10 JS 1. Błona z mydlin for

Biuro Projektu INTERBLOK: ul. Stradomska 10, 31-058 Kraków, Tel: 12-422-26-08 Fax: 12-421-67-45
Bank PKO bp I/O Kraków; 10 1020 2892 0000 5902 0427 5400
10. „Błona z mydlin”
1. Realizowane treści podstawy programowej
Przedmiot
Fizyka
Realizowana treść podstawy programowej
Właściwości materii
Uczeń:
•
analizuje różnice w budowie mikroskopowej ciał stałych, cieczy i
gazów
•
opisuje zjawisko napięcia powierzchniowego na wybranym
przykładzie
Chemia
Woda i roztwory wodne
Uczeń:
•
•
•
Biologia
bada zdolność do rozpuszczania się różnych substancji w
wodzie
opisuje budowę cząsteczki wody; wyjaśnia , dlaczego woda dla
jednych substancji jest rozpuszczalnikiem, a dla innych nie
podaje przykłady substancji, które nie rozpuszczają się w
wodzie, tworzą koloidy i zawiesiny
Ekologia
Uczeń:
•
przedstawia czynniki środowiska niezbędne do prawidłowego
funkcjonowania organizmów w środowisku lądowym i wodnym
2. Kształcone kompetencje
•
kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne,
•
kompetencje społeczne i obywatelskie,
•
inicjatywność i przedsiębiorczość.
3. Cele zajęć blokowych
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Biuro Projektu INTERBLOK: ul. Stradomska 10, 31-058 Kraków, Tel: 12-422-26-08 Fax: 12-421-67-45
Bank PKO bp I/O Kraków; 10 1020 2892 0000 5902 0427 5400
•
zbadanie właściwości napięcia powierzchniowego na przykładzie błonki utworzonej z
mydlin.
4. Oczekiwane osiągnięcia ucznia
Uczeń:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
opisuje przebieg i wynik przeprowadzanego doświadczenia,
wyjaśnia rolę użytych przyrządów,
wykonuje schematyczny rysunek, obrazujący układ doświadczalny,
wyodrębnia zjawisko z kontekstu,
wskazuje czynniki istotne i nieistotne dla wyniku doświadczenia,
pracować samodzielnie i w zespole,
potrafi bezpiecznie obchodzić się z ogniem,
potrafi formułować wnioski w oparciu o wyniki własnych obserwacji,
potrafi wskazać możliwe zastosowania obserwowanych efektów.
5. Wykaz pomocy dydaktycznych
Lp.
Pomoc dydaktyczna do przeprowadzenia eksperymentu
1. kawałki cienkiego drutu o długości 30 cm (np. o grubości takiej jak
spinacze biurowe)
2. nici krawieckie
3. kombinerki, kleszcze
4. korki od butelek
5. plastelina - wałek
6. nożyce
7. lakier do paznokci
8. szklanka lub cylindryczny pojemnik
9. kuweta lub talerz
10.mydło w płynie
11.ciepła woda
12.spinacze biurowe
Ilość sztuk
4
1
1
2
1
1
1
1
1
1
0,5 l
2
6. Proponowany przebieg zajęć z rozliczeniem czasowym
Lp. Opis kolejnych
działań
1
Wprowadzenie
do zagadnienia
budowy
mikroskopowej
ciał stałych,
cieczy i gazów
oraz zjawiska
napięcia
powierzchniowego.
Uwagi do realizacji dla nauczyciela (rysunki, schematy, fotografie, linki Czas
do WWW itp.)
trwania
w
minutach
Doświadczenie z kropla wody na kartce papieru, na kartce pokrytej
20
parafiną lub tłuszczem.
Doświadczenie z zanurzaniem w wodzie kawałka drewna ,świeczki.
Obserwacja powierzchni wody w wąskiej zlewce, probówce.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Biuro Projektu INTERBLOK: ul. Stradomska 10, 31-058 Kraków, Tel: 12-422-26-08 Fax: 12-421-67-45
Bank PKO bp I/O Kraków; 10 1020 2892 0000 5902 0427 5400
2
Omówienie
zasad
bezpiecznego
posługiwania
się materiałami
i narzędziami
używanymi w
czasie zajęć i ich
właściwego
zastosowania.
Uczniowie
3 formują okręgi z
drutu, nawijając
go na szklankę (
jeden z okręgów
powinien
posiadać
nieobcięty
kleszczami
kawałek drutu o
dł. ok. 3 cm, który
wbity w korek
utworzy uchwyt
jak na fotografii.
Przywiązanie kilku
kawałków nici do
okręgu w sposób
podobny do
przedstawionego
na fot. 3.
4
Ustawienie
pozostałych
trzech okręgów
w pozycji
pionowej na
podstawkach z
kawałków
plasteliny, w
odstępach
kilkucentymetro
-wych oraz
10
10
Fot. 2318
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
10
Biuro Projektu INTERBLOK: ul. Stradomska 10, 31-058 Kraków, Tel: 12-422-26-08 Fax: 12-421-67-45
Bank PKO bp I/O Kraków; 10 1020 2892 0000 5902 0427 5400
powiązanie ich
nićmi jak na zał.
fot. 4 i 5.
Fot. 2328
5
6
Sporządzenie
mydlin np. w
szklance i
wylanie ich do
kuwety (jeśli
mydliny będą
mieszane w
kuwecie,
powstanie
sporo piany,
która będzie
utrudniać
wykonanie
doświadczenia).
Po właściwym
przywiązaniu
nici należy
ustabilizować
miejsce ich
połączenia z
drutem za
5
Fot. 2327
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
20
Biuro Projektu INTERBLOK: ul. Stradomska 10, 31-058 Kraków, Tel: 12-422-26-08 Fax: 12-421-67-45
Bank PKO bp I/O Kraków; 10 1020 2892 0000 5902 0427 5400
pomocą
niewielkiej ilości
lakieru do
paznokci.
Wykonanie
uchwytu z korka
i spinacza
biurowego jak
na zał.
fotografiach.
Obserwacja
własności błon z
mydlin jak na
załączonej
fotografii.
Każdorazowo
zanurzamy
okręgi, wraz z
nićmi, w
mydlinach i
energicznie
wyciągamy.
Fot. 2330 – 33,
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Biuro Projektu INTERBLOK: ul. Stradomska 10, 31-058 Kraków, Tel: 12-422-26-08 Fax: 12-421-67-45
Bank PKO bp I/O Kraków; 10 1020 2892 0000 5902 0427 5400
2338, 2339
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Biuro Projektu INTERBLOK: ul. Stradomska 10, 31-058 Kraków, Tel: 12-422-26-08 Fax: 12-421-67-45
Bank PKO bp I/O Kraków; 10 1020 2892 0000 5902 0427 5400
5
Wykonanie
dokumentacji
zdjęciowej i
filmowej.
5
Wypełnienie i
zebranie
dokumentacji
uczniowskiej.
Całkowity czas trwania jednostki
5
10
90
7. Obudowa do zajęć blokowych
Zastanów się, w jaki sposób można wykorzystać wyniki obserwacji w życiu codziennym np. przy
konstrukcji odpowiednich urządzeń lub zastosuj wyniki obserwacji do wyjaśnienia zasad działania
znanych Ci urządzeń lub przebiegu innych zjawisk.
Dodatkowe wyjaśnienia; praca w zespołach kilkuosobowych, jeden z uczniów wykonuje okręgi z
drutu, drugi przygotowuje mydliny, trzeci wykonuje uchwyty z drutu i korka, dwóch wiąże nici, a inny
wzmacnia połączenia lakierem. Jeden z uczniów może wykonywać dokumentację zdjęciową.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Biuro Projektu INTERBLOK: ul. Stradomska 10, 31-058 Kraków, Tel: 12-422-26-08 Fax: 12-421-67-45
Bank PKO bp I/O Kraków; 10 1020 2892 0000 5902 0427 5400
8. Karta pracy ucznia
Lp. Pomoc dydaktyczna do przeprowadzenia
Ilość
Cena
Cena
eksperymentu
sztuk
jednostkowa
łączna
1
2
3
4
5
6
Suma kosztów
Oszacowanie kosztów pracy
Lp. zadanie
Czas
Liczba Łącznie
Cena
koszt
wykonania osób
osobogodzin osobogodziny
(h)
pracy
pracy (zł)
1
2
3
4
Suma:
Zaproponuj, w jaki sposób można zmniejszyć koszty eksperymentu:
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Biuro Projektu INTERBLOK: ul. Stradomska 10, 31-058 Kraków, Tel: 12-422-26-08 Fax: 12-421-67-45
Bank PKO bp I/O Kraków; 10 1020 2892 0000 5902 0427 5400
9. Ankieta ewaluacyjna zajęć dla nauczyciela oraz karta samooceny ucznia
Imię i nazwisko ucznia:
……………………………………………………………………………………………………………
…
Lp.
Pytanie do ucznia
Tak
Raczej tak
Trudno
powiedzieć
Nie
1
Czy dzisiejsze zajęcia były dla ciebie
interesujące?
2
Czy dowiedziałeś się czegoś nowego?
Co zmieniłbyś w dzisiejszych zajęciach:
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Wypisz działania, w których Twój wkład pracy był największy oraz te, w których uczestniczyłeś
w mniejszym stopniu, uzasadnij, dlaczego:
…ponieważ:
Mój szczególny wkład pracy to:
W tych działaniach uczestniczyłem
mniej:
10. Uwagi:
Uczniowie pracują sprawnie. Konieczne jest zgromadzenie odpowiedniej ilości narzędzi
do majsterkowania.
11. Literatura uzupełniająca, zalecane podręczniki i artykuły
1. Podręczniki do nauczania w gimnazjum zaakceptowane przez MEN.
2. Thomas J. Craughwell , Wielka księga wynalazków.
Wyd. Bellona , 2010.
3. Praca zbiorowa, Proste maszyny. Świat nauki,
Wyd. Jedność, 2010.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zdecydowanie nie