25_10_2010_Pawel_Lipski

Ochrona konsumentów w e-commerce
European Commission
Enterprise and Industry
Title of the presentation | Date |2
Podpis elektroniczny
– podstawy prawne
• Dyrektywa 1999/93/WE z dnia 13 grudnia 1999 roku w sprawie
wspólnotowych ram w zakresie podpisów elektronicznych
• Ustawa z dnia 18 września 2001 roku o podpisie elektronicznym
• Rozporządzenia (kwestie szczegółowe)
Title of the presentation | Date |3
Podpis elektroniczny to
• szczególny rodzaj usługi świadczonej drogą elektroniczną
• w celu usprawnienia wymiany handlowej
• ….. o bardzo ograniczonym zastosowaniu
•
do której organy państwowe nie do końca są przekonane
(epuap, e-deklaracje)
Title of the presentation | Date |4
Podpis elektroniczny
a zawieranie umów w sieci
•
W stosunkach prywatno-prawnych w większości przypadków niepotrzebny….
„…wola osoby dokonywającej czynności prawnej może być wyrażona przez każde
zachowanie tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również
przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej” (art. 60 kodeksu cywilnego)
•
Potrzebny, gdy chcemy zawrzeć umowę elektronicznie, a:
Ustawa wymaga formy pisemnej (pod rygorem nieważności) np. licencja wyłączna
Forma czynności prawnej została zastrzeżona w umowie
•
Nie przyda się przy czynnościach prawnych wymagających zachowania formy
szczególnej np. zawarcie małżeństwa, sporządzenie testamentu holograficznego,
wypisanie weksla lub czeku
Title of the presentation | Date |5
Podpis elektroniczny,
o którym mówi ustawa to
• Bezpieczny podpis
Przyporządkowany wyłącznie do osoby składającej ten podpis
Sporządzony za pomocą urządzeń, w tym celu służących, które
są pod wyłączną kontrolą składającego
Każda zmiana danych, z którymi jest połączony, jest rozpoznawalna
• Weryfikowany za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu
Certyfikat – elektroniczne zaświadczenie, które przyporządkowuje
dane służące do weryfikacji podpisu z osobą składającą
Kwalifikowany certyfikat
• certyfikat spełniający warunki określone w ustawie, wydany przez
kwalifikowany podmiot świadczący usługi certyfikacyjne, spełniający
wymogi określone w ustawie
Title of the presentation | Date |6
Podpis elektroniczny – komunikacja
elektroniczna z państwem
•
•
•
•
Krajowy Rejestr Sądowy – składanie wniosków za pomocą bezpiecznego
podpisu elektronicznego weryfikowanego przy pomocy ważnego
kwalifikowanego certyfikatu
Zakład Ubezpieczeń Społecznych – program Płatnik, j.w.
ePUAP – j.w., ale Profil Zaufany
Organy podatkowe
Faktury – j.w. lub jeżeli umowa pomiędzy stronami dotycząca tej wymiany
przewiduje stosowanie procedur gwarantujących autentyczność pochodzenia
i integralność danych.
Deklaracje podatkowe
• Specjalny podpis elektroniczny w portalu e-deklaracje.gov.pl
• „W celu zapewnienia bezpieczeństwa świadczonej usługi Ministerstwo Finansów
wprowadziło podpis elektroniczny oparty na unikatowych cechach podatnika:
nazwisko, imię, data urodzenia, numer NIP i PESEL oraz kwocie przychodu
określonej w zeznaniu rocznym lub rozliczeniu podatnika złożonym za 2008 rok”
Title of the presentation | Date |7
Hazard w sieci – podstawy prawne
• Ustawa z dnia 19 listopada 2009 roku o grach hazardowych
• Kodeks karny skarbowy
• Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji
Title of the presentation | Date |8
Nie mam gier, tym bardziej gier
hazardowych, ale…
•
•
loterie promocyjne lub konkursy
różnica: element losowości (nawet jeżeli jest pytanie do uczestnika)
zezwolenie na loterię (gwarancja wypłaty nagród, dwa miesiące oczekiwania)
wątpliwości? Pytanie do Ministra Finansów
reklama hazardu na mojej stronie
zakaz reklamy i informowania o sponsorowaniu przez organizatorów gier
kasynowych (cylindryczne, karty, kości), zakładów wzajemnych (wyjątek poniżej)
oraz gier na automatach oraz umieszczania informacji o sponsorowaniu
można: gry liczbowe, loterie promocyjne, informować o nazwie bukmachera
sankcje: czyn nieuczciwej konkurencji
Title of the presentation | Date |9
Chcę prowadzić gry hazardowe
• świadczenie usług spoza terytorium Polski
swoboda przepływu usług na terenie UE
• problemy:
odpowiedzialność karna uczestników
odpowiedzialność karna organizatora
wyrok ETS w sprawie Santa Casa
(możliwość blokowania, jeżeli ma to zapobiec popełnieniu
przestępstwa)
Title of the presentation | Date |10
Chcę prowadzić gry, ale nie gry
hazardowe
• zabawa z definicją:
brak elementu losowości (szachy na pieniądze)
brak wygranych pieniężnych lub rzeczowych (poker na wirtualne
pieniądze)
Problem z rozszerzoną definicją gry na automacie:
„Grami na automatach są także gry na urządzeniach […]
komputerowych, organizowane w celach komercyjnych, w których
grający nie ma możliwości uzyskania wygranej pieniężnej lub
rzeczowej, ale gra ma charakter losowy” (art.2 ust. 5 ustawy
o grach hazardowych)
• pytanie do Ministra Finansów
Title of the presentation | Date |11
Dostęp warunkowy – podstawy prawne
• Dyrektywa 98/84/WE z dnia 20 listopada 1998 roku
w sprawie prawnej ochrony usług opartych lub polegających
na warunkowym dostępie
• Ustawa z dnia 5 lipca 2002 roku o ochronie niektórych usług
świadczonych drogą elektroniczną opartych lub polegających
na dostępie warunkowym
Title of the presentation | Date |12
Dostęp warunkowy
• Szczególny rodzaj usługi świadczonej drogą elektroniczną
• Polegającej na umożliwieniu bezpiecznego dostępu do usług
chronionych
•
Kojarzony głównie z płatną telewizją kablową lub satelitarną
Title of the presentation | Date |13
Dostęp warunkowy – podstawowe
pojęcia
• Usługi chronione:
rozpowszechnianie i rozprowadzanie programów telewizyjnych
i radiowych
Inne usługi świadczone na indywidualne żądanie usługobiorcy
drogą elektroniczną bez jednoczesnej obecności stron
za wynagrodzeniem i oparte na dostępie warunkowym
• Urządzenie niedozwolone – sprzęt lub oprogramowanie, które
zostały zaprojektowane lub przystosowane w celu umożliwienia
z usług chronionych bez uprzedniego upoważnienia usługodawcy
Title of the presentation | Date |14
Dostęp warunkowy – co jest zakazane
• Wytwarzanie, wprowadzanie do obrotu, serwis urządzeń
niedozwolonych, przekazywanie o nich informacji informacji
handlowej –grzywna lub kara pozbawienia wolności do lat 3
• Posiadanie lub używanie urządzeń niedozwolonych w celach
handlowych – grzywna lub kara pozbawienia wolności do roku
• Używanie urządzeń niedozwolonych na własne potrzeby
- grzywna
Title of the presentation | Date |15
Świadczenie usług drogą elektroniczną
konsumentom – podstawy prawne
• Kodeks cywilny
• Ustawa z dnia 2 marca 2000 roku o ochronie niektórych praw
konsumentów oraz odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną
przez produkt niebezpieczny
• Kodeks wykroczeń
• Inne: kodeks postępowania cywilnego, ustawa o ochronie
konkurencji i konsumentów
Title of the presentation | Date |16
Świadczenie usług drogą elektroniczną
konsumentom
• konsument – osoba fizyczna dokonująca czynności prawnej
niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą
lub zawodową
• regulamin jako wzorzec umowy
Title of the presentation | Date |17
Świadczenie usług drogą elektroniczną
konsumentom – niedozwolone
klauzule umowne
• postanowienia nieuzgodnione z konsumentem
• rażąco naruszają interesy konsumenta
• kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny
z dobrymi obyczajami
Title of the presentation | Date |18
Niedozwolone klauzule umowne
• Klauzule szare – art. 3853 kodeksu cywilnego
• Klauzule czarne – rejestr klauzul niedozwolonych
Klauzule uznane za niedozwolone w konkretnej sprawie
przez Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
Warto wspomnieć o jednym stowarzyszeniu….
Title of the presentation | Date |19
Klauzule niedozwolone w handlu
elektronicznym (1)
•
właściwość sądu:
„Sądem właściwym dla rozpatrywania sporów wynikających z umowy jest sąd właściwy
dla siedziby Sklepu” (ostatni wyrok z 27 września 2010 roku)
•
ograniczenie odpowiedzialności:
„Towar uszkodzony przez pocztę - może być reklamowany, jeżeli został spisany
odpowiedni protokół - w obecności pracownika poczty." (ostatni wyrok z dnia 30
marca 2010 roku)
„Odpowiedzialność X jest w każdym przypadku ograniczona do wartości opłaty
wniesionej przez klienta."
Title of the presentation | Date |20
Klauzule niedozwolone w handlu
elektronicznym (2)
•
Wiążąca interpretacji regulaminu:
"Wykładnia i interpretacja Regulaminu należy wyłącznie do organizatora akcji
promocyjnej” (ostatni wyrok z 13 października 2010 roku)
•
Zmiana regulaminu:
„Wszelkie zmiany wchodzą w życie z chwilą ich opublikowania (zamieszczenia)
w sklepie internetowym, w związku z czym klient jest zobowiązany do bieżącej
weryfikacji jego postanowień." (ostatni wyrok z dnia 25 lutego 2010 roku)
•
Usunięcie konta bez zawiadomienia:
„Konta nie używane przez okres dłuższy niż 6 miesięcy od ostatniego zalogowania
mogą zostać usunięte bez uprzedniego powiadomienia”
i inne…
Title of the presentation | Date |21
Zagrożenia związane z korzystaniem
z klauzul niedozwolonych
• powództwo konsumenta
• wyrok Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
rozszerzona skuteczność
obowiązkowa publikacja = antyreklama firmy
warto wspomnieć o jednym stowarzyszeniu
• decyzja Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
do 10% przychodu w ostatnim roku rozliczeniowym
• kara grzywny
do 5000 złotych
Paweł Lipski
[email protected]
+48 22 50 50 772