UCHWAŁA NR KI-411/42/15 Kolegium Regionalnej Izby

UCHWAŁA NR KI-411/42/15
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie
z dnia 11 lutego 2015 r.
znak sprawy: KI-43-196/08/15
Kolegium Izby działając na podstawie art. 91 ust. 1 i 5 ustawy z dnia 8 marca
1990 r. o samorządzie gminnym (t.j.: Dz. U. z 2013 r., poz. 594 z późn. zm.) i art. 11
ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach
obrachunkowych (t.j.: Dz. U. z 2012 r., poz. 1113 z późn. zm.) oraz na zasadzie art. 61
§ 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j.:
Dz. U. z 2013 r., poz. 267 z późn. zm.)
postanawia
wszcząć postępowanie o stwierdzenie nieważności uchwały nr III/17/2015 Rady
Gminy Wieprz z dnia 29 stycznia 2015 r. w sprawie udzielania dotacji na
modernizację systemów ogrzewania w budynkach i lokalach mieszkalnych
w ramach realizacji Programu Ograniczenia Niskiej Emisji na terenie Gminy
Wieprz, w części dotyczącej postanowień rozdziału 2, punkt 4, ppkt 1 oraz
rozdziału 2 punkt 5 załącznika do uchwały.
UZASADNIENIE
Uchwała nr III/17/2015 Rady Gminy Wieprz z dnia 29 stycznia 2015 r. wpłynęła
do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie, Zespół Zamiejscowy w Oświęcimiu
6 lutego 2015 r..
Uchwałą tą Rada Gminy, działając na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia
8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j.: Dz. U. z 2013 r., poz. 594 z późn. zm.)
oraz art. 403 ust. 5 w związku z art. 400a ust. 1 pkt 21 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001
r. – Prawo ochrony środowiska (t.j.: Dz. U. z 2013 r., poz. 1232 z późn. zm.) ustaliła
zasady udzielania dotacji celowej z budżetu Gminy Wieprz na dofinansowanie
kosztów inwestycji związanej ze zmianą systemu ogrzewania w budynkach i lokalach
mieszkalnych w ramach realizacji Programu Ograniczenia Niskiej Emisji na terenie
Gminy Wieprz, w tym kryteria wyboru inwestycji do dofinansowania oraz tryb
postępowania w sprawie udzielenia dotacji i sposobu jej rozliczenia. Zasady udzielenia
dotacji zostały ujęte w Regulaminie stanowiącym załącznik do badanej uchwały.
Integralną częścią Regulaminu jest wzór wniosku o udzielenie dotacji (Załącznik Nr 1
do Regulaminu) oraz wzór wniosku o rozliczenie dotacji na modernizację systemu
ogrzewania (Załącznik Nr 2 do Regulaminu).
Badając zgodność z prawem przedmiotowej uchwały, Kolegium Regionalnej Izby
Obrachunkowej w Krakowie zwróciło uwagę na następujące kwestie:
1. W rozdziale 2, pkt 4 załącznika do badanej uchwały Rada Gminy Wieprz
postanowiła: „Zastrzeżenia:
1) Dotujący ma prawo przeprowadzić kontrolę wykorzystania dotacji do pięciu lat od
daty pobrania przez Wnioskodawcę przyznanego dofinansowania,
2) Dotujący ma prawo do wezwania Wnioskodawcy do złożenia wyjaśnień
w przypadku podejrzenia o:
a) nieprzestrzeganie postanowień niniejszego Regulaminu,
b) zamontowanie dodatkowego ogrzewania w lokalu/budynku w postaci urządzeń
niespełniających warunków niniejszego Regulaminu”.
Zdaniem Kolegium Izby zapisy zawarte w rozdziale 2, punkt 4 ppkt 1 wykraczają poza
uprawnienia Rady wynikające z art. 403 ust. 5 ustawy Prawo ochrony środowiska.
Zgodnie bowiem z tym przepisem zasady udzielania dotacji celowej, o której mowa
w ust. 4, obejmujące, w szczególności kryteria wyboru inwestycji do finansowania lub
dofinansowania oraz tryb postępowania w sprawie udzielania dotacji i sposób jej
rozliczania określa odpowiednio rada gminy albo rada powiatu w drodze uchwały.
