Gazeta - Pozkal

Gazeta
KONFERENCYJNA
DZIE¡ PIERWSZY - WYDANIE SPECJALNE
GAZETA CODZIENNA OGÓLNOPOLSKIEJ KONFERENCJI POLIGRAFÓW - INOWROC¸AW 2002
Witamy
w Inowroc∏awiu!
Choç poligrafia w naszym kraju ma ju˝ ponad 500
lat, to jednak rozpoczynajàca si´ dziÊ Konferencja
pn. „Polski przemys∏ poligraficzny w perspektywie
przystàpienia do Unii Europejskiej“ stanowi wydarzenie historyczne, i to tak pod wzgl´dem gospodarczo-prawnym, jak naukowo-technicznym. W tej
mierze inowroc∏awskie obrady b´dà nawiàzaniem
do Kongresu Poligrafów Polskich z 1999 roku oraz
jego kontynuacjà.
Jak wiadomo, w porównaniu z rozwini´tymi krajami Europy Zachodniej nasz przemys∏ poligraficzny, pomimo niewàtpliwego dorobku, nie ma jeszcze
tak silnego zaplecza naukowo-technicznego, konstrukcyjno-wdro˝eniowego i dydaktycznego. Stàd,
w obliczu przysz∏ego udzia∏u Polski w Unii Europejskiej, równie˝ przed krajowà poligrafià stojà bardzo
wa˝ne zadania. Ich realizacji pos∏u˝yç ma m.in. inowroc∏awska Konferencja. W jej trakcie wybitni, polscy i zagraniczni, specjaliÊci zaprezentujà w swoich
referatach stan i perspektywy naszego przemys∏u
poligraficznego w kontekçcie przystàpienia do Unii
Europejskiej oraz dostarczà informacj´ na temat
harmonizacji prawa polskiego z prawem Unii. Konferencja powinna przyczyniç si´ te˝ do pe∏niejszej,
bardziej Êcis∏ej integracji grup zawodowych pracujàcych w poligrafii i dla poligrafii.
Jestem przekonany, ˝e wiedza, którà zdob´dà
Paƒstwo podczas konferencyjnych obrad, zaowocuje dalszym rozwojem Paƒstwa firm.
˚ycz´ PT Uczestnikom Konferencji mi∏ego pobytu
w Inowroc∏awiu. Mam nadziej´, i˝ pobyt ten
uatrakcyjnià Paƒstwu – przygotowane przez organizatorów naszego spotkania – imprezy towarzyszàce: jubileusz 50-lecia Sekcji Poligrafów Stowarzyszenia In˝ynierów i Techników Mechaników
Polskich, obchody Dnia Drukarza 2002, prezentacja
repliki wybranych stron Biblii Gutenberga oraz
Chrzest Drukarski.
PÓ¸ WIEKU
NA RZECZ
POLIGRAFII
Dzia∏ajàca w ramach Stowarzyszenia In˝ynierów i Techników Mechaników Polskich, Sekcja Poligrafów obchodzi swoje 50-lecie.
czytaj na str. 2
MIASTO
NA SOLI
To w inowroc∏awskim koÊciele p.w. Êw. Miko∏aja odby∏ si´ w 1321 r. papieski sàd nad Krzy˝akami o zwrot Polsce nieprawnie zagarni´tego Pomorza. To z zamku w Inowroc∏awiu
walkà z Zakonem kierowali dwaj ostatni królowie z piastowskiej dynastii, W∏adys∏aw
i Kazimierz. To w podinowroc∏awskiej rzece
Noteç omal nie utonà∏ w 1666 r., w trakcie
bitwy pod Màtwami, hetman Jan Sobieski,
póêniejszy polski król...
czytaj na str. 3
DRUGIE
NA NIZINACH
Na bazie soli oraz pok∏adów borowinowych, wykorzystywanych do kàpieli leczniczych, ponad 100 lat temu za∏o˝ono
uzdrowisko. Inicjatorami jego powstania
byli: doktor praw Zygmunt Wilkoƒski oraz
bogaci mieszczanie, adwokaci Samuel
Hoeniger i Oskar Triepcke.
czytaj na str. 6
PROGRAM KONFERENCJI
str. 8
Przewodniczàcy Komitetu Organizacyjnego Konferencji
Kazimierz St´pniewski
INOWROC¸AW 5 - 7 CZERWCA
2002
O G Ó L N O P O L S K A
K O N F E R E N C J A
P O L I G R A F Ó W
I N O W R O C ¸ A W
2 0 0 2
2
W DRUKARNI
PÓ¸ WIEKU NA RZECZ POLIGRAFII
(Rozmowa z doc. dr. in˝. KAZIMIERZEM ST¢PNIEWSKIM, prezesem Sekcji Poligrafów SIMP)
– Dzia∏ajàca w ramach Stowarzyszenia In˝ynierów i Techników Mechaników Polskich (SIMP), Sekcja Poligrafów obchodzi swoje 50-lecie. W jakich
warunkach Sekcja ta zosta∏a utworzona i jakie by∏y
wówczas jej zadania?
Gazeta
KONFERENCYJNA
Gazeta codzienna
Ogólnopolskiej Konferencji Poligrafów
Inowroc∏aw 2002
REDAKCJA
Bogus∏aw Cilski, Mateusz Woêniak
PROJEKT GAZETY
artysta plastyk Marek Z. Kwiatkowski
– W trakcie II wojny Êwiatowej likwidacji uleg∏o
oko∏o 90 proc. polskich drukarƒ oraz zak∏adów
remontowych maszyn drukarskich. Lata 1945-1960
by∏y wi´c okresem ich odbudowy. Stopniowo reaktywowano równie˝ Êrednie szkolnictwo poligraficzne. I w∏aÊnie do tych dzia∏aƒ aktywnie w∏àczyli si´
cz∏onkowie – utworzonej w 1952 roku – Sekcji Poligrafów. W sk∏ad Sekcji wchodzili najpierw przede
wszystkim specjaliÊci-praktycy. Z czasem do∏àczyli do
nich absolwenci Êrednich szkó∏ poligraficznych
z Warszawy, Krakowa, Nowej Rudy i Nowej Soli,
a tak˝e – zatrudnieni w drukarniach – absolwenci
wy˝szych uczelni, g∏ównie po wydzia∏ach mechanicznych, chemicznych lub elektrycznych. W trosce
o zapewnienie przemys∏owi poligraficznemu kwalifikowanych kadr, w po∏owie lat pi´çdziesiàtych Sekcja Poligrafów SIMP i Zwiàzek Zawodowy Pracowników Przemys∏u Poligraficznego wystàpili do kierownictwa macierzystego resortu oraz w∏adz oÊwiatowych z wnioskiem o utworzenie kolejnych Êrednich
szkó∏ poligraficznych. Ponadto, jako ˝e w naszym
kraju nie by∏o jeszcze specjalistycznych studiów
z zakresu poligrafii, wnioskowali te˝ o umo˝liwienie
m∏odym, zdolnym pracownikom drukarƒ odbywanie
takich studiów za granicà. Wspomniane propozycje
zosta∏y przyj´te. Powsta∏y wi´c nowe Êrednie szko∏y
poligraficzne, a niektórzy absolwenci takich bàdê
innych szkó∏ technicznych kszta∏cili si´ dalej
w Moskiewskim Instytucie Poligraficznym, w Wy˝szej Szkole Poligraficznej w Lipsku oraz na Politechnice w Karl-Marx-Stadt. Niemal równoczeÊnie, z inicjatywy SIMP i Naczelnej Organizacji Technicznej,
w∏adze wyrazi∏y zgod´ na utworzenie przy Politechnice Wroc∏awskiej skróconych, zaocznych studiów
in˝ynierskich dla poligrafów.
