Komunikacja w kryzysie

analiza
analiza
Komunikacja
w kryzysie
Emocje
czy chłodna
kalkulacja?
@bMJ[cNWRJ c 4J]X`RL ! \]bLcWRJ ]NPX
[XT^ cJYJMũb ` YJVR¢î SJTX WJS`R¢T\cJ
` 9XU\LN TJ]J\][XOJ K^MX`UJWJ
=[JPNMRJ T]ß[J `bMJ[cbũJ \R¢ WJ ]N[NWRN
6R¢McbWJ[XMX`bLQ =J[Pß` 4J]X`RLTRLQ
K^McR MX McRĵ `RNUN NVXLSR \cLcNPßUWRN
`ĵ[ßM YX\cTXMX`JWbLQ [XMcRW XORJ[
R RLQ WJSKURŖ\cbLQ -UJ `\cb\]TRLQ T]ß[cb
XLcNTR`JUR WJ `RNĵLR X T[N`WbLQ YXM
P[^cJVR X[Jc MUJ VRURXWß` 9XUJTß`
Y[cNM ]NUN`RcX[JVR WJS`JŖWRNS\cJ
` YRN[`\cbLQ PXMcRWJLQ KbũJ RWOX[VJLSJ
X \b]^JLSR WJ ]N[NWRN 6=4
analiza
VbTPNTPď!
analiza
analiza
6ZX`YTVLNUL ^e_LM` V]ded^ZbPRZ b _LVTPU ^d_`LNUT YTP XZŇP M`OeTÛ
Wzorcowa akcja
eL^_]ePŇPďX`^TMdÛ^edMVLTbTL]dRZOYLB_PRZ]ZOeLU`eOL]ePYT`LMd
;]ePĦWPOŅXd [ZV]Ç_NP []ePMTPR LVNUT ]L_`YVZ
VZX`YTVZbLÛ^[]LbYTP_]ePMLVZZ]OdYZbLÛOeTLčLYTLbTPW`^č`ŇM%^_]LŇL
bPU:VZčZRZOeTYd" eLbLWL^TíĦ]ZOVZbL
VÇb ]L_ZbYTVÇb XPOdNeYdNS
NeíĦÛ OLNS` SLWT 8?6 B YTP^[PčYL T RÇ]YTNedNS [ZWTNUT ŇLYOL]XP
XTY`_ [ZOUPŇOŇLUÙ [TP]b^eP VL]P_VT
Komunikacja sztabu
]TT bZU^VZbPU []ePO^_LbTNTPWT
:VZčZ RZOeTYd [ZULbTLUÙ ^Tí [TP]b
^e[T_LWT`]eíO`bZUPbÇOeVTPRZ
^eP ZQTNULWYP TYQZ]XLNUP Z ZQTL]LNS
kryzysowego w takiej
>TWYP PXZNUP _ZbL]ed^eÙNP _]L
ĦXTP]_PWYdNS NSZNTLŇ b XPOTLNS U`Ň
sytuacji nie może
RPOTTb6L_ZbTNLNS_PWPQZYdZO
bNePĦYTPU b^[ZXTYLUÙ Z _dX [Z^eVZ
eL^d[LYdNS [ZO R]`eLXT ZQTL]
OZbLYP Z^ZMd []ePbTPeTZYP OZ ^e[T
budzić zastrzeżeń,
OZTNS]ZOeTYV_Ç]POWLXPOTÇb
_LWT BP b^ed^_VTNS ]PWLNULNS e XTPU^NL
Mdčd YTP XYTPU T^_Z_YdXT ^[]L
VL_L^_]ZQdOeTPYYTVL]ePXÇbTÙZ^[]Lb
musi być szybka
bZeOLbNLXT bdOL]ePď XZRčd
YTP []ZbLOeZYPU LVNUT Z ZVZčZ i wiarygodna
b[]ZbLOeLÛ ^e`X VZX`YTVL
Z^ÇM []ZbLOeÙNdNS LVNUí YL R]`eLNS
NdUYd T OLbLÛ YTPbTL]dRZOYd
SLWT Z]Le Z VZX[WP_YdX bd[Z^LŇPYT`
ZM]Le []ZbLOeZYPU LVNUT
ZO[ZbTPOYTX OZ []ZbLOePYTL LVNUT
>_dNeYTZbP bdOL]ePYTL NZ bL]_Z [ZOV]PĦWTÛ Mdčd [TP]b^edX YL _LVÙ
]L_`YVZbPU% k>_]LŇLNd XLUÙ _` b^ed^_VZ NedX
^VLWí^[]LbOeTLYPXOWL^_bZ]eZYPRZb]ZV`[TP]b^ePRZb;ZW^NP
[ZbTYYT Od^[ZYZbLÛ ?dWP ^[]eí_` ]L_ZbYT
BZUPbÇOeVTPRZ .PY_]`X 6ZZ]OdYLNUT =L_ZbYTN_bL 8POdNeYPRZ 5PRZ
NePRZYTROdbŇdNT`YLZNedYTPbTOeTLčPX5P^_
eLOLYTPX UP^_ VZZ]OdYLNUL OeTLčLď ^č`ŇM XPOdNeYdNS []ed b^[Çč[]LNd
eP^_]LŇÙ[ZŇL]YÙ[ZWTNUÙ]L_ZbYTVLXTRÇ]YTNedXTRZ[]ZbNLXTTbZUP
W ocenie procesu
bZOÙ ;ZbZčLYTP ^e_LM` ZOMdčZ ^Tí b ^d_`LNUT VTPOd b ;ZW^NP YTP MdčZ
UP^eNeP[]eP[T^Çb]PR`W`UÙNdNSOeTLčLYTL^e_LMÇbV]ded^ZbdNS%k>d^_PX
komunikacyjnego nie
OeTLčL NSZNTLŇ bNTÙŇ YTP XL []eP[T^Çb ]PR`W`UÙNdNS UPRZ Q`YVNUZYZ
można też pominąć
bLYTP% `^_Lbd Z ]L_ZbYTN_bTP XPOdNeYdX T eL]eÙOeLYT` V]ded^ZbdX
9L b[]ZbLOePYTP b ŇdNTP _PU [TP]b^ePU eLb^eP M]LVZbLčZ b M`OŇPNTP
zaangażowania
[TPYTíOed YL `NSbLWPYTP b ŇdNTP O]`RTPU w [ZWT_dNeYPU bZWT T []ePeZ]
YZĦNT 9L ĥWÙ^V` ebdNTíŇdč eL[Lč T ]Ze^ÙOPV W`OeT []edebdNeLUZYdNS OZ
polityków i ich
^d_`LNUT V]ded^ZbdNS B VZ[LWYTLNS NZ T ]`^e _]ePML ]L_ZbLÛ W`OeVTP
wypowiedzi
ŇdNTPu 9Pb^bPPV w kB .SZ]eZbTP YL VZďN` ĦbTL_Lu w !
E TYQZ]XLNUT []L^ZbdNS bdYTVL eL_PX ŇP _Z TŇ _]LRPOTL _L bdOL]edčL
^Tí b 6L_ZbTNLNS L YTP ROeTP TYOeTPU b ;ZW^NP MdčZ ^eNeíĦNTPX b YTP
^eNeíĦNT`
_` NTíŇVT ^[]eí_ M`OZbWLYd L bTíN OŅbTRT ^č`
1`YVNUZYZbLYTP^e_LM`VZZ]OdY`UÙNPRZOeTLčLYTL[ZONeL^LVNUT]L_`YVZ
ŇÙNP OZ [ZOYZ^ePYTL Q]LRXPY_Çb eLbLWZYdNS
bPUYL_P]PYTP8?6X`^T_PŇeYLWPŅÛZOebTP]NTPOWPYTPbZNPYTPVZX`
VZY^_]`VNUT ^Ù OX`NSLbd `]eÙOePYTL SdO]L`
YTVLNUT
WTNeYP >Ù _PŇ WPVL]eP b^ed^_VTNS ^[P
;ZMWT^VZXTP^TÙNLNSbL]_Z
NULWYZĦNTb^_LYRZ_ZbZĦNT[Z^_LbTZYZ
W zgodnej opinii
[]ePLYLWTeZbLÛ []ePMTPR
VTWVL ĦWÙ^VTNS ^e[T_LWT 8TPU^N b ^e[T_L
_LX_dNS bdOL]ePď ^eNeP
WLNS e [PbYZĦNTÙ YTP eLM]LVYTP UP^_
ratowników i ekspertów V]Pb w b^ed^_VZ NZ [Z_]ePMYP ŇPMd
RÇWYTP [ZO VÙ_PX VZX`YT
VLNUT >e_LM V]ded^Zbd [ZO
LVNUL []ePMTPRLčL ^[]LbYTPu ]PWLNUL
udzielających mediom
VTP]ZbYTN_bPX ĥWÙ^VTPRZ
8L]VL .edŇL w kBTLOZXZĦNTu w $
informacji powodem
BZUPbÇOeVTPRZ 6ZXPY
#! B _PU ^LXPU ]PWLNUT
OLY_L ;Lď^_bZbPU >_]LŇd
bd[ZbTPOŅ 7P^eVL ?LYL^TL e .PY_]`X
śmierci żadnej z ofiar
;ZŇL]YPU b 6L_ZbTNLNS
=L_ZbYTN_bL T :NS]ZYd 7`OYZĦNT% kl
5LY`^eL >V`WTNSL Mdč bÇb
E]ZMTZYZ b^ed^_VZ ŇPMd ULV YLU^edM
nie było wychłodzenie
NeL^ [ZO^_LbZbdX Ņ]ÇOčPX
NTPU OZ_]ePÛ OZ Z^ÇM eL^d[LYdNS []ePe
organizmu, co
TYQZ]XLNUT Z []ePMTPR` ^d_`
VZY^_]`VNUí SLWT @ŇdbLXd _LX ML]OeZ
LNUT ;ZOZMYÙ Q`YVNUí [PčYTč
OZM]PRZ ^[]eí_` ]L_ZbYTNePRZ% [ZO`
świadczyć miało
]ePNeYTV []L^Zbd bZUPbZOd
^ePV[ZbTP_]eYdNS]Ze[TP]LNedSdO]L`
ĦWÙ^VTPRZ 6]ed^e_ZQ 8PUP]
WTNeYdNS ^e`VLXd W`OeT eL [ZXZNÙ
o sprawnym
B ZNPYTP []ZNP^` VZX`
[^Çb ]ÇbYTPŇ eL [ZXZNÙ RPZQZYÇb
przebiegu akcji
YTVLNdUYPRZ YTP XZŇYL _PŇ
VLXP] _P]XZbTedUYdNS lu
[ZXTYÙÛ eLLYRLŇZbLYTL [ZWT
=ÇbYTPŇ [ZONeL^ _PU L`OdNUT [LOL
_dVÇbTTNSbd[ZbTPOeT,YL
^_bTP]OePYTP ŇP [ZONeL^ LVNUT M]LVZ
WTeTP [ZOOLWTĦXd _LVŇP VZX`YTVLNUí b V]ded^TP []ePO^_LbTNTPWT bčLĦNT
bLčZ ZĦbTP_WPYTL ?L ^[]LbL b]LNL b [ÇŅYTPU
NTPWL 8?6 9L VZYTPN bL]_Z ]ÇbYTPŇ ^[ZU]ePÛ YL []LNí XPOTÇb T TNS
^edNS ]PWLNULNS [Z^eVZOZbLYdNS V_Ç]d _bTP]
b[čdb YL []ePMTPR []ZNP^` VZX`YTVLNdUYPRZ
OeÙ []ePO VLXP]LXT ŇP ^LXT X`^TPWT V`[ZbLÛ
analiza
1Z_%;,;;TZ_];ZWLV
b [ZMWT^VTX ^`[P]XL]VPNTP WL_L]VT OWL []edMd
čdNS YL XTPU^NP VL_L^_]ZQd [ZWTNULY_Çb
/Z RZOeTYd `OLUP ^Tí ^[ZO eLbLWZYPU VZY
^_]`VNUT OLNS` bdNTÙRYÙÛ b^ed^_VTNS ŇdbdNS
T ZVZčZ ! ebčZV B eRZOYPU Z[TYTT ]L_ZbYT
VÇb T PV^[P]_Çb `OeTPWLUÙNdNS XPOTZX TYQZ]
XLNUT [ZbZOPX ĦXTP]NT ŇLOYPU e ZQTL] YTP MdčZ
bdNSčZOePYTP Z]RLYTeX` NZ ĦbTLONedÛ XTLčZ
Z ^[]LbYdX []ePMTPR` LVNUT 8POTL YL MTPŇÙNZ
TYQZ]XZbLčd Z WTNeMTP ZQTL] [Z^eVZOZbLYdNS
T Z ^d_`LNUT b ĦWÙ^VTNS ^e[T_LWLNS 8TPU^NP VL_L
^_]ZQd eLMPe[TPNeZYZ []ePO OZ^_í[PX Z^ÇM
YTP[ZbZčLYdNS E NZOeTPYYPRZ ]L[Z]_` BZUP
bÇOeVTPRZ >e_LM` 6]ded^ZbPRZ e RZOe "
e YTPOeTPWT $ ^_dNeYTL XZŇYL MdčZ bdNed_LÛ%
kl B bdYTV` eOL]ePYTL ]LYYdNS eZ^_LčZ
Z^ÇM ^[ZĦ]ÇO V_Ç]dNS Z^ZMd b _dX
ZMNZV]LUZbNÇb w " 9TPXNÇb -PWRÇb
>čZbLV .ePNS T 3ZWPYOP]
! Z^ÇM bdOZMd_dNS ^[ZO R]`e` OLNS` SLWT
_Z ZQTL]d ĦXTP]_PWYP L bĦ]ÇO YTNS Z^ZML _Z
ZMNZV]LUZbTPN w -PWR 4OPY_dQTVLNUL _dNS Z^ÇM
UP^_ []ZbLOeZYL []ePe []ZV`]L_`]í T [ZWTNUí
9L XTPU^N` LVNUÙ ]L_ZbYTNeÙ VTP]`UP ĥWÙ^VT
BZUPbÇOeVT 6ZXPYOLY_ ;Lď^_bZbPU >_]LŇd
;ZŇL]YPU b 6L_ZbTNLNS
B LVNUT ]L_ZbYTNePU `OeTLč MTP]eP ! eL^_í
[Çb;>;"#b_dX^[ZeLbZUPbÇOe_bL
ĦWÙ^VTPRZ Z]Le " [ZULeOd [ZWTNULY_Çb
# Q`YVNUZYL]T`^ed ņLYOL]XP]TT BZU^VZbPU
?f`MN W^efe_[ce \[P WUQ^[cZUO`cQY ĦXÚ_WUQS[ C[VQcÈPfWUQS[ 7[YQZPMZ`M <MĐ
" ŇZčYTP]ed BZU^VL ;ZW^VTPRZ B ]L_ZbLYT`
_`c[cQV?`^Mņe<[ņM^ZQVc7M`[cUOMOT6MZa_fM?WaXUOTMNeĎ\[P_`Mc[ceYń^ÈPĎQY
W`OeT `NeP^_YTNeÙ ]ÇbYTPŇ RÇ]YTNd e .PY_]LW
UZR[^YMOVU [ \^fQNUQSa _e`aMOVU
YPU >_LNUT =L_ZbYTN_bL 2Ç]YTNePRZ b -d_ZXT`
$ ]L_ZbYTVÇb eP ^[]eí_PX T ]L_ZbYTNd RÇ]
^Nd e 2]`[d 5`]LU^VTPU ]L_ZbYTVÇb T [^d
YTNd [ZWTNULYNT w _Z ZYT MdWT YL [TP]b^ePU WTYTT ?Z OeTíVT YTX ]ZeXTL]
]L_ZbYTNePZ]Le-P^VTOeVTPU]L_ZbYTVÇb
VL_L^_]ZQdMdčXZŇWTbTPULVYLUXYTPU^ed,WP[]ÇNeW`OeTeLOeTLčLč_PŇ^d^
2]`[L MTPW^VL `_]edXdbLčL b RZ_ZbZĦNT []eP
