Modelowe postacie wybranych środków znieczulenia miejscowego
Transkrypt
Modelowe postacie wybranych środków znieczulenia miejscowego
&ARM0RZEGL.AUK -ODELOWEPOSTACIEWYBRANYCHuRODKÌW ZNIECZULENIAMIEJSCOWEGO #Z))/CENABIOFARMACEUTYCZNA -ODELDRUGFORMULATIONSOFSELECTEDOFLOCALANAESTHETICS 0ART))"IOPHARMACEUTICALASSESSMENT -ONIKA"ALCERKIEWICZ%DMUND'RZEuKOWIAK 0ASCAL,E#ORRE-AJA2ATAJCZAK%NSELME!NNA7OLC +RZYSZTOF3TEFANKIEWICZ +ATEDRAI:AKAD&ARMACJI+LINICZNEJI"IOFARMACJI 5NIWERSYTET-EDYCZNYIM+AROLA-ARCINKOWSKIEGOW0OZNANIU ,ABORATOIREDE0HARMACIE'ALENIQUEET"IOPHARMACIE5NIVERSITÂDE2ENNES +ATEDRA'ENETYKII0ODSTAW(ODOWLI:WIERZT 5NIWERSYTET0RZYRODNICZYW0OZNANIU Streszczenie W ostatnim okresie podejmowane są liczne próby dotyczące poszukiwania bezpieczniejszych i skuteczniejszych leków, między innymi przez próby chemicznej syntezy czystych izomerów optycznych wcześniej poznanych substancji leczniczych. Podobny kierunek badań w grupie anestetyków lokalnych doprowadził do syntezy lewobupiwakainy i ropiwakainy. Dzięki mniejszej lipofilności oraz słabszemu powinowactwu do kanałów sodowych i potasowych mięśnia sercowego, substancje te utraciły cechy, które w przypadku związku macierzystego decydowały o jego wysokiej toksyczności. Z myślą o osiągnięciu bezpieczniejszej oraz efektywniejszej analgezji, jak dotąd badano wiele nowoczesnych form leku. Dobre rezultaty w badaniach przedklinicznych przyniosło wykorzystanie mikrosfer polimerowych. Wyniki tych badań sugerują, że uzyskanie efektu przedłużonego uwalniania leków inkorporowanych w mikrosferach pozwala na osiągnięcie przedłużonej analgezji oraz jednoczesne zmniejszenie ryzyka wystąpienia działań niepożądanych. W niniejszej pracy przeprowadzono badania mające na celu ocenę przebiegu procesów kinetycznych jakim podlega substancja lecznicza po zastosowaniu jej w modelowej postaci mikrosfer polimerowych. Doświadczenie z wykorzystaniem zwierząt doświadczalnych przeprowadzono w dwóch etapach. W I etapie badań, grupie zwierząt zakwalifikowanych do grupy kontrolnej podano domięśniowo roztwór chlorowodorku ropiwakainy. W II etapie badań celem określenia farmakokinetyki ropiwakainy uwolnionej z mikrosfer polimerowych, grupie zwierząt podano lek w równoważnej dawce w postaci iniekcji domięśniowej. Badaną substancję oznaczono w osoczu krwi królików zaadaptowaną i zwalidowaną metodą HPLC UV-VIS. Na podstawie przeprowadzonych oznaczeń oszacowano wartości wybranych parametrów farmakokinetycznych. Abstract Over the last years research in anaesthetic pharmacology have been focused on increasing safety of anaesthetics by synthesis of their optical isomers. Similar trend has been noticed with local anaesthetics leading to synthesis of levobupivacaine and ropivacaine. Due to decreased lipid solubility and lower affinity to sodium- potassiumchannels located in heart muscle, these drugs lost those properties, which, in case of the original compound, were responsible for its high toxicity. To achieve safer and more effective analgesia, up to now, many new drug formulations were evaluated. Good results in preclinical studies were obtained with polymer microspheres. Those results suggest that prolonged release of active substance form incorporated microspheres allows to achieve sustained analgesia and lower risk of adverse reactions. In