D - Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Legnicy

Sygn. akt I Ns 637/16
UZASADNIENIE
Wnioskiem złożonym w dniu 26 sierpnia 2016 roku przed Sąd Rejonowy w Legnicy wnioskodawca A. C. (1) wniósł
o podział majątku wspólnego jego i uczestniczki postępowania A. R. (1). Wniósł o stosunkowe rozdzielenie kosztów
postępowania. Podał, iż wyrokiem Sądu Okręgowego w Legnicy z dnia 14 marca 2011 r. rozwiązane zostało małżeństwo
stron postępowania przez rozwód. Do tego czasu strony postępowania nie zawierały umów małżeńskich. W skład
majątku wspólnego miały wchodzić składniki wymienione we wniosku, przy czym wnoszący domagał się przyznania
jemu lokalu mieszkalnego położonego w L. przy ul. (...). Pozostałe zaś składniki majątkowe miały przypaść obu
stronom postępowania. Dodatkowo wnioskodawca wniósł też o rozliczenie nakładów z majątku osobistego na majątek
wspólny w postaci wkładu mieszkaniowego na zakup przedmiotowego mieszkania który wynosił 8.533,46 zł. i stanowił
55 % wartości mieszkania. Wniósł o ustalenie tego nakładu jako 55 % wartości lokalu. Nadto domagał się rozliczenia
wydatków poniesionych z majątku osobistego na majątek wspólny tj. wydatków z tytułu zapłaty czynszu za w/w
lokal w wysokości 20.0005,73 zł. licząc od maja 2015 r. Ponadto wniósł o rozliczenie wydatków poczynionych przez
niego z tytułu spłaty pożyczki z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych zaciągniętej we wrześniu 2010 r. w
wysokości 6.000 zł. i od października 2010 r. do października 2013 r. spłacanej w miesięcznych ratach w wysokości
po 166,66 zł. - za okres od ustania wspólności majątkowej małżeńskiej w kwocie 5.000 zł. oraz z tytułu spłaty kredytu
w E. w wysokości 1.556,34 zł. Podał, że strony prowadziły pertraktacje ugodowe co do podziału majątku, które nie
doprowadziły do zgodnego podziału majątku. Wyjaśnił, że sprzedał samochód marki M. (...) rok produkcji 1998 o nr
rej (...) w dniu 23 lipca 2010 r., lecz uzyskane środki w wysokości 11.000 zł. wydatkował na urlop w Egipcie, gdzie
przebywał z trójka dzieci. Podał, że samochód marki F. (...) rok produkcji 2001 nr rej. (...) stanowił własność jego
nieżyjącej już matki, a on jedynie został dopisany do dowodu osobistego dla celów uzyskania zniżki w opłacaniu składki
ubezpieczeniowej. Samochód sprzedał jego ojciec w 2013 r.
W odpowiedzi na wniosek uczestniczka postępowania A. R. (1) przychyliła się do wniosku co do zasady. Wniosła także o
rozliczenie nakładów jakie miała poczynić z majątku osobistego ma majątek wspólny w postaci zaciągniętych podczas
małżeństwa i spłaconych już po jego rozwiązaniu kredytów i pożyczek bankowych. Z tego tytułu wniosła o rozliczenie
kwoty 10.320,15 zł. tytułem spłaty kredytu zaciągniętego w (...) S.A. i wykorzystanego na potrzeby rodziny w postaci
spłaty zadłużenia wcześniej zaciągniętego na karcie kredytowej oraz limitu kredytowego w rachunku bankowym oraz
na wspólny z córką wyjazd do Danii do koleżanki uczestniczki. Wniosła też o rozliczenie kwoty 2.010 zł. z tytułu
spłaty po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej pożyczki zaciągniętej w Kasie Zapomogowo – Pożyczkowej
przy Urzędzie Gminy w K.. Podała, że środki z tej pożyczki przeznaczyła na potrzeby rodziny – na opłacenie kaucji
za wynajmowanie mieszkania dla siebie i córki oraz na zakup najpotrzebniejszych sprzętów do mieszkania. Nadto
wniosła o zasądzenie od wnioskodawcy wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z przysługującego jej udziału w
lokalu mieszkalnym przy ul. (...) w L. za okres od dnia 5 kwietnia 2011 r. do dnia 31 października 2015 r. w łącznej
kwocie 24 300, 00 zł. (900 zł. za 1 miesiąc x 54 miesiące).
Zakwestionowała, iż wnioskodawca przeznaczył kwotę 11.000 zł. ze sprzedaży samochodu M. na zaspokojenie
zwykłych potrzeb rodziny, gdyż nigdy jej takiej wycieczki do Egiptu nie proponował, a nadto w wycieczce tej
uczestniczył syn wnioskodawcy, wobec którego nie ma żadnych zobowiązań w zakresie alimentowania. Zarzuciła,
że wyjazd do Egiptu kosztował 6.900 zł., a więc nie cała kwota ze sprzedaży auta została przeznaczona na ten
cel. Zarzuciła, że wnioskodawca otrzymał od pracodawcy dofinansowanie do wczasów. Podniosła, że wnioskodawca
przeznaczył środki ze sprzedaży samochodu na wyjazd do Turcji wspólnie z nieznaną jej kobietą.
Podniosła, że w skład majątku wspólnego wchodzi samochód marki F. (...), oboje z niego korzystali, wykonywali
naprawy na własny koszt, uczestniczka wielokrotnie jeździła nim do pracy, a matka wnioskodawcy korzystała z niego
jedynie okazjonalnie, a z czasem zaprzestała w ogóle jego używania.
Podała, że nie kwestionuje nakładu wnioskodawcy w kwocie 20.005,73 zł. z tytułu opłacania czynszu za wspólny lokal.
Zakwestionowała, iż darowizna w postaci wkładu mieszkaniowego została przeznaczona tylko dla wnioskodawcy, gdyż
M. C. wkład darowała obojgu małżonkom, oboje byli jednocześnie członkami spółdzielni mieszkaniowej i oboje nabyli
spółdzielcze prawo do lokalu. Podniosła, że M. C. zawsze powtarzała, że mieszkanie przy (...) jest dla nich, dla ich
rodziny. Kwestionowała także sposób wyliczenia nakładu na 55 % wartości mieszkania zarzucając iż z zaświadczenia
spółdzielni nie wynika w jaki sposób ten udział wkładu mieszkaniowego do wartości mieszkania został wyliczony.
Zakwestionowała tez nakład wnioskodawcy z tytułu spłaty pożyczki w ZFŚS podając, iż nigdy nie uzgadniała z nim
takiej pożyczki i nie wie na co zostały spożytkowane pozyskane w ten sposób środki. Z tych samych względów
zakwestionowała nakład zgłoszony przez wnioskodawcę z tytułu spłaty kredytu zaciągniętego w E..