_PX 9L ĥWÙ^V` ^d^_PX beZ]NZbd Z ULVTX Y[ -dORZ^eNe XZŇP [ZXL
bZOYTVÇb e [^LXT ?]LY^[Z]_
]edÛu ?A9 w k1LV_du w $
]LYYdNS OZ ^e[T_LWT eLMPe[TPNeL
! k?Z NZ YL ĥWÙ^V`
„To, co na
! VL]P_PV ;ZRZ_ZbTL =L_`YVZ
e]ZMTZYZ b ^[]LbTP ]L_ZbYTN_bL
bPRZ e bZUPbÇOe_bL ĦWÙ^VTPRZ
XPOdNeYPRZ UP^_ `YTVLWYÙ ]ePNeÙ
Śląsku zrobiono
Z]Le VL]P_VT e bZUPbÇOe_bL
b;ZW^NP.LčL;ZW^VL[ZbTYYLM]LÛ
čÇOeVTPRZ
w sprawie ratownictwa []edVčLO e _PRZ NZ _` e]ZMTZYZ YL
=L_ZbYTNd ZNPYTLUÙ ŇP [ZO R]`
ĥWÙ^V`uwXÇbTč[ZONeL^VZYQP]PY
medycznego, jest
eLXT ^Ù OLW^eP Z^ZMd BdVZ]ed
NUTXTYT^_P]eO]ZbTL[]ZQEMTRYTPb
^_LYP b LVNUT ]L_ZbYTNePU [^d
=PWTRL BĦ]ÇO []ePbLŇLUÙNdNS Z[T
unikalną rzeczą
b^VLeLčd XTPU^N ROeTP XZRÙ
YTT Z beZ]ZbPU VZZ]OdYLNUT OeTLčLď
eYLUOZbLÛ ^Tí W`OeTP ,VNUL
[ZONeL^ LVNUT [ZULbTčd ^Tí UPOYLV
w Polsce. Cała Polska
b _ZV`
b^[ZXYTLYP eL]e`_d Z M]LV ZĦbTP
powinna brać przykład
:RZOe"e6Z[LWďk3LWPXMLu
_WPYTL Z]Le bÙ_[WTbZĦNT Ned LVNUT
kBT]PVu T k-TPW^eZbTNPu bdUPNSLWT
YTP eLVZďNeZYZ eMd_ bNePĦYTP w
z tego, co tu zrobiono
]L_ZbYTNd # Z^ÇM eP ^[]eí_PX
kBÙ_[WTbZĦNT MíOí XTLč OZ VZďNL
OZ [ZXZNd b LVNUT ]L_`YVZbPUu
ŇdNTL l ELYTX UPOYLV [ZOUÙčPX
na Śląsku”
/ZMí [Z _]LRPOTT [Z^e`VTbL
_í OPNdeUí ]ZeXLbTLčPX e WPVL
YTL eZ^_Lčd eLVZďNeZYP =PWLNUP
]eLXT T ^[PNULWT^_LXT ]L_ZbYTN_bL
eVZWPUYdNSOYT[ZO^`XZbdbLčd^ZMZ_YTÙLVNUí
XPOdNeYPRZ 4NS eOLYTPX []ed _PX[P]L_`]eP XTY`^ ^_Z[YT YTPXLW
e V_Ç]dNS bTíV^eZĦÛ ZNPYTLčd []eP[]ZbLOeZYP
YTPXZŇWTbP UP^_ LMd V_ZVZWbTPV []ePŇdč ;ZeL _dX eLbLWT^VZ []ePĦbTP
OeTLčLYTL eL ^[]LbYP T `OLYP% k>_]LŇLNd ]L_Zb
_WZYZ ^[PNULWYdXT VLXP]LXT T RPZQZYLXTu w `eL^LOYTLč _dXT ^čZbLXT
VbTPNTPď!
analiza
analiza
^bZUÙ OPNdeUí RPY 5LY`^e >V`WTNS 6ZWPUYL bÙ_[WTbZĦÛ OZ_dNedčL ZONTí
`^čd^eLčPX LYT YTP []ePNed_LčPX ŇP OPVWL]`UÙ
NTL PYP]RTT PWPV_]dNeYPU V_Ç]L eOLYTPX YTPV_Ç]dNS XTLčL MdÛ ZONTí_L
[ZXZN ZQTL]ZX 5P^_ _Z YTPP_dNeYP T YTP[]Z
OZ[TP]ZRZOeTYí[ZeLbLWPYT`^TíSLWT;Z]LeVZWPUYd^_LYZbNeZeL[]eP
QP^UZYLWYPu /eTPYYTV ELNSZOYT w k8TWNePYTP
Nedč_PX`>V`WTNSYTPbdVW`NeLUÙN
bčLĦNTNTPWT 8?6u w !
UPOYLV ŇP bĦ]ÇO ZQTL] ĦXTP]_PW
/LW^eP OeTLčLYTL bčLĦNTNTPWT ^[ÇčVT
Działania sztabu pod
YdNS XÇRč eYLWPŅÛ ^Tí V_ZĦ [Z]L
YTP_dWVZ[ZVLedbLčdM]LV[]ZQP^UZ
ŇZYd []ÙOPX b XZXPYNTP eLbL
YLWTeX` 5POdYdX TNS NPWPX bdOL
dowództwem Skulicha,
WPYTL OLNS` ;ÇŅYTPU UPOYLV []ÙO
bLčZ ^Tí MdÛ ZO^`YTíNTP b^ePWVTNS
bdVZ]ed^_LYZ UPOdYTP OZ ZĦbTP
[ZOPU]ePď Z YTP[]LbTOčZbZĦNT
w szczególności
_WPYTL _P]PY` VL_L^_]ZQd% k0YP]
b eL]eÙOeLYT` SLWÙ ULV ]ÇbYTPŇ
koordynacja
RTL PWPV_]dNeYL eZ^_LčL ZONTí_L
[]ÇMd e]e`NPYTL ZO[ZbTPOeTLWYZĦNT
eRZOYTP e []ZNPO`]Ù b [TP]b
YL TYQZ]X`UÙNdNS TNS [ZObčLOYdNS
podejmowanych
^ePU QLeTP YL_dNSXTL^_ [Z []edMd
6LŇOL bd[ZbTPOŅ []ePO^_LbTNTPWT
NT` eL^_í[Çb ;Lď^_bZbPU >_]LŇd
QT]Xd Z[TP]LčL ^Tí YL TYQZ]XLNULNS
działań, rzeczywiście
;ZŇL]YPUu?A;wkBTLOZXZĦNTu
[Zed^VLYdNS ZO VZRZĦ TYYPRZ YLU
świadczy o dobrym
w $ !
NeíĦNTPU ZO Z^ZMd ZO[ZbTPOeTLWYPU
/eTLčLYTL ^e_LM` [ZO OZbÇOe
eL ZXLbTLYP OeTLčLYTL ?LVL _LV
przygotowaniu
_bPX >V`WTNSL b ^eNePRÇWYZ
_dVL UPĦWT XZŇYL b ZRÇWP YLebLÛ
ĦNT VZZ]OdYLNUL [ZOPUXZbLYdNS
_Z _LV_dVÙ []ZbLOeZYÙ []ePe
i sporych
OeTLčLď ]ePNedbTĦNTP ĦbTLONeÙ
eL]eÙO XTLčL []LbOZ[ZOZMYTP YL
umiejętnościach
Z OZM]dX []edRZ_ZbLYT` T ^[Z
NPW``NS]ZYTPYTPVZYV]P_YdNSZ^ÇM
]dNS `XTPUí_YZĦNTLNS eL]eÙOeLYTL
ZO[ZbTPOeTLWYZĦNT VL]YPU []ed
zarządzania w kryzysie ZO
b V]ded^TP 6ZX`YTVLNUL _LVŇP
[]eP]e`NPYT` bTYd YL _dNS V_Ç]ed
YTP M`OeT bTíV^edNS eL^_]ePŇPď
[]ePVLedbLWT YTPeRZOYP e []LbOÙ
T eL^č`R`UP YL [Zed_dbYÙ ZNPYí 8POTL TYQZ]XZbLYP Mdčd YL MTPŇÙNZ
TYQZ]XLNUP% kĥYTPR Mdč `^`bLYd e OLNS` _LV
OZĦÛ ^eNePRÇčZbZ ULVTP UPOYZ^_VT MTZ]Ù `OeTLč b LVNUT YL ULVTX P_L[TP
XYTP [ZTYQZ]XZbLč eL]eÙO ^[ÇčVT 8?6 w
^Ù b OLYdX XZXPYNTP OeTLčLYTL L []ePOP b^ed^_VTX ULVL UP^_ ^d_`LNUL
eL[PbYTLčUP^eNePbNeZ]LU[Z[Zč`OYT`XPNPYL^
bĦ]ÇO ZQTL] T [Z^eVZOZbLYdNS 8POTLWYP ^[PV`WLNUP OZ_dNeÙNP b^[Z
XYTLYdNS bdŇPU YTP[]LbTOčZbZĦNT Mdčd b []ePVZYdbLUÙNd ^[Z^ÇM []Z
^_ZbLYP=d^ÙYLbTeP]`YV`NLčPULVNUTLĦNTĦWPUOeTLčLďBZUPbÇOeVTPRZ
>e_LM` 6]ded^ZbPRZ MdčL YTPOeTPWYL TYQZ]XLNUL Z WTNeMTP ZQTL] ĦXTP]_PW
YdNS V_Ç]L XÇbTčL [ZNeÙ_VZbZ Z !" []ed[LOVLNS L YL^_í[YTP eZ^_LčL
^[]ZbLOeZYL OZ ! Z^ÇM eXL]čdNS T eLRTYTZYdNS
Taktyka zrzucania odpowiedzialności
B [TP]b^edNS RZOeTYLNS LVNUT ]L_`YVZbPU XPOTL YTP TY_P]P^ZbLčd ^Tí
Z[TYTÙ bčLĦNTNTPWT SLWT E]P^e_Ù YTP ML]OeZ XTLčd YLbP_ XZŇWTbZĦÛ `ed
^VLYTL ZO[ZbTPOeT YL [d_LYTP ROdŇ []ePO^_LbTNTPWP bčLOe 8?6 []eP
MdbLWT bÇbNeL^ b 3T^e[LYTT ;PčYZXZNYTV eL]eÙO` 2]ePRZ^e >čd^edV
bdOLč ZVZčZ RZOeTYd YL LY_PYTP ]LOTL =81 18 ZĦbTLONePYTP
b V_Ç]dX TYQZ]XZbLč ŇP kOLNS SLWT Mdč ZOĦYTPŇLYd LWP [ZeZ^_LčL YL
YTXNTPYVLbL]^_bLĦYTPR`V_Ç]PUYTP`OLčZ^Tí`^`YÙÛMPe`^eVZOePYTL
TeZWLNUTu : # ;,; Z[`MWTVZbLč V]Ç_VTP ^_LYZbT^VZ 8?6 b V_Ç]dX
QT]XL bd]LeTčL b^[ÇčNe`NTP T eLZQP]ZbLčL b^ePWVÙ [ZXZN
:O YTPOeTPWYPRZ [Z]LYVL XPOTL ^[PV`WZbLčd YL _PXL_ []edNedY VL_L
^_]ZQd 9LUNeíĦNTPU bdXTPYTLYdX [ZbZOPX eLbLWPYTL ^Tí OLNS` MdčL
eLWPRLUÙNL YL YTX R]`ML bL]^_bL ĦYTPR` ?Z L`_ZXL_dNeYTP b^VLedbLčZ
YLbTYíeL]eÙONÇbSLWT4NS]PLVNULĦbTLONedZNLčVZbT_dXYTP[]ePbTOd
bLYT`ULVTPUVZWbTPV^d_`LNUTV]ded^ZbPUbQT]XTPLUPĦWTMdYLbP_XÇbTÛ
ZT^_YTPYT`ULVTNSVZWbTPV[]ZNPO`][Z^_í[ZbLYTLb^d_`LNUTV]ded^ZbPU
_Z _]ePML Md []edeYLÛ ŇP Mdčd ZYP ML]OeZ YTP`OZWYP
-]LV [ZOUíNTL eOPNdOZbLYdNS OeTLčLď ^_LbTLč QT]Xí b ML]OeZ ečdX
ĦbTP_WP 1]LYNT^ePV ?]eL^VZĦ e 2OLď^VL% k/ZMí [Z _]LRPOTT YL ^_]ZYLNS
8TíOedYL]ZOZbdNS ?L]RÇb 6L_ZbTNVTNS ZOYLUO`Uí UPOdYTP ^V]ZXYd VT]
T ŇLOYPU TYQZ]XLNUT Z _dX NZ eOL]edčZ ^Tí b _dX XTPU^N` 5P^_PX _dX
eLŇPYZbLYd w YL NZ OeTPď eLUX`Uí ^Tí bTeP]`YVTPX Z^ÇM T QT]X VZX`
YTVLNUÙ^[ZčPNeYÙ?ZXTWNePYTPĦbTLONedŇPbčLĦNTNTPWZXSLW_L]RZbdNS
YTP eLWPŇd YL bTeP]`YV` bčL^YPU QT]Xd ŇP YTP []ePUíWT ^Tí _]LRPOTÙ 9TP
Ņ]ÇOčZ% 8POTL 9LaTRL_Z]
analiza
2]ePRZ]e>čd^edV[PčYZXZNYTVeL]eÙO`8TíOed
YZNYPUBP^_QLWTTu /eTPYYTV ELNSZOYT w kBdUĦNTL LbL]dUYP Mdčd YTPOZ
YL]ZOZbdNS?L]RÇb6L_ZbTNVTNS,WP[]ePNTPŇ
^_í[YPu w ! ;]PeP^T _L]RÇb eL[PbYTLWT ŇP b^ed^_VTP O]ebT
[]ePO^_LbTNTPWP eL]eÙO` MdWT b_POd b 3T^e[L
MdčdZ_bL]_P;]ePNedčd_PX`UPOYLVZ[ZbTPĦNT[Z^eVZOZbLYdNS;ZYLO_Z
YTT >VÙO bTíN bTPOeTPWT ŇP OLNS [Z^[]eÙ_LYZ*
eYLUÙN[]ZMWPXdVZY^_]`VNdUYPSLWTRZOeTWT^TíYLUPUOLW^eP`Ňd_VZbLYTP
w :_]edXLčPX TYQZ]XLNUP ZO ZO[ZbTPOeTLW
BTPOeTPWT ŇP XZŇP _Z ^[ZbZOZbLÛ MPe[ZĦ]POYTP YTPMPe[TPNePď^_bZ
YdNS ^č`ŇMu /eTPYYTV ELNSZOYT
eLbLWPYTL ^Tí OLNS` =ePNeZ
w k;]ePNTPŇ ZO OLbYL YTP [LOLčZu
eYLbNL M`OZbWLYd YLVLeLč bčL
w ! k;]PeP^ =d^eL]O
ĦNTNTPWZX SLWT ZOĦYTPŇdÛ OLNS
Brak podjęcia
ETÇčPV [ZONeL^ bNeZ]LU^ePU VZYQP
`eRZOYTÛ _eb LWRZ]d_X beXZN
zdecydowanych działań YTPYTL VZY^_]`VNUT OLNS` T OZVZ
]PYNUT ZeYLUXTč ŇP b^ed^_VTP bPU
ĦNTL L UP^_ TNS Z^TPX Mdčd NedYYP
YLÛ [ZXTL]` `RTíÛ 6TP]ZbYTN
stawiał firmę w bardzo
Z]LeZOĦYTPŇZYPULVRZ[ZTYQZ]XZ
_bZ ^[ÇčVT 8?6 eWPVNPbLŇdčZ _P
bLWT [ZOWPRWT []LNZbYTNdu /eTPY
eLWPNPYTL%k;Z[Zb]ZNTPOZV]LU`
złym świetle
YTVELNSZOYTwk:M]ZYL[]PeP^Çbu
bO]`RTXOYT`_]LRPOTT=d^eL]OE
w !
