Instrukcja - Linijka magnetyczna

Szanowni Państwo,
Edukacja Polska S.A. (wcześniej Elbox
pomoce dydaktyczne) istniej od 1989
roku. Te kilkanaście lat działalności
na rynku edukacyjnym pozwoliło nam
zdobyć zaufanie nauczycieli wielu tysięcy
placówek oświatowych od przedszkoli,
poprzez szkoły podstawowe i średnie,
aż po uczelnie wyższe.
Dzięki nowoczesnym pomysłom
wychodzącym naprzeciw oczekiwaniom
nauczycieli oraz dbałości o najwyższą
jakość naszych wyrobów staliśmy się
wiodącym producentem środków
dydaktycznych w Polsce.
Jesteśmy firmą znaną poza granicami
kraju — jako jedyna polska firma byliśmy
czterokrotnie wyróżniani najbardziej
prestiżowymi nagrodami na światowych
wystawach Worlddidac w Szwajcarii
Edukacja Polska S.A. jest właścicielem 40
ochron patentowych (w tym 8 patentów)
związanych z produkowanymi przez nas
pomocami dydaktycznymi.
MAGNETYCZNA
LINIJKA
LITEROWA
Środek dydaktyczny zalecany przez Ministra Edukacji Narodowej
do użytku w przedszkolach, szkołach podstawowych oraz
w kształceniu specjalnym.
Numer na liście zalecanych środków dydaktycznych 2308/2007.
© Copyright by EDUKACJA POLSKA S.A.Warsaw - Poland 2008
I.
SPIS TREŚCI
II.
Środek dydaktyczny umożliwia......................................5
III. Potrzeba edukacyjna .....................................................5
IV. Budowa i działanie zestawu uczniowskiego ..................6
V.
Budowa i działanie zestawu demonstracyjnego ............7
VI. Ćwiczenia z analizy i syntezy wewnątrzwyrazowej .......8
VII. Gry i zabawy dla dzieci uczących się czytać ...............10
VIII. Gry i zabawy dla starszych dzieci................................10
3
II. Środek dydaktyczny umożliwia
•
Tworzenie warunków do doświadczeń językowych w zakresie
reprezentatywnej i komunikatywnej funkcji języka (ze szczególnym uwzględnieniem nabywania i rozwijania umiejętności
czytania i pisania).
•
Naukę rozpoznawanie małych i wielkich liter drukowanych.
•
Kształtowanie nawyku postrzegania zapisanych słów jako
sekwencji znaków odczytywanych od strony lewej do prawej.
•
Analizę i syntezę wewnątrzwyrazową.
•
Kształtowanie koordynacji wzrokowo-ruchowej, precyzji ruchu
i wyobraźni.
III. Potrzeba edukacyjna
W pierwszym etapie nauki czytania dziecko rozpoznaje litery, łączy
je w sylaby oraz proste słowa. Na początku dziecko zwykle literuje, czyli
odczytuje literę po literze, aby po przeliterowaniu (analizie) wyrazu
odczytać go jako całość (dokonać syntezy). Potem najczęściej sylabizuje
rozpoznaje od razu po 2,3 litery i łączy je w sylaby. Przechodząc do czytania głośnego, dziecko odczytuje już całe wyrazy. Z powyższych
obserwacji wynika, że proces czytania wymaga od dziecka podjęcia
wielu nowych i trudnych dla niego czynności. Dziecko musi prawidłowo
rozpoznać litery, należycie je zróżnicować i zapamiętać ich wzajemne
położenie w wyrazie. Wszystko to wymaga wykształcenia dobrej
orientacji przestrzennej oraz percepcji wzrokowej.
5
Proces czytania wymaga też wykształcenia prawidłowej percepcji
słuchowej. Ucząc się czytać, dziecko musi usłyszeć i zapamiętać
poszczególne słowa oraz uświadomić sobie, że można je rozłożyć
na poszczególne dźwięki, którym odpowiadają litery. Musi też nauczyć
się składać usłyszane głoski w sylaby, a sylaby w słowa, czyli
dokonywać ich syntezy.
Magnetyczna linijka literowa pomaga w przeprowadzaniu ćwiczeń
z dzieckiem uczącym się czytać, polegających na wyodrębnianiu,
a następnie składaniu głosek w jednolicie brzmiący wyraz. Ten sposób
zabawy w składanie i rozkładanie wyrazów powinien uświadomić
dziecku i utrwalić w wyniku zapoznania się z wieloma przykładami,
że jednolicie brzmiący wyraz składa się z sylab, na które składają się
poszczególne głoski. Pomaga też dzieciom z zaburzeniami percepcji
słuchowej, które często mają dobrą percepcję wzrokową, w opanowaniu procesu rozdzielania i łączenia głosek w sylaby i wyrazy,
co ułatwia analizę słuchową wyrazu.
IV. Budowa i działanie zestawu uczniowskiego
Środek dydaktyczny składa się z zestawu 54 plastikowych tafelek
z nadrukowanymi dwustronnie literami polskiego alfabetu (mała litera
z jednej strony, a odpowiadająca jej wielka litera, na odwrocie) oraz
ze specjalnej linijki do układania tafelek. Liczba poszczególnych liter
w zestawie odpowiada częstości ich występowania w języku polskim.
W zestawie znajdują się też dwie niezadrukowane tafelki, które mogą
służyć jako spacje między wyrazami ułożonymi na linijce lub
zastępować poszczególne litery w opisanych dalej grach.
6
Tafelki oraz linijka są wyposażone w magnesy. Magnetyczne
oddziaływanie pomiędzy tafelkami a linijką powoduje, że tafelki
ułożone w ciągu przybierają zawsze określone położenia. Pozwala
to na łatwe przesuwanie pojedynczych liter, sylab i całych wyrazów
o odległość, która dokładnie odpowiada szerokości tafelki lub jej
wielokrotności. Dzięki temu, w powstałe wolne miejsca łatwo można
włożyć dodatkową tafelkę lub tafelki. Na linijce można układać słowa,
używając małych lub wielkich liter, wybierając odpowiednią stronę
tafelki.
Zastosowane rozwiązanie ułatwia układanie, przesuwanie i przestawianie tafelek, co pomaga w dzieleniu, składaniu i porządkowaniu
liter w wyrazie oraz sprzyja skupieniu dziecka na merytorycznej treści
zabawy. Dzięki zjawisku magnetycznego „wskakiwania” tafelek
w nowe położenia, samo operowanie literami jest dla dziecka
atrakcyjne, co zachęca je zarówno do wykonywania ćwiczeń, jak
i spontanicznej zabawy elementami zestawu.
V. Budowa i działanie zestawu demonstracyjnego
Zestaw demonstracyjny składa się z 15 plastikowych, wyposażonych
w magnesy płytek, w które można wsuwać małe plansze z nadrukowanymi literami, odpowiadającymi literom w zestawie uczniowskim.
Płytki umieszcza się w specjalnej, mocowanej do tablicy linijce.
Magnetyczne oddziaływanie pomiędzy płytkami a linijką powoduje,
że płytki ułożone w ciągu przybierają zawsze określone położenia.
7
Pozwala to na łatwe przesuwanie pojedynczych liter, sylab i całych
wyrazów o odległość, która dokładnie odpowiada szerokości płytki lub
jej wielokrotności. Dzięki temu w powstałe wolne miejsca łatwo można
włożyć dodatkową płytkę lub płytki.
VI. Ćwiczenia z analizy i syntezy wewnątrzwyrazowej
Ćwiczenie 1
1. Rozłóż na linijce litery obok siebie, tak by tworzyły cały wyraz.
a
a
b
c
c
d
m
a
l
i
n
a
i
i
j
j
k
k
j
j
k
k
2. Odczytaj wyraz wraz z dzieckiem.
3. Rozsuń litery tak, aby tworzyły oddzielne sylaby.
a
a
b
c
c
m
a
l
n
i
a
i
4. Odczytaj sylaby wspólnie z dzieckiem i przeanalizuj je, wskazując
oddzielnie poszczególne głoski (litery) (na tym etapie nastąpi
różnicowanie pojęcia głoska i litera).
5. Rozsuń wszystkie litery i odczytaj je po kolei głośno z dzieckiem.
m
a
l
n
i
a
6. Na zakończenie ponownie zsuń litery w wyraz i odczytaj go głośno
z dzieckiem.
m
8
a
l
i
n
a
6. Ćwiczenie powtarzaj z innymi wyrazami.
Ćwiczenie 2
1. Ułóż wielosylabowy wyraz tak, aby poszczególne litery były
rozdzielone.
2. Odczytaj wyraz z dzieckiem litera po literze.
3. Połącz litery w sylaby i przesylabizuj wyraz z dzieckiem.
4. Zsuń wszystkie sylaby w cały wyraz i przeczytaj go z dzieckiem
w całości.
Przy okazji tego ćwiczenia można wdrażać dziecko do zrozumienia
zasad prawidłowego podziału wyrazu na sylaby, np.
r
z
o
d
k
i
e
w
k
a
Zabawa w składanie i rozkładanie wyrazów ma na celu przejście
od metody wysłuchiwania głosek w wyrazach (nauka głoskowania)
do wzrokowej analizy wyrazu, co powinno pomóc dziecku w rozwoju
umiejętności czytania.
Ćwiczenie powtarzaj z innymi wyrazami.
Uwaga: Głoskowania nie należy mylić z odczytywaniem nazw liter!
