Biuletyn DD - Jan Czochralski

Biuletyn
Roku Czochralskiego
Biuletyn Społecznego Komitetu Roku Czochralskiego
Wrocław
23 czerwca 2013 r.
numer
19/28
*****************************************************************************************************************
Próba podsumowania pierwszego półrocza
Przygotowana robocza wersja zestawienia imprez i publikacji związanych z pierwszą
połową Roku Jana Czochralskiego i opisanych w „Biuletynie Roku Czochralskiego” jest
imponująca. Zestawienie to ukaże się jako numer specjalny „Biuletynu...” w pierwszych
dniach lipca. Już dzisiaj można pokusić się o pierwszą analizę. Zestawienie ma 265 (tak –
ponad dwieście!) pozycji w układzie chronologicznym. Są tam: 42 duże publikacje w prasie
i w internecie (18 autorów), 22 referaty i wykłady, 19 projekcji filmowych oraz trzy duże
wystawy pokazane w 16 miejscach. Podkreślić należy, że większość artykułów z czasopism
znajduje się także w internecie, a notatki dotyczące audycji radiowych (12) i telewizyjnych
(17) mają odsyłacze do oryginalnych nagrań w internecie.
Imprezy, o których wiedziałem, odbyły się w 35 miejscowościach pokazanych na
poniższej mapce.
Kronika Roku Jana Czochralskiego
► 20 maja – zgoda Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego na utworzenie
Kujawsko-Pomorskiej Agencji Innowacji Sp. z o.o. [po zarejestrowaniu w sądzie
Agencja otrzyma imię prof. Jana Czochralskiego]
1
► 10 czerwca – Anna Pajączkowska – Jan Czochralski - sławny uczony XX wieku – Ogólne
Zebranie Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, Warszawa
► 10 czerwca – wycieczka uczniów z SP w Kcyni na Politechnice Warszawskiej (w ramach
patronatu PW nad Szkołą)
► 15 czerwca – Strzelanie KBS z Janem Czochralskim – Kcynia
► 17 czerwca – Jerzy Paprocki – Polski chemik - Jan Czochralski - wielki w świecie,
niedoceniony w Kraju – Gliwice, Dom Technika; spotkanie Oddziału Stowarzyszenia
Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego [referat i film A. Kałuszki]
► 17 czerwca – Paweł Tomaszewski – Jan Czochralski – obszerny głos w dyskusji; Gliwice,
jw.
► 18 czerwca – Olga Konarczuk (Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie) – Życie i dokonania
Jana Czochralskiego – Wicko, spotkanie z młodzieżą i wykład o Janie Czochralskim w
Bibliotece Gminnej i Gimnazjalnej
► 19 czerwca – na posiedzeniu Senatu Politechniki Warszawskiej zaprezentowane zostanie
sprawozdanie z półrocznej działalności Komitetu Honorowego Roku Czochralskiego
► 19 czerwca – Renata Pulikowska – Spacer geocachingowy (podchody) po Kcyni śladami
prof. Jana Czochralskiego
► 30 czerwca – zamknięcie wystawy w Filii nr 7. Miejskiej Biblioteki Publicznej w Kaliszu;
wystawa wzbudziła duże zainteresowanie wśród mieszkańców miasta, zwłaszcza że
uzupełniana była o nowe materiały. Być może wznowiona zostanie we wrześniu.
Wystawa o Janie Czochralskim w Instytucie Chemii
Fizycznej PAN w Warszawie, 15-20 lutego br. (fotografia
pochodzi z portalu ITME)
Zapowiedzi
♥ 28 czerwca –Wieczór filmowy poświęcony Janowi Czochralskiemu (godz. 19:20-20:00) 55. Konwersatorium Krystalograficzne, Wrocław, INTiBS PAN; będzie też plakat o
dokonaniach minionego roku (wraz ze streszczeniem w „Materiałach Konwersatorium”)
♥ lipiec – Jan Majewski – Apteka kolebką wielkiego uczonego – Biuletyn PomorskoKujawskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej
♥ do 15 lipca – na rogatkach Kcyni powstaną tablice informacyjno promocyjne (tzw.
witacze), związane z prof. Janem Czochralskim, które stanowić będą nie tylko
materialny dowód obchodów Roku Jana Czochralskiego, ale i na stałe promować będą
postać tego znakomitego naukowca pochodzącego z Kcyni.
♥ 17 sierpnia, godz. 20:00 – W przededniu 97. ROCZNICY ODKRYCIA METODY
CZOCHRALSKIEGO (dokładnie stało się to 19 sierpnia 1916 r.) Kcynia zaprasza na
niezwykłą podróż w świat muzyki elektronicznej w wykonaniu Roberta Kanaana.
Muzyka ta połączona z pokazami laserowymi wzbogacona o choreografię w wykonaniu
Moniki Leśko-Mikołajczyk przeniesie nas w świat prof. Jana Czochralskiego. Tym
2
bardziej, że koncertowi towarzyszyć będzie prezentacja o kcyńskim profesorze. Koncert
poprzedzi występ kabaretu DNO.
♥ 21 września - 10 października – Paweł Tomaszewski – Jan Czochralski: Powrót
zapomnianego – wykłady podczas Dolnośląskiego Festiwalu Nauki (różne miejscowości
Dolnego Śląska)
♥ październik - Bogusław Major – Profesor Jan Czochralski – Wielki nieznany patronem roku
2013 – seminarium Instytutu Metalurgii i Inżynierii Materiałowej Polskiej Akademii
Nauk w Krakowie
♥ październik (?) – Bogusław Major – Profesor Jan Czochralski – Wielki nieznany patronem
roku 2013 – ogólnopolskie seminarium Zespołu Metod Badawczych materiałów
Komitetu Nauki o Materiałach PAN
♥ listopad (?) – Bogusław Major – Profesor Jan Czochralski – Wielki nieznany patronem
roku 2013 –seminarium Wydziału Inżynierii Materiałowej i Ceramiki AGH, Kraków
♥ 21 listopada – Paweł Tomaszewski – Czy Jan Czochralski jest ojcem elektroniki
półprzewodnikowej? – Gdańsk, Wszechnica PAN
Informacje prasowe i internetowe
♦ 21 grudnia 2012 r. - Jan Czochralski – najczęściej cytowany polski naukowiec –
http://dobrastronapolski.pl/2012/12/21/jan-czochralski-najczesciej-cytowany-polskinaukowiec/
♦ 4 stycznia – bloger Maminka – Rok Tuwima, Lutosławskiego i Czochralskiego –
http://maminkowo.blogspot.com/2013/01/rok-tuwima-lutosawskiego-i.html
♦ 4 stycznia – Teresa Drozda – O tym się mówi: metoda Czochralskiego do produkcji
kryształów jest znana na całym świecie [rozmowa z Łukaszem Badowskim] – Polskie
Radio RDC [Warszawa i Mazowsze]; www.rdc.pl/publikacja/o-tym-sie-mowi-metodaczochralskiego-do-produkcji-krysztalow-jest-znana-na-calym-swiecie/
♦ 12 stycznia – VeRoNiKa – Kim był Jan Czochralski? – Wieści spod szkolnej ławki:
http://blogiceo.nq.pl/gimnazjum1b/2013/01/12/kim-byl-jan-czochralski/ [blogi Centrum
Edukacji Obywatelskiej; Gimnazjum Publiczne w Dębnie, pow. myśliborski]
♦ 12 lutego – bloger Zbigwie – Rok 2013 rokiem ojca światowej elektroniki – prof. Jana
Czochralskiego – portal salon 24; w internecie: http://zbigwie.salon24.pl/486230, 2013rok-ojca-swiatowej-elektroniki-prof-jana-czochralskiego [odsłon 1386!]
