Integracja transportu publicznego

Transkrypt

Integracja transportu publicznego
Politechnika Poznańska
Wydział Maszyn Roboczych i Transportu
Transport
publiczny
Integracja transportu miejskiego
Dr inż. Marcin Kiciński
[email protected]
Agenda
1. Wprowadzenie
2. Postrzeganie integracji transportu
– Poziomy integracji
– Rodzaje integracji
– Obszary integrujące
3. Podsumowanie i wnioski końcowe
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
2
Wprowadzenie
Zespolenie
Scalenie
Tworzenie całości z części
Składanie
Jednoczenie
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
3
Wprowadzenie
Integracja transportu miejskiego
Proces organizacyjny, w którym elementy systemu transportu
publicznego (siec i infrastruktura, taryfy i systemy biletowe,
informacja i marketing itd.) u różnych przewoźników
posługujących się różnymi środkami transportu sprawniej
i ściślej współdziałają.
Sposób, w jaki poszczególne elementy transportu publicznego
są osadzone w całym łańcuchu przemieszczania się
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
4
Poziomy integracji transportu miejskiego
• Poziom I – integracja usług przewodników miejskiego transportu
publicznego w obszarze miasta / aglomeracji
• Poziom II – integracja usług przewodników miejskiego transportu
publicznego o różnym zasięgu: transportu lokalnego z regionalnym lub
krajowym i międzynarodowym
• Poziom III – integracja miejskiego publicznego i transportu
indywidualnego
E. Stużyńska, 2009
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
5
Poziomy integracji transportu miejskiego
Poziom I
Poziom I – integracja usług przewodników miejskiego transportu publicznego
w obszarze miasta / aglomeracji:
•
•
•
•
•
•
wspólny system taryfowo-biletowy,
koordynacja rozkładów jazdy,
koordynacja układu linii komunikacyjnych,
wspólny system informacji,
wspólny standard techniczno-eksploatacyjny świadczonych usług,
wspólna infrastruktura (przystanki, pętle, miejsca postojowe,
pomieszczenia socjalne, sanitariaty itp.).
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
6
Poziomy integracji transportu miejskiego
Poziom II
Poziom II – integracja usług przewodników miejskiego transportu publicznego
o różnym zasięgu: transportu lokalnego z regionalnym lub krajowym
i międzynarodowym:
• infrastruktura, która powinna umożliwić dogodne warunki przesiadania się
i oczekiwania na pojazdy, systemu informacji,
• rozkłady jazdy czyli dopasowanie rozkładów jazdy miejskiego transportu
publicznego do rozkładów jazdy przewoźników o zasięgu regionalnym/
krajowym/ międzynarodowym.
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
7
Poziomy integracji transportu miejskiego
Poziom III
Poziom III – integracja miejskiego publicznego i transportu indywidualnego:
• wspólna infrastruktura umożliwiająca łączenie podróży realizowanych
miejskim transportem publicznym i transportem indywidualnym (np. parkingi
dla samochodów i rowerów w zintegrowanych węzłach przesiadkowych),
• wspólne usługi umożliwiające łączenie podróży realizowanych miejskim
transportem publicznym i indywidualnym (np. wypożyczalnie samochodów i
rowerów),
• umożliwienie przewożenia rowerów w środkach miejskiego transportu
publicznego,
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
8
Poziomy integracji transportu miejskiego
Poziom III c.d.
Poziom III c.d.
• wspólny system informacji, m.in. o warunkach podróży, o możliwościach
korzystania ze zintegrowanej oferty miejskiego transportu publicznego
i indywidualnego,
• wspólny system zarządzania ruchem umożliwiający płynne dostosowanie się
do zmieniającego się natężenia i kierunków ruchu z priorytetem dla podróży
pieszych, rowerowych i realizowanych miejskim transportem publicznym.
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
9
Rodzaje integracji
Stead 2003, Underdal 1980, Viagar & Stead 2003
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
10
Integracja transportu
Źródło: Solecka 2013
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
11
Integracja transportu
Integracja infrastrukturalna
Integracja infrastrukturalna - polega na określonym (ustalonym) powiązaniu
elementów infrastruktury transportowej w całość mającą tworzyć sieć
transportową - lokalizacja i konstrukcja przystanków, stacji, węzłów
przesiadkowych:
• wspólne torowiska tramwajowo – autobusowe,
• wspólne przystanki dla środków transportu publicznego,
• schody,
• windy,
• kładki,
• przejścia podziemne i naziemne
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
12
Integracja transportu
Węzły przesiadkowe
Węzeł przesiadkowy - miejsce, w którym spotykają się różni przewoźnicy
i różne środki transportu, a pasażerowie docierając do tego miejsca zmieniają
środek transportu
– Możliwość zmiany trasy
– Korzystanie z połączeń obwodowych
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
13
Integracja transportu
Przykłady węzłów przesiadkowych
Karlsruhre (kolej regionalna
+ tramwaj dwusystemowy)
Nantes (tramwaj + autobus)
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
14
Integracja transportu
Przykłady węzłów przesiadkowych
Singapur (autobusowy
węzeł przesiadkowy)
Genewa (tramwaj + autobus)
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
15
Integracja transportu
Przykłady węzłów przesiadkowych
Lyon (autobus+metro+kolej
podmiejska)
Bazylea
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
16
Integracja transportu
Przykłady węzłów przesiadkowych
Wrocław (kolej + tramwaj + autobus)
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
17
Integracja transportu
Przykłady węzłów przesiadkowych
Warszawa - węzeł Młociny
•
•
•
•
•
stacja metra "Młociny" - końcowa stacja I linii metra.
węzeł przesiadkowy pomiędzy parkingiem, pętlą autobusową, pętlą tramwajową
i metrem
parking strategiczny P&R- parking jest dedykowany wszystkim zmotoryzowanym,
którzy zdecydują się na pozostawienie samochodu i skorzystają z dogodnej
przesiadki do zbiorowej komunikacji miejskiej. Parking jest obiektem kubaturowym
czteropoziomowym. Przewidziano ponad 1000 miejsc postojowych dla samochodów
osobowych oraz ok. 80 miejsc postojowych dla rowerów.
pętla tramwajowa - pętla przeznaczona jest dla tramwajów obsługujących rejony
Woli, Bemowa, Bródna i Pragi
pętla autobusowa i dworzec autobusowy - pętla obsługuje ruch pasażerów
komunikacji miejskiej i podmiejskiej
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
18
Integracja transportu
Wspólne pasy/drogi tramwajowo-autobusowe
Wspólne pasy/drogi tramwajowo-autobusowe
• Zwiększenie zdolności przewozowej trasy komunikacyjnej
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
19
Integracja transportu
Wspólne pasy/drogi tramwajowo-autobusowe
Warszawa
Amsterdam
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
20
Integracja transportu
Wspólne pasy/drogi tramwajowo-autobusowe
Berlin
Kraków
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
21
Integracja transportu
Wspólne przystanki tramwajowo-autobusowe
Wspólne przystanki tramwajowo-autobusowe
• Ograniczenie liczby elementów punktowej infrastruktury systemu transportu
zbiorowego
• Zwiększenie bezpieczeństwa przesiadających się osób (punkty kolizyjne)
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
22
Integracja transportu
Wspólne przystanki tramwajowo-autobusowe
Nantes
Brema
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
23
Integracja transportu
Integracja organizacyjna
Integracja organizacyjna obejmuje wszystkie szczeble sieci transportowej
obsługujące ruch miejski, aglomeracyjny lub regionalny. Polega ona na
integracji środków transportowych, poprzez takie organizowanie przewozów,
które pozwala zapewnić ciągłość podróży w jak najkrótszym czasie (w tym
koordynacja rozkładów jazdy)
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
24
Integracja transportu
Integracja organizacyjna – rozkłady jazdy
Właściwie ustalony rozkład jazdy winien odpowiadać rozkładowi czasowemu
i przestrzennemu potrzeb przewozowych oraz:
• zróżnicowaną częstotliwość kursowania pojazdów w zależności od rodzajów
dni tygodnia i pór dnia oraz liczbę kursów wykonywanych w danym wariancie
trasy,
• warunki ruchu,
• czasy postojów wyrównawczych na pętlach, mające na celu eliminowanie
skutków ewentualnych opóźnień,
• okres funkcjonowania linii,
• liczbę zaangażowanego taboru,
• czas pracy kierowców, z uwzględnieniem uwarunkowanych normami
prawnymi przerw socjalnych
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
25
Integracja transportu
Integracja organizacyjna - koordynacja rozkładów jazdy
Według Prawa przewozowego koordynacja rozkładów jazdy polega
na: ustaleniu wzajemnych połączeń pomiędzy różnymi rodzajami
transportu lądowego w punktach stycznych na podstawie rozkładu jazdy,
uzgodnieniu przebiegu linii komunikacyjnych oraz godzin odjazdów
pojazdów samochodowych w regularnym transporcie publicznym, z
uwzględnieniem w szczególności: potrzeb przewozowych zgłaszanych
przez samorządy gminne, powiatowe lub wojewódzkie oraz
zabezpieczenia potrzeb przewozowych przez przewoźników.
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
26
Integracja transportu
Integracja organizacyjna - koordynacja rozkładów jazdy
Metodyka koordynacji rozkładów jazdy:
• Dla sieci transportowej zastosować częstotliwość modułową
• Podzielić linie na kategorie (np. priorytetowe, podstawowe, uzupełniające,
marginalne)
• Dokonać analizy punktów węzłowych koordynacji
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
27
Integracja transportu
Integracja ekonomiczno-finansowa
Integracja ekonomiczno-finansowa polega na takim organizowaniu
przewozów różnymi rodzajami środków transportowych, aby zapewnić
pasażerom jak najlepsze warunki ekonomiczno-finansowe podróży podczas
zmiany rodzaju środka transportu (bez względu na przewoźnika).
Przykłady:
• Integracja taryfowa
• Integracja biletowa
• Integracja taryfowo-biletowa
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
28
Integracja transportu
Integracja ekonomiczno-finansowa
System cen taryfowych:
•
•
•
•
bilety jednorazowe normalne i ulgowe,
bilety miesięczne,
bilety okresowe (np.: okresy 5 dni, 7 dni, 14 dni),
ulgi wprowadzone stosownym i przepisami, obowiązujące każdego przewoźnika
w transporcie publicznym na terenie całego kraju i ulgi, jakie sam wprowadza
przewoźnik
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
29
Integracja transportu
Integracja ekonomiczno-finansowa
Strategie pobierania opłat w miejskich systemach transportu publicznego:
• Jednolite opłaty jednostkowe
• Opłaty strefowe
• Opłaty zróżnicowane
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
30
Integracja transportu
Integracja informacyjna
Integracja informacyjna obejmuje wszystkie szczeble sieci transportowej
obsługujące ruch miejski, aglomeracyjny lub regionalny. Polega na
zapewnieniu pasażerom bezstresowego poruszania się po całym systemie
transportowym. Zintegrowany system informacji pasażerskiej oznacza, że
informacja pasażerska jest wspólna dla całej sieci, bez względu na
przewoźnika i środek transportu.
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
31
Integracja transportu
Integracja informacyjna
Pasażer powinien mieć dostęp do następujących informacji na poszczególnych
etapach podróży:
• dojście na przystanek – informacja dotycząca lokalizacji przystanku i informacja
o możliwościach dojścia na przystanek,
• oczekiwanie na przyjazd pojazdu – informacja dotycząca rozkładu jazdy, informacja
o opóźnieniach, awariach oraz liniach zastępczych,
• przejazd środkami transportu publicznego – informacje o długości i drodze przejazdu
oraz o kosztach przejazdu,
• przesiadki – informacje o lokalizacji węzłów przesiadkowych, czasie oczekiwania na
nowy pojazd,
• dojście do celu podróży – informacja o obiektach usługowych, zakładach pracy itp. w
pobliżu przystanku i możliwościach dojścia do nich.
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
32
Integracja transportu
Integracja informacyjna
Podział informacji w transporcie publicznym:
• informacja dotycząca planowania trasy podróży - wszystkie dane,
dzięki którym pasażer dowiaduje się o trasie, metodach i
kosztach przejazdu.
• Informacje, które pomagają w orientacji w terenie - oznaczenia
dotyczące transportu publicznego, z którymi pasażer spotyka się
podczas swojej podróży.
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
33
Integracja transportu
Integracja informacyjna
Informacja dotycząca planowania trasy
podróży – przykłady:
• wyszukiwarka połączeń VBB (VBB
Fahrinfo
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
34
Integracja transportu
Integracja informacyjna
Informacja dotycząca planowania trasy
podróży – przykłady:
• wyszukiwarka połączeń e-podróżnik
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
35
Integracja transportu
Integracja informacyjna
Informacja dotycząca planowania trasy
podróży – przykłady:
• wyszukiwarka połączeń: iplaner
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
36
Integracja transportu
Integracja informacyjna
Informacja dotycząca planowania trasy
podróży – przykłady:
• wyszukiwarka połączeń: jakdojade
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
37
Integracja transportu
Integracja informacyjna
Informacja dotycząca planowania trasy
podróży – przykłady:
• wyszukiwarka połączeń: Google Maps
Transit
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
38
Integracja transportu
Integracja informacyjna
Informacja dotycząca planowania trasy
podróży – przykłady:
• wyszukiwarka połączeń: mMPK –
rozkładzik.pl
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
39
Integracja transportu
schematy sieci
Właściwa prezentacja schematu:
• Pierwsze schematy: typowo
geograficzne
• 1931 – propozycja Henry’ego
Becka – metro w Londynie
•
•
•
Wzorowanie na schemacie
elektrycznym
Stacje w równych odstępach
Trasy przechodzące pod
katem 45 stopni (lub
wielokrotność)
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
40
Integracja transportu
schematy sieci
Właściwa prezentacja schematu:
• Odmienne podejście –
Moskwa – układ okrężny
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
41
Integracja transportu
Integracja informacyjna
Właściwa prezentacja schematu:
• Odmienne podejście – Nowy
Jork
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
42
Integracja transportu
Schematy sieci - Poznań
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
43
Integracja transportu
Schematy sieci – Ostrów Wlkp.
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
44
Integracja transportu
Schematy sieci – Warszawa
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
45
Integracja transportu
Integracja przestrzenna
Integracja przestrzenna polega na określonym zagospodarowaniu
przestrzennym formy urbanistycznej z istniejącą siecią transportową.
Odpowiednie zagospodarowanie terenu i infrastruktury transportowej ma
zapewnić powiązanie planowania i zarządzania terenem z planowaniem
transportu.
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
46
Podsumowanie
Bariery związane z wdrażaniem integracji transportu:
• Odmienne spojrzenie na problem integracji (władze miasta/gminy,
powiatu, województwa)
• Słaba infrastruktura liniowa i punktowa
• Ograniczone nakłady finansowe na rozwój elementów integrujących
transport publiczny (pojedyncze działania, często nieskorelowane ze
sobą)
• Trudności w rozliczaniu dochodów z biletów wspólnych (system taryfowobiletowy)
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
47