docProgram Wychowawczy Zespół Szkól nr 8 w
download 
Reklamacja Transkrypt
Program Wychowawczy Zespół Szkól nr 8 w
Program Wychowawczy Zespół Szkól nr 8 w Toruniu PROGRAM WYCHOWAWCZY Zespół Szkól nr 8 ZESPÓŁ SZKÓŁ NR 8 w Toruniu Zespół Szkól nr 8 im. Marii Curie – Skłodowskiej w ToruniuwZespół Szkól nr 8 Toruniu w Toruniu2010 Zespół Szkól nr 8 – 04 - 19 Uchwała Rady Pedagogicznej w Toruniu Zespół Szkól nr 8 Nr 24/2009/10 w Toruniu Zespół Szkól nr 8 w Toruniu Zespół Szkól nr 8 im. Marii – Curie – Skłodowskiej w Toruniu ”Nie można mieć nadziei na skierowanie świata ku lepszym drogom , o ile się jednostek nie skieruje ku lepszemu” Maria Curie-Skłodowska Podstawa prawna Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2002 roku zmieniającym Rozporządzenie w Sprawie Ramowych Statutów Publicznego Przedszkola oraz Publicznych Szkół (Dz. U. z 2002r. Nr 10, poz.96) z późniejszymi zmianami. Program Wychowawczy ZS 8 Toruń Program Wychowawczy ZS 8 Toruń 1 SPIS TREŚCI WSTĘP ROZDZIAŁ I Główne założenia w zakresie pracy wychowawczej ROZDZIAŁ II Podstawy prawne szkolnego programu wychowawczego ROZDZIAŁ III ZADANIA SZKOŁY 3.1.Ogólne cele wychowawcze 3.2. Zadania szkoły jako środowiska wychowawczego 3.3.Zadania nauczyciela wychowującego ROZDZIAŁ IV SZCZEGÓŁOWY PLAN DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH SZKOŁY 4.1. Plan pracy wychowawczej na I etapie edukacyjnym szkoły podstawowej 4.2. Plan pracy wychowawczej na II etapie edukacyjnym szkoły podstawowej 4.3. Plan pracy wychowawczej - gimnazjum ROZDZIAŁ V EFEKTY DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH 5.1. Sylwetka ucznia klas I-VI szkoły podstawowej 5.2. Sylwetka ucznia klas I-III gimnazjum 5.2.1.Oczekiwane ogólne efekty 5.2.2. Szczegółowe efekty dla danego etapu nauki w gimnazjum ROZDZIAŁ VI EWALUACJA SZKOLNEGO PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO 2 WSTĘP Wychowanie jest uczeniem się szczególnego rodzaju – uczeniem się postaw, rozwijaniem wrażliwości, a także odkrywaniem własnych możliwości, talentów, mocnych stron i budowaniem na nich własnej tożsamości i siły. Jest też uczeniem się konstruktywnego radzenia sobie z własnymi brakami, trudnościami i negatywnymi emocjami. Jest więc i budowaniem człowieczeństwa. H. Rylke Wychowanie jako jeden z wymiarów pracy edukacyjnej nauczycieli Usytuowanie ucznia w centrum działalności szkolnej oraz rozszerzenie zadań edukacyjnych nauczyciela powoduje, że odtąd nie szkoła, a nauczyciel staje się rzeczywistym podmiotem działalności edukacyjnej. Dzięki przyznaniu podmiotowości uczniowi, własną podmiotowość odzyskuje także nauczyciel. Rodzi to określoną konsekwencję. Traktujemy te zadania jako wymiary własnej pracy i kierujemy się myślą ta zawartą w następującym zapisie Podstawy Programowej: "Zadania te stanowią wzajemnie uzupełniające się i równoważne wymiary pracy każdego nauczyciela." Oznacza to, że wychowanie stanowi integralną część działalności każdego nauczyciela naszej szkoły. Jeśli coś rozsądnie wykonujemy, to czyn nasz zakłada określoną wiedzę, umiejętność działania oraz ocenę moralną. Naturalna jedność i równowaga tych trzech wymiarów stwarza dla nas najlepszą gwarancję dla wszechstronnego rozwoju ucznia. ROZDZIAŁ I GŁÓWNE ZAŁOŻENIA W ZAKRESIE PRACY WYCHOWAWCZEJ Działania wychowawcze szkoły zmierzają przede wszystkim do wspomagania i intensyfikowania rozwoju dziecka. Zwracamy uwagę na pojęcie ucznia jako osoby oraz wszechstronność jego rozwoju. Koncepcja osoby pociąga za sobą postrzeganie ucznia w kategoriach jego podmiotowości, godności, wolności, niepowtarzalności, konkretnych praw i obowiązków. Wszechstronność rozwoju oznacza, że nauczyciele powinni - w miarę możliwości - wspomagać w każdej działalności edukacyjnej rozwój osobowy ucznia we wszystkich wymiarach, w tym zwłaszcza "intelektualnym, psychicznym, społecznym, zdrowotnym, estetycznym, moralnym i duchowym. Nauczyciele w swojej pracy wychowawczej powinni wobec tego kształtować postawy społeczne oparte na: poszanowaniu prawa każdego człowieka do odmienności poglądów – wyboru dróg życiowych i kreatywnego myślenia; na budzeniu szacunku dla państwa jako dobra wspólnego. Ponadto kształtować umiejętności i postawy uczniów umożliwiające im poznawanie świata, wspomagające ich samodzielność w uczeniu się, inspirowanie do wyrażania własnych myśli i przeżyć. Zadania wychowawcze w naszej szkole mają ścisłe odniesienie do nauczania i kształcenia umiejętności. W ramach nauczania uczeń przyswaja sobie ze zrozumieniem określone treści, a dzięki kształtowaniu umiejętności nabywa zdolność ich praktycznego stosowania. Dzięki wychowaniu uczeń dalej podąża tą drogą poznawczą i rozwija w sobie dociekliwość poznawczą, ukierunkowaną na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna w świecie. 3 ROZDZIAŁ II PODSTAWY PRAWNE SZKOLNEGO PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO Program wychowawczy Zespołu Szkół nr 8 w Toruniu swoimi założeniami wpisuje się w następujące dokumenty: Podstawy prawne Szkolnego Programu Wychowawczego stanowią: 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dn. 17.10.1997r. 2. Ustawa o systemie oświaty z 7.09.1991r. 3. Konwencja o Prawach Dziecka 4. Statut Szkoły z załącznikami takimi jak WSO, „Ceremoniał Szkolny”, „Regulamin ucznia” i „Kodeks Ucznia Sportowca” oraz inne regulaminy obowiązujące w szkole. KATALOG PRAW DZIECKA – UCZNIA SZKOŁY (Skonstruowany na podstawie wyżej wymienionych dokumentów, zwłaszcza Konwencji o Prawach Dziecka i Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej) KAŻDY UCZEŃ POSIADA PRAWO DO ZNAJOMOŚCI SWOICH PRAW ( art. 29 i 42 Konwencji) KAŻDY UCZEŃ POSIADA PRAWO DO DOCHODZENIA SWOICH PRAW (art. 2 i 4 Konwencji) KONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ w treści art. 72 ust. 1 nakłada na państwo obowiązek obrony praw dziecka oraz jego ochrony przed przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem i demoralizacją. Obowiązek ten obejmuje wszystkie władze