Głoskując spółgłoski, takie jak „b” lub „m” nie wymawiamy np. „be”,
„em”, tylko w sposób bardziej zbliżony do „by”, „my” z możliwie
najkrótszym „y”. Spółgłoski takie jak „s”lub „c” głoskujemy tak, jak
brzmią.
9
VII. Gry i zabawy dla dzieci uczących się czytać
Wybieranie liter – ćwiczenie dla dziecka, które nie potrafi jeszcze
pisać, a już rozpoznaje litery.
Na stole należy rozłożyć wszystkie tafelki z literami, a następnie polecić
dziecku, aby wybrało i ułożyło kolejno na linijce litery potrzebne
do ułożenia wypowiedzianego głośno słowa, np. „pole”. Na wstępie
można dziecku pomóc głoskując lub sylabizując wyraz. Dodatkową
trudnością w grze jest odszukanie właściwej litery, gdyż może ona być
obrócona w stosunku do położenia, w którym występuje w wyrazie.
Głoskowanie – ćwiczenie dla grupy
Nauczyciel głoskuje wyraz. Każde z dzieci, na swojej linijce buduje
głoskowany wyraz. Dziecko, które skończyło, podnosi rękę. Nie
przeszkadza to innym dzieciom w kontynuowaniu układania.
Nauczyciel podchodzi i sprawdza wynik. Wygrywa to dziecko, które
pierwsze prawidłowo ułożyło wyraz.
VIII. Gry i zabawy dla starszych dzieci
Układanie zdań
Ze zbioru liter znajdującego się w zestawie dziecko próbuje ułożyć mające
sens zdanie, wykorzystując jak najwięcej liter. Dla ułatwienia można
przyjąć umowę, że niezadrukowane tafelki mogą zastąpić każdą literę.
10
Przestawianie liter – gra dla grupy starszych dzieci lub zabawa
indywidualna
Każde z dzieci otrzymuje linijkę i określony zestaw liter, np. potrzebnych do ułożenia słowa „barka”. Dzieci mogą przestawiać litery
na linijce i zdejmować z niej litery tak, by powstał prawidłowy wyraz
w języku polskim. Ułożone w ten sposób wyrazy można zapisywać
na kartce. Wygrywa to dziecko, które ułoży najwięcej wyrazów.
Dopuszczalne są różne formy wyrazów, pod warunkiem, że będą
to formy prawidłowe, występujące w języku współczesnym.
Przykład:
Wyraz wyjściowy: barka
Wyrazy pięcioliterowe: barak, kraba
Wyrazy czteroliterowe: bark, brak, karb, krab, arak, arka, kara,
raka
Wyrazy trzyliterowe: bar, bak, kar, ara, rak, kra, akr
Budowanie wyrazu – gra dla dwóch lub więcej osób
Gracz rozpoczynający grę (wyłoniony przez losowanie) kładzie
na środku linijki jedną, wybraną przez siebie literę. Następnie każdy
z graczy na zmianę dokłada jedną literę na początku, na końcu lub
wewnątrz wyrazu (po uprzednim rozsunięciu tafelek) tak, aby powstał
inny wyraz polskiego języka. Dopuszczalne są różne formy wyrazów,
pod warunkiem, że będą to formy prawidłowe, występujące w języku
współczesnym. Przegrywa ten z graczy, który nie może już dołożyć
litery. Jego przeciwnik zdobywa punkt. Jeżeli po zakończeniu kolejki
11
przez jednego z graczy, drugi zauważy możliwość dodania litery,
zdobywa dodatkowy punkt. Gracz, który przegrał, rozpoczyna
następną kolejkę.
Odgadywanie wyrazów – gra dla dwóch osób
Jeden z graczy zapisuje na kartce wybrany przez siebie wyraz, nie
ujawniając go przeciwnikowi. Dopuszczalne są różne formy wyrazów, pod
warunkiem, że będą to formy prawidłowe, występujące w języku
współczesnym. Gracz odgadujący pyta, z ilu liter wyraz się składa, i prosi
o ujawnienie litery znajdującej się na wskazanej przez siebie pozycji. Teraz,
gracz odgadujący może spróbować odgadnąć wyraz lub bez odgadywania
poprosić o podanie kolejnej litery na wskazanej przez siebie pozycji, ale nie
sąsiadującej z literą już ujawnioną. Po ujawnieniu kolejnej litery gracz
ponownie może próbować odgadnąć wyraz lub poprosić o kolejną literę
i tak, aż do prawidłowego odgadnięcia. Liczba punktów zdobytych przez
gracza odgadującego to liczba liter w wybranym słowie, minus liczba
ujawnionych liter, minus liczba nieudanych prób odgadnięcia.
Przykład:
Z ilu liter składa się słowo? Z dziesięciu.