– W nast´pnych latach mo˝liwoÊci krajowego
kszta∏cenia w zawodach poligraficznych systematycznie wzrasta∏y...
SK¸AD
Ogólnopolska Konferencja Poligrafów
– Tak. Wniosek w tej sprawie Sekcja Poligrafów
SIMP otrzyma∏a z naszych Oddzia∏ów w Warszawie
i w ¸odzi. Z Sekcji trafi∏ on „wy˝ej“. W konsekwencji, w 1968 roku w Wydziale Geodezji i Kartografii
Politechniki Warszawskiej powsta∏ Instytut Poligrafii, którego pierwszym dyrektorem zosta∏ prof. Felicjan Piàtkowski. Warszawski Instytut ukoƒczy∏o
dotychczas oko∏o 1000 osób. Z kolei u progu lat siedemdziesiàtych na Politechnice ¸ódzkiej, w ramach
Wydzia∏u Mechanicznego, utworzono wieczorowe,
a nast´pnie dzienne studia z zakresu budowy i eksploatacji maszyn poligraficznych. By∏em ich organizatorem i pierwszym kierownikiem. Do dzisiaj studia
te ukoƒczy∏o ponad 100 poligrafów.
WYDRUKOWANO DZI¢KI UPRZEJMOÂCI
FIRMY BRACIA HENN CYFROWYM
SYSTEMEM DRUKUJÑCYM
– W drugiej po∏owie lat siedemdziesiàtych Sekcja
Poligrafów SIMP skupia∏a ponad 2000 osób, aktualnie
jest ich tylko oko∏o 300. Jaka by∏a przyczyna tak drastycznego zmniejszenia si´ liczby cz∏onków Sekcji?
Marek Z. Kwiatkowski, Bogdan Wojtysiak
ZESPÓ¸ REDAKCYJNY
Bogus∏aw Cilski, Kajetan Miko∏ajczak, Renata Skoczek,
Czes∏aw Skowroƒski, Bogdan Wojtysiak,
Stanis∏aw Elmer, S∏awomir Pierzcha∏a,
Marek Z. Kwiatkowski, Jacek De˝akowski
SERWIS FOTOGRAFICZNY
Czes∏aw Skowroƒsk, Renata Skoczek, Eugeniusz Waloch
archiwum MAN Roland
archiwum BRACIA HENN
archiwum Océ
archiwum POZKAL
WYDAWCA
i ustrojowych przemian. W tej sytuacji, w porozumieniu z kierownictwami zak∏adów poligraficznych,
Sekcja zainicjowa∏a powo∏anie nowej organizacji,
skupiajàcej podmioty gospodarcze. Stàd, po zasi´gni´ciu wielu opinii oraz po licznych naradach,
w 1992 roku powsta∏a Polska Izba Druku. Jej prezesem zosta∏ mgr in˝. Adam Grzelak, w kadencji 19901994 – wiceprezes Zarzàdu G∏ównego Sekcji Poligrafów SIMP. DziÊ Izba zrzesza ponad 120 cz∏onków.
Zbiorowym jej cz∏onkiem jest tak˝e nasza Sekcja.
W wielu dziedzinach, dla dobra przemys∏u poligraficznego oraz dla integracji Êrodowiska poligrafów,
ÊciÊle z Polskà Izbà Druku wspó∏pracujemy. Dowodem niech b´dzie choçby wspólna organizacja –
pierwszego w dziejach naszej krajowej poligrafii –
wroc∏awskiego Kongresu Poligrafów Polskich z 1999
roku czy te˝ obecnej Konferencji w Inowroc∏awiu.
– Wiem, ˝e organizacja bàdê wspó∏organizacja
podobnych konferencji lub sympozjów nie jest dla
Sekcji Poligrafów SIMP czymÊ wyjàtkowym...
– Istotnie. Ju˝ w 1966 roku Zarzàd G∏ówny Sekcji,
wespó∏ z jej Oddzia∏em w Poznaniu, przy poparciu
w∏adz przemys∏u poligraficznego i czynnym uczestnictwie przedstawicieli redakcji czasopisma „Poligrafika“, przygotowa∏ w stolicy Wielkopolski, w trakcie
Mi´dzynarodowych Targów Poznaƒskich, I Sympozjum Poligrafów „Policon“. Kolejne „Policony“
odbywa∏y si´ co dwa lata, a ostatnio – po przekszta∏ceniu tych sympozjów w konferencje naukowo-techniczne – organizowane sà co roku. Na referentów zaprasza si´ autorytety w zakresie technologii oraz budowy maszyn poligraficznych, tak˝e
z zagranicy. Sympozja i konferencje naukowo-techniczne mia∏y miejsce równie˝ m.in. w Ciechanowie
(w 1977 roku, z okazji 25-lecia Sekcji i 500-lecia Drukarstwa w Polsce), w Katowicach (w 1979 roku),
w Warszawie (w 1996 roku, w zwiàzku z wystawà
„Poligraf-Expo“) i w ¸odzi (w 1998 roku).
– Czego oczekuje Pan po Ogólnopolskiej Konferencji Poligrafów w Inowroc∏awiu?
– PoÊwi´camy jà kwestii przystàpienia Polski do
Unii Europejskiej. Jest to temat niezwykle aktualny
i bardzo wa˝ny dla ca∏ego naszego kraju, w tym dla
naszego Êrodowiska. W przygotowanie Konferencji
wszyscy jej organizatorzy w∏o˝yli wiele wysi∏ku.
