Program prac konserwatorskich dotyczących wnętrza budynku tzw

Program prac konserwatorskich dotyczących wnętrza budynku tzw

Program prac konserwatorskich dotyczących wnętrza budynku
tzw. Pałacu pod Globusem, obecnie Akademii Sztuki w
Szczecinie.
Zak re s obe jmuje k onse r wac ję i re nowac ję we styb ul u, k or ytar z a wr az z G ale r i ą
Re k tor sk ą par ti i par te r u.
Aut or :
Il on a Na ł ęcka -Cz ern ia wska
1. PRZEDM IO T, PO DSTAWA O PRACO WANIA I INFO RM ACJE O G Ó LNE
1. 1. Pr ze dmi ot opr ac owani a
Opracowanie obejmuje wykonanie programu prac konserwatorskich wraz z badaniami odkrywkowymi budynku
Akademii Sztuki w Szczecinie, tzw. „Pałac Pod Globusem”, wpisany do rejestru zabytków pod nr A-820 z dnia
17.04.1976r. Opracowanie obejmuje westybul wejściowy, korytarz przy portierni oraz Galerię Rektorską parter.
1. 2. Podstawa opr ac owani a
1. Zlecenie inwestora,
2. Program prac stworzono na podstawie doświadczeń przy wykonywaniu konserwacji Galerii Rektorskiej I
pietra oraz na podstawie wykonanych badań i odkrywek autorstwa mgr Aleksandry Niedziółki oraz programu
prac pt.” Program prac konserwatorskich wraz ze szczegółową historią obiektu został opracowany przez mgr
Aleksandrę Niedziółkę „Program prac konserwatorskich zabytkowego wnętrza Gmachu rektoratu Akademii
Sztuki w Szczecinie”.
3. Badania organoleptyczne,
4. Dokumentacja fotograficzna.
1. 3. Dane i nwe stor a
Akademia Sztuki
pl. Orła Białego 2; 70-562 Szczecin
1. 4. Lok ali z ac ja i nwe styc ji
pl. Orła Białego 2; 70-562 Szczecin
1. 5. O pr ac owani e
m gr Il on a Na ł ęcka - Cz ern i a wska
2. ZAKRES PRAC
Program prac obejmuje parter Galerii Rektorskiej, korytarz przy portierni i westybul. Badania stratygraficzne
wykonano na detalu architektonicznym – kapitelach, ścianach boniowanych, fryzie gładkim, kolumnach,
balustradach i tralkach schodów.
3. HISTORIA1
„Zasadniczy układ wnętrza pałacu był dwutraktowy, z korytarzem między traktowym tylko w środkowej części
budowli. Na osi budynku usytuowana była sień wejściowa flankowana trzema pokojami. Holl prowadził do
poprzecznego korytarza i do salonu ogrodowego stanowiącego przedłużenie osi środkowej. Tylny trakt, oprócz
1
Program prac konserwatorskich wraz ze szczegółową historią obiektu został opracowany przez mgr Aleksandrę Niedziółkę „Program prac
konserwatorskich zabytkowego wnętrza Gmachu rektoratu Akademii Sztuki w Szczecinie”.
salonu, mieścił po prawej stronie trzy pokoje oraz gabinet i miał charakter prywatnych apartamentów pana
domu, po lewej stornie m.in. kuchnia, jadalnia, kredens, łazienka i małe pomieszczenia gospodarcze. W
podwórzu rozciągał się osiowo rozpolowany ogród.
Zasadnicza przebudowa, a właściwie budowa nowego obiektu na miejscu wcześniejszej struktury, miała
miejsce wraz z przejęciem pałacu przez towarzystwo ubezpieczeniowe National-Verischerung-Gesellschaft.