♦ 15 lutego i 21 czerwca – bloger Zbigwie – Rok 2013 rokiem ojca światowej elektroniki –
prof. Jana Czochralskiego – portal „Pl-wolności; w internecie:
www.kataryna.plwolnosci.pl/a/184/Rok-2013-rokiem-ojca-swiatowej-elektroniki---profJana-Czochralskiego♦ 17 lutego – Krzysztof Jóźwiak – Zapomniani geniusze – Uważam Rze, nr 7, s. 60-62;
w internecie: www.uwazamrze.pl/artykul/981492-Zapomniani-geniusze.html
♦ 18 lutego – Paweł Becker - Patron roku 2013 – Jan Czochralski – Telewizja Lokalna
Wąbrzeźno [9,5 minutowy film]: www.youtube.com/watch?v=SvB6S187P1w
♦ 28 marca – Tomasz Leszkowicz – Przegląd imprez historycznych (01.04-07.04.2013); w
tym: Warszawa: zapomniany wynalazca [o spotkaniu w DSH];
http://histmag.org/Przeglad-imprez-historycznych-01.04-07.04.2013-7759
♦ 3 kwietnia - Magdalena Uchaniuk – Tajemnice Jana Czochralskiego –
http://w.sdp.pl/taxonomy/term/7985 [Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich]
3
♦ 4 kwietnia – Dominik Kuciński – Jan Czochralski: geniusz i bohater skazany na
zapomnienie; www.dominik-kucinski.e-blogi.pl/komentarze,160787.html
♦ kwiecień – Mariusz Karwowski – Bestsellery przyszłości – Forum Akademickie, nr 4, s. 5557; http://forumakademickie.pl/fa/2013/04/bestsellery-przyszlosci/
♦ 19 kwietnia – 2013 rok Jana Czochralskiego – strona internetowa Wydziału Inżynierii
Procesowej, Materiałowej i Fizyki Stosowanej Politechniki Częstochowskiej:
www.wip.pcz.pl/index.php?option=com_content&view=category&layout=blog&id=40
&Itemid=167&limitstart=25
♦ 19 kwietnia – Jerzy Bulik – Czochralski, rehabilitowany – audycja w radiu PolMyśl
[Kanada] i tekst w internecie: www.polmysl.com/redaktorzy/bulik/redaktorzybulik_130421.html
♦ 20 kwietnia – Aneta Lipińska – Czy wiecie kto to był Jan Czochralski? Rok 2013 Rokiem
Jana Czochralskiego – Miejska Biblioteka Publiczna w Kaliszu:
www.mbp.info.kalisz.pl/2013/130420_F7_J_Czochralski.htm [fotografie Sebastiana
Chudzika]
♦ 22-24 kwietnia – Muzeum i Biblioteka PW – 60. rocznica śmierci prof. Jana
Czochralskiego – wystawa w Gmachu głównym Politechniki Warszawskiej [właściwie
jest to wystawa „kcyńska”!]
♦ 23 kwietnia – Wystawa o prof. Janie Czochralskim – bgpw blog;
http://bgpw.blog.pl/2013/04/23/wystawa-o-prof-janie-czochralskim/ [blog Biblioteki
Głównej Politechniki Warszawskiej; liczne fotografie!]
♦ 23 kwietnia – Bolesław Orłowski – Rok Jana Czochralskiego – Gazeta Obywatelska,
http://gazetaobywatelska.info/news/show/806
♦ 20 maja – 2013 – Rok Jana Czochralskiego – Geocaching:
http://www.geocaching.com/seek/cache_details.aspx?guid=12555814-44bd-433d-bc6a593027eaa096
♦ 23 maja – Kawiarnia Naukowa BFN zaprasza – www.ug.edu.pl/?id_wyd=5262 oraz
http://www.festiwal.gda.pl/servlet/WWW.TopicPresServlet2?TOP_ID=240&CONF_ID
=748&F_TYPE=11 [o wykładzie Janusza Rachonia o Janie Czochralskim podczas
Bałtyckiego Festiwalu Nauki]; pełna filmowa relacja z wykładu i dyskusji (1,5
godziny!): http://tv.task.gda.pl/?p=946; zapowiedź filmowa także na YouTube;
informacje: www.racjonalista.pl/forum.php/s,564363 i kilka innych stron internetowych
♦ 8 czerwca – Witold Iwańczak – Nieznany w Polsce, sławny w świecie; w internecie:
http://prawica.net/34594 [tekst ukazał się w „Niedzieli” 9 VI] (czytało ponad 700 osób)
4
♦ 12 czerwca – Anna Duda-Nowicka – "Czochralski" w Warszawie - wizyta w stolicy w
ramach patronatu – http://kcynia.pl/aktualnosci/21fee8ceb99ee7159894e1abd2fae787.
html?ng_cat=1
♦ 13 czerwca – „Czochralski” w Warszawie – www.kcynia24.pl/Czochralski_w_Warszawie,
8305.html
♦ 16 czerwca – anekt7 – Zagmatwane losy wielkiego uczonego www.biblionetka.pl/art.aspx?id=668923 [recenzja książki „Powrót”]
♦ 17 czerwca – Anna Duda-Nowicka – Kcyńska wystawa na toruńskim festiwalu –
http://kcynia.pl/aktualnosci/1428635fd40e99b330b0b927fe1bd3da.html?ng_cat=1
♦ 18 czerwca – Tomasz Wojciechowski – Strzelanie KBS z Janem Czochralskim –
http://kcynia.pl/aktualnosci/487ba537b6309c9503c25487abfd0a7a.html?ng_cat=1
♦ 21 czerwca – Witold Iwańczak – Nieznany w Polsce, sławny w świecie; w internecie:
http://media.wp.pl/kat,1022945,page,2,wid,15752986,wiadomosc.html?ticaid=110cf4
[tekst ukazał się w „Niedzieli” 9 VI]
♦ 21 czerwca – Anna Duda-Nowicka – Spacer geocachingowy po Kcyni (Śladami prof. Jana
Czochralskiego) http://kcynia.pl/aktualnosci/0443921298ddb670840b9ab895012c39.html?ng_cat=1
♦ czerwiec – Stanisław M. Pietruszko – Jan Czochralski – broszura o polskiej fotowoltaice
(po ang.)
♦ Portal środowiska akademickiego i naukowego „Forum Akademickie” ma zakładkę „Rok
Czochralskiego” (http://forumakademickie.pl/publicystyka/rok-czochralskiego/)
zawierający 3 artykuły z 4. numeru „Forum Akademickiego”.
******************************
Film ciekawy... językowo
Nie wystarczą dobre chęci, potrzebna jest też rzetelna wiedza. A tej wiedzy zabrakło
Pawłowi Beckerowi z Wąbrzeźna. Przygotował dla Telewizji Lokalnej Wąbrzeźno 9,5minutowy film „Patron roku 2013 – Jan Czochralski”. Film jest, niestety, dostępny
w YouTube (http://www.youtube.com/watch?v=SvB6S187P1w). Napisałem „niestety”, bo
liczba błędów merytorycznych i językowych (także nowych i nieoczekiwanych) jest
zaskakująca. Mamy tam m.in. takie sformułowania (podkreślenia moje): dziś całkowicie
zapomniany, z metalu B tworzono tory kolejowe, chciał odłożyć pióro do kałamarza,
zauważył, że cyna się ciągnie, zaczął badać pomiary krystalizacji metali, zaczął tworzyć
pomiary krystalizacji kryształów i monokryształów, na metodzie monokryształów uzyskał
ogromną fortunę, itp.
***********
Odkrycie
„Roczniki Polskiej Akademii Umiejętności” z lat 1945/1946 (według stanu z listopada
1946 r.) i 1946/1947 notują, że prof. Jan Czochralski był członkiem Komitetu „Tables
Annuelles de Constantes et Données Numériques”. Poza nim do tego Komitetu należeli
Stefan Pieńkowski i Wojciech Świętosławski. Stanowisko przewodniczącego nie było
obsadzone (przed wojną przewodniczącym był prof. Mieczysłw Centnerszwer rozstrzelany
5
przez Niemców w 1944 r.). Ciekawe, czy Komitet prowadził jakąś działalność w tych
pierwszych latach powojennych. Skany Roczników dostępne są w Repozytorium Cyfrowym
Instytutów Naukowych (http://rcin.org.pl/dlibra/....). Niestety, nie ma skanów z lat 19281938, by sprawdzić kiedy prof. Czochralski został członkiem Komitetu.
*******
Strzelanie KBS z Janem Czochralskim
W dniu 15 czerwca 2013 r. na strzelnicy KBS w Kcyni odbył się regionalny wiosenny
turniej strzelecki Kcyńskiego Bractwa Kurkowego. Trzy z pięciu tzw. „tarczy” dedykowane
były prof. Janowi Czochralskiemu jako: Kcynianinowi, Ojcu Kryształów i Metalurgowi.
Wyniki zawodów i fotografie można zobaczyć na stronie http://kcynia.pl/aktualnosci/
487ba537b6309c9503c25487abfd0a7a.html?ng_cat=1. Z tej strony pochodzą też poniższe
fotografie. Szkoda, że nie podano kto jest autorem rzeźbionych tablic.
***
Paweł Tomaszewski
INTiBS PAN
6