Ustosunkowując się do twierdzeń, zarzutów i wniosków uczestniczki wnioskodawca podniósł dodatkowo, że plany
urlopowe na 2010 r. w tym wyjazd w sierpniu do Egiptu i w październiku do Turcji były ustalone wspólnie. Podał, że
oprócz opłaty za wycieczkę w wysokości 6.900 zł. wnioskodawca poniósł także koszty dojazdu na lotnisko, opłatę za
parking, wycieczki na miejscu, opłaty za nurkowanie i dodatkowe atrakcje. Na te wydatki przeznaczył pozostałe 4.100
zł. z kwoty 11.000 zł. uzyskanej ze sprzedaży samochodu. Zarzucił, że w 2010 r. nie korzystał z dofinansowania do
wczasów zagranicznych. Podniósł, że samochód F. (...) kupiła wyłącznie jego matka za własne pieniądze. Wyjaśnił, że
poślubił uczestniczkę w rok po rozwodzie, a jego matka nie akceptowała pierwszej żony, małżeństwo trwało krótko i
wiązało się z dużymi wydatkami finansowymi, które ponieśli jego rodzice. Po rozstaniu wszystkie oszczędności i cenne
przedmioty zabrała pierwsza żona. Z tych względów matka wnioskodawcy nie akceptowała także uczestniczki, nie
ufała jej i jej nie lubiła, i uważała, że uczestnicy znają się zbyt krótko. Powstrzymywała uczestnika przed zawarciem
małżeństwa i dlatego darowała wkład mieszkaniowy jedynie wnioskodawcy co było świadomym wyborem i jej i
ojca wnioskodawcy. Wyjaśnił, że środki z pożyczki zostały przeznaczone na malowanie łazienki, układanie płytek,
malowanie i tapetowanie średniego i dużego pokoju oraz malowanie małego pokoju. Podniósł, że uczestniczka
wiedziała o tej pożyczce a remont był wykonywany we wrześniu 2010 r. Podniósł, że pożyczka w EuroBanku zaciągnięta
w kwietniu 2009 r. została wykorzystana na pokrycie kosztów naprawy samochodu M. – 1.500 zł, zapłatę raty za
ubezpieczenie tego auta – 578 zł. zapłatę za ubezpieczenie mieszkania – 180 zł. oraz częściową spłatę zadłużenia na
karcie (...) W. a także na bieżące koszty utrzymania.
Zaprzeczył, ażeby środki z zaciągniętego przez uczestniczkę kredytu w P. i w KZP zostały wykorzystane na cele rodziny.
Uczestniczka od czerwca 2010 r. przygotowywała się do opuszczenia rodziny, co uczyniła, gdy przebywał w Turcji
na początku października 2010 r. Podniósł, że za środki w ten sposób uzyskane wnioskodawczyni zamierzała sobie
urządzić odrębne mieszkanie co zresztą przyznała. Podniósł, że uczestniczka z córką przebywały pod koniec lipca w
Danii u koleżanki uczestniczki i nie ponosiły z tego tytułu żadnych kosztów.
Co do żądania zasądzenia wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z udziału w lokalu podniósł, iż jest ono
bezzasadne, gdyż uczestniczka dobrowolnie opuściła lokal, uczyniła to pod nieobecność wnioskodawcy, w tajemnicy
przed nim, nigdy nie żądała dopuszczenia do współposiadania i nigdy nie żądała wynagrodzenia za korzystanie z jej
udziału. W mieszkaniu przebywał syn, który zajmował jeden pokój i korzystał z całego mieszkania. Podniósł, iż tym
samym nie było możliwe wynajęcie całego mieszkania a co najwyżej jednego pokoju. Podał, że nie osiągnął żadnych
realnych korzyści z faktu zamieszkiwania w tym lokalu. Korzystał z całego mieszkania, bo uczestniczka nie chciała w
nim wspólnie z nim zamieszkiwać.
Uczestniczka zarzuciła, że strony nie miały wspólnych planów urlopowych na 2010 r., gdyż ich wspólne pożycie ustało
już 2009 r. Zarzuciła, że wnioskodawca nie proponował jej wyjazdu do Egiptu i Turcji oraz nie konsultował z nią tych
wydatków.
Uczestniczka postępowania wniosła o ustalenie, że w skład majątku wspólnego wchodzą środki z polisy z (...) S.A.
z Młodzieżowego (...) Uniwersalnego ABSOLWENT z funduszem inwestycyjnym, gdyż po rozwiązaniu tej umowy
wartość odstąpienia w wysokości 17.175,36 zł., została wypłacona na numer rachunku bankowego wnioskodawcy,
podczas gdy pieniądze te miały być przekazane synowi A.. W toku postępowania, po dwukrotnej modyfikacji wniosku
w tym zakresie, wniosła o ustalenie, że w skład majątku wspólnego z tego tytułu wchodzi kwota 4.642,49 zł. i wniosła
o przyznanie jej tej kwoty. Podała, że chce je odłożyć na lokatę i przekazać synowi w dalszym toku jego edukacji na
studiach.
Wnioskodawca sprzeciwił się uznaniu, że jakakolwiek kwota z tytułu odstąpienia z polisy stanowi składnik majątku
wspólnego, albowiem zgodnie z wolą uczestników, środki z polisy stanowią własność ich syna A. i zostały zgromadzone
na pokrycie kosztów jego studiów. Zarzucił, że na koncie, na który została przelana kwota wykupu polisy dysponuje
środkami przelewanymi przez uczestniczkę tytułem alimentów na rzecz syna A.. Podał, że z tego konta dokonuje
przelewów na rzecz syna A., który studiuje we W.. W okresie od 19 sierpnia 2015 r. do 31 grudnia 2015 r. przekazał
na konto syna kwotę 4.724 zł., a od dnia 7 stycznia 2016 r. do 9 czerwca 2016 r. kwotę 7.420 zł. – łącznie 12.146,00
zł. W tym okresie uczestniczka przekazała z tytułu alimentów na rzecz syna kwotę 5.500 zł. Kwota 6.646 zł. została
przekazana na konto A. C. (2) z otrzymanych z polisy środków.
W toku postępowania strony postępowania ostatecznie porozumiały się w zakresie wartości wszystkich składników
majątkowych i wspólnie ustaliły zgodną propozycję sposobu podziału praw i rzeczy wchodzących w skład majątku
wspólnego.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny w sprawie:
Strony postępowania A. C. (1) i A. R. (1) (poprzednio Klub – C.) pozostawały w związku małżeńskim od 7 października
1995 r. Wyrokiem z dnia 14 marca 2011 r. wydanym w sprawie I RC 750/10 Sąd Okręgowy w Legnicy orzekł o
rozwiązaniu ich związku małżeńskiego. Wyrok uprawomocnił się z dniem 5 kwietnia 2011 r.
dowód: - odpis wyroku Sądu Okręgowego w Legnicy - k.6.
Strony nie zawierały umów małżeńskich i nie była orzeczona wobec nich separacja. Udział stron w majątku wspólnym
jest równy i wynosi po jednej drugiej części.