Firma ta czyniła starania nad przejęciem, jak to wówczas określono „Domu Wietzlowa”, (niem. Wietzlowschen
Hause) począwszy od 1873 r. Autorem projektu nowej siedziby towarzystwa ubezpieczeniowego National był
pochodzący ze Szczecina berliński architekt Franz Wichards (ur. 12.11.1856 r. w Szczecinie, zm. 30.09.1919 r.
w Berlinie). Było to pierwsze tak poważne zlecenie jakie otrzymał trzydziestoczteroletni wówczas architekt.
Wniosek o pozwolenie na budowę został złożony do Dyrekcji Królewskiej Policji Budowlanej 31 licpa 1890 r.
Zachowany w aktach Policji Budowlanej projekty sygnowane są przez Wichardsa w Berlinie 1 lutego 1890 r.
Pozwolenie na budowę zostało udzielone 3 maja 1890 r. Niewielkie korekty do zatwierdzonego projektu
wprowadził Wichards jeszcze w trackie realizacji inwestycji we wrześniu 1890 r. Zmiany dotyczyły wymiarów i
konstrukcji dwóch klatek schodowych i układu niektórych pomieszczeń w tylnym skrzydle oraz rezygnacji z
dodatkowych schodów w południowo-zachodnim trakcie skrzydła środkowego.
Wichards zdecydował się na całkowitą przebudowę, a właściwie wzniesienie nowego gmachu w
miejscu dawnego pałacu. Nie można wykluczyć czy przy budowie wykorzystano choćby część z murów
obwodowych starej struktury, choć wykonanie budowli jako całkowicie podpiwniczonej raczej wyklucza tę tezę.
Zburzenie jednego z nielicznych budynków w mieście uznawanego wówczas jako zabytkowy musiało wzbudzić
negatywne komentarze. Zdaniem R. Makały to właśnie dlatego Wichards zdecydował się na nawiązania do
architektury pałacu Grumbkowa w elewacji frontowej nowego gmachu. Zasadnicza kompozycja elewacji
nawiązuje do barokowego pałacu, środkowy pseudoryzalit również został opięty pilastrami w wielkim porządku,
rozwiązanie poszczególnych detali, tj. zastosowanie rzeźbiarskich medalionów i monumentalnej attyki
zwieńczonej wazami stanowi bezpośrednie nawiązanie do dekoracji zburzonego pałacu. Całość elewacji została
jednak znacznie podwyższona kosztem likwidacji mansardowego dachu i zastosowania dachu dwuspadowego,
częściowo ukrytego za wysoką attyką. W bogatej dekoracji rzeźbiarskiej nawiązano do wzorów włoskiego
renesansu, choć całość dzięki znacznej monumentalizacji form i zastosowaniu zasady dominacji formalnej
środkowego pseudoryzalitu nawiązuje do architektury pałacowej doby baroku.
Nowa funkcja wymagała wprowadzenia daleko idących zmian dyspozycji wnętrza. W związku z
nowym programem funkcjonalno-użytkowym budowla zyskała dużo większą powierzchnię kosztem
zlikwidowanego ogrodu. Nowa budowla sięgała ponad 65 m w głąb działki i została rozplanowany na rzucie
litery „H” z dwoma skrzydłami usytuowanymi równolegle do placu i prostopadle ustawionym skrzydłem
poprzecznym o szerokości 15 m, mieszczącym reprezentacyjną klatkę schodową. W przyziemiu lewej osi fasady
ulokowano przejazd bramny na jeden z dwóch wewnętrznych dziedzińców. W parterze budynku zaplanowano
pomieszczenia biurowe towarzystwa ubezpieczeniowego i sale obsługi interesantów, wyższe piętra zajmowały
biura zarządu i administracji. Na pierwszym piętrze ulokowano salę posiedzeń i pokoje dyrektora. Na II piętrze
znalazło się obszerne mieszkanie dyrektora z reprezentacyjną salą jadalną. Pokoje zajmowane przez księgowość
oraz zaplecze gospodarcze ulokowano w tylnym skrzydle gmachu. Dodatkowe pomieszczenia gospodarcze, w
tym mieszkanie dla portiera i innego personelu pomocniczego, ponadto pomieszczenia magazynowe, łaźnie i
toalety dla pracowników oraz pomieszczenia techniczne mieszczące centralę grzewczą i wentylatornię
umieszczono w piwnicy. Tym samym wnętrze budynku podzielono na cztery strefy funkcjonalne: dostępne dla
wszystkich pokoje obsługi interesantów, biura dyrektora i zarządu towarzystwa, mieszkanie dyrektora oraz
pomieszczenia pomocnicze. Temu schematowi odpowiadała dekoracja wnętrz. Najbardziej reprezentacyjny
wystrój uzyskała przestrzeń wejściowa z westybulem i monumentalnym holem schodowym ozdobiona
kolumnami wykonanymi z czerwonego marmuru (w odmianie Kiefersfelder Marmor). Z tego samego marmuru
zostały wykonane balaski balustrady schodów, poliki i parapety schodów wykonano przy użyciu saksońskiego
piaskowca ze złóż z Cottar (Cottaer Sandstein). Marmuru o szarej barwie użyto natomiast do wykończenia
innych detali tj. kule wieńczące balustradę klatki schodowej. Stopnie schodów odkuto z granitu strzegomskiego
(Oberstreitor Granit). Kolumny dźwigające sklepienie zwierciadlane dwukondygnacjowego holu zostały
wyposażone w jońskie kapitele odlane z mosiądzu. Stropy zostały wykonane na teownikach stalowych i
zasłonięte podwieszanymi, tynkowanymi plafonami. Najbardziej dekoracyjnie zostały opracowane sufity
pomieszczeń znajdujących się w pomieszczeniach położonych w trakcie frontowym, ozdobione opracowanymi
sztukatorsko fasetami i plafonami. Ornamentyka sztukaterii w części pomieszczeń traktu frontowego posiada
bogata neorokokowe formy, co miało zapewne nawiązywać do dekoracji wnętrz pałacu Grumbkowa. Inne
posiadają dekoracje pasowe, geometryczne i floralne z często występującym motywem liści dębu. W Sali
posiedzeń na osi traktu frontowego II piętra wykonano drewniany strop kasetonowy, natomiast w Sali jadalnej
na II piętrze założono drewniany strop belkowy. W części pomieszczeń zamiast stiukowych faset zastosowano
drewniane, profilowane listy maskujące instalację elektryczną. Wszystkie pomieszczenia traktu frontowego
zostały pierwotnie wyposażone w dębowe boazerie o płycinowej dekoracji. Wyjątkowo ozdobne boazerie
wykonano w sali jadalnej, gdzie zamontowano również okazały piec kaflowy. Stolarki drzwiowe wykonano
jako drewniane i pobejcowano na kolor ciemnowiśniowy. Część stolarek zyskała wyjątkowo ozdobną
ornamentykę neorokokową. Posadzki westybulu i holu zostały wykonane z biało-czarnych ozdobnych płytek
ceramicznych, podłogi pomieszczeń biurowych zostały wykończone gipsowym jastrychem z linoleum, w
pokojach dyrektora i pokojach zarządu wykonano dębowe parkiety.
Biura i pomieszczenia pomocnicze
ulokowane w tylnym skrzydle miały natomiast czysto utylitarny charakter i pozbawione były dekoracyjnego
opracowania.
Do wykończenia fasy również zastosowano dużo naturalnego kamienia. Rustykę parteru wykonano z
piaskowca postelwickiego (Postelwitzer Sandstein), kamieniarka wyższych kondygnacji została natomiast
odkuta w piaskowcu z Cotta (Cottaer Sandstein). Pole elewacji I i II piętra, elewacje tylne i wewnętrzne a także
wnętrze przejazdu bramnego wykończono białą cegłą sylikatową (Siegersdrofer Stein).
Zasadnicze roboty budowlane ukończono do grudnia 1891 r. Łączny koszt budowy sięgnął kwoty 721
tyś. marek. Łączna powierzchnia użytkowa budynku wynosiła 1180 m2. Większość wykonawców wywodziła się
z Berlina. Tylko podstawowe roboty budowlane zostały powierzone szczecińskiemu mistrzowi murarskiemu
Eugenowi Deckerowi. Roboty rzeźbiarskie przy fasadzie wykonał Bieber z Berlina, dekoracje malarskie wnętrza
i projekt witraży dla wielkich okien głównej klatki schodowej opracowała berliński malarza Gustav Neuhaus,
wykończenie wnętrz powierzono natomiast Leonowi Wolfowi ze Szczecina. Roboty kamieniarskie powierzono
Karlowi Schillingowi z Berlina, instalację grzewczą i wentylację wykonała firma Johanna Haaga z Augsburga,
roboty stolarskie wykonała berlińska G. u. H. Schütze z Berlina, oraz stolarnie szczecińskie Rubow u. Walter i
Fricke u. Sponholz. Kute kraty elewacji frontowej wykonane zostały przez Langera i Methlinga z Berlina.
Wichards musiał być dumny ze swojej pierwszej, tak prestiżowej realizacji, skoro pochwalił się nią w
branżowym periodyku „Zeitschrift für Bauwesen” z 1894 r. W załączonym do pisma dodatku w postaci Atlasu
opublikowano rysunki i fotografie budynku zawierające rzut parteru i piętra, przekrój, rysunek elewacji we
fragmencie przedstawiającym pseudoryzalit elewacji frontowej oraz zdjęcie ukończonego gmachu.
Na początku 1905 r. jeden z pokoi położonych w tylnym trakcie skrzydła frontowego, przy narożniku północnej
elewacji skrzydła środkowego przeznaczono na pomieszczenie dodatkowej klatki schodowej. Drewniane
czterobiegowe schody z duszą wykonano według projektu Eugena Weschelmanna. W 1909 r. pod kierunkiem
budowniczego Putzke rozebrano budynek dawnych stajni pałacowych usytuowany przy północnym dziedzińcu
gmachu.
Połowie 1909 r. Weschelmann wykonał na zlecenie Dyrektora Towarzystwa Ubezpieczeniowego
National projekt zabudowy tylnej części nieruchomości przy Rossmarkt 2. Projekt zakładał wzniesienie
trójpiętrowego budynku na rzucie prostokąta, usytuowanego równolegle do budynku frontowego, stykającego
się elewacjami bocznymi z granicami parceli i połączonego z budynkiem głównym jednokondygnacjowym
łącznikiem. Budynek miał być przeznaczony na potrzeby biurowe. Pozwolenie na budowę wydano 28 sierpnia
1909 r. Projekt był jednak wielokrotnie korygowany. Ostatecznie tylko część robót budowlanych ukończono
przed 1912 r. Zrealizowana budowla odbiega od pierwotnego projektu sposobem wykończenia elewacji, dość
bogaty wystrój elewacji w projekcie zastąpiono uproszczonym rozwiązaniem, nawiązując do wykończenia
części oficynowej budynku głównego poprzez zastosowanie białej licówki. Zmieniono również konstrukcję
łącznika, który oparto na słupie, zamiast pierwotnie planowanego przęsła żelaznego.
Budek szczęśliwe wyszedł bez szwanku z wojennych bombardowań Szczecina. Polskie władze
przeznaczyły budynek na cele urzędowe lokując w gmachu Ośrodek Szkolenia Partyjnego. W 1961 r. budynek
przekazano na potrzeby Liceum Medycznego, które było tu głównym gospodarzem do września 2010 r. Po roku
2000 część pomieszczeń II piętra zaadaptowano na potrzeby wybranych wydziałów Urzędu Marszałkowskiego.
Od października 2010 r. budynek przekazano w zarząd nowopowstałej Akademii Sztuki, która stała się
właścicielem obiektu w sierpniu 2012 r. Obecnie w gmachu oprócz pomieszczeń dydaktycznych znajduje się
siedziba rektoratu uczelni.
Po 1945 r. nie prowadzono poważniejszych prac remontowych przy obiekcie i ograniczono się jedynie
do bieżących remontów, które dotyczyły głównie wnętrza obiektu. Niestety zamalowano oryginalne
wykończenie kolorystyczne ścian i sufitów oraz niektórych stolarek drzwiowych.
Po 1993 r. przeprowadzono remont fragmentu elewacji frontowej, z częściowym odtworzeniem detalu naczółka
nad oknem w lewej skrajnej osi II kondygnacji, który został uszkodzony poprzez zalanie z nieszczelnej rury
spustowej oraz z powodu nieszczelnego opierzenia.
Od 17 kwietnia 1976 r. budynek jest chroniony prawem na mocy wpisu do rejestru zabytków – obecny nr rej A820.
4. Opis
Hol umiejscowiony jest w prostopadłym skrzydle środkowym budynku, przechodzi w korytarze dwóch
skrajnych skrzydeł równoległych. Dwukondygnacyjny, umiejscowiony w centralnej części budynku stanowi
dojście do pomieszczeń. Zajmuje jeden trakt od strony północnej. Mieści usytuowaną wzdłuż ściany północnej
monumentalną klatkę schodową o dwóch zbieżno-rozbieżnych biegach. Przestrzeń wokół klatki schodowej
podzielona jest na parterze oraz na I piętrze na przęsła: po trzy od strony wschodniej i zachodniej oraz pięć od
strony południowej. Korytarze 4 i 5- przęsłowe. Na obu kondygnacjach poszczególne przęsła sklepione są
krzyżowo, rozdzielone łukami. Klatka schodowa otwarta na I piętro. Na pierwszym piętrze nad klatką schodową
sklepienie zwierciadlane wsparte na kolumnach.
Ściany obu kondygnacji holu podzielone są na strefy: cokołu, środkową, zwieńczoną gzymsem, i łuku
jarzmowego. Pionowe podziały ścian na parterze stanowią pilastry przechodzące w łuki międzysklepienne. Na
pierwszym piętrze między przęsłami konsole ozdobione ząbkowaniem, a w narożach holu dodatkowo z roślinną
dekoracją sztukatorską. Ściany Galerii Rektorskiej zdobione pasami płytkiego boniowania. Portale prostokątne,
profilowane. Portal w korytarzyku wschodniego skrzydła dodatkowo ozdobiony naczółkiem wspartym na
konsolach, z wolutowym tympanonem, ze zdobiącymi sterczynami na osi środkowej i skrajach naczółka.
Balustrada schodów tralkowa, z szeroką poręczą, słupkami zwieńczonymi kulami.
Sklepienie I piętra zdobione trzema plafonami w symetrycznym układzie wzdłuż ściany północnej. Plafony
wyznaczone są przez dekoracje sztukatorskie: profilowane ramy z kartuszami w narożach i na osiach, które
wypełnione są: na obrzeżu festonami z liści dębu i laurowymi przewiązanymi wstęgą, rozdzielonymi kwiatami, a
między plafonami festony z owoców. Dodatkowo pośrodku dekorację wzbogacają motywy muszli. W korytarzu
skrzydła zachodniego, po stronie południowej prosty sufit zdobi profilowany, drewniany gzyms z motywem
ząbkowania, a jego wnętrze stanowią metalowe płyciny ujęte w drewniane, cienkie, profilowane ramki.
Hol zdobiony jest trzema rodzajami kamienia: kolumny na I piętrze oraz balaski balustrady schodów wykonano
z czerwonego marmuru (w odmianie Kiefersfelder Marmor).
Kule wieńczące balustradę klatki schodowej wykonano z marmuru o szarej barwie. Balustradę oraz słupki
balustrady schodów wykonano przy użyciu saksońskiego piaskowca ze złóż z Cottar (Cottaer Sandstein).