Sàdz´ przeto, ˝e nasze inowroc∏awskie spotkanie
b´dzie efektywne i przyniesie wiele konstruktywnych wniosków. A skoro wspomnia∏em ju˝ o zaanga˝owaniu w zorganizowanie Konferencji – prosz´
pozwoliç, ˝e serdecznie za to podzi´kuj´ aktywowi
naszej Sekcji, Polskiej Izbie Druku, Ministerstwu
Infrastruktury, Kancelarii Prezesa Rady Ministrów,
du˝emu zespo∏owi pracowników Zak∏adu Poligraficzno-Wydawniczego POZKAL, w∏adzom Inowroc∏awia, a tak˝e konferencyjnym Sponsorom.
– Dzi´kuj´ Panu za rozmow´.
DICOpress
INOWROC¸AW 2002
– Spadek ten nastàpi∏ na prze∏omie lat osiemdziesiàtych i dziewi´çdziesiàtych, a wi´c wówczas, gdy
w naszym kraju dosz∏o do spo∏eczno-gospodarczych
– Ja tak˝e dzi´kuj´.
Rozmawia∏: B. Wojtysiak
O G Ó L N O P O L S K A
K O N F E R E N C J A
P O L I G R A F Ó W
I N O W R O C ¸ A W
2 0 0 2
3
INOWROC¸AW, INOWROC¸AW...
Miasto na soli
To w inowroc∏awskim koÊciele p.w. Êw. Miko∏aja odby∏ si´ w 1321 r. papieski sàd nad Krzy˝akami o zwrot
Polsce nieprawnie zagarni´tego Pomorza. To z zamku w Inowroc∏awiu walkà z Zakonem kierowali dwaj
ostatni królowie z piastowskiej dynastii, W∏adys∏aw i Kazimierz. To w podinowroc∏awskiej rzece Noteç omal
nie utonà∏ w 1666 r., w trakcie bitwy pod Màtwami, hetman Jan Sobieski, póêniejszy polski król...
Inowroc∏aw, dziÊ jedno z najwi´kszych miast województwa kujawsko-pomorskiego, du˝y oÊrodek
przemys∏owy, komunikacyjny i kulturowy, a równoczeÊnie uzdrowisko, po raz pierwszy pojawi∏ si´ w
historycznych, ∏aciƒskich êród∏ach pisanych w 1185 r.
Ksià˝´ Leszek Boles∏awowic, syn Boles∏awa K´dzierzawego, pan Mazowsza i Kujaw, wystawi∏ wówczas dokument, w którym zezwoli∏ biskupom z W∏oc∏awka na pobieranie 10 grzywien srebra z dochodów targowych w miejscowoÊci o nazwie Novus
Wladislaw, póêniejszym Inowroc∏awiu. Informacja o
targach w Novus Wladislaw daje powody do przypuszczenia, ˝e miejscowoÊç ta w 1185 r. mia∏a charakter miejski, tote˝ musia∏a powstaç wczeÊniej.
Kiedy? Nie wiadomo, jednak badania archeologiczne Êwiadczà, i˝ osadnictwo na tym terenie istnia∏o
ju˝ w V tysiàcleciu p.n.e., a powstawaniu osad sprzyja∏y przede wszystkim bogate tutaj s∏one êród∏a,
umo˝liwiajàce rozwój solowarstwa i handlu solà.
Na prze∏omie XII i XIII w. Inowroc∏aw dynamicznie
si´ rozwinà∏, w zwiàzku z czym wyrós∏ na najwa˝niejsze pod wzgl´dem administracyjnym i gospodarczym miasto zachodnich Kujaw. Rozpocz´to wtedy
budow´ monumentalnego koÊcio∏a p.w. NajÊwi´tszej Marii Panny, powsta∏o nowoczesne na tamte
lata centrum handlowe z rynkiem, wzniesiono –
poczàtkowo drewniany – koÊció∏ p.w. Êw. Miko∏aja.
Od 1231 do 1327 r. Inowroc∏aw by∏ stolicà udzielnego ksi´stwa. W tym okresie, ok. 1238 r., w∏adca tej
ziemi, ksià˝´ Kazimierz, syn Konrada II, obdarzy∏
Inowroc∏aw magdeburskim przywilejem miejskim.
Ten˝e Kazimierz zbudowa∏ w mieÊcie murowany
zamek z wie˝à, oraz koÊció∏ i klasztor O.O. Franciszkanów. W 1327 r. W∏adys∏aw ¸okietek w∏àczy∏ ksi´stwo inowroc∏awskie do Korony, a Inowroc∏aw sta∏
si´ stolicà województwa.
Pi´kna Madonna z XIVw. w romaƒskim koÊciele
pod wezwaniem NajÊwi´tszej Marii Panny.
Od poczàtku XIV w. w Inowroc∏awiu skupi∏y si´
polskie, dyplomatyczne i zbrojne, akcje przeciwko
Zakonowi Krzy˝ackiemu. W mieÊcie znajdowa∏ si´
„sztab“ W∏adys∏awa Jagie∏∏y podczas wojny z Krzy˝akami w latach 1409-1411.
Âredniowieczny mur obronny.
W po∏owie XVII w., podczas wojen polsko-szwedzkich Inowroc∏aw uleg∏ powa˝nym zniszczeniom.
Wprawdzie o miasto nie toczono ˝adnych walk, ale
w nieznanych okolicznoÊciach sp∏onà∏ zamek (rynkowà wie˝´ rozebrano póêniej, w 1878 r.), ograbiono
koÊcio∏y, zrujnowano wiele domów. Spustoszenia
dope∏ni∏a bratobójcza wojna mi´dzy wojskami króla
Jana Kazimierza a rokoszanami Jerzego Lubomirskiego. Najbardziej krwawa bitwa tej wojny mia∏a
miejsce 6 lipca 1666 r. w podinowroc∏awskiej wówczas wsi Màtwy (dziÊ dzielnicy miasta), przy rzece
Noteç. W latach 1700-1721 miasto zosta∏o wyniszczone w rezultacie walk prowadzonych w trakcie
wojny pó∏nocnej oraz licznych po˝arów. W latach
1768-1772 Inowroc∏aw zosta∏ dotkni´ty dzia∏aniami
konfederacji barskiej. 19 marca 1769 r. kujawscy
konfederaci stoczyli tu – zakoƒczonà zwyci´stwem
Polaków – bitw´ z wojskami rosyjskimi. Poleg∏ych
konfederatów z∏o˝ono we wspólnej mogile na
cmentarzu przy koÊciele p.w. NajÊwi´tszej Marii
Panny. W styczniu 1773 r. miasto zaj´∏y wojska pruskiego króla Fryderyka II. Rozpoczà∏ si´ d∏ugi okres
zaborów. Inowroc∏awianie uczestniczyli w powstaniach z 1831, 1848 i 1863 r., brali te˝ udzia∏ w przygotowaniach – niedosz∏ego do skutku – powstania
z 1846 r. W 1904 r., administracyjnà decyzjà, polskà
nazw´ miasta zmieniono na niemieckà – Hohensalza.
W XIX w. pruscy zaborcy postanowili wykorzystaç
inowroc∏awskie z∏o˝a solne. W 1872 r. utworzyli
tzw. Królewski Urzàd Solny, by po kilkunastu miesiàcach uruchomiç pierwszà na tym terenie warzelni´ soli. To zdecydowa∏o o uzyskaniu przez miasto
po∏àczeƒ kolejowych z Poznaniem i Bydgoszczà. W
1882 r. oddano do u˝ytku – funkcjonujàcà w oparciu
m.in. o solank´ – Fabryk´ Sody w Màtwach.
Eksploatacja wysadowego z∏o˝a soli umo˝liwi∏a
za∏o˝enie Uzdrowiska. Inicjatorem tego przedsi´wzi´cia by∏ Zygmunt Wilkoƒski. On to, z pomocà
Niemca Oskara Triepcke i ˚yda Samuela Hoenigera,
za∏o˝y∏ w 1875 r. spó∏k´ akcyjnà „Solanki Inowroc∏awskie“. W nast´pnych kilkunastu latach utworzono pi´kny park zdrojowy, w którym usytuowane
zosta∏y liczne pawilony uzdrowiskowe. Na obrze˝ach parku wybudowano pensjonaty.
W grudniu 1918 r., w wyniku zwyci´skiego
powstania wielkopolskiego, Inowroc∏aw odzyska∏
niepodleg∏oÊç. W∏adze miasta postawi∏y na rozwój
kurortu. Uchwa∏à Rady Miejskiej z 1922 r. przyj´to
nowà nazw´ miasta – Zdrojowisko Inowroc∏aw.
W Êlad za tà decyzjà, Uzdrowisko zosta∏o rozbudowane. Wzniesiono nowe gmachy ∏azienek i zak∏adów przyrodoleczniczych, powi´kszono park i sanatoria. Dla wygody kuracjuszy inowroc∏awianie, spo∏ecznym wysi∏kiem, podj´li budow´ lotniska komunikacyjnego.
Nadal funkcjonowa∏, choç – poza zak∏adami zwiàzanymi z produkcjà soli i solanki – nie rozwija∏ si´
tak szybko jak wczeÊniej, miejscowy przemys∏. Powsta∏y natomiast nowe placówki oÊwiaty i kultury.
8 wrzeÊnia 1939 r. do Inowroc∏awia wkroczy∏y wojska hitlerowskich Niemiec. Miasta broni∏a garstka
weteranów i m∏odzie˝y ze Stra˝y Obywatelskiej, nie
mog∏a jednak powstrzymaç naporu wroga. Inowroc∏aw znów przemiano na Hohensalza i w∏àczono do
Rzeszy. Okupant walczy∏ ze wszystkim co polskie.
G∏oÊnym w Europie sta∏o si´ rozstrzelanie w miejscowym wi´zieniu, w nocy z 22 na 23 paêdziernika
1939 r.,56 Polaków, g∏ównie intelektualistów. Dokonywano masowych rozstrzeliwaƒ tak˝e w okolicznych lasach. Represje rodzi∏y jednak opór. W mieÊcie dzia∏a∏y polskie, nielegalne organizacje wojskowe, zwiàzane przede wszystkim z Armià Krajowà.
Prowadzone by∏o tajne nauczanie. Sabotowano
prac´ w niemieckich zak∏adach oraz zarzàdzenia
okupacyjnych w∏adz.
21 stycznia 1945 r. wolnoÊç miastu przynios∏y wojska
12. Korpusu Pancernego Gwardii Armii Czerwonej.
Liczàcy dziÊ blisko 80 tys. mieszkaƒców, Inowroc∏aw jest miastem wielofunkcyjnym: przemys∏owym
i uzdrowiskowym, a ponadto wa˝nym w´z∏em
komunikacji kolejowej i drogowej oraz oÊrodkiem
kultury.
Po 1945 r. utrzymane zosta∏y wczeÊniej rozwini´te
ga∏´zie przemys∏u. Najwi´kszymi Êrodowiskami pra-
Szyb kopalni Solno I przy ulicy Poznaƒskiej ( od kilku lat ju˝ nie istniejàcy).
cowniczymi sà: Inowroc∏awskie Zak∏ady Chemiczne
SODA MÑTWY S.A., Huta Szk∏a Gospodarczego
IRENA S.A., Inowroc∏awskie Kopalnie Soli SOLINO
S.A. i INOFAMA S.A. WÊród a˝ blisko trzydziestu
zak∏adów poligraficznych prym wiodà POZKAL
i DRUK-INTRO.
Dokoƒczenie na stronie 7
O G Ó L N O P O L S K A
K O N F E R E N C J A
P O L I G R A F Ó W
I N O W R O C ¸ A W
2 0 0 2
6
SANATORIA
DRUGIE NA NIZINACH
Bogate miejscowe z∏o˝a naturalnych surowców, g∏ównie soli kamiennej i wapieni, torfu niskiego i borowinowego, gliny, i∏ów i wód mineralnych, sta∏y si´ podstawà lecznictwa uzdrowiskowego. Inowroc∏aw jest drugim po Ciechocinku najwi´kszym uzdrowiskiem nizinnym w Polsce. Istnieje od blisko 130 lat
ierwszà wzmiank´ o ∏aêni miejskiej z natryskami i masa˝ami zawiera przywilej Kazimierza
Jagielloƒczyka z 1450 r., przyznajàcy miastu
prawo wykorzystywania na w∏asne cele dochodów
ze s∏onych kàpieli. Dopiero jednak odkrycie w XIX w.
z∏ó˝ soli spowodowa∏o powstanie i rozwój w Inowroc∏awiu uzdrowiska. èród∏a solankowe by∏y znane
wczeÊniej, zanim odkryto pok∏ady soli, zaraz po tym
powsta∏a warzelnia i za sprawà dr. Zygmunta Wilkoƒskiego uzdrowisko zwane „Solanki Inowroc∏awskie“. Wiek XIX by∏ okresem rozkwitu lecznictwa
uzdrowiskowego w Europie. I wojna Êwiatowa zahamowa∏a jego rozwój i zniszczy∏a struktur´. W latach
XX w „Solankach inowroc∏awskich“ powsta∏ Zak∏ad
Kàpieli Borowinowych i Zak∏ad Przyrodoleczniczy,
zwany „wziewalnià“. Budynki te do dnia dzisiejszego sà architektonicznymi per∏ami uzdrowiska.
Rozrós∏ si´ w tym czasie te˝ park okalajàcy sanatoria.
To w∏aÊnie park zdrojowy sta∏ si´ przyczynkiem do
usytuowania w Inowroc∏awiu uzdrowiska.
Na bazie soli oraz pok∏adów borowinowych, wykorzystywanych do kàpieli leczniczych, ponad 100 lat
temu za∏o˝ono uzdrowisko. Inicjatorami jego
powstania byli: doktor praw Zygmunt Wilkoƒski
oraz bogaci mieszczanie, adwokaci Samuel Hoeniger
i Oskar Triepcke. 4 maja 1875 r. w Sàdzie Powiatowym w Inowroc∏awiu zarejestrowali Towarzystwo
Akcyjne „Solanki Inowroc∏awskie“. Po roku oddano
do u˝ytku pierwszy zak∏ad do kàpieli solankowych.
Do 1890 r. wybudowano trzy nast´pne zak∏ady leczniczo-kàpielowe, w tym jeden dla dzieci chorych na
reumatyzm.
Sanatoria inowroc∏awskie sà obecnie nowoczesnymi placówkami z szerokà bazà zabiegowà. Dysponujà ok. 1600 miejscami. W ciàgu roku leczy si´ tu i
rehabilituje w zakresie kardiologii, reumatologii i
schorzeƒ uk∏adu ruchu oraz gastrologii oko∏o 25
tysi´cy kuracjuszy.
Uzdrowisko oraz sanatoria bran˝owe dysponujà
doskona∏à bazà leczniczo-rehabilitacyjnà oraz hotelowà. Dla kuracjuszy organizowane sà imprezy kulturalne oraz wycieczki autokarowe do okolicznych
miejscowoÊci - Torunia, Strzelna, Biskupina, Gniezna,
Markowic, Lichenia i Kruszwicy. Powodzeniem cieszà
si´ koncerty promenadowe w parku solankowym
Inowroc∏awskiej Orkiestry Zdrojowej. Do dyspozycji
wypoczywajàcych pozostajà trasy rowerowe, Êcie˝ki
zdrowia, korty tenisowe, baseny kàpielowe.
Mówi si´, ˝e tutejsza aura oszcz´dza ludzi, poniewa˝ u˝ywa wobec nich s∏abych bodêców w odró˝nieniu od klimatu górskiego i morskiego, do których
wi´kszoÊç mieszkaƒców Europy musi si´ najpierw
przyzwyczaiç zanim poczuje si´ w niej dobrze. Spacery po olbrzymim, ponad stuletnim parku uzdrowiska sà ulubionà przez kuracjuszy i bardzo zdrowà
formà sp´dzania wolnego czasu.
Park solankowy zawdzi´cza swe powstanie Lucjanowi Grabskiemu (1842-1900) dzia∏aczowi spo∏eczno-gospodarczemu, z którego inicjatywy i wed∏ug
jego planu za∏o˝ono ogród francuski (o powierzchni
oko∏o 16 hektarów) o uk∏adzie geometrycznym,
w znacznym stopniu do dziÊ zachowanym. U wejÊcia
do parku znajduje si´ zegar s∏oneczny z rzeêbà
pawia. G∏ównà oÊ parku stanowi aleja wjazdowa,
P
biegnàca ze wschodu na zachód. Spacerujàc po tym
przepi´knym terenie, obok darów natury, podziwiaç mo˝na tak˝e „pere∏ki architektoniczne“.
SOLANKI
Prawie 800 ∏ó˝ek w oÊmiu budynkach sanatoryjnych i szpitalnych, w pokojach jedno-, dwu- lub trzyosobowych, m.in. w luksusowo wyposa˝onym
budynku „Ostoja“ czeka na kuracjuszy w Uzdrowisku Inowroc∏aw.
Uzdrowisko wraz z parkiem zdrojowym stanowi
dzielnic´ zlokalizowanà w po∏udniowo-zachodniej
cz´Êci miasta. Panuje tu klimat nizinny, lekko bodêcowy, wykazujàcy pewne cechy klimatu morskiego.
Nie bez znaczenia jednak jest charakterystyczny dla
Kujaw klimat ze Êrednio mocnymi wiatrami zachodnimi, niezbyt du˝ymi opadami deszczu i Êniegu oraz
niewielkimi ró˝nicami temperatur. Dzia∏anie lecznicze uzdrowiska jest wszechstronne i trudno sobie
wyobraziç sytuacj´, w której zabrak∏oby jakiegokolwiek z elementów tworzàcych tutejszy bioklimat.
Klimat Uzdrowiska Inowroc∏aw stanowi nieodzowne wzmocnienie stosowanych tu kuracji.
Uzdrowisko w Inowroc∏awiu powsta∏o w roku
1875. Od poczàtków jego istnienia zacz´to wznosiç
okaza∏e budowle uzdrowiskowe: Zak∏ad Przyrodoleczniczy, nawiàzujàcy do form klasycyzmu, Zak∏ad
Kàpieli Borowinowych w stylu modernistycznym,
muszl´ koncertowà. Absolutnego szyku nadajà
uzdrowisku pensjonaty budowane od 70. lat XIX
wieku do wybuchu II wojny Êwiatowej. Wizytówkà
jest „Ostoja“, w której dwupokojowe apartamenty
pozwalajà nale˝ycie wypoczàç po dniu pe∏nym
zabiegów. Ostatnim nabytkiem uzdrowiska sà
solankowe t´˝nie.
Uzdrowisko prowadzi profile lecznicze. Kuracjusze
powracajà tu do zdrowia po chorobach uk∏adu krà˝enia, schorzeniach reumatycznych, narzàdu ruchu,
uk∏adu oddechowego i pokarmowego.
