Sprawozdanie analityczne - Departament Europejskiego Funduszu
Transkrypt
Sprawozdanie analityczne - Departament Europejskiego Funduszu
Sprawozdanie analityczne z II spotkania Pomorskiej Sieci Tematycznej ds. wysokiej jakości kształcenia zawodowego i ustawicznego Temat: Od diagnozy do działania - jakie lokalne modele współpracy szkół zawodowych z pracodawcami i lokalną społecznością? Streszczenie Szkoła zawodowa działa w konkretnej rzeczywistości lokalnej, kulturowo-historycznej, społecznej, mentalnej. Wszelkie jej reformy nie mogą, zatem, być oderwane od tej rzeczywistości, a raczej są w niej bardzo mocno zakorzenione. Dlatego, dla osiągnięcia celu, jakim jest wysoka jakość kształcenia zawodowego i ustawicznego w województwie pomorskim kluczowa jest identyfikacja specyfiki oraz potrzeb środowiska lokalnego. W centrum całego procesu kształcenia pozostaje zawsze Człowiek. Szkoła zawodowa znajduje się na styku między sferą ucznia, a sferą przedsiębiorstw. Stanowi niejako „pomost” pomiędzy dwoma światami, sama stanowiąc osobny świat. Pracodawcy muszą znać i umieć przedstawić swoje oczekiwania względem uczniów i szkoły. Z kolei szkoła musi dobrze znać możliwości i aspiracje swoich uczniów. Oba te światy – ucznia i pracodawcy – powinny spotkać się w szkole. Narzędziem tego spotkania powinny być problemy badawcze, zadania edukacyjne wypracowywane wspólnie przez szkołę i pracodawcę. Zadania edukacyjne łączą w sobie treści (wynikające z potrzeb pracodawców i trendów globalnych na rynku pracy), możliwości i zdolności uczniów oraz kompetencje nauczycieli. Są kwintesencją dobrej współpracy szkół zawodowych z pracodawcami. Jak ją osiągnąć? Niniejsze sprawozdanie analityczne stanowi podsumowanie II spotkania PST ds. wysokiej jakości kształcenia zawodowego, które było poświęcone zagadnieniu lokalnych modeli współpracy. Ekspertyzy przygotowane na potrzeby tego spotkania przedstawiają kontekst globalny i kontekst lokalny szkoły oraz scenariusz poszukiwania lokalnego, specyficznego dla danej kultury, lokalizacji, historii modelu współpracy szkół zawodowych z Usługa współfinansowana w 85% ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego pracodawcami i lokalną społecznością. Stanowią one bardzo cenny punkt wyjścia do poszukiwania ścieżek rozwoju bazujących na lokalnych potencjałach, które nie zawsze są dostrzegane i w pełni wykorzystywane. SPIS TREŚCI Streszczenie............................................................................................................................................................. 1 Spis treści ................................................................................................................................................................ 2 Notatka metodyczna............................................................................................................................................... 2 Wnioski analityczne................................................................................................................................................. 3 NOTATKA METODYCZNA Niniejsze sprawdzanie analityczne stanowi podsumowanie II spotkania Pomorskiej Sieci Tematycznej ds. wysokiej jakości kształcenia zawodowego i ustawicznego, które odbyło się 21 listopada 2013 roku w Sali Herbowej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego. W spotkaniu wzięło udział 26 osób. W sprawozdaniu zaprezentowano wnioski będące podsumowaniem analiz eksperckich autorstwa dr Beaty Mazurek-Kucharskiej, Marzeny Zawiszy oraz dr inż. Hosseina Ghaemi. Sprawozdanie zawiera również wnioski z dyskusji z udziałem następujących osób: Anna Hildebrandt – IBnGR, Gabriela Albertin - Kuratorium Oświaty w Gdańsku, Agnieszka Bojko - Zespół Szkół Ekonomicznych im. Ks. St. Pasierba, Aleksandra Cięglewicz-Wachowiak - Centrum Kształcenia Ustawicznego w Sopocie, Piotr Cymanowski - Zespół Kształcenia Zawodowego, Katarzyna Dampc - Starostwo Powiatowe Lębork, Dariusz Gobis – Pomorska Izba Rzemieślnicza MSP, Bohdan Gotkiewicz – Combidata Poland, Dorota Granoszewska-Babiańska – DES, UMWP, Hossein Ghaemi – PG, Jacek Mazur - Zespół Ekonomiczno-Administracyjny Szkół, Beata Mazurek Kucharska – Społeczna Akademia Nauk w Warszawie, Cezary Obracht-Prondzyński – UG, Łuksza Olszewski – Pomorska SSE sp. z o.o., Irena Pancer – DES UMWP, Bogumiła Ropińska - Starostwo Powiatowe w Chojnicach, Kamila Siwak – DEFS UMWP, Wojciech Szczepański - Pracodawcy Pomorza, Andrzej Szuwarzyński - Politechnika Gdańska, Wydział Zarządzania i Ekonomii, Beata Wierzba – Pomorskie Szkoły Rzemiosł, Joanna Witkowska – DEFS UMWP, Piotr Wołkowiński – pełnomocnik GOM ds. ekonomii społecznej, Arkadiusz Wódarczyk Flextronics International Poland Sp. z o.o./ Fundacja Edukacyjne Centrum Doskonalenia, Monika Zajkowska Wyższa Hanzeatycka Szkoła Zarządzania w Słupsku, Marzena Zawisza – Zespół Szkół Zawodowych w Barlewiczkach, Marek Zimakowski - Urząd Gminy w Przywidzu. Opracowanie przygotowano z zastosowaniem następujących metod oraz technik badawczych: weryfikacja ekspercko-sieciowa, analiza danych pierwotnych, analiza przyczynowo-skutkowa. Usługa współfinansowana w 85% ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Posłużono się informacjami z następujących źródeł: • • • Strategia Rozwoju Województwa Pomorskiego 2020 Projekt Regionalnego Programu Strategicznego w zakresie aktywności zawodowej i społecznej Aktywni Pomorzanie Wnioski i rekomendacje po VIII Kongresie Obywatelskim, Warszawa, 26.10.2013 • „System inteligencji regionalnej jako odpowiedź na wyzwania przyszłości. Raport podsumowujący III etap badania pt. „Stan obecny i prognoza zmian oraz kierunków rozwoju gospodarki i rynku pracy w województwie pomorskim” zawierający wnioski i rekomendacje”, 2011, IBnGR, Gdańsk • Analizy eksperckie przygotowane na potrzeby II spotkania PST ds. wysokiej jakości kształcenia zawodowego i ustawicznego: dr Beata Mazurek-Kucharska „Determinanty problemów na współczesnym rynku pracy w Polsce – uwarunkowania niedostosowania kompetencji absolwentów do oczekiwań pracodawców”, Marzena Zawisza „Kompetencje i kwalifikacje uczniów szkół zawodowych na obszarach niemetropolitalnych”, dr inż. Hossein Ghaemi „Model pilotażowego programu przystosowania edukacji ustawicznej i zawodowej do potrzeb regionalnej gospodarki opartej na wiedzy i kompetencji”. WNIOSKI ANALITYCZNE UWARUNKOWANIA INSTYTUCJONALNE Gwarancją wysokiej jakości kształcenia zawodowego i ustawicznego jest udana współpraca z pracodawcami. Samorząd Województwa Pomorskiego zobowiązuje się do zapewnienia wysokiej jakości kształcenia zawodowego i ustawicznego. W dokumentach strategicznych, takich jak Strategia Rozwoju Województwa 1 Pomorskiego 2020 (SRWP) odnaleźć można zobowiązania Samorządu Województwa Pomorskiego związane z realizacją celu operacyjnego 1.2 Konkurencyjne szkolnictwo wyższe, w tym działanie 1.2.4 Wsparcie subregionalnych ośrodków szkolnictwa zawodowego (Słupsk, Chojnice-Człuchów, Kwidzyn) i 2.3 Efektywny system edukacji, w tym działanie 2.3.1 Zapewnienie wysokiej jakości edukacji na poziomie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym. Zobowiązania Samorządu Województwa Pomorskiego wynikające z SRWP 2020, a dotyczące wysokiej jakości kształcenia zawodowego i ustawicznego są następujące: 1. Uruchomienie regionalnego systemu wsparcia szkół, obejmującego m.in. doskonalenie nauczycieli. 2. Wdrożenie regionalnego systemu wsparcia uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych, w tym szczególnie uzdolnionych. 3. Uruchomienie mechanizmu trwałej współpracy uczelni ze szkołami i placówkami edukacyjnymi. 4. Uruchomienie regionalnego systemu monitorowania losów absolwentów na każdym etapie. 1 Strategia Rozwoju Województwa Pomorskiego 2020, Gdańsk 2012 Usługa współfinansowana w 85% ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 5. Uruchomienie sieci dialogu edukacyjnego w regionie w oparciu o rady oświatowe. 2 Regionalny Program Strategiczny w zakresie aktywności zawodowej i społecznej Aktywni Pomorzanie (RPS) . RPS zawiera cel szczegółowy 3 – efektywny system edukacji, a w ramach niego priorytet 3.1 - edukacja dla rozwoju i zatrudnienia. W ramach tego priorytetu podjęte zostaną działania mające na celu kompleksowe wspomaganie szkół i placówek ukierunkowane na kształtowanie kompetencji kluczowych u dzieci i młodzieży, a także zmierzające do podniesienia atrakcyjności szkolnictwa zawodowego. W ramach działania 3.1.3 „Atrakcyjne szkolnictwo zawodowe” przewiduje się realizację przedsięwzięcia strategicznego: kształtowanie sieci ponadgimnazjalnych szkół zawodowych, uwzględniającej potrzeby subregionalnych i regionalnego rynków pracy. Kluczowi partnerzy procesu, którzy zostali wskazani przez UMWP to: • • • • • • • • instytucje edukacyjne Kuratorium Oświaty w Gdańsku Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Gdańsku jednostki samorządu terytorialnego i ich jednostki organizacyjne oraz spółki z udziałem jednostek samorządu terytorialnego związki i stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego instytucje pomocy i integracji społecznej izby gospodarcze i organizacje przedsiębiorców, przedsiębiorcy organizacje pozarządowe Proces dochodzenia do stanu docelowego, którego osiągnięcie zaplanowano na rok 2017 zakłada (oczekiwania wobec administracji centralnej i Kontraktu Terytorialnego): • • • • • Dokończenie reform systemowych w zakresie edukacji. Systemowe rozwiązania zwiększające wpływ samorządu województwa na zapewnienie jakości edukacji w regionie. Zmianę algorytmu podziału subwencji oświatowej uwzględniająca, poza kryterium ilościowym, również kryteria jakościowe. Przekazanie na poziom regionalny zadań z zakresu kształtowania wojewódzkiej sieci ponadgimnazjalnych szkół zawodowych, w tym tworzenia i utrzymania kierunków kształcenia. Stworzenie systemu zachęt dla pracodawców podejmujących współpracę ze szkołami zawodowymi. Obszary współpracy ponadregionalnej i międzynarodowej to: • 2 Ponadlokalne usługi edukacyjne w miejskich obszarach funkcjonalnych, skupionych wokół następujących ośrodków: Malbork–Elbląg, Kwidzyn–Grudziądz, Słupsk–Koszalin, a także Chojnice– Człuchów–Tuchola. Załącznik nr do Uchwały nr 910/272/13 Zarządu Województwa Pomorskiego z dnia 1 sierpnia 2013 r. Usługa współfinansowana w 85% ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego • Międzynarodowe sieci i programy edukacyjne z udziałem szkół obejmujące m.in. programy wymiany uczniowskiej, staże i praktyki dla uczniów szkół zawodowych oraz organizację staży i praktyk dla nauczycieli. Strategiczne kryteria identyfikacji przedsięwzięć, horyzontalne ze SRWP 2020, stosowane jako preferencje to: • • • • • partnerstwo i partycypacja wzrost zatrudnienia specjalizacja regionalna innowacyjność cyfryzacja W świetle niniejszych dokumentów strategicznych województwa pomorskiego wydaje się bezsprzecznym stwierdzenie, że należy wypracowywać