I N F O R M A C J A z kontroli prawidłowości obrotu wyrobami

1
INFORMACJA
z kontroli prawidłowości obrotu wyrobami alkoholowymi
i tytoniowymi.
Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Poznaniu
przeprowadził w 2008 roku kontrole prawidłowości obrotu wyrobami
alkoholowymi i tytoniowymi.
Głównym celem kontroli było sprawdzenie przestrzegania przez
przedsiębiorców przepisów regulujących obrót wyrobami alkoholowymi
i tytoniowymi w magazynach hurtowych, punktach sprzedaży detalicznej
i zakładach gastronomicznych oraz eliminowanie z rynku wyrobów
pochodzących z nielegalnych źródeł, stwarzających potencjalne zagrożenie
zdrowia konsumentów.
Kontrolą objęto 182 przedsiębiorców tj. :
• 143 punkty detaliczne
• 24 zakłady gastronomiczne
• 15 hurtowni.
Ustalenia kontroli w
przedstawiają się następująco :
zakresie
poszczególnych
zagadnień
A. Przestrzeganie przepisów ustawy z dnia 26.10.1982 r.
o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
(Dz.U. z 2007r. Nr 70, poz. 472).
Powyższe zagadnienie badano w 169 przedsiębiorstwach w tym :
• 126 placówkach detalicznych
• 28 zakładach gastronomicznych
• 15 hurtowniach.
2
1) Kontrole sklepów i punktów gastronomicznych :
• W 2 placówkach prowadzono sprzedaż napojów alkoholowych bez
wymaganych zezwoleń był to poza 1 przypadkiem opisanym w
informacji (za I półrocze 2008r.) :
- sklep w miejscowości Chocim.
Przedsiębiorca nie dokonał w ustawowym terminie opłaty II raty za
korzystanie z zezwolenia na sprzedaż piwa. Ustalono, że po upływie
ważności zezwolenia zakupił on 75 partii piwa.
• W 5 placówkach prowadzono sprzedaż napojów alkoholowych
zakupionych od przedsiębiorcy nie posiadającego zezwoleń na obrót
hurtowy co ustalono w :
 zakładzie gastronomicznym w Krotoszynie,
 sklepie spożywczym w Krotoszynie,
 placówce handlowej w Zdunach,
 sklepie spożywczym w Koźminie Wlkp.
 zakładzie gastronomicznym w Zaniemyślu.
• W sklepie wielkopowierzchniowym w Krotoszynie prowadzono
sprzedaż hurtową napojów alkoholowych bez stosownych zezwoleń.
• W placówce gastronomicznej w Golinie Wiel. prowadzono obrót
detaliczny napojami alkoholowymi wbrew warunkom określonym w
w/w ustawie. W powyższym punkcie stwierdzono również sprzedaż
detaliczną alkoholu bez wymaganego zezwolenia.
• Właściciele pozostałych kontrolowanych placówek posiadali ważne
zezwolenia na sprzedaż wszystkich oferowanych napojów
alkoholowych. Opłaty za korzystanie z zezwoleń zostały wniesione
przez przedsiębiorców w ustawowych terminach.
• Ustalono, że znajdujące się w sprzedaży napoje alkoholowe zostały
zakupione od przedsiębiorców posiadających zezwolenia na hurtowy
obrót takimi napojami. Informacje powyższe uzyskano w toku
wcześniej przeprowadzonych kontroli w hurtowniach oraz na podstawie
dokumentacji zgromadzonej u kontrolowanych przedsiębiorców.
• Działalność w zakresie objętym zezwoleniami wykonywana była przez
przedsiębiorców w nich oznaczonych oraz w miejscach w nich
wymienionych.
3
• Brak wywieszek informujących o szkodliwości spożywania napojów
alkoholowych stwierdzono w 7 placówkach.
Poza 2 przedsiębiorstwami wymienionymi
za (I półrocze 2008) były to :
 placówka gastronomiczna w Boszkowie,
 sklep spożywczy w Baranowie,
 sklep spożywczy w Kępnie,
 sklep ogólno-spożywczy w Krotoszynie,
 sklep spożywczy w Koźminie Wlkp.
w
informacji
W toku kontroli przedsiębiorcy uwidocznili wymagane informacje.
