D - Sąd Okręgowy we Wrocławiu

Sygn.akt IXU 191/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 10 maja 2013r.
Sąd Okręgowy we Wrocławiu IX Wydział Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący SSO Ewa Klama
Protokolant Aneta Kita
po rozpoznaniu w dniu 10 maja we Wrocławiu
sprawy Z. Ł.
przeciwko Zakładkowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W.
o prawo do emerytury
na skutek odwołania Z. Ł.
od decyzji Zakładkowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W.
z dnia 4 grudnia 2012r. nr EN (...)
Zmienia decyzje Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W.
z dnia 4 grudnia 2012r. znak EN (...) w ten sposób, że przyznaje Z. Ł. prawo do emerytury począwszy od dnia
19 grudnia 2012r.
Sygn. akt IX U191/13
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 04.12.2012r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W.odmówił Z. Ł.prawa do emerytury, gdyż
nie udowodnił on 15 lat pracy w warunkach szczególnych stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Organ rentowy
przyjął za udowodnione 29 lat, 4 miesiące i 9 dni okresów składkowych oraz 3 lata i 3 dni stażu pracy w warunkach
szczególnych lub w szczególnym charakterze. Organ rentowy nie uwzględnił do stażu pracy w warunkach szczególnych
lub w szczególnym charakterze okresu pracy od 16.01.1978r. do 30.04.1991r. gdyż za ten okres wnioskodawca
nie przedłożył świadectwa pracy wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Jednocześnie organ rentowy
wskazał, że do wniosku o emeryturę wnioskodawca przedłożył jedynie świadectwo pracy na okres zatrudnienia
od dnia 16.01.1978r. do 30.09.1993r. w Zakładzie (...)w (...) na stanowisku kierowcy. Podał również, że nie może
uwzględnić okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach na podstawie wyroku Sądu Rejonowego w Strzelinie z dnia
14.09.2001r. stwierdzającego , że w okresie zatrudnienia od 16.01.1978r. do 30.04.1991r. w zakładzie (...), wykonywał
pracę w szczególnych warunkach na stanowisku traktorzysty. Organ rentowy wyjaśnił, iż w/w okres zatrudnienia
w szczególnych warunkach mógłby zostać uwzględniony do stażu w przypadku wydania wyroku przez Sąd Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych.
Od decyzji tej wnioskodawca złożył odwołanie, niezgadzając się z ustaleniami poczynionymi przez organ rentowy,
który nie uwzględnił okresu pracy od 16.01.1978r. do30.04.1991r. jako okresu pracy w warunkach szczególnych.
Do odwołania wnioskodawca dołączył m.in. świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia
28.08.2001r.
Pozwany organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania z uwagi na brak podstaw prawnych do jego uwzględnienia.
Organ rentowy wskazał, iż uwzględnił okres ubezpieczenia w wymiarze na dzień 1 stycznia 1999r. –29 lat, 4 miesięcy
i 9 dni okresów składkowych, oraz okres pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 3 lat i 3 dni. Organ rentowy
do okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych nie zaliczył okresu zatrudnia w tym samym zakładzie pracy od
16.01.1978r. do 30.04.1991r. w Gospodarstwie (...)Agencji Własności Rolnej skarbu Państwa z siedzibą w (...)na
stanowisku kierowcy.
Organ rentowy podał, że dokumentacja osobowa wnioskodawcy nie daje podstaw do stwierdzenia, że wnioskodawca
pracował w spornym okresie w warunkach szczególnych, bowiem świadectwo pracy jest dotknięte błędami m.in. jest
to „zwykłe” świadectwo pracy, a nie wymagane świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych.
Na rozprawie w dniu15.03.2013r. wnioskodawca sprecyzował swoje żądanie wskazując, że spornym okresem jest okres
pracy w Zakładzie (...) od 16.01.1978r. do 30.09.1993r., gdzie świadczył pracę w pełnym wymiarze czasu pracy na
stanowisku traktorzysty oraz kierowcy samochodu ciężarowego o masie całkowitej powyżej 3,5 tony. ( vide k. 16 a.s.).
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Wnioskodawca Z. Ł. urodzony dnia (...) pracował jako kierowca - traktorzysta, a następnie jako koordynator rolny na
dzień 1 stycznia 1999r. posiada udowodniony okres składkowy w wymiarze 29 lat, 4 miesiące i 9 dni, oraz okres pracy
w warunkach szczególnych od 01.01.1975r. do 03.01.1978r. w wymiarze 3 lat, i 3 dni
dowód: bezsporne
Wnioskodawca w okresie od 01.07.1969r. do 03.01.1978r. był zatrudniony w Gospodarstwie Rolnym w K. w pełnym
wymiarze czasu pracy na stanowisku robotnika rolnego – traktorzysty.
