Transport publiczny - Politechnika Poznańska

Transkrypt

Transport
publiczny
Aspekty prawne funkcjonowania TP
Dr inŜ. Marcin Kiciński
Zakład Systemów Transportowych, Politechnika Poznańska
[email protected]
Agenda
1. Przepisy:
a)
b)
Przepisy ogólne
Przepisy odnoszące się do transportu publicznego zbiorowego
2. Definicje
3. Organizator / operator/ przewoźnik
Transport publiczny / Marcin Kiciński / www.kicinski.eu
2
1
Przepisy ogólne
Ustawa o samorządzie gminnym
Art. 7: Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty naleŜy do
zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne
obejmują sprawy:
…
• lokalnego transportu zbiorowego
…
3
Przepisy ogólne
Ustawa o samorządzie województwa
Ustawa o samorządzie województwa:
Art. 14: Samorząd województwa wykonuje zadania
o charakterze wojewódzkim określone ustawami,
w szczególności w zakresie:
….
• transportu zbiorowego i dróg publicznych
…
4
2
Przepisy ogólne
Ustawa o systemie oświaty
• Przedszkole:
JeŜeli droga dziecka pięcioletniego z domu do najbliŜszego publicznego
przedszkola, oddziału przedszkolnego w szkole podstawowej lub publicznej innej
formy wychowania przedszkolnego przekracza 3 km, obowiązkiem gminy jest
zapewnienie bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu dziecka lub
zwrot kosztów przejazdu dziecka i opiekuna środkami komunikacji publicznej,
jeŜeli dowoŜenie zapewniają rodzice
5
Przepisy ogólne
Ustawa o systemie oświaty
Szkoła podstawowa, gimnazjum
Droga dziecka z domu do szkoły nie moŜe przekraczać:
• 3 km – w przypadku uczniów klas I – IV szkół podstawowych;
• 4 km – w przypadku uczniów klas V i VI szkół podstawowych oraz uczniów gimnazjów.
3. JeŜeli droga dziecka z domu do szkoły, w której obwodzie dziecko mieszka:
• przekracza odległości wymienione w ust. 2, obowiązkiem gminy jest zapewnienie bezpłatnego
transportu i opieki w czasie przewozu dziecka albo zwrot kosztów przejazdu dziecka
środkami komunikacji publicznej, jeŜeli dowoŜenie zapewniają rodzice, a do ukończenia
przez dziecko 7 lat – takŜe zwrot kosztów przejazdu opiekuna dziecka środkami komunikacji
publicznej;
• nie przekracza ww. odległości, gmina moŜe zorganizować bezpłatny transport, zapewniając
opiekę w czasie przewozu
6
3
Przepisy ogólne
Ustawa o transporcie drogowym
Podejmowanie i wykonywanie:
• Krajowego transportu drogowego
• Międzynarodowego transportu drogowego
• Niezarobkowego krajowego przewozu drogowego
• Niezarobkowego międzynarodowego przewozu
drogowego
7
Przepisy ogólne
Ustawa o transporcie kolejowym
Ustawa określa:
•
•
•
•
•
•
•
•
zasady korzystania z infrastruktury kolejowej, zarządzania infrastrukturą kolejową i jej
utrzymania;
zasady prowadzenia ruchu kolejowego i wykonywania przewozów kolejowych;
warunki techniczne eksploatacji pojazdów kolejowych;
warunki zapewnienia interoperacyjności systemu kolei na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej;
zasady i instrumenty regulacji transportu kolejowego;
szczególne zasady i warunki przygotowania inwestycji dotyczących linii kolejowych,
w tym warunki lokalizacji i nabywania nieruchomości na ten cel oraz organy właściwe
w tych sprawach;
czas pracy pracowników kolei wykonujących interoperacyjne usługi transgraniczne;
zasady ochrony praw pasaŜerów w transporcie kolejowym.
8
4
Przepisy ogólne
Ustawa o transporcie kolejowym
Dotyczy kolei oraz:
•
•
•
Metra (z wyjątkami)
Bocznic kolejowych (z wyjątkami)
infrastruktury kolejowej obejmującej linie kolejowe o szerokości torów mniejszej
niŜ 1435 mm i przewoźników kolejowych korzystających z tej infrastruktury
kolejowej
Nie dotyczy:
• linii tramwajowych;
• kolejowego transportu wewnątrzzakładowego;
• transportu linowego i linowo-terenowego (z wyjątkami)
9
Przepisy ogólne
Ustawa – prawo lotnicze
Ustawa określa:
1. stosunek polskiego prawa lotniczego do umów międzynarodowych
2. zwierzchnictwo w przestrzeni powietrznej i właściwość prawa
3. kompetencje organów administracji lotnictwa cywilnego (ministra właściwego
do spraw transportu, Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego)
4. przepisy o opłacie i wpłacie lotniczej
5. przepisy o kontroli i postępowaniu pokontrolnym
6. przepisy o rejestrze statków powietrznych
7. zasady dopuszczania do lotów statków powietrznych
8. zasady zakładania, rejestrowania i eksploatacji lotnisk
9. przepisy o ratownictwie i ochronie przeciwpoŜarowej lotnisk
10. przepisy o otoczeniu lotniska i lotniczych urządzeniach naziemnych,
lądowiskach i innych miejsca startów i lądowań
10
5
Przepisy ogólne
Ustawa – prawo lotnicze
Ustawa określa c.d.:
11. przepisy o kwalifikacji personelu lotniczego, badaniu lotniczo-lekarskim,
dowódcy
i załodze statku powietrznego
12. zasady korzystania z przestrzeni powietrznej i organizacji ruchu lotniczego
13. zasady eksploatacji statków powietrznych
14. zasady prowadzenia lotniczej działalności gospodarczej
15. zasady ochrony lotnictwa cywilnego
16. zasady przewozu lotniczego
17. zasady ochrony praw pasaŜerów
18. przepisy o odpowiedzialności cywilnej, karach pienięŜnych i
odpowiedzialności karnej za łamanie przepisów prawa lotniczego
11
Przepisy ogólne
Ustawa – prawo przewozowe
A. Przewozy osób i rzeczy wykonywanie odpłatnie na podstawie umowy, przez
uprawnione podmioty z wyjątkiem:
• Transportu morskiego
• Transportu lotniczego
• Transportu konnego
B. Przewóz nieodpłatny
C. Przewozy MN (jeśli umowa MN nie stanowi inaczej)
12
6
Przepisy ogólne
zamówienia publiczne, koncesje
13
Przepisy ogólne
Przepisy UE
DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY
W SPRAWIE UDZIELANIA ZAMÓWIEŃ PRZEZ PODMIOTY
DZIAŁAJĄCE W SEKTORACH GOSPODARKI WODNEJ,
ENERGETYKI, TRANSPORTU I USŁUG POCZTOWYCH,
UCHYLAJĄCA DYREKTYWĘ 2004/17/WE
Przepisy dotyczące procedur udzielania zamówień przez
podmioty zamawiają ce w odniesieniu do zamówień oraz konkursów
(określona kwota)
14
7
Przepisy ogólne
Przepisy UE
15
Przepisy szczegółowe
Ustawa o PTZ
• terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (oraz w strefie transgranicznej)
• transport drogowy, kolejowy, inny szynowym, linowy, linowo-terenowy,
morski oraz Ŝegluga śródlądowa.
• zasady finansowania (przewozy o charakterze uŜyteczności publicznej)
Nie dotyczy:
• MN transport drogowy, morski, MN Ŝegluga śródlądowa
• transport w celach turystycznych
16
8
Przepisy szczegółowe
Przepisy UE
ROZPORZĄDZENIE (WE) NR 1370/2007 PARLAMENTU
EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 23 października 2007 r.
dotyczące usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transport
u pasaŜerskiego oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 1191/69 i
(EWG) nr 1107/70
17
DEFINICJE
9
PYTANIE
Co do jest
przewóz
publiczny?
19
„PUBLICZNY” wg PWN
1. dotyczący całego społeczeństwa lub jakiejś zbiorowości
2. dostępny lub przeznaczony dla wszystkich
3. związany z jakimś urzędem lub z jakąś instytucją nieprywatną
4. odbywający się przy świadkach, w sposób jawny
