Scenariusz – spotkanie 3 - Katedra i Zakład Epidemiologii

Katedra i Zakład Epidemiologii
Ul. Medyków 18, 40-752 Katowice
–
Wydział Lekarski w Katowicach
Śląski Uniwersytet Medyczny
–
Tel./Fax: (32) 2523734
E-mail: [email protected]
PRAKTYCZNE METODY STATYSTYCZNE W BADANIACH NAUKOWYCH
Studium Doktoranckie – Wydział Lekarski w Katowicach
Śląski Uniwersytet Medyczny – 2016/2017
Prof. dr hab. n. med. Jan E. Zejda
Katedra Epidemiologii - SUM
Dzień 3
Analiza korelacji modo Pearson i modo Spearman; analiza regresji liniowej i logistycznej – modele
proste i modele wielu zmiennych; techniki selekcji zmiennych niezależnych; współliniowość i
interakcje w modelu.
Kto błąd standardowy myli
Z odchyleniem standardowym
Temu może w każdej chwili
Adiunkt wyrwać włosy z głowy
(JEZ)
 Bazy danych: „grupa1ab” ze zmiennymi:
ID – numer noworodka
Plec – płeć (1 = m, 2 = k)
Urodz – miejsce urodzenia (1 = klinika 2 = terenowy szpital)
Wiek – wiek płodowy (hbd)
Masa – masa ciała (g)
Apgar1 – skala Apgar: wynik oceny w 1 minucie (pkt)
Apgar5 – skala Apgar: wynik oceny w 5 minucie (pkt)
Apgar10 – skala Apgar: wynik oceny w 10 minucie (pkt)
Porod – rodzaj porodu (1 = siłami natury, 2 = cesarskie cięcie)
Crib – stan kliniczny w skali Crib (clinical risk index for babies w pkt)
Wodypl – czyste wody płodowe (1 = tak 2=nie)
Cechch – cechy chorioamnitis (1 = tak 2 =nie)
Steryd – sterydoprofilaktyka pneumopatii (1 =tak 2 =nie)
HR1 – tętno 1 (1 pomiar: ud/min)
HR2 – tętno 2 (2 pomiar: ud/min)
SatO2 – saturacja O2 (%)
Usgg1 – wynik pierwszego badania usg głowy (1- IVH I. 2- IVH II, 3- IVH III, 4- IVH IV, 5- brak IVH, 6- PVL, 7brak PVL, 8 – inne, 9 –IVH i PVL)
Usgg2 – wynik drugiego badania usg głowy (1- IVH I. 2- IVH II, 3- IVH III, 4- IVH IV, 5- brak IVH, 6- PVL, 7- brak
PVL, 8 – inne, 9 –IVH i PVL)
Echo1 – wynik pierwszej echokardiografii serca (1- PDA istotny hemodynamicznie, 2 – PDA nieistotny
hemodynamicznie, 3 – inne zmiany)
Echo2 – wynik drugiej echokardiografii serca (1- PDA istotny hemodynamicznie, 2 – PDA nieistotny
hemodynamicznie, 3 – inne zmiany)
Okul1 - wynik pierwszego badania okulistycznego (1- ROPI, 2- ROPII, 3- ROPIII, 4- ROPIV, 5- ROPV, 6- brak ROP,
7- inne zmiany)
Okul2 - wynik drugiego badania okulistycznego (1- ROPI, 2- ROPII, 3- ROPIII, 4- ROPIV, 5- ROPV, 6- brak ROP, 7inne zmiany)
PH – (wartość zmierzona)
PO2 - (wartość zmierzona)
PCO2 - (wartość zmierzona)
HCO3 - (wartość zmierzona)
BE - (wartość zmierzona)
Kreat – (wartość zmierzona)
CPK– (wartość zmierzona)
LDH– (wartość zmierzona)
CRP– (wartość zmierzona)
Aspat– (wartość zmierzona)
Alat– (wartość zmierzona)
intub – intubacja (0 vs 1)
odma (1 vs 2)
rozedma (1 vs 2)
dysplazja – dysplazja płuc (1 vs 2)
krwglowa – okrwawienie domózgowe (1 vs 2)
leukomal – leukomalacja w oun (1 vs 2)
nec – zespół nekrotycznego zapalenia jelit (1 vs 2)
rop – retiopatia (1 vs 2)
wypis – (1 – dziecko żywe przy wypisie, 2 – zgon)
doba – doba zgonu
uwaga: jeśli nie sprecyzowano inaczej 1 = tak, 2 = nie
 Procedury SAS:
Proc contents varnum, Proc univariate normal, Proc ttest, Proc npar1way wilcoxon, Proc freq/chisq, Proc anova, Proc
corr, Proc reg, Proc logistic, Proc glm
ĆWICZENIE 2
(dotyczy zadań poznanych podczas dnia 1 i 2, ale nie jest prostą kontynuacją Ćwiczenia 1)
Podstawowe czynniki ryzyka zgonu w badanej grupie noworodków
W badanej grupie ……… noworodków wystąpiło, w trakcie hospitalizacji ……….. zgonów
(………..%), przy czym częstość zgonów wśród noworodków płci męskiej wyniosła ………..%, a wśród
noworodków płci żeńskiej wyniosła ………..%. Różnica ta ………………………………. statystycznie
znamienna (p=…………….). Tabela 1 przedstawia częstość zgonu w zależności od okoliczności związanych
z porodem i wczesnym stanem klinicznym noworodka.