Z]Le-]`NP=[ZONeL^VZYQP]PYNUT
/eTbTÙ UPOYLV _LV YLTbYP _č`XLNePYTL T ULbYP
[]L^ZbPUeL[PbYTLWTOeTPYYTVL]edŇPlOLNSMdčZOĦYTPŇLYd^d^_PXL_dNeYTP
VčLX^_bLb^d_`LNUTROd[]ZV`]L_Z]edQZ]X`č`UÙ
[ZNeÙb^ed ZO R]`OYTL L Z^_L_YTZ w b [ZčZbTP ^_dNeYTLu /eTPYYTV
eL]e`_d^VTP]ZbLYPbčLĦYTPb^_]ZYíeL]eÙONÇb
ELNSZOYTwkĥXTP]_PWYL MPe_]Z^VLuw!
8?6 =PWLNUP ĦbTLOVÇb ]ÇbYTPŇ YTP [Z_bTP]
?LVTP ZĦbTLONePYTL [ZO^dNLčd YTP`QYZĦÛ XPOTÇb OZ []ePO^_LbTNTPWT
OeLčd bP]^UT []ePO^_LbTNTPWT QT]Xd k/]ebT Mdčd
8?6 kw 9TP MdčZ V_Ç]íOd `NTPVLÛ b O]ebTLNS bdMTWTĦXd ^edMí w ]PWL
QLV_dNeYTP eLXVYTí_P >_bTP]OeTWTĦXd _Z U`Ň
NUZYZbLč YLX bNeZ]LU [LY 5ÇePQ e .SZ]eZbL B NLčdX ZMTPVNTP Mdčd
b [TÙ_PV ROd NSNTPWTĦXd []ePe [ZXdčVí bdUĦÛ
NedYYP XZŇP _]ed bdUĦNTL ;ZOZMYPRZ eOLYTL UP^_ YL^e Ned_PWYTV e .eí
[]ePe _LVTP O]ebT -dčd ULV eL]dRWZbLYP 9TP
^_ZNSZbd%wB_PWPbTeUT[]PeP^T_L]RÇbXÇbTÙŇPb^ed^_VTPO]ebTMdčd
bTPXNedXZŇYLUPMdčZZ_bZ]edÛZOePbYÙ_]e
Z_bL]_P?ZYTP[]LbOL^LXbTOeTLčPXELO]ebTLXTMdčdM]dedĦYTPR`u
w[ZbTPOeTLčBZWQRLYR=PVZb^VTe9LO]PYTT;Çč
/eTPYYTV ELNSZOYT w k:M]ZYL []PeP^Çbu w !
=
0
VbTPNTPď!
6
7
,
8
,
analiza
1Z_%;,;5LNPV-POYL]NedV
analiza
7MņPMce\[cUQPń\^fQP_`McUOUQXURU^Ye[\UQ^MĎM_UîZMUZR[^YMOVMOT\[fe_WMZeOT[PW[S[ħUZZQS[f^QSaĎe[P[_[Ne[P\[
cUQPfUMXZQV fM [YMcUMZQ PfUMĎMZUM
Długofalowa koncepcja zadośćuczynienia
6ZWPUYdX eLXTP]eZYdX kYLNTÙRYTíNTPX []LbOdu MdčL ^[]LbL `MPe[TP
NePYTL SLWT 2]ePRZ]e >čd^edV [ZOV]PĦWLč b XPOTLNS eL]Le [Z bd[LOV`
ŇP SLWL _L]RZbL b .SZ]eZbTP MdčL kb [PčYT `MPe[TPNeZYLu ?dOeTPď [Z
VL_L^_]ZQTP eL]eÙO 8?6 YLOLW eL[PbYTLč ŇP QT]XL UP^_ ZMUí_L XTíOedYL
]ZOZbdX[]ZR]LXPX`MPe[TPNePYTZbdXYTPMdčZbTLOZXZUPOYLVNed
UP^__Z[PčYP`MPe[TPNePYTPwčÙNeYTPe:.:VLeLčZ^Tíb_POdŇPVL_Z
bTNVÙSLWí_L]RZbÙ`MPe[TPNeLčd[]edYLUXYTPUObL_ZbL]ed^_bLw,WWTLYe
T ,42 kBNeZ]LU 8L]PV -L]LY ]ePNeYTV []L^Zbd ,WWTLYeL [Z_bTP]OeTč
;,; ŇP _Z ,WWTLYe Mdč `MPe[TPNedNTPWPX ĦWÙ^VTPRZ NPY_]`X bd^_LbZ
bPRZ k=ePNe[Z^[ZWT_Lu e ^_dNeYTL ! ]ZV` OZYZ^T e VZWPT ŇP
Z[]ÇNe ,WWTLYeL VL_ZbTNVÙ SLWí `MPe[TPNeLčL _LVŇP ,42 BPOč`R RLeP_d
ZMPNYTP_]bL`^_LWLYTPeLULVTP]dedVLOZVčLOYTPZO[ZbTLOLUÙZML_ZbL
]ed^_bL L^PV`]LNdUYP , QT]Xd YTP ^Ù k]ZeXZbYPu 2LeP_L @MPe[TPNeP
YTZbL w k@MPe[TPNePYTP eYT^eNeZYPU SLWTu w "!
-]LV bdULĦYTPď b _LV bLŇYPU VbP^_TT [Z ]Le VZWPUYd YTP [ZXÇRč []ePO
^_LbTNTPWZX 8?6 6]ded^ RZYTč V]ded^ ebčL^eNeL ŇP [Z^eVZOZbLYT
eLNeíWT NZ]Le RčZĦYTPU OZXLRLÛ ^Tí ]PVZX[PY^L_d ZO NPY_]`X _L]RZ
!
bPRZ k.SNPXd ZO^eVZOZbLYTL V_Ç]P eL[Pb
YTčZMd ]ZOeTYTP [ZOZMYd [ZeTZX ŇdNTL ULV
[]ePO VL_L^_]ZQÙ l w bdULĦYTL ]P[]PePY_`UÙNd
]ZOeTYí XPN >čLbZXT] .TP^TPW^VT l .TP^TPW
^VT `bLŇL ŇP ZO[ZbTPOeTLWYdXT eL eLbLWPYTP
^Tí SLWT ^Ù []ePOP b^ed^_VTX bčLĦNTNTPWP NedWT
8?6 >[ e Z Z ,RL_L 8L]VZb^VL ]P[]PePY_`
UÙNL ^[ÇčVí 8?6 []edeYLUP ŇP VTWVL VLYNPWL]TT
[]LbYdNS OebZYTčZ U`Ň e [d_LYTPX Z ZO^eVZ
OZbLYTLlw=ZOeTYZXZQTL]T]LYYdXbd[čL
NZYP MíOeTP YTPebčZNeYTP XWY eč w eL[Pb
YTčL bNeZ]LUu 2LeP_L BdMZ]NeL w ?]ÇUXTL^_Z
w kBTPWVTP ZO^eVZOZbLYTL OWL ]ZOeTY ZQTL]*u
w #! 5LV ^č`^eYTP eL`bLŇZYZ ^čZbL
[LYT8L]VZb^VTPUYTPNZZOMTPRLčdZObd[ZbTP
OeT XPNPYL^L >čd^edVL V_Ç]d ObL OYT [ÇŅYTPU
[]ePVZYdbLč XPOTL ŇP YL [ZWPNPYTP eL]eÙO`
8?6 []edRZ_Zb`UP kOč`RZQLWZbÙ VZYNP[NUíu
analiza
[ZXZNdkw;ZXZN,NZeYLNed[ZXZN*B[ZW
^VTPU ĦbTLOZXZĦNT [ZXZN _Z eMTÇ]VL [TPYTíOed
LWMZ bd[čL_L ZO^eVZOZbLYTL ,WP eL^_LYÇbXd
^Tí NePRZ W`OeTP YL[]LbOí ZNePV`UÙ w ]ZebZ
OeT ^Tí XPNPYL^ 2]ePRZ]e >čd^edV w 6TP
]`YVÇb UP^_ VTWVL LWP eL bNePĦYTP Md XÇbTÛ
ZVZYV]P_LNS?ZML]OeZOPWTVL_YL^[]LbL9TP
XZŇPXd M`OeTÛ YTP[Z_]ePMYdNS PXZNUT T ]Ze
O]L[dbLÛ ]LY b NeL^TP ROd ]ZOeTYd ^Ù [ZR]Ù
ŇZYP b ŇLčZMTPu >`[P] 0c[]P^^ w 6L_ZbTNP w
k:YT XLUÙ NeL^u w ! Bd[ZbTPOŅ _L
bdbZčLčLYTP[ZVÇU`[Z^eVZOZbLYdNS;ZULbTčd
^Tí RčZ^d ŇP YL ZO^eVZOZbLYTL MíOeTP _]ePML
NePVLÛ eMd_ Oč`RZ L ZMLbd ŇP ZQTL]d T TNS
]ZOeTYd XZRÙ [LĦÛ ZQTL]Ù Z^e`^_bL T NeNedNS
ZMTP_YTN b^_]eÙ^Yíčd Z[TYTÙ [`MWTNeYÙ
Kryzys gonił
kryzys, zwłaszcza
że poszkodowani
zaczęli coraz
głośniej domagać się
rekompensaty
od centrum targowego
BTLOZXZ MdčZ UPOYLV ŇP YLUčL_bTPU MíOeTP
bdPRePVbZbLÛ ZO^eVZOZbLYTP ZO `MP[TPNed
NTPWL :. V_Ç]dX ZVLeLčZ ^Tí ?ZbL]ed^_bZ
,WWTLYe9TP^_P_dZVLeLčZ^TíŇP^`XL`MPe[TP
NePYTL YTP bd^_L]Ned YL eL^[ZVZUPYTP b^ed^_
VTNS [Z_]ePM B YL^_í[YPU VZWPUYZĦNT _]ePML
MdčZMd ^TíRYÙÛ [Z XLUÙ_PV 8?6 k8LUÙ_PV _PY
bM]Pb ZNePVTbLYTZX YTP UP^_ O`Ňd VL[T_Lč
eLVčLOZbd bdYZ^T _d^ eč >_LY VZY_L w YTP
eYLYd ELWPRčZĦNT bZMPN QT^V`^L ^TíRLUÙ # XWY
eč BTíV^eZĦÛ ZMTPV_Çb YL _P]PYTP _L]RÇb
^[ÇčVL OeTP]ŇLbT ZO >VL]M` ;Lď^_bL 5PŇPWT
bL]_ZĦÛ]Z^eNePďZO^eVZOZbLbNedNS[]ePbdŇ
^edbL]_ZĦÛXLUÙ_V`8?6^[ÇčVLXZŇPZRčZ^TÛ
`[LOčZĦÛu /eTPYYTV ELNSZOYT w k/č`RL O]ZRL
OZ ZO^eVZOZbLďu w !
,WWTLYebd[čLNTč[TP]b^ePeLWTNeVTOWL[Z^eVZOZ
bLYdNS b _]LRPOTT b 6L_ZbTNLNS 8TíOedYL]Z
OZbP ?L]RT 6L_ZbTNVTP w bčLĦNTNTPW eLbLWZYPU
SLWT w Mdčd b YTPU `MPe[TPNeZYP ZO ZO[ZbTP
OeTLWYZĦNTNdbTWYPUYLVbZ_í$#$" ečk5LV
[ZTYQZ]XZbLč ]ePNeYTV QT]Xd 8L]PV -L]LY
[TP]b^eP eLWTNeVT YL [ZNeP_ ZO^eVZOZbLď
eZ^_LčdU`Ňbd[čLNZYPZVZčZ`[]LbYTZYdXu
/eTPYYTV -Lč_dNVT w k! ZQTL]L eYLWPeTZYLu w
!
VbTPNTPď!
