Ranking zawodów nadwyżkowych i deficytowyc
Transkrypt
Ranking zawodów nadwyżkowych i deficytowyc
WSTĘP 1. Cel badania Wśród zadań samorządu powiatowego w zakresie polityki rynku pracy znajduje się m.in. opracowywanie analiz rynku pracy, w tym prowadzenie rankingu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Ten ustawowy obowiązek, zgodny z zapisem ustawy z dnia 20.04.2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2004 r., Nr 99, poz. 1001 z późn. zm.) art. 8, ust. 1 pkt 3 i art. 9 ust. 1 pkt 9, realizuje Powiatowy Urząd Pracy. Z uwagi na ciągłe przeobrażenia na gruncie społeczno – gospodarczym, oraz wobec rozwoju technicznego i technologicznego, występuje potrzeba badania zjawisk mających miejsce również na rynku pracy. Informacja o nich potrzebna jest jako wsparcie przy przestrajaniu puli kwalifikacji względem zachodzących zmian w zakresie poszukiwania pracy (zwłaszcza wobec coraz niższej liczby nowych miejsc pracy), projektowania ścieżki kariery zawodowej, celnej zmiany zawodu, planowania doskonalenia zawodowego, uzupełniania wiedzy, zdobywania umiejętności. Poniższy raport wskazuje te płaszczyzny zawodowe, których pozycja nie tylko wynika z sytuacji na lokalnym rynku pracy, ale i tę sytuację kształtuje. Dzięki dostrzeganiu i monitorowaniu zjawisk zachodzących na rynku pracy, wychwytywaniu procesów kształtujących nadwyżkę i deficyt pojawiających się ofert pracy, możliwe jest budowanie ocen, wniosków i krótkotrwałych chociażby prognoz, niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania systemów: szkolenia bezrobotnych oraz kształcenia zawodowego, pośrednictwa pracy, poradnictwa zawodowego. Przygotowany raport ma charakter diagnostyczny. Dotyczy on sytuacji panującej na rynku pracy powiatu strzyżowskiego w II półroczu 2010 roku. 2. Metodologia opracowania raportu Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych ma formę analiz danych statystycznych. Informacje zbierane są w ramach obowiązującej urzędy pracy sprawozdawczości o rynku pracy. Źródłem informacji do prowadzonych analiz – opracowania raportu – są dane z załącznika 2 i 3 do sprawozdania MPiPS‐01 o rynku pracy. Dane te dotyczą osób bezrobotnych oraz zgłoszonych ofert pracy według specjalności, a także zgłoszonych ofert pracy według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD). Przedstawione opracowanie składa się z następujących części: ‐ wstęp, ‐ analiza bezrobocia wg zawodów (grup zawodów), ‐ analiza ofert pracy wg zawodów (grup zawodów), ‐ analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych, ‐ wnioski. ANALIZA BEZROBOCIA WG ZAWODÓW ( GRUP ZAWODÓW ) W końcu II półrocza 2010 roku, w Powiatowym Urzędzie Pracy w Strzyżowie zarejestrowanych było 5270 osób bezrobotnych – tj. blisko 700 osób więcej niż w końcu I półrocza 2010 roku. Wymieniona grupa cechowała się dość specyficznym dla regionu zróżnicowaniem zawodowym. Wyodrębnić można kilka dużych grup zawodowych, najliczniej reprezentowanych przez bezrobotnych. Są to ( malejąco ): 72 ROBOTNICY OBRÓBKI METALI, MECHANICY MASZYN I URZĄDZEŃ I POKREWNI 13,5369 1 - 75 ROBOTNICY W PRZETWÓRSTWIE SPOŻYWCZYM, OBRÓBCE DREWNA, PRODUKCJI WYROBÓW