zasady lokalnych modeli współpracy szkół zawodowych z pracodawcami i lokalną społecznością. REKOMENDACJE Jakiego modelu współpracy potrzebujemy? Pytanie to było kluczowym pytaniem postawionym przed uczestnikami II spotkania Pomorskiej Sieci Tematycznej ds. wysokiej jakości kształcenia zawodowego i ustawicznego. Odpowiedzi na to pytanie nie możemy wprost znaleźć w wymienionych dokumentach programowych przyjętych przez Zarząd Województwa Pomorskiego. Owszem, planowane jest przedsięwzięcie strategiczne „Kształtowanie sieci ponadgimnazjalnych szkół zawodowych, uwzględniającej potrzeby subregionalnych i regionalnego rynków pracy”, jednak wśród zobowiązań Samorządu wynikających ze SRWP 2020 nie ma konkretnego zapisu dotyczącego współpracy, typu: „uruchomienie mechanizmu trwałej współpracy szkół i placówek edukacyjnych z pracodawcami”. Stworzenie systemu zachęt dla pracodawców podejmujących współpracę ze szkołami zawodowymi jest zadaniem, którego Samorząd oczekuje od administracji centralnej oraz Kontraktu Terytorialnego, jednak w świetle tego wszystkiego, co zostało na II spotkaniu PST powiedziane (szczególnie w świetle opracowania eksperckiego dr inż. Hosseina Ghaemi), same zachęty dla przedsiębiorców nie wystarczą – potrzebne jest opracowanie i wdrożenie konkretnego mechanizmu ustalania zasad współpracy pomiędzy pracodawcami a szkołami zawodowymi oraz innymi partnerami znajdującymi się w otoczeniu szkoły. Sformułowane w SRWP 2020 zapisy nie gwarantują tworzenia trwałych zrębów współpracy szkół z pracodawcami. Ponadto, ponieważ charakter wymienionych dokumentów strategicznych nie pozwala na precyzję, zachodzi obawa, że kwestia współpracy przedsiębiorców ze szkołami zawodowymi może pozostać na marginesie mimo, iż realizowane będą zapisy programowe. Dlatego też zasadnym wydaje się doprecyzowanie zagadnienia współpracy – opracowanie benchmarków dla lokalnych modeli współpracy, które będą odpowiadały na potrzeby wszystkich zainteresowanych stron. Konieczność takiego podejścia wynika z faktu, iż: 1. obserwuje się ogromne niedopasowania potrzebnymi/pożądanymi przez pracodawców, kompetencji uczonych z kompetencjami Usługa współfinansowana w 85% ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 2. każda szkoła istnieje w pewnym konkretnym otoczeniu, każdy uczeń potrzebuje specyficznego, indywidualnego podejścia. Te dwa uwarunkowania muszą stać się podstawą dla tworzenia lokalnych modeli współpracy. Punktem wyjścia dla tego typu podejścia są ekspertyzy przygotowane przez dr Beatę Mazurek-Kucharską „Determinanty problemów na współczesnym rynku pracy w Polsce – uwarunkowania niedostosowania kompetencji absolwentów do oczekiwań pracodawców” oraz dyrektora Zespołu Szkół Zawodowych w Barlewiczkach, Marzeny Zawiszy „Kompetencje i kwalifikacje uczniów szkół zawodowych na obszarach niemetropolitalnych”. Pierwsze z wymienionych opracowań pomaga wskazać listę pożądanych na rynku pracy kompetencji oraz przyczyny, dla których pracodawcy nie zawsze chcą/ mogą/są w stanie podjąć współpracę ze szkołami zawodowymi. Okazuje się, że ta lista kompetencji pożądanych jest diametralnie różna od listy kompetencji/kwalifikacji wyuczonych w szkole. Pracodawcy często nie posiadają informacji na temat rynku, nie potrafią diagnozować swoich potrzeb, nie mają strategii zarządzania talentami – zarządzają głównie okazjami i funkcjonują na zasadzie przetrwania, a nie rozwijania swoich możliwości. Świat szkolny i świat biznesu często siebie „nie widzą”. Druga ekspertyza pokazuje kontekst lokalny, który w istotny sposób warunkuje charakter pracy szkoły. Podkreśla, że szkoła zawodowa musi pełnić rolę