Stopnie schodów odkuto z granitu strzegomskiego (Oberstreitor Granit). Dodatkowo kolumny dźwigające
sklepienie zwierciadlane dwukondygnacyjnego holu zostały wyposażone w jońskie kapitele z metalu. Posadzka
wyłożona płytkami ceramicznymi w układzie dywanowym.
Drzwi do pomieszczeń ramowo- płycinowe.
Galeria Rektorska, korytarz i westybul
Ściany, gzymsy, portale, cokoliki oryginalnie wykonane jako detal architektoniczny w zaprawie
wapiennej wykańczany zaprawą gipsową na gładko. Ściany zdobione delikatnym boniowaniem, wielokrotnie
przemalowane. Pierwotnie na powierzchnie zaprawy gipsowej nałożono izolacje w postaci pokostu lnianego
nakładanego na gorąco, a następnie malowane. Powierzchnia ścian wygląda nieestetycznie, w wielu miejscach
farba łuszczy się i odpada, zatarty jest rysunek płyciny, wyprawy tynkarskie są puste.
Bardzo dobrze zachowane granitowe stopnie, niewielkie ubytki oraz powierzchniowe zabrudzenia.
Poręcze oraz słupki wykonane z piaskowca wielokrotnie przemalowane farbami, m.in. olejnymi oraz z
zacierkami cementowymi. Farby łuszczą się i odpadają. Powierzchnia kamienia po zdjęciu przemalowań
wykazuje zabrudzenia oraz zatłuszczenia.
5. PROGRAM PRAC KONSERWATORSKICH
Sztukateria gipsowa polichromowana na suficie i ścianach westybulu
1.
Oczyszczenie powierzchni ścian z przemalowań metodą mechaniczno- chemiczną, stosując pasty
spulchniające . Aby wzmocnić efekt usuwania kilku warstw przemalowań można się posiłkować za
wytwornicą pary wodnej.
2. Wykonanie iniekcji wzmacniających oryginalną, osłabioną strukturę zaprawy: czystą żywicą
akrylową w dyspersji wodnej z mleczkiem cementowym z białego cementu. Zabezpieczenie
polichromii w miejscach pęknięć i niewielkich otworów bibułką japońską, na czas podklejania
zaprawy. Wyprawy silnie skorodowane usunąć i wykonać nowy tynk wapienny na bazie trasu.
3.
Usunięcie starych łat i kitów.
4.
Skucie tynków zamoczonych, zakażonych biologicznie, zasolonych do powierzchni cegły.
a. Pod skutym tynkiem osłabione, osypujące się cegły powyżej 30% zniszczenia materiału
ceramicznego wymienić na nowe. Pozostałe materiały przy mniejszych stopniu dezintegracji
materiału wzmocnić preparatem na bazie tetraetoksysilanu.
b. Miejsca, gdzie cegła wykazuje zielone naloty biologiczne zdezynfekować preparatem
przeznaczonym do usuwania glonów, grzybów, porostów i mchów z powierzchni mineralnych
materiałów budowlanych. Miejsca bardzo silnie zaatakowane nasycić dwukrotnie przez natrysk
spryskiwaczem lub przez nasycenie pędzlem- 5-8% pow.
c. Jako warstwę tynku podkładowego położyć materiał wapienno-trasowy o dużej dyfuzyjności,
dobrym współczynniku elastyczności, niskim skurczu, wytrzymałości ok. 3-5MPa.
d. Nawierzchniowo nałożyć tynk o dopasowanym uziarnieniu i spoiwie do tynków oryginalnych.
Dodatek cementu do zaprawy powinien być wysokiej marki. Tynk zacierać na gładko.
e. całość pomalować farbami akrylowymi zgodnie z oryginalną kolorystyką, elementy złocone
wyzłocić na mikstion za pomocą szlagmetalu i zabezpieczyć werniksem akrylowym matowym.
f. kapitele/ zworniki należy uzupełnić masami gipsowymi, zaizolować gruntem akrylowym i
pomalować w kolorze NCS S 2020-Y10R, zgodnie z przyjęta kolorystyką na Galerii
rektorskiej I pietra.