Za wykroczenia określone w art. 45 ust. 2 Ustawy o wychowaniu
w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi nałożono łącznie
7 mandatów karnych kredytowanych (2 w I półroczu).
• W sklepach samoobsługowych o powierzchni powyżej 200 m2
wydzielono stoiska prowadzące sprzedaż napojów alkoholowych
z odrębną kasą fiskalną.
• W toku przeprowadzonych czynności kontrolnych nie stwierdzono
sprzedaży alkoholu osobom nieletnim, nietrzeźwym, na kredyt lub pod
zastaw.
• Nie stwierdzono również konsumpcji napojów alkoholowych
w punktach sprzedaży oraz niedozwolonej ich reklamy lub promocji.
2) Kontrola magazynów hurtowych.
Prawidłowość obrotu hurtowego napojami alkoholowymi sprawdzono
w 15 hurtowniach (w 10 w I półroczu).
• Wszyscy kontrolowani przedsiębiorcy posiadali ważne zezwolenia na
prowadzenie na terenie kraju hurtowego obrotu napojami
alkoholowymi tj. :
 na obrót napojami o zawartości powyżej 18% alkoholu wydane przez
Ministra właściwego d/s Gospodarki
4
 na pozostałe rodzaje napojów o zawartości do 4,5% alkoholu oraz
piwo i oddzielnie na napoje o zawartości do 18% alkoholu wydane
przez Marszałków Województw.
• Przedsiębiorcy wykonywali działalność określoną w zezwoleniach
osobiście lub przez zatrudnionych przez siebie pracowników – wyjątek
stanowiła hurtownia w Rawiczu.
• Użytkowane magazyny były własnością przedsiębiorców, bądź były
przez nich dzierżawione, a adresy magazynów wpisane zostały
w zezwoleniach.
• Hurtownie dokonywały zakupów napojów alkoholowych od
producentów lub od przedsiębiorców posiadających zezwolenia na
obrót hurtowy.
• W toku przeprowadzonych kontroli – na podstawie dokumentacji
zgromadzonej w placówkach – dokonano wyrywkowego sprawdzenia
przestrzegania warunków zezwoleń, w zakresie sprzedaży napojów
alkoholowych firmom uprawnionym do ich dalszej sprzedaży w sieci
handlu detalicznego lub gastronomii.
Nieprawidłowości stwierdzono w 2 hurtowniach :
 w Lesznie oraz w Słodkowie, gdzie stwierdzono sprzedaż napojów
alkoholowych (piwa) przedsiębiorcy nie posiadającemu ważnego
zezwolenia a prowadzącemu sklep w miejscowości Chocim.
B. Przestrzeganie przepisów ustawy z dnia 9 listopada 1995r.
o ochronie zdrowia przed następstwami
używania tytoniu
i wyrobów tytoniowych (Dz.U. z 1996r. Nr 10, poz. 55 ze zm.) oraz
rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 24 lutego 2004r. w/s
badania zawartości niektórych substancji w dymie papierosowym
oraz informacji i ostrzeżeń zamieszczanych na opakowaniach
wyrobów tytoniowych (Dz.U. Nr 31, poz. 275).
Przestrzeganie powyższych przepisów
przedsiębiorstwach (76 w I półroczu) tj. :
sprawdzono
 140 placówkach detalicznych (67 – I półrocze)
 13 zakładach gastronomicznych (9 – I półrocze).
w
153
5
• Sprawdzeniem objęto 747 partii (w tym 343 partii w I półroczu)
wyrobów tytoniowych.
• Opakowania jednostkowe wyrobów tytoniowych posiadały oznaczenia
zgodne z wymogami określonymi w art. 9 w/cyt. Ustawy, a napisy
ostrzegające oraz deklarowana zawartość nikotyny, substancji
smolistych i tlenku węgla – zgodne były z przepisami w/w
rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 24 lutego 2004r.
• Informacje zamieszczone na opakowaniach były widoczne,
nieuszkodzone, prawidłowo rozmieszczone na trwałych elementach
opakowań, nie ulegających uszkodzeniu lub odklejeniu podczas
otwierania.
• Na opakowaniach badanych wyrobów tytoniowych brak było napisów,
nazw, znaków towarowych oraz symboli i innych znaków
sugerujących, że są one mniej szkodliwe niż inne.