(bezsporne)
W październiku 2010 r. uczestniczka wraz z córką wyprowadziła się ze wspólnego mieszkania. W mieszkaniu tym
zamieszkiwał wnioskodawca i syn uczestników. Do mieszkania przychodziła córka stron odwiedzać ojca i brata,
bywało, że w weekendy nocowała w tym lokalu, przychodziła tez po szkole odrabiać lekcje. W końcu w 2014 r.
zamieszkała z powrotem wspólnie z ojcem. W maju 2015 r. wnioskodawca zakupił loft, do którego wraz z dziećmi się
wyprowadził.
dowód: - przesłuchanie wnioskodawcy k. 227 odwrót – 229 odwrót
- przesłuchanie uczestniczki postępowania k. 229 odwrót – 231.
W trakcie małżeństwa strony postępowania zgromadziły majątek wspólny w postaci prawa własności do ruchomości:
zmywarki o wartości 400 zł, ekspresu do kawy o wartości 100 zł, tostera o wartości 50 zł, komody o wartości 300 zł,
pralki o wartości 300 zł, lampy B. o wartości 500 zł, materaca o wartości 100 zł, telewizora 32 cale o wartości 300
zł, komody w kwadraty z (...) o wartości 200 zł, szafy systemowej o wartości 1200 zł, sekretarzyka o wartości 150 zł,
stołu i krzeseł o wartości 200 zł, monitora o wartości 200 zł, szafy narożnej w zabudowie o wartości 200 zł, stolika
kuchennego wraz z krzesłami o wartości 200 zł, szafki kuchennej o wartości 100 zł, lodówki Polar o wartości 150 zł,
kuchenki elektrycznej o wartości 100 zł , tapczanu o wartości 100 zł. Z rzeczy ruchomych uczestniczka postępowania
zabrała ze wspólnego mieszkania: zmywarkę, ekspres do kawy, toster, komodę, pralkę, lampę B., materac oraz
samochód marki F. (...). Pozostałe ruchomości pozostają w posiadaniu wnioskodawcy.
(bezsporne)
W skład majątku wspólnego uczestników wchodzi także prawo własności lokalu mieszkalnego położonego w L. przy
ul. (...), dla którego Sąd Rejonowy w Legnicy Wydział VI Ksiąg Wieczystych prowadzi Kw o nr (...) o wartości 158
675 zł. wraz z udziałem związanym z własnością lokalu w wysokości (...) 000. Lokatorskie spółdzielcze prawo do
lokalu mieszkalnego zostało przyznane uczestnikom postępowania w grudniu 1995 roku przy wykorzystaniu wkładu
mieszkaniowego w wysokości 8.533,46 zł, który uczestnikom do majątku wspólnego darowali rodzice wnioskodawcy.
Spółdzielnia mieszkaniowa (...) w L. przeniosła na odrębną własność na rzecz uczestników postępowania do ich
majątku wspólnego prawo własności lokalu w dniu 18 grudnia 2007 r.
W dniu 6 maja 2015 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w L. wystawiła zaświadczenie, iż wkład mieszkaniowy dotyczący
spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego położonego w L. przy ul. (...) na dzień 11 grudnia (...). wynosił 8.533,46
zł. i stanowił 55 % wartości mieszkania.
dowód: - przesłuchanie uczestniczki postępowania - k. 229,
- zeznania świadka R. K. - k.226,
- fotografie - 225,
- akt notarialny z 18.12.2007 r. - k. 56 - 59,
- odpis z Kw - k. 7 - 16,
- pismo z dnia 06/05/2016 r. - k.18
Wnioskodawca zawarł z (...) S.A. umowę Młodzieżowego (...) Uniwersalnego ABSOLWENT z funduszem
inwestycyjnym. Przedmiotem ubezpieczenia było życie osoby ubezpieczonej i następstwa nieszczęśliwych wypadków
Jako ubezpieczający i ubezpieczony w tej umowie został wpisany wnioskodawca A. C. (1). Ubezpieczenie miało trwać
15 lat. Sumę ubezpieczenia określono w umowie na 15.120 zł. Uposażonym z polisy był syn stron postępowania A.
C. (2). Strony zgodnie ustaliły, że środki z tej polisy zostaną w przyszłości przeznaczone na edukację syna. Umowa
została rozwiązana w dniu 13.06.2015 r. na podstawie wniosku z dnia 10.06.2015 r. Wartość odstąpienia w wysokości
17.175,36 zł., po potrąceniu podatku od zysków kapitałowych, została wypłacona w dniu 23.06.2015 r. na numer
rachunku bankowego wnioskodawcy, który taki numer wskazał we wniosku o wypłatę z 10.06.2015 r. Wartość
odstąpienia polisy na dzień 5.04.2011 r. wynosiłaby 11.288,49 zł. Na koncie, na który została przelana kwota wykupu
polisy wnioskodawca dysponuje środkami przelewanymi przez uczestniczkę tytułem alimentów na rzecz syna A..
Wnioskodawca z tego konta dokonuje przelewów na rzecz syna A., który studiuje we W.. W okresie od 19 sierpnia 2015
r. do 31 grudnia 2015 r. przekazał na konto syna kwotę 4.724 zł., a od dnia 7 stycznia 2016 r. do 9 czerwca 2016 r. kwotę
7.420 zł. – łącznie 12.146,00 zł. W tym okresie uczestniczka przekazała z tytułu alimentów na rzecz syna kwotę 5.500
zł. Kwota 6.646 zł. została przekazana na konto A. C. (2) z otrzymanych z polisy środków. Wnioskodawca generalnie
przelewał na rzecz syna kwoty po 150 zł. tygodniowo i oprócz tego 600 zł. miesięcznie tytułem czynszu na mieszkanie
we W. w ramach zleceń stałych.
dowód: - polisa ubezpieczeniowa nr (...) k. 221,
- pismo (...) Towarzystwo (...) S.A. w W. k. 237,
- pismo (...) Towarzystwo (...) S.A. w W. k. 256,
- zestawienie transakcji k. 262,
- dowody przelewów k. 263 – 315,
- przesłuchanie wnioskodawcy k. 227 odwrót – 229 odwrót.
W październiku 2010 r. wnioskodawca wyjeżdżał na wycieczkę do Turcji. Koszt wycieczki wyniósł 1.800 zł., z czego
A. C. (1) poniósł kwotę 720 zł. a w pozostałym zakresie otrzymał dofinansowanie z zakładu pracy W roku 2010 r. nie
korzystał z innego dofinansowania do wypoczynku od pracodawcy.
dowód: - lista uczestników k. 60
- dokumentacja fotograficzna k. 61 – 64,
- zaświadczenie z (...) k. 142.
Samochód marki F. (...) o nr rej (...), został zakupiony przez matkę wnioskodawcy - M. C. w dniu 9 marca 2001 r.
Pojazd był zakupiony na raty za kwotę 23.900 zł. Wnioskodawca A. C. (1) w umowie i w dowodzie rejestracyjnym
był wpisany jako współwłaściciel tego pojazdu. W trakcie małżeństwa strony postępowania wspólnie korzystały z tego
pojazdu i dokonywały w nim niezbędnych napraw. Samochód ten został zbyty przez ojca wnioskodawcy po śmierci M.
C. za kwotę 3.900 zł. Połowę tej ceny uzyskał od ojca także wnioskodawca.
dowód: - umowy kupna - sprzedaży - k.145, 184, 28,32,
- przesłuchanie wnioskodawcy k. 227 odwrót – 229 odwrót
- przesłuchanie uczestniczki postępowania k. 229 odwrót – 231.