wychowującą szczególnie dla społeczności zamieszkującej obszary defaworyzowane, gdzie zachodzi systematyczne ubożenie kapitału ludzkiego. Wpisuje się to w przedsięwzięcie strategiczne: kształtowanie sieci ponadgimnazjalnych szkół zawodowych, uwzględniającej potrzeby subregionalnych i regionalnego rynków pracy, jednak pytanie brzmi: w jaki sposób to robić? Nałożenie na siebie z jednej strony wskazanych powyżej zapisów znajdujących się w dokumentach programowych, obszarów ryzyka, kontekstu globalnego, krajowego, regionalnego i lokalnego, potrzeb wszystkich interesariuszy oraz zaleceń uczestników PST ds. wysokiej jakości kształcenia zawodowego i ustawicznego pozwala na określenie wzorcowego lokalnego modelu współpracy szkół zawodowych z pracodawcami. Jego autorem jest dr inż. Hossein Ghaemi. OBSZARY DO USZCZEGÓŁOWIENIA CZYM NALEŻY SIĘ KIEROWAĆ WYBIERAJĄC DOCELOWYCH PRACODAWCÓW DO WSPÓŁPRACY? JAK UWZGLĘDNIĆ UWARUNKOWANIA KULTUROWO–TRADYCYJNE I MENTALNE? Problem ten wiąże się z obserwowaną dość powszechnie koncentracją na systemie, procedurze, zamiast koncentracji na człowieku i uwzględnianiu jego uwarunkowań, predyspozycji, talentów, hierarchii wartości. Jak wskazuje dr Ghaemi, „wybór współpracujących zakładów ze szkołami i promowanie danych zawodów nie może tylko i wyłącznie wynikać z uwarunkowań ekonomicznych, lecz musi być zgodne z panującymi normami i wartościami, aby zapewnić zainteresowanym poszanowanie ich godności, a jednocześnie prawo wyboru i wolności”. Usługa współfinansowana w 85% ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego przedsiębiorca otoczenie szkoły uczeń szkoła Wybór taki powinien być zatem poprzedzony odpowiedzią na pytania: • • • • Jakie kierunki rozwoju w danej lokalizacji są przez Samorząd preferowane (zgodnie z założeniami strategicznymi obszaru)? Jaka jest docelowa wizja rozwoju rejonu? Jakie są kluczowe przedsiębiorstwa w danej lokalizacji i czy realizują one wizję rozwoju regionu? Na ile możliwości kształcenia w szkołach (kompetencje nauczycieli, treści, metodyka) są spójne z wizją rozwoju, a na ile nie? W jaki sposób i według jakiego schematu to dostosowywać? Na ile aktywność i zdolności uczniów są zdiagnozowane? Na ile zadania edukacyjne są dostosowane z jednej strony do zdolności i możliwości uczniów, a z drugiej strony odpowiadają wizji rozwoju rejonu? JAK UWZGLĘDNIĆ UWARUNKOWANIA GEOGRAFICZNE? Różne lokalizacje rządzą się różnymi prawami. Nie da się stworzyć jednego wzorca dla wszystkich, należy w modelu uwzględnić uwarunkowania geograficzne – wielkość miejscowości, chłonność rynku, gęstość i jakość otoczenia instytucjonalnego, zasoby kapitału ludzkiego itd. Innymi kryteriami rządzą się szkoły na wsi, innymi w średnim mieście, a jeszcze innymi – w aglomeracji. Pytanie do dyskusji: • Czy uda się stworzyć ogólną strukturę i algorytm tworzenia lokalnego modelu tak, aby móc to przekazać organom realizującym program czy należy to wypracowywać indywidualnie? JAK MOŻNA ZINDYWIDUALIZOWAĆ SYSTEM EDUKACJI PRZY ZACHOWANIU MOŻLIWOŚCI RÓWNYCH SZANS? Usługa współfinansowana w 85% ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego W jaki sposób organizować kształcenie zawodowe, aby możliwie najbardziej zindywidualizować kształcenie, odpowiadając tak na potrzeby osób pobierających naukę, jak i konkretnych pracodawców, którzy w ten sposób mogą szkolić sobie kadrę. Rzetelna odpowiedź na pytanie, komu i czemu służy szkoła ma na celu uświadomienie kadrze nauczycielskiej, że w centrum funkcjonowania szkoły musi być zawsze uczeń – nie testy, nie sprawozdania, nie rankingi. Pytanie do dyskusji: • Komu i czemu służy konkretna szkoła? W