenia, wyjaśnia rolę użytych
przyrządów,
wykonuje schematyczny rysunek obrazujący układ doświadczalny,
wyodrębnia zjawisko z kontekstu,
wskazuje czynniki istotne i nieistotne dla wyniku doświadczenia,
potrafi pracować samodzielnie i w zespole,
§
potrafi bezpiecznie obchodzić się z ogniem,
§
potrafi formułować wnioski w oparciu o wyniki własnych obserwacji,
§
potrafi wskazać możliwe zastosowania obserwowanych efektów.
5. Wykaz pomocy dydaktycznych
Lp.
Pomoc dydaktyczna do przeprowadzenia eksperymentu
Ilość sztuk
1. gazowa zapalarka do zniczy (lub palnika kuchenki gazowej)
2
2. metalowa siatka* o wymiarach 10cmx10cm i „oczku” nie większym 1
niż 3mmx3mm
3. metalowa siatka * o wymiarach 10cmx10cm i „oczku” nie
1
mniejszym niż 10mmx10mm
4. niepalna siatka o wymiarach 10cmx10cm i „oczku” nie większym niż 1
3mmx3mm (np. siatka z włókna borowego lub siatka z włókna
szklanego na obręczy z drutu) **
5. statyw z uchwytem do zamontowania siatek (może być
2
odpowiednio uformowany kawałek drutu)
*) zamiast siatek można użyć kuchennych metalowych sitek.
**) można użyć gotowych siatek z zestawów wykorzystywanych w szkolnych pracowniach
chemicznych lub wykonać siatkę z cienkich bambusowych wykałaczek przymocowanych na
końcach np. plasteliną (aby zwiększyć odporność na płomień można je pokryć „szkłem
wodnym”).
6. Proponowany przebieg zajęć z rozliczeniem czasowym
Lp.
Opis kolejnych działań
1
Omówienie zasad bezpiecznego
posługiwania się materiałami narzędziami
używanymi w czasie zajęć i ich
właściwego zastosowania.
• Wykonanie i omówienie ćwiczeń
2
Uwagi do realizacji dla
nauczyciela (rysunki, schematy,
fotografie, linki do WWW itp.)
wprowadzających wym. w
punkcie 7 (obudowa do zajęć
blokowych: przewodzenie ciepła
przez pręty metalowe,
•
izolacyjne właściwości prętów
szklanych i drewnianych,
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Czas trwania
w minutach
10
35
Biuro Projektu INTERBLOK: ul. Stradomska 10, 31-058 Kraków, Tel: 12-422-26-08 Fax: 12-421-67-45
Bank PKO bp I/O Kraków; 10 1020 2892 0000 5902 0427 5400
•
konwekcja cieplna pokazana w
doświadczeniu z wirującym - nad
palnikiem - „ papierowym
wężem” (papierowym
wiatrakiem, turbiną itp.) ,
•
pokazanie prądów wstępujących
nad palnikiem,
•
wyjaśnienie przyczyny kształtu
płomienia świeczki, palnika i
ogniska,
•
opisanie kształtu płomienia w
stanie nieważkości.
3
Zestawienie układu doświadczalnego jak
Zał. Rys. 1
na kolejnych rysunkach i
przeprowadzenie obserwacji „zachowania
się płomienia” „pod” i „nad” siatką.
4
Powtórzenie czynności z poprzedniego
zał. rys. 2
punktu ze strumieniem gazu z zapalarki.
5
Wykonanie dokumentacji zdjęciowej i
filmowej.
6
Wypełnienie i zebranie dokumentacji
uczniowskiej
Całkowity czas trwania jednostki
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
15
10
10
10
90
Biuro Projektu INTERBLOK: ul. Stradomska 10, 31-058 Kraków, Tel: 12-422-26-08 Fax: 12-421-67-45
Bank PKO bp I/O Kraków; 10 1020 2892 0000 5902 0427 5400
Rysunek nr 1
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Biuro Projektu INTERBLOK: ul. Stradomska 10, 31-058 Kraków, Tel: 12-422-26-08 Fax: 12-421-67-45
Bank PKO bp I/O Kraków; 10 1020 2892 0000 5902 0427 5400
Rysunek nr 2
7. Obudowa do zajęć blokowych
Wykonanie zaplanowanych doświadczeń
powinno poprzedzić wykonanie i wyjaśnienie
następujących doświadczeń:
•
przewodzenie ciepła przez pręty metalowe,
•
izolacyjne właściwości prętów szklanych i drewnianych,
•
konwekcja cieplna pokazana w doświadczeniu z wirującym - nad palnikiem - „ papierowym
wężem” (papierowym wiatrakiem, turbiną itp.) ,
•
pokazanie prądów wstępujących nad palnikiem,
•
wyjaśnienie przyczyny kształtu płomienia świeczki, palnika i ogniska,
•
opisanie kształtu płomienia w stanie nieważkości.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Biuro Projektu INTERBLOK: ul. Stradomska 10, 31-058 Kraków, Tel: 12-422-26-08 Fax: 12-421-67-45
Bank PKO bp I/O Kraków; 10 1020 2892 0000 5902 0427 5400
Zestaw układ doświadczalny według schematu przedstawionego na rysunku i obserwuj zachowanie
płomienia palnika ogrzewającego różne siatki. Następnie powtórz doświadczenie, kierując strumień
gazu z zapalarki od góry na siatkę jak na rys.2.
Zastanów się, w jaki sposób można wykorzystać wyniki obserwacji w życiu codziennym np. przy
konstrukcji odpowiednich urządzeń lub zastosuj wyniki obserwacji do wyjaśnienia zasad działania
znanych Ci urządzeń lub przebiegu innych zjawisk. [np. lampa górnicza nie powodująca wybuchu
metanu, zabezpieczenie wyłączników prądu (przeciw wybuchowe) itp.]
Dodatkowe wyjaśnienia; praca w zespołach kilkuosobowych, jeden z uczniów utrzymuje płonący
palnik pod siatką a drugi kieruje strumień gazu zapalarki od góry na siatkę (aby strumień gazu nie
zapalił się od iskry w zapalarce należy tylko lekko nacisnąć przycisk zapalarki). Pozostali uczniowie
zapisują wyniki obserwacji ew. udzielają doraźnej pomocy w przeprowadzeniu doświadczenia.
8. Karta pracy ucznia
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Biuro Projektu INTERBLOK: ul. Stradomska 10, 31-058 Kraków, Tel: 12-422-26-08 Fax: 12-421-67-45
Bank PKO bp I/O Kraków; 10 1020 2892 0000 5902 0427 5400
Lp. doświadczenie
1
efekt/wynik prawdopodobna wniosek
przyczyna
Obserwacja
zachowania
płomienia w
doświadczeniu 1
2
Wypełnijcie tabelę
dotyczącą kosztów
pomocy
dydaktycznych:
3
Lp.
Pomoc dydaktyczna do przeprowadzenia
eksperymentu
1
gazowa zapalarka do zniczy (lub palnika kuchenki
gazowej)
2
metalowa siatka* o wymiarach 10cmx10cm i „oczku”
nie większym niż 3mmx3mm
3
metalowa siatka * o wymiarach 10cmx10cm i „oczku”
nie mniejszym niż 10mmx10mm
4
Niepalna siatka o wymiarach 10cmx10cm i „oczku”
nie większym niż 3mmx3mm (np. siatka z włókna
borowego lub siatka z włókna szklanego na obręczy z
drutu) **
5
statyw z uchwytem do zamontowania siatek (może
być odpowiednio uformowany kawałek drutu)
Suma kosztów:
Oszacujcie koszty pracy:
Lp.
Zadanie
Czas
Ilość sztuk
Cena
jednostkowa
Cena
łączna
2
1
1
1
1
Liczba
Łącznie
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Cena
Koszt
Biuro Projektu INTERBLOK: ul. Stradomska 10, 31-058 Kraków, Tel: 12-422-26-08 Fax: 12-421-67-45
Bank PKO bp I/O Kraków; 10 1020 2892 0000 5902 0427 5400
wykonania (h)
1
2
3
4
osób
osobogod
zin pracy
Zestawienie układu
doświadczalnego jak na
kolejnych rysunkach i
przeprowadzenie
obserwacji „zachowania
się płomienia” „pod” i
„nad” siatką.
Powtórzenie czynności z
poprzedniego punktu ze
strumieniem gazu z
zapalarki.
Koszty poszukiwania
materiałów potrzebnych
do przeprowadzenia
eksperymentu(łączne).
Koszty zakupu w/w
materiałów.
Suma:
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
osobogodziny
pracy (zł)
Biuro Projektu INTERBLOK: ul. Stradomska 10, 31-058 Kraków, Tel: 12-422-26-08 Fax: 12-421-67-45
Bank PKO bp I/O Kraków; 10 1020 2892 0000 5902 0427 5400
9. Ankieta ewaluacyjna zajęć oraz karta samooceny ucznia
Imię i nazwisko ucznia: ………………………………………………………………………………………………………………
Lp.
1
2
Pytanie do ucznia
Tak
Raczej
tak
Trudno
powiedzi
eć
Nie
Czy dzisiejsze zajęcia były dla ciebie
interesujące?
Czy dowiedziałeś się czegoś nowego?
Co zmieniłbyś w dzisiejszych zajęciach:
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
10. Karta samooceny ucznia
Wypisz działania, w których Twój wkład pracy był największy oraz te, w których uczestniczyłeś w
mniejszym stopniu, uzasadnij, dlaczego:
Mój szczególny wkład pracy to:
W tych działaniach uczestniczyłem
mniej,
ponieważ:
11. Uwagi:
Bardzo ważne jest dobranie odpowiedniej ilości siatek o wymiarach zbliżonych do tych ,
które podane zostały w scenariuszu.
12. Literatura uzupełniająca, zalecane podręczniki i artykuły:
1. Podręczniki i programy nauczania fizyki w gimnazjum zaakceptowane przez MEN .
2. Brown R. J ,
200 doświadczeń dla dzieci.
Wyd. Prószyński i S- ka. Warszawa 2001.
3. Praca zbiorowa, Wielka księga eksperymentów ,
Wyd. Jarmołkiewicz Elżbieta , 2008.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zdecydowanie nie