Programy przedmiotów realizowanych w module chemicznym
Transkrypt
Programy przedmiotów realizowanych w module chemicznym
KIERUNEK CHEMIA – STUDIA II STOPNIA PROGRAMY SPECJALISTYCZNEGO MODU U SPECJALIZACJA NAUCZYCIELSKA CHEMIA Obowi zuj ca od roku akademickiego 2011/2012 Kontynuacja dla specjalizacji nauczycielskich studiów I stopnia Kod przedmiotu Nazwa przedmiotu LICZBA PUNKTÓW ECTS METALOORGANICZNE MATERIA Y KATALITYCZNE W SYNTEZIE ORGANICZNEJ Jednostka prowadz ca Wydzia Matematyczno-Przyrodniczy Instytut Instytut Chemii i Ochrony rodowiska Kierunek studiów Chemia, studia stacjonarne II stopnia – specjalizacja nauczycielska Chemia Rok, semestr, formy zaj i liczba godzin Kierownik i realizatorzy Formy zaj Rok Semestr I 1 wyk ad konwersatorium/ laboratorium wiczenia Punkty ECTS 15 Wyk ad: dr hab. in . Andrzej Borowski, prof. AJD Przedmioty wprowadzaj ce i wymagania wst pne Wiedza z chemii ogólnej i nieorganicznej na poziomie licencjackim. Umiej tno zastosowania posiadanej wiedzy z chemii ogólnej, nieorganicznej i organicznej do zrozumienia procesów katalizy homogenicznej. Za Wyk ad: Po uko czeniu przedmiotu student: zna podstawy katalizy rozpuszczalnymi kompleksami metali, oraz zalety i wady stosowania katalizy heterogenicznej i homogenicznej, ma aktualn wiedz na temat najwa niejszych typów reakcji katalizowanych kompleksami metali i mechanizmów reakcji na podstawie najnowocze niejszych opracowa wiatowych, zapozna si z nowym trendami w katalizie. enia i cele nauczania Ramowy program przedmiotu Wyk ad 1. W ciwo ci zwi zków metaloorganicznych: regu a 18-elektronów, stopie utlenienia, liczba koordynacyjna a geometria, efekt kompleksowania, ró nice w ciwo ci w zale no ci od metalu. 2. Kataliza homogeniczna i heterogeniczna, wady i zalety. Syntezy z udzia em tlenku w gla: hydroformylowanie, karbonylacja. 3. Reakcje uwodornienia: klasyczne wodorki metali przej ciowych i nieklasyczne kompleksy diwodorowe, homogeniczne uwodornienie zwi zków organicznych, uwodornienie enancjoselektywne. 4. Uwodornienie heterocyklicznych zwi zków azotu i siarki. 5. Reakcje zwi zków nienasyconych: polimeryzacja, oligomeryzacja i cyklopolimeryzacja alkenów, metateza (reakcja podwójnej wymiany). 6. Reakcje utleniania: utlenianie alkenów do zwi zków karbonylowych (proces Wackera), acetoksylacja alkenów, synteza oksiranów, utlenianie arenów i alkiloarenów. 7. Reakcje hydrocyjanowania: mechanizmy reakcji, hydrocyjanowanie alkenów, dienów, alkinów i aldehydów/ketonów. 8. Reakcje hydrosililowania: kataliza homogeniczna, katalizatory immobilizowane, sililowanie odwodorniaj ce. 9. Reakcje hydroaminacji: mechanizmy reakcji; ró ne systemy katalityczne zawieraj ce: metale alkaliczne, lantanowce, iryd, elazo, Forma i warunki zaliczenia przedmiotu Metody dydaktyczne Literatura podstawowa i uzupe niaj ca ruten, rod. 10. Sprz enie w giel giel katalizowane kompleksami palladu: reakcja Hecka. 11. Aktywacja wi zania C H w alkanach, droga rodnikowa, droga z udzia em utleniaj cej addycji, droga elektrofilowa. 12. Synteza w glowodorów z gazu syntezowego (synteza FischeraTropscha). Mechanizmy reakcji: karbidowo/metylenowy, hydroksykarbenowy. 