Stronom postępowania przysługiwało prawo własności samochodu marki F. (...) nr rej (...), który został następnie
zbyty przez uczestniczkę postępowania za kwotę 650 zł.
dowód: - umowy kupna - sprzedaży - k.145, 184, 28,32,
- przesłuchanie uczestników postępowania - k. - 227-231.
W trakcie trwania wspólności ustawowej wnioskodawca zbył składnik majątku wspólnego w postaci samochodu marki
M. (...) za kwotę 11.000 zł. Następnie kwotę 6.900 zł przeznaczył na wczasy w Egipcie w dniach 4 – 11 sierpnia
2010 r., na które udał się wraz z dwojgiem dzieci uczestników postępowania oraz synem wnioskodawcy z pierwszego
małżeństwa. Koszt wycieczki przypadający na 1 osobę wynosił 1.725 zł. Nadto na zakup rzeczy potrzebnych na wyjazd
przeznaczył kwotę 629, 19 zł.
dowód: - umowa kupna – sprzedaży k. 28,
- pokwitowanie - k. 29,
- zgłoszenie rezerwacji - k.30,
- paragony - k. 143 – 144
- częściowo przesłuchanie wnioskodawcy k. 227 odwrót – 229 odwrót
Po ustaniu wspólności ustawowej wnioskodawca uiszczał czynsz za lokal położony w L. przy ul. (...), w okresie do maja
2015 r. w łącznej wysokości 20 005,73 zł.
bezsporne
A. C. (1) zatrudniony w (...) S.A. Oddział Huta (...) w L. w dniu 8 września 2010 r. otrzymał pożyczkę z Zakładowego
Funduszu Świadczeń Socjalnych z przeznaczeniem na remont mieszkania w wysokości 6.000 zł. Pożyczka została
spłacona – ostatnia rata w październiku 2013 roku.
dowód: - zaświadczenie (...) z 8.05.2015 r. k. 26.
W dniu 06 kwietnia 2009 r. wnioskodawca uzyskał kredyt w E. spłacany w 35 równych ratach po 119,70 zł – spłata
nastąpiła w marcu 2012 r.
dowód: - wydruk z harmonogramu spłat kredytu k. 27,
- potwierdzenie zamknięcia pożyczki - k.146.
Dnia 12 lipca 2010 r. uczestniczka postępowania zawarła z (...) S.A. umowę kredytu, na mocy której uzyskała kwotę
9.900 zł, którą spłaciła w przeważającej części po ustaniu wspólności ustawowej. Cześć wskazanej kwoty przeznaczyła
na wypoczynek jej i córki uczestników postępowania w Danii. W dniu 12 lipca 2010 r. uczestniczka dokonała przelewu
kwoty 4.104 zł. z przyznanego jej kredytu z tytułu zadłużenia w (...) Banku z tytułu karty kredytowej i limitu
kredytowego na rachunku bankowym.
dowód: - umowa kredytu - k.65,
- harmonogram spłat - k.67,
- oświadczenie konsolidacyjne i dyspozycja przelewu k. 68,
- potwierdzenia przelewu - 69 - 132,
- częściowo przesłuchanie uczestniczki postępowania - k.129,
- zeznania świadka E. K. – 227.
W dniu 29 września 2015 r. uczestniczka postępowania otrzymała pożyczkę w kwocie 4000 zł. z Kasy Zapomogowo
– Pożyczkowej przy Urzędzie Gminy w K..
dowód: - zaświadczenie (...) w K. k. 124.
Sąd zważył, co następuje:
Wniosek podlega uwzględnieniu.
Orzeczenie zapadło w oparciu o: art. 567 § 1 kpc, art. 45 § 1 kro w związku z art. 43 §§ 1 – 3 kro. Strony postępowania
nie wiodły sporu zarówno co do składu jak i wartości majątku wspólnego za wyjątkiem kilku składników, tj. składnika
w postaci samochodu F. (...) nr rej (...), kwoty wykupu polisy w A. i środków otrzymanych po sprzedaży samochodu
marki M. (...). Nie spierały się też co do wysokości udziałów w majątku wspólnym. Spierały się natomiast głównie co
do ustalenia wzajemnych nakładów i wydatków z majątku osobistego na majątek wspólny. Sporna była także kwestia
ustalenia czy uczestniczce przysługuje wynagrodzenie z tytułu bezumownego korzystania z lokalu przy ul. (...).
Według art. 567 § 1 kpc „W postępowaniu o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między
małżonkami sąd rozstrzyga także o żądaniu ustalenia nierównych udziałów małżonków w majątku wspólnym oraz
o tym, jakie wydatki, nakłady i inne świadczenia z majątku wspólnego na rzecz majątku odrębnego lub odwrotnie
podlegają zwrotowi.” Chodzi przy tym o aktywa istniejące w momencie ustania wspólności majątkowej oraz istniejące
w momencie podziału majątku, a w razie zbycia tych składników, ich surogaty. Na równi ze składnikami majątku
istniejącymi w chwili ustania wspólności majątkowej, należy traktować (we wzajemnych rozliczeniach stron) te
składniki majątku wspólnego, które w sposób samowolny i nieuzasadniony z tego majątku zostały wbrew woli drugiego
małżonka usunięte.
Zgodnie z art. 45 § 1 kro, każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego
na jego majątek osobisty. Może także domagać się zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swego majątku
osobistego na majątek wspólny. Nie można żądać zwrotu wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb
rodziny, chyba że zwiększyły wartość majątku w chwili ustania wspólności.
Co do zasady każdy z małżonków ma równy udział w powstałym majątku wspólnym (domniemanie prawne wynikające
z art. 43 § 1 kro). Z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać, ażeby ustalenie udziałów w majątku wspólnym
nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku (art. 43 § 2 kc).
Przechodząc od wskazania składu majątku wspólnego Sąd - w oparciu o dowody zgromadzone w sprawie ustalił iż majątek ten nie obejmował udziału wynoszącego 1/2 w prawie własności samochodu marki F. (...) czy też kwoty
odpowiadającej połowie ceny zbycia tego pojazdu. Wprawdzie w umowie nabycia przedmiotowego samochodu A.
C. (1) funkcjonuje jako nabywca oraz w późniejszej umowie zbycia przedmiotowego samochodu został oznaczony
jako zbywca, lecz Sąd dał wiarę wnioskodawcy, iż został wpisany do umowy i dowodu rejestracyjnego pojazdu jako
współwłaściciel jedynie dla celów ubezpieczeniowych tj. dla celów otrzymania zniżek w opłacaniu składki OC. W
ocenie Sądu powszechna w Polsce jest taka praktyka, że członkowie rodziny są wpisywani do umowy i dowodów
rejestracyjnych pojazdów właśnie w celu uzyskania takich zniżek. W ocenie Sądu taki wpis nie przesądza o prawie
własności/współwłasności takiego pojazdu. Ważne jest to, kto uiścił cenę nabycia pojazdu. W zależności od tego w
jakich proporcjach nabywcy uiścili cenę rzeczy w takich też ułamkach stają się współwłaścicielami nabytej rzeczy.