jakim celu działa, czyje potrzeby zaspokaja i dlaczego? W JAKI SPOSÓB NALEŻY ORGANIZOWAĆ KONTAKT MIĘDZY PRACODAWCAMI A KADRĄ SZKOLNĄ? Jak wskazuje dr Ghaemi, „doświadczenia fińskiej oświaty z lat 90. ubiegłego wieku wyraźnie pokazywały, że aby osiągnąć przyjęte cele w procesie edukacji należy przede wszystkim zwrócić uwagę na kadrę, jej wiedzę, kwalifikacje, kompetencje, sytuację materialną i pozycję społeczną”. Pytania do dyskusji: • • • Jaka kadra jest potrzebna w danej szkole tak, aby wychodziła naprzeciw wizji danej lokalizacji i potrzebom uczniów? Jaki jest profil pożądanego nauczyciela, dyrektora? Jak to osiągnąć? JAK ORGANIZOWAĆ WSPÓŁPRACĘ W ZAKRESIE WYKORZYSTANIA ZASOBÓW I BAZY PRACODAWCÓW W MODELU? Infrastruktura i zasoby lokalowe nie są w Polsce problemem. Wystarczy tylko uporządkować kwestie prawnoinstytucjonalne dostępu do baz, zasobów. Ważne są również zachęty dla pracodawców – jest to jedna z form docenienia ich i włączenia w proces nauczania. Pytania do dyskusji: • • Czego dokładnie potrzebujemy, aby zrealizować nasz cel? Jakie są możliwości dostępu do tych zasobów? W JAKI SPOSÓB STWORZYĆ SIEĆ DIALOGU, WSPÓLNEGO JĘZYKA I WSPÓLNEJ NOMENKLATURY ABY PRZEDSIĘBIORSTWA, ORGANIZATOR KSZTAŁCENIA I SZKOLENIA, SŁUŻBY ZATRUDNIENIA, ORGANY PUBLICZNE, ORGANIZACJE BADAWCZE ORAZ INNE WŁAŚCIWE ZAINTERESOWANE STRONY MOGŁY SKUTECZNIEJ PRZEKAZYWAĆ INFORMACJE O POTRZEBACH RYNKU PRACY ORAZ LEPIEJ DOPASOWYWAĆ ROZWÓJ WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I KOMPETENCJE DO TYCH POTRZEB? Jednym z kluczowych problemów współczesnego świata jest to, że różne osoby mówią często o tym samym – jednak zupełnie różnymi językami. Jest to również doświadczenie spotkań PST. Dlatego kluczowy jest klimat dla dialogu. Usługa współfinansowana w 85% ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Pytania do dyskusji: • • Czy mówimy o tym samym? Co mamy na myśli? W jaki sposób można to osiągnąć? JAKIE WSKAŹNIKI I NARZĘDZIA POMIAROWE NALEŻY ZASTOSOWAĆ, ABY MÓC ODPOWIEDNIO MIERZYĆ I W ODPOWIEDNIM CZASIE PRZEKAZYWAĆ INFORMACJE DOTYCZĄCE SZANS ABSOLWENTÓW NA ZATRUDNIENIE ORAZ FAKTYCZNY STAN ZATRUDNIENIA UCZNIOM I ABSOLWENTOM, ORGANOM FORMALNYM, WŁADZOM, INSTYTUCJOM ZAJMUJĄCYCH SIĘ EZIU I PRACODAWCOM? JAKA JEST ROLA KAŻDEGO Z NICH W TYM PROCESIE I KTO JEST GŁÓWNYM ODPOWIEDZIALNYM ZA WPROWADZENIE POTRZEBNYCH ZMIAN? Cytując autora ekspertyzy, dr inż. Hosseina Ghaemi: „Brak pomiaru i zdefiniowanych wskaźników o szansach absolwentów na zatrudnienie oraz faktyczny stan zatrudnienia po zakończeniu szkoły może doprowadzić do absurdalnych efektów końcowych dalekich od założonych. Jak każdy proces poddany sterowaniu potrzebny jest mechanizm sprzężenia zwrotnego przy wykorzystaniu elementów pomiarowych i ciągłego porównania regulowanych efektów z założonymi celami. Dynamicznie zmieniające się warunki rynkowe wymagają nieustannego monitorowania i uporządkowania pomiarów, wedle z góry zdefiniowanych wskaźników.” Warto, zatem, na każdym etapie zadawać sobie pytania: • • • • Co jest celem kształcenia? Komu i czemu konkretna szkoła, konkretny zakres materiału, treści, konkretne narzędzia służą? Czyje cele są realizowane i czyje potrzeby zaspokajane? W jaki sposób można zmierzyć efekty osiągnięcia założonych celów? Czy założone cele są spójne z wizją regionu? JAK ZAPEWNIĆ WSPARCIE ŚRODOWISKA? JAK NA KONKURENCYJNYM RYNKU UTRZYMYWAĆ TRANSPARENTNOŚĆ FINANSOWĄ I MERYTORYCZNĄ? Głównym elementem procesu jest nieprzerwany i wielostronny przepływ informacji i wiedzy pomiędzy jego poszczególnymi uczestnikami. Aby te interakcje mogły zachodzić potrzebna jest nie tylko twarda infrastruktura komunikacji (narzędzia i miejsca debaty), ale wypracowana kultura dialogu i zaufania. Chodzi tu głównie o postawy poszczególnych uczestników procesu wynikające z ich własnych aspiracji oraz wyobrażeń co do zachowań pozostałych uczestników systemu. Te motywacje i przeświadczenia są fundamentem definiującym charakter i zakres działań podejmowanych przez każdego z uczestników z osobna. Dla powodzenia procesu kluczowe staje się ograniczanie funkcjonowania destrukcyjnych postaw i działań. Wypracowywanie kultury dialogu i zaufania pozwalającej na ciągłą weryfikację wzajemnych motywacji i postaw staje się bardzo ważnym zadaniem. W efekcie możliwe jest zbudowanie konsensusu w zakresie wspólnych celów oraz nakładów, jakie zgadza się ponieść każda ze stron, aby osiągnąć te cele. Usługa współfinansowana w 85% ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Odpowiednią kulturę dialogu i zaufania można zdefiniować przez pryzmat zasad, wydyskutowanych i 3 zaakceptowanych przez wszystkich uczestników procesu. Można zaproponować następujący katalog zasad : • • • • • • • • • Zaufanie Inkluzywność Partnerstwo Sieciowość Transparentność Różnorodność Adaptacyjność Ukierunkowanie na dobro wspólne Otwartość Pytanie do dyskusji: • Co zrobić, aby możliwe było funkcjonowanie w oparciu o powyższe zasady? JAK ZAPEWNIĆ SPÓJNOŚĆ DZIAŁAŃ PRZY ICH UGRUNTOWANIU KONTYNUOWANE W SPOSÓB SYSTEMATYCZNY I TRWAŁY? TAK, ABY MOGŁY BYĆ Problem, który został podjęty przez wielu uczestników II spotkania PST dotyczył integracji dotychczasowej wiedzy, działań, zdobytego na różnych polach i w różnych projektach doświadczenia oraz zapewnienie trwałości działania procesów, które skutkują dobrymi wynikami. • • • Co jest dobrą praktyką? Jakie cele zostały osiągnięte? Czy to jest spójne z wizją rozwoju danej lokalizacji? Jak się to wpisuje w filozofię regionu? Jak się to wpisuje w filozofię szkoły? BENEFICJENCI Lokalny model współpracy działa na rzecz nie tyle jednego, konkretnego przedsiębiorcy, ale ucznia, który – dzięki nauce przez doświadczenie – nabiera kompetencji zaradności życiowej – co w konsekwencji daje efekt w postaci radzenia sobie na rynku pracy. Pytanie do dyskusji: • • Kto jest beneficjentem procesu? Jakie są cele beneficjenta? 3 „System inteligencji regionalnej jako odpowiedź na wyzwania przyszłości. Raport podsumowujący III etap badania pt. „Stan obecny i prognoza zmian oraz kierunków rozwoju gospodarki i rynku pracy w województwie pomorskim” zawierający wnioski i rekomendacje”, 2011, IBnGR, Gdańsk Usługa współfinansowana w 85% ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego • W jaki sposób proces wspiera realizację zamierzonych celów? Członkowie PST ds. wysokiej jakości kształcenia zawodowego i ustawicznego rekomendują: • • • • • • Podjęcie działań w kierunku opracowywania lokalnych modeli współpracy i wsparcia dla tego procesu oraz zapewnienia jego trwałości. Utworzenie Rady Programowej przy Marszałku oraz Rad Programowych w szkołach, które czuwałyby nad realizacją tego zadania. Opracowanie programu zintegrowania dostępnych źródeł danych, dostępnej wiedzy dotyczącej szkolnictwa zawodowego. Opracowanie programu zarządzania dostępną wiedzą. Podjęcie debaty na temat zintegrowanej polityki wsparcia w sferze doradztwa zawodowego dla uczniów i rodziców. Budowanie atmosfery dialogu - tworzenia warunków, dobrego klimatu dla otwartych debat ponad podziałami, z udziałem uczniów, nauczycieli, rodziców, pracodawców, przedstawicieli administracji samorządowej i innych instytucji środowiska lokalnego. Usługa współfinansowana w 85% ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego