Pobierz PDF
Transkrypt
Pobierz PDF
Ściąga eksperta "Kamizelka" Prusa Kamizelka po raz pierwszy wydrukowana została w 1882 roku w „Nowinach”; czas akcji wydarzeń rozgrywanych w noweli to druga połowa XIX wieku; akcja noweli toczy się w Warszawie, w jednej z stołecznych czynszowych kamienic; głównymi bohaterami otworu są młodzi małżonkowie; sam narrator nie daje nam wielu danych na temat obu postaci; „Byli to ludzie młodzi, ani ładni ani brzydcy, w ogóle spokojni”; o tożsamości i wyglądzie bohaterów nie posiadamy zatem zbyt wielu informacji; małżonkowie są www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 1/9 Ściąga eksperta anonimowi; mąż pracuje jako urzędnik niskiego szczebla; żona zarabia na życie szyciem oraz udzielaniem lekcji; prowadzą dość skromne, ale szczęśliwe życie; narratorem i jednocześnie jedną z postaci noweli jest sąsiad małżeństwa, który relacjonuje nam ich historię i do którego ostatecznie trafia tytułowa kamizelka nowela opowiada historię młodego małżeństwa, które pewnego dnia wprowadza się do jednej z kamienic czynszowych w Warszawie; ich codzienne życie relacjonuje narrator – sąsiad; przez cały dzień ciężko pracują, a ich jedyną atrakcją są niedzielnych spacery do Łazienek; pomimo kłopotów materialnych małżonkowie są szczęśliwi i mocno się kochają; ich życie www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 2/9 Ściąga eksperta ulega zmianie w lipcu, kiedy mąż podupada na zdrowiu; kobieta dowiaduje się od doktora , że jej mąż jest nieuleczalnie chory – ma gruźlicę; żona otocza męża troskliwą opieką, ale nie zdradza mu bolesnej prawdy o jego stanie; stan zdrowia zmusza pana do porzucenia pracy; pewnego dnia maż zaczyna zauważać, że z powodu choroby znacznie schudł; miernikiem jego stanu jest kamizelka; mąż co jakiś czas sprawdzał swoją wagę mierząc kamizelkę; skracał go sukcesywnie, aby nie niepokoić małżonki swoim www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 3/9 Ściąga eksperta nadmiernym chudnięciem; mąż zaczął wierzyć w to, że wyzdrowieje w ostatnich akapitach noweli narrator wyjaśnia „zagadkę” tytułowej kamizelki: „Pan – co dzień posuwał sprzączkę, ażeby uspokoić żonę, a pani co dzień – skracała pasek, aby mężowi dodać otuchy”; Kamizelka to utwór opowiadający przede wszystkim o wielkiej bezwarunkowej miłości dwójki zwykłych ludzi, których uczucie zostało wystawione na ciążka próbę; Prus skłania również do zastanowienia się nad moralnymi aspektami działania małżonków; w imię miłości małżonkowie posuwają się do kłamstwa i www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 4/9 Ściąga eksperta oszustwa, aby przynieść ulgę i spokój ukochanej osobie i próbując zminimalizować cierpienia drugiej strony; kłamstwo i oszustwo, które kojarzy się z negatywnie, czynione w imię miłości i dobra drugiej osoby przybiera cechy pozytywne; historia małżeństw jest jednocześnie przykładem na niski poziom życia polskiej mieszczańskiej rodziny w drugiej połowie XIX wieku nowela, której początki i sięgają czasów starożytnych, w pozytywizmie przeżywała swój rozkwit; nowela, ze względu na swoje niewielkiej rozmiary, wydawała się twórcom pozytywistycznym idealnym nośnikiem treści i nadawała się do celów moralizatorskich; noweliści pozytywistyczni dostrzegali niesprawiedliwość społeczną – często dokumentowali ją poprzez szczegółowy opis i analizę niepożądanych zjawisk; nowela pozytywistyczna podejmowała aktualną tematykę związaną z problemami z jakim borykali się ludzie połowy XIX wieku bohaterem pozytywistycznych nowel był zwykły człowiek ukazany w codziennych realiach życia; jego działania zazwyczaj były zdeterminowane przez środowisko; t www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 5/9 Ściąga eksperta ematyka nowel koncentrowała się głownie na wyjaśnianiu sensu haseł pozytywistycznych takich jak: asymilacja Żydów, praca organiczna, emancypacja kobiet czy praca u podstaw; napisana była prostym językiem, pozbawionym zaawansowanych chwytów artystycznych; w ten sposób w treściami nowel mogli zapoznawać się czytać mniej oczytani ludzie; fabuła noweli miała jasno zarysowaną akcję, zwykle jednowątkową; akcja rozgrywa się w krótkim okresie; akcja rozwijała www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 6/9 Ściąga eksperta się jasno w kierunku punktu kulminacyjnego nie rozpraszając uwagi czytelnika zbędnymi opisami i komentarzami autora; przekaz jest więc oczywisty i obiektywny Kamizelka uznawana jest z jedno z najlepszych realizacji klasycznej noweli z sokołem; teoria sokoła - sformułowana w 1871 roku przez niemieckiego teoretyka literatury Paula Heysego; swoją teorię Heyse wysnuł po analizie budowy noweli Sokół (Dekameron) Boccaccio; teoria sokoła zakłada że: w każdej istotnej fazie fabuły noweli ma występować charakterystyczny i dominujący motyw www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 7/9 Ściąga eksperta opowieści, nazywany właśnie „sokołem noweli”; najczęściej jest nim konkretny przedmiot, któremu nadane jest specjalne i symboliczne znaczenie; noweli zaznaczony jest wyraźnie punkt kulminacyjny, z którym najczęściej związana jest odmiana losu bohatera; nowelę charakteryzuje jednowątkowa i prosta fabuła, a liczba bohaterów i wątków pobocznych do ograniczona jest do minimum; skromna rola narratora, ograniczająca się do przedstawienia faktów funkcje noweli pozytywistycznej: funkcja dydaktyczno-wychowawcza - wysuwała się na pierwszy plan w nowelach okresu www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 8/9 Ściąga eksperta pozytywizmu; nowele miały na celu edukowanie społeczeństwa, ale robiły to w sposób zamaskowany; w noweli brak był pouczeń, wezwań czy wykładów; funkcja ekspresywno – impresywna - celem utworu było oddziaływanie na uczucia adresata: wywołanie wzruszenia, ukazanie stanów psychicznych bohaterów, uwrażliwienie na świat wartości www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) Strona 9/9