• W kontrolowanych placówkach nie stwierdzono prowadzenia reklamy
lub promocji wyrobów tytoniowych, rekwizytów i produktów
imitujących takie wyroby oraz symboli związanych z użyciem tytoniu –
wyjątek stanowił punkt sprzedaży w Poznaniu, na zewnątrz którego
naklejone były plakaty popularyzujące znane marki wyrobów
tytoniowych oraz napis „Artykuły tytoniowe. Bardzo niskie ceny”.
Podjęto działania dyscyplinujące przedsiębiorcę do usunięcia plakatów.
• W sklepie w miejscowości Renta , stwierdzono sprzedaż wyrobów
tytoniowych luzem, bez opakowania. W sprzedaży znajdowały się
3 otwarte paczki papierosów z zawartością 10, 7 i 1 szt.
Wobec przedsiębiorcy do Sądu Rejonowego – Wydział Grodzki
w Ostrzeszowie skierowano wniosek o ukaranie m.in. z art. 13 ust. 1
pkt. 1 w/cyt. Ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania
tytoniu i wyrobów tytoniowych. Sąd Rejonowy orzekł karę grzywny
w wysokości 500,- zł.
W pozostałych kontrolowanych palcówkach nie stwierdzono
sprzedaży wyrobów tytoniowych osobom niepełnoletnim, luzem, bez
opakowań lub w opakowaniach zawierających mniej niż 20 szt. oraz
z automatów.
6
C. Przestrzeganie przepisów ustawy z dnia 2 stycznia 2004r. o podatku
akcyzowym (Dz.U. Nr 20, poz. 257 ze zm.) i rozporządzenia
Ministra Finansów z dnia 19 kwietnia 2004r. w/s oznaczania
wyrobów akcyzowych znakami akcyzy (Dz.U. Nr 80, poz. 742 ze
zm.).
• W 182 skontrolowanych w tym zakresie placówkach sprawdzono
ogółem :
 1088 partii napojów alkoholowych wartości 345,82 tys. zł
 747 partii wyrobów tytoniowych wartości 48,68 tys. zł
• Znajdujące się w sprzedaży napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe
oznakowane były znakami skarbowymi akcyzy.
• Banderole naklejone były w sposób prawidłowy i trwały,
uniemożliwiający otwarcie opakowań jednostkowych bez ich
uszkodzenia, nie były zniszczone ani uszkodzone poprzez naderwanie,
zabrudzenie, naklejenie metki z ceną, były właściwe dla
poszczególnych wyrobów oraz posiadały odpowiednie nominały.
• Badaniem objęto głównie popularne gatunki wyrobów spirytusowych
– wódek tj. ABSOLWENT, BOLS, LUKSUSOWA itp.
D. Wykorzystanie ustaleń :
Ustalenia kontroli dały podstawę do :
 nałożenia 7 mandatów karnych z art. 45 ustawy o wychowaniu
w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi,
 skierowania 6 zawiadomień do Prokuratur Rejonowych o podejrzeniu
popełnienia przestępstw z art. 43 ust. 1 i art. 45 3 ust. 1 w/cyt. Ustawy,
 skierowania 4 aktów oskarżenia do Sądów Rejonowych – Wydziały
Grodzkie z art. 43 ust. 1 i art. 453 ust. 1 ustawy o wychowaniu
w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi,
 skierowania 1 wniosku do Sądu Rejonowego – Wydział Grodzki
o ukaranie z art. 13.1.1. ustawy z dnia 9.11.1995r. o ochronie zdrowia
przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych,
 wydania 1 decyzji wstrzymującej sprzedaż napojów alkoholowych,
 przesłania 4 powiadomień do organów wydających zezwolenia.
7
PODSUMOWANIE :
Kontrole przeprowadzone w minionym roku – podobnie jak w latach
poprzednich – nie wykazały nieprawidłowości w zakresie oznakowania
wyrobów tytoniowych i napojów alkoholowych znakami skarbowymi
akcyzy.
Występujące nadal przypadki naruszenia przepisów ustawy
o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz ustawy
o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów
tytoniowych – stanowią uzasadnienie dla kontynuowania kontroli w tym
zakresie.