TEKSTYLNYCH I POKREWNI - 1 12,7511 51 PRACOWNICY USŁUG OSOBISTYCH - 8,8864 31 ŚREDNI PERSONEL NAUK FIZYCZNYCH, CHEMICZNYCH I TECHNICZNYCH - 8,7771 71 ROBOTNICY BUDOWLANI I POKREWNI (Z WYŁĄCZENIEM ELEKTRYKÓW) - 8,7554 52 SPRZEDAWCY I POKREWNI - 7,8840 33 ŚREDNI PERSONEL DO SPRAW BIZNESU I ADMINISTRACJI - 4,8689 74 ELEKTRYCY I ELEKTRONICY - 4,0175 32 ŚREDNI PERSONEL DO SPRAW ZDROWIA - 3,7552 93 ROBOTNICY POMOCNICZY W GÓRNICTWIE, PRZEMYŚLE, BUDOWNICTWIE I TRANSPORCIE - 3,1004 26 SPECJALIŚCI Z DZIEDZINY PRAWA, DZIEDZIN SPOŁECZNYCH I KULTURY - 2,6419 % ogółu bezrobotnych, wg stanu w końcu II półrocza 2010 roku Hierarchia wybranych, najliczniej reprezentowanych zawodów wygląda następująco: - bez zawodu - sprzedawca - ślusarz - krawiec - kucharz - technik ekonomista - murarz - technik żywienia i gospodarstwa domowego - technik mechanik - technik budownictwa - cukiernik - piekarz - stolarz - tokarz w metalu - 1378 osób - 318 osób - 195 osób - 193 osoby - 171 osób - 154 osoby - 120 osób - 98 osób - 92 osoby - 92 osoby - 83 osoby - 81 osób - 72 osoby - 69 osób Najliczniejszą grupę stanowią osoby nie posiadające zawodu (1378 osób). Stanowi to 23,13 % ogółu zarejestrowanych. Z grupy tej 50,4 % stanowią kobiety (tj. 694 osoby). W w/w kategorii 10 % (tj. 138 osób) stanowili bezrobotni pozostający bez pracy powyżej 12 miesięcy. Duży odsetek stanowią osoby posiadające kwalifikacje zawodowe, należące do grupy robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni 620 osób – co stanowi 10,4 % ogółu bezrobotnych. Kobiet reprezentujących tę grupę jest 26 (4,2 % ogółu grupy zawodowej); osoby pozostające bez pracy powyżej 12 miesięcy to 204 osoby (33 % grupy). Ciekawą grupą jest średni personel nauk fizycznych, chemicznych i technicznych. Osoby posiadające takie kwalifikacje stanowią znaczny odsetek zarejestrowanych bezrobotnych – są to 402 osoby (6,7 % ogółu zarejestrowanych). W w/w kategorii przeważają osoby posiadające zawód technik mechanik – 92 osoby (tj. 22,8 % ogółu grupy) oraz technik budownictwa – również 92 osoby (tj. 22,8 % grupy). Powyżej 12 m-cy pozostaje bez pracy w całej tej grupie 124 osoby (30,8 % grupy). Następną liczną grupą zawodową jest grupa robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni – 584 osoby – 9,8 % ogółu zarejestrowanych osób bezrobotnych. Dominującym zawodem w tej kategorii jest krawiec – 193 osoby (tj. 33 % ogółu grupy zawodowej), z tego 99,5 % stanowią kobiety (tj. 192 osoby); 89 osób z grupy krawiec (czyli 46 % tej grupy) pozostaje bez pracy powyżej 12 m-cy. Grupa pracownicy usług osobistych (407 osób – 6,8 % ogółu zarejestrowanych) to na naszym terenie przede wszystkim kucharze (171 osób, czyli 42 % ogółu grupy zawodowej), wśród nich jest 149 kobiet (tj. 87,1 % kucharzy), zaś bez pracy powyżej 12 m-cy pozostają 62 osoby (czyli 36,3 % zarejestrowanych kucharzy). Jeśli chodzi o napływ bezrobotnych w II półroczu 2010 roku, to najliczniej rejestrowały się osoby: - bez zawodu - sprzedawca - ślusarz - technik ekonomista - kucharz - krawiec - mechanik samochodów osobowych - technik budownictwa - ekonomista - technik mechanik - technik żywienia i gospodarstwa domowego - murarz - 912 osób - 149 osób - 136 osób - 82 osoby - 76 osób - 75 osób - 66 osób - 61 osób - 60 osób - 51 osób - 50 osób - 49 osób Powyższe dane nakreślają specyfikę zawodową terenu powiatu strzyżowskiego. Zawody, w których zarejestrowanych jest najwięcej osób, nieustannie podejmowane są do kształcenia, przez co zmniejszają się szanse na znalezienie pracy, zgodnej z kierunkiem ukończonej szkoły. Natomiast napływ osób nie posiadających żadnego wykształcenia wiąże się raczej z ponownymi rejestracjami osób wyłączonych np. za nie zgłoszenie się w wyznaczonym terminie, choć zdarzają się niestety i osoby bardzo młode, rejestrujące się bez zamiaru kontynuowania nauki, a przez to i zdobywania jakichkolwiek kwalifikacji zawodowych. W II półroczu 2010 roku, wśród zarejestrowanych osób bezrobotnych, w ogóle nie posiadała swoich przedstawicieli jedna wielka grupa zawodowa: 0 SIŁY ZBROJNE oraz trzy duże grupy zawodowe: 13 KIEROWNICY DO SPRAW PRODUKCJI I USŁUG 14 KIEROWNICY W BRANŻY HOTELARSKIEJ, HANDLU I INNYCH BRANŻACH USŁUGOWYCH 95 SPRZEDAWCY ULICZNI I PRACOWNICY ŚWIADCZĄCY USŁUGI NA ULICACH W końcu II półrocza 2010 roku stosunkowo najmniej reprezentowane były następujące duże grupy zawodowe ( rosnąco ): 63 rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby 0,0218 % 44 pozostali pracownicy obsługi biura 0,0443 % 12 kierownicy do spraw zarządzania i handlu 0,0654 % 92 robotnicy pomocniczy w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie 0,0655 % specjaliści do spraw technologii informacyjno - komunikacyjnych 0,0874 % 54 pracownicy usług ochrony 0,1747 % 94 pracownicy pomocniczy przygotowujący posiłki 0,2620 % 35 technicy informatycy 0,5021 % 42 pracownicy obsługi klienta 0,6113 % 22 specjaliści do spraw zdrowia 0,6550 % 34 średni personel z dziedziny prawa, spraw społecznych, kultury i pokrewny 25 2 licznie ogółu bezrobotnych w powiecie strzyżowskim, wg stanu w końcu II półrocza 2010 roku 2 0,7423 % Przytoczone grupy zawodowe cechuje dość duża różnorodność. Grupa 44 to między innymi pracownicy działów kadr; sporo osób bezrobotnych podejmuje w ostatnim czasie szkolenia w tym kierunku – i widocznie słusznie, skoro posiadanie takich kwalifikacji okazuje się nie być czynnikiem generującym bezrobocie. Raczej nie zmienia się sytuacja zarejestrowanych osób bezrobotnych, które posiadają kwalifikacje kierownicze. Trzymać się więc można koncepcji, iż albo pełniąc funkcje kierownicze nabywa się sprawności umożliwiających znajdowanie i utrzymanie pracy zawodowej – i dlatego niewielu kierowników rejestruje się w urzędzie pracy – albo też niewielu spośród mieszkańców powiatu strzyżowskiego PUP-u miało w ogóle możliwość piastowania stanowiska kierowniczego (chodzi o zwykłe proporcje w zapotrzebowaniu na kierowników i podwładnych). Wyjaśnienia takie wydają się być trafne tym bardziej, że kody grup zawodowych sczytywane są nie tylko z kierunku wykształcenia osób bezrobotnych, ale również z posiadanego doświadczenia zawodowego (więc w przypadku zawodów kierowniczych prawdopodobnie wyłącznie z niego). W przypadku pracowników usług ochrony występuje nieco paradoksalna sytuacja. Z jednej strony pojawiają