WÊród zabiegów wykorzystujàcych tworzywa
naturalne warto wymieniç kàpiele solankowe. Wody
chlorkowo-sodowe o s∏abym st´˝eniu (0,5-1%) i silnym st´˝eniu (2-3%) chloru i sodu zawierajà tak˝e
zwiàzki siarki, magnezu, wapnia, potasu, bromu
oraz dwutlenek w´gla i siarkowodór przegrzewajà,
rozluêniajà mi´Ênie, rozszerzajà naczynia obwodowe, obni˝ajà ciÊnienie krwi. Natomiast zawijania
borowinowe polegajà na na∏o˝eniu borowiny
o temp. 40-45 °C na osuszone cia∏o. Leczniczy mechanizm dzia∏ania borowiny polega na oddzia∏ywaniu
cieplnym i mechanicznym, powsta∏ym w wyniku ucisku masy borowinowej na skór´ oraz wp∏ywie
zawartych w niej zwiàzków chemicznych. Ok∏ady
borowinowe szczególnie przydatne sà w leczeniu
stanów zapalnych stawów i tkanek mi´kkich. Przegrzewajà tkank´, dzi´ki czemu rozkurczajà, ∏agodzà,
a nawet likwidujà ból. Dzia∏ajà te˝ na tkank´ bakteriobójczo, bakteriostatycznie, Êciàgajàco, przeciwzapalnie i regenerujàco, zwi´kszajà wch∏anianie wysi´ków, wp∏ywajà na wydzielanie hormonów, g∏ównie
nadnerczowych, przysadkowych i jajnikowych.
W Uzdrowisku Inowroc∏aw prowadzi si´ równie˝
rehabilitacj´ po amputacji z powodu raka piersi.
Istniejàce od wielu lat w uzdrowisku OÊrodki
Badawczo-Konsultacyjne: reumatologiczny, gastroenterologiczny i chorób naczyƒ Akademii Medycznych Poznania i Bydgoszczy wp∏ywajà na post´p,
rozwój i jakoÊç poziomu us∏ug leczniczych zak∏adów
lecznictwa uzdrowiskowego.
WYSOKI STANDARD
Sanatorium „Energetyk“ w Inowroc∏awiu jest
jednà z najnowoczeÊniejszych placówek uzdrowiskowych w Polsce, funkcjonujàcà przez ca∏y rok.
OÊrodek malowniczo po∏o˝ony w dzielnicy uzdrowiskowej Inowroc∏awia, w bezpoÊrednim sàsiedztwie
Parku Zdrojowego, przyciàga swymi walorami leczniczymi rzesze kuracjuszy.
Sanatorium „Energetyk“
Placówka specjalizuje si´ w leczeniu pacjentów ze
schorzeniami narzàdów ruchu, uk∏adu krà˝enia,
p´cherzyka ˝ó∏ciowego i dróg ˝ó∏ciowych. Specjalne
turnusy organizowane sà dla chorych z k∏opotami
przemiany materii, którzy cierpià na nadwag´
i cukrzyc´. Panujàcy w Inowroc∏awiu mikroklimat
sprzyja równie˝ leczeniu dróg oddechowych,
w czym tak˝e specjalizuje si´ „Energetyk“.
Sanatorium posiada Zak∏ad Przyrodoleczniczy
z najnowoczeÊniejszym sprz´tem rehabilitacyjnym,
przy pomocy którego realizuje si´ zabiegi z zakresu:
hydroterapii (kàpiele solankowe, pere∏kowe, kwasow´glowe, hydromasa˝e, masa˝e wirowe, bicze
szkockie, masa˝e podwodne); fizykoterapii (elektrolecznictwo, Êwiat∏olecznictwo - laser, pola magnetyczne wysokiej i niskiej cz´stotliwoÊci, ultradêwi´ki); kinezyterapii (sale do çwiczeƒ indywidualnych,
zbiorowych, si∏ownia, sto∏y treningowe); inhalacji;
krioterapii punktowej i ogólnoustrojowej oraz
masa˝y klasycznych. „Energetyk“ prowadzi równie˝
diagnostyk´ kardiologicznà i zaj´cia z psychoterapii.
Do dyspozycji kuracjuszy sà pokoje jedno- i dwuosobowe o wysokim standardzie, wyposa˝one w pe∏ne
O G Ó L N O P O L S K A
K O N F E R E N C J A
P O L I G R A F Ó W
I N O W R O C ¸ A W
2 0 0 2
7
SANATORIA
w´z∏y sanitarne, TV, telefon, radio. Cz´Êç z nich przystosowana jest tak˝e dla osób niepe∏nosprawnych.
METALOWIEC
Sanatorium Metalowiec specjalizuje si´ w leczeniu
schorzeƒ reumatycznych i narzàdów ruchu. Posiada
baz´ hotelowà i dobrze wyposa˝one gabinety
zabiegowe, w których osoby pragnàce podreperowaç swoje zdrowie mogà skorzystaç z kàpieli, inhalacji i elektroterapii.
charakteryzujàcy si´ specyficznymi walorami zdrowotnymi. Nast´puje tu rozpylenie solanki poprzez
opadanie jej z koryt przelewowych ze znacznej
wysokoÊci na Êciany wype∏nione tarninà. Przep∏ywajàce przezeƒ solanki samoczynnie zmieniajà si´ w
drobinki cieczy. Dzi´ki temu doprowadzone na gór´
s∏one wody sp∏ywajàc na dó∏ st´˝ajà si´ podczas
odparowywania wody. System ten sprawia, ˝e
wokó∏ t´˝ni oraz na jej szczycie powstaje olbrzymie
naturalne inhalatorium. Aerozol unoszàcy si´ w
powietrzu wokó∏ t´˝ni przenika przez b∏ony Êluzowe uk∏adu oddechowego.
Inhalatorium s∏u˝y ludziom cierpiàcym na choroby
uk∏adu oddechowego. WÊród kuracjuszy korzystajàcych z t´˝ni sà tak˝e pacjenci z diagnozà ogólnego
wyczerpania i nerwicy wegetatywnej. Mikroklimat
otoczenia t´˝ni wykorzystywany jest w profilaktyce
i leczeniu zapalenia zatok i rozedmy p∏uc. Badania
nad walorami leczniczymi t´˝ni solankowych dowiod∏y, ˝e tutejszy mikroklimat znakomicie równie˝
wspomaga leczenie nadciÊnienia t´tniczego. Inhalacje stosowane w profilaktyce u ludzi zdrowych dajà
wzrost odpornoÊci.
Dodatkowym atutem inhalatorium jest jego lokalizacja w parku, który swà nazw´ zawdzi´cza solance. Park Solankowy, w formie ogrodu francuskiego,
zaprojektowa∏ Lucjan Grabski. Do dzisiaj park
w znacznym stopniu zachowa∏ pierwotny kszta∏t.
Obecnie rozciàga si´ na powierzchni 55 ha i przyciàga uwag´ malowniczymi oczkami wodnymi. Posiada
urozmaicony stary drzewostan, a wydzielane przez
niektóre gatunki drzew i krzewów olejki eteryczne zwane fitoncydami - majà dzia∏anie bakteriobójcze
i stymulujàce czynnoÊci oddychania. Oprócz licznych
starannie utrzymanych zieleƒców, stawów i dywanów kwiatowych, podziwiaç mo˝na obiekty historyczne. Nale˝y wspomnieç o pi´knym gmachu Zak∏adu Przyrodoleczniczego, zbudowanym w 1876 r.
w stylu eklektycznym.
Inowroc∏awskie t´˝nie solankowe nale˝à do rzadkoÊci. W Polsce funkcjonujà jedynie trzy tego typu
inhalatoria. Stàd miasto na soli licznie odwiedzajà
turyÊci, którzy cenià profilaktyczne walory t´˝ni.
Tekst i fot.: Renata Skoczek
Miasto na soli
Dokoƒczenie ze strony 3
Sanatorium „Metalowiec 70“
Atutem Metalowca jest personel, który porozumiewa si´ w j´zyku niemieckim i angielskim. Placówka mo˝e przyjàç 170 kuracjuszy, do dyspozycji
których sà pokoje jedno- i dwuosobowe oraz apartamenty.
Sanatorium dysponuje bogatà bazà zabiegowà
z zakresu balneologii. Prowadzi si´ tu kàpiele kwasow´glowe i solankowe, ok∏ady parafinowe-zmineralizowane (ska∏y wulkaniczne) i ok∏ady z paleoidów
(borowiny). WÊród masa˝y na uwag´ zas∏ugujà
masa˝e podwodne, tzw. hydromasa˝e ca∏kowite
i cz´Êciowe oraz masa˝e lecznicze, tzw. suche
i wcierki lekowe. Âwietnie wykwalifikowana kadra
prowadzi ukierunkowane çwiczenia grupowe i indywidualne. Kuracjusze mogà równie˝ korzystaç
z zabiegów z zakresu nauromobilizacji i osteopatii.
Metalowiec zapewnia tak˝e odpowiednià baz´
zabiegowà z zakresu fizykoterapii. Szczególnie poleca si´ tu terapi´ polami magnetycznymi oraz elektryzacj´ pràdami Êredniej i niskiej cz´stotliwoÊci, a tak˝e
jonoforezy i fonoforezy ultradêwi´kowe. Niezwyk∏e
wartoÊci lecznicze ma prowadzona w Metalowcu
krioterapia ciek∏ym azotem, laseroterapia oraz
nagrzewanie promieniami podczerwonymi.
Bliskie sàsiedztwo Parku Solankowego, gdzie
mo˝na wypoczywaç w otoczeniu malowniczej przyrody, jest znakomitym uzupe∏nieniem rehabilitacji
zdrowotnej w sanatorium.
NATURALNE INHALATORIUM
Inowroc∏awskie t´˝nie od kilku lat wabià swymi
walorami leczniczymi kuracjuszy i turystów.
Pierwsza solanka pop∏yn´∏a tu po Êcianie tarninowej w 1995 roku. Od tamtej pory t´˝nie by∏y rozbudowywane. W Inowroc∏awiu, drugie co do wielkoÊci
w Polsce, sà wysokà na 9 metrów konstrukcjà
z drewna i tarniny, która stwarza mikroklimat
placówki kulturalne, jak choçby Muzeum im. J. Kasprowicza, Paƒstwowa Szko∏a Muzyczna im. J. Zar´bskiego i Biblioteka Publiczna im. J. Kasprowicza.
Sà te˝ Sala Koncertowa im. I. Dubiskiej i Miejska
Galeria Plastyki. W mieÊcie jest kilka amatorskich
zespo∏ów artystycznych. Wiele prezentuje bardzo
wysoki poziom. Wysokà pozycj´ w skali kraju zajmuje inowroc∏awski sport. Na olimpiadach reprezentowali Polsk´ inowroc∏awianie: trójskoczek Jan
Jaskólski (trzykrotnie), koszykarz Ryszard Olszewski,
sprinterzy lekkoatletyczni – Jerzy Kowalski i Edmund
Borowski oraz pi´cioboista Jerzy Mazur. Wspomniani, a tak˝e wielu innych zawodników i zawodniczek
z tego miasta, zdobywali medale na mi´dzynarodowych i krajowych imprezach. Aktualnie inowroc∏aw-
Jedno z najwi´kszych przedsi´biorstw – inowroc∏awskie Zak∏ady
Chemiczne SODA MÑTWY S.A.
Po II wojnie Êwiatowej wybudowano w Inowroc∏awiu kilka osiedli mieszkaniowych, m.in. Piastowskie,
Toruƒskie i – najm∏odsze – Ràbin. W po∏owie lat 80.
oddany zosta∏ do u˝ytku nowy szpital. Ta powiatowa lecznica nosi imi´ Ludwika B∏a˝ka, znakomitego
ongiÊ inowroc∏awskiego chirurga. Przed dwoma laty
zakoƒczono budow´ wspania∏ej hali widowiskowosportowej. Nie zaniedbano rozwoju uzdrowiska.
Korzystajà z niego kuracjusze krajowi i zagraniczni.
W inowroc∏awskich sanatoriach leczy si´ schorzenia
reumatyczne, naczyniowe, neurologiczne, uk∏adu
trawienia, narzàdów ruchu, kardiologiczne i choroby
wieku starczego. Od kilku lat dzia∏ajà tu, te˝ pomagajàce w leczeniu, t´˝nie. W mieÊcie jest ponad 40
placówek oÊwiatowych, z których najwi´kszà s∏awà
cieszà si´ I Liceum Ogólnokszta∏càce im. J. Kasprowicza (ucz´szcza∏ do niego Jan Kasprowicz; po II wojnie
çwiatowej ukoƒczy∏ je m.in. prymas Polski, ks. kardyna∏ Józef Glemp) i II Liceum Ogólnokszta∏càce im. M.
Konopnickiej. W Inowroc∏awiu funkcjonujà liczne
Oddana do u˝ytku w 2000 r., nowoczesna hala sportowo-widowiskowa,
w której swoje mecze rozgrywajà koszykarze Noteci (ekstraklasa).
ski sport znany jest g∏ównie z osiàgni´ç koszykarzy
(zawodowa ekstraklasa), tenisistek sto∏owych (I liga)
i pi∏karzy r´cznych (II liga).
B. Wojtysiak
fot. : Cz. Skowroƒski, E Waloch
O G Ó L N O P O L S K A
K O N F E R E N C J A
P O L I G R A F Ó W
I N O W R O C ¸ A W
2 0 0 2
8
PROGRAM OGÓLNOPOLSKIEJ KONFERENCJI POLIGRAFÓW
KOMITET ORGANIZACYJNY
OGÓLNOPOLSKIEJ KONFERENCJI POLIGRAFÓW
Polski przemys∏ poligraficzny w perspektywie przystàpienia do Unii Europejskiej – Inowroc∏aw, 5–7 czerwca 2002
I dzieƒ – Êroda, 5 czerwca
12.00
Poczàtek rejestracji uczestników Konferencji
(Centrum Konferencyjne, Zak∏ad Poligraficzno-Wydawniczy
„POZKAL“, ul. Cegielna 10/12)
16.00
Blok tematyczny firmy „Bracia Henn“Sp. z o.o. (ZPW „POZKAL“):
– System zarzàdzania produkcjà PECOM
– Druk cyfrowy w drukarniach arkuszowych
– Przysz∏oÊç CtP i p∏yt offsetowych
15.10
15.30
18.00
PRZEWODNICZÑCY
Unii Europejskiej dotyczàce przemys∏u poligraficznego
(El˝bieta Marcinkowska – Centralny OÊrodek
Badawczo-Rozwojowy Przemys∏u Poligraficznego)
Zakoƒczenie sesji
Obiad (Kasyno Wojskowe, ul. Toruƒska 13)
Koncert z okazji Dnia Drukarza 2002
(Teatr Miejski, Pl. Klasztorny 2)
Kazimierz St´pniewski
PREZES ZG SEKCJI POLIGRAFÓW SIMP
V-CE PRZEWODNICZÑCY
Adam Grzelak
POLSKA IZBA DRUKU
III dzieƒ – piàtek, 7 czerwca
V-CE PRZEWODNICZÑCY
II dzieƒ – czwartek, 6 czerwca
10.00
9.30
9.45
10.20
10.30
10.50
11.30
Uroczyste otwarcie Konferencji
(Sala Koncertowa im. Ireny Dubiskiej, ul. Kiliƒskiego 16a)
Wystàpienia GoÊci Konferencji
50 lat dzia∏alnoÊci Sekcji Poligrafów SIMP dla rozwoju polskiej
poligrafii
(Kazimierz St´pniewski – Prezes ZG Sekcji Poligrafów SIMP)
Polityka rzàdu polskiego
wobec ma∏ych i Êrednich przedsi´biorstw
(Stanis∏aw Wyszyƒski – Ministerstwo Gospodarki,
Departament Rzemios∏a, Ma∏ych i Ârednich Przedsi´biorstw)
Europejski przemys∏ poligraficzny po przystàpieniu nowych
cz∏onków do Unii Europejskiej. Szanse i zagro˝enia.
(Hartman Liebetruth – Uniwersytet w Wuppertalu,
Wydzia∏ Technologii Komunikacji)
Prawo pracy w Unii Europejskiej
(Sebastian Fagasiƒski – Instytut Europejski)
10.30
11.00
11.45
12.05
12.25
12.45
11.50 Przerwa
12.10
12.50
Standardy Unii Europejskiej w zakresie ochrony Êrodowiska
w odniesieniu do ma∏ych przedsi´biorstw
(Grzegorz Wielgosiƒski – Politechnika ¸ódzka)
Ma∏e i Êrednie przedsi´biorstwa w Polsce
w procesie integracji europejskiej
(Monika S∏upiƒska – Instytut Europejski)
Wystàpienia Sponsorów Konferencji
14.10
Przerwa
14.30
Color Management – koniecznoÊç czy fanaberia?
(Konrad Blachowski – Politechnika Warszawska)
Standardy normalizacyjne obowiàzujàce w krajach
12.30
14.50
13.05
13.30
15.30
16.30
19.00
Rozpocz´cie sesji
(Sala Koncertowa im. Ireny Dubiskiej, ul. Kiliƒskiego 16a)
Prognozy dotyczàce zmian zachodzàcych w Êwiatowym
przemyÊle poligraficznym do roku 2007
(Krzysztof Pindral – Heidelberg Polska Sp. z o.o.)
Przemys∏ poligraficzny Litwy. Analiza i perspektywy.
(Edmundas Kibirkstis – Uniwersytet Technologiczny w Kaunas)
Formy wspierania polskiego eksportu stosowane
przez Ministerstwo Gospodarki
(Janusz Steç – Ministerstwo Gospodarki,
Departament Promocji Gospodarczej)
Funkcjonowanie instytucji por´czeƒ kredytowych
dla ma∏ych iÊrednich przedsi´biorstw
(Jacek KuÊmierczyk – Polska Izba Druku)
Perspektywy ma∏ych i Êrednich przedsi´biorstw
na jednolitym rynku europejskim
(Zofia Wysokiƒska – Politechnika ¸ódzka)
Przemys∏ poligraficzny w Polsce
– stan obecny oraz perspektywy rozwoju
(Zdzis∏aw Adamski – Polska Izba Druku)
Podsumowanie Konferencji
Obiad (Kasyno Wojskowe, ul. Toruƒska 13)
Przemarsz uczestników Konferencji
z Pl. Klasztornego do Teatru Letniego
Chrzest Drukarski (Teatr Letni, ul. Âwi´tokrzyska)
Towarzyskie spotkanie Drukarzy
(Basen Miejski, ul. Âwi´tokrzyska 107)
Tadeusz Ch´sy
ZPW POZKAL
SEKRETARZ NAUKOWY
Marek Kryczka
INSTYTUT PAPIERNICTWA I POLIGRAFII POLITECHNIKI ¸ÓDZKIEJ
SEKRETARZ KONFERENCJI
Wac∏aw Reszka
DYREKTOR NOT W INOWROC¸AWIU
CZ¸ONKOWIE
Artur Dziedzic
VIDART
Tadeusz Figurski
BRACIA HENN SP. Z O.O.
Bogdan Grzelak
URZÑD MIASTA INOWROC¸AWIA
Tadeusz KuÊmirek
¸ÓDZKA DRUKARNIA PRASOWA
Janina Leks-St´pieƒ
INSTYTUT PAPIERNICTWA I POLIGRAFII POLITECHNIKI ¸ÓDZKIEJ
Uwaga: Âniadania uczestnicy Konferencji spo˝ywajà w miejscach
zakwaterowania (Hotel „Ostoja“, ul. Sienkiewicza 49, Hotel
„Park“, ul. Âwi´tokrzyska 107, Hotel „Bast“,
ul. Królowej Jadwigi 35, Pa∏ac w Kobylnikach k. Kruszwicy)
Karol Marzec
ZAK¸AD POLIGRAFICZNY COLONEL
Robert Miller
DRUKARNIA LOTOS
Tadeusz Serocki
WYDAWNICTWO BERNARDINUM W PELPLINIE
Andrzej Szaefer
ORKLA MEDIA MAGAZINES
SPONSORZY I PRZYJACIELE
Z ¸ O T Y
S P O N S O R
S R E B R N Y
S P O N S O R
S P O N S O R
W S P I E R A J Ñ C Y