państwowe, w tym także Ministerstwo Edukacji Narodowej, a zatem i szkoły publiczne. Równocześnie zobowiązanie to można najlepiej i najskuteczniej zrealizować na drodze właściwego wychowania młodzieży. Wychowanie - ujmowane z tego punktu widzenia - polega zarówno na ochronie przed złem, jak i budowaniu dobra. Trudno więc wyobrazić sobie zgodność działalności z konstytucyjnymi zapisami takiej szkoły, która nie ma programu wychowawczego. KAŻDY UCZEŃ MA PRAWO DO NAUKI (art. 28 i 29) KONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ art. 70 określa, ze każdy ma prawo do nauki. Nauka do 18 roku życia jest obowiązkowa. Nauka w szkołach publicznych jest bezpłatna. Rodzice mają wolność wyboru dla swoich dzieci szkół innych niż publiczne. Władze państwowe zapewniają obywatelom powszechny dostęp do wykształcenia. KONWENCJA O PRAWACH DZIECKA w art. 29 1. Państwa-Strony są zgodne, że nauka dziecka będzie ukierunkowana na: a) rozwijanie w jak najpełniejszym zakresie osobowości, talentów oraz zdolności umysłowych i fizycznych dziecka; b) rozwijanie szacunku dla praw człowieka i podstawowych swobód oraz dla zasad zawartych w Karcie Narodów Zjednoczonych; c) rozwijanie szacunku dla rodziców dziecka, jego tożsamości kulturowej, języka i wartości, dla wartości narodowych kraju, w którym mieszka dziecko, kraju, z którego dziecko pochodzi, jak i innych kultur; d) przygotowanie dziecka do odpowiedzialnego życia w wolnym społeczeństwie, w duchu zrozumienia, pokoju, tolerancji, równowartości płci oraz przyjaźni pomiędzy wszystkimi narodami, grupami etnicznymi, narodowymi i religijnymi oraz osobami rdzennego pochodzenia; e)rozwijania poszanowania środowiska naturalnego. KAŻDY UCZEŃ MA PRAWO DO RÓWNEGO TRAKTOWANIA WOBEC PRAWA (art. 2 i 23 Konwencji) KONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ w treści art. 32 stanowi, że wszyscy są równi wobec prawa. 4 Nikt nie może być dyskryminowany z jakiejkolwiek przyczyny. KAŻDY UCZEŃ MA PRAWO DO OCHRONY PRZED PONIŻAJACYM TRAKTOWANIEMI KARANIEM ORAZ WSZELKIMI FORMAMI PRZEMOCY FIZYCZNEJ LUB PSYCHICZNEJ (art. 2, 19, 28, 34, 35, 37, 39 Konwencji) KONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ w treści art.40 wskazuje, że nikt nie może być poddany torturom ani okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu i karaniu. Zakazuje się stosowania kar cielesnych. KONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ art. 41 zapewnia wolność i nietykalność osobistą. KAŻDY UCZEŃ MA PRAWO DO SWOBODY MYŚLI, SUMIENIA I WYZNANIA (art. 14 konwencji) KONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ w art. 53 zapewnia wolność sumienia i religii. Zakazuje zmuszania do ujawniania swojego światopoglądu, przekonań religijnych lub wyznania. KAŻDY UCZEŃ MA PRAWO DO OCHRONY ZDROWIA (art. 24 konwencji) KONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ art. 68 zapewnia każdemu prawo do ochrony zdrowia i równy dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej. Także deklaruje popieranie rozwoju kultury fizycznej dzieci i młodzieży. KONWENCJA O PRAWACH DZIECKA w art. 24 1. Państwa-Strony uznają prawo dziecka do jak najwyższego poziomu zdrowia i udogodnień w zakresie leczenia chorób oraz rehabilitacji zdrowotnej. Państwa-Strony będą dążyły do zapewnienia, aby żadne dziecko nie było pozbawione swojego prawa dostępu do tego rodzaju opieki zdrowotnej. 2. Państwa-Strony będą dążyły do pełnej realizacji tego prawa, a w szczególności podejmą niezbędne kroki w celu: a. zmniejszenia śmiertelności wśród noworodków i dzieci; b. zapewnienia udzielania koniecznej pomocy oraz opieki zdrowotnej wszystkim dzieciom, ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju podstawowej opieki zdrowotnej. USTAWA O SYSTEMIE OŚWIATY Doniosłe znaczenie dla spraw wychowania szkolnego ma Preambuła Ustawy o systemie oświaty. Przedstawia ona cele ogólne edukacji i formułuje je w kategoriach wychowawczych; równocześnie określa podstawy i ramy wychowania szkolnego. Oświata w Rzeczpospolitej Polskiej stanowi wspólne dobro całego społeczeństwa; kieruje się zasadami zawartymi w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, a także wskazaniami zawartymi w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, Międzynarodowym Pakcie Praw Obywatelskich i Politycznych oraz Konwencji o Prawach Dziecka. Nauczanie i wychowanie - respektując chrześcijański system wartości - za podstawę przyjmuje uniwersalne zasady etyki. Kształcenie i wychowanie służy rozwijaniu u młodzieży poczucia odpowiedzialności, miłości ojczyzny oraz poszanowania dla polskiego dziedzictwa kulturowego przy jednoczesnym otwarciu się na wartości kultur Europy i świata. Szkoła winna zapewnić każdemu uczniowi warunki niezbędne do jego rozwoju, przygotować go do wypełniania obowiązków rodzinnych i obywatelskich w oparciu o zasady solidarności, demokracji, tolerancji, sprawiedliwości i wolności. Ustawa o systemie oświaty, ilekroć mówi o obowiązkach szkoły, z reguły wymienia łącznie kształcenie, wychowanie i opiekę (m.in. art. 1, ust. 9, 10; art. 5, ust. 7; art. 22, ust. 5; art. 33, ust. 1 i 3; art. 34a, ust.4; art. 40, ust. 1 i 2; i inne). W taki sam sposób określone są zadania oświatowe jednostek samorządu terytorialnego, przez które należy "rozumieć zadania w zakresie kształcenia, wychowania i opieki." (art. 3, ust. 14). 5 Ustawodawca obowiązek wychowania podkreśla tym bardziej, im niższy jest etap kształcenia (por. art. 6, ust. 1), co wydaje się być rzeczą oczywistą. Ustępy 1, 2 i 3 Art. 1 Ustawy wymieniają wprost niektóre zadania wychowawcze: System oświaty zapewnia w szczególności: realizację prawa każdego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej do kształcenia się oraz prawa dzieci i młodzieży do wychowania i opieki, odpowiednich do wieku i osiągniętego rozwoju, wspomaganie przez szkołę wychowawczej roli rodziny, dostosowania treści, metod i organizacji nauczania do możliwości psychofizycznych i specjalnych form pracy dydaktycznej. ROZDZIAŁ III ZADANIA SZKOŁY 3.1. OGÓLNE CELE WYCHOWAWCZE 1. Wspieranie wszechstronnego rozwoju ucznia (intelektualnego, psychicznego, społecznego, zdrowotnego, estetycznego, moralnego, duchowego). 