our work we analysed the impact of ropivacaine administration in a form of model polymer microspheres on ropivacaine pharmacokinetic. In our two stage study we used animal model. In the first stage to our control group we administered solution of ropivacaine hydrochloride intramuscularly. In a second stage to establish pharmacokinetic of ropivacaine incorporated in polymer microspheres we administered the drug to a group of animals in an equivalent dose as an intramuscular injection. Concentration of ropivacaine in rabbit plasma was measured by validated and adapted HPLC with UV VIS detection and primary pharmacokinetic parameters were calculated. COPYRIGHT'RUPADR!2+WIECIÊSKIEGO)33. Uzyskane wyniki pozwoliły na stwierdzenie, że domięśniowe podanie ropiwakainy w postaci mikrosfer polimerowych wpływa na modyfikację procesów farmakokinetycznych badanej substancji leczniczej. Podanie leku w postaci mikrosfer polimerowych zmniejsza absorpcję do krążenia ogólnego oraz wydłuża proces eliminacji leku. Słowa kluczowe: mikrosfery, ropiwakaina, znieczulenie miejscowe, PLGA Wstęp Spośród środków znieczulenia miejscowego, najbardziej przydatna w niemal wszystkich rodzajach znieczulenia jest bupiwakaina (BP). Jej szczególne cechy farmakokinetyczno-farmakodynamiczne decydują o zastosowaniu BP w uśmierzaniu bólu porodowego, około- i pooperacyjnego oraz nowotworowego. Powszechną praktyką kliniczną jest stosowanie tego leku w postaci ciągłego znieczulenia zewnątrzoponowego. Wykonywane jest ono techniką powtarzalnych dawek frakcjonowanych lub ciągłego wlewu przez cewnik umieszczony w przestrzeni zewnątrzoponowej. Zarówno w pierwszym jak i drugim przypadku może jednak dojść do zagrażającego życiu podpajęczynówkowego lub donaczyniowego wstrzyknięcia zewnątrzoponowej dawki środka znieczulenia miejscowego [1]. Celem zmniejszenia ryzyka powikłań blokad centralnych z zastosowaniem BP, spośród których wymienia się również zwiększone zagrożenie infekcją bakteryjną oraz rzadziej występujące komplikacje neurologiczne, wciąż poszukuje się nowych, bezpieczniejszych metod znieczulenia [2, 3]. Dla ciągłej analgezji zewnątrzoponowej mogłoby to być podanie jednorazowej dawki środka znieczulenia miejscowego w postaci, która ograniczyłaby wchłanianie substancji leczniczej do krwiobiegu, zmniejszając w ten sposób ryzyko wystąpienia objawów działania kardio- i neurotoksycznego oraz wydłużając czas działania farmakologicznego leku [4, 5]. Realne zagrożenie pojawienia się objawów działania toksycznego w przebiegu znieczulenia BP, wynika z faktu znacznej toksyczności tego leku w porównaniu z innymi środkami znieczulenia miejscowego. Wzrost stężenie BP w osoczu powoduje charakterystyczny zespół objawów, związanych z zaburzeniami pracy serca oraz funkcji ośrodkowego układu nerwowego. Objawy neurotoksyczności pojawiają się zazwyczaj wcześniej i przy niższych stężeniach niż zaburzenia ze strony układu krążenia. Zdarza się jednak, że po podaniu BP objawy kardiotoksyczne mogą wystąpić bez uprzednich objawów ośrodkowych. Bupiwakaina pokonując z łatwością barierę krew – płyn mózgowo-rdzeniowy, po osiągnięciu stężenia toksycznego wywołuje w pierwszej fazie pobudzenie, a przy dalszym wzroście stężeń depresję ośrodkowego układu nerwowego (OUN) ze śpiączką oraz zatrzymaniem oddechu [4, 5]. Potencjalna toksyczność obecnie stosowanych środków leczniczych sprawiła, że ostatnie lata w farmakologii tych związków charakteryzują się poszukiwaniem nowych, bezpieczniejszych leków między innymi przez próby chemicznej syntezy izomerów optycznych wcześniej poznanych sub- Obtained data allowed to conclude that intramuscular injection of ropivacaine in a form of polymer microspheres has a significant impact on pharmacokinetic of the drug. Administration of ropivacaine in a form of polymer microspheres decreases systemic absorption and prolongs drug elimination. Key words: ropivacaine, polymer microspheres, local anaesthesia, PLGA stancji leczniczych. Podobny kierunek badań w grupie anestetyków lokalnych doprowadził do syntezy lewobupiwakainy i ropiwakainy. Kliniczne zastosowanie ropiwakainy (RP) stało się możliwe dzięki doniesieniom o znacznym ograniczeniu ryzyka wystąpienia działań niepożądanych S(-)-enancjomeru N-propylowego homologu BP. Dzięki niższej rozpuszczalności w lipidach oraz mniejszym powinowactwie do kanałów sodowych i potasowych w mięśniu sercowym, RP utraciła cechy, które w przypadku związku macierzystego decydowały o jego wysokiej kardio- i neurotoksyczności [6, 7]. Znacznie wcześniej, przed wprowadzeniem do farmakoterapii leków chiralnych, bezpieczeństwo oraz skuteczność stosowania środków farmaceutycznych osiągane były dzięki udoskonaleniom metod ich otrzymywania. Między innymi w wyniku zastosowania w technologii postaci leku polimerów, możliwe stało się opracowanie takich form leków, które zapewniłyby jednocześnie wysoką skuteczność jak i bezpieczeństwo ich stosowania [8]. Szczególne, biofarmaceutyczne cechy układu wielozbiornikowego spowodowały intensyfikację badań, co zaowocowało licznymi publikacjami i doniesieniami z badań, w przebiegu których testowano anestetyki lokalne, do formulacji których wykorzystano: liposomy [9], kompleksy inkluzyjne z cyklodekstrynami [10, 11], nośniki lipidowe [12], mikrosfery polimerowe [13, 14] czy liposfery [15]. Wyniki cytowanych badań sugerują, że podanie środka znieczulenia regionalnego w nowoczesnej postaci, w tym mikrosfer polimerowych, pozwala na modyfikację biodostępności substancji leczniczej, a przez to zwiększenie skuteczności oraz bezpieczeństwa prowadzonej farmakoterapii. Celem pracy było określenie przy pomocy doświadczalnego modelu zwierzęcego wpływu zastosowania RP w modelowej postaci mikrosfer polimerowych na biodostępność uwolnionej z nich substancji czynnej. Kolejne etapy badań miały umożliwić realizację założonego celu poprzez określenie wpływu zastosowania RP w postaci mikrosfer polimerowych na farmakokinetykę substancji leczniczej, ze szczególnym uwzględnieniem zmniejszonej absorpcji leku do krążenia ogólnego i spowolnienia eliminacji substancji leczniczej oraz weryfikacja, czy niezamierzone wprowadzenie do krążenia ogólnego leku w badanej postaci wiąże się z mniejszym ryzykiem wystąpienia objawów działania toksycznego. Materiał i metody Badania zostały zaakceptowane przez Lokalną Komisję Etyczną ds. Badań na Zwierzętach i zrealizowane w Katedrze i Zakładzie Farmacji Klinicznej i Biofarmacji Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Badane mikrosfery PLGA z RP &ARM0RZEGL.AUK Tab. I. Charakterystyka badanych królików Królik nr Ropiwakaina iniekcja i.m. 1 2 3 4 5 6 7 8 3,2 3,1 3,0 3,2 2,8 4,1 3,0 3,3 Mikrosfery polimerowe z ropiwakainą iniekcja i.m. 3,9 4,4 3,7 4,3 4,0 4,3 - S ± SD 3,2 ± 0,4 4,1 ± 0,3 Dawka podanego leku 5 mg 5 mg Pobraną krew przenoszono do probówek heparynizowanych, a uzyskane przez odwirowanie osocze przechowywano w temperaturze -30 °C do czasu wykonania analizy. Ropiwakainę w pobranym materiale biologicznym oznaczono zaadaptowaną i zwalidowaną metodą HPLC opisaną przez Lorec i wsp. [17] i Tanaka [18]. Badaną substancję poddano ekstrakcji z fazy wodnej do organicznej, a następnie po odparowaniu w strumieniu azotu, suchą pozostałość rozpuszczono w fazie ruchomej. Na kolumnę chromatografu wyposażonego w detektor UV-VIS nastrzykiwano próbki o objętości 50 μl używając jako wzorca wewnętrznego roztworu chlorowodorku BP o stężeniu 10 μg/ml. Wszystkie pomiary, obliczenia oraz automatyczne integracje powierzchni sygnałów opracowano przy użyciu programu komputerowego Empower Pro. uwolniona ropiwakaina (%) – MSRP (RP/RG503H, (proporcje ropiwakaina/ polimer – 40/60)) otrzymano w Laboratoire de 80 Pharmacie Galenique et Biopharmacie Univer70 sité de Rennes [16]. Badania in vivo wykonane w ramach niniejszej pracy przeprowadzono 60 z wykorzystaniem modelu zwierzęcego, kró50 lików rasy Nowozelandzki Biały, obojga płci, o znanej masie ciała. Przed doświadczeniami 40 zwierzęta były karmione pełnowartościową pa30 szą, natomiast 24 h przed rozpoczęciem badań zwierzętom pozostawiano jedynie nieograni20 czony dostęp do wody. Badania prowadzono 10 etapowo. Doświadczenia z wykorzystaniem zwierząt doświadczalnych, poprzedzone zostały 0 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 adaptacją i walidacją chromatograficznej metocz as (h) dy oznaczania substancji leczniczej w osoczu krwi badanych królików. Celem porównania Ryc. 1. Profile (n=6) skumulowanego uwalniania ropiwakainy z mikrosfarmakokinetyki RP uwolnionej z mikrosfer po- fer z polimeru RG503H o stosunku substancji czynnej do polimeru 40/60 limerowych badanie przeprowadzono w dwóch (28) grupach królików. Pierwszą grupę zwierząt zakwalifikowanych do grupy kontrolnej stanowiło 8 królików o masie ciała 3,2±0,4 kg, którym podano domięśniowo 1% roztwór chlorowodorku RP w dawce 5 mg. Drugą grupę stanowiło 6 królików o masie ciała 4,1±0,3 kg, którym podano RP w postaci iniekcji domięśniowej dyspersji wodnej mikrosfer polimerowych w równoważnej dawce 5 mg. Charakterystyka badanych królików została zamieszczona w tabeli I. Wykorzystaną do badań matrycą biologiczną było osocze krwi pochodzącej od badanych królików. Próbki krwi (1,5 ml) pobierano z naczynia krwionośnego ucha zwierzęcia, Ryc. 2. Przykładowe chromatogramy (metoda HPLC) osocza obciążoużywając w tym celu kaniuli naczyniowej. nego badaną substancją i wzorcem; (czasy retencji: badana substancja W obu grupach królików próbki krwi po- – 7,945 min, wzorzec wewnętrzny – 12,089 min) bierano bezpośrednio przed podaniem leku (próbka zerowa), oraz po 0,02; 0,05; 0,08; 0,17; 0,25; 0,33; 0,50; 0,75; 1,00; 2,00; 3,00; 4,00 i 5,00; Wyniki 6,00; 7,00; 8,00 h od momentu podania leku. Ponieważ W oparciu o wartości oznaczonych stężeń (tabela II) badania in vitro kinetyki uwalniania substancji czynnej z badanych mikrosfer (rysunek 1) potwierdziły wydłu- przeprowadzono analizę farmakokinetyczną indywidualnych żenie drugiej, tzw. wolnej fazy uwalniania, w II grupie krzywych zależności stężenia od czasu. Średnie wartości zwierząt dokonano dodatkowych pobrań krwi po 10,00; stężenia RP uzyskane w kolejnych etapach doświadczenia przedstawiono dodatkowo w postaci wykresu (rysunek 3). 24,00 oraz 30,00 h [16]. COPYRIGHT'RUPADR!2+WIECIÊSKIEGO)33. Tab. II. Porównanie średnich wartości stężeń substancji leczniczej uzyskanych po domięśniowym podaniu ropiwakainy w postaci roztworu chlorowodorku - RP oraz modelowej postaci mikrosfer polimerowych - MSRP RP Analiza MSRP Czas [h] statystyczna Test t – S SD S SD 0,02 360,56 303,26 66,35 45,17 Studenta NS 0,05 601,14 260,74 51,41 51,00 IS 0,08 522,03 169,49 33,96 27,83 IS 0,17 0,25 465,65 369,73 214,26 177,74 56,43 42,62 41,24 23,90 IS IS 0,33 273,46 117,94 31,11 17,00 IS 0,50 202,84 159,68 63,49 69,09 32,40 37,70 21,25 19,53 IS IS 130,26 93,09 57,99 38,19 27,36 12,12 7,01 6,40 66,62 55,16 39,68 27,06 20,94 6,46 1,45 0,12 44,95 50,64 41,75 29,34 27,43 20,12 24,43 20,85 33,34 10,50 8,41 5,35 5,90 2,53 9,89 8,68 NS NS NS NS IS IS IS 0,75 1,00 2,00 3,00 4,00 5,00 6,00 7,00 8,00 IS rzystano statystyczny program komputerowy SAS (SAS, 20022003). W obrębie porównywanych grup zweryfikowano normalność rozkładu przy pomocy testu Shapiro-Wilka. Ponieważ dla większości analizowanych zmiennych rozkład nie odbiegał istotnie od normalnego dlatego szczegółowe porównania danych w obrębie grup wykonano w oparciu o test t-Studenta dla par danych (poziom istotności α = 0,05). Istotność różnic między badanymi postaciami leku szacowano wykorzystując test t-Studenta dla par danych (poziom istotności α = 0,05). Wyniki oceny statystycznej dla uzyskanych danych zamieszczono w tabelach II i III. Dyskusja Stężenie ropiwakainy [ng/ml Jednym ze sposobów obniżenia wysokiej toksyczności optycznie czynnej BP jest stosowanie jej czystego 600 S(-)-enancjomeru. Przy jednoczesnym zacho500 waniu podobnego profilu farmakokinetycznego 400 i farmakodynamicznego, lewobupiwakaina (LBP) 300 jest mniej toksyczna od R(+)-enancjomeru (dekstrobupiwakainy) oraz mieszaniny racemicznej 200 [19]. Zastosowanie czystego S(-)-enancjomeru 100 N-propylowego homologu BP również zwią0 zane jest z ograniczeniem ryzyka wystąpienia 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 działań niepożądanych, za które w znacznej mieCzas [h] rze odpowiedzialny jest R(+)-enancjomer RP. Inkorporowanie tej substancji leczniczej w matrycy Ropiwakaina HCl MS Ropiwakaina mikrosfer polimerowych pozwoliło na ujawnienie Ryc. 3. Średnie stężenia ropiwakainy w osoczu krwi królików po domię- pozostałych, korzystnych właściwości charakteśniowym podaniu leku w postaci chlorowodorku – RP (n=8) oraz dysper- ryzujących badany nośnik leku. Zmniejszoną absorpcję do krążenia ogólnego sji wodnej mikrosfer polimerowych – MSRP (n=6) osiągnięto dzięki znacznemu obniżeniu wartości średniego stężenia maksymalnego oraz obniżeniu wartoW celu oszacowania wartości parametrów farmakokine- ści średniego pola powierzchni pod krzywą zmian stężenia tycznych wykorzystano różne metody matematyczne (model w czasie od 0 do 8 h (tabela III). Obniżenie wartości średhybrydowy). Dzięki nim możliwe było wyznaczenie para- niej stałej szybkości eliminacji, zmniejszenie wartości średmetrów opisujących farmakokinetykę RP tj. AUC, AUMC, niego klirensu i wydłużenie średniego czasu biologicznego MRT, kel, t0,5, Vd i Cl. Wartości parametrów Cmax i tmax odczy- półtrwania wskazuje natomiast na znaczne spowolnienie tano bezpośrednio z indywidualnych krzywych C=f(t). Pole eliminacji leku podanego w postaci iniekcji domięśniowej powierzchni pod krzywą opisującą zmiany stężenia leku we mikrosfer polimerowych. Charakterystyka procesów farmakokinetycznych opisukrwi w czasie wyznaczono metodą trapezów. Wyznaczenie parametrów farmakokinetycznych wymaganych do oceny jących substancję leczniczą zastosowaną w postaci iniekcji biodostępności umożliwiło określenie względnej dostępno- domięśniowej wodnej dyspersji mikrosfer polimerowych ści biologicznej badanej substancji leczniczej zastosowanej (MSRP), w znacznym stopniu potwierdza wyniki badań w postaci mikrosfer polimerowych Fr (AUC0-8h bad / AUC0-8h skumulowanego uwalniania in vitro (rysunek 2). Zastosowanie polimeru RG503H wpłynęło w warunkach in vivo na = 0,59). stand Wartości parametrów farmakokinetycznych RP uzyska- wydłużenie zarówno szybkiej jak i wolnej fazy uwalniania RP z mikrosfer MSRP i sprawiło, że po około 8 godzinach ne w kolejnych etapach badania zamieszczono w tabeli III. W ocenie statystycznej stężeń badanych substancji lecz- prowadzenia doświadczenia dostępność biologiczna badaniczych oraz ich parametrów farmakokinetycznych wyko- nej substancji leczniczej uległa ograniczeniu do 59%. 700 &ARM0RZEGL.AUK lenia regionalnego jakim jest RP, potwierdzony również został, pożądany w przebiegu znieczulenia regionalnego efekt ograniczonej Analiza RP MSRP Parametry biodostępności. Przeprowadzone statystyczna S SD S SD Test t - Studenta doświadczenia dowiodły, że poC max [ng/ml] wolna absorpcja i niskie stężenia 636,56 156,95 91,70 36,73 IS t max [h] obserwowane dla badanej sub0,14 0,07 0,71 1,00 IS kel [1/h] stancji leczniczej inkorporowanej 0,4616 0,0912 0,0320 0,0093 IS AUC0-8h [ng·h/ml] w postaci mikrosfer polimero525,80 217,06 308,83 76,95 IS AUCtot [ng·h/ml] wych mogą sprzyjać obniżeniu 556,95 218,95 861,98 327,39 NS AUMCtot [ng·h2/ml] wysokiej toksyczności leku [2]. 1088,83 570,92 23049,59 17641,99 IS MRT [h] Zmniejszenie ryzyka wystąpie1,90 0,41 24,33 8,58 IS t0,5 [h] nia objawów działania niepożą1,32 0,28 16,86 5,95 IS Vd [l] danego środków znieczulenia 18,87 6,07 143,32 29,36 IS Vd [l/kg] regionalnego zastosowanych 5,90 2,04 35,15 8,00 IS Cl [l/h] w badanej postaci leku, w sytu9,81 4,06 3,76 1,14 IS Cl [l/h*kg] acji niezamierzonego wprowa3,20 1,26 0,92 0,25 IS dzenia do krążenia ogólnego, jest możliwe dzięki zdecydowanie wyższej dawce odpowiedzialnej Ropiwakaina (RP) podobnie jak BP jest lekiem sil- za wystąpienie objawów toksyczności. Analiza uzyskanych nie wiążącym się z białkami krwi [6]. Oprócz problemów w badaniach wyników wykazała także spowolnienie elimiz oznaczeniem w analizowanych próbkach wolnej, osiągają- nacji leku zastosowanego w postaci mikrosfer polimerocej miejsca receptorowe frakcji leku, charakterystyczne dla wych, sugerując tym samym przedłużenie działania zniegrupy amidowych środków znieczulenia regionalnego jest czulającego pod warunkiem zastosowania odpowiednich przewyższająca objętość kompartmentów fizjologicznych dawek leku. Fakt ten sprawia, że badana postać z inkorporowartość pozornej objętości dystrybucji. Podanie środków waną substancją leczniczą wydaje się być perspektywicznie z tej grupy, w postaci leków o zmodyfikowanym uwalnianiu przydatna klinicznie, zarówno w znieczuleniach zabiegów powoduje, że parametr ten osiąga jeszcze większe wartości. chirurgicznych jak i analgezji pooperacyjnej. Zastosowanie RP w postaci mikrosfer polimerowych spowodowało spodziewane zwiększenie wartości średniej ob- Wnioski jętości dystrybucji. Według danych zawartych w piśmiennictwie, większość Zastosowanie RP w modelowej postaci mikrosfer poliobjawów działania niepożądanego środków znieczulenia re- merowych pozwala uzyskać przedłużoną eliminację po jedgionalnego generowana jest poprzez gwałtowny wzrost ich norazowym podaniu leku, przy jego ograniczonej absorpcji stężenia w krążeniu ogólnym [20]. Obecnie dąży się zatem do krążenia ogólnego. do spowolnienia procesu absorpcji tych leków do krążenia Jednoznaczne potwierdzenie ograniczonego ryzyka wyogólnego. Poza wyżej opisanymi, służącymi temu celowi stąpienia objawów działania toksycznego będącego wynimetodami, na szczególną uwagę zasługuje stosowanie BP kiem niezamierzonego, donaczyniowego podania środków z dodatkiem leku obkurczającego naczynia. Jednoczesne za- znieczulenia regionalnego w postaci mikrosfer polimerowych stosowanie epinefryny zmniejsza szybkość procesu absorp- w tym RP, wymaga przeprowadzenia dalszych badań poszecji substancji czynnej, prowadząc do zmniejszenia ryzyka rzonych o ocenę stopnia blokady czuciowej i motorycznej. wystąpienia objawów działania neuro- i kardiotoksycznego BP [6]. Ponadto, zastosowanie tej metody pozwala na ogra- Piśmiennictwo niczenie działania farmakologicznego substancji leczniczej do działania miejscowego, nie wpływa jednak na czas jego 1. Jurczyk W, Drobnik L i wsp. Podstawy anestezjologii i intrwania [2]. W wielu ośrodkach prowadzone są badania tensywnej terapii, Podręcznik dla studentów pod redakzmierzające do osiągnięcia podobnego efektu, poprzez zacją Zdzisława Kruszyńskiego. Akademia Medyczna im. stosowanie preparatu złożonego RP [21, 22]. Według autoKarola Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań 1999. rów cytowanych prac dodatek epinefryny zmniejsza układo- 2. Przeklasa-Muszyńska A, Dobrogowski J. Powikłania wą absorpcję RP oraz obniża wartość osiąganego średniego znieczulenia miejscowego. Andres J(red.): Neurologia, stężenia maksymalnego. Wyniki tych badań potwierdzają znieczulenie regionalne i terapia bólu. Ośrodek Regiomożliwość zwiększenia indeksu terapeutycznego dzięki nalny FEEA w Krakowie, Kraków 2005; 129-148. zastosowaniu RP z dodatkiem epinefryny. Niemożliwe do 3. Wordliczek J. Analgezja pooperacyjna. Andres J. (red.) osiągnięcia tą metodą jest jednak, potwierdzone dla badanej Neurologia, znieczulenie regionalne i terapia bólu. przez nas modelowej postaci leku, przedłużenie efektu dziaOśrodek Regionalny FEEA w Krakowie, Kraków 2005; łania farmakologicznego. 217-241. W niniejszych badaniach, oceniających farmakokinety- 4. Garstka J. Znieczulenie przewodowe. PZWL, Warszawa kę modelowej postaci jednego z nowszych leków znieczu1992. Tab. III. Porównanie średnich wartości parametrów farmakokinetycznych uzyskanych po domięśniowym podaniu ropiwakainy w postaci roztworu chlorowodorku – RP oraz modelowej postaci mikrosfer polimerowych - MSRP COPYRIGHT'RUPADR!2+WIECIÊSKIEGO)33. 5. Kamiński B, Kübler A. Anestezjologia i intensywna terapia. Podręcznik dla studentów medycyny. PZWL, Warszawa 2002. 6. Sweetman SC. Martindale. The complete drug reference. Pharmaceutical Press, Chicago 2005. 7. Stewart J, Kellet N, Castro D. The central nervous system and cardiovascular effects of levobupivacaine and ropivacaine on healthy volunteers, Anesth Analg. 2003; 25: 153-163. 8. Janicki S, Fiebig A, Sznitowska M. Farmacja stosowana, Podręcznik dla studentów farmacji; PZWL, Warszawa 2006. 9. Yu HY, Shyh-Dar L, Sun P. Kinetic and dynamic studies of liposomal bupivacaine and bupivacaine solution after subcutaneous injection in rats, J Pharm Pharmacol. 2002; 54: 1221-1227. 10. Karashima K i wsp. Prolongation of intrathecal and sciatic nerve blocks using a complex of levobupivacaine with maltosyl-beta-cyclodextrin in rats, Anesth Analg. 2007; 104: 1121-1128. 11. de Araujo DR i wsp. Development and pharmacological evaluation of ropivacaine-2-hydroxypropyl-beta-cyclodextrin inclusion complex, Eur J Pharm Sci. 2008; 33: 60-71. 12. Dollo G i wsp. Bupivacaine containing dry emulsion can prolong epidural anesthetic effects in rabbits, Eur J Pharm Sci. 2004; 22: 63-70. 13. Le Corre P i wsp. Spray-dryed bupivacaine-loaded microspheres: in vitro evaluation and biopharmaceutics of bupivacaine following brachial plexus administration in sheep, Int J Pharm. 2002; 238: 191-203. 14. Zhang H i wsp. Bupivacaine-loaded biodegradable poly(lactic-co-glycolic) acid microspheres I. Optimization of the drug incorporation into the polymer matrix and modelling of drug release, Int J Pharm. 2008; 351: 244-249. 15. Siriporn T i wsp. Formulation and characterization of bupivacaine lipospheres, Int J Pharm. 2004; 280: 57-65. 16. Ratajczak M. Technologia otrzymywania mikrosfer z kopolimerów kwasu mlekowego i glikolowego oraz bupiwakainy. Praca magisterska. Akademia Medyczna im. Karola Marcinkowskiego, Poznaniu/Rennes 2002. 17. Lorec AM i wsp. Rapid simultaneous determination of lidocaine, bupivacaine and their two main metabolites using capillary gas-liquid chromatography with nitrogen phosphorus detector, Ther Drug Monit. 1994; 16: 592-595. 18. Tanaka E i wsp. Simultaneous determination of three local anesthetic drugs from the pipecoloxylidide group in human serum by high-performance liquid chromatography, J Chromatogr B Analyt Technol Biomed Life Sci. 2006; 834: 213-216. 19. Gristwood RW. Cardiac and CNS toxicity of levobupivacaine: strengths of evidence for advantage over bupivacaine, Drug Saf. 2002; 25: 153-163. 20. White PF. Text book of Intravenosus Anesthesia. Williams & Wilkins, Baltimore 1997. 21. Karmakar MK i wsp. Arterial and venous pharmacokinetics of ropivacaine with and without epinephrine after thoracic paravertebral block, Anesthesiology 2005; 103: 704-711. 22. Ratajczak - Enselme M i wsp. Effect of epinephrine on epidural, intrathecal, and plasma pharmacokinetics of ropivacaine and bupivacaine in sheep, Br J Anaesth. 2007; 99: 881-890. Adres do korespondencji: dr n. farm. Monika Balcerkiewicz Katedra i Zakład Farmacji Klinicznej i Biofarmacji UM w Poznaniu ul. Św. Marii Magdaleny 14, 61-861 Poznań, tel. 61 668 78 53 e-mail: [email protected]