13. Kataliza w uk adach dwufazowych. Ligandy i kompleksy wodorozpuszczalne, reakcje uwodornienia, hydroformylowania, sprz gania (cross-coupling). 14. Kataliza przeniesienia fazowego z udzia em kompleksów metali przej ciowych: uwodornienie, hydrogenoliza, utlenienie, karbonylacja. 15. Syntezy z ditlenku w gla (CO2): tworzenie wi za C C, uwodornienie w fazie wodnej, uwodornienie w warunkach nadkrytycznych. Wyk ad: pisemne kolokwium zaliczeniowe. Zaliczenie na podstawie oceny z kolokwium. Wyk ady: prezentacje multimedialne (Power Point). Literatura: 1) R. H. Crabtree, The Organometallic Chemistry of the Transition Metals, 3rd ed., John Willey and Sons Inc., New York, Chichester, Weinheim, Brisbane, Singapore, Toronto 2001. 2) B. Cornills, W.- A. Herman (eds), Applied Homogeneous Catalysis with Organometallic Compounds, 2nd ed., vols 1-3, Willey-VCH, Weinheim 2002. Kod przedmiotu LICZBA PUNKTÓW ECTS Nazwa przedmiotu CHEMIA ZWI Jednostka prowadz ca Kierunek studiów, specjalno Instytut Chemii, Ochrony rodowiska i Biotechnologii Rok, semestr, formy zaj i liczba godzin Kierownik i realizatorzy Przedmioty wprowadzaj ce i wymagania wst pne ZKÓW HETEROCYKLICZNYCH Chemia, studia stacjonarne II stopnia – specjalizacja nauczycielska Chemia Rok Semestr I 1 wyk ad Formy zaj konwersatorium/ laboratorium wiczenia Punkty ECTS 15 dr Barbara Bachowska Znajomo podstaw chemii organicznej i nieorganicznej Nabywanie wiadomo ci o zwi zkach heterocyklicznych ze szczególnym uwzgl dnieniem ich funkcji biologicznych. Ramowy program przedmiotu Sze ciocz onowe zwi zki azaaromatyczne o 1 i 2 atomach azotu. Dwupier cieniowe skondensowane zwi zki azaaromatyczne o sze ciocz onowych pier cieniach. Trójpier cieniowe skondensowane zwi zki azaaromatyczne o sze ciocz onowych pier cieniach. Pi ciocz onowe zwi zki heterocykliczne zawieraj ce atomy N, O i S. Czterocz onowe zwi zki heterocykliczne zawieraj ce atomy N, O i S. Trójcz onowe zwi zki heterocykliczne zawieraj ce atomy N, O i S. Dla wszystkich zwi zków zostan podane w ciwo ci chemiczne i fizykochemiczne, metody syntezy, wyst powanie, aktywno biologiczna i mo liwo ci zastosowa . Forma i warunki zaliczenia Zaliczenie na ocen przedmiotu Za enia i cele nauczania Metody dydaktyczne Literatura podstawowa i uzupe niaj ca Wyk ad: semestralny wyk ad autorski z wykorzystaniem tablicy oraz w ograniczonym zakresie rodków audiowizualnych ochowski J., Chemia zwi zków heterocyklicznych, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 1994 Joule J., Smith, Chemia zwi zków heterocyklicznych, PWN, Warszawa Mastalerz P., Chemia organiczna, Wyd. Chemiczne, Wroc aw 2000 Morison R., Boyd R., Chemia organiczna, PWN, Warszawa 1990 Mc Murry J., Chemia organiczna, PWN, Warszawa 2000 Vogel I., Preparatyka organiczna, WNT, 2000 Bachowska B., Zujewska T., Podstawy chemii organicznej, Wyd. WSP w Cz stochowie, Cz stochowa 1993. Kod przedmiotu LICZBA PUNKTÓW ECTS Nazwa przedmiotu EKSPERYMENTALNE I TEORETYCZNE BADANIA OSCYLACYJNYCH ZWI ZKÓW KOORDYNACYJNYCH Jednostka prowadz ca Instytut Chemii, Ochrony rodowiska i Biotechnologii Kierunek studiów, specjalno Chemia, studia stacjonarne II stopnia – specjalizacja nauczycielska Chemia Rok, semestr, formy zaj i liczba godzin Formy zaj Rok I Semestr Wyk ad II 15 konwersatorium/ Laboratorium wiczenia WIDM Punkty ECTS 15 Kierownik i realizatorzy Wyk ad: dr hab. Barbara Morzyk-Ociepa, prof. AJD Laboratorium: dr hab. Barbara Morzyk-Ociepa, prof. AJD Przedmioty wprowadzaj ce i wymagania wst pne Chemia nieorganiczna II, chemia organiczna, spektroskopia molekularna na poziomie studiów II stopnia Za Po uko czeniu przedmiotu student: posiada aktualn wiedz w zakresie eksperymentalnego i teoretycznego badania widm oscylacyjnych zwi zków koordynacyjnych, potrafi praktycznie zastosowa techniki pastylek KBr oraz ATR do badania struktury wybranych zwi zków koordynacyjnych – zna ograniczenia tych technik dla badanych uk adów. enia i cele nauczania Ramowy program przedmiotu Forma i warunki zaliczenia przedmiotu Metody dydaktyczne Literatura podstawowa i uzupe niaj ca Wyk ad Eksperymentalne i teoretyczne badania widm oscylacyjnych zwi zków koordynacyjnych wody, cyjanków, karbonylków, nitrozylków, amoniaku, halogenków, amin pierwszo- i drugorz dowych, pirydyny i jej pochodnych, porfiryn, alkoholi, eterów, ketonów, aldehydów, kwasów karboksylowych, aminokwasów, zasad pirymidynowych i purynowych, EDTA oraz ligandów z donorowymi atomami siarki i fosforu z jonami metali pierwiastków d-i f-elektronowych. Widma oscylacyjne wybranych zwi zków metaloorganicznych. Laboratorium: W ramach wicze studenci przeprowadz pomiary widm w podczerwieni dla otrzymanych zwi zków koordynacyjnych omawianych na wyk adzie technik pastylek KBr i ATR oraz przeprowadz ich analiz i interpretacj . Wyk ad – zaliczenie na ocen na podstawie pisemnego kolokwium. Laboratorium: prawid owe wykonanie wiczenia, zaliczenie na podstawie przedstawionego sprawozdania. Wyk ad: prezentacje multimedialne (Power Point). Laboratorium: metody problemowe i praktyczne. 1. K. Nakamoto, Infrared and Raman spectra of inorganic and coordination compounds, published by Wiley in New York, 1978 and 2009. 2. Oryginalna literatura z bie cych czasopism z zakresu spektroskopii i chemii koordynacyjnej. Kod przedmiotu LICZBA PUNKTÓW ECTS Nazwa przedmiotu U Jednostka prowadz ca Kierunek studiów, specjalno Instytut Chemii, Ochrony rodowiska i Biotechnologii Rok, semestr, formy zaj i liczba godzin ADY AROMATYCZNE Chemia, studia stacjonarne II stopnia – specjalizacja nauczycielska Chemia Rok Semestr II 3 wyk ad Punkty ECTS 15 Kierownik i realizatorzy prof. dr hab. Józef Drabowicz, Przedmioty wprowadzaj ce i wymagania wst pne Znajomo Za Formy zaj konwersatorium/ laboratorium wiczenia podstaw chemii organicznej i nieorganicznej enia i cele nauczania Poznanie teoretycznych podstaw zjawiska aromatyczno ci w uk adach glowych i heterocyklicznych. Zapoznanie si z podstawowymi metodologiami syntezy uk adów aromatycznych (w glowych i heterocyklicznych), ze szczególnym uwzgl dnieniem uk adów poliaromatycznych, w ciwo ciami fizykochemicznymi i spektralnymi oraz reaktywno ci i wybranymi elementami bada strukturalnych. Celem wyk adu b dzie zapoznanie s uchaczy z koncepcj aromatyczno ci Ramowy program przedmiotu oraz próbami ilo ciowej kwantyfikacji charakteru aromatycznego w formie tzw. „Indeksów aromatyczno ci”. Zakresem i mechanizmami reakcji substytucji elektrofilowej i nukleofilowej w uk adach aromatycznych. Zaprezentