Integracja transportu publicznego
Transkrypt
Integracja transportu publicznego
Politechnika Poznańska Wydział Maszyn Roboczych i Transportu Transport publiczny Integracja transportu miejskiego Dr inż. Marcin Kiciński [email protected] Agenda 1. Wprowadzenie 2. Postrzeganie integracji transportu – Poziomy integracji – Rodzaje integracji – Obszary integrujące 3. Podsumowanie i wnioski końcowe Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 2 Wprowadzenie Zespolenie Scalenie Tworzenie całości z części Składanie Jednoczenie Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 3 Wprowadzenie Integracja transportu miejskiego Proces organizacyjny, w którym elementy systemu transportu publicznego (siec i infrastruktura, taryfy i systemy biletowe, informacja i marketing itd.) u różnych przewoźników posługujących się różnymi środkami transportu sprawniej i ściślej współdziałają. Sposób, w jaki poszczególne elementy transportu publicznego są osadzone w całym łańcuchu przemieszczania się Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 4 Poziomy integracji transportu miejskiego • Poziom I – integracja usług przewodników miejskiego transportu publicznego w obszarze miasta / aglomeracji • Poziom II – integracja usług przewodników miejskiego transportu publicznego o różnym zasięgu: transportu lokalnego z regionalnym lub krajowym i międzynarodowym • Poziom III – integracja miejskiego publicznego i transportu indywidualnego E. Stużyńska, 2009 Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 5 Poziomy integracji transportu miejskiego Poziom I Poziom I – integracja usług przewodników miejskiego transportu publicznego w obszarze miasta / aglomeracji: • • • • • • wspólny system taryfowo-biletowy, koordynacja rozkładów jazdy, koordynacja układu linii komunikacyjnych, wspólny system informacji, wspólny standard techniczno-eksploatacyjny świadczonych usług, wspólna infrastruktura (przystanki, pętle, miejsca postojowe, pomieszczenia socjalne, sanitariaty itp.). Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 6 Poziomy integracji transportu miejskiego Poziom II Poziom II – integracja usług przewodników miejskiego transportu publicznego o różnym zasięgu: transportu lokalnego z regionalnym lub krajowym i międzynarodowym: • infrastruktura, która powinna umożliwić dogodne warunki przesiadania się i oczekiwania na pojazdy, systemu informacji, • rozkłady jazdy czyli dopasowanie rozkładów jazdy miejskiego transportu publicznego do rozkładów jazdy przewoźników o zasięgu regionalnym/ krajowym/ międzynarodowym. Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 7 Poziomy integracji transportu miejskiego Poziom III Poziom III – integracja miejskiego publicznego i transportu indywidualnego: • wspólna infrastruktura umożliwiająca łączenie podróży realizowanych miejskim transportem publicznym i transportem indywidualnym (np. parkingi dla samochodów i rowerów w zintegrowanych węzłach przesiadkowych), • wspólne usługi umożliwiające łączenie podróży realizowanych miejskim transportem publicznym i indywidualnym (np. wypożyczalnie samochodów i rowerów), • umożliwienie przewożenia rowerów w środkach miejskiego transportu publicznego, Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 8 Poziomy integracji transportu miejskiego Poziom III c.d. Poziom III c.d. • wspólny system informacji, m.in. o warunkach podróży, o możliwościach korzystania ze zintegrowanej oferty miejskiego transportu publicznego i indywidualnego, • wspólny system zarządzania ruchem umożliwiający płynne dostosowanie się do zmieniającego się natężenia i kierunków ruchu z priorytetem dla podróży pieszych, rowerowych i realizowanych miejskim transportem publicznym. Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 9 Rodzaje integracji Stead 2003, Underdal 1980, Viagar & Stead 2003 Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 10 Integracja transportu Źródło: Solecka 2013 Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 11 Integracja transportu Integracja infrastrukturalna Integracja infrastrukturalna - polega na określonym (ustalonym) powiązaniu elementów infrastruktury transportowej w całość mającą tworzyć sieć transportową - lokalizacja i konstrukcja przystanków, stacji, węzłów przesiadkowych: • wspólne torowiska tramwajowo – autobusowe, • wspólne przystanki dla środków transportu publicznego, • schody, • windy, • kładki, • przejścia podziemne i naziemne Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 12 Integracja transportu Węzły przesiadkowe Węzeł przesiadkowy - miejsce, w którym spotykają się różni przewoźnicy i różne środki transportu, a pasażerowie docierając do tego miejsca zmieniają środek transportu – Możliwość zmiany trasy – Korzystanie z połączeń obwodowych Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 13 Integracja transportu Przykłady węzłów przesiadkowych Karlsruhre (kolej regionalna + tramwaj dwusystemowy) Nantes (tramwaj + autobus) Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 14 Integracja transportu Przykłady węzłów przesiadkowych Singapur (autobusowy węzeł przesiadkowy) Genewa (tramwaj + autobus) Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 15 Integracja transportu Przykłady węzłów przesiadkowych Lyon (autobus+metro+kolej podmiejska) Bazylea Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 16 Integracja transportu Przykłady węzłów przesiadkowych Wrocław (kolej + tramwaj + autobus) Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 17 Integracja transportu Przykłady węzłów przesiadkowych Warszawa - węzeł Młociny • • • • • stacja metra "Młociny" - końcowa stacja I linii metra. węzeł przesiadkowy pomiędzy parkingiem, pętlą autobusową, pętlą tramwajową i metrem parking strategiczny P&R- parking jest dedykowany wszystkim zmotoryzowanym, którzy zdecydują się na pozostawienie samochodu i skorzystają z dogodnej przesiadki do zbiorowej komunikacji miejskiej. Parking jest obiektem kubaturowym czteropoziomowym. Przewidziano ponad 1000 miejsc postojowych dla samochodów osobowych oraz ok. 80 miejsc postojowych dla rowerów. pętla tramwajowa - pętla przeznaczona jest dla tramwajów obsługujących rejony Woli, Bemowa, Bródna i Pragi pętla autobusowa i dworzec autobusowy - pętla obsługuje ruch pasażerów komunikacji miejskiej i podmiejskiej Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 18 Integracja transportu Wspólne pasy/drogi tramwajowo-autobusowe Wspólne pasy/drogi tramwajowo-autobusowe • Zwiększenie zdolności przewozowej trasy komunikacyjnej Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 19 Integracja transportu Wspólne pasy/drogi tramwajowo-autobusowe Warszawa Amsterdam Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 20 Integracja transportu Wspólne pasy/drogi tramwajowo-autobusowe Berlin Kraków Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 21 Integracja transportu Wspólne przystanki tramwajowo-autobusowe Wspólne przystanki tramwajowo-autobusowe • Ograniczenie liczby elementów punktowej infrastruktury systemu transportu zbiorowego • Zwiększenie bezpieczeństwa przesiadających się osób (punkty kolizyjne) Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 22 Integracja transportu Wspólne przystanki tramwajowo-autobusowe Nantes Brema Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 23 Integracja transportu Integracja organizacyjna Integracja organizacyjna obejmuje wszystkie szczeble sieci transportowej obsługujące ruch miejski, aglomeracyjny lub regionalny. Polega ona na integracji środków transportowych, poprzez takie organizowanie przewozów, które pozwala zapewnić ciągłość podróży w jak najkrótszym czasie (w tym koordynacja rozkładów jazdy) Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 24 Integracja transportu Integracja organizacyjna – rozkłady jazdy Właściwie ustalony rozkład jazdy winien odpowiadać rozkładowi czasowemu i przestrzennemu potrzeb przewozowych oraz: • zróżnicowaną częstotliwość kursowania pojazdów w zależności od rodzajów dni tygodnia i pór dnia oraz liczbę kursów wykonywanych w danym wariancie trasy, • warunki ruchu, • czasy postojów wyrównawczych na pętlach, mające na celu eliminowanie skutków ewentualnych opóźnień, • okres funkcjonowania linii, • liczbę zaangażowanego taboru, • czas pracy kierowców, z uwzględnieniem uwarunkowanych normami prawnymi przerw socjalnych Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 25 Integracja transportu Integracja organizacyjna - koordynacja rozkładów jazdy Według Prawa przewozowego koordynacja rozkładów jazdy polega na: ustaleniu wzajemnych połączeń pomiędzy różnymi rodzajami transportu lądowego w punktach stycznych na podstawie rozkładu jazdy, uzgodnieniu przebiegu linii komunikacyjnych oraz godzin odjazdów pojazdów samochodowych w regularnym transporcie publicznym, z uwzględnieniem w szczególności: potrzeb przewozowych zgłaszanych przez samorządy gminne, powiatowe lub wojewódzkie oraz zabezpieczenia potrzeb przewozowych przez przewoźników. Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 26 Integracja transportu Integracja organizacyjna - koordynacja rozkładów jazdy Metodyka koordynacji rozkładów jazdy: • Dla sieci transportowej zastosować częstotliwość modułową • Podzielić linie na kategorie (np. priorytetowe, podstawowe, uzupełniające, marginalne) • Dokonać analizy punktów węzłowych koordynacji Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 27 Integracja transportu Integracja ekonomiczno-finansowa Integracja ekonomiczno-finansowa polega na takim organizowaniu przewozów różnymi rodzajami środków transportowych, aby zapewnić pasażerom jak najlepsze warunki ekonomiczno-finansowe podróży podczas zmiany rodzaju środka transportu (bez względu na przewoźnika). Przykłady: • Integracja taryfowa • Integracja biletowa • Integracja taryfowo-biletowa Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 28 Integracja transportu Integracja ekonomiczno-finansowa System cen taryfowych: • • • • bilety jednorazowe normalne i ulgowe, bilety miesięczne, bilety okresowe (np.: okresy 5 dni, 7 dni, 14 dni), ulgi wprowadzone stosownym i przepisami, obowiązujące każdego przewoźnika w transporcie publicznym na terenie całego kraju i ulgi, jakie sam wprowadza przewoźnik Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 29 Integracja transportu Integracja ekonomiczno-finansowa Strategie pobierania opłat w miejskich systemach transportu publicznego: • Jednolite opłaty jednostkowe • Opłaty strefowe • Opłaty zróżnicowane Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 30 Integracja transportu Integracja informacyjna Integracja informacyjna obejmuje wszystkie szczeble sieci transportowej obsługujące ruch miejski, aglomeracyjny lub regionalny. Polega na zapewnieniu pasażerom bezstresowego poruszania się po całym systemie transportowym. Zintegrowany system informacji pasażerskiej oznacza, że informacja pasażerska jest wspólna dla całej sieci, bez względu na przewoźnika i środek transportu. Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 31 Integracja transportu Integracja informacyjna Pasażer powinien mieć dostęp do następujących informacji na poszczególnych etapach podróży: • dojście na przystanek – informacja dotycząca lokalizacji przystanku i informacja o możliwościach dojścia na przystanek, • oczekiwanie na przyjazd pojazdu – informacja dotycząca rozkładu jazdy, informacja o opóźnieniach, awariach oraz liniach zastępczych, • przejazd środkami transportu publicznego – informacje o długości i drodze przejazdu oraz o kosztach przejazdu, • przesiadki – informacje o lokalizacji węzłów przesiadkowych, czasie oczekiwania na nowy pojazd, • dojście do celu podróży – informacja o obiektach usługowych, zakładach pracy itp. w pobliżu przystanku i możliwościach dojścia do nich. Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 32 Integracja transportu Integracja informacyjna Podział informacji w transporcie publicznym: • informacja dotycząca planowania trasy podróży - wszystkie dane, dzięki którym pasażer dowiaduje się o trasie, metodach i kosztach przejazdu. • Informacje, które pomagają w orientacji w terenie - oznaczenia dotyczące transportu publicznego, z którymi pasażer spotyka się podczas swojej podróży. Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 33 Integracja transportu Integracja informacyjna Informacja dotycząca planowania trasy podróży – przykłady: • wyszukiwarka połączeń VBB (VBB Fahrinfo Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 34 Integracja transportu Integracja informacyjna Informacja dotycząca planowania trasy podróży – przykłady: • wyszukiwarka połączeń e-podróżnik Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 35 Integracja transportu Integracja informacyjna Informacja dotycząca planowania trasy podróży – przykłady: • wyszukiwarka połączeń: iplaner Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 36 Integracja transportu Integracja informacyjna Informacja dotycząca planowania trasy podróży – przykłady: • wyszukiwarka połączeń: jakdojade Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 37 Integracja transportu Integracja informacyjna Informacja dotycząca planowania trasy podróży – przykłady: • wyszukiwarka połączeń: Google Maps Transit Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 38 Integracja transportu Integracja informacyjna Informacja dotycząca planowania trasy podróży – przykłady: • wyszukiwarka połączeń: mMPK – rozkładzik.pl Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 39 Integracja transportu schematy sieci Właściwa prezentacja schematu: • Pierwsze schematy: typowo geograficzne • 1931 – propozycja Henry’ego Becka – metro w Londynie • • • Wzorowanie na schemacie elektrycznym Stacje w równych odstępach Trasy przechodzące pod katem 45 stopni (lub wielokrotność) Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 40 Integracja transportu schematy sieci Właściwa prezentacja schematu: • Odmienne podejście – Moskwa – układ okrężny Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 41 Integracja transportu Integracja informacyjna Właściwa prezentacja schematu: • Odmienne podejście – Nowy Jork Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 42 Integracja transportu Schematy sieci - Poznań Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 43 Integracja transportu Schematy sieci – Ostrów Wlkp. Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 44 Integracja transportu Schematy sieci – Warszawa Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 45 Integracja transportu Integracja przestrzenna Integracja przestrzenna polega na określonym zagospodarowaniu przestrzennym formy urbanistycznej z istniejącą siecią transportową. Odpowiednie zagospodarowanie terenu i infrastruktury transportowej ma zapewnić powiązanie planowania i zarządzania terenem z planowaniem transportu. Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 46 Podsumowanie Bariery związane z wdrażaniem integracji transportu: • Odmienne spojrzenie na problem integracji (władze miasta/gminy, powiatu, województwa) • Słaba infrastruktura liniowa i punktowa • Ograniczone nakłady finansowe na rozwój elementów integrujących transport publiczny (pojedyncze działania, często nieskorelowane ze sobą) • Trudności w rozliczaniu dochodów z biletów wspólnych (system taryfowobiletowy) Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu 47