się dla nich oferty pracy (np. w prasie, na stronach internetowych) – a zatem mają możliwość podtrzymywania zatrudnienia, z drugiej strony od osób poszukiwanych do pracy w tym zawodzie, wymagającym przynajmniej z zasady pewnej kondycji fizycznej i zdrowotnej, oczekuje się niejednokrotnie posiadania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności; czyli poszukiwany ochroniarz to „sprawny niepełnosprawny”. Grupa 22 nie ma ani jednego lekarza jako reprezentanta wśród bezrobotnych. Trudno tu wyciągać stanowcze wnioski; być może, że nawet w przypadku braku etatów, samozatrudnienie lekarzy jest po prostu rozwiązaniem zawsze skutecznym z uwagi na wszechobecność zjawiska choroby (czyli jednak duża chłonność rynku). Rolnicy pracujący na własne potrzeby jeszcze na naszym terenie działają, choć kurczy się ich liczba; są to jednak głównie rolnicy z doświadczenia, posiadający przeważnie inne wyuczone zawody (bądź żadnych). Ponieważ zaś teren powiatu strzyżowskiego należy do rolniczych, więc i osoby wykształcone w kierunku rolniczym, a chcące w takim zawodzie pracować, rzadziej pozostają bez zatrudnienia, aczkolwiek coraz częściej szukają wsparcia finansowego podejmując się dodatkowych, pozarolniczych zajęć. Jeśli chodzi o informatyków, to rzeczywiście ich zawód jest dość jeszcze wziętym, ale odnieść można jednocześnie wrażenie nasycania się nimi rynku pracy. W parze więc z posiadaniem kwalifikacji informatycznych coraz częściej musi iść coraz wyższa biegłość zawodowa. ANALIZA OFERT PRACY WG ZAWODÓW ( GRUP ZAWODÓW ) Analizując II półrocze 2010 roku, wyróżnić można kilka dużych grup zawodowych, w których zgłaszanych było najwięcej ofert pracy. Są to: 51 PRACOWNICY USŁUG OSOBISTYCH - 28,9692 3 52 SPRZEDAWCY I POKREWNI - 7,9365 33 ŚREDNI PERSONEL DO SPRAW BIZNESU ADMINISTRACJI - 7,3413 81 OPERATORZY MASZYN I URZĄDZEŃ WYDOBYWCZYCH I PRZETWÓRCZYCH - 4,5635 96 ŁADOWACZE NIECZYSTOŚCI I INNI PRACOWNICY PRZY PRACACH PROSTYCH - 4,3650 32 ŚREDNI PERSONEL DO SPRAW ZDROWIA - 3,3729 W grupie 51 najwięcej ofert pracy złożonych zostało na stanowisko robotnik gospodarczy (130 ofert). Ponad 100 osób skorzystało z zatrudnienia na tym stanowisku w związku z pracami w ramach robót publicznych, dotyczącymi usuwania skutków powodzi. Grupa 52 to dominacja sprzedawców, dla których zgłoszonych zostało 29 ofert pracy. Spory udział mają tu refundowane stanowiska pracy. Dla dozorcy należącego do grupy 96 złożono 10 ofert pracy i wszystkie cieszyły się wzięciem, o czym świadczy fakt, iż na koniec II półrocza 2010 roku nie została ani jedna oferta pracy w tym zawodzie. Wyłonić można następujące grupy zawodowe ( wg kodu dwucyfrowego ), na przedstawicieli których w końcu II półrocza 2010 roku było najwyższe zapotrzebowanie na strzyżowskim rynku ofert pracy: 33 Średni personel do spraw biznesu i administracji 72 Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni 3 4 % ofert pracy zgłoszonych w II-półroczu 2010 roku % ogółu ofert pracy w końcu II półrocza 2010 roku, w powiecie strzyżowskim - 27,7774 4 - 19,4444 81 Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych 51 Pracownicy usług osobistych - 11,1112 - 8,3334 