Program edukacyjny UNESCO pt. „Edukacja dla Wszystkich”

Program edukacyjny UNESCO pt. „Edukacja dla Wszystkich”

Edukacja na temat Światowego Dziedzictwa Ludzkości wpisanego na Listę UNESCO
Program edukacyjny
UNESCO pt.
„Edukacja dla Wszystkich”
Opracowanie: Justyna Michniuk
Dziedzictwo to nasza spuścizna z przeszłości - to,
gdzie żyjemy dzisiaj, i co mamy przekazać
przyszłym pokoleniom.
Dziedzictwo kulturowe i naturalne są
niezastąpionym źródłem życia i inspiracji.
Co to jest Lista Światowego Dziedzictwa UNESCO?
Lista Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego Ludzkości
to lista obiektów objętych szczególną ochroną międzynarodowej
organizacji UNESCO, filii ONZ, ze względu na ich unikatową wartość
kulturową bądź przyrodniczą dla ludzkości. Lista obejmuje (w lipcu
2008) 878 obiektów w 145 krajach, w tym 679 obiektów dziedzictwa
kulturowego (K), 174 przyrodniczego (P) i 25 mieszanych (K, P).
W sprawie wpisania danego obiektu na listę decyduje Komitet
Światowego Dziedzictwa w trakcie corocznej sesji, począwszy od 1977
roku. Nominacje zgłaszane są przez poszczególne kraje.
Obiekty z Listy Światowego Dziedzictwa znajdujące się w Polsce
Na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO w Polsce znalazły się:
* 1978 - Historyczne centrum Krakowa (K)
* 1978 - Zabytkowa kopalnia soli w Wieliczce (K)
* 1979 - Auschwitz-Birkenau. Niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady
(1940-1945) (K)
* 1979 - Puszcza Białowieska - (wspólnie z Białorusią) (P)
* 1980 - Historyczne centrum Warszawy (K)
* 1992 - Stare Miasto w Zamościu - przykład renesansowej zabudowy miejskiej (K)
* 1997 - Średniowieczny zespół miejski Torunia (K)
* 1997 - Zamek Krzyżacki w Malborku (K)
* 1999 - Kalwaria Zebrzydowska: manierystyczny zespół architektoniczny i
krajobrazowy oraz park pielgrzymkowy z XVII w. (K)
* 2001 - Kościoły Pokoju w Jaworze i Świdnicy (K)
* 2003 - Drewniane kościoły południowej Małopolski - Binarowa, Blizne, Dębno
Podhalańskie, Haczów, Lipnica Murowana, Sękowa (K)
* 2004 - Park Mużakowski nad rzeką Nysą (wspólnie z Niemcami) (K)
* 2006 - Hala Stulecia (Hala Ludowa) we Wrocławiu (K)
Edukacja dla Wszystkich ("Education for All")
jest, od momentu zainicjowania na
Światowej Konferencji w Jomtien (Tajlandia,1990),
głównym programem edukacyjnym UNESCO.
Uczestniczy w nim obecnie 180 krajów,
a w jego realizację zaangażowane są także inne
agendy systemu Stanów Zjednoczonych, tj.
Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju,
Bank Światowy i UNICEF.
Celem programu Edukacja dla Wszystkich jest
doprowadzenie do zaspokojenia podstawowych potrzeb
edukacyjnych wszystkich ludzi. Podkreślano przy tym
konieczność zadbania o wysoką jakość procesu kształcenia
(Art. 26 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka o
powszechnym prawie do edukacji). Raport na temat poziomu
zaspokojenia potrzeb edukacyjnych w poszczególnych
krajach dostarczył alarmujących danych i stał się podstawą
dyskusji. Konferencja przyjęła dokument
Światowa Deklaracja "Edukacja dla Wszystkich" oraz
plan działania na 10 lat. Za najpilniejsze uznano do
prowadzenie do zaspokojenia podstawowych potrzeb
edukacyjnych wszystkich ludzi, przez co rozumie się
opanowanie umiejętności czytania, pisania, liczenia,
formułowania myśli, rozwiązywania problemów, a także
wpojenie postaw i wartości.
• Międzynarodowa Konferencja "Edukacja dla Wszystkich"
zorganizowana została w Warszawie 9-11.09.1993 pod
hasłem "Podstawowe potrzeby edukacyjne w Europie
Środkowej i Wschodniej w okresie przemian".