2. Kształtowanie postaw społecznych opartych na poszanowaniu prawa każdego człowieka do odmienności poglądów – wyboru dróg życiowych i kreatywnego myślenia. Uwrażliwianie na uczucia innych ludzi. 3. Budzenie szacunku dla państwa jako dobra wspólnego odnajdywanie swojego miejsca w rodzinie, grupie rówieśniczej, społeczności lokalnej, państwie, Europie i świecie. budowanie systemu wartości chroniących tożsamość narodową- duma z Ojczyzny 4. Kształtowanie umiejętności i postaw uczniów umożliwiających im poznawanie świata, wspomaganie ich samodzielności uczenia się, inspirowanie do wyrażania własnych myśli i przeżyć. 5. Rozbudzanie ciekawości poznawczej oraz motywowanie do dalszej edukacji i realizacji własnych celów poprzez rzetelną pracę i uczciwość. 6. Kształtowanie świadomości społecznej i ekologicznej, rozumianych jako potrzeby budowania pozytywnych relacji w środowisku społecznym i dbałości o środowisko naturalne oraz związane z tym kształtowanie odpowiedzialności za siebie, swoje wybory i postępowanie. 3.2. ZADANIA SZKOŁY JAKO ŚRODOWISKA WYCHOWAWCZEGO Nauczyciele w swojej pracy wychowawczej wspierając w tym zakresie obowiązki rodziców, powinni zmierzać do tego, aby uczniowie w szczególności: 1. Znajdowali w szkole środowisko wszechstronnego rozwoju osobowego w wymiarze intelektualnym, psychicznym, społecznym, zdrowotnym, estetycznym, moralnym, duchowym. 2. Rozwijali w sobie dociekliwość poznawczą, ukierunkowaną na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna w świeci. 3. Mieli świadomość życiowej użyteczności zarówno poszczególnych przedmiotów, jak i całej edukacji na danym etapie. 4. Stawali się coraz bardziej samodzielni w dążeniu do dobra w jego wymiarze indywidualnym i społecznym, godząc umiejętnie dążenie do dobra własnego z dobrem innych, odpowiedzialność za siebie z odpowiedzialnością za innych, wolność własną z wolnością innych. 6 5. Poszukiwali, odkrywali, dążyli na drodze rzetelnej pracy do osiągania wielkich celów życiowych i wartości ważnych dla odnalezienia własnego miejsca w świecie. 6. Uczyli się szacunku dla dobra wspólnego jako postawy życia społecznego oraz przygotowywali się do życia w rodzinie, w społeczności lokalnej i w państwie,. 7. Przygotowywali się do rozpoznawania wartości moralnych, dokonywania wyborów i hierarchizacji wartości oraz mieli możliwość doskonalenia się. 8. Kształtowali w sobie postawę dialogu, umiejętność słuchania innych i rozumienia ich poglądów; umieli współdziałać i współtworzyć w szkole wspólnotę nauczycieli i uczniów. 3.3. ZADANIA NAUCZYCIELA WYCHOWUJĄCEGO 1. Rozpoznanie predyspozycji, zainteresowań, zdolności i potrzeb uczniów oraz dbałość o 2. 3. 4. 5. ich rozwój. Kreowanie sytuacji, w których dziecko aktywnie rozwija wszystkie sfery swojej osobowości. Kształtowanie umiejętności współistnienia i współdziałania w grupie rówieśniczej i społecznej przez wspólną naukę, zabawę i wybór właściwych form spędzania wolnego czasu. Budowanie obrazu własnej osoby w oparciu o rzetelną samoocenę. Zaszczepienie postaw pozytywnego i zrównoważonego reagowania w sytuacjach trudnych oraz właściwego sposobu wyrażania ocen i sądów aprobujących lub negujących różne zachowania swoje i innych osób. ROZDZIAŁ IV SZCZEGÓŁOWY PLAN DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH SZKOŁY a. Plan pracy wychowawczej na I etapie edukacyjnym szkoły podstawowej Cel Zagadnienia/ zadania Budzenie szacunku dla państwa jako dobra wspólnego budowanie systemu wartości chroniących tożsamość narodową- duma z Ojczyzny odnajdywanie swojego miejsca w (…), społeczności lokalnej, państwie, Europie i świecie. Odnajdywanie swojego miejsca w grupie rówieśniczej i społeczności lokalnej 7 Symbole narodowe i religijne, okazywanie szacunku symbolom narodowymi religijnym Hymn państwowy Ważne rocznice, wydarzenia, sławni Polacy Historia naszego miasta Historia naszej Ojczyzny Miejsca pamięci Narodowej Legendy o Toruniu, o Warszawie, o początkach państwa polskiego Zabytki oraz wytwory kultury narodowej i ludowej Zorganizowanie samorządu szkolnego Tradycje szkoły Dyscyplina na terenie szkoły, prawa i obowiązki ucznia Bezpieczeństwo w szkole i poza szkołą Organizacja życia kulturalnego Organizacja sali lekcyjnej, wybór samorządu klasowego Tradycje klasowe Odnajdywanie swojego miejsca w rodzinie Kształtowanie świadomości społecznej i ekologicznej, rozumianych jako potrzeby budowania pozytywnych relacji w środowisku społecznym i dbałości o środowisko naturalne oraz związane z tym kształtowanie odpowiedzialności za siebie, swoje wybory i postępowanie Przygotowanie uczniów do życia w rodzinie: więzi rodzinne, obowiązki członków rodziny i ich znaczenie Współudział dzieci w organizowaniu świąt rodzinnych i aktywnego wypoczynku Poznanie krajobrazu miasta i jego okolic Rozwijanie zainteresowań przyrodą Rozwijanie troski o swoje środowisko i pobudzenie do pozytywnych działań Kształtowanie przekonania, że piękno środowiska zależy od pracy i wysiłku ludzi Poszanowanie przyrody Zbiórka surowców wtórnych Wspieranie wszechstronnego rozwoju ucznia: Wspieranie zdrowia i bezpieczeństwa dziecka Wspieranie rozwoju intelektualnego Wspieranie rozwoju psychicznego i emocjonalnego Kształtowanie postaw społecznych opartych na poszanowaniu prawa każdego człowieka do odmienności poglądów – wyboru dróg życiowych i kreatywnego myślenia. Uwrażliwianie na uczucia innych ludzi Wspieranie rozwoju społecznego, moralnego i duchowego 8 Troska o wygląd zewnętrzny i zdrowie Zasady higieny osobistej, czystości i schludności w ubiorze Zależność sposobu ubierania się od pogody Akceptacja własnego ciała Gimnastyka korekcyjna Przestrzeganie zasad bezpiecznego zachowania się w drodze do szkoły i w szkole. Wychowanie komunikacyjne. Profilaktyka grypy i chorób zakaźnych. Rozwijanie zainteresowań uczniów Pomoc uczniowi zdolnemu Pomoc uczniowi z trudnościami w uczeniu się Realizacja programu „Cała Polska czyta dzieciom” Kształtowanie postawy bezpiecznego poruszania się w Internecie Pozytywna samoocena Pozytywne myślenie Radzenie sobie ze stresem, złością i negatywnymi emocjami Strategie rozwiązywania problemów i konfliktów, kontrola impulsów Poczucie humoru jako strategia radzenia sobie w życiu Pozytywne cechy charakteru, pomoc koleżeńska Szacunek dla każdego człowieka Postawa tolerancji wobec odmienności (fizycznej, kulturowej, wyznaniowej itp.) Szacunek dla wszystkich form życia w przyrodzie Wrażliwość na potrzeby drugiego człowieka, zwłaszcza starszego i niepełnosprawnego Kultura bycia Znajomość norm społecznych powszechnie akceptowanych Odpowiedzialność za swoje postępowanie Wspieranie wszechstronnego rozwoju ucznia we współpracy z jego rodziną Postawa uczciwości wobec innych Pozytywne cechy charakteru, pomoc koleżeńska, rola przyjaźni Przeciwdziałanie postawom społecznie nie akceptowanym, wskazanie środków zaradczych Współpraca z rodzicami Spotkania z rodzicami uczniów (zebrania, konsultacje) Poradnictwo specjalistyczne na terenie szkoły 4.2. Plan pracy wychowawczej na II etapie edukacyjnym szkoły podstawowej Cel Zagadnienia/ zadania Budzenie szacunku dla państwa jako dobra wspólnego budowanie systemu wartości chroniących tożsamość narodową- duma z Ojczyzny odnajdywanie swojego miejsca w (…), społeczności lokalnej, państwie, Europie i świecie. Symbole narodowe i religijne, okazywanie szacunku symbolom narodowym i religijnym Hymn państwowy Ważne rocznice, wydarzenia, sławni Polacy Historia naszego miasta Historia naszej Ojczyzny Miejsca pamięci Narodowej Legendy o Toruniu, o Warszawie, o początkach państwa polskiego Zabytki oraz wytwory kultury narodowej i ludowej Polska w Europie i świecie, Unia Europejska, różnice i podobieństwa kulturowe w Europie, tolerancja wobec różnorodności Zorganizowanie samorządu szkolnego, działalność samorządu szkolnego Tradycje szkoły Dyscyplina na terenie szkoły, prawa i obowiązki ucznia Bezpieczeństwo w szkole i poza szkołą Organizacja życia kulturalnego Organizacja sali lekcyjnej, wybór samorządu klasowego Tradycje klasowe Przygotowanie uczniów do życia w rodzinie: więzi rodzinne, obowiązki członków rodziny i ich znaczenie Współudział dzieci w organizowaniu świąt rodzinnych i aktywnego wypoczynku Problemy w rodzinie: rozwód, brak rodzica, „nowy” rodzic, chory członek rodziny – radzenie sobie z typowymi trudnościami Odnajdywanie swojego miejsca w grupie rówieśniczej i społeczności lokalnej Odnajdywanie swojego miejsca w rodzinie 9 Kształtowanie świadomości społecznej i ekologicznej, rozumianych jako o potrzeby budowania pozytywnych relacji w środowisku społecznym i dbałości o środowisko naturalne o oraz związane z tym kształtowanie odpowiedzialności za siebie, swoje wybory i postępowanie Rozwijanie zainteresowań przyrodą Piękno przyrody Kształtowanie przekonania, że piękno środowiska zależy od pracy i wysiłku ludzi Poszanowanie przyrody Pozyskiwanie surowców wtórnych Oszczędzanie wody, energii itp. Wspieranie wszechstronnego rozwoju ucznia: Wspieranie zdrowia i bezpieczeństwa dziecka Wspieranie rozwoju intelektualnego Wspieranie rozwoju psychicznego i emocjonalnego Kształtowanie postaw społecznych opartych na poszanowaniu prawa każdego człowieka do odmienności poglądów – wyboru dróg życiowych i kreatywnego myślenia. Uwrażliwianie na uczucia innych ludzi wspieranie rozwoju społecznego, moralnego i duchowego 10 Troska o wygląd zewnętrzny i zdrowie Zasady higieny osobistej, czystości i schludności w ubiorze Zależność sposobu ubierania się od pogody Problematyka dojrzewania płciowego i zmian w wyglądzie Akceptacja własnego ciała Przestrzeganie zasad bezpiecznego zachowania się w drodze do szkoły i w szkole. Wychowanie komunikacyjne. Znaczenie aktywności fizycznej i sportu Wpływ na zdrowie używek (zwłaszcza papierosów i alkoholu), zdrowy styl życia, profilaktyka uzależnień Profilaktyka grypy i chorób zakaźnych Rozwijanie zainteresowań uczniów Pomoc uczniowi zdolnemu Pomoc uczniowi z trudnościami w uczeniu się Motywacja do nauki, samodyscyplina w uczeniu się Kształtowanie postawy bezpiecznego poruszania się w Internecie Pozytywna samoocena Pozytywne myślenie Radzenie sobie ze stresem, złością i negatywnymi emocjami Strategie rozwiązywania problemów i konfliktów, kontrola impulsów Poczucie humoru jako strategia radzenia sobie w życiu Pozytywne cechy charakteru, pomoc koleżeńska, rola przyjaźni Kształtowanie postawy asertywnej Rozwój umiejętności komunikacyjnych Szacunek dla każdego człowieka Postawa tolerancji wobec odmienności (fizycznej, kulturowej, wyznaniowej itp.) Szacunek dla wszystkich form życia w przyrodzie Wrażliwość na potrzeby drugiego człowieka, zwłaszcza starszego i niepełnosprawnego Kultura bycia Odpowiedzialność za swoje postępowanie Postawa uczciwości wobec innych Wspieranie wszechstronnego rozwoju ucznia we współpracy z jego rodziną Pozytywne cechy charakteru, pomoc koleżeńska Przeciwdziałanie postawom społecznie nie akceptowanym, wskazanie środków zaradczych Przemoc – formy, przejawy, przeciwdziałanie, pomoc ofiarom, odpowiedzialność świadków. Współpraca z rodzicami Spotkania z rodzicami uczniów (zebrania, konsultacje) Poradnictwo specjalistyczne na terenie szkoły 4.3.Plan pracy wychowawczej – gimnazjum Cel Zagadnienia/ zadania Budzenie szacunku dla państwa jako dobra wspólnego budowanie systemu wartości chroniących tożsamość narodową- duma z Ojczyzny odnajdywanie swojego miejsca w (…), społeczności lokalnej, państwie, Europie i świecie. Wzmocnienie znajomości norm dobrego zachowania oraz obowiązków odnajdywanie swojego miejsca w grupie rówieśniczej i społeczności lokalnej Odnajdywanie swojego miejsca w rodzinie 11 Symbole narodowe i religijne, okazywanie szacunku symbolom narodowym i religijnym Hymn państwowy Ważne rocznice, wydarzenia, sławni Polacy Historia