W grupie 33 prym wiodą przedstawiciele handlowi. Oferty pracy na takie stanowisko są stosunkowo liczne, cieszą się jednak znikomym zainteresowaniem osób bezrobotnych. Faktem jest, że do wykonywania tego zawodu potrzebne są pewne predyspozycje osobowościowe; praca ta obciążona jest dodatkowo ryzykiem zawodowym kierowcy, i być może to warunkuje swoistą niepopularność pracy w charakterze przedstawiciela handlowego. Wysokie zapotrzebowanie na pracowników administracyjnych, powodowane jest wciąż niemal wyłącznie refundowanymi stanowiskami pracy. W praktyce otwartych i nie refundowanych stanowisk, propozycje pracy biurowej są rzadkością; jedynie na dobrze wykwalifikowane osoby w zawodzie „księgowa” zanotować można nieco większy popyt. W końcu II półrocza 2010 roku, najwięcej (co nie znaczy dużo) ofert pracy w grupie robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni, było dla mechaników pojazdów samochodowych (2 oferty) i ślusarzy(3 oferty). W grupie 81 były dwie oferty na stanowisko wulkanizator i jedna dla operatora strugarek i frezarek do drewna. W grupie 51 w dyspozycji PUP pozostawały 3 oferty pracy: po jednej dla fryzjera, kosmetyczki i robotnika gospodarczego. Na przeciwległym biegunie znajduje się kilka dużych grup zawodów, w których w II półroczu 2010 roku nie było zgłaszanych ofert pracy. Należą tu: 11 PRZEDSTAWICIELE WŁADZ PUBLICZNYCH, WYŻSI URZĘDNICY I DYREKTORZY GENERALNI - 0,0000 5 12 KIEROWNICY DO SPRAW ZARZĄDZANIA I HANDLU - 0,0000 54 PRACOWNICY USŁUG OCHRONY - 0,0000 62 LEŚNICY I RYBACY - 0,0000 63 ROLNICY I RYBACY PRACUJĄCY NA WŁASNE POTRZEBY - 0,0000 82 MONTERZY - 0,0000 5 % ofert pracy zgłoszonych w II półroczu 2010 roku 92 ROBOTNICY POMOCNICZY W ROLNICTWIE, LEŚNICTWIE I RYBOŁÓSTWIE - 0,0000 Powyższe zestawienie jest wyraźną odpowiedzią na charakter regionu powiatu strzyżowskiego. Zarówno dyrektorzy generalni, jak i kierownicy do spraw strategicznych i planowania, czy do spraw obsługi biznesu i zarządzania, nie są poszukiwani na naszym terenie z uwagi na brak firm, których prężność i zakres działania byłyby na tyle szeroko zakrojone, że niezbędne byłoby dla nich dysponowanie w/w specjalistami. Monterzy – to dość wąski wycinek specjalności, który znaleźć może swe miejsce wyłącznie w dziale montażowym czy produkcyjnym, a profile takich działalności są u nas deficytowe. Z kolei brak zapotrzebowania na rybaków jest naturalny z uwagi na niezasobność naszego terenu w duże akweny. Pomimo natomiast, iż Podkarpacie uważane jest za teren rolniczy, trudno spotkać jest się tu z ofertą pracy dla rolnika. Wynika to z tego, że rolnictwo naszego terenu ma charakter rodzinny – to nie są zakłady rolnicze, lecz gospodarstwa, w których pracują wszyscy członkowie rodzin – właścicieli. Nie ma więc potrzeby (a częściej finansowej możliwości) zatrudniania pracownika spoza rodziny (i wydatkowania na niego). W II półroczu 2010 roku nie było w ogóle zgłaszanych ofert pracy dla nauczycieli szkół podstawowych, gimnazjów oraz nauczycieli kształcenia zawodowego. W dużej mierze związane jest to z rosnącym niżem demograficznym oraz reformami w systemie oświatowym. Wzrasta liczba zawodów, które