sE X1 Project Studio Reflexion Filter, Gemini III

sE X1 Project Studio Reflexion Filter, Gemini III

t
test
sE Electronics
X1 + Project Studio Reflexion
Filter
Gemini III
Mikrofony pojemnościowe
Przemysław Ślużyński
N
a rynku mikrofonów panuje naprawdę duży tłok. Za sprawą dalekowschodnich producentów mamy w czym
wybierać, choć niestety trzeba przyznać, że często jest to wybór mniejszego zła czy niższej ceny. Firma sE
Electronics wyróżnia się na tle masy mniej lub bardziej udanych efektów fascynacji niemiecką techniką mikrofonową, i to z paru powodów. Jako jedna z niewielu chińskich firm nie jest anonimowa, a ściśle współpracując
z największymi tego świata ma w swojej ofercie oryginalne produkty nie udające niczego. Własna fabryka
umożliwia uzyskanie odpowiedniej ceny i jakości w przypadku tańszych produktów, ale również pozwala na
bardziej złożone przedsięwzięcia, czego dowody znajdują się w poniższym teście. Otrzymaliśmy bowiem do testu
produkty z dwóch krańców linii sE – mikrofon X1 wraz z Reflexion Filter w wersji Project Studio oraz najwyższej
klasy mikrofon lampowy Gemini III w limitowanej serii liczącej tylko 333 sztuki. Oba te mikrofony są bardzo
ciekawe, choć oczywiście z innych powodów.
30
7 | 2010
t
test
SE X1 + PROJECT STUDIO REFLEXION FILTER
Reflexion Filter wzbudza mieszane uczucia – najczęściej
wśród tych, którzy nie mieli okazji go używać. Po użyciu bowiem wątpliwości znikają, i wprawdzie nie jest to panaceum
na wszystkie problemy akustyczne, to pozwala w znaczącym
stopniu polepszyć nagrania wokalne. O słuszności koncepcji
świadczy ilość kopii tego urządzenia – warto jednak pamiętać, że Reflexion Filter jest dość skomplikowaną konstrukcją, w której wewnętrzne elementy tłumiące i perforowana
blacha nie służą tylko do ozdoby. Oryginalny Reflexion Filter
jest też dość drogi, co w połączeniu z chęcią odebrania rynku
podróbką zaowocowało różnymi tańszymi wersjami oryginalnego rozwiązania i mniej więcej w cenie pierwszej wersji
Reflexion Filtra, możemy teraz nabyć Project Studio Reflexion
Filter wraz z mikrofonem sE X1!
Project Studio Reflexion Filter jest mniejszy i lżejszy, zamiast
tłumiących płyt (a przynajmniej ich części) zastosowano gąbkę.
Nadal jednak wewnątrz konstrukcji znajdują się elementy tłumiące, a całość osłania perforowana siatka metalowa. Całość,
wraz z mikrofonem, montowana jest na dość skomplikowanej
konstrukcji, i mimo mniejszej wagi standardowy statyw może
mieć kłopoty z zapewnieniem stabilności. Mimo mniejszych
rozmiarów najpoważniejsza wada tego urządzenia pozostaje
– mianowicie nie bardzo można znaleźć miejsce na tekst i wykonawca albo nauczy się tekstu na pamięć, albo musi gdzieś
„zezować” – no trudno, tego nie unikniemy. Oryginalna konstrukcja zrobiła na mnie duże wrażenie, tu przez zmniejszenie
rozmiarów i zmianę materiałów okazało się, że działanie nie
jest już tak spektakularne – w zasadzie w dobrych warunkach
akustycznych mniejszy Reflexion Filter sprawia więcej kłopotów z ustawieniem i umieszczeniem tekstu, niż daje dobrego
likwidując odbicia. W gorszych pomieszczeniach jednak, na
przykład w przysłowiowym pokoju w bloku, może zdawać egzamin, pod warunkiem, że wiemy do czego służy – a służy do
minimalizacji odbić od ścian, a nie do likwidacji przesłuchów
i szumu np. komputera. Krótko mówiąc – nie przepuszcza
2010 | 7
dźwięku od mikrofonu na zewnątrz, w drugą stronę już niekoniecznie tłumiąc. Biorąc jednak pod uwagę cenę, nabywcy mikrofonu powinni się głęboko zastanowić, czy nie warto
trochę dopłacić i stać się posiadaczem „standardu”, choćby
w wersji Project Studio.
W zestawie jaki otrzymaliśmy do testu Project Studio Reflexion
Filter jest sprzedawany w komplecie z nowym mikrofonem sE
X1 (oba produkty można także kupić osobno). Trzeba przyznać,
że mikrofon ten robi wrażenie. Całość wykończona jest „gumowym” lakierem, co powoduje, że mikrofon jest „miły w dotyku” i nie wypadnie łatwo z ręki. Jest to wielkomembranowa
konstrukcja półprzewodnikowa o jednej charakterystyce kierunkowej (nerkowej oczywiście), wyposażona w tłumik i filtr
dolnozaporowy. Niestety, otrzymujemy
31
t
test sE Electronics mikrofony
w zestawie tylko uchwyt sztywny, jest to bowiem zestaw
przeznaczony do współpracy z Reflexion Filtrem. Niezła cena, porównywalna z najtańszymi mikrofonami na rynku, filtr
i tłumik niezły, niestandardowy wygląd – a jak brzmi? Otóż
jak na cenę – bardzo dobrze. Brzmienie jest niezłe, „bliskie”
i nawet niezbyt „syczące”,
co jest bolączką wielu
„chińczyków”. Oczywiście,
po mocnym „dopaleniu”
sybilanty mają tendencję
do zlewania się w jedno
brzmienie, ale dzieje się
tak później, niż w porównywalnych cenowo konstrukcjach konkurencji.
Jest to prawdopodobnie
zasługą wyżej niż zwykle
położonego rezonansu
wkładki odpowiadającego za podbicie częstotliwości prezencyjnych
– tu jest to wysoka góra,
a nie denerwujący wysoki środek. W porównaniu z droższymi mikrofonami europejskimi
brzmienie
oczywiście jest bardziej
„płaskie” i trochę
brakuje mu głębi
i szczegółów, ale
i tak jest nieźle.
Obecność tłumika
pozwala na nagrania
głośnych źródeł bez
obawy przesterowania
elektroniki
mikrofonu czy wejściowych stopni
przedwzmacniacza – duży plus,
rzadko się to zdarza,
a przecież to tylko jeden kondensator w układzie. Niestety, trochę rozczarowuje filtr dolnozaporowy – ma wysoką częstotliwość graniczną (producent nie podaje dokładnej wartości,
na ucho jakieś 300 Hz) i małe nachylenie, co
powoduje, że filtr zmienia brzmienie wokalu (zwłaszcza męskiego) i nie służy do walki
z głoskami wybuchowymi czy zakłóceniami
przenoszonymi przez statyw. Trudno, musimy się zaopatrzyć w przedwzmacniacz z takim filtrem lub walczyć później, po nagraniu.
Mikrofon sE X1, zwłaszcza w zestawie z Project Studio Reflexion
Filter, to ciekawa propozycja, w tej klasie cenowej w zasadzie
nie mająca konkurencji. Firma sE Electronics konsekwentnie
podąża obraną drogą, projektując i produkując sprzęt nietuzinkowy, a jednocześnie wysokiej jakości. Jednocześnie cena,
32
czy to samego mikrofonu, czy testowanego zestawu, jest więcej niż atrakcyjna.
GEMINI III
Drugim mikrofonem przekazanym do testów jest leżący na
przeciwnym biegunie oferty firmy sE pochodzący z limitowanej serii mikrofon Gemini III. Jest to odmiana znanego mikrofonu Gemini II, wyposażona w dwumembranową kapsułę,
umożliwiającą uzyskanie zmiennych charakterystyk kierunkowych. Mikrofon jest wręcz olbrzymi i robi niewiarygodne
wrażenie – wykończony podobnie jak X1 „gumowaną” farbą, z solidnym uchwytem elastycznym,
ustawiony na statywie wzbudza
„respekt”. Warto podkreślić, że
statyw powinien być raczej solidniejszy, a już na pewno nie można
zapominać, żeby jedna nóżka statywu znajdowała się na przedłużeniu poprzeczki – w przeciwnym
wypadku raczej na pewno zbierać
będziemy reszki mikrofonu z podłogi. Zasilacz mikrofonu, z przełącznikiem pozwalającym
na zmianę charakterystyk kierunkowych,
wyposażony
jest
w układ opóźnionego
załączania napięcia
anodowego – przez
30 sekund dioda miga, dając czas lampom na rozgrzanie
się. Oczywiście, 30
sekund to za mało
na osiągnięcie pełnego, zrównoważonego brzmienia, ale zabezpiecza
to lampy przed przedwczesnym
zużyciem. Gemini III jest duży
i ciężki, bo jest to konstrukcja dwulampowa – tradycyjna
ECC83 w stopniu wejściowym
i ECC82 w stopniu wyjściowym
7 | 2010
t
test
– zastępująca
klasycznie stosowany w tym celu transformator. Mamy więc do czynienia z rzadko
spotykaną konstrukcją – lampowy mikrofon beztransformatorowy. Zastosowanie innej, dwumembranowej
kapsuły oznacza, że nie jest to wielkoseryjna wkładka stosowana w większości mikrofonów firmy (czego moglibyśmy się
obawiać), ale dedykowana konstrukcja, siłą rzeczy spełniająca
wyższe wymagania. Mikrofon zbudowany jest niezwykle solidnie i raczej bez oszczędności – zastosowano porcelanowe
podstawki lampowe oraz porcelanowe przepusty w płytce drukowanej, łączące wkładkę mikrofonową ze stopniem
lampowym. Brak transformatora w połączeniu z podbiciem
we wkładce wyższych niż zwykle częstotliwości prezencyjnych
(około 10 kHz) powoduje, że Gemini III łączy w sobie „lampowe ciepło i dół” oraz jasność i bliskość konstrukcji półprzewodnikowych, bez drażniącego środka. Brak transformatora
powoduje, że jest to raczej jasny mikrofon, transformator
„wygładza” zwykle najwyższą górę, tu góra jest „otwarta”,
ale nareszcie mogę to napisać – Gemini III nie wykazuje nawet najmniejszych oznak „seplenienia”! Cena testowanego
mikrofonu pozwala na odrzucenie wszelkich zastrzeżeń – ale
okazuje się, że Gemini III żadnych nie potrzebuje! Brzmienie
jest bliskie i ciepłe, a jednocześnie otwarte i jasne, jak już
podkreślałem, bez śladu seplenienia nawet przy ekstremalnej korekcji i kompresji. W porównaniu z nie tanim przecież
mikrofonem Neumann TLM 103 brzmienie jest nawet pełniejsze, z otwartą górą i przede wszystkim pełniejszym, bardziej
wygładzonym dołem. Nowy zasilacz pozwolił na zmniejszenie poziomu szumów mikrofonu,
który obecnie porównywalny jest z konstrukcjami
półprzewodni-
kowymi.
Zmiana
charakterystyki
kierunkowej powoduje też,
zgodnie z oczekiwaniami, słyszalną zmianę brzmienia, można to
wykorzystać podczas nagrań, choć prawdopodobnie i tak pozostaniemy przy standardowej „nerce”.
Jasność mikrofonu można nieco zniwelować śpiewając nie „w
osi” charakterystyki nerkowej, tylko nieco z boku, godząc się
jednak z większym wpływem pomieszczenia. Gemini III jako
mikrofon instrumentalny również spełnia swoje zadanie, ale
na przykład do nagrań gitary akustycznej jest on „za dobry”
– tak pełne brzmienie potrzebne jest w nagraniach solowych,
w popowym miksie będziemy ciąć bezlitośnie – aż szkoda.
Nagrania wokalne to najwyższa półka, warto zadbać o dobre warunki akustyczne (może Reflexion Filter?), bo mikrofon jest bardzo czuły i niestety obnaża niedostatki, zarówno
wykonawcze, jak i techniczne – po prostu wszystko słychać.
Bardzo małe zniekształcenia pozwalają na późniejszą głęboką ingerencję w brzmienie, zarówno korekcją jak i kompresją,
bez słyszalnych artefaktów. Żeby nie było tak wesoło, to nie
wszystko mi się podoba – filtr dolnozaporowy, jak w X1, jest
wysoko nastrojony i ma małe nachylenie. Oczywiście taki mikrofon raczej będzie współpracował z wysokiej klasy przedwzmacniaczem, z pewnością w filtr wyposażonym, ale trochę
szkoda. Z dużymi rozmiarami mikrofonu wiążą się też dwie
2010 | 7
33
t
test sE Electronics mikrofony
sprawy o których warto pamiętać – po pierwsze, obudowa
jest duża i w żaden sposób nie wytłumiona, a więc może rezonować, co powoduje, że mikrofon wrażliwy jest na zakłócenie mechaniczne, pochodzące od statywu, ale
nie tylko – uchwyt
elastyczny jest konieczny, warto też używać odpowiednio dużego pop-filtra. Druga sprawa, związana
z rozmiarami i samego mikrofonu, i uchwytu elastycznego, to
trudność, a w zasadzie niemożność zbliżenia ust bardzo blisko
membrany. Ja oczywiście wiem, że tak się nie robi, w dodatku
mikrofon ma tak fantastyczny dół, że nie jest to konieczne,
ale niektórzy lektorzy i wokaliści twórczo wykorzystują efekt
zbliżeniowy – tu, ze względu na średnicę mikrofonu jest to
utrudnione.
Mikrofon sE Gemini, w limitowanej wersji III pokazuje, do
czego zdolni są chińscy producenci i być może pokazuje też
przyszły kierunek rozwoju firmy. Cena jest spora, ale Gemini
III bez problemu staje nie tylko w cenowe szranki z renomowanymi konstrukcjami europejskimi. Choćby ze względu na
limitowaną ilość 333 sztuk Gemini III raczej nie zdobędzie popularności, ale warto wiedzieć, że sE to nie tylko „najlepsze
mikrofony do tysiąca”.
WYBRANE DANE TECHNICZNE
sE X1
Pasmo przenoszenia
20 Hz – 20 kHz
Czułość
-32 dBV/Pa (25.1 mV/Pa)
Charakterystyka kierunkowa
kardioidalna
Impedancja
200 Ohm
Ekwiwalentny poziom szumów
16 dB (A ważone)
Maksymalny SPL dla 0.5% THD dla 1000 Hz
125 dB
Zasilanie
Phantom +48V
Ceny:
· 1070 PLN (zestaw sE X1 + PSRF)
· 640 PLN (sE X1)
· 640 PLN (PSRF)
Gemini III
Pasmo przenoszenia
20 Hz – 20 kHz
Czułość
-33.5 dBV/Pa (21.1 mV/Pa)
Charakterystyki kierunkowe
kardioidalna,
superkardioidalna, dookólna, ósemkowa
Impedancja
200 Ohm
Ekwiwalentny poziom szumów
17 dB (A ważone)
Maksymalny SPL dla 0.5% THD dla 1000 Hz
135 dB
Zasilanie
dedykowany zasilacz sieciowy
Cena
7300 PLN
PLUSY I MINUSY
brzmienie
wysoka jakość wykonania
cena (X1)
wysoko nastrojony filtr dolnozaporowy
Do testu dostarczył:
Audiostacja
ul. Główna 20A
03-113 Warszawa
tel. (22) 6161386, 6161394
Internet: www.audiostacja.pl,
www.seelectronics.com
34
7 | 2010