naszego miasta Historia naszej Ojczyzny Miejsca pamięci Narodowej Legendy o Toruniu, o Warszawie, o początkach państwa polskiego Zabytki oraz wytwory kultury narodowej i ludowej Polska w Europie i świecie, Unia Europejska, różnice i podobieństwa kulturowe w Europie, tolerancja wobec różnorodności Zorganizowanie samorządu szkolnego, działalność samorządu szkolnego Tradycje szkoły Respektowanie praw i obowiązków ucznia oraz dokumentów szkolnych: Statutu Szkoły, Wewnętrznego Systemu Oceniania, Regulaminu Ucznia, Systemu Interwencji Zespołu Szkół nr 8 Przestrzeganie praw i obowiązków zawartych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Konwencji o Prawach Dziecka, Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej Bezpieczeństwo w szkole i poza szkołą Organizacja życia kulturalnego Organizacja sali lekcyjnej, wybór samorządu klasowego Odkrywanie wartości pracy zespołowej i jej wpływu na kształtowanie przyjaznych relacji między członkami grupy Tradycje klasowe Przygotowanie uczniów do życia w rodzinie: wzmacnianie więzi rodzinnych, pokazanie obowiązków członków rodziny i ich znaczenia, ukazanie wartości płynącej z odpowiedzialności za bezpieczeństwo Kształtowanie świadomości społecznej i ekologicznej, rozumianych jako potrzeby budowania pozytywnych relacji w środowisku społecznym i dbałości o środowisko naturalne oraz związane z tym kształtowanie odpowiedzialności za siebie, swoje wybory i postępowanie materialne i dobre relacje w rodzinie Współudział dzieci w organizowaniu świąt rodzinnych i aktywnego wypoczynku Problemy w rodzinie: rozwód, brak rodzica, „nowy” rodzic, chory członek rodziny – radzenie sobie z typowymi trudnościami Rozwijanie zainteresowań przyrodą Piękno przyrody Kształtowanie przekonania, że piękno środowiska zależy od pracy i wysiłku ludzi Poszanowanie przyrody Pozyskiwanie surowców wtórnych Oszczędzanie wody, energii itp. Wspieranie wszechstronnego rozwoju ucznia: Wspieranie zdrowia i bezpieczeństwa dziecka (kształtowanie postawy świadomej z zagrożeń współczesnego świata) Wspieranie rozwoju intelektualnego Wspieranie rozwoju psychicznego i emocjonalnego 12 Troska o wygląd zewnętrzny i zdrowie Zasady higieny osobistej, czystości i schludności w ubiorze Zależność sposobu ubierania się od pogody Problematyka dojrzewania płciowego i zmian w wyglądzie Akceptacja własnego ciała Przestrzeganie zasad bezpiecznego zachowania się w drodze do szkoły i w szkole. Wychowanie komunikacyjne. Znaczenie aktywności fizycznej i sportu Profilaktyka uzależnień: kształtowanie postawy abstynenckiej, kształtowanie postawy wolnej od przejawów agresji Profilaktyka grypy i chorób zakaźnych Rozwijanie zainteresowań uczniów Pomoc uczniowi zdolnemu Pomoc uczniowi z trudnościami w uczeniu się Motywacja do nauki, samodyscyplina w uczeniu się Kształtowanie postawy bezpiecznego poruszania się w Internecie Pozytywna samoocena Pozytywne myślenie Radzenie sobie ze stresem, złością i negatywnymi emocjami Strategie rozwiązywania problemów i konfliktów, kontrola impulsów Poczucie humoru jako strategia radzenia sobie w życiu Pozytywne cechy charakteru, pomoc koleżeńska, rola przyjaźni Kształtowanie postawy asertywnej Kształtowanie postawy uwrażliwiającej na niesienie pomocy osobom potrzebującym Kształtowanie postawy szacunku i tolerancji dla innych Rozwój umiejętności komunikacyjnych Kształtowanie postaw społecznych opartych na poszanowaniu prawa każdego człowieka do odmienności poglądów – wyboru dróg życiowych i kreatywnego myślenia. Uwrażliwianie na uczucia innych ludzi Wspieranie rozwoju społecznego, moralnego i duchowego Wspieranie wszechstronnego rozwoju ucznia we współpracy z jego rodziną Szacunek dla każdego człowieka poprzez słowa i działanie Postawa tolerancji wobec odmienności (fizycznej, kulturowej, wyznaniowej itp.) Szacunek dla wszystkich form życia w przyrodzie Wrażliwość na potrzeby drugiego człowieka, zwłaszcza starszego i niepełnosprawnego Kultura bycia Odpowiedzialność za swoje postępowanie Postawa uczciwości wobec innych Pozytywne cechy charakteru, pomoc koleżeńska Przeciwdziałanie postawom społecznie nie akceptowanym, wskazanie środków zaradczych Przemoc – formy, przejawy, przeciwdziałanie, pomoc ofiarom, odpowiedzialność świadków. Współpraca z rodzicami Spotkania z rodzicami uczniów (zebrania, konsultacje) Poradnictwo specjalistyczne na terenie szkoły ROZDZIAŁ V EFEKTY DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH Dla wychowania równie istotne znaczenie jak nauczanie ma obowiązek kształtowania umiejętności. W szkole uczniowie winni kształcić swoje umiejętności wykorzystywania zdobywanej wiedzy, aby w ten sposób lepiej przygotować się do pracy w warunkach współczesnego świata. 5.1. Sylwetka ucznia klas I-VI szkoły podstawowej W wyniku pracy o charakterze wychowawczym uczniowie po ukończeniu klasy trzeciej powinni zdobyć następujące umiejętności: 1. Potrafią odróżniać dobro od zła, starają się być sprawiedliwymi i zawsze mówić prawdę. 2. Potrafią okazać szacunek dla siebie i innych, a tym samym nie krzywdzić słabszych, nie 3. 4. 5. 6. 7. naruszać ich godności osobistej, nietykalności cielesnej. Wiedzą, jak należy się zachowywać w stosunku do dorosłych i rówieśników. Posiadają nawyki kulturalnego zachowania, umiejętności współżycia w grupie społecznej i rodzinie zgodnie z obowiązującymi normami i regułami Są tolerancyjni o wobec różnych poglądów i osób innej narodowości, tradycji kulturowej, osób niepełnosprawnych, chorych. Znają symbole narodowe, religijne oraz najważniejsze wydarzenia historyczne. Znają też najbliższą okolicę, jej ważniejsze obiekty. Interesują się historią swojego miasta, wydarzeniami organizowanymi w swoim regionie. Potrafią docenić wartość pracy w życiu człowieka, poprzez chociażby znajomość zawodu, jaki wykonują jego najbliżsi. 13 8. Mają poszanowanie dla życia i zdrowia. Potrafią prowadzić aktywy tryb życia i wypoczynku. 9. Umieją podejmować odpowiedzialne decyzje oraz rozumieją konsekwencje swojego postępowania. 10. Potrafią udzielić pomocy osobie potrzebującej, tj. znają numery telefonów: pogotowia ratunkowego, straży pożarnej, policji oraz ogólnopolski numer alarmowy 112. 5.2. Sylwetka ucznia klas I-III gimnazjum W wyniku pracy o charakterze wychowawczym uczniowie po ukończeniu klasy trzeciej gimnazjum powinni zdobyć następujące umiejętności: 5.2.1.Oczekiwane ogólne efekty 1. Potrafią okazywać szacunek i tolerancję innym ludziom w tym osobom niepełnosprawnym oraz przedstawicielom innych narodowości i wyznań. 2. Dbają o bezpieczeństwo swoje i innych przestrzegając zasad obowiązujących w danym miejscu lub sytuacji. 3. Wiedzą do kogo zwrócić się o pomoc, gdy będą łamane ich prawa, tj. zostanie naruszona ich wolność i nietykalność osobista. 4. Umieją rozróżniać zachowania dobre i złe. Nauczyli się szanować obowiązujące w otoczeniu normy. 5. Potrafią być odpowiedzialni za swoje słowa i czyny. Potrafią dokonywać odpowiedzialnych wyborów oraz je uzasadniać. 6. Rozumieją i potrafią wyjaśnić związki własnego życia, rodziny z szerszą rzeczywistością. 7. Znają znaczenie pojęć: obywatel, demokracja samorządność, tożsamość narodowa, społeczna, kulturowa, społeczność, ojczyzna, naród. 8. Znają prawa i obowiązki ucznia oraz akty prawne regulujące prawa i wolności człowieka. 9. Potrafią bronić swoich praw asertywnie, czyli bez stosowania przemocy. Znają metody i techniki negocjacyjne rozwiązywania konfliktów i problemów społecznych. 10. Potrafią z szacunkiem wypowiadać się o swojej rodzinie, tradycjach rodzinnych, jednocześnie pogłębiając więzi. Współuczestniczą aktywnie w życiu rodziny. 11. Potrafią w sposób konstruktywny zadbać o swoje zdrowie, powiedzieć nie na wszelkie propozycje negatywnych form spędzania wolnego czasu. 12. Znają dane instytucji świadczących pomoc młodzieży. Lista instytucji udzielających pomocy: Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka – 0 800 12 12 12 – bezpłatny dla każdego numeru stacjonarnego oraz telefonów komórkowych sieci Orange Bezpłatny Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży 116 111 Terenowy Komitet Ochrony Praw Dziecka – ul. Szpitalna 8, Toruń, tel. 056652-27-55 (pon., śr. 16-18.30) Towarzystwo „Powrót z U” – ul. Strumykowa 4, tel. 056-622-62-14 Całodobowy Młodzieżowy Oddział Leczenia Uzależnień, ul. Włocławska 233, tel. 056- 622-90-61 14 5.2.2 Szczegółowe efekty dla danego etapu nauki w gimnazjum Absolwent w naszej szkole swój system wartości opiera na: miłości, mądrości, bezpieczeństwie i poszanowaniu tradycji. Zależy nam, aby był przygotowany do życia w społeczeństwie i w rodzinie. Potrafił porozumiewać się i współpracować z innymi. Znał i szanował historię, kulturę i tradycję narodową z jego regionalnym bogactwem. Był przygotowany do samokształcenia i podjęcia dalszej edukacji lub pracy zawodowej. Umiał żyć w atmosferze tolerancji, szacunku i godności dla siebie i drugiego człowieka. Znał języki obce oraz umiał się nimi posługiwać. Był przygotowany do życia w zintegrowanej Europie; umiał posługiwać się w konstruktywny sposób nowoczesnymi środkami informatycznymi, łącznie z Internetem. KLASA I Uczniowie na koniec klasy pierwszej gimnazjum osiągają następujące umiejętności 1. KREOWANIE WŁASNEJ OSOBOWOŚCI I GOTOWOŚCI DO SAMOROZWOJU a. Tworzenie poczucia własnej wartości Kategorie Elementy Kryteria sukcesu Akceptowanie siebie Szczerość, Mądrość, Otwartość, Optymizm Umie określić swoje słabe i mocne strony Umie planować swój rozwój Wykorzystuje w działaniu swoje umiejętności Akceptowanie świata Inicjatywa, Kreatywność, Ciekawość świata Wie, na czym polega postawa : uległa , agresywna i asertywna. Umie określić swoją postawę. Modyfikuje swoje zachowanie w różnych sytuacjach. b. Budowanie postawy asertywnej Kategorie Elementy Kryteria sukcesu Autonomiczność Odwaga, Stałość poglądów, Wolność Ponosi konsekwencje swojego postępowania Potrafi uzasadnić własne zdanie i poglądy Potrafi przeciwstawić się grupie Potrafi przyjąć krytykę i zmienić postępowanie Asertywność Odwaga, Odpowiedzialność, Zdecydowanie Wie, na czym polega postawa uległa, agresywna i agresywna Umie określić swoją postawę Modyfikuje swoją postawę w różnych sytuacjach c. Przygotowanie do pełnienia ról w grupie Kategorie Rola kolegi, przyjaciela Elementy Szacunek, Zaufanie, Szczerość Kryteria sukcesu Wspiera innych Służy pomocą Staje w obronie słabszych 15 Rola członka grupy Współpraca, Wsparcie, Sukces Umie określić wspólny cel Realizuje cel Wspiera innych Organizuje pomoc 2. KULTYWOWANIE TRADYCJI RODZINNYCH I SZKOLNYCH a. Pogłębienie więzi rodzinnych Kategorie Rodzina Tradycje rodzinne Elementy Sumienność, Odpowiedzialność, Miłość, Wsparcie Mądrość, Duchowość, Oddanie, Stałość Kryteria sukcesu Wyjaśnia znaczenie rodziny w zaspokajaniu potrzeb Identyfikuje role członków rodziny Spełnia przynależną mu rolę w rodzinie Właściwie rozumie pojęcie pełnej rodziny Rozumie wartości płynące z tradycji rodzinnych Podtrzymuje tradycje rodzinne Uczestniczy w kultywowaniu tradycji rodzinnych Rozmawia o własnych tradycjach rodzinnych b. Poznawanie i uczestniczenie w uroczystościach związanych z tradycją szkoły Kategorie Tradycje szkoły Elementy Szacunek, Pomysłowość Kryteria sukcesu Zna tradycje szkoły. Aktywnie uczestniczy w życiu szkoły. Pozytywnie wypowiada się na temat szkoły Angażuje innych członków klasy, grupy do aktywnego działania na rzecz szkoły Organizuje uroczystości klasowe 3. KOMUNIKOWANIE SIĘ I WSPÓŁPRACA Z INNYMI a. Kształtowanie umiejętności dialogu, interpretowania informacji zwrotnej i negocjacji Kategorie Dialog Informacja zwrotna Negocjowanie Elementy Kryteria sukcesu Otwartość, Tolerancja, Zna przyczyny barier w porozumiewaniu się Swoboda w wyrażaniu Umie pokonywać bariery w porozumiewaniu się myśli Przyjmuje informację zwrotną i udziela jej Rzetelność, Potrafi gromadzić informację zwrotną i wyciągać z niej Zaufanie, wnioski Krytycyzm Interpretuje informację zwrotną Skuteczność, Mądrość, Zna różne techniki negocjacyjne Tolerancja, Potrafi negocjować Zawieranie Zna bariery w negocjacjach i umie je przełamywać kompromisów b. Kształtowanie postawy tolerancji. 16 Kategorie Elementy Integracja Współpraca, Przyjaźń, Spełnienie Akceptacja Szacunek, Tolerancja, Uczciwość, Rozsądek Godność Uczciwość, Wsparcie, Szacunek Kryteria sukcesu Potrafi określić swoje miejsce w grupie Mobilizuje grupę do działania Odróżnia cele grupy od celów indywidualnych Akceptuje ogólnie przyjęte zasady i normy Stosuje w życiu przyjęte zasady i normy Potrafi przystosować się do ogólnie przyjętych zasad i norm Potrafi przekonywać innych do ogólnie przyjętych zasad i norm Szanuje siebie i innych Potrafi bronić swojej godności i godności innych Ocenia postawy 4. WZMACNIANIE SYSTEMU WARTOŚCI OBOWIĄZUJĄCEGO W SZKOLE a. Kształtowanie nawyków bezpiecznego zachowania na terenie szkoły Kategorie Bezpieczeństwo w szkole Elementy Odpowiedzialność, Rozsądek, Rozwaga Kryteria sukcesu Zna i stosuje zasady bezpiecznego poruszania się po drodze Zna i stosuje zasady bezpiecznego poruszania się po szkole Zna i stosuje zasady bezpieczeństwa w pracowniach przedmiotowych i salach gimnastycznych b. Doskonalenie kulturalnego zachowania na terenie szkoły i poza nią. Poznawanie zasad i norm obowiązujących w szkole (statut, regulaminy) Kategorie Elementy Porządek, Kultura osobista Schludność, Ład Kryteria sukcesu Zna i stosuje podstawowe zasady kulturalnego zachowania Dba o higienę osobistą Prowadzi higieniczny tryb życia c. Poznawanie zasad i norm obowiązujących w szkole Kategorie Świadomość prawna Elementy Odpowiedzialność, Obowiązkowość, Szacunek, Empatia Kryteria sukcesu Przestrzega prawa i obowiązki ucznia wynikające ze Statutu Szkoły, Regulaminu Ucznia Zna prawa i obowiązki zawarte w Konstytucji RP, Konwencji o Prawach Dziecka, Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej Potrafi oceniać postępowanie innych i nakłaniać ich do postępowania zgodnego z przyjętymi powszechnie normami Potrafi wywiązywać się ze swoich obowiązków Potrafi podejmować rozważne decyzje 17 5. UŚWIADOMIENIE ZAGROŻEŃ ŚRODOWISKA NATURALNEGO Kategorie Świadomość ekologiczna Elementy Kryteria sukcesu Odpowiedzialność Porządek Wspieranie akcji Dbałość o środowisko Reaguje na akty wandalizmu wobec przyrody Zna i rozumie pojecie ekologa Bierze udział w akcjach na rzecz środowiska, przekonuje do akcji innych Dostarcza pozytywnych wzorców KLASA II Uczniowie na koniec klasy drugiej gimnazjum osiągają następujące umiejętności: 1. PRZYGOTOWANIE DO PEŁNIENIA RÓL SPOŁECZNYCH a. Właściwe pełnienie roli ucznia Kategorie Rola ucznia Elementy Rzetelność, Uczciwość, Obowiązkowość Kryteria sukcesu Wywiązuje się ze swoich obowiązków Rozwija swoje zdolności i umiejętności Potrafi być twórczy d. Kształtowanie postawy odpowiedzialności obywatela i przyszłego pracownika Kategorie Rola pracownika Elementy Pracowitość, Odpowiedzialność, Kreatywność, Pracowitość, Zdolność do współpracy Kryteria sukcesu Wywiązuje się z obowiązków wynikających z przydziału czynności Okazuje uznanie dla fachowości innych Nie jest podatny na wpływy z zewnątrz 2. ROZUMIENIE ZŁOŻONOŚCI ZAGROŻEŃ WSPÓŁCZESNEGO ŚWIATA a. Zapobieganie uzależnieniom (nikotynizm, alkoholizm, narkomania) Kategorie Elementy Kryteria sukcesu Ma świadomość skutków i niebezpieczeństw związanych z nałogami Przekonuje innych o ich szkodliwości Uczestniczy w spotkaniach profilaktycznych Bierze udział w konkursach, akcjach profilaktycznych b. Przeciwdziałanie zagrożeniom ze strony sekt i innych grup nieformalnych Uzależnienia (Nikotynizm Alkoholizm Narkomania) Kategorie Sekty Inicjatywa, Innowacyjność, Mądrość, Odpowiedzialność Elementy Dokonywanie wyboru, Ponoszenie konsekwencji Kryteria sukcesu Ma wiedzę na temat sekt i ich sposobów werbowania Reprezentuje swój światopogląd Potrafi reagować w sytuacjach zagrożenia Zna instytucje wspierające Potrafi uzasadnić zalety swojej niezależności 18 3. DBAŁOŚĆ O ZDROWIE PSYCHICZNE I FIZYCZNE a. Odnajdywanie i określanie własnych zalet Kategorie Określenie swoich zalet b. Elementy Refleksyjność, Humor, Optymizm, Wiedza Kryteria sukcesu Jest świadomy tego, co potrafi Dąży do poznania samego siebie Zna różne techniki badania osobowości Prowadzenie zdrowego trybu życia Kategorie Zdrowy tryb życia Elementy Zapał, Zabawa, Zręczność, Fair Play w imprezach sportowych, Współzawodnictwo Kryteria sukcesu Uczestniczy w zajęciach Kultury Fizycznej i zawodach Organizuje wycieczki turystyczno-krajoznawcze Dba o własne zdrowie i samopoczucie Popularyzuje wśród kolegów zdrowy tryb życia 4. ROZWIJANIE UMIEJĘTNOŚCI WŁAŚCIWEGO KOMUNIKOWANIA SIĘ a. Kształtowanie umiejętności empatycznego słuchania Kategorie Empatyczne słuchanie 5. a. Opanowanie Cierpliwość Wrażliwość Zrozumienie Kryteria sukcesu Rozumienie pojęcie empatii Posiada umiejętność wrażliwego słuchania Objawia zaangażowanie w rozmowie WZMACNIANIE WIĘZI NARODOWYCH I ŚRODOWISKOWYCH Kultywowanie rocznicowych wydarzeń historycznych swojego kraju Kategorie Rocznice wydarzeń historycznych swojego kraju b. Elementy Elementy Mądrość, Patriotyzm, Szacunek dla tradycji, Poczucie godności narodowej Kryteria sukcesu Umie wymienić najważniejsze święta państwowe Uczestniczy w okolicznościowych obchodach Bierze udział w przygotowaniu akademii szkolnych i środowiskowych Uczestniczenie w uroczystościach środowiskowych Kategorie Uroczystości środowiskowe Elementy Przygoda Zabawa Humor Inicjatywa Stosunki międzyludzkie Kryteria sukcesu Zna instytucje samorządowe i kulturalne Zna obiekty sportowo-rekreacyjne i wie, jaka pełnia funkcję Przygotowuje uroczystości na rzecz społeczności lokalnej Świadomie uczestniczy w obchodach imprez lokalnych 19 c. Współdziałanie ze środowiskiem lokalnym Kategorie Współpraca ze środowiskiem lokalnym Elementy Rzetelność, Kreatywność, Pomysłowość, Dbałość o środowisko, Wspieranie społeczeństwa Kryteria sukcesu Zna uroczystości organizowane przez szkołę na rzecz regionu Reprezentuje społeczność uczniowską (sejmik, rada młodzieżowa) w instytucjach lokalnych Wykazuje inicjatywę i zaangażowanie KLASA III Uczniowie na koniec klasy trzeciej gimnazjum osiągają następujące umiejętności 1. WZMOCNIENIE POSZANOWANIA CZŁOWIEKA a. Godność Kategorie Elementy Szacunek Uczciwość Honor Godność Tolerancja Wolność Bezpieczeństwo Odpowiedzialność Odwaga Praktyczność Słowność Sprawiedliwość Kryteria sukcesu Jasno określa swoje potrzeby Zna zakres pojęcia godność Potrafi bronić godności własnej i innych Zna zakres pojęcia wolność Rozróżnia różne obszary pojęcia wolności (słowa, przekonań, osobista) Zna konsekwencje nadużywania wolności Wywiązuje się ze swoich obowiązków Podejmuje rozważne decyzje Działa w zgodzie z przyjętymi regulaminami szkolnymi i wynegocjowanym kontraktem klasowym Potrafi oceniać postępowanie innych i nakłaniać ich do postępowania zgodnego z normami 2. RODZINA JAKO PODSTAWOWA JEDNOSTKA W SPOŁECZEŃSTWIE b. Przygotowanie do pełnienia ról członka rodziny (męża, żony, matki, ojca) Kategorie Rola, żony, męża, matki, ojca c. Elementy Odpowiedzialność, Wzajemnie zaufanie, Miłość Kryteria sukcesu Potrafi mówić (nazywać) uczucia Ma świadomość seksualną Jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo materialne i dobre relacje w rodzinie Dokonywanie wyborów i konsekwencja w działaniu Kategorie Konsekwencja Dokonywanie wyborów Elementy Zręczność, Prawda, Mądrość, Kryteria sukcesu Umiejętnie planuje swoje działania Zapobiega działaniom, które oddalałyby jego rodzinę od celu 20 Uczciwość, Lojalność Słowność d. Nie szuka usprawiedliwień za własne błędy Potrafi odróżnić dobro od zła Definiuje swój system wartości Postępuje zgodnie z własnym systemem wartości Wyznaczanie i hierarchizowanie wartości rodzinnych Kategorie Najważniejsze wartości rodzinne Elementy Lojalność, Oddanie, Zaufanie, Szczerość, Bezpieczeństwo Kryteria sukcesu Wyjaśnia znaczenie miłości jako podstawy do życia w rodzinie Wzmacnia więzi rodzinne Okazuje szacunek członkom rodziny 3. ŚWIADOMOŚĆ ZAGROŻEŃ WSPÓŁCZESNEGO ŚWIATA a. Rozpoznawanie chorób cywilizacyjnych Kategorie Choroby cywilizacyjne Elementy Odpowiedzialność, Samokontrola, Tolerancja Kryteria sukcesu Zna choroby cywilizacyjne i umie je wymienić Zna podstawowe objawy chorób (bulimia, anoreksja) Potrafi zrozumieć osoby chore, cierpiące b. Dostrzeganie zagrożeń wynikających z nadmiernego korzystania z komputera Kategorie Elementy Samokontrola, Uzależnienie od Słowność, komputera Uczciwość Kryteria sukcesu Rozsądnie korzysta z Internetu Zna skutki nadmiernego korzystania z komputera Zna zasady działania i sposoby wykorzystania komputera 4. KSZTAŁTOWANIE POSTAWY SZACUNKU DLA DZIEDZICTWA KULTUROWEGO REGIONU, KRAJU, EUROPY a. Poznawanie tradycji narodowej i uczestniczenie w uroczystościach szkolnych, lokalnych z nią związanych Kategorie Tradycje narodowe Elementy Oryginalność, Bogactwo Narodowe, Zabawa Kryteria sukcesu Zna święta narodowe Włącza się w przygotowanie uroczystości patriotycznych w szkole, środowisku lokalnym Zachęca do obchodzenia ich w grupie b. Pogłębianie wiedzy na temat zjednoczonej Europy Kategorie Zjednoczona Europa Elementy Pomysłowość, Innowacyjność, Tolerancja Kryteria sukcesu Zna zasady funkcjonowania Unii Europejskiej Zna obyczaje krajów, których języków się uczy Zachęca do poszerzania wiedzy o krajach, których języków się uczy 21 ROZDZIAŁ VI EWALUACJA SZKOLNEGO PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO Program wychowawczy to zaplanowana praca nad formowaniem osobowości młodego człowieka, to stymulowanie jego rozwoju emocjonalnego i społecznego, rozumianego jako współpraca i współistnienie w grupie społecznej, w taki sposób, który umożliwia rozwój i realizację własnych potrzeb. Realizacja niniejszego programu opiera się na wzajemnych dobrych relacjach, zrozumieniu i współpracy wszystkich środowisk wychowawczych szkoły – uczniów, rodziców i wychowawców. Szczególne znaczenie jednak ma właściwa współpraca szkoły z rodzicami, rodziców ze szkołą. Rola rodziny jako środowiska wychowawczego nie ogranicza się tylko do wczesnych lat życia dziecka, ale trwa aż do osiągnięcia przezeń samodzielności, zdobycia wykształcenia i przysposobienia do zawodu. Bardzo dużego oparcia w rodzinie, co należy podkreślić, wymaga okres dojrzewania, w którym życie psychiczne staje się bardzo intensywne i kształtuje się stosunek do zagadnień i własnego życia. Wpływu rodziny na dziecko nie da się niestety zastąpić żadnymi innymi formy opieki. O sile oddziaływań rodziny decyduje bowiem podłoże emocjonalne, osobisty stosunek rodziców do dziecka [miłość do własnego dziecka] oraz zaufanie dziecka do rodziców. To natomiast nic innego, jak właściwie realizowane stosunki wewnątrzrodzinne i dobra atmosfera od pierwszych lat życia dziecka, które mają za zadanie przygotować je do obcowania i współdziałania z szerszym środowiskiem. Udział rodziców jest zatem niezbędny w procesie wychowania dzieci i młodzieży. Nauczyciele nie mogą być jedynymi wychowawcami, nauczycielami. Współdziałanie i uzgadnianie postępowania rodziców i nauczycieli, jest jedną z lepszych metod wychowawczych, a przede wszystkim wielką pomocą w likwidowaniu trudności w nauce i zachowaniu dziecka. Harmonijny rozwój społeczny młodych ludzi uwarunkowany jest niczym innym, jak właściwym klimatem wychowawczym, który mogą stworzyć tylko razem działający rodzice i nauczyciele. Program zmierza do wyposażenia ucznia w taką wiedzę i umiejętności, aby rozumiał, prawidłowo interpretował i umiejętnie stosował obowiązujące normy i wartości, aby mógł on zbudować twórczą i dojrzałą osobowość. Zakłada się ewaluację szkolnego programu wychowawczego zgodnie z pojawiającymi się potrzebami i w wyznaczonych obszarach. W procesie ewaluacji uwzględniane będą opinie uczniów, rodziców, nauczycieli. Zbieranie opinii będzie następowało za pośrednictwem Rady Szkoły, Sejmu Szkolnego, Rady Rodziców i Rady Pedagogicznej. Opracowały: mgr Luiza Bożek mgr Anna Żak 22