-XUOVM .eW[c_WM
0e^QW`[^ FM^fÚPfM
VÚOe 9QPUM :MbUSM`[^
,YLWTeL XL_P]TLčÇb
ebTÙeLYdNS e _]LRPOTÙ
b 6L_ZbTNLNS [ZebLWL
OZ^_]ePN b ULVT ^[Z^ÇM
b ^[ÇčNP 8?6 YL]L^_Lč
V]ded^?PXL_ebčL^eNeL
b [TP]b^edNS OYTLNS
ZMPNYd Mdč b ]ÇbYdX
^_Z[YT` b []L^TP ZRÇW
YZ[ZW^VTPU T ]PRTZYLWYPU
/ZYTP^TPYTL e [TP]b
^edNSOYTNed_PŇbOYT`
_]LRPOTT ^V`[TZYP Mdčd
[]ePOP b^ed^_VTX YL
OZVčLOYdX TYQZ]XZbL
YT` Z ^LXdX eOL]ePYT`
WTNeMTP]LYYdNSTeLMT_dNS
NedZ[]edNedYLNSeLbL
WPYTL OLNS` ;Z^e`VTbL
1Z_%8POTL9LaTRL_Z]
YTPbTYYdNSNSZÛOPVWL
]ZbLYP[]ePe[ZWT_dVÇbZO^LXPRZ[ZNeÙ_V`^_LčZ^Tí[]ePOXTZ_PX
eLTY_P]P^ZbLYTL XPOTÇb OZ[TP]Z VTWVL OYT [ÇŅYTPU BNePĦYTPU `bLRL
[]L^dT_PWPbTeUT^V`[TZYLMdčLYL[WLYLNS]PQZ]Xd[]LbZOLb^_bLZ]Le
QZ]X`čZbLYTLeL]e`_Çb[]ePe8TYT^_]L>[]LbTPOWTbZĦNTT[]ZV`]L_`]í
:MPNYdMdčbÙ_PV]PY_ZMTPNLYdNS[]ePe]eÙO[]PedOPY_LT[L]WLXPY_
5POYLVVTPOdeL]e`_deZ^_Lčd[Z^_LbTZYPL[ZOPU]eLYTb^VLeLYT`bLRL
YL_dNSXTL^_ []ePYTZ^čL ^Tí YL eL]eÙO ^[ÇčVT 5PU bTeP]`YPV ebčL^eNeL
b []L^TP ŇÙOYPU ^PY^LNUT Mdč []ePO^_LbTLYd ]LNePU YPRL_dbYTP .Z
NSbTWL [ZOV]PĦWLYZ eLYTPOMLYTL b PV^[WZL_LNUT []ed_LNeLYZ bd[LOVT
^[]ePONe_P]PNSWL_YLNT^V[LOLč]LNePUYLkĦbTLOZXP^[ZbZOZbLYTP
eLR]ZŇPYTLu YTŇ kYTPĦbTLOZXP ^[ZbZOZbLYTP ĦXTP]NTu /eTPYYTVL]eP
[ZONSbdNTWT _LVŇP bÙ_PV bNePĦYTPU^ePRZ bd]ZV` ^ÙOZbPRZ V_Ç]d
ebLWYTLč 8?6 e ZO[ZbTPOeTLWYZĦNT eL ^_LY OLNS` UPOYLV OZYTP^TPYTL
_PbZMWTNe`L_LV`EMTRYTPbLETZM]ZYLYTPeLbT^čZĦÛ^ÙO`YTPXZRčd
bdUĦÛ8?6YLOZM]P9TP[ZXLRLčdZNedbTĦNTPbeLUPXYPZ^VL]ŇPYTL
NečZYVÇb eL]eÙO` EL]ÇbYZ []L^L ULV T XPOTL PWPV_]ZYTNeYP `VLeLčd
L_XZ^QP]í NSLZ^` [LY`UÙNPRZ b QT]XTP [ZRčíMTLYÙ OZOL_VZbZ [d_L
YTLXT Z bd[čLNLWYZĦÛ ^[ÇčVT b eLV]P^TP ZO^eVZOZbLď /ZOL_VZbZ
YTPVZ]ed^_Yd b[čdb YL bTeP]`YPV 8?6 XTLčd VZYQ]ZY_LNUP e ePeYL
YTLXTĦbTLOVÇbTQLNSZbNÇbY[bVbP^_TTZOĦYTPŇLYTLOLNS`bZMPN
YTP[ZObLŇLWYdNS OZbZOÇb 8?6 YLOLW ZM^_LUP []ed Z[NUT ŇP OZ[TW
YZbLYZ ZOĦYTPŇLYTL Ned OZ^_í[YZĦNT bdUĦÛ PbLV`LNdUYdNS B QP]Z
bLYT`bd]ZVÇb[]eZOZbLčd_LMWZTOdeP^_]ZYdV_Ç]dNS[LOLčdYLbP_
PbTOPY_YP bdebT^VL ULV NSZÛMd kVčLXWTbT _NSÇ]ePu L []ZQTWLV_dNeYP
eLXVYTíNTPR]LYTN []ePV`_PeZ^_LčZYLPbTOPY_YÙ NSíÛ`NTPNeVT
Nóż w plecy
?]LRPOTLb6L_ZbTNLNSZM`OeTčLNe`UYZĦÛeL]eÙOÇbTYYdNSNPY_]ÇbSLY
OWZbdNSb;ZW^NP9L^_]ZYLNSTY_P]YP_ZbdNSZ]RLYTeL_Z]ÇbXTíOedYL
]ZOZbdNS _L]RÇb Z[]ÇNe VZYOZWPYNUT eYLWLečd ^Tí VZX`YTVL_d Z _dX ŇP
TNS SLWP bd^_LbTPYYTNeP ^Ù ZOĦYTPŇLYP ]PR`WL]YTP T YTP ^_LYZbTÙ ŇLOYPRZ
eLR]ZŇPYTL OWL`NeP^_YTVÇbTX[]Pe_L]RZbdNS
"
analiza
analiza
:[TPVL _PNSYTNeYL X`^T MdÛ [P]XLYPY_YL
w []ePVZY`UP 5LYVZb^VTu 9Pb^bPPV ;ZW^VL
wk8TíOedYL]ZOZbPeL_L]RTe_]LRPOTÙbQTYLWPu
w !
EMTRYTPb ELWPb^VT YL čLXLNS -TeYP^` ;ZeYLď
^VTPRZ XÇbTč% kB MTeYP^TP _LVŇP _L]RZbdX
bLŇYP UP^_ eL`QLYTP M`OZbLYP WL_LXT 9TP
bL]_Z eL_PX ^e`VLÛ Z^eNeíOYZĦNT eL b^ePWVÙ
NPYí 9TPbLŇYP []ed _dX Ned Od^[ZY`UPXd
YZbZNeP^YdXT O`ŇdXT [LbTWZYLXT _L]RZ
bdXT w ULV b ;ZeYLYT` Ned _PŇ TYQ]L^_]`V_`]Ù
Z YTPNZ YTŇ^edX ^_LYOL]OeTPl BL]_Z _PŇ
[ZOOLbLÛ ^Tí bP]dQTVLNUT YTPeLWPŇYdNS L`Od_Z
]Çb?LV[Z^_í[`UPVLŇOdZO[ZbTPOeTLWYdZ]RL
YTeL_Z] _L]RÇb w b ;ZW^NP T eLR]LYTNÙu -Te
YP^ ;ZeYLď^VT w kEL`QLYTP M`O`UP ^Tí WL_LXTu
w !
Poszukiwanie winnych
BdOLUP ^Tí ŇP 8?6 YTROd YTP ZOed^VL OZM]PU
]P[`_LNUT ebčL^eNeL ŇP w ULV ^Tí ZVLeLčZ b^V`
_PV OZNSZOePYTL []ZV`]L_`]d w eLbTYTč eL]eÙO
_L]RÇb >ePQZbTP 8?6 ZO ^LXPRZ [ZNeÙ_V`
VčLXLWT b ŇdbP ZNed ŇP ĦYTPR e OLNS` SLWT
^[]eÙ_YTí_Z NSZÛ ULV bdWTNedWT PV^[P]NT UPRZ
NTíŇL] b]Le eP eWZOZbLNTLčÙ NPY_dXP_]ZbÙ
bL]^_bÙ b NSbTWT bd[LOV` bdYZ^Tč LŇ _d^
_ZY 9L^_í[YTP `^TčZbLWT _č`XLNedÛ eLYTPOML
YTL [Z]eÙOVZbP MWZVLOÙ ^bdNS VZY_ []ePe
@]eÙO >VL]MZbd b >Z^YZbN` ?Z _PŇ ZVLeLčZ
^Tí YTP[]LbOÙ ;]ed ZVLeUT bd^ečZ YL ULb ŇP
ZOĦYTPŇPYTP OLNS` VZ^e_ZbLčZMd TNS eLWPObTP
# _d^ eč
BXLbTLWT ]ÇbYTPŇ bM]Pb ePeYLYTZX ĦbTLO
VÇb ŇP O]ebT PbLV`LNdUYP b SLWT Mdčd
Z_bL]_P
;ZO LO]P^PX VTP]ZbYTN_bL [LOLčd NZ]Le XZN
YTPU^eP Z^VL]ŇPYTL bTLOZXZ MdčZ ŇP YTP OL
^Tí `YTVYÙÛ L]P^e_ZbLď ;]ZV`]L_Z]ed YTP
XTPWT bÙ_[WTbZĦNT ŇP ^ePQZbTP 8?6 OZ[`ĦNTWT
^Tí eLYTPOMLď []ed PV^[WZL_LNUT SLWT EL]e`_d
Z[L]_Z YL ePeYLYTLNS []LNZbYTVÇb 8?6
[]ePO^_LbTNTPWT QT]X XLUÙNdNS ZOĦYTPŇLÛ OLNSd
SLW bd^_LbZbdNS Z]Le []LNZbYTVÇb YLOeZ]`
Ņ]ÇOčZ% 8POTL 9LaTRL_Z]
M`OZbWLYPRZ ?Z XTíOed TYYdXT YL [ZO^_L
bTP TNS ePeYLď []ZV`]L_`]L `^_LWTčL ŇP YL
.Z bTíNPU _]LRPOTL eLXTL^_ [ZčÙNedÛ
[ZNeÙ_V` ]ZV` OLNS SLWT eZ^_Lč
M]LYŇí `ULbYTčL OLbYZ ^V]dbLYP eL_L]RT%
Tragedia, zamiast U`Ň`^eVZOeZYd[]ePeeLWPRLUÙNdĦYTPR
kEOLYTPX 5P]ePRZ 5LYVZb^VTPRZ bTNP
5POPY e []ZV`]L_Z]Çb _č`XLNedč ŇP
^ePQL OeTLč` TYbP^_dNUT 8TíOedYL]ZOZbdNS
VTP]ZbYTN_bZ 8?6 eL_LTčZ _P `^eVZ
połączyć branżę,
?L]RÇb ;ZeYLď^VTNS eL_]`OYTLYTP QT]Xd
OePYTL []ePO [ZbTL_ZbdX TY^[PV_Z
ujawniła dawno
ePbYí_]eYPU OZ OZRWÙOLYTL ZMTPV_Çb _L]
]L_PX M`OZbWLYdX L TNS YL[]LbL
RZbdNS UP^_ YTP]LNUZYLWYP B ;ZeYLYT`
^LXZbZWÙ M`OZbWLYÙ kw 9L
skrywane zatargi MdčL
YTV_ YTP XdĦWT Z WTVbTOLNUT bčL^YPRZ [TZY`
VTP]ZbYTN_bTP 8?6 YTP ^VZďNedXd
_PNSYTNeYPRZ w ;]LNZbYTV ePbYí_]eYd
^_LbTLYTL eL]e`_Çb 4Y_P]P^`UÙNP ^Ù
UP^_ YL XTPU^N` UPOdYTP OZ]LŅYTP b XTL]í [Z_]ePMd ;]LNZbYTV ^_LčPRZ
bÙ_VT OeTbYdNS QLV_`] eL ZOĦYTPŇLYTP YTP YLU
OeTLč`_PNSYTNeYPRZUP^_NLčdNeL^eYLZMTPV_dZM^P]b`UPUPNZOeTPYYTP
WP[^ePU ULVZĦNT XL_P]TLčÇb `Ňd_dNS OZ M`OZbd
;]LNL YL YTNS YTP `^_LUP MZ _L]RT LWMZ ^Tí []edRZ_Zb`UP LWMZ _]bLUÙ
SLWT L YLbP_ VbP^_TP YTP[]LbTOčZbZĦNT QTYLY
#
analiza
eYT^eNeZYL 6LŇOL e _]ePNS L]P^e_ZbLYdNS Z^ÇM []ePO^_LbTLčL TYLNePU
^ZbdNSbOeTLčLYT`QT]XdwXÇbTbd^ZVT]LYRÙ
^bZUÙZO[ZbTPOeTLWYZĦÛeL`_]edXLYTPSLWTV_Ç]L^TíeLbLWTčLņLOYLYTP
[]LNZbYTV 8TYT^_P]^_bL >[]LbTPOWTbZĦNTl
[]edeYLčL ^Tí OZ bTYd []eP]e`NLUÙN ZO[ZbTPOeTLWYZĦÛ YL TYYdNS -]`NP
BZM^eL]ePeLTY_P]P^ZbLYTLĦWPONedNS^ÙXTY
=ZMTY^ZY _bTP]OeTč ŇP YTP XTLč ŇLOYPRZ b[čdb` YL bL]`YVT b ULVTNS
?LOP`^e - T 5LY 3 w []PeP^T 8?6 l w 5PŇPWT
PV^[WZL_ZbLYZ SLWí bd^_LbZbÙ UPŅOeTč MZbTPX [Z ĦbTPNTP T eLUXZbLč
SLWL MdčL bdM`OZbLYL T OZ[`^eNeZYL []ePe
^Tí VbP^_TLXT MTeYP^ZbdXT 5LVZ
b^ed^_VTP ^č`ŇMd [`MWTNeYP _Z eYL
Z^ZMd ZO[ZbTPOeTLWYP eL UPU ^_LY
Ned ŇP eZ^_LčL bdVZYLYL eRZOYTP
Komunikaty
b^VLeLč^bZUPRZeL^_í[Ní=d^eL]OL
eP b^ed^_VTXT YZ]XLXT w XÇbT
[PbYd ^TPMTP 5LY 3 l w ?dWVZ ŇP
przedstawicieli zarządu ET,OLXL3Od]PV_Z]L_PNSYTNe
YPRZ 8?6 ?PY Z^_L_YT `_]edXd
_P]Le VLŇOd V_Z XTLč NZĦ b^[ÇW
bLč UPOYLV ŇP bdVZYdbLč [ZWPNP
YPRZ e _Ù ^[]LbÙ ZO ^[]eÙ_LNeVT
firmy miały w gruncie
YTL bdOLbLYP []ePe bTNP[]PeP^L
[ZNeÙb^ed XZŇP ^Tí Ne`Û eLYTP
rzeczy wprowadzić
=d^eL]OL E ?Z bTNP[]PeP^ XTLč
[ZVZUZYd w OZOLUPu ņdNTP BL]
OPNdOZbLÛ Z b^ed^_VTX NZ ^Tí
^eLbd w ! B NPY_]`X
chaos informacyjny
OeTLčZYL_P]PYTP8?6BTNP[]PeP^
eLTY_P]P^ZbLYTL ĦWPOe_bL eYLWLeč
^Tí bTíN NLčd []ZNP^ TYbP^_dNdUYd
w celu ukrycia prawdy EZOXÇbTč^VčLOLYTLbdULĦYTPďkw
>ÙO YTP ^_bTP]OeTč ŇLOYdNS ^eNeP
SLWT [ZNeÙb^ed ZO []ZUPV_ZbLYTL
RÇWYdNS []eP^čLYPV []ePXLbTLUÙ
[Z[]ePe M`OZbí LŇ [Z UPU `Ňd_
NdNS eL YTPeL^_Z^ZbLYTPX _dXNeL^ZbPRZ L]P^e_ZbLYTL w ZNPYTč ^íOeTL
VZbLYTP
8L]PV6ZĦNTPWYTLV>ÙO`eYLčeL[]LbOZ[ZOZMYPŇPYLbZWYZĦNT[ZOPU
;]ePO^_LbTNTPWP 8?6 M]ZYTWT ^Tí UPOYLV ULV
]eLYT XZRWTMd YLVčLYTLÛ ĦbTLOVÇb OZ ^VčLOLYTL VZ]ed^_YdNS OWL YTNS
XZRWT k5LV XÇbTč [PčYZXZNYTV eL]eÙO` 8?6
QLč^edbdNS ePeYLďu /eTPYYTV B^NSZOYT w k>ePQZbTP _L]RÇb L]P^e_Z
2]ePRZ]e >čd^edV [Z_PYNULWYÙ []edNedYÙ eLbL
bLYTu w ! 5PŇPWT UP^_ []LbOÙ ŇP Od]PV_Z] _PNSYTNeYd 8?6
WPYTL ^Tí OLNS` YTP X`^TLč MdÛ eLWPRLUÙNd YL
`[]ePOeLčeL]eÙO_PUQT]XdZYTPMPe[TPNePď^_bTPeLbLWPYTL^TíOLNS`[ZO
YTX ĦYTPR LWP Y[ MčíOd []ZUPV_ZbP M`OdYV`
b[čdbPX YLbLč` ĦYTPR` _Z YTP XL OWL YTNS ŇLOYPRZ `^[]LbTPOWTbTPYTL
MčíOd VZY^_]`VNdUYP bLOd XL_P]TLčZbP ]PeZ
,U`ŇYL[PbYZYTPXZŇPTNS`^[]LbTPOWTbTLÛ^_bTP]OePYTPŇPYTPXTPWT
YLY^XPNSLYTNeYde`bLRTYL_]bLUÙNÙTX[]Peí
[TPYTíOed YL eRL]YTíNTP ĦYTPR` e OLNS` kw >ePQZbTP 8?6 []ePe ĦbTL
]ÇŇYTNL _PX[P]L_`] bPbYÙ_]e T YL ePbYÙ_]e
OZXPeLYTPOMLYTLOZ[]ZbLOeTWTOZVL_L^_]ZQdM`OZbWLYPUV_Ç]L[ZNSčZ
SLWT ^eVZOd RÇ]YTNeP BPebLYd [ÇŅYTPU OZ
YíčL ! ZQTL] ĦXTP]_PWYdNS w XÇbTč []ZV`]L_Z] ?ZXL^e ?LOWLu 2LeP_L
[]ZV`]L_`]d >čd^edV ZOXÇbTč ečZŇPYTL ePeYLď
BdMZ]NeL w k,]P^e_ eL VL_L^_]ZQí b 6L_ZbTNLNSu w !
[ZbZč`UÙN ^Tí YL _LUPXYTNí LObZVLNVÙu
9TPNLčd XTP^TÙN [Z VL_L^_]ZQTP ]ePNeYTV bZUPbZOd ĦWÙ^VTPRZ 6]ed^e
2LeP_L B^[ÇčNeP^YL w k.TíŇL]ÇbVL OZbZ
_ZQ 8PUP] [ZbTPOeTLč ŇP bčLOeP bZUPbÇOe_bL MíOÙ OZXLRLÛ ^Tí ZO
OÇbu w !
eL]eÙO` 8?6 VbZ_d bdOLYPU YL ]ZeMTÇ]Ví SLWT [Z VL_L^_]ZQTP e #
5LVZ [TP]b^ePRZ L]P^e_ZbLYZ =ZMTY^ZYL ;ZWT
^_dNeYTL kB eP^ečdX _dRZOYT` eZ^_LčL bd^čLYL [TP]b^eL QLV_`]L Z[TP
NUL eLNeLTčL ^Tí YL YTPRZ b [ZYTPOeTLčPV [ZO
bLUÙNL YL " _d^ eč eL [TP]b^edNS $ OYT ]ZeMTÇ]VT 5POYLV OZ _PU [Z_d
bL]^eLb^VTX XTP^eVLYTPX k:M^_LbTZYZ _PŇ
eL]eÙO 8?6 YTP ZOPebLč ^Tí b _PU ^[]LbTPu 2LeP_L B^[ÇčNeP^YL w
WZ_YT^VL Md []PeP^ 8?6 YTP `NTPVč e V]LU`
k8?6 eL[čLNÙ eL ]ZeMTÇ]Ví SLWTu w ! 1TL^VTPX eLVZďNedčZ
9TP bdNSZOeTč e OZX` bTíN [ZWTNULYNT eL[`
^Tí VZWPUYP bLWYP eR]ZXLOePYTP b^[ÇWYTVÇb 8?6 9TP [ZOLYZ ŇLOYPU
VLWT OZ O]ebT bP b_Z]PV Z ĦbTNTP =ZMTY^ZY
TYQZ]XLNUT YL _PXL_ VZYOdNUT QTYLY^ZbPU QT]Xd bd^ZVZĦNT `MPe[TPNePYTL
[Z_`WYTP OLč ^Tí eLM]LÛ T [ZUPNSLč OZ []ZV`]L
T_[ .Z bTíNPU [ZOZMYZ b^ed^Nd NečZYVZbTP =LOd 9LOeZ]NePU ]P[]P
_`]du1LV_wkEL_]edXLYZ^ePQÇbSLWTĦXTP]NTu
ePY_`UÙNd bTíV^eZĦNTZbPRZ `OeTLčZbNL w 0c[ZNPY_]P^ 0L^_P]Y 0`]Z[P
w !
7TXT_PO 0007 e .d[]` ečZŇdWT ]PedRYLNUí 9L ]LeTP [L]LWTŇ ^[ÇčVT UP^_
,RL_L 8L]VZb^VL ]ePNeYTV 8?6 YL TYQZ]XL
_Z_LWYd T eL[PbYP NPWZbd
NUíZL]P^e_ZbLYT`-]`NPvL=ZMTY^ZYLeL]PLRZ
bLčLeOeTbTPYTPX%k5P^_PĦXdeO`XTPYT[Z^_í[Z
Zasłona dymna
bLYTPX VL_ZbTNVTPU [ZWTNUT T []ZV`]L_`]d ;LY
;TP]b^eP OeTLčLYTL ^[ÇčVT V]Ç_VZ [Z VL_L^_]ZQTP XZRčd ^`RP]ZbLÛ ŇP
-]`NP = Mdč U`Ň bTPWZV]Z_YTP []eP^č`NSTbLYd
eL]eÙOeLYTPbV]ded^TPOWL_PUQT]Xd_ZYZbZĦÛ;ZNeÙ_VZbdM]LV]PLVNUT
b ^[]LbTP eLbLWZYPU SLWT YTROd YTP `NSdWLč ^Tí
eP ^_]ZYdbčLĦNTNTPWTM]LVYLUXYTPU^ePRZYLbP_ZĦbTLONePYTLYL^_í[YTP
ZO ^VčLOLYTL ePeYLď 9TP MdčZ [Z_]ePMd ^_Z^Z
VZX`YTVZbLYTP Z eOL]ePYTLNS V_Ç]P XTULčZ ^Tí e []LbOÙ T b OZOL_V`
bLÛ _LV O]L^_dNeYdNS Ħ]ZOVÇb ?Z YTP ^[ÇčVL
eRÇ]d^VLeLYPMdčZYLVZYQ]ZY_LNUPebYTZ^VLXTeOZNSZOePYTL[]ZV`
0007 w bTíV^eZĦNTZbd `OeTLčZbTPN 8?6 w
]L_Z]^VTPRZ eLbT]ZbLYTL bZVÇč `MPe[TPNePYTL w b^ed^_VTP _P OeTLčLYTL
M`OZbLčL SLWí V_Ç]L ^Tí _P]Le eLbLWTčL >[ÇčVL
[ZVLedbLčd ULV b []ed[LOV` V]ded^` [Z^_í[ZbLÛ YTP YLWPŇd ,YLWTe`UÙN
V`[TčLUÙRZ_ZbÙ8d]ÇbYTPŇNLčdNeL^UP^_PĦXd
^d_`LNUí QT]Xd e [P]^[PV_dbd NeL^` T OLUÙN bTL]í YTPV_Ç]dX [`MWTVL
eLTY_P]P^ZbLYT bdULĦYTPYTPX []edNedY _PU _]L
NUZX []L^ZbdX XZŇYL UPOYLV eL]dedVZbLÛ ^_bTP]OePYTP ŇP VZX`YT
RPOTTu/eTPYYTVELNSZOYTwk9ZNeLV]L_VLXTu
VL_d []ePO^_LbTNTPWT eL]eÙO` QT]Xd XTLčd b R]`YNTP ]ePNed b[]ZbLOeTÛ
w ! ?dXNeL^PX eL L]P^e_ZbLYTPX
NSLZ^ TYQZ]XLNdUYd b NPW` `V]dNTL []LbOd 5LVTPU* ņP ^_LY _PNSYTNeYd
[ZOPU]eLYdNS []ePXLbTLčL ZMLbL Z XL_LN_bL
SLWT ZO OLbYL [ZeZ^_LbTLč bTPWP OZ ŇdNePYTL ŇP TYbP^_dNUP ZO OLbYL
;]LNZbYTNd 8?6 MLWT ^Tí ePeYLbLÛ L NeíĦÛ
YTP Mdčd OZVZYdbLYP ŇP NTíNTP VZ^e_Çb XTLčZ YTPMLRL_PWYd b[čdb YL
OZV`XPY_Çb ^[ÇčVT ^[]ePO VL_L^_]ZQd eZ^_LčL
VbTPNTPď!
$
analiza
analiza
`V]d_d NPW w eLXVYTíNTP _L]RÇb T []ePYTP^TPYTP
RčÇbYPU OeTLčLWYZĦNT OZ ^_ZWTNd l w 8LX
b]LŇPYTP ŇP bčLĦNTNTPWZbT YTP NSZOeTčZ bNLWP
Z ]ZebÇU YL^edNS VL_ZbTNVTNS _L]RÇb _dWVZ
]LNePU Z TNS eLXVYTíNTP ^_ÙO ZMYTŇLYTP VZ^e
_ÇbQ`YVNUZYZbLYTL^[ÇčVTTOZ[]ZbLOePYTPUPU
OZ MLYV]`N_bL w _bTP]OeT OeTĦ =ZMP]_ -TLčNeLV
Mdčd ^ePQ 8?6 w []ed[ ]PO l UP^_ QLV_PX
ŇP _L]RT V_Ç]P UP^eNeP ObL WL_L _PX` []edYTZ
^čd XWY eč ed^V` b `MTPRčdX ]ZV` [TP]b
^ed ]Le eLYZ_ZbLčd ^_]L_du 9Pb^bPPV ;ZW^VL
wk8TíOedYL]ZOZbPeL_L]RTe_]LRPOTÙbQTYLWPu
w ! ?LVTP QLV_d ]ePNe UL^YL YTP
XZRčd MdÛ `^[]LbTPOWTbTPYTPX VL_L^_]ZQd OWL
_PRZ _PŇ e ObZURL ečPRZ []ePO^_LbTNTPWP eLR]L
YTNeYPRZ TYbP^_Z]L XZRWT bdM]LÛ _LV_dVí YTP
`OZWYPU T YTP[]ZQP^UZYLWYPU LWP XTXZ b^ed^_VZ
eL^čZYd OdXYPU OWL ZNedbT^_dNS eLYTPOMLď
Najdziwniejszym
posunięciem spółki
MTK, zakładając
nawet taktykę
zasłony dymnej, było
wynajęcie agencji
PR w celu poprawy
wizerunku firmy
i niepozwolenie jej na
podjęcie jakichkolwiek
działań
Ņ]ÇOčZ% 8POTL 9LaTRL_Z]
MPe[TPNePď^_bZ `NeP^_YTVÇb _L]RÇb Z]RLYTeZbLYdNS []ePe 8?6 ŇP
bčLĦNTNTPWP NSNTPWT b ]ePNedbT^_ZĦNT OZ[]ZbLOeTÛ OZ MLYV]`N_bL 8?6
:O[ZbTPOŅ ^`RP]`UP k9Pb^bPPVu% k2OdMd VL_ZbTNVL SLWL YTP eLbLWTčL
^Tí _Z []LbOZ[ZOZMYTP Md eMLYV]`_ZbLčL BdOLUP ^Tí ŇP bčLĦNTNTPWP
U`ŇOLbYZ^[T^LWTUÙYL^_]L_dlENSbTWÙ[]ePUíNTLb]bTíV^eZ
ĦNTZbdNS `OeTLčÇb QT]Xd []ePe eL]PUP^_]ZbLYÙ YL .d[]eP ^[ÇčVí 0c[Z
NPY_]P^0L^_P]Y0`]Z[P7TXT_POeLWPŇYÙZO0c[ZXPOTL2]Z`[b8?6
eWTVbTOZbLYZ [TZY _PNSYTNeYd ZO[ZbTPOeTLWYd XTY eL MPe[TPNePď^_bZ
Z]RLYTeLNUT _L]RÇb B ^[ÇčNP OZNSZOeTčZ _PŇ OZ Neí^_dNS VZYQWTV_Çb
XTíOed eLR]LYTNeYdX bčLĦNTNTPWPX L [ZW^VTX eL]eÙOPX B PQPVNTP
^[ÇčVíZ[`^eNeLčZNZ]LebTíNPUOZĦbTLONeZYdNS[]LNZbYTVÇb_L]RT_]L
NTčd bd^_LbNÇb e VLŇOdX ]ZVTPX [ZRčíMTLč ^Tí V]ded^ QTYLY^Zbd QT]Xd
T eXYTPU^eLčZ ^Tí MPe[TPNePď^_bZ `NeP^_YTVÇb _L]RÇb l BTPWP b^VL
e`UP YL_Z ŇP Z^eNeíOYZĦNT ULVTP bčLĦNTNTPWP NedYTWTb .SZ]eZbTPXTLčd
9LUOeTbYTPU^edX [Z^`YTíNTPX ^[ÇčVT 8?6
eLVčLOLUÙN YLbP_ _LV_dVí eL^čZYd OdXYPU MdčZ
bdYLUíNTP LRPYNUT ;= b NPW` [Z[]Lbd bTeP
]`YV` QT]Xd T YTP[ZebZWPYTP UPU YL [ZOUíNTP
ULVTNSVZWbTPV OeTLčLď []ed b[]ZbLOeLYT` []ed
ZVLeUT b MčÙO% k;PčYZXZNYTV eL]eÙO` 8?6
2]ePRZ]e>čd^edV[ZbTPOeTLč;,;ŇPYTPeLXTP
]eL U`Ň `OeTPWLÛ OeTPYYTVL]eZX ŇLOYdNS TYQZ]
XLNUT ZO^dčLUÙN OZ bdYLUí_PU []ePe ?L]RT LRPY
NUT [`MWTN ]PWL_TZY^ ;]ePO^_LbTNTPWP _PU LRPYNUT
[ZbTPOeTPWT YL_ZXTL^_ ;,; ŇP YTP b^[Çč[]LN`UÙ
U`Ňe8?65POYdXe[ZbZOÇbMdčZZObZčLYTP
[]ePe ?L]RT eL[WLYZbLYPU YL [TÙ_PV VZYQP]PYNUT
[]L^ZbPU[ZONeL^V_Ç]PUeL]eÙOXTLčZO[ZbTP
OeTPÛ YL ^_LbTLYP []ePe OeTPYYTVL]ed [d_LYTL
luS__[%bTLOZXZ^NTZYP_[W T
_PXS_XW ! 4YQZ]XLNUL YL čLXLNS
[Z]_LW` RLeP_L[W [ZVLe`UP ULV VZY^PVbPYNUP
1Z_%;,;;TZ_];ZWLV
analiza
9UZU_`^[cUQ& fP^[cUM FNUSZUQc >QXUSM [^Mf `^MZ_\[^`a U NaP[cZUO`cM 6Q^fe <[XMOfQW \[POfM_ W[ZRQ^QZOVU \^M_[cQV c A^fîPfUQ C[VQcÈPfWUY
c 7M`[cUOMOT % _`eOfZUM " \[ħcUîO[ZQV WM`M_`^[RUQ ZM `Q^QZUQ 9@7
bdYLUíNTL LRPYNUT ;= []ePčZŇdčd ^Tí YL UP^e
Polityka w tle
NeP RZ]^ed bTeP]`YPV QT]Xd 8?6% k>ePQZbTP
=PLVNUL[ZWT_dVÇbYLbdOL]ePYTLVL_ZbTNVTPMdčLZO[ZbTPOYTL;`MWTNeYP
8TíOedYL]ZOZbdNS ?L]RÇb 6L_ZbTNVTNS YTP
bd^_Ù[TPYTL YLUbdŇ^edNS Z^ÇM b [Lď^_bTP Mdčd ]LNePU `XTL]VZbLYdX
NSNÙ [ZXÇN ]ZOeTYZX ZQTL] ^ZMZ_YTPU VL_L
VZXPY_L]ePX YTP bdNSZOeÙNdX YL [TP]b^ed [WLY Bd[ZbTPOeT eLbTP
^_]ZQd 4RYLNd 6]L^TNVT e LRPYNUT ;= V_Ç]L
]Lčd ^čZbL b^[ÇčNe`NTL OWL YLUMWTŇ^edNS ZNPYí MTPŇÙNPU ^d_`LNUT [WLYZ
XTLčL eLOMLÛ Z bTeP]`YPV QT]Xd
bLYÙ [ZXZN OWL [Z^eVZOZbLYdNS
YLXLbTLč UÙ OZ eL[čLNPYTL XWY
Z]Le ZMTP_YTNí bdULĦYTPYTL []ed
Publiczne wystąpienia
eč eLOZĦÛ`NedYTPYTL LWP ^[ÇčVL
NedY VL_L^_]ZQd e eLLYRLŇZbLYTPX
ZOXÇbTčL ;]ePO^_LbTNTPWP 8?6
YLUbdŇ^edNS bčLOe B [TP]b^edNS
najwyższych osób
XTPWT bNeZ]LU [`MWTNeYTP bd^_Ù[TÛ
RZOeTYLNS_]LRPOTTXZRWTĦXd`^čd^ePÛ
w państwie były
[]ePOOeTPYYTVL]eLXTVZYQP]PYNUí
[]PXTP]L6LeTXTP]eL8L]NTYVTPbTNeL
ZObZčLYZw/WL_PRZYTPMíOíU`Ň
XTYT^_]L _]LY^[Z]_` T M`OZbYTN_bL
raczej umiarkowanym
b^[Çč[]LNZbLč e _L]RZbÙ ^[ÇčVÙ
5P]ePRZ ;ZWLNeVL XTYT^_]L eO]ZbTL
w ZeYLUXTč YLX bNeZ]LU 4RYLNd
[]ZQ EMTRYTPbL =PWTRí Z]Le []Ped
komentarzem, nie
6]L^TNVT e LRPYNUT ]PVWLXZbPU
OPY_L 7PNSL 6LNedď^VTPRZ
wychodzącym na
,]_8POTL @ULbYTWTĦXd ŇP ?L]RT
=PLVNUL L bčLĦNTbTP UPU ^edMVZĦÛ
YTP bTPOeÙ ULV [ZXÇN ZQTL]ZX
[]PXTP]L 8L]NTYVTPbTNeL M`OeTčL
pierwszy plan
LWP eL _Z bdYLUíčd 6]L^TNVTPRZ
UPOYLV eL^_]ePŇPYTL ;]PXTP] b OYT`
OZ [Z[]Lbd bTeP]`YV` w /Z^eP
_]LRPOTT []ePMdbL b ELVZ[LYPX
OčPX OZ bYTZ^V` ŇP XZUL []LNL b ^[ÇčNP
ROeTP ZOMdbL ^Tí VZYV`]^ ;`NSL]` ĥbTL_L b ^VZVLNS YL]NTL]^VTNS ;]P
XZRčLMd MdÛ ŅWP [Z^_]ePRLYL w []edeYLč YLX
XTP] OZ[TP]Z Z RZOe $ [ZOPUX`UP OPNdeUí Z `OLYT` ^Tí YL XTPU^NP
6]L^TNVT 9TPZQTNULWYTP OZbTPOeTPWTĦXd ^Tí ŇP
_]LRPOTT B 6L_ZbTNLNS UP^_ [Z RZOe ?dXNeL^PX XTYT^_P] ;ZWL
e]PedRYZbLčROdZVLeLčZ^TíŇP?L]RTYTPNSNÙ
NePV TYQZ]X`UP Z OPNdeUT [ZbZčLYTL ^[PNULWYPU VZXT^UT XLUÙNPU bdUL
[ZXÇNQTYLY^ZbZZQTL]ZXS__[%bTLOZXZ^NT
ĦYTÛ ZVZWTNeYZĦNT VL_L^_]ZQd ;TP]b^eP TYQZ]XLNUP Z b^[L]NT` OWL ]ZOeTY
RLeP_L[WbTLOZXZ^NT !" S_XW
ZQTL] [čdYÙ ZO []PedOPY_L 6LNedď^VTPRZ w [Z RZOe ZVZčZ !
TYQZ]X`UP ZY ŇP YL [ZXZN ]ZOeTYZX ZQTL] eZ^_LYTP []ePVLeLYd XTWTZY
VbTPNTPď!
analiza
analiza
YTP MdčZ ^d_`LNUT ŇP NSZ]d eYLWLeč ^Tí YL VZ]d
_L]e`
BčLOeP [Lď^_bZbP ZObZč`UÙ eLR]LYTNeYP
bTed_d 8L]^eLčPV >PUX` YTP [ZWPNTLč OeTĦ OZ
=edX` L []PedOPY_ e]PedRYZbLč e [WLYZbLYPU
YL U`_]Z [ZO]ÇŇd OZ ;]LRTu ?A; w BTLOZ
XZĦNT w $!
=PWLNUP [ZWT_dVÇb e XPOTLXT [ZONeL^ YLURZ
]í_^edNS [TP]b^edNS OYT [Z VL_L^_]ZQTP Mdčd
YLUV]ÇNPU XÇbTÙN [Z[]LbYP ņLOYP e bd[Z
bTPOeT ]LNePU YTP bdbZčdbLčd ]ÇbYTPŇ RbLč
_ZbYdNS ]PWLNUT b XPOTLNS w MčíO` .TXZ^eP
bTNeL YTV_ e [ZWT_dVÇb YTP [Z[PčYTč b NeL^TP
[ZbZOeT b ;ZW^NP b $$" ]ZV` ÇbNeP^YPX`
[]PXTP]ZbT eL[LXTí_LYZ bd[ZbTPOŅ YL _PXL_
M]LV` `MPe[TPNePď ` [Z^eVZOZbLYdNS w _bTP]
OeTčZYŇPW`OeTPV_Ç]ed^TíYTP`MPe[TPNedWT^Ù
^LXT ^ZMTP bTYYT ;]PXTP] `eYLč UÙ [ÇŅYTPU eL
YTPQZ]_`YYÙT[`MWTNeYTP[]eP[]Z^TčZQTL]d[ZbZ
OeT `]LŇZYP ^QZ]X`čZbLYTPX% k_Z UP^_ VZWPUYd
[]ed[LOPV VTPOd [Z_bTP]OeL ^Tí ŇP _]ePML
MdÛ []ePeZ]YdX T _]ePML ^Tí `MPe[TPNeLÛ L _L
[]LbOL UP^_ NTÙRWP XLčZ [Zb^ePNSYLu
Lekarski autorytet
/Z bd]ÇŇYTLUÙNdNS ^Tí _]LQYZĦNTÙ bd[ZbTPOeT
[ZWT_dVÇbeLWTNedÛ_]ePMLXTYT^_]LeO]ZbTLEMT
RYTPbL=PWTRí5PRZ^čZbLULVZXTYT^_]LL_LVŇP
ULVZ WPVL]eL [ZNSZOeÙNPRZ eP ĥWÙ^VL YLNPNSZ
bLYP Mdčd []ePUíNTPX ^eNeP]ZĦNTÙ LWP ]Çb
YTPŇ NSčZOYÙ []ZQP^UZYLWYÙ ]PQWPV^UÙ% kņdNT`
]LYYdX b VL_L^_]ZQTP M`OZbWLYPU b VL_ZbTN
VTPU SLWT _L]RZbPU V_Ç]ed []ePMdbLUÙ UP^eNeP
b ^e[T_LWLNS YTP eLR]LŇL YTPMPe[TPNePď^_bZ
B^ed^Nd ]LYYT eYLWPŅWT eYLVZXT_P bL]`YVT OZ
WPNePYTL 9TROeTP YTP eOL]edčZ ^Tí ŇPMd ]LYYT
WPŇPWT YL VZ]d_L]eLNS b^ed^Nd SZ^[T_LWTeZbLYT
Ņ]ÇOčZ% 8POTL 9LaTRL_Z]
MdWT b Ob` _]edZ^ZMZbdNS ^LWLNS >e[T_LWZX
YTP eLM]LVčZ WPVÇb Z]Le TYYdNS Ħ]ZOVÇb l
5P^_PX [ZO ZR]ZXYdX b]LŇPYTPX Z]RLYTeL
ečZ_dNS e eLZ^eNeíOeZYdNS bdOL_VÇb MTPŇÙNdNS 6LYNPWL]TT NZ bdUL
NUT NLčPRZ []ePO^TíbeTíNTL Z]RLYTeLNUT [ZXZNd
ĦYTLVZWPUYPRZOYTL[ZONeL^VZYQP]PYNUT[]L^ZbPU;ZOZMYPVZX`YTVL_d
b _dX YTPMdbLčdX O]LXLNTPuk3T[Z_P]XTL
Z b^[L]NT` bdOLUP 8L]^eLčPV >PUX`
b _LVTPU _PX[P]L_`]eP UP^_
[]ePVLeLYTP XTWTZYL ečZ_dNS e M`OŇP_`
ZNedbT^_Lu w b _dNS ^čZbLNS
VLYNPWL]TT ;ZXZN ZQTL]ZX OPVWL]`UP
`bTOLNeYTL ^Tí L`_Z]d_P_ XTYT
Media podkreślały, że
]ÇbYTPŇ []PXTP]
^_]L V_Ç]d UPOYZNePĦYTP bTL
tragedia na taką skalę ]dRZOYTP ZNPYTL ]PLWYP ^eLY^P
8POTL [ZOV]PĦWLčd ŇP _]LRPOTL YL _LVÙ
^VLWí UP^_ NSbTWÙ []ÇMd OWL bčLOe% k5`Ň
[]ePŇdNTL W`OeT [ZO R]`eLXT
jest chwilą próby dla
bNeZ]LU OZ .SZ]eZbL []edUPNSLč 6LeT
SLWT b ^_Z[YTZbdX X]Z
XTP]e 8L]NTYVTPbTNe ;ZOZMYTP ULV VLY
eTP 4YYL bd[ZbTPOŅ =PWTRT
władz
NPWL]TP []PedOPY_L T ^PUX` []PXTP]
ZOYZ^TčL ^Tí e VZWPT OZ OeTL
[]ePeYLNedč XTWTZY ečZ_dNS YL [ZXZN
čLYTL .PY_]`X 6ZZ]OdYLNUT
ZQTL]ZX%6LeTXTP]e8L]NTYVTPbTNew=eÙOUP^_[]edRZ_ZbLYdOZ`OeTP
=L_ZbYTN_bL 8POdNeYPRZ% k8TYT^_P] EMTRYTPb
WPYTL b^ePWVTPU XZŇWTbPU [ZXZNd ?LVŇP [ZXZNd ZQTL]ZX
=PWTRTL NSbLWTč OZbÇOe_bZ LVNUT eL []ZQP^UZYL
>ePQ ]eÙO` ZMTPNLč _PŇ ]PY_d ^[PNULWYP ]ZOeTYZX _dNS V_Ç]ed eRTYíWT
WTeX w 5P^_PX [ZO ZR]ZXYdX b]LŇPYTPX YTP
b ]`TYLNS ;ZbTPOeTLč ŇP ZQTL]d eZ^_LYÙ [ZNSZbLYP YL VZ^e_ [Lď^_bL
MdbLčPU Z]RLYTeLNUT [ZXZNd `OeTPWLYPU []ePe
;]PXTP]ZbT YL ĥWÙ^V` _ZbL]ed^ed XTYT^_P] eO]ZbTL% EMTRYTPb =PWT
eYLVZXT_dNS QLNSZbNÇb >d^_PX ]L_ZbYTN_bL
RTL w B^ed^Nd NSZ]ed eYLWPŅWT eYLVZXT_P bL]`YVT OZ WPNePYTL 9TROeTP
YL ĥWÙ^V` UP^_ `YTVLWYd T [ZbTYTPY MdÛ [ZbTP
analiza
WZYd b NLčdX V]LU` l :]RLYTeLNUL ]L_ZbYTN
[]LbOZ[ZOZMYTP NSZ]ZML V_Ç]L e O]`RTPU ^_]ZYd [ZVLeLčL []PedOPY_L
_bL XPOdNeYPRZ YL ĥWÙ^V` UP^_ OWL XYTP []ed
ULVZ NečZbTPVL V_Ç]d b _]`OYPU ^d_`LNUT bM]Pb []ePNTbYZĦNTZX WZ^`
VčLOPX [P]QPVNdUYZĦNT w OZOLč =PWTRTLu >č`ŇML
bdbTÙe`UP ^Tí eP ^bZUPRZ ZMZbTÙeV` 9TP Z^VL]ŇLč YTP V]d_dVZbLč YTP
EO]ZbTLw!!9TPXYTPUUPOYLV[ZUL
eLOLbLč ]P_Z]dNeYdNS [d_Lď ;]ePO^_LbTč MTPŇÙNÙ ^d_`LNUí eOLč ]PWLNUí
bTčd^TíbXPOTLNS^čZbLV]d_dVTZOYZ^eÙNP^Tí
e[ZOUí_dNSOeTLčLďZ]Le[ZbeTí_dNSOPNdeUT^_LYZbNeZZ[ZbTPOeTLč^Tí
OZ bd[ZbTPOeT =PWTRT% kl B OLW^edX NTÙR`
eL bdULĦYTPYTPX []edNedY _]LRPOTT eL[ZbTPOeTLč Z^ZMT^_P eLLYRLŇZbL
bd[ZbTPOeTXTYT^_]L=PWTRTOZbTLO`UPXd^TíŇP
YTPZNPYTč[]eP[]ZbLOeZYÙLVNUí]L_`YVZbÙ[]ePVLeLč^eNeP]Pbd]Led
]LYYT YTP WPŇÙ YL VZ]d_L]eLNS LWP b Z^Z
b^[ÇčNe`NTL YLUMWTŇ^edX ZQTL] kw B ^d_`LNUT _LVTPU _]LRPOTT [Lď^_bZ
MZbdNS ^LWLNS NedWT UP^_ MdNeZ 9TP NSNí MdÛ
XL [ZO^_LbZbP ZMZbTÙeVT ;Z [TP]b^eP eL[PbYTÛ [ZXZN b _dX
b_dXXTPU^N`T]ZYTNeYdMZ]ePNedbTĦNTPbTPW`
XL_P]TLWYÙ _dX V_Ç]ed `NTP][TPWT TNS MWT^VTX w [ZbTPOeTLč []PedOPY_
WŇPU]LYYdXbd^_L]NeÙObL^ebdYL]LYíRčZbd
EL[PbYTč ŇP Ħ]ZOVT XL_P]TLWYP YL _í [ZXZN ^Ù U`Ň eLRbL]LY_ZbLYP
bdVZYLYTP MLOLď eLWPNPYTP WPVÇb T [ZčZŇPYTP
w ELOLYTP O]`RTP _Z eMLOLYTP []edNedY _]LRPOTT :^ZMTĦNTP MíOí YLOeZ
OZ čÇŇVL ,WP YLbP_ b [ZeZ]YTP _LV MčLSdX
]ZbLč b^ePWVTP OeTLčLYTL V_Ç]P XLUÙ YL NPW` bdULĦYTPYTP OWLNePRZ _LV
[]ed[LOV`UP^_VZYTPNeYLMLNeYLZM^P]bLNULl
^Tí ^_LčZ T Ned ^Ù bTYYT L UPŇPWT ^Ù _Z V_Z UP^_ bTYTPY w [ZOV]PĦWTč 7PNS
9L]eP_PWYÙLYLWTeí[ZXZNdXPOdNeYPU`OeTPWZ
6LNedď^VT;]PedOPY_[ZbTPOeTLčkŇPŇLOYP^čZbLYTP^Ùb^_LYTPZOOLÛ
YPU ZQTL]ZX VL_L^_]ZQd []edUOeTP NeL^u[]ZQ O]
^X`_V` _dNS V_Ç]ed ^_]LNTWT YLUMWTŇ^edNSu ;ZOeTíVZbLč _PŇ `NeP^_YTVZX
SLM XPO 5LY`^e -TPWLb^VT w k6]LUZM]Le ULV [Z
LVNUT ]L_`YVZbPU% w BTPW` e YTNS bd]ÇŇYTčZ ^Tí ZWM]edXTX [ZĦbTíNP
MT_bTPuw6ZYV]P_dw#!B[]LbOeTP
YTPX .eí^_Z MZSL_P]^_bPX 5POPY e [ZWTNULY_Çb eRTYÙč /eTíV`UPXd
^čZbL _P ^Ù ]LNePU XL]RTYLWYdX VZXPY_L]ePX
_LVŇP _dX V_Ç]ed [Z^[TP^edWT e [ZXZNÙ ZOOLUÙN V]Pb ^_LbTLUÙN ^Tí
OZ ^d_`LNUT NLčPU ^č`ŇMd eO]ZbTL LWP bd_dVLUÙ
MPebPebLYTLbXTPU^N`[]LNdb^eNePRÇWYZĦNTb^e[T_LWLNSu/eTPYYTV
XTYT^_]ZbT [PbYP `[]L^eNeLYTP QLV_Çb 9TP
;ZW^VT w k?]LRPOTL b 6L_ZbTNLNSu w !
[ZbTYYd ZYP UPOYLV MdÛ VZXPY_L]ePX OZ
PXZNUZYLWYdNS ^čÇb bd[ZbTPOeTLYdNS e]P^e_Ù
Polak mądry po szkodzie
_]LQYTP b ^_Z^`YV` OZ OeTLčLď ĦWÙ^VTPU ^č`ŇMd
8TYT^_P] >[]Lb BPbYí_]eYdNS T ,OXTYT^_]LNUT 8>BT, 7`ObTV /Z]Y
eO]ZbTL [ZONeL^ LVNUT ]L_`YVZbPU b 6L_ZbT
b YTPOeTPWYP [Z[Zč`OYTP OeTPď [Z VL_L^_]ZQTP eL[ZbTPOeTLč VZY_]ZWí
NLNS ?PY ^LX L`_Z] OZNPYTL UPOYLV T ZV]PĦWL
ZMTPV_Çb bTPWVZ[ZbTP]eNSYTZbdNS [ZO VÙ_PX eLWPRLUÙNPRZ YL OLNSLNS
ULVZ [ZNTP^eLUÙNÙ keL[ZbTPOŅ [Zb]Z_` []LN
ĦYTPR` 8TYT^_P] ;ZWLNePV V]Ç_VZ [Z ^_bTP]OePYT` ŇP []edNedYÙ eLbL
YLO `^_LbÙ Z ]L_ZbYTN_bTP XPOdNeYdX V_Ç]P
WPYTL ^Tí OLNS` SLWT XÇRč MdÛ eLWPRLUÙNd YL YTX ĦYTPR ]ÇbYTPŇ [ZO
eZ^_Lčd eLbTP^eZYP UP^eNeP b NeL^LNS ]eÙOÇb
V]PĦWLč VZYTPNeYZĦÛ []eP[]ZbLOeLYTL _LVTNS eLMTPRÇb []ePe bčLĦNT
5P]ePRZ -`eVLu EL[ZbTPOeT _P YTP eYLWLečd
NTPWT M`OdYVÇb k8TYT^_P] []ed[ZXYTLč ŇP eRZOYTP e []eP[T^LXT []LbL
UPOYLV ZOebTP]NTPOWPYTL b YLUMWTŇ^ePU YLOL]eL
M`OZbWLYPRZ YL bčLĦNTNTPW` eL]eÙONd ZMTPV_` M`OZbWLYPRZ NTÙŇd
UÙNPU ^Tí ^[Z^ZMYZĦNT% k:VLeLčZ ^Tí UPOYLV ŇP
[]LbYd ZMZbTÙePV `_]edXLYTL ZMTPV_` b _LVT ^[Z^ÇM LMd ^[PčYTLč
O]LXL_ W`OeT XTLŇOŇZYdNS []ePe
bdXLRLYTL OZ_dNeÙNP MPe[TPNePď
ebLčd ^_LWT WZO` T ĦYTPR` b^_]eÙ
^_bL VZY^_]`VNUT Z]Le YTP eLR]L
„Na system
^YÙč NLčÙ ;ZW^VÙ _dWVZ YTP >PYL
ŇLč eO]ZbT` T ŇdNT` W`OeTu,YRZ]L
_PX B >PYLNTP bčLĦYTP RZĦNTč
w k9LOeTPUL `XTP]LčL YL X]ZeTPu w
ratownictwa
_PRZ]ZNeYd M`OŇP_ T _Z eOZXTYZ
! 6ZX`YTVL_ []L^Zbd
bLYT []ePe ;T> ^PYL_Z]ed YLOLbLWT
b ^[]LbTP eLWPRLUÙNPRZ YL OLNSLNS
medycznego nie dali
Z^_L_PNeYd V^e_Lč_ YL^edX [Lď
ĦYTPR` bdOLč ^_dNeYTL 2čÇbYd
ani grosza! W obliczu
^_bZbdX bdOL_VZX 9L ^d^_PX
4Y^[PV_Z] 9LOeZ]` -`OZbWLYPRZ
]L_ZbYTN_bL XPOdNeYPRZ YTP OLWT
8ZŇWTbZĦNT []LbYP Z]Le Z]RLYTeL
tego, co się stało,
LYT R]Z^eL B ZMWTNe` _PRZ NZ ^Tí
NdUYP[ZebLWLčdUPOdYTPYLbdOLYTP
^_LčZ _Z YTPbdZM]LŇLWYd ^VLYOLWu
_LVTPRZ VZX`YTVL_` B VZXPY_L
to niewyobrażalny
1LV_d T 8T_d w kELM]LVčZ YLbP_
]eLNS [Z _]LRPOTT b 6L_ZbTNLNS
skandal.”
VL]LbLYÇbu w $!
7`ObTV/Z]Y[Z]LeVZWPUYdeYLWLeč
VZRZĦVZRZXÇRč[`MWTNeYTP^V]d_d
Szczery prezydent
VZbLÛ w _dX ]LePX Mdč _Z bčLĦYTP
5LVŇP ZOXTPYYP bd^_Ù[TPYTP [ZONeL^ YTPOeTPW
YLOeÇ] M`OZbWLYd k7`ObTV /Z]Y ^V]d_dVZbLč []ePOP b^ed^_VTX []LNí
YPU VZYQP]PYNUT []L^ZbPU $ ^_dNeYTL eLYZ
[Lď^_bZbPU TY^[PVNUT M`OZbWLYPU ebčL^eNeL YL ^eNePMW` [ZbTL_ZbdX
_ZbLč []PedOPY_ 7PNS 6LNedď^VT b [Z]Çb
>`RP]ZbLč eXTLYí ^d^_PX` l BTNP[]PXTP] [ZNSbLWTč bZUPbZOí ĦWÙ
YLYT` e VZX[]ZXT_`UÙNdX Z]íOeTPX VTWVL
^VTPRZ eL UPRZ TYTNUL_dbd ^[]ePO VL_ZbTNVTPU _]LRPOTT L[PWP Z `^`bL
XTP^TíNd bNePĦYTPU VTPOd _Z [L_P_dNeYdX
YTP ĦYTPR` OLNSÇb eRLYTč YLOeÇ] M`OZbWLYd V_Ç]PRZ OeTLčLYTL ZVLeLčd
_ZYPX b ĦXTP^eYPU b]íNe [ZeTP YTP [ZbTP
^Tí YTP^V`_PNeYPu /eTPYYTV ELNSZOYT w k;]ePeZ]YT []ePO VL_L^_]ZQÙu
OeTLč YTN NePRZ bNePĦYTPU YTP MdčZMd bTLOZXZ
w ! >čZbL /Z]YL _dX ]LePX XZRčd ^[Z_VLÛ ^Tí eP e]Z
B 6L_ZbTNLNS NZ YLUbLŇYTPU^eP Mdč []ePVZ
e`XTPYTPX Z[TYTT [`MWTNeYPU T MdÛ `^[]LbTPOWTbTPYTPX OWL [WLYZbLYdNS
Y`UÙNd T ^eNeP]d 5PRZ ^čZbL YTP Mdčd Ned_LYP
eXTLY ^d^_PXZbdNS b eLV]P^TP Q`YVNUZYZbLYTL YLOeZ]` M`OZbWLYPRZ
e []ZX[_P]L bNePĦYTPU []edRZ_ZbLYP ?ZY
EXTLYd b []LbTP M`OZbWLYdX b ebTÙeV` e YTP[]PNdedUYdX eL[T^PX
RčZ^` Mdč ^[ZVZUYd NZ [Z NeíĦNT keLčL_bTčLu
OZ_dNeÙNdX ZOĦYTPŇLYTL OLNS` eL[]Z[ZYZbLč _PŇ XTYT^_P] ;ZWLNePV
VbTPNTPď!
analiza
analiza
9ZbPWTeLNUí ebTíV^eLUÙNÙ VL]d eL YTPZOĦYTPŇLYTP OLNSÇb eL[ZbTLOLč
^Tí MPe ULVTNSVZWbTPV ]Ze^_]edRYTíÛ XP]d_Z
]ÇbYTPŇ []PXTP] k;]PXTP] eL[ZbTLOL bTíV^eP VL]d eL _LVTP eLYTPOML
]dNeYdNS ;ZULbTčd ^Tí eL _Z ^`RP^_TP Md []LNí
YTL ULV YTPZOĦYTPŇLYTP OLNSÇb 6LeTXTP]e 8L]NTYVTPbTNe YL VZYQP]PYNUT
^[ÇčVT beTíWT YL ^bZUP ML]VT XYTPU^eZĦNTZbT
[Z[Z^TPOePYT`=LOd8TYT^_]Çb[ZTYQZ]XZbLčŇP]eÙO[]edUÙčeLčZŇPYTL
`OeTLčZbNd NedWT RXTYL 6L_ZbTNP Z]Le >VL]M
OZ YZbPWTeLNUT []LbL M`OZbWLYPRZ V_Ç]L ebTíV^ed VL]d eL _PRZ _d[`
;Lď^_bL w 9TP XZŇPXd M]LÛ YL ^TPMTP _LVTPU
eLYTPOMLYTLu /eTPYYTV ČÇOeVT w kBLWÙ ^Tí OLNSdu w #!
ZO[ZbTPOeTLWYZĦNT [ÇVT YTP [ZeYLXd []LbOd
?]ZNSí TYYP ĦbTL_čZ YL ]eÙOZbP eL[ZbTPOeT _dNS eXTLY ]e`NL VZXPY
Z ^[ÇčNP L []LbOL UP^_ []ePO YLXT ^V]dbLYL
_L]e ,RYTP^eVT 5LYL^ eLXTP^eNeZYd b k;`W^TP -TeYP^`u " W`_PRZ !
w XÇbT bTNP[]PedOPY_ 6L_ZbTN 2]LŇdYL >eZč
]ZV` kBTNP[]PXTP] 7`ObTV /Z]Y [ZONeL^ VZYQP]PYNUT []L^ZbdNS
_d^TV w :O bTPW` _dRZOYT MPe^V`_PNeYTP
Oč`RZ XÇbTč Z [Z_]ePMTP ZV]P
OZXLRLXd ^Tí TYQZ]XLNUT YL _PXL_
ĦWLYTL b `^_LbZbd ^[Z^ÇM ULV
^d_`LNUT PVZYZXTNeYZQTYLY^ZbPU
Rolą mediów
YLWPŇd OMLÛ Z YTP]`NSZXZĦÛ .Lčd
^[ÇčVT 8?6 -Pe _PU bTPOed YTP
NeL^ b^VLedbLč YL []LbZ M`OZb
XZŇPXd [ZOUÙÛ ŇLOYPU bTÙŇÙNPU
w tym wypadku jest
WLYP ULVZ `^_Lbí b V_Ç]PU YTP
OPNdeUT 9TP bTPXd ULVT UP^_ ^_LY
XL XZbd Z ZOĦYTPŇLYT` OLNSÇb
wiarygodne i ostrożne VZY_L ULVTP [WLYd bZMPN ^[ÇčVT XL
4 ]ePNedbTĦNTP [Z NZ _LVT eL[T^*
UPU bTíV^eZĦNTZbd bčLĦNTNTPW LYT
komunikowanie
Bd^_L]Ned ŇPMd ]eÙO []edUÙč OZ
YLbP_ TW` eL_]`OYTL []LNZbYTVÇbu
bTLOZXZĦNT ŇP T^_YTPUP `^_LbL
/eTPYYTV ELNSZOYT w k@V]dbLUÙ
Z RZ^[ZOL]NP YTP]`NSZXZĦNTLXT
[]LbOíu w !
T eLNeÙč PRePVbZbLÛ bd[PčYTLYTP UPU [ZO^_LbZbPRZ L]_dV`č` keL]eÙ
OeLYTP YTP]`NSZXZĦNTÙ [ZWPRL YL [ZOPUXZbLYT` OPNdeUT T OZVZYdbLYT`
Medialna tragedia
NedYYZĦNT XLUÙNdNS YL NPW` eL[PbYTPYTP bčLĦNTbPU RZ^[ZOL]VT PVZYZ
?LV bTPWVL _]LRPOTL _Z ]ÇbYTPŇ O`ŇP bdOL]eP
XTNeYZQTYLY^ZbPU YTP]`NSZXZĦNT Z]Le eL[PbYTPYTP MPe[TPNePď^_bL
YTP XPOTLWYP =ZWÙ XPOTÇb b _dX bd[LOV`
`Ňd_VZbLYTL T bčLĦNTbPU PV^[WZL_LNUT YTP]`NSZXZĦNT w []ed[ ]PO .ed
UP^_ bTL]dRZOYP T Z^_]ZŇYP VZX`YTVZbLYTP
UP^_^PY^]Ze[T^dbLÛOZYLUO]ZMYTPU^ePRZOP_LW`NedYYZĦNTV_Ç]PX`^eÙ
;ZOLYTP YTP^[]LbOeZYdNS TYQZ]XLNUT b _LVTPU
bdVZYdbLÛ eL]eÙONd* 9TPu ;`W^ -TeYP^` w k;]LbZ UP^_ _]ePML UP _dWVZ
^d_`LNUT XZŇP XTPÛ OWL YTNS VZY^PVbPY
^_Z^ZbLÛu w "!
NUP OP[]PNUZY`UÙNP bd[]LNZbLYd bTeP]`YPV
;ZbdŇ^ed L]_dV`č eLbTP]L NTPVLbÙ _Peí V_Ç]L eL[PbYTPYTL Z XL_P
XPOT`X ]eP_PWYPRZ YTP ŇP]`UÙNPRZ YL W`OeVTPU
]TLWYPU [ZXZNd [Z^eVZOZbLYdX T TNS ]ZOeTYZX []ePe bčLOeP ^_LbTL
_]LRPOTT T _LYTPU ^PY^LNUT Z[]ÇNe _dNS XPOTÇb
bYTPNZTYYdXĦbTP_WP%k:MZbTÙeVTPXbčLĦNTNTPWLM`OdYV`UP^_[ZYLO_Z
V_Ç]P _LVT bčLĦYTP bTeP]`YPV V]P`UÙ B NLčPU
bdYLR]ZOePYTP ^eVÇO V_Ç]P eZ^_Lčd OZVZYLYP YL _P]PYTP YLWPŇÙNPU OZ
ST^_Z]TT ]PWLNUZYZbLYTL VL_L^_]ZQd VL_ZbTN
YTPRZ YTP]`NSZXZĦNT >VL]M [Lď
VTPU Z]Le bdOL]ePď V_Ç]P [Z YTPU
^_bL UP^_ XYTPU^eZĦNTZbdX `OeTL
YL^_Ù[Tčd XPOTL k[]ePUPNSLčd ^Tíu
čZbNPX b ^[ÇčNP OZ V_Ç]PU YLWP
YL _PXLNTP ZV]LOLYTL ZQTL] ;TP]b
Pierwsze oskarżenia
ŇLčL eLbLWZYL SLWL b 6L_ZbTNLNS
^eP Z^VL]ŇPYTL Z ZV]LOLYTP ZQTL]
o okradanie ofiar
EL_PX ]ÇbYTPŇ OZ UPRZ ZMZbTÙe
XPOTL [Z_]LV_ZbLčd ULVZ OZM]d
VÇb YLWPŇd YTP^TPYTP b eLV]P^TP
YPb^ T YLRčZĦYTčd YTPVTPOd e M]`
media potraktowały
[Z^TLOLYdNS `OeTLčÇb b^ePWVTPU
VZbÙ[]eP^LOÙ;]ePbLŇLUÙNLNeíĦÛ
b _dX XL_P]TLWYPU [ZXZNd ZQTL
_d_`čÇb eLbTP]LčL b YTNS ^čZbZ
jako dobry news
]ZX EL_PX ^_]ZUPYTP ^Tí b [TÇ]VL
kSTPYdu% k3TPYd ZV]LOLčd ZQTL]d
i nagłośniły, niekiedy
OZM]ZOeTPT []ePe 8L]VL 5`]VL
eLbLWZYPU SLWT _L]RZbPUu ņdNTP
XL]^eLčVL >PUX` ULV T []PedOPY_L
BL]^eLbd w #! k3TPYd
z brukową przesadą
7PNSL 6LNedď^VTPRZ YTP [L^`UP OZ
ZV]LOčd YLbP_ ebčZVTu /eTPYYTV
^d_`LNUT b V_Ç]PU ZMLU [ZWT_dNd
B^NSZOYT w $! k3TPYd
e ]LNUT [PčYTZYdNS Q`YVNUT ^Ù eZMZ
XZRčd ZV]LOLÛ ZQTL]d _]LRPOTTu
bTÙeLYT OZ [ZXZNd ZQTL]ZX VL_L^_]ZQd 4 UP^eNeP UPOYZ BTPWP b^VL
=ePNe[Z^[ZWT_L w $! k3TPYd b SLWTu
e`UP YL _Z ŇP OZ eLbLWPYTL OLNS` OZ^ečZ b bdYTV` ečPRZ eL]eÙOeLYTL
0NSZ /YTL w $! ;ZW^VTP XPOTL YTP
eLYTPOMLď T M]LV` bčLĦNTbPRZ YLOeZ]` bčLĦNTNTPW^VTPRZ 5PĦWT eYLUOeTP _Z
_dWVZ M]`VZbNP k[Z^_LbTčdu YL _PY _PXL_% kw
[Z_bTP]OePYTP b bd]ZV` ^ÙO` _Z ]eÙO ULVZ b^[ÇčbčLĦNTNTPW ^_LYTP ^Tí
/Z_dNSNeL^ečZŇZYZ_]edeLbTLOZXTPYTLZeYTV
UPOYdX e bTYYdNS _PU _]LRPOTTu
YTíNT` ]ePNed YLWPŇÙNdNS OZ ZQTL] w [ZbTPOeTLč
9L `^[]LbTPOWTbTPYTP >VL]M` ;Lď^_bL ULVZ XYTPU^eZĦNTZbPRZ `OeTL
,YO]ePU 2Ù^VL ]ePNeYTV ĦWÙ^VTPU [ZWTNUT ;TP]b
čZbNL []ePXLbTL QLV_ ŇP YTP XTLč ZY [Z VL_L^_]ZQTP XZŇWTbZĦNT ^[]Lb
^eP ečZŇdčL XTP^eVLYVL bZU [ZXZ]^VTPRZ
OePYTL^_LY`QTYLY^ZbPRZ^[ÇčVTLYT[ZOUíNTLŇLOYdNSOeTLčLďk9LU[TP]b
V_Ç]PU XÙŇ w WPVL]e bP_P]dYL]TT w eRTYÙč [ZO
^[L]LWTŇZbLYd eZ^_Lč _]edZ^ZMZbd eL]eÙO ?dOeTPď _PX` bdNZQLčZ
eLbLWZYdX OLNSPX SLWT ;ZbTPOeTLčL [ZWTNULY
^Tí Ne_P]PNS NečZYVÇb e ^ePĦNTZZ^ZMZbPU =LOd 9LOeZ]NePU w b^ed^Nd
_ZX[ZbZč`UÙN^TíYLTYQZ]XLNUPZOb^[ÇWYTVL
]P[]PePY_`UÙ bTíV^eZĦNTZbPRZ `OeTLčZbNL 0c[ZNPY_]P^ 0L^_P]Y 0`]Z[P
XíŇL ŇP UPU XLčŇZYPV XTLč b _Z]MTP " _d^
7TXT_PO 0007 e .d[]` =ePNeYTV ^[ÇčVT Z]Le UPU [PčYZXZNYTV XLUÙ
ečZ_dNS ?Z]Mí eYLWPeTZYZ LWP [TPYTíOed YTP
bdčÙNeZYP _PWPQZYd /bL VZWPUYP eR]ZXLOePYTL b^[ÇWYTVÇb eLVZďNedčd
MdčZu=ePNe[Z^[ZWT_Lwk3TPYdXZRčdZV]LOLÛ
analiza
ZQTL]d _]LRPOTTu w $! =ÇbYTPŇ []L^L
eLR]LYTNeYL [Z^_LYZbTčL YLRčZĦYTÛ _í ^[]Lbí%
k6TWVL OYT _PX` MPWRTU^VL []L^L [ZbZč`UÙN ^Tí
YL ]PWLNUP ZNLWLčdNS e VL_L^_]ZQd []ePO^_LbT
NTPWT -]TNZY` T -LdP]^L eL]e`NTčL OeTLčLUÙNdX
YL XTPU^N` _]LRPOTT ^č`ŇMZX ]L_ZbYTNedX V]L
OeTPŇP BNeZ]LU ĦWÙ^VL [ZWTNUL eOPXPY_ZbLčL
_P TYQZ]XLNUP w B R]`eZbT^V` SLWT ZOYLWPŅWT
ĦXd [TPYTÙOeP ZM` QT]X OZV`XPY_d TNS []ePO
^_LbTNTPWT Z]Le ^[Z]Z _ZbL]` w XÇbTč bNeZ
]LU [ZOTY^[PV_Z] ,YO]ePU 2Ù^VLu 2LeP_L
BdMZ]NeL w k=L_ZbYTNd YTP ZV]LOLWT ZQTL]u
w !
:O[ZbTPOeT]ZeŇLWZYdNS]L_ZbYTVÇbYLeL]e`_d
YTP Mdčd U`Ň _LV XPOTLWYP [ZOZMYTP ULV ^eP]^ed
VZY_PV^_ ^[]Lbd NedWT TYQZ]XLNUL Z _]bLUÙNdNS
[Z^e`VTbLYTLNS T ZOYLUOdbLYT` bNTÙŇ YZbdNS
[]ePOXTZ_Çb b R]`eLNS SLWT% kw 5PĦWT V_ZĦ
XÇbT ŇP ]L_ZbYTNd []edUPNSLWT YL LVNUí ŇPMd
^eLM]ZbLÛ T ZV]LOLÛ ZQTL]d _Z UP^_ ebdNeLUYdX
NSLXPX T YTP NSNTLčMdX ^[Z_VLÛ ^Tí e YTX VTP
OdĦ b Ne_P]d ZNed w [ZOV]PĦWL YLOM]dRLOTP]
5LY`^e >V`WTNS w -íOí M]ZYTč ]L_ZbYTVÇb ULV
_dWVZ MíOí XÇRč MZ YTP bZWYZ YLX ^[ZVZUYTP
[]ePUĦÛ bZMPN _LVTNS Z^eNeP]^_b
wB_PUNSbTWTXLXd eRčZ^ePďZOZ^ÇM[Z^eVZ
OZbLYdNS V_Ç]P _bTP]OeÙ ŇP V_ZĦ []edbčL^e
Nedč ^ZMTP TNS XTPYTP `_]LNZYP b VL_L^_]ZQTP
/Z_dNeÙ ZYP `_]L_d [ZVLŅYdNS VbZ_ [TPYTíOed
LWP _LVŇP []ePOXTZ_Çb Z^ZMT^_dNS ULV _PWPQZYd
VZXÇ]VZbP ePRL]VT Ned MTŇ`_P]TL w bdULĦYTL
eL^_í[NL[]ZV`]L_Z]L]PUZYZbPRZb.SZ]eZbTP
8L]eLYYL 8T^TLV w 8dĦWí ŇP bNTÙŇ eL bNePĦYTP
UP^_XÇbTÛNedV_Ç]LĦeZQTL]VL_L^_]ZQdeZ^_LčL
ZV]LOeTZYL.LčdNeL^eXTPU^NLeOL]ePYTLbdOZ
MdbLYP^Ù[]ePOXTZ_dYLWPŇÙNPOZZ^ÇM[Z^eVZ
OZbLYdNSu 2ZYTPN 2Ç]YZĦWÙ^VT w k1Lč^edbTP
[Z^ÙOePYTu w !!
;ZXTULUÙN_PXL_ZV]LOLYTLebčZVXPOTL[ZONeL^
LVNUT ]L_`YVZbPU Z]Le b ZV]P^TP [ÇŅYTPU^edX
[ZONeL^ bdULĦYTLYTL []edNedY _]LRPOTT ZOR]d
bLčd ZO[ZbTPOYTÙ OWL YTNS ]ZWí ;TP]b^eP OYT
[]LNdOeTPYYTVL]edT]P[Z]_P]Çb[]edYZ^Tčd]eP
_PWYÙT^[]LbOeZYÙTYQZ]XLNUíYTPeRZOYPbP]^UP
eOL]ePď Mdčd bdULĦYTLYP =ZWí NebL]_PU bčLOed
VZY_]ZW`UÙNÙ OeTLčLYTL ]eÙOeÙNdNS XZŇYL MdčZ
OZ^_]ePN b `[ZXTYLYT` [ZWT_dVÇb YL []edVčLO
b^[]LbTPZMTPNLYPRZb^[L]NTLOWL]ZOeTYZQTL]
?PXL_d eL[ZNeÙ_VZbLYP b [TP]b^edNS OYTLNS
_]LRPOTTeYLWLečdQTYLčb[ÇŅYTPU^edNS[`MWTVLNULNS
w ULV NSZÛMd bdULĦYTPYTP []edNedY VL_L^_]ZQd
WZ^d [Z^eVZOZbLYdNS VbP^_TL ZO^eVZOZbLď
Ned [Z^_LbTPYTP eL]e`_Çb bTYYdX ;]Z[Z]NUP
XTíOed W`OeVÙ _]LRPOTÙ L bdOL]ePYTPX XPOTLW
YdX YTP eZ^_Lčd eLNSbTLYP
Maciej Dominiak
=L[Z]_ [Zb^_Lč []ed b^[Çč[]LNd e QT]XÙ 8POTL
9LaTRL_Z]
VbTPNTPď!