Dla regionu Europy Środkowo-Wschodniej za zadania
szczególnie istotne uznano:
*rozwój demokratycznych i humanistycznych wartości i
zachowań;
*uwypuklenie międzynarodowego wymiaru edukacji, ze
szczególnym uwzględnieniem potrzeb edukacyjnych
mniejszości narodowych
*zapobieganie analfabetyzmowi funkcjonalnemu
*edukację na rzecz środowiska naturalnego
*rozwój oświaty dorosłych
*edukację dla dzieci specjalnej troski
*kształcenie i doskonalenie nauczycieli.
Strategia działań przyjęta na lata 2000-2015 zakłada
konieczność:
*tworzenia narodowych planów działania
*zdobywania środków na realizację programu
*zdobywania partnerów
*szukania rozwiązań dla problemów specyficznych, takich
jak edukacja w rejonach wiejskich czy edukacja dla
mniejszości narodowych
*śledzenia postępów drogą wymiany informacji
i doświadczeń, *współpracy bilateralnej i multilateralnej.
W rezultacie Konferencji przyjęto Ramowy Plan Działania,
w którym sformułowano podstawowe zadania, stojące przed
decydentami, zajmującymi się polityką edukacyjną:
zdefiniowanie pojęcia "Edukacja bazowa", zapewnienie
wszystkim, niezależnie od płci i wieku, dostępu do edukacji
bazowej, a także zapewnienie dzieciom trzyletnim
możliwości korzystania z edukacji przedszkolnej i
wypracowanie narodowych strategii działań.
Szkoły Stowarzyszone
Rozpowszechnianie idei współpracy międzynarodowej wśród dzieci i
młodzieży przyczynia się do budowania wzajemnego zrozumienia, a
dzięki temu do zachowania pokoju na świecie. Takie założenie legło u
podstaw stworzenia, w 1953 roku programu Szkół Stowarzyszonych
UNESCO. Przystąpiły do niego wówczas 33 szkoły
ponadpodstawowe w 15 krajach członkowskich UNESCO. Dziś w
programie uczestniczy 7900 instytucji oświatowych w 175 krajach,
począwszy od przedszkoli, a skończywszy na placówkach kształcenia
nauczycieli. Uczestnictwo szkoły w programie Szkół
Stowarzyszonych UNESCO łączy się z moralnym zobowiązaniem do
podejmowania wszelkich działań promujących kulturę pokoju i
wzajemnego międzynarodowego zrozumienia.
Nowe logo Sieci Szkół Stowarzyszonych, wprowadzone z okazji 50.
rocznicy jej istnienia w 2006 roku, składa się z połączonych symboli:
otwartej książki (edukacja), której strony oznaczają także rozpostarte
skrzydła gołębia (pokój) oraz globu ziemskiego (dialog kultur).
Szkoły Stowarzyszone UNESCO mają obowiązek:
*realizować podstawowe cele, zapisane w Akcie Konstytucyjnym
UNESCO, zarówno w szkole, jak i poza nią
uczestniczyć w programach proponowanych przez UNESCO;
*koncentrować swoją pracę wokół problemów edukacji dla pokoju,
praw człowieka, demokracji i tolerancji, ochrony i promowania
dziedzictwa kulturowego i naturalnego, różnorodności kulturowej,
ekologii, *rozwiązywania konfliktów bez użycia przemocy,
solidarności z ofiarami przemocy, katastrof naturalnych i społecznych
*poszukiwać nowych metod pracy i stosować je
realizując cele Szkół Stowarzyszonych współpracować z innymi
placówkami edukacyjnymi krajowymi i zagranicznymi, z
organizacjami pozarządowymi, przedsiębiorstwami, mediami i
osobami prywatnymi
*twórczo traktować swój udział w Systemie Szkół Stowarzyszonych
UNESCO i raz w roku informować komitet narodowy UNESCO o
realizowanych programach i podejmowanych inicjatywach.
Polskie szkoły włączyły się do Programu w 1956 roku.
Należy do niego łącznie 88 szkół: podstawowych,
gimnazjalnych, licea, zespoły szkół, ośrodki specjalne. Są to
szkoły zarówno publiczne, jak i prywatne, podlegające
władzom oświatowym i realizujące ministerialne programy
kształcenia. Ich "niezwykłość" podlega na zaangażowaniu się
w promowanie w swoim regionie oraz w środowisku
lokalnym podstawowych ideałów UNESCO
Podstawowe tematy, wokół których koncentruje się
działalność Szkół Stowarzyszonych UNESCO, to: prawa
człowieka, demokracja, tolerancja, rozwiązywanie
konfliktów bez stosowania przemocy, ochrona i promocja
dziedzictwa kulturalnego i naturalnego oraz różnorodności
kulturowej, solidarność z ofiarami przemocy, katastrof
naturalnych i społecznych, zrównoważony rozwój. UNESCO
proponuje szkołom udział w konferencjach, warsztatach,
debatach, przede wszystkim zaś w projektach wiodących
(tzw. flagship projects). Szkoły zachęcane są także do
tworzenia własnych programów, jak również do
uczestnictwa w programach nawiązujących do ideałów
UNESCO, a proponowanych przez krajowe i zagraniczne
organizacje pozarządowe.
Planując pracę Szkoły Stowarzyszone UNESCO powinny brać pod
uwagę cztery aspekty kształcenia, inaczej mówiąc cztery drogi lub
"filary", jak nazwano je w raporcie Międzynarodowej Komisji do
spraw Edukacji dla XXI wieku (tzw. Raport Delors'a): uczyć się,
aby wiedzieć - czyli zdobywać narzędzia rozumienia; uczyć się,
aby działać - mieć świadomość możliwości oddziaływania na
środowisko i wykorzystywać tę możliwość; uczyć się, aby żyć
wspólnie - być aktywnym członkiem grupy, społeczeństwa, umieć
współpracować; uczyć się, aby być -rozwijać swoją osobowość,
uczyć się osobistej odpowiedzialności.Program Szkół
Stowarzyszonych UNESCO rozwijany jest na trzech poziomach:
krajowym, regionalnym i międzynarodowym. Tworzenie
krajowych sieci Szkół Stowarzyszonych UNESCO oraz
koordynowanie ich pracy należy do zadań komitetów narodowych
oraz ministerstw edukacji państw członkowskich.
Włączanie szkół do systemu Szkół Stowarzyszonych
UNESCO przebiega w dwóch etapach:
- w pierwszym wnioski szkół rozpatrywane są przez komisje
edukacji komitetów narodowych UNESCO
- w drugim ocena i decyzja o przyjęciu lub odrzuceniu
wniosku odbywa się w UNESCO.
Światowe Dziedzictwo
w rękach młodych ludzi.
Kit.
Kit to nie tylko podręcznik jak wiele innych. Został bowiem
stworzony aby młodzi ludzie :
* nauczyli się więcej o kulturowych i naturalnych,
uniwersalnych wartościach miejsc, które są wpisane na Listę
Światowego Dziedzictwa UNESCO,
*zdobyli nowe umiejętności, przydatne przy ochronie
obiektów z Listy,
*inicjowali ruchy mające na celu szerzenie wiedzy na temat
Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Co zawiera KIT?
•
•
•
•
•
•
•
•
Tekst Konwencji o Ochronie Światowego Dziedzictwa Kulturalnego
i Naturalnego w czasie konfliktu zbrojnego( The World Heritage
Convention),
25 fotografii miejsc z Listy Światowego Dziedzictwa UNESCO,
mapę z zaznaczonymi miejscami Światowego Dziedzictwa,
publikację, gdzie znajdują się krótkie opisy miejsc wpisanych na Listę
Światowego Dziedzictwa UNESCO,
materiały edukacyjne dla uczniów, które mogą być kopiowane i
wykorzystane w trakcie lekcji,
naklejki z wizerunkiem Patrimonito,
adresy do innych niż UNESCO organizacji zajmujących się ochroną
Światowego Dziedzictwa,
inne materiały edukacyjne związane z tematem ochrony Światowego
Dziedzictwa.
Kit jest podzielony na pięć bloków tematycznych.
Są to:
* Konwencja o Ochronie Światowego Dziedzictwa Kulturalnego
i Naturalnego w czasie konfliktu zbrojnego( The World Heritage
Convention),
* Światowe Dziedzictwo i tożsamość,
* Światowe Dziedzictwo i turystyka,
* Światowe Dziedzictwo i środowisko naturalne,
* Światowe Dziedzictwo i kultura pokoju.