Konserwacja ścian pionowych, boniowanych
1.
Oczyszczenie powierzchni ścian i fryzów gładkich z przemalowań metodą mechaniczno- chemiczną
/np. preparat do spulchniania warstw malarskich na bazie rozpuszczalników: np. dwuchlorometanu,
metanolu, kompresy i tampony z waty i wody destylowanej, szpachelki, skalpele, noże/.
2.
Oczyszczenie powierzchni – delikatne oczyszczenie wodą z dodatkiem anionowych i niejonowych
substancji powierzchniowo-czynnych - delikatne pocieranie zwilżoną gąbką, i natychmiast
wycieranie do sucha.
3.
Usuniecie pozostałości zabezpieczeń woskowych lub olejnych – tampon zwilżony terpentyną lub
benzyną lakową.
4.
Wzmocnienie i utwardzenie zwietrzałych, osłabionych partii - woda wapienna.
Konsolidacja tynku z murem /w miejscach występowania rozwarstwień i pęcherzy podtynkowych/ -
5.
przy pomocy zaprawy na bazie syntetycznego wapna hydraulicznego z wypełniaczem mineralnym.
Sklejanie rozwarstwień, spęcherzeń, odspojeń w stiuku - woda wapienna, mleko wapienne z
6.
dodatkiem gipsu, zastrzyki z wodnej dyspersji polioctanu winylu /dociski/.
7.
Usunięcie wtórnych uzupełnień z zaprawy cementowej.
8.
Powierzchnie ścian należy wykończyć zaprawami gipsowymi z wiernym odtworzeniem boniowania,
następnie całą powierzchnie zaizolować gruntem akrylowym i pomalować zgodnie z przyjętą
kolorystyką wg. NCS S 3010-G90Y.
Sklepienia i lukarny pomalować w kolorze złamanej bieli zgodnie z przyjętą kolorystyką S 1000-N.
9.
Konserwacja piaskowca.
1.
Oczyszczenie piaskowca z przemalowań metodą mechaniczno- chemiczną /np. preparat do spulchniania
warstw malarskich na bazie rozpuszczalników, np.: dwuchlorometanu, metanolu/, kompresy i tampony
z waty i wody destylowanej, szpachelki, skalpele, noże, z doczyszczaniem parą wodną /wytwornica
pary wodnej100-110 º C/ wraz z zastosowaniem gotowych specjalistycznych, przeznaczonych do tego
preparatów.
2.
Wykuć wtórne kity i uzupełnienia.
3.
Tłuste zaplamienia należy usunąć z porów kamienia poprzez zmydlanie przy użyciu mieszaniny z
amoniakiem. Mydła należy usuwać do okładów z wody destylowanej.
4.
Uzupełnienie drobnych ubytków zaprawą mineralną pod kolor piaskowca.
5.
W
razie
konieczności
scalenie
kolorystyczne
specjalistycznymi
farbami
krzemianowymi
przeznaczonymi do laserowanie kamienia.
Konserwacja marmuru i granit.
1. Oczyszczenie powierzchni z zabrudzeń wodą z dodatkiem anionowych i niejonowych substancji
powierzchniowo-czynnych – kamień, lastrico.
2. Usunięcie uzupełnień cementowych.
3. Uzupełnienie ubytków - spękań w kamieniu i w sztucznym kamieniu, dobranymi odpowiednim
rodzajem kruszywa i zaprawy mineralnej.
4. Wypolerowanie uzupełnień.
5. Uzupełnienie ubytków –fleki z kamienia naturalnego /marmur np. noski stopni/
a/ fleki klejone na żywicę np. epidian 5, dodatkowo montowane na bolce mosiężne, szlifowanie fleków
pasta polerską do kamienia.