wymierają, w związku z czym nie można się spodziewać związanej z nimi oferty pracy (np. nie wymienieni wyżej plecionkarze, kaletnicy, hafciarki, czy formowacze wyrobów ceramicznych). O dziwo pojawiła się oferta dla kowala, ale nie było to zatrudnienie, a jedynie staż. Faktyczne zaś trudności ze znalezieniem pracy dotyczą zawodów nie znajdujących miejsca w ofertach pracy z uwagi na wąską specjalizację, która ze względu na charakter, poziom i kierunek rozwoju powiatu strzyżowskiego, zupełnie nie jest poszukiwana (np. astronomowie, piloci samolotowi zawodowi). ANALIZA ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH Podejmując się przeprowadzenia analizy zawodów, posłużyliśmy się podstawowym miernikiem, określającym zawody deficytowe i nadwyżkowe oraz zawody zrównoważone. Przyjęliśmy – zgodnie z wytycznymi – że zawody o wskaźniku mniejszym od 0,9 określa się jako zawody nadwyżkowe, o wskaźniku większym lub równym 0,9 i mniejszym lub równym 1,1 to zawody zrównoważone, zaś o wskaźniku większym niż 1,1 określa się jako zawody deficytowe. Wśród zawodów nadwyżkowych, wiodące miejsce zajmują: (wskaźnik oznaczamy jako W* 722204 ŚLUSARZ W* = 0,0147 522305 TECHNIK HANDLOWIEC W* = 0,0455 751204 PIEKARZ W*=0,0612 242217 SPECJALISTA ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ W* = 0.0714 351203 TECHNIK INFORMATYK W*= 0,0769 325402 TECHNIK MASAŻYSTA W*= 0,0833 341205 PRACOWNIK SOCJALNY W* = 0,0909 512001 KUCHARZ W* = 0,0921 514101 FRYZJER W*= 0,0968 513101 KELNER W*= 0,1500 243106 SPECJALISTA DO SPRAW MARKETINGU I HANDLU W*= 0,1667 222101 PIELĘGNIARKA W*= 0,1818 522301 SPRZEDAWCA W*= 0,1946 325101 ASYSTENTKA STOMATOLOGICZNA W*= 0,2000 325601 RATOWNIK MEDYCZNY W*= 0,2000 513202 BARMAN W*= 0,2000 712601 HYDRAULIK W*= 0,2143 961302 ROBOTNIK PLACOWY W*= 0,2222 334306 TECHNIK ADMINISTRACJI W*= 0,2692 432103 MAGAZYNIER W*= 0,2857 321103 TECHNIK ELEKTRORADIOLOG W*= 0,3333 431101 ASYSTENT DO SPRAW KSIĘGOWOŚCI W*= 0,3333 711401 BETONIARZ W*= 0,3333 215103 INŻYNIER ELEKTRYK W*= 0,5000 422602 RECEPCJONISTA W*= 0,5000 441501 PRACOWNIK DO SPRAW OSOBOWYCH W*= 0,5000 514202 KOSMETYCZKA W*= 0,5000 228301 FIZJOTERAPEUTA W*= 0,6000 325611 TECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKA W*= 0,6000 325907 TERAPEUTA ZAJĘCIOWY W*= 0,6667 833203 KIEROWCA SAMOCHODU CIĘŻAROWEGO W*= 0,7143 325905 OPIEKUNKA DZIECIĘCA W*= 0,8571 Nadwyżkowy charakter przytoczonych tu zawodów, generowany jest w dalszym ciągu kierunkiem kształcenia istniejących dawniej na naszym terenie szkół. Osoby posiadające średnie, bądź zawodowe wykształcenie w zawodzie, do którego wykonywania potrzebne są w dzisiejszym czasie coraz wyższe kwalifikacje i specjalizacja, mają znikome szanse na zdobycie zatrudnienia w wyuczonym zawodzie, bez podjęcia wysiłku podniesienia kwalifikacji. Pewna natomiast bezczynność takich osób na gruncie doskonalenia zawodowego, wynika przeważnie z ich sytuacji rodzinnej, finansowej . Zawody zrównoważone to przede wszystkim: 242307 SPECJALISTA DO SPRAW KADR W* =1,0000 235912 PEDAGOG SZKOLNY W* =1,0000 311101 W* =1,0000 LABORANT CHEMICZNY 322001 DIETETYK W* =1,0000 722101 KOWAL W*=1,0000 721405 W* =1,0000 