Zawiera także materiały dodatkowe jak między innymi „słowniczek”,
adresy stron skąd można za darmo pobrać materiały do
przeprowadzenia lekcji na temat Światowego Dziedzictwa i inne.
Metody aktywizujące:
-dyskusja,
-badanie,
-ćwiczenia,
-odgrywanie ról,
-burza mózgów,
-mapa mentalna,
-wizyty miejsc z Listy Światowego Dziedzictwa,
-utworzenie strony internetowej szkoły
i zamieszczanie na niej sprawozdań z działalności
Szkoły Stowarzyszonej,
-odwiedzanie stron internetowych UNESCO.
Przykładowe tematy zajęć :
* zachowanie Światowego Dziedzictwa,
*Siedem Cudów Świata,
*ochrona Światowego Dziedzictwa w świetle prawa wewnętrznego
państw i konwencji międzynarodowych,
*identyfikacja obiektów z Listy Światowego Dziedzictwa UNESCO
w moim kraju/regionie,
* przygotowanie audycji radiowej na temat Światowego Dziedzictwa,
*Miejsca z Listy UNESCO a tożsamość,
*stworzenie gry turystycznej na temat Światowego Dziedzictwa,
*Światowe Dziedzictwo a prawa człowieka,
*”Dobra” i „zła” turystyka a Światowe Dziedzictwo,
* ochrona Światowego Dziedzictwa w czasie wojny,
*stworzenie komiksu z przygodami Patrimonito w twoim
kraju/regionie/mieście.
PatrimonitoStrażnik Światowego
Dziedzictwa
Patrimonito
oznacza z języka hiszpańskiego „małe dziedzictwo”,
a postać ta reprezentuje młodego strażnika
Światowego Dziedzictwa.
On, albo raczek TO, nie będące ani chłopakiem, ani
dziewczyną, zostało zaadaptowane jako
międzynarodowa maskotka Programu Edukacyjnego
Światowego Dziedzictwa.
PATRIMONITO
został stworzony w 1995 r. przez grupę hiszpańskojęzycznych
uczniów, podczas 1 Forum Światowego Dziedzictwa Młodych
w Bergen, w Norwegii.
Młodzi uczniowie jako wzór dla Patrimonito wykorzystali Emblemat
Światowego Dziedzictwa, który symbolizuje niezależność jego
kulturowych i naturalnych dóbr, które są ze sobą w sposób pierwotny
związane. Kształt znajdujący się w centralnej pozycji to symbol
działalności ludzkiej, natomiast okrąg reprezentuje naturę. Okrąg to
świat, a tym samym stanowi symbol ochrony.
W 2002 r. pojawił się serial rysunkowy zatytułowany
Patrimonito's World Heritage Adventures.
Ukazuje on przygody Patrimonito w miejscach wpisanych na
Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, problemy z
ochroną tych miejsc oraz propozycje ich rozwiązania.
Celem wykorzystywania postaci Patrimonito jest
popularyzacja i promocja dostępności Światowego
Dziedzictwa, a także zachęcanie do jego ochrony i
zachowania oraz promowanie aktywności wśród młodych
ludzi i zainteresowanie ich Światowym Dziedzictwem
Ludzkości.
Przygody Patrimonito mogą śledzić wszyscy zainteresowani
korzystający ze strony internetowej UNESCO.
Poszczególne epizody zostały dotychczas przetłumaczone na
wiele języków obcych, m.in. angielski, francuski, hiszpański,
rosyjski, arabski i chiński.
Wyprodukowane odcinki:
English
Trailer + 1st: Cuba (Havana)
English/French/Spanish
2nd: Norway (Urnes Stavkirke)
3rd: New Zealand (Sub-Antarctic Islands)
4th: Ethiopia (Lalibela)
5th: Russian Federation (Novgorod)
6th: Democratic Republic of the Congo, Rwanda, Uganda (The Virunga Mountains)
Russian/Arabic/Chinese
2nd: Norway (Urnes Stavkirke)
3rd: New Zealand (Sub-Antarctic Islands)
4th: Ethiopia (Lalibela)
5th: Russian Federation (Novgorod)
6th: Democratic Republic of the Congo,
Rwanda, Uganda (The Virunga Mountains)
Dziękuję za uwagę