Lekcja 57. Temat: Wpływanie międzynarodowej wymiany na stan

Krzysztof Gergelewicz
Lekcja 57.
Temat: Wpływanie międzynarodowej wymiany na stan gospodarki
Temat w podręczniku: Handel zagraniczny. Współpraca gospodarcza Polski z zagranicą
Handel zagraniczny jest to odpłatna wymiana towarów lub usług między poszczególnymi
państwami.
Eksport jest to wywóz za granicę dóbr lub usług, które zostały wytworzone w danym kraju.
Dla krajów należących do UE eksport dotyczy sprzedaży towarów lub usług poza UE.
Sprzedaż w obrębie państw należących do UE to tak zwana sprzedaż wewnątrzwspólnotowa
a nie eksport.
Import jest to przywóz dóbr lub usług z zagranicy w celu wykorzystania ich na rynku
krajowym.
Dla krajów należących do UE import dotyczy zakupu towarów lub usług w krajach spoza
UE. Zakup towarów w obrębie UE nie jest importem. Jest to tak zwany zakup
wewnątrzwspólnotowy.
Reeksport jest to powrotny eksport, czyli wywóz towaru importowanego za granicę.
W transakcjach tych bierze udział najmniej trzech partnerów z różnych krajów:
sprzedawca, pośrednik i nabywca.
Reeksport bezpośredni jest to reeksport polegający na tym, że reeksporter kieruje towar wprost
od sprzedającego do nabywcy z pominięciem swego kraju, a dokonuje tylko rozliczenia za
zakupiony i sprzedany towar.
Reeksport pośredni jest to reeksport polegający na tym, że towar przechodzi przez kraj
reeksportera.
Reeksport pośredni może być powodowany przyczynami politycznymi, np. embargiem.
Bilans handlowy jest to różnica miedzy eksportem a importem danego państwa.
Dodatni bilans handlowy jest to nadwyżka handlowa.
Ujemny bilans handlowy jest to deficyt handlowy.
Import < Eksport = Dodatni bilans handlowy
Import > Eksport = Ujemny bilans handlowy
Przyczyny rozwoju wymiany międzynarodowej:
1. W niektórych krajach można wyprodukować coś, czego nie można wyprodukować w innych
krajach, np. ze względu na klimat (banany nie wszędzie rosną) lub przepisy prawa (np. zakaz
tuczu gęsi na stłuszczone wątroby).
2. W niektórych krajach produkcja jest tańsza, np. ze względu na:
 bardziej sprzyjający klimat,
 lepiej wykwalifikowaną siłę roboczą,
 tańszą siłę roboczą.
3. Dzięki wymianie międzynarodowej konsumenci mają możliwość wyboru towarów.
4. Konkurencja międzynarodowa jest metodą walki z krajowymi monopolami.
Korzyści wynikające z handlu zagranicznego:
 możliwość zakupu towarów po niższej cenie,
 większy wybór towarów,
 wzrost przychodów przedsiębiorstw,
 wzrost wpływów do budżetu państwa,
 zwiększenie asortymentu towarów i usług,
 wzrost nacisku na podnoszenie jakości oraz funkcjonalności,
 rozwój prac naukowo-badawczych,
 reformowanie systemów edukacji.
1
Krzysztof Gergelewicz
Polskie hity eksportowe:
 sprzęt RTV,
 sprzęt AGD,
 samochody osobowe,
 meble,
 jachty.
Kurs walutowy jest to cena waluty krajowej wyrażona w walucie obcej (np. 1 zł = 0,25 euro)
lub cena waluty obcej wyrażona w walucie krajowej (np. 1 euro = 4 zł).
Zmiany poziomu kursów walutowych
System walutowy 
Zmienny
Kurs
Wzrost poziomu kursu
Deprecjacja
(np. 4 zł/euro  4,2 zł/ euro)
Spadek poziomu kursu
Aprecjacja
(np. 4,2 zł/euro  4 zł/ euro)
Stabilny
Dewaluacja
Rewaluacja
Skutek
Wzrost opłacalności eksportu,
a spadek opłacalności importu
Wzrost opłacalności importu,
a spadek opłacalności eksportu
Powody ograniczania wymiany międzynarodowej:
 chęć ochrony własnego przemysłu, co ma stwarzać szansę rozwoju danej gałęzi przemysłu,
 chęć wsparcia powstającej nowej gałęzi przemysłu, co ma spowodować zróżnicowanie
(dywersyfikację) gospodarki,
 chęć ochrony przed nieuczciwą konkurencją (np. przed tańszymi produktami z importu),
 poprawa własnego bilansu handlowego (jeśli import przewyższa eksport to pojawia się
deficyt handlowy, co ma negatywne konsekwencje gospodarce).
Sposoby ograniczania wymiany międzynarodowej:
 embargo – zakaz importu lub eksportu pewnych towarów;
 cło – opłata od towarów importowanych (czasami eksportowanych lub przewożonych
tranzytem);
 kontyngenty – ograniczenie ilości dóbr, jakie mogą być sprowadzone do danego kraju;
 opłaty wyrównawcze – dostosowują ceny towarów importowanych do cen panujących na
rynku krajowym.
Główni partnerzy handlowi Polski w 2010 r.
Eksport
Udział
Kraj
w eksporcie (%)
Niemcy
26,1
Francja
6,8
Wielka Brytania
6,3
Czechy
6,0
Włochy
5,9
Holandia
4,4
Rosja
4,2
Import
Kraj
Niemcy
Rosja
Chiny
Włochy
Francja
Czechy
Holandia
Udział
w imporcie (%)
21,9
10,2
9,4
5,7
4,3
3,8
3,7
Najważniejszymi partnerami handlowymi Polski są Niemcy, Rosja, Włochy, Francja
i Chiny.
Największym importerem na świecie są Stany Zjednoczone, natomiast największym
eksporterem – Chiny.
2
Krzysztof Gergelewicz
Ćwiczenia
1. Zdefiniuj pojęcia: handel zagraniczny, eksport, import, reeksport, bilans handlowy, dodatni
bilans handlowy, ujemny bilans handlowy, kurs walutowy.
2. Wyjaśnij różnicę między reeksportem bezpośrednim a reeksportem pośrednim.
3. Wymień przyczyny rozwoju wymiany międzynarodowej.
4. Wymień korzyści z wymiany międzynarodowej.
5. Wskaż dwie najważniejsze korzyści wynikające z handlu zagranicznego. Swój wybór
uzasadnij.
6. Wskaż produkty polskie będące najważniejszymi produktami eksportowymi.
7. Wyjaśnij na czym polega dewaluacja złotego.
8. Wyjaśnij wpływ zmiany kursu walut na funkcjonowanie gospodarstw domowych oraz
przedsiębiorstw.
9. Wymień powody ograniczania wymiany międzynarodowej.
10. Wymień sposoby ograniczania wymiany międzynarodowej.
11. Omów poszczególne sposoby ograniczania wymiany międzynarodowej.
12. Wymień głównych partnerów handlowych Polski.
Zadania testowe
1. Reeksport jest to
A. wywóz towaru importowanego za granicę.
B. wywóz towaru eksportowanego za granicę.
C. eksport na podstawie długoletnich umów.
D. eksport, a następnie import tego samego towaru, gdy jego cena na rynku krajowym
wzroście.
2. W niektórych krajach produkcja jest tańsza, np. ze względu na:
A. większą liczbę obywateli.
B. lepiej wykwalifikowaną siłę roboczą.
C. brak obowiązkowej służby wojskowej.
D. funkcjonowanie trzyletnich gimnazjów.
3. Zakaz importu lub eksportu pewnych towarów nosi nazwę
A. embarga.
B. kontyngentu.
C. cła.
D. akcyzy.
4. Dewaluacja złotego powoduje
A. wzrost opłacalności importu.
B. spadek opłacalności eksportu.
C. nie ma wpływu na opłacalności międzynarodowej wymiany handlowej.
D. wzrost opłacalności eksportu.
3