Definicja obszarów wiejskich

Polityka Rozwoju Obszarów
Wiejskich po 2013 roku
SEKCJA ANALIZ EKONOMICZNYCH POLITYKI
ROLNEJ
Plan prezentacji
1. Obszary wiejskie i ich znaczenie
2. Dlaczego polityka rozwoju obszarów wiejskich jest
potrzebna?
3. Obecna polityka Unii Europejskiej wobec obszarów
wiejskich oraz determinanty przyszłych zmian
Definicja obszarów wiejskich
 Generalnie za obszary wiejskie uznaje się te tereny,
które nie są miejskie
 OECD dzieli regiony na:
 z przewagą obszarów wiejskich
• ponad 50% populacji mieszka na wsi
 w znacznym stopniu wiejskie
• 15 – 50% populacji mieszka na wsi
 w znacznym stopniu miejskie
• mniej niż 15% populacji mieszka na wsi
Znaczenie obszarów wiejskich
 Przyszłość obszarów wiejskich jest ważną sprawą ze
względu na:
 wielkość zajmowanego obszaru
• 93% terytorium należącego do UE-27
• 93,2% terytorium Polski
 liczebność populacji
• 20% mieszka w regionach z przewagą obszarów
wiejskich, 38% w regionach w znacznym stopniu
wiejskich - UE
• prawie 39% ludności w Polsce (14,8 mln osób)
Znaczenie obszarów wiejskich (cd.)
 uzależnienie mieszkańców obszarów wiejskich od
sektora rolnego
• w UE-27 funkcjonuje ponad 14 mln gospodarstw
rolnych
• sektor rolno-spożywczy zatrudnia ok. 15 mln osób
(ponad 8% całego zatrudnienia UE)
• sektor rolno-spożywczy wytwarza ok. 4% PKB
Wyzwania stojące przez polityką rozwoju
obszarów wiejskich
 Wieś jako atrakcyjne miejsce do zamieszkania i
pracy
 Generalnym
problemem
rozwoju
obszarów
wiejskich jest zapewnienie ich żywotności na
trzech płaszczyznach (zrównoważony rozwój
obszarów wiejskich):
 społecznej
 ekonomicznej
 środowiskowej
Wyzwania natury społecznej – infrastruktura
społeczna
 Problem wyludniania wsi
 od 2000 r. dodatnie migracje na wieś, ale jest to
przede wszystkim „migracja mieszkaniowa”)
 Zachowanie dziedzictwa kulturowego wsi
 Dostęp do dobrodziejstw cywilizacji
 Zapobieganie skansenizacji wsi
Struktura ludności na wsi i w mieście
Miasto
1200000
1000000
800000
600000
400000
200000
0
0-4
lata
5-9
10 14
15 19
20 24
25 29
30 34
Kobieta
35 39
40 44
45 49
50 54
55 59
60 65 i
64 więcej
Mężczyzna
Wieś
670000
470000
270000
70000
-130000
0-4
lata
Dane: GUS, 2008
5-9
10 14
15 19
20 24
25 29
Kobieta
30 34
35 39
Mężczyzna
40 44
45 49
50 54
55
- 59
60 65 i
64 więcej
Wyzwania natury ekonomicznej
 Problemy z uzyskiwaniem dochodów z działalności
rolniczej
 niepewność produkcji (zależność od warunków
pogodowych)
 specyfika produktów rolnych (jednorodne i mało
przetworzone)
 model rynku bliski doskonałej konkurencji
 Problemy z zatrudnieniem poza rolnictwem
 trudności w znalezieniu pracy najemnej
 trudności w prowadzeniu własnej działalności
gospodarczej
Wyzwania natury środowiskowej
 Wpływ rolnictwa na środowisko naturalne i klimat
 dwukierunkowa relacja – rolnictwo wpływa bardzo
mocno na środowisko naturalne, ale i samo zależy w
dużym stopniu od jego jakości
• 9 – 30% efektu cieplarnianego jest generowane
przez sektor rolny
• zmiana warunków
zwiększenie
się
klimatycznych
wegetacji roślin oraz
gwałtowności
zjawisk
Europejska polityka rozwoju obszarów
wiejskich a zrównoważony rozwój
 II filar WPR:
 Oś 1 Konkurencyjność
•
•
•
•
Zasoby ludzkie
Kapitał rzeczowy
Jakość produkcji i produktów rolnych
Środki przejściowe
 Oś 2 Środowisko i zarządzanie gruntami
•
•
Zrównoważone użytkowanie gruntów rolnych
Zróżnicowane użytkowanie gruntów leśnych
 Oś 3 Dywersyfikacja gospodarcza i jakość życia na
obszarach wiejskich
•
•
•
Jakość życia
Różnicowanie działalności rolniczej
Szkolenie, nabywanie umiejętności i aktywizacji
 Oś 4 Leader
Główne determinanty zmian w II filarze po
2013 r.
 Kwestia budżetowa
 „Stare wyzwania” są nadal aktualne
 „Nowe wyzwania” („zielenienie WPR”)
 łagodzenie skutków zmian klimatycznych
 odnawialne źródła energii
 gospodarowanie zasobami wodnymi
 zachowanie bioróżnorodności
 zarządzanie ryzykiem
I co dalej?
„Stare czy „nowe” wyzwania?
Dziękuję za uwagę!
ul. Wspólna 30
00-930 Warszawa
Tel. (0-22) 623 15 15
Fax: (0-22) 623 19 09
www.fapa.com.pl
Agnieszka Korycińska [email protected]
Adam Poślednik [email protected]
Tomasz Wołek [email protected]