OCZYSZCZACZ KONSTRUKCJI STALOWYCH 741103 ELEKTRYK W* =1,0000 932101 PAKOWACZ W* =1,0000 832203 KIEROWCA SAMOCHODU OSOBOWEGO W* =1,0000 Wymienione tutaj zawody pojawiły się w bazie ofert pracy, niejako dzięki aktywności osób zainteresowanych podjęciem pracy w takim właśnie konkretnym zawodzie. Na czoło zawodów deficytowych wysuwają się: 814104 WULKANIZATOR 515303 ROBOTNIK GOSPODARCZY W* =9,0000 W*=6,8421 412001 SEKRETARKA W* =5,0000 331301 KSIĘGOWY W*= 5,0000 341101 OPIEKUN W DOMU POMOCY SPOŁECZNEJ W*= 4,0000 811105 OPERATOR KOPARKO-ŁADOWARKI W*= 4,0000 411004 TECHNIK PRAC BIUROWYCH W* = 3,1429 332101 W* = 3,0000 AGENT UBEZPIECZENIOWY 752309 TARTACZNIK W* = 3,0000 833101 W* = 3,0000 KIEROWCA AUTOBUSU 421101 ASYSTENT USŁUG POCZTOWYCH W* = 3,0000 941201 POMOC KUCHENNA W* = 2,5000 912202 OPERATOR MYJNI W* = 2,0000 817202OPERATOR PILAREK DO POZYSKIWANIA TARCICYW* = 2,0000 962901 DOZORCA W* = 1,4286 523002 KASJER HANDLOWY W* = 1,3333 Pozycję niektórych z wymienionych tu zawodów, zaliczonych do deficytowych, determinuje charakter oferty traktującej o zapotrzebowaniu na dany zawód. Są to bowiem niejednokrotnie propozycje dotyczące stażu. Zaciemnia to rzeczywisty obraz rynku pracy, gdyż wśród ofert zatrudnienia, a w dodatku ofert niesubsydiowanych, stanowiska typu „sekretarka”, „robotnik gospodarczy ”, „technik prac biurowych” są wręcz ewenementem. Warto zaznaczyć, że z wielu ofert składanych w zawodach deficytowych, korzystają osoby posiadające zawód pokrewny lub osoby bez kwalifikacji. Są to zawody w których pracę można podjąć po krótkim przeszkoleniu. Zaliczyć do nich można zawód: sekretarka, robotnik gospodarczy, pomoc kuchenna, tartacznik WNIOSKI Niniejsza analiza została sporządzona w oparciu o materiał statystyczny zebrany w sprawozdaniach, ewidencjonowany w systemie SYRIUSZ. Stosowane w monitoringu mierniki są narzędziem tworzącym obraz nie dość dobrze odzwierciedlający rzeczywistą kondycję lokalnego rynku pracy, oraz stanu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Dotyczy to w szczególności zamkniętych ofert pracy, w zdecydowanej większości realizowanych przez subsydiowanie miejsc pracy. Rynek pracy powiatu strzyżowskiego opiera się na małych firmach rodzinnych, głównie handlowo – usługowych, te zaś nie generują dużej ilości miejsc pracy. Przeważnie są to słabe ekonomicznie podmioty, które nie zatrudniają nowych pracowników ze względu na wysokie koszty zatrudniania. Zresztą, nawet w lepiej prosperujących firmach, dominuje nastawienie na zwiększanie zasobności właściciela przy jednoczesnym intensywnym minimalizowaniu kosztów, w tym kosztów zatrudnienia. W badanym okresie stopa bezrobocia kształtowała się na poziomie 22,6 % (stan na koniec grudnia 2010 r.). Na dzień 31.12.2010 r. liczba zarejestrowanych bezrobotnych wynosiła 5958 osób. W okresie 01.07.2010 r. – 31.12.2010 r. zarejestrowało się 3408 osób, a pracę podjęło 1231 osób. Wskazanie dużych grup zawodowych, które mają zdecydowanie największe bądź najmniejsze szanse na uzyskanie oferty pracy jest zadaniem trudnym ze względu na duże zróżnicowanie w tym zakresie na poziomie grup elementarnych. Raczej nie jest możliwym wskazanie