W przepisie tym ustawodawca nie przyznał Radzie kompetencji do stanowienia norm
prawa miejscowego dotyczących kontroli przedmiotu sfinansowanego z dotacji.
Kolegium nie kwestionuje możliwości stwierdzenia faktu realizacji inwestycji
sfinansowanej z dotacji przed jej rozliczeniem, albowiem cechą właściwą każdej
dotacji jest jej rozliczenie. Czynność ta powinna obejmować udokumentowanie przed
organem udzielającym dotacji faktu poniesienia wydatków związanych z tego rodzaju
dotacją. W konsekwencji regulacje o kontroli beneficjenta przez okres do pięciu lat od
daty pobrania przez Wnioskodawcę przyznanego dofinansowania, należy potraktować
jako wykroczenie poza kompetencje normotwórcze Rady Gminy z art. 403 ust. 5
ustawy Prawo ochrony środowiska. Każda kontrola administracyjna w stosunku do
podmiotu niepodlegającego organowi kontrolującemu, a taką byłaby kontrola z punktu
4, rozdział 2 Załącznika do badanej uchwały, wymaga wyraźnego upoważnienia
ustawowego.
2. W rozdziale 2, punkt 5 załącznika do badanej uchwały Rada Gminy Wieprz
postanowiła: „Przypadki konieczności zwrotów dotacji:
Przyznana dotacja podlega zwrotowi w całości w ciągu 15 dni od daty otrzymania
wezwania wraz z ustawowymi odsetkami za zwłokę, liczonymi od dnia przekazania
dofinansowania w przypadku:
1) zaprzestania użytkowania proekologicznego ogrzewania z przyczyn zależnych od
Wnioskodawcy,
2) złożenia przez Wnioskodawcę nieprawdziwych dokumentów lub oświadczeń przy
ubieganiu się o przyznanie dotacji”.
Zdaniem Kolegium Izby zapis ten również wykracza poza zakres spraw, do
uregulowania których ustawodawca upoważnił Radę Gminy, w przepisie art. 403 ust.
5 ustawy Prawo ochrony środowiska. Ponadto zapis ten pozostaje w sprzeczności
z przepisami ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j.: Dz. U.
z 2013 r., poz. 885 z późn. zm.), stanowiącymi o zwrocie dotacji udzielanych
z budżetu jednostki samorządu terytorialnego. W art. 252 ust. 1 ww. ustawy
ustawodawca postanowił: „Dotacje udzielone z budżetu jednostki samorządu
terytorialnego:
1) wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem,
2) pobrane nienależnie lub w nadmiernej wysokości,
podlegają zwrotowi do budżetu wraz z odsetkami w wysokości określonej jak dla
zaległości podatkowych, w ciągu 15 dni od stwierdzenia okoliczności, o których
mowa w pkt 1 lub pkt 2”. Ustawodawca nie postanowił zatem, że zwrotowi
w przypadkach określonych w art. 252 ust. 1 będzie podlegać cała udzielona dotacja,
a jedynie ta jej część, która została wykorzystana niezgodnie z przeznaczeniem,
pobrana nienależnie lub w nadmiernej wysokości.
Ponadto w Załączniku Nr 1 do Regulaminu, stanowiącego wniosek o udzielenie
dotacji, wskazano w tytule, iż niniejszy wzór wniosku odnosi się do udzielenia dotacji
w 2015 r., podczas gdy z treści samej uchwały, jako aktu prawa miejscowego oraz pkt
3 rozdziału 2 uchwały (w którym postanowiono, że nabór wniosków jest prowadzony
w sposób ciągły) wynika, że badana uchwała nie ma ograniczonego czasookresu
obowiązywania.
Wobec powyższego Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie,
postanowiło jak na wstępie.
Jednocześnie Kolegium informuje, że posiedzenie w sprawie przedmiotowej
uchwały odbędzie się w dniu 25 lutego 2015 r. o godz. 11:00 w siedzibie Regionalnej
Izby Obrachunkowej w Krakowie, ul. Kraszewskiego 36. W posiedzeniu ma prawo
uczestniczyć upoważniony przedstawiciel podmiotu, którego uchwała jest
rozpatrywana.
Zastępca Przewodniczącego Kolegium
Mateusz Winiarz /-/