Tymczasem nawet z przesłuchania uczestniczki nie wynika, by tak ona jak i A. C. (1) w jakimkolwiek stopniu przyczynili
się do nabycia tego pojazdu. Sąd miał na uwadze, że w tym czasie teściowie uczestniczki mieszkali osobno, prowadzili
odrębne gospodarstwo domowe i to oni pomagali finansowo młodym małżonkom a nie odwrotnie. Nie sposób
ustalić, by strony postępowania poniosły w jakiejkolwiek części koszty nabycia spornego pojazdu. Nie sposób też za
uczestniczką przyjąć, iż byli współwłaścicielami F. (...) na tej podstawie, że z pojazdu tego korzystali i to w większym
wymiarze niż M. C. (S. C. nie ma uprawnień do prowadzenia pojazdów) czy że dokonywali napraw tego pojazdu.
Nie zmienia tego fakt, iż jak wynika z zeznań ojca wnioskodawcy, zbywając samochód przekazał on synowi A. C. (1)
połowę sumy uzyskanej ze sprzedaży auta, czyli, jak wynika z umowy, połowę ceny zbycia – tj. kwotę 1950 zł. Sprzedaż
samochodu nastąpiła już po śmierci M. C., która zmarła w kwietniu 2010 r. Samochód ten wchodził w skład spadku po
M. C. i jednocześnie stanowił składnik majątku wspólnego M. i S. C.. Uczestniczka jako synowa M. C. nie dziedziczyła
po niej, a spadkobiercą ustawowym był A. C. (1). S. C. dokonał więc w zakresie podziału sumy uzyskanej ze sprzedaży
samochodu częściowego działu spadku z synem – wnioskodawcą.
W ocenie Sądu brak jest także podstaw do zakwalifikowania środków przelanych z tytułu wykupu polisy na konto
wnioskodawcy jako składnika majątku wspólnego. Sąd w tym zakresie w pełni akceptuje i podziela stanowisko
wnioskodawcy, iż kwota ta stanowi własność A. C. (2). Zdaniem Sądu kwotę tą tak traktuje zarówno wnioskodawca
jak i uczestniczka postępowania. Wnioskodawca pieniądze syna A., którymi dysponuje jako jego ojciec, przechowuje
na odrębnym koncie bankowym – są to należności z tytułu wykupu polisy i alimenty przelewane przez uczestniczkę
na rzecz syna. Wnioskodawca wykazał, że przelewa na konto syna w roku akademickim co tydzień kwotę 150 zł.
i co miesiąc 600 zł. Wnioskodawca nie traktuje tej kwoty jako własnych środków, nie ma powodów by twierdzić,
by przywłaszczył sobie pieniądze syna. Zdaniem Sądu także stanowisko uczestniczki postępowania wyrażone w jej
ostatnim piśmie procesowym przemawia za tym, by uznać tę kwotę za majątek syna A., a nie składnik majątku
wspólnego. Uczestniczka wprawdzie chciałby, aby należność w kwocie 4.642,49 zł. została jej przyznana w tym
postępowaniu, ale nie jako składnik majątku wspólnego, lecz jako środki pieniężne syna, którymi sama chce
dysponować w taki sposób, że odłoży je na lokatę i sama będzie przekazywać synowi w dalszym toku jego edukacji
na studiach. Tak więc ani wnioskodawca ani uczestniczka nie traktują kwoty wykupu polisy jako składnika majątku
wspólnego, lecz jako własność uposażonego A. C. (2) i są w sporze kto powinien na jego rzecz środkami tymi
dysponować. Z tego też względu brak jest podstaw do objęcia niniejszym postępowaniem kwoty 4.642 zł. z tytułu
wykupu polisy w A. T. na (...) S.A.
Co do samochodu M. B., to Sąd uznał, że w skład majątku wspólnego wchodzi kwota 5.195,81 zł. z tytułu części
kwoty uzyskanej ze sprzedaży tego pojazdu, co do której to części wnioskodawca nie wykazał, by przeznaczył ja na
zaspokojenie zwykłych potrzeb rodziny. Kwota 5.195,81 zł stanowi różnicę kwoty uzyskanej ze sprzedaży (11 000
zł) pomniejszonej o kwotę wydaną na wyjazd do Egiptu 3 członków rodziny uczestników (bez syna wnioskodawcy z
pierwszego małżeństwa), a zatem 5 175 zł oraz kwoty 629,19 zł przeznaczonej na zakup sprzętu i lekarstw potrzebnych
na wyjazd, które zostały udokumentowane rachunkami i paragonami. W ocenie Sądu pozostała kwota nie została
udokumentowana przez wnioskodawcę, a zatem Sąd uwzględnił ją jako składnik majątku wspólnego. W szczególności
wnioskodawca nie udowodnił czy i w jakiej wysokości poniósł koszty dojazdu na lotnisko, parkowania pojazdu,
dodatkowych wycieczek, kursu nurkowania, itp., związanych z wyjazdem do Egiptu. Sąd nie mógł poczynić ustalenia,
że kwota 11.000 zł. z tytułu sprzedaży w/w samochodu została w całości przeznaczona na wyjazd do Egiptu wyłącznie
w oparciu o treść zeznań wnioskodawcy. Z kolei nie potwierdził się zarzut uczestniczki, iż wyjazd ten był częściowo
refundowany przez pracodawcę A. C. (1).
Co do składnika majątku w postaci samochodu F. (...), który został zbyty po ustaniu wspólności majątkowej przez
uczestniczkę postępowania, to w skład majątku wspólnego wchodzi surogat w postaci kwoty uzyskanej ze sprzedaży
pojazdu.
Sąd zatem na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego w punkcie pierwszym orzeczenia przyjął, iż w
skład majątku wspólnego stron postępowania wchodzą prawa i rzeczy opisane w punkcie I podpunkty od a) do v).
Strony zgromadziły składniki o łącznej wartości 169.370,81 złotych.
W pkt II postanowieni Sąd ustalił wzajemny udział stron postępowania w powstaniu majątku wspólnego. Zasadą
wynikającą z przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego opartą na domniemaniu prawnym jest, iż małżonkowie
w równym stopniu przyczyniają się do powstania majtku wspólnego - art. 43 § 1 kro. Dlatego też ustalenie większego
udziału w majątku wspólnym może nastąpić na żądanie jednego z byłych małżonków, a nie z urzędu i tylko z ważnych
powodów. Strony postępowania zgodnie twierdziły, iż przyczyniały się do powstania majątku wspólnego w takim
samym stopniu, zatem Sąd ustalił, iż udziały w ich majątku winny być określone po 1/2 części.
W punkcie III orzeczenia, Sąd orzekł o nakładach jakie wnioskodawca poczynił z majątku osobistego na majątek
wspólny. Orzekając w tym przedmiocie, Sąd nie działał z urzędu, zatem był związany wartością nakładów określoną we
wniosku. W oparciu o dowody znajdujące się w aktach sprawy oraz nie budzące wątpliwości przyznanie uczestniczki
postępowania Sąd ustalił, że wnioskodawca po ustaniu wspólności majątkowej uiszczał czynsz za lokal przy ul. (...), w
łącznej wysokości 20 005,73 zł. Kwota ta nie była kwestionowana przez uczestniczkę postępowania.
Sad natomiast oddalił jako bezzasadne dalej idące żądania wnioskodawcy oraz żądania uczestniczki postępowania
o rozliczenie wydatków i nakładów z ich majątków osobistych na majątek wspólny oraz żądanie zasądzenia
wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z lokalu o czym orzeczono jak w punkcie IV postanowienia.
Sąd nie przychylił się do stanowiska wnioskodawcy, zgodnie z którym wkład mieszkaniowy przeznaczony na zakup
lokalu przy ul. (...) stanowił (na mocy darowizny) jego własność, co powodowało konieczność uznania go za nakład
na zakup przedmiotowego mieszkania z jego majątku osobistego na majątek wspólny. Stosownie do art. 33 pkt 2 kro
do majątku osobistego należą przedmioty nabyte przez darowiznę, jeżeli wolą darczyńcy było, aby dokonać jej jedynie
na rzecz jednego z małżonków, nie zaś ich obojga.
Orzekanie w przedmiocie nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny odbiega od istoty postępowania
nieprocesowego, gdzie sąd działa z urzędu i podlega rygorowi art. 6 k.c., zgodnie z którym to strona, która z danego
faktu wywodzi skutki prawne ma przedstawić dowody na ich poparcie. W niniejszej sprawie zatem to wnioskodawca
winien wykazać, iż darowizna została uczyniona jedynie na jego rzecz, nie zaś na rzecz obojga małżonków. W ocenie
Sądu okoliczność ta nie została udowodniona. Zeznania S. C. - ojca wnioskodawcy, zgodnie z którymi wolą darczyńców
było obdarowanie jedynie ich syna, są niewiarygodne. Relacja świadka wskazuje na to, iż nie posiada on wystarczającej
wiedzy na temat okoliczności istotnych w sprawie, zaś jego depozycje stanowiły powtórzenie nauczonego schematu. W
momencie, gdy Sąd zadawał świadkowi szczegółowe pytania, ten nie był w stanie udzielić odpowiedzi. Nadto z zeznań
R. K. oraz zdjęć przedłożonych przez uczestniczkę postępowania wynika, że matka wnioskodawcy, a jednocześnie
teściowa uczestniczki postępowania, utrzymywała z nią dobrą relację, co przeczy tezie A. C. (1), zgodnie z która
darowizna, choć dokonana po zawarciu związku małżeńskiego przez uczestników postępowania, była przeznaczona
jedynie dla wnioskodawcy, gdyż A. R. (1) nie była akceptowana przez jego rodziców. Sąd też za ważny argument
uznał twierdzenia uczestniczki postępowania w trakcie jej przesłuchania, że skoro teściowa jej nie akceptowała to
nie było najmniejszych przeszkód by darowała wyłącznie synowi środki z wkładu mieszkaniowego przed zawarciem
przez niego związku małżeńskiego z uczestniczką, a nie zaraz po jego zawarciu. Jest to istotne tym bardziej z tego
powodu, że wnioskodawca i uczestniczka zamieszkiwali wspólnie jeszcze przed ślubem ze S. i M. C. i spodziewali się
dziecka. Sąd uznał za wiarygodne twierdzenia uczestniczki i jej siostry R. K., iż teściowe zapewniali, że mieszkanie
przy (...) 8/3 będzie dla uczestników postępowania, a państwo M. i S. C. zamieszkają oddzielnie i tak wkrótce się
stało. Wnioskodawca argumentował, iż darowizna wkładu mieszkaniowego miała być tylko dla niego z tego powodu,
że jego rodzice mieli negatywne doświadczenia w związku z jego pierwszym małżeństwem, jak również ze względu
na brak utrzymywania relacji rodzinnych uczestniczki z jej rodzicami i nie akceptowali tego związku. Sąd odnosząc
się do stanowiska wnioskodawcy miał na względzie treść zeznań A. C. (1), który podał, że jego matka nigdy nie dala
uczestniczce odczuć, że jej nie akceptuje. Skoro tak to tym bardziej 11 grudnia 1995 r. -zaraz po zawarciu związku
małżeńskiego (7 października 1995r.) nie uczyniłaby tak, że wkład darowałaby tylko synowi. Uczestniczka zeznawała,
że w ich związku działo się źle już od 2009 r., ale właśnie ze względu na teściową nie podejmowała żadnych kroków w
kierunku złożenia pozwu o rozwód, gdyż M. C. chciała, żeby to małżeństwo przetrwało i bardzo się wstydziła tego, że
jej jedyny syn już po raz drugi może się rozwieść. To w ocenie Sądu może świadczyć o tym, że M. C. nawet jeśli miała
na początku jakieś obiekcje co do zawarcia przez A. C. (1) już rok po rozwodzie kolejnego związku małżeńskiego, to
wobec faktu, iż wnioskodawca jednak postanowił ożenić się po raz dugi, nadto uczestniczka spodziewała się dziecka,
raczej dążyła ona do tego by nowy związek syna, w przeciwieństwie do pierwszego, okazał się trwały i nierozerwalny.
Wspólne mieszkania jest niewątpliwie dobrym spoiwem młodego małżeństwa i cementuje taki związek dając poczucie
stabilizacji życiowej. W obliczu tych okoliczności Sąd sceptycznie ocenia stanowisko wnioskodawcy, iż jego matka
darowała środki z wkładu mieszkaniowego tylko jemu. Sąd zatem ustalił, iż wkład mieszkaniowy wszedł do majątku
wspólnego, a zatem nie stanowi on nakładu wnioskodawcy z jego majątku osobistego na majątek wspólny. Sąd
podziela też zarzuty uczestniczki, że zaświadczenie ze spółdzielni mieszkaniowej nie stanowi dowodu co do tego, że
wkład mieszkaniowy stanowi 55 % wartości rynkowej lokalu. Dokument spółdzielni jest dokumentem prywatnym
a nie urzędowym. Sądowi nie jest wiadomo czy rzeczywiście wkład mieszkaniowy, który w dniu 11 grudnia 1995 r.
wynosił 8.533,46 zł. stanowił 55 % wartości lokalu – jak to zostało obliczone, a nawet jeśliby tak było rzeczywiście, to
wobec przeprowadzenia remontów przez małżonków (k. 222), Sądowi nie jest wiadomo czy ten stosunek procentowy
jest aktualny, gdyż remonty mogły podnieść aktualną wartość lokalu w stosunku do wartości lokalu z 1995 r..
Wskazać także należy, iż spłatę pożyczki i kredytu zaciągniętych przez wnioskodawcę bez zgody uczestniczki Sąd nie
uznał za nakład na majątek wspólny. Kredyt zaciągnięty w 2009 r. i przeznaczony częściowo na zapłatę pierwszej
raty ubezpieczenia za samochód M. B. został w znacznej części spłacony przed ustaniem wspólności majątkowej,
a zatem należy domniemywać, iż spłata ta nastąpiła z majątku wspólnego (wynagrodzenie wnioskodawcy do czasu
prawomocności wyroku rozwodowego – 5.04.2011 r.) stanowiło majątek wspólny) oraz zarachować ją w pierwszej
kolejności na poczet spłaty raty ubezpieczenia. Wnioskodawca ponadto nie wykazał, iż pozostała kwota pożyczki
została przeznaczona na zaspokojenie zwykłych potrzeb rodziny (art. 30 § 1 kro), a jedynie w takim wypadku
stanowiłaby pasywa majątku wspólnego, których zaspokojenie należałoby potraktować jako nakład. W zakresie
pożyczki pobranej w 2010 r. Sąd ocenił, iż wnioskodawca nie wykazał, iż przeznaczył ją na remont mieszkania,
chociażby przedstawiając odpowiednie rachunki lub dokumentację fotograficzną. Niewystarczające było powołanie
się przez A. C. (1) jedynie na cel pożyczki wskazany w zaświadczeniu od pracodawcy. Wnioskodawca nie przedłożył
żadnych faktur czy paragonów na dowód przeprowadzenia remontów i ich kosztów, nie przedłożył też chociażby
dokumentacji fotograficznej na dowód przeprowadzenia jakichkolwiek prac remontowych.
Odnosząc się do roszczenia uczestniczki o zwrot nakładów Sąd ocenił, iż także A. R. (1) nie wykazał, iż poniosła je z
majątku osobistego na majątek wspólny. Sąd stosownie do dyspozycji art. 45 § 1 kro nie mógł uznać za taki nakład
kosztu wycieczki do Danii. Nie podlegają bowiem rozliczeniu wydatki i nakłady dokonane z majątku osobistego na
majątek wspólny, jeżeli zostały przeznaczone na zaspokojenie potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły wartość majątku
w chwili ustania wspólności. W art. 45 § 1 zd. 2 kro mowa jest o potrzebach rodziny, a nie o zwykłych potrzebach
rodziny (jak w art. 30 kro). Należy więc przyjąć, że chodzi o wszystkie potrzeby, także wykraczające poza granice
„zwykłych” potrzeb. Przemawiają za tym inne cele uregulowań zawartych w art. 30 i art. 45. Ponadto w odniesieniu do
innych niż zwykłe potrzeb rodziny nie występuje swoisty przymus ich zaspokajania. Jeżeli zatem jedno z małżonków
przeznacza środki ze swojego majątku osobistego np. na wycieczkę (...), to - zaspokajając poznawcze potrzeby rodziny
- powinno liczyć się z definitywnym zmniejszeniem się jego majątku osobistego (por. Wierciński Jacek (red.),Kodeks
rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, LexisNexis 2014). Wskazać należy, iż w zakresie pozostałej kwoty pozyskanej z
kredytu zaciągniętego w 2010 r. A. R. (1), nie wykazała, iż przeznaczyła ją na zaspokojenie zwykłych potrzeb rodziny.
Sadowi nie wiadomo nawet jaka kwota miesięcznie była potrzebna na zaspokojenie tych potrzeb, jak w kosztach tych
partycypowali uczestnicy i czy ich wynagrodzenia nie wystarczały na zaspokojenie tych potrzeb. Jak wskazano wyżej
dnia 12 lipca 2010 r. uczestniczka postępowania zawarła z (...) S.A. umowę kredytu, na mocy której uzyskała kwotę
9.900 zł, cześć wskazanej kwoty przeznaczyła na wypoczynek jej i córki uczestników postępowania w Danii. W dniu 12
lipca 2010 r. uczestniczka dokonała też przelewu kwoty 4.104 zł. z przyznanego jej kredytu z tytułu zadłużenia w (...)
Banku z tytułu karty kredytowej i limitu kredytowego na rachunku bankowym. Tu uczestniczka także nie wykazała,
że zadłużenie na karcie kredytowej i na rachunku w InvestBanku spowodowane było zaspokojeniem zwykłych
potrzeb rodziny. Sądowi nie jest znany cel, na który środki te zostały przeznaczone. Ustawodawca nie wprowadził
domniemania, że wszelkie wydatki ponoszone w trakcie trwania małżeństwa przez małżonków zaspakajają zwykłe
potrzeby rodziny. Sąd miał przy tym na uwadze, ze zadłużenie w InvestBanku, które uczestniczka spłaciła powstało w
2009 r., a więc w okresie, gdy między małżonkami już się nie układało i w zasadzie żyli już obok siebie a nie razem.
Co do żądania uczestniczki o zaliczenie spłat pożyczki z kasy zapomogowo – pożyczkowej jako nakładu/wydatków
z jej majątku osobistego na majątek wspólny to zdaniem Sądu już samo przeznaczenie środków z tej pożyczki
sprzeciwia się uwzględnieniu tego żądania. Mianowicie uczestniczka, według jej oświadczenia, środki z tej pożyczki
miała spożytkować na wpłatę kaucji za wynajem lokalu (nie wiadomo w jakiej wysokości), która przecież podlega
zwrotowi po zakończeniu stosunku najmu oraz na zakup niezbędnych sprzętów (nie wiadomo nawet jakich i za jaką
kwotę) do wynajmowanego lokalu, które przecież weszły do jej majątku.
Rekapitulując wskazać należy, że o zaciąganiu kredytów i pożyczek decydowali sami uczestnicy bez zgody drugiego
małżonka, wobec czego wini byli, wobec zaprzeczenia drugiej strony wykazać, iż zobowiązania te były zaciągane i
wykorzystane na potrzeby rodziny.
Odnosząc się do żądania uczestniczki postępowania o wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z przysługującego
jej udziału w lokalu mieszkalnym przy ul. (...) w L. za okres od dnia 5 kwietnia 2011 r. do dnia 31 października
2015 r. w łącznej kwocie 24 300,00 zł, które uczestniczka opiera o dyspozycję art. 224 § 2 kc w zw. z art 225
kc wskazać należy, iż choć Sąd orzekając nie jest związany podstawą prawną roszczenia, to może orzekać jedynie
uwzględniając okoliczności faktyczne powołanie przez stronę. W niniejszej sprawie zaś uczestniczka uzasadniając
powyższe żądanie wskazała, iż od opuszczenia lokalu nie była dopuszczona do jego posiadania oraz nie mogła nim
swobodnie dysponować. Roszczenie zatem A. R. (1) Sąd zobligowany jest potraktować jako uzupełniające roszczenie
właściciela, którego władztwo nad rzeczą zostało naruszone przez bezprawne działanie innego podmiotu. Odnosząc się
do twierdzeń uczestniczki postępowania wskazać należy, że uprawnienia każdego ze współwłaścicieli określone w art.
206 k.c. mogą mieć za przedmiot jedynie rzecz jako całość, a w związku z tym już samo określenie "korzystanie ponad
udział" nie ma racji bytu, ponieważ nie można korzystać z rzeczy w zakresie udziału (por. wyroki Sądu Najwyższego
z dnia 25 października 1973 r., III CRN 247/73 OSNCP 1974, nr 9, poz. 151). Przez współposiadanie w częściach
ułamkowych nie można rozumieć ani odrębnego i niezależnego od siebie posiadania rzeczy przez więcej niż jedną
osobę, gdyż takie władanie wzajemnie by się wyłączało, ani też wykonywania prawa własności w częściach idealnych,
bo to z kolei nie jest możliwe, np. nie można mieszkać w idealnej części domu. Z tego względu nie można mówić
o posiadaniu części ułamkowej, lecz o posiadaniu rzeczy w części ułamkowej. Przez współposiadanie w częściach
ułamkowych należy rozumieć faktyczne korzystanie z rzeczy w taki sposób, jak czynią to współwłaściciele. Oznacza
to z jednej strony władanie rzeczą na wzór współwłaścicieli (corpus), z drugiej zaś wykonywanie takiego władztwa
z wolą posiadania pod tytułem współwłasności. Władztwo faktyczne współwłaściciela pro indiviso jest wykonywane
przez korzystanie przez każdego współwłaściciela z całej rzeczy, ale - jak określa art. 206 k.c. - w zakresie, który nie
wyłącza takiego korzystania z rzeczy przez pozostałych właścicieli (np. posiadacze mieszkają we wspólnym domu,
prowadzą posiadane gospodarstwo rolne). Innymi słowy, chodzi tylko o władztwo, które w nowszej literaturze i
judykaturze zostało nazwane jako bezpośrednie i wspólne z pozostałymi współposiadaczami posiadanie i korzystanie
z całej rzeczy (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 29 listopada 2007 r., III CZP 94/07, OSNC-ZD 2008, nr D,
poz. 96). Legalność posiadania całej rzeczy uzależniona jest zatem od możliwości pogodzenia go ze współposiadaniem
rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli (uchwala z dnia 10 maja 2006 r., III CZP 9/06 (OSNC 2007, nr 3, poz. 37).
Można zauważyć, że nie jest bezprawne w rozumieniu art. 206 k.c. współposiadanie i korzystanie z rzeczy wspólnej,
gdy jeden ze współwłaścicieli zrezygnuje z wykonywania tego uprawnienia na rzecz innego lub innych współwłaścicieli
(III CZP 88/12).
Przekładając rozważania teoretyczne na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, iż to na uczestniczce postępowania
- stosownie do dyspozycji art. 6 k.c. – spoczywa ciężar dowodu w zakresie wykazania, iż bezprawnie została
ona pozbawiona władztwa nad przedmiotowym lokalem. Przeciwnie, z materiału dowodowego zgromadzonego w
sprawie, w szczególności zaś z oświadczeń A. R. (1) wynika, iż dobrowolnie opuściła ona nieruchomość położoną
w L. przy ul. (...), a zatem nie polegają na prawdzie twierdzenia jakoby bezprawnie została pozbawiona prawa
posiadania i rozporządzania sporną nieruchomością. Nadto uczestniczka postępowania nie wykazała, iż domagała się
dopuszczenia jej do współposiadania przedmiotowego lokalu. Sąd miał też na uwadze, że po przeprowadzeniu się przez
wnioskodawcę wraz z dziećmi do loftu w maju 2015 r., mieszkanie nie jest wynajmowane – wnioskodawca nie uzyskuje
tym samym dochodu ze wspólnej rzeczy. Uczestniczka jednak nie tylko nie współpracowała z wnioskodawcą w celu
wynajęcia tego lokalu, lecz nawet nie żądała by wspólnie ten lokal wynająć, nie wystąpiła w tym zakresie z jakąkolwiek
inicjatywą. Z jej twierdzeń wynika jedynie, iż uznała za niecelowe wszelkie rozmowy z wnioskodawcą na ten temat
i utrzymywała, że wnioskodawca celowo nie wynajął lokalu, aby nie dzielić się z nią dochodami z czynszu najmu.
Jednak mieszkanie stanowiło składnik majątku wspólnego i to nie tylko wnioskodawca ale też uczestniczka mogli
podjąć starania celem uzyskiwania dochodów z najmu tego lokalu, tymczasem postawa w tym zakresie uczestniczki
była jedynie życzeniowo – roszczeniowa. Z tych względów Sąd oddalił roszczenie A. R. (1) w tym zakresie.
Sąd w punktach V oraz VII orzeczenia, dokonał fizycznego podziału składników wchodzących w skład majątku
wspólnego i przedmiotu współwłasności orzekł, że składniki te zostały już wydane. Sąd dokonał fizycznego podziału
ruchomości i nieruchomości uwzględniając w tym zakresie zgodne stanowiska uczestników postępowania. Sąd
przyznał uczestniczce ruchomości, które zabrała z lokalu przy ul. (...) wyprowadzając z się z niego w październiku 2010
r. oraz kwotę odpowiadającą cenie sprzedanego przez nią pojazdu F. (...), a wnioskodawcy Sąd przyznał pozostałe
składniki majątkowe. W ten sposób uczestniczce zostały przyznane rzeczy o wartości 2.400 zł., a wnioskodawcy
prawa i rzeczy o wartości 166.970,81 zł. D. ustalenia wysokości dopłaty do udziału uczestniczki jak w punkcie VI
postanowienia Sąd zasądził od wnioskodawcy A. C. (1) na rzecz uczestniczki postępowania A. R. (1) kwotę 72.280
złotych tytułem wyrównania udziałów w majątku wspólnym stron postępowania płatną w terminie 3 (trzech) miesięcy
od uprawomocnienia się postanowienia wraz z odsetkami za opóźnienie. Wyliczając wskazaną kwotę Sąd ustalił, iż
skoro wartość majątku wspólnego uczestników odpowiedna kwocie 169.370,81 zł., to udział ½ w tym majątku posiada
wartość 84.685,41 zł. Sąd przyznał wnioskodawcy majątek o wartości 166.970,81 zł., czyli 82.285,40 zł. ponad jego
udział, następnie Sąd odjął od tej kwoty połowę nakładu wnioskodawcy, a to 10.002, 87 zł. Dokonując tych kalkulacji
Sąd otrzymał kwotę 72.282,53 zł, którą zaokrąglił do kwoty 72.280 zł.
Orzeczenie o kosztach Sąd oparł na treści art. 520 kpc, przesądzając o zasadzie ponoszenia przez strony postępowania
kosztów postępowania, tj. po połowie, stosownie do udziałów w majątku dorobkowym. Sąd zniósł też wzajemne koszty
zastępstwa prawnego i zasądził od uczestniczki postępowania na rzecz wnioskodawcy kwotę 500 zł. tytułem zwrotu
½ opłaty od wniosku.
Na podstawie art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd obciążył uczestniczkę postępowania
kosztami wywołanymi jej udziałem w sprawie, a poniesionymi tymczasowo z budżetu Skarbu Państwa Sądu
Rejonowego w Legnicy (koszty utraconego wynagrodzenia świadka E. K. w wysokości 81,26 zł.).
Mając na uwadze powyższe Sąd orzekł, jak w sentencji orzeczenia.
Sygn. akt I Ns 637/16
ZARZĄDZENIE
1. O.. (...)
2. (...)
- (...)– adw. P. G.
- (...) – r.pr. A. R. - L.
3. K.. (...)
L., (...)