W okresie od 01.08.1971r. do 31.01.1974r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę na stanowisku
kierowcy ciągnika kołowego wymienionego w wykazie VIII poz. 3 pkt. 1 wykazu stanowiącego załącznik nr 1 do
zarządzenia Nr 55 Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 14.07.1983r. w sprawie prac wykonywanych
w szczególnych warunkach.
dowód: akta kapitałowe i emerytalne wnioskodawcy w szczególności świadectwo pracy z dnia 25.10.2001r. świadectwo
wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 28.08.2001r. k. 4 a.s.
W okresie od 16.01.1978r. do 30.09.1993r. wnioskodawca był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w
Zakładzie (...) na stanowisku kierowcy - traktorzysty, kierowcy zaopatrzeniowca ( w okresie od 01.10.1993r. do
30.11.1993r.).
Będąc zatrudnionym w Zakładzie (...)w G.wnioskodawca był kierowcą traktora marki (...) z przyczepą, jeździł również
samochodem ciężarowym – R.od 1991r. Uprawnionym do wykonywania pracy traktorzysty były osoby legitymujące
się kategorią prawa jazdy T lub C i E. Wnioskodawca posiada prawo jazdy na ciągnik, następnie uzyskał II kategorię
prawa jazdy.
Praca miała charakter stały i świadczona była przez 12- 13 godzin dziennie przy żniwach i wywozie buraków.
Do obowiązków wnioskodawcy należał również transport środków chemicznych do dokonywania oprysków oraz
nawozów. W okresie zimowym wnioskodawca woził obornik do 14 zakładów oraz węgiel i wapno.
dowód: akta kapitałowe i emerytalne w szczególności świadectwo pracy z dnia 30.09.1993r., świadectwo pracy z
dnia 30.11.1993r. , wyrok z dnia 14.09.2001r. w sprawie o sygn. akt IVP 143/01, dokumentacja przesłana przez
Archiwum Zakładowe Agencji Nieruchomości Rolnych OT we W. k. 27 a.s.- w szczególności umowa o pracę z
dnia16.01.1978r. arkusz oceny okresowej wnioskodawcy, orzeczenie nr 342/90, zeznania świadków: Z. N., A. G.,
zeznania wnioskodawcy.
Wnioskodawca w dniu 20.11.2012r. złożył do organu rentowego wniosek o przyznanie prawa do emerytury.
Decyzją z dnia 04.12.2012r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W. odmówił Z. Ł. prawa do emerytury, gdyż
nie udowodnił on 15 lat pracy w warunkach szczególnych stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Organ rentowy
przyjął za udowodnione 29 lat, 4 miesiące i 9 dni okresów składkowych oraz 3 lata i 3 dni stażu pracy w warunkach
szczególnych lub w szczególnym charakterze.
Mając powyższe na uwadze, Sąd zważył, co następuje:
Odwołanie wnioskodawcy zasługuje na uwzględnienie.
Dokonując ustaleń faktycznych, Sąd oparł się na aktach ZUS, aktach osobowych wnioskodawcy nadesłanych przez
Archiwum Zakładowe Agencji Nieruchomości Rolnych OT we W. oraz zeznaniach wnioskodawcy, a także na
zeznaniach pracujących z wnioskodawcą świadków Z. N. oraz A. G., którym Sąd dał wiarę w zakresie w jakim
pokrywają się z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym, bowiem są logiczne i spójne, a także
wzajemnie się uzupełniają.
Wnioskodawca posiada na dzień 1 stycznia 1999r. okres ubezpieczenia społecznego w wymiarze 29 lat, 4 miesiące i 9
dni okresów składkowych oraz 3 lata, i 3 dni okresu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.
Kwestią sporną było ustalenie wymiaru pracy wnioskodawcy w warunkach szczególnych lub w szczególnym
charakterze w Zakładzie (...) od 16.01.1978r. do 30.09.1993r., gdzie wnioskodawca świadczył pracę jako traktorzysta
oraz kierowca samochodu ciężarowego o masie całkowitej powyżej 3,5 tony.
Zgodnie § 4 ust. 1 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników
zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Dz.U. z 1983r., Nr 8, poz. 43 ze
zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do
emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat
dla mężczyzn, ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.
Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że wnioskodawca świadczył pracę w warunkach szczególnych
stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w Zakładzie (...) od 16.01.1978r. do 30.09.1993r.
w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku traktorzysty a następnie kierowcy samochodu ciężarowego o masie
całkowej powyżej 3,5 tony.
Wnioskodawca w spornym okresie był kierowcą traktora marki (...)z przyczepą, jeździł również samochodem
ciężarowym – R.od 1991r. Wnioskodawca posiada prawo jazdy na ciągnik, następnie uzyskał „II kategorię prawa
jazdy.”
Praca wnioskodawcy miała charakter stały i świadczona była przez 12- 13 godzin dziennie przy żniwach i wywozie
buraków. Do obowiązków wnioskodawcy należał również transport środków chemicznych do dokonywania oprysków
oraz nawozów. W okresie zimowym wnioskodawca rozwoził obornik do 14 zakładów należących do kombinatu oraz
węgiel i wapno.
Biorąc powyższe ustalenia pod uwagę należy uznać, że zebrany w sprawie materiał dowody bezspornie wskazuje, iż
wnioskodawca posiada wymagany 15 letni okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze,
będąc zatrudnionym na stanowisku odpowiednio: traktorzysty oraz kierowcy samochodu ciężarowego o masie
powyżej 3,5 tony wymienionego w Wykazie A Dział VIII praca w transporcie i łączności poz. 3 – praca kierowców,
ciągników, kombajnów oraz pojazdów gąsienicowych oraz kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym
ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony poz. 2 ( Dz.U. z 1983r., Nr 3, poz. 7 ),
Nabytych w ten sposób praw nie może odebrać okoliczność, że w przypadku gdy zakład pracy nie istnieje należy
dostarczyć kserokopie dokumentów ( potwierdzonych za zgodność z oryginałem) potwierdzających okresy pracy w
szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze sporządzonych przez archiwum na podstawie posiadanej
dokumentacji osobowo- płacowej, bowiem w przypadku wnioskodawcy archiwista nie był wstanie w oparciu o
posiadane akta osobowe jednoznacznie potwierdzić że wykonywał on stale pracę w szczególnych warunkach i w
szczególnym charakterze.
Zgodnie z § 2 Rozp. R. M. z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983, Nr 8, poz. 43), okresami pracy
uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w
szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy
obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy pracy, o których mowa w ust. 1, stwierdza zakład pracy, na
podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym
według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w
świadectwie pracy.
W przypadku gdy zakład pracy nie istnieje należy dostarczyć kserokopie dokumentów ( potwierdzonych za zgodność z
oryginałem) potwierdzających okresy pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze sporządzonych
przez archiwum na podstawie posiadanej dokumentacji osobowo- płacowej.
Z tym problemem spotkał się Zakład podejmując zaskarżoną decyzję - świadectwa pracy za okres od 16.01.1978r. do
30.04.1991r. które przedłożył wnioskodawca wskazywały jedynie, że pracował on w charakterze kierowcy, kierowcy
zaopatrzeniowca.
Należy wskazać, iż o tym , że praca była wykonywana w szczególnych warunkach, nie decyduje jej określenie w umowie
o pracę czy świadectwie pracy ani okoliczność kto wystawił przedmiotowe świadectwo, ale okoliczność czy praca była
faktycznie wykonywana.
Proces tym różni się od postępowania przed organem rentowym, że wolno w nim sięgnąć po szerszy, dopuszczalny
kodeksowo, katalog środków dowodowych.
Do zebrania pełnego materiału dowodowego w sprawie, obok oczywiście dokumentów, wystarczyły spójne i zgodne
ze sobą zeznania dwóch świadków.
W ocenie Sądu wnioskodawca udowodnił w procesie, że stale i w pełnym wymiarze czasu pracy był zatrudniony
w szkodliwych warunkach pracy w rozumieniu art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych w związku z § 2 ust. 1 rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników
zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnych charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.), jego
stanowisko pracy wymienione jest w wykazie A załącznika do w/w Rozporządzenia: „Prace w szczególnych warunkach,
których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego. Dział VIII. Prace w transporcie i łączności, poz. 3”
i praca kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony i w zw. z tym
może on skorzystać z ustawowego przywileju przejścia na emeryturę w niższym wieku emerytalnym przewidzianym
przepisem art. 184 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych (Dz.U. z 2009r., Nr 153, poz. 1227 ), który stanowi, że ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia
1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie
ustawy osiągnęli:
1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach
dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz
2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.
Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego
albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym,
za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku
ubezpieczonego będącego pracownikiem.
Ze wszystkich przytoczonych wyżej względów, na podstawie zacytowanych przepisów prawa i art. 47714 § 2 k.p.c.,
zaskarżoną decyzję należało zatem zmienić.
Sędzia
((...)