TEMATY PRAC MAGISTERSKICH Wstęp do wspólnego myślenia

Za kład P olskie j Lite ratury
Da wnej i Edyto rstwa
Instytut Filologii Polskiej
i Lingwistyki Stosowanej
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny
ul. gen. Gustawa Orlicz-Dreszera 19/21, pok. 8 A i 311 F,
08-110 Siedlce;
tel. 25 / 643 16 49 (pok. 8 A), 25 / 643 16 03 (pok. 311 F);
e-mail: [email protected]
Warszawa, 12 III - 11 IV - 25 X 2011 r.
TEMATY PRAC MAGISTERSKICH
- seminarium na studiach II stopnia w roku 2010/2011 (rok II, semestr 3-4)
Wstęp do wspólnego myślenia:
Polska literatura jest żywa. Od średniowiecza po współczesność ujawnia wiedzę o
życiu, pyta o prawdę, odsłania piękno. Polonista ma wyobraźnię i wiedzę historyczną,
ogarnia panoramę literatury ojczystej z uwagą i entuzjazmem. „To nie są archiwalia” powie fachowo polonista. „To mnogość fascynujących tekstów!” - zawoła.
Często je mało znamy, wiele dzieł nieuważnie czytaliśmy lub nie poznaliśmy ich
jeszcze w ogóle.
Byłoby błędem za prawdziwe i ważne uznawać tylko pisma dosłownie rejestrujące
wypadki dziejowe. Będzie naiwne mniemanie, że teksty fabularne i fikcyjne to jakieś zabawki słowne: puste i o niczym, takie na przemiał. Prosty realizm to nie jedyna możliwa
forma literatury. A znowu wyobraźnia kreacyjna i symboliczna to nie są gry, gierki: takie
jałowe i beztreściowe. Fikcja to nie „kłamstwo”, ale osobna droga pisarza do prawdy tłumaczył to już Arystoteles w swej Poetyce, potem fenomenolog Roman Ingarden.
Artysta zgłębia prawdę na sposób rozmaity. Także przez wizję, metaforę, symbol.
W zakresie pytań o naturę ludzką i ostatecznych dociekań tajemnicy bytu Medaliony Zofii Nałkowskiej i dramaty Witkacego są równie poważne, głębokie, otwarte na prawdę.
Błędna byłaby teza, iż Nałkowska tu to literatura „prawdziwa”, a Witkacy - to ta błazenkowata, pusta i właśnie na przemiał.
Warto kochać literaturę miłością bezinteresowną. Trzeba się cieszyć jej bogactwem.
Wypada wyjść poza dom swojej wiedzy. Magistrant to jeździec, który mknie w obłoku
niewiedzy. Jego praca wyłoni się jak jasny brzask na horyzoncie. Seminarium to podróż
po kosmosie intelektu, by z dreszczem ekstazy zgłębiać nieznane.
Warsztat: metoda pracy:
Seminarium trwa, wedle planu studiów, 3 semestry. Wymaga wysiłku, lecz będzie
zarazem przygodą intelektualną.
Tematy prac pozwalają poznać panoramę literatury. Są już wiążące. Trzeba poznać ściśle pojęty temat, ale znać też kontekstu. To oczywiste: student stara się poznać
wszechstronnie badanego autora.
1
Seminaryjna praca będzie dwoista jako: a/ spotkania plenarne seminarium (gdy
wszyscy są przygotowani i uczą się rozmowy humanistycznej), b/ konsultacje studenta z
Promotorem (bezpośrednie na uczelni lub pocztą elektroniczną).
Terminarz prac jest następujący: a/ w semestrze 2 powstaje plan wiążący pracy
oraz bibliografia, b/ w semestrze 3 powstaje połowa tekstu pracy, c/ w semestrze 4 student pisze pozostałą częśc pracy, kończąc całość w połowie czerwca. Wszystkie materiały posyłane są pocztą elektroniczną. Promotor może zażądać wydruku na papierze. Każdy materiał musi zostać zaakceptowany przez Promotora.
Osobnym ogniwem seminarium będzie samokształcenie w zakresie:
a/ warsztatu: tak więc zbierania materiałów, sporządzania notatek (papierowych lub komputerowych), parametrów technicznych dokumentu programu Word i całej
pracy magisterskiej (plik-wzór dla studentów) oraz norm opisu bibliograficznego.
b/ savoir-vivre’u, zatem reguł wzajemnego odnoszenia się, zwracania do siebie
(w rozmowie lub listach) wedle etosu akademickiego.
Wykaz tematów i układ wystapień:
- panorama osób, tekstów i spraw:
wtorek 25 X:
1. Diana Morawska: Miłosne udręki nierozumienia. Dzieje motywu: Eliza Orzeszkowa (Cham),
Adolf Rudnicki (Niekochana), Michał Choromański (Zazdrość i medycyna). Referat o tekście Niekochanej. Koreferat: Kamil Ułasiuk.
2. Agnieszka Piekarz: Medea Eurypidesa w eseju i filmie. Tadeusz Zieliński, Pier Paolo Pasolini, Lars
von Trier. Referat o aktorstwie Marii Callas w filmie Pasoliniego. Koreferat: Justyna Tarczyńska.
wtorek 8 XI - wyjątkowo jedna osoba:
3. Kamil Ułasiuk: Muzyka w prozie Jarosława Iwaszkiewicza. Studia o powinowactwie sztuk. Koreferat” Justyna Tomaszewska.
wtorek 15 XI:
4. Ida Jóźwicka: Arystokracja i „zmierzch Europy” w literaturze. Dzienniki świadków, diagnozy artystów. Koreferat: Iwona Pacelt.
5. Katarzyna Kowalczyk: Mowa uczuć europejskiej Północy. Ingmar Villqist i jego jednoaktówki.
Koreferat: Maria Makarowa.
wtorek 22 XI:
6. Anna Skibniewska: Leon Chwistek, polemista Witkacego - jako pisarz i malarz. Koreferat: Marzena Pszczel.
7. Justyna Tomaszewska: Michał Kajka, poeta mazurski. Od miłości epok dawnych po kult małej
ojczyzny. Koreferat: Ida Jóźwicka.
wtorek 29 XI:
8. Małgorzata Suchocka: Bóg jak iskra w człowieku. Studium motywu: mistrz Eckhart - Adam Mickiewicz - Karol Wojtyła. Referat na temat Jana Taulera. Koreferat: Anna Uścińska.
9. Maria Makarowa: Dziennik jako wyznanie z lat stalinowskich. Zofia Nałkowska, Maria Dąbrowska, Leopold Tyrmand. Koreferat: Katarzyna Kowalczyk.
w dalsze wtorki:
10. Beata Kopcińska: Andrzej Żuławski jako świadek i kreator swego czasu w prozie (Lity bór) i filmie
(Szamanka);
11. Iwona Pacelt: Kultura konwergencji w literaturze i filmie. Jerzy Andrzejewski (Miazga) - Quentin
Tarantino (Pulp fiction);
2
12. Marzena Pszczel: Modernistyczne studium kobiety. Stefan Żeromski (Dzieje grzechu) - Maria Komornicka (Biesy);
13. Justyna Tarczyńska: Świadectwo i studium obłędu w malarstwie, filmie i literaturze. Edmund
Monsiel, Roman Polański (Wstręt), Fiodor Dostojewski (Idiota);
14. Anna Uścińska: Kobieca podmiotowość liryczna. Gertruda - Konstancja Benisławska - Halina Poświatowska - Anna Kamieńska.
(-) Prof. zw. UPH dr hab. Antoni Czyż - prowadzący to seminarium
3