Podaj literę na trzeciej pozycji.
a
12
Teraz podaj literę na piątej pozycji.
a
y
Czy jest to „statystyka” ? Nie! To poproszę jeszcze o literę na pierwszej
pozycji.
z
a
y
Czy jest to „zmazywanie”? Nie. To w takim razie podaj literę na ósmej
pozycji.
z
a
y
n
Czy jest to „zgadywanie”? Nie! Co to może być? Podaj tę na ostatniej
pozycji.
z
a
y
n
a
Wiem! Zgadłem! Jest to „zgadywanka”. Dobrze!
Gracz zgadujący zdobył dwa punkty. 10 liter w odgadywanym słowie,
minus pięć odsłoniętych liter, minus trzy nieudane próby odgadnięcia.
Po odgadnięciu słowa gracze zamieniają się rolami. Liczba kolejek gry
powinna być wcześniej zaplanowana i zależy tylko od umowy między
graczami.
Warto zauważyć, że gra umożliwia stosowanie ciekawych i różnorodnych taktyk. Wybranie długiego słowa może utrudniać
przeciwnikowi jego odgadnięcie, ale w przypadku szybkiego
odgadnięcia – przysparza mu dużej liczby punktów.
13
Dynamiczne anagramy – gra dla dwóch osób
Rozgrywkę rozpoczyna gracz wyłoniony przez losowanie. Układa
na linijce jedną literę z zestawu, ale taką, żeby po dołożeniu innej litery
mogło powstać jakieś słowo. Drugi gracz dokłada literę, tworząc w ten
sposób dwuliterowe słowo. Gracze wykonują ruchy na zmianę. Każdy
gracz, wykonujący kolejny ruch, musi utworzyć nowe słowo,
wykorzystując jeden z podanych niżej sposobów:
a. Zmienia kolejność liter w wyrazie, który jest już ułożony (tworzy
jego anagram).
b. Dodaje literę wewnątrz wyrazu, nie zmieniając kolejności
pozostałych liter.
c. Dodaje literę na początku lub na końcu wyrazu, nie zmieniając
kolejności pozostałych liter.
d. Wymienia jedną literę w wyrazie i zmienia lub nie kolejność
pozostałych liter.
Jeżeli gracz utworzy nowy wyraz, wykorzystując sposób „a” lub „b”
– zdobywa jeden punkt. Jeżeli wykorzysta możliwość „c” lub „d”, nie
zdobywa punktu. Gra kończy się, gdy:
A. Jeden z graczy nie jest w stanie ułożyć nowego słowa żadnym
z podanych wyżej sposobów (wtedy przegrywa bez względu
na liczbę zdobytych punktów).
b. Ułożony wyraz osiągnął długość siedmiu liter i gracz, który ma ruch,
nie może utworzyć nowego słowa poprzez zmianę kolejności liter,
czyli sposobem „a”. Wtedy wygrywa ten gracz, który zdobył więcej
punktów. Przy słowach siedmioliterowych innych sposobów
tworzenia nowych wyrazów nie można stosować.
14
Przykład rozgrywki:
Gracz A
t
Gracz B
te
Gracz A
tej
Gracz B
twej
Gracz A
owej
Gracz B
woje
Gracz A
dwoje
Gracz B
ledwo
Gracz A
dolej
Gracz B
wolej
Gracz A
wolnej
punkt dla A!
Gracz B
wolniej
punkt dla B!
Gracz A
linowej
punkt dla A!
Gracz B
oliwnej
punkt dla B!
punkt dla B!
punkt dla B!
Gracz A zdobył dwa punkty, a gracz B cztery.
Dla ułatwienia można przyjąć umowę, że niezadrukowane tafelki mogą
zastąpić każdą literę.
15
W ofercie Edukacji Polskiej S.A. znajdują się zestawy
dla przedszkoli oraz szkolnictwa specjalnego
do kształtowania umiejętności i przyswajania
podstawowych pojęć z zakresu:
• gramatyki i ortografii
• podstaw arytmetyki
• podstaw geometrii
• historii
• geografii Polski
• przyrody i środowiska
• higieny i budowy ciała człowieka
• techniki
• bezpieczeństwa w ruch u drogowym
Nasze zestawy pomagają w kształtowaniu:
• umiejętności rozpoznawania symboli
graficznych
• wyobraźni przestrzennej
• zdolności plastycznych
• zdolności manualnych
• poczucia estetyki
• poczucia czasu
Odpowiadając na coraz liczniejsze postulaty
rodziców i pedagogów Edukacja Polska
uruchomiła sprzedaż autorskich zabawek
edukacyjnych. Wiemy, jak łączyć zabawę
z edukacją, by sprawiać dziecku radość
i wspomagać jego rozwój.
Nr kat. AE1-3077-Z/MLL
Środek dydaktyczny zalecany do użytku szkolnego
przez Ministra Edukacji Narodowej.
Nr zalecenia MEN 2308/2007