zawodu, w którym liczyć by można na największą szansę uzyskania zatrudnienia. Oferty pracy, które składane były bez oczekiwania wsparcia finansowego z Funduszu Pracy, cechowała ogromna różnorodność, dyktowana nie tylko i nie tyle specyfiką działalności pracodawcy, ile raczej potrzebą chwili (np. zdarzenia losowe, zmiana lokalizacji firmy, praca sezonowa itp.). Poszukiwani byli np. kucharz, sprzedawca w stacji paliw, tynkarz, operator koparko – ładowarki, kierowca autobusu, opiekunka dziecięca. W branży budowlanej na przykład – pomimo, że jest licznie reprezentowana przez bezrobotnych, występował kłopot z zabezpieczeniem potrzeb kadrowych na oferowane stanowiska. Spowodowane jest to (i tu trochę zmiana) już nie zawsze wymogiem wysokich kwalifikacji pracowników budowlanych, czy posiadania praktyki w zawodzie; pracodawcy niejednokrotnie ograniczali wymagania, oferując jednocześnie możliwość przyuczenia. Okazuje się natomiast, że argumentem była wysokość wynagrodzenia. Podejrzewać można, że część osób bezrobotnych wykonuje pracę na czarno, uzyskując w ten sposób do ręki wyższe, satysfakcjonujące ich wynagrodzenie. Analogicznie do lat poprzednich, w II półroczu 2010 r. w dalszym ciągu najliczniej reprezentowaną grupą osób, były osoby nie posiadające żadnych kwalifikacji zawodowych, następnie osoby wykształcone w zawodach: sprzedawca, murarz, technik ekonomista, krawiec, kucharz, ślusarz, mechanik samochodów osobowych. Bezrobocie na lokalnym rynku pracy generują niezmiennie osoby posiadające wyżej wymienione zawody oraz osoby długotrwale bezrobotne. Specyficzna jest grupa osób bezrobotnych, które tak „zżyły się” z byciem bezrobotnym, że nie wyobrażają sobie alternatywy dla takiego stanu. Są to najczęściej kobiety mieszkające na wsi i wychowujące dzieci. Ich mężowie troszczą się (lub nie) o finansowy byt, one zaś zajmują się domem i pozostają „na utrzymaniu” opieki społecznej. Bardzo często osoby te są niechętne nie tylko wobec propozycji uaktualniania posiadanej wiedzy lub zdobycia jakiejkolwiek, ale też w ogóle nie są zainteresowane pracą. Inna sprawa, że brak jest takich ofert pracy, które umożliwiłyby finansowo i organizacyjnie takie zabezpieczenie rodziny, by mogła ona pod nieobecność matki - gospodyni funkcjonować bez uszczerbku. Analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych, opracowana na podstawie ofert zamkniętych, nie ukazuje w pełni sytuacji lokalnego rynku pracy. Sprawę komplikuje również fakt, że niektórzy bezrobotni mogą być sklasyfikowanie w wielu zawodach, dana osoba posiada kilka zawodów, i w momencie sporządzania sprawozdań statystycznych może reprezentować zarówno grupę zawodów nadwyżkowych, jak i deficytowych. Urząd nie posiada również pełnej informacji o liczbie wolnych miejsc pracy i ich strukturze zawodowej (nie wszystkie oferty pracy trafiają do urzędu). Z tych powodów raport nt. rankingu zawodów nadwyżkowych i deficytowych nie oddaje w sposób jednoznaczny sytuacji na powiatowym rynku pracy. Zawody zrównoważone w powiecie strzyżowskim stanowią nieliczną grupę zawodów. Lokalny rynek pracy charakteryzuje się dużą przewagą zawodów nadwyżkowych nad deficytowymi.