Lectio quinta - Konrad Dominas

Język łaciński z elementami kultury antycznej
Studia Środkowoeuropejskie
dr Konrad Dominas
Lectio quinta
Indicativus imperfecti activi czterech koniugacji
i czasownika posiłkowego sum, esse.
Źródła prezentacji:
O. Jurewicz, L. Winniczuk, J. Żuławska,
Język łaciński. Podręcznik dla lektoratów szkół wyższych, Warszawa 1995.
S. Kalinowski, Aurea dicta. Złote myśli, Kraków 1997.
www.konrad-dominas.pl
[email protected]
dr Konrad Dominas
Pracownia Humanistycznych Studiów Interdyscyplinarnych
WFPiK UAM Poznań
Język łaciński z elementami kultury antycznej
Studia Środkowoeuropejskie
Lectio quinta
Trzy sentencje łacińskie
Ariadnes filum
Nić Ariadny
Plutarch, Tezeusz 29; Owidiusz, Listy
z Pontu 4,59; Katullus, Pieśni 64,113.
Arma virumque cano
Opiewam męża i oręż (co losem z Troi
wygnany płynie do Italii, ku brzegom Lawinium)
Początek Eneidy Wergiuliusza
Ars amandi/Remedia amoris
Sztuka kochania/Lekarstwa na miłość
Tytuły dział Owidiusza
www.konrad-dominas.pl
[email protected]
dr Konrad Dominas
Pracownia Humanistycznych Studiów Interdyscyplinarnych
WFPiK UAM Poznań
Język łaciński z elementami kultury antycznej
Studia Środkowoeuropejskie
Lectio quinta
Zwroty i skróty
etc. – et cetera
na przykład
ex aequo
na równi, jednakowo
ex definitione
z definicji
ex iure
z mocy prawa
ex libris
ze zbioru książek
www.konrad-dominas.pl
[email protected]
dr Konrad Dominas
Pracownia Humanistycznych Studiów Interdyscyplinarnych
WFPiK UAM Poznań
Język łaciński z elementami kultury antycznej
Studia Środkowoeuropejskie
Lectio quarta
Indicativus imperfecti activi – uwagi ogólne
Cechą imperfectum (czasu przeszłego niedokonanego) w trybie oznajmującym jest
–ba, którą dodaje się do tematu
Indicativus imperfecti składa się z tematu czasownika, z cechy –ba i z końcówek
osobowych: -m, -s, -t, -mus, -tis, -nt.
ara
temat czasownika
+
ba
cecha -ba
+
mus
końcówka osobowa
W czasownikach koniugacji III i IV występuje ponadto spójka –e między tematem a
cechą –ba, puni-e-ba-m.
www.konrad-dominas.pl
[email protected]
dr Konrad Dominas
Pracownia Humanistycznych Studiów Interdyscyplinarnych
WFPiK UAM Poznań
Język łaciński z elementami kultury antycznej
Studia Środkowoeuropejskie
Lectio quinta
Indicativus imperfecti activi
Koniugacja
I
II
III
IV
Singularis
1
ara-ba-m
doce-ba-m
defend-ē-ba-m
cap-i-ē-ba-m
puni-ē-ba-m
2
ara-ba-s
doce-ba-s
defend-ē-ba-s
cap-i-ē-ba-s
puni-ē-ba-s
3
ara-ba-t
doce-ba-t
defend-ē-ba-t
cap-i-ē-ba-t
Puni-ē-ba-t
cap-i-e-bā-mus
puni-e-bā-mus
Pluralis
1
ara-bā-mus
doce-bā-mus
defend-e-bā-mus
2
ara-bā-tis
doce-bā-tis
defend-e-bā-tis
cap-i-e-bā-tis
puni-e-bā-tis
3
ara-ba-nt
doce-ba-nt
defend-ē-ba-nt
cap-i-ē-ba-nt
puni-ē-ba-nt
www.konrad-dominas.pl
[email protected]
dr Konrad Dominas
Pracownia Humanistycznych Studiów Interdyscyplinarnych
WFPiK UAM Poznań
Język łaciński z elementami kultury antycznej
Studia Środkowoeuropejskie
Lectio quinta
Indicativus imperfecti, sum, esse
Singularis
Pluralis
1
eram – byłem, byłam
erāmus – byliśmy, byłyśmy
2
eras
erātis
3
erat
erant
Singularis
Pluralis
1
ad-ĕram
ad-erāmus
2
ad-ĕras
ad-erātis
3
ad-ĕrat
ad-ĕrant
www.konrad-dominas.pl
[email protected]
dr Konrad Dominas
Pracownia Humanistycznych Studiów Interdyscyplinarnych
WFPiK UAM Poznań