20
10
Definicje
Przewóz o charakterze uŜyteczności publicznej –
powszechnie dostępna usługa w zakresie publicznego
transportu zbiorowego wykonywana przez operatora
publicznego transportu zbiorowego w celu bieŜącego
i nieprzerwanego zaspokajania potrzeb przewozowych
społeczności na danym obszarze.
21
Definicje
Rodzaje przewozów (PTZ)
Przewozy pasaŜerskie
Komunikacja miejska
Gminne
Powiatowe
Wojewódzkie
Międzywojewódzkie
Międzynarodowe
22
11
Definicje
Komunikacja miejska – gminne przewozy pasaŜerskie wykonywane
w granicach administracyjnych miasta albo:
a) miasta i gminy,
b) miast, albo
c) miast i gmin sąsiadujących
– jeŜeli zostało zawarte porozumienie lub został utworzony związek
międzygminny w celu wspólnej realizacji publicznego transportu zbiorowego
23
Definicje
Gminne przewozy pasaŜerskie – przewóz osób w ramach publicznego
transportu zbiorowego wykonywany:
• w granicach administracyjnych jednej gminy lub
• gmin sąsiadujących, które zawarły stosowne:
•
•
porozumienie lub
utworzyły związek międzygminny
• inne niŜ przewozy powiatowe, wojewódzkie i międzywojewódzkie
24
12
Definicje
Powiatowe przewozy pasaŜerskie – przewóz osób w ramach publicznego
transportu zbiorowego wykonywany:
• w granicach administracyjnych co najmniej dwóch gmin i niewykraczający
poza granice jednego powiatu albo
• w granicach administracyjnych powiatów sąsiadujących, które:
•
•
zawarły stosowne porozumienie lub
utworzyły związek powiatów
• inne niŜ przewozy gminne, wojewódzkie i międzywojewódzkie
25
Definicje
Przewóz pasaŜerski wojewódzki – przewóz osób w ramach publicznego
transportu zbiorowego wykonywany w granicach administracyjnych co najmniej
dwóch powiatów i niewykraczający poza granice jednego województwa, a w
przypadku linii komunikacyjnych w transporcie kolejowym takŜe przewóz do
najbliŜszej stacji w województwie sąsiednim, umoŜliwiający przesiadki w celu
odbycia dalszej podróŜy lub techniczne odwrócenie biegu pociągu, oraz przewóz
powrotny; inne niŜ przewozy gminne, powiatowe i międzywojewódzkie
Przewóz pasaŜerski międzywojewódzki - przewóz osób w ramach
publicznego transportu zbiorowego wykonywany z przekroczeniem granicy
województwa; inne niŜ przewozy gminne, powiatowe i wojewódzkie
26
13
Definicje
międzynarodowe przewozy pasaŜerskie – przewóz osób w ramach
publicznego transportu zbiorowego wykonywany z przekroczeniem granicy
Rzeczypospolitej Polskiej, z wyłączeniem przewozów realizowanych w strefie
transgranicznej
strefa transgraniczna – obszar co najmniej jednej gminy, powiatu lub co najmniej jednego
województwa, na którym operator publicznego transportu zbiorowego świadczy usługi
w zakresie publicznego transportu zbiorowego, połoŜony bezpośrednio przy granicy
Rzeczypospolitej Polskiej i obszar odpowiedniej jednostki administracyjnej połoŜonej poza
granicą Rzeczypospolitej Polskiej na terytorium sąsiedniego państwa
27
Definicje
Elementy infrastruktury PTZ
Przystanek komunikacyjny – miejsce zatrzymywania się pojazdów transportu
publicznego (takŜe peron w transporcie kolejowym), przeznaczone do
wsiadania lub wysiadania pasaŜerów na danej linii komunikacyjnej, w którym
umieszcza się informacje dotyczące w szczególności godzin odjazdów środków
transportu, a ponadto, w transporcie drogowym, oznaczone zgodnie z
przepisami; przystanek komunikacyjny moŜe znajdować się na dworcu
Dworzec – miejsce przeznaczone do odprawy pasaŜerów, w którym znajdują
się w szczególności: przystanki komunikacyjne, punkt sprzedaŜy biletów oraz
punkt informacji dla podróŜnych
28
14
Definicje
Przystanek komunikacyjny – miejsce zatrzymywania się pojazdów transportu
publicznego (takŜe peron w transporcie kolejowym), przeznaczone do
wsiadania lub wysiadania pasaŜerów na danej linii komunikacyjnej, w którym
umieszcza się informacje dotyczące w szczególności godzin odjazdów środków
transportu, a ponadto, w transporcie drogowym, oznaczone zgodnie z
przepisami; przystanek komunikacyjny moŜe znajdować się na dworcu
Dworzec – miejsce przeznaczone do odprawy pasaŜerów, w którym znajdują
się w szczególności: przystanki komunikacyjne, punkt sprzedaŜy biletów oraz
punkt informacji dla podróŜnych
29
Definicje
Zintegrowany węzeł przesiadkowy – miejsce umoŜliwiające
dogodną zmianę środka transportu wyposaŜone w niezbędną dla
obsługi podróŜnych infrastrukturę
30
15
Definicje
Urządzenie przystankowe – urządzanie techniczne zlokalizowane na
obszarze przystanku komunikacyjnego słuŜące pasaŜerom korzystającym
z przystanków komunikacyjnych.
Wiata przystankowa – konstrukcja zaprojektowana jako osłona dla
pasaŜerów przebywających na przystankach autobusowych, tramwajowych
czy peronach kolejowych zaliczana do zbioru obiektów małej architektury
miejskiej.
31
PYTANIE
Co do jest linia
kolejowa?
Co to jest linia
autobusowa
32
16
Definicje
Linia autobusowa – połączenie komunikacyjne na określonej drodze
między przystankami wskazanymi w rozkładzie jazdy, po której odbywają
się regularne przewozy osób.
Linia kolejowa – droga kolejowa mająca początek i koniec wraz z
przyległym pasem gruntu, na którą składają się odcinki linii, a takŜe
budynki, budowle i urządzenia przeznaczone do prowadzenia ruchu
kolejowego wraz z zajętymi pod nie gruntami.
Linia transportu zbiorowego – regularne połączenie w transporcie
zbiorowym na określonej rozkładem jazdy trasie transportowej z
wyznaczonymi przystankami i innymi określonymi atrybutami jak: dostęp
do układu transportowego.
33
Definicje
Podstawowe pojęcia PTZ
Organizator PZT
Operator PZT
Przewoźnik
34
17
Definicje
Organizator publicznego transportu zbiorowego –
właściwa jednostka samorządu terytorialnego albo
minister właściwy do spraw transportu, zapewniający
funkcjonowanie publicznego transportu zbiorowego na
danym obszarze
35
Definicje
Operator publicznego transportu zbiorowego –
samorządowy zakład budŜetowy oraz przedsiębiorca
uprawniony do prowadzenia działalności gospodarczej
w zakresie przewozu osób, który zawarł z organizatorem
PTZ umowę o świadczenie usług w zakresie PTZ, na linii
komunikacyjnej określonej w umowie
36
18
Definicje
Przewoźnik – przedsiębiorca uprawniony do
prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie
przewozu osób na podstawie potwierdzenia zgłoszenia
przewozu, a w transporcie kolejowym – na podstawie
decyzji o przyznaniu otwartego dostępu
37
PYTANIE
Kto i na jakim
obszarze jest
organizatorem
PTZ?
38
19
Gmina na linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w gminnych
przewozach pasaŜerskich, której powierzono zadanie organizacji
publicznego transportu zbiorowego na mocy porozumienia między
gminami – na linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w gminnych
przewozach pasaŜerskich, na obszarze gmin, które zawarły
porozumienie.
Związek międzygminny na linii komunikacyjnej albo sieci
komunikacyjnej w gminnych przewozach pasaŜerskich, na obszarze gmin
tworzących związek międzygminny
39
Powiat na linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w powiatowych
przewozach pasaŜerskich, któremu powierzono zadanie organizacji
publicznego transportu zbiorowego na mocy porozumienia między
powiatami – na linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w
powiatowych przewozach pasaŜerskich, na obszarze powiatów, które
zawarły porozumienie.
Związek powiatów – na linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w
powiatowych przewozach pasaŜerskich, na obszarze powiatów
tworzących związek powiatów.
40
20
Województwo: na linii komunikacyjnej albo sieci
komunikacyjnej:
• w wojewódzkich przewozach pasaŜerskich oraz w
transporcie morskim,
• w międzywojewódzkich przewozach pasaŜerskich
(najdłuŜsza linia)
•
któremu powierzono zadanie organizacji publicznego transportu zbiorowego na mocy
porozumienia między województwami właściwymi ze względu na planowany przebieg
linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej – na linii komunikacyjnej albo sieci
komunikacyjnej w wojewódzkich przewozach pasaŜerskich, na obszarze
województw, które zawarły porozumienie
41
Minister właściwy do spraw transportu – na linii
komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w
międzywojewódzkich i międzynarodowych przewozach
pasaŜerskich w transporcie kolejowym
42
21
PYTANIE
Na obszarze powiatu funkcjonuje
związek międzygminny.
Kto jest organizatorem PTZ?
43
Odpowiedź
JeŜeli na danym obszarze (tutaj powiatu) został
utworzony związek międzygminny – to na
obszarze działania związku wyłączona jest
właściwość powiatu, jak równieŜ województwa.
44
22
Definicje
Umowa o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu
zbiorowego – umowa między organizatorem publicznego transportu
zbiorowego a operatorem publicznego transportu zbiorowego, która przyznaje
temu operatorowi prawo i zobowiązuje go do wykonywania określonych usług
związanych z wykonywaniem przewozu o charakterze uŜyteczności publicznej
45
Definicje
Rekompensata z tytułu świadczenia usług publicznych
– kaŜda korzyść, zwłaszcza finansowa, przyznana
bezpośrednio lub pośrednio przez właściwy organ z funduszy
publicznych w okresie realizacji zobowiązania z tytułu
świadczenia usług publicznych lub powiązaną z tym
okresem
46
23
Definicje
Rozsądny zysk
Stopa zwrotu z kapitału, która w danym państwie członkowskim,
która uznawana jest za normalną dla tego sektora i w której
uwzględniono ryzyko lub brak ryzyka ingerencji organu
publicznego ponoszone przez podmiot świadczący usługi
publiczne.
47
Kontraktowanie usług PTZ
Usługi w zakresie publicznego transportu zbiorowego mogą być kontraktowane w
oparciu o obowiązujące, podstawowe akty prawne, tj.
• krajowe: Ustawę prawo zamówień publicznych, Ustawę o publicznym
transporcie zbiorowym, Ustawę o koncesji na roboty budowlane i usługi,
• Unii Europejskiej: Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr
2014/23/UE, 2014/24/UE , 2014/25/UE oraz Rozporządzenie (WE) Nr
1370/2007.
Zgodnie z powyŜszym, mając na uwadze wytyczne Komisji Europejskiej (patrz
komunikat KE 2014/C 92/01 [67]) dopuszczalne są trzy warianty, zgodnie z Rys.
28.
48
24
Mając na uwadze wytyczne Komisji Europejskiej (patrz komunikat KE 2014/C
92/01 [67]) dopuszczalne są trzy warianty:
49
Umowa zgodnie z obowiązującymi przepisami winna być
podpisana na czas oznaczony:
• maksymalnie 10 lat w przypadku transportu
autobusowego,
• maksymalnie 15 lat w przypadku transportu kolejowego.
NaleŜy zaznaczyć, Ŝe w razie konieczności, przy uwzględnieniu
warunków amortyzacji środków trwałych, okres obowiązywania
umów o świadczenie usług publicznych moŜe być przedłuŜony
maksymalnie o połowę.
50
25
Zawartość umowy
• szczegółowa charakterystyka usług publicznego transportu zbiorowego
wynikających z zamówienia,
• linię komunikacyjną, linie komunikacyjne lub sieć komunikacyjną, których
dotyczy umowa,
• czas trwania umowy,
• warunki dotyczące norm jakości świadczonych usług publicznego transportu
zbiorowego oraz podnoszenia ich,
• wymagania w stosunku do środków transportu, w tym dotyczące
wprowadzania nowoczesnych rozwiązań technicznych, a takŜe ich
dostosowania do potrzeb osób niepełnosprawnych oraz osób o ograniczonej
zdolności ruchowej
51
Zawartość umowy
•
•
•
•
warunki zmiany opłat za przewóz oraz innych opłat, o których mowa w ustawie –
Prawo przewozowe, za usługę świadczoną w zakresie publicznego transportu
zbiorowego, jeŜeli stroną umowy, której przysługują wpływy z tych opłat, jest operator,
warunki, na jakich jest dopuszczalne podwykonawstwo w realizacji usług
świadczonych w zakresie publicznego transportu zbiorowego,
sposób rozpatrywania przez operatora skarg i reklamacji składanych przez
pasaŜerów oraz przyznawania ewentualnych odszkodowań wynikających z realizacji
usług świadczonych w zakresie publicznego transportu zbiorowego,
częstotliwość składania sprawozdań z realizacji usług świadczonych w zakresie
publicznego transportu zbiorowego, w tym informacji dotyczących liczby pasaŜerów
na danej linii komunikacyjnej,
52
26
Zawartość umowy
•
•
•
•
zasady rozliczeń, w szczególności zasady podziału kosztów za realizację usług w
zakresie publicznego transportu zbiorowego, z uwzględnieniem stosowania przez
operatora ulg ustawowych oraz ulg ustanowionych na obszarze właściwości danego
organizatora,
zasady rozliczeń za realizację usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego,
w przypadku wystąpienia okoliczności uniemoŜliwiających wykonywanie tych usług z
przyczyn niezaleŜnych od operatora,
stronę umowy, której przysługują wpływy z opłat,
stronę umowy, która jest zobowiązana do wykonania obowiązku, o którym mowa w
art. 46 ust. 1 pkt 3, 6 oraz 9 Ustawy o publicznym transporcie zbiorowym,
53
Zawartość umowy
•
•
•
•
•
•
•
•
zasady dystrybucji biletów publicznego transportu zbiorowego,
zasady obliczania rekompensaty zgodnym z rozporządzeniem WE 1370/2007,
stronę umowy, która obowiązana jest uzgodnić zasady korzystania z przystanków
komunikacyjnych i dworców z ich właścicielami lub zarządzającymi,
warunki wykorzystywania środków transportu w zaleŜności od natęŜenia ruchu
pasaŜerów,
warunki zakupu przez operatora środków transportu drogowego niezbędnych do
realizacji usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego,
zasady współpracy przy tworzeniu i aktualizacji rozkładów jazdy w celu poprawy
funkcjonowania przewozów,
w transporcie kolejowym — zakres korzystania z infrastruktury, w szczególności zakres
przepustowości trasy oraz standard jakości dostępu będące przedmiotem umowy,
kary umowne, warunki zmiany oraz rozwiązania umowy.
54
27

Transport publiczny - Politechnika Poznańska

Transkrypt

Podobne dokumenty

Aktualności - Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w

pis potrzeb wybranej rodziny

Lista studentów na zajęcia z przedmiotu Chemia analityczna z

Integracja transportu publicznego

London Bus

Darmowe kursy języka angielskiego