Tabela 1. Zgon noworodka a miejsce oraz rodzaj porodu, stan kliniczny, charakter wód płodowych oraz
przebyta sterydoterapia badanych noworodków.
Zmienna
Wartość
Zgon = tak
Zgon = nie
znamienność różnicy
Zmiennej
n
Miejsce
Klinika
urodzenia
Teren
Rodzaj
Naturalny
Porodu
Cięcie C.1
Stan wg
0-4
Apgar 12
5-10
Statystyczna
%
n
%
p*
Stan wg
0-4
Apgar 53
5-10
Wody
Czyste
płodowe
Brudne
Sterydo-
Tak
terapia
Nie
Objaśnienia:
* - wynik testu chi-kwadrat lub testu Fisher’a
1 – Poród przez cesarskie cięcie
2 - Stan kliniczny wg skali Apgar oceniany w 1 minucie po urodzeniu
3 - Stan kliniczny wg skali Apgar oceniany w 5 minucie po urodzeniu
Ponadto obliczono częstość zgonów noworodków w zależności od ich masy ciała,
zdefiniowanej jako zmienna jakościowa w oparciu o rozkład tercentylowy. W przypadku najniższej
masy ciała (pierwszy tercentyl) częstość zgonów wyniosła ……………….%, w przypadku średniej
masy ciała (drugi tercentyl) częstość zgonów wyniosła ……………….%, w przypadku najwyższej
masy ciała (trzeci tercentyl) częstość zgonów wyniosła ……….%. Uwidocznione różnice ……..
odznaczały się statystyczną znamiennością (p= ………..).
U noworodków, we wczesnym okresie, określono poziom saturacji krwi tlenem. Wyniki
analizy wykazały, że w przypadku dzieci których doszło do zgonu, poziom SatO2 wynosił
……………+/-……………., a w przypadku noworodków, które zostały wypisane żywe poziom
SatO2 wynosił ……………+/-……………., przy czym różnica ta okazała się ……………………
(p = ………………..). Sprawdzono także, czy pomiędzy trzema wyżej wymienionymi grupami
(masa ciała definiowana przez tercentyle) występują różnice w zakresie rozkładu SatO2. Wyniki
wykazały, że…………… statystycznie znamienne ( p = ……..)
Dodatkowo postanowiono oszacować ryzyko zgonu w zależności od SatO2. W tym celu, na
podstawie wartości środkowej, zdefiniowano zmienną jakościową z dwiema wartościami – niski
poziom SatO2 i wysoki poziom SatO2. Wyniki analizy wykazały, że częstość zgonu różni się w
obu grupach w sposób statystycznie ………………….. (p= …….):
- niski poziom SatO2:
n = …………….; ……………..%;
- wysoki poziom SatO2:
n = …………….; ……………..%.
W powyższym przypadku przeprowadzono ponadto analizę warstwową, uwzględniając
rodzaj porodu jako zmienną stratyfikacyjną. Wyniki analizy …. Potwierdziły, że po uwzględnieniu
rodzaju porodu częstość zgonu ……….. zależy od poziomu SatO2 (p = ………)
Obliczone ryzyko wystąpienia zgonu noworodka w przypadku stwierdzenia, we wczesnym
okresie, niskiego poziomu SatO2 wyniosło ……………. (95%PU: ………… - ………..).
Przedstawione powyżej analizy ponowiono poszukując uwarunkowań zespołu
nekrotycznego zapalenia jelit (NEC), a następnie leukomalacji w ośrodkowym układzie nerwowym.
Wyniki wykazały, że w przypadku zespołu NEC, spośród analizowanych okoliczności,
znaczenie posiada ………………..………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………..
W przypadku leukomalacji, spośród analizowanych okoliczności, znaczenie posiada
………………..…………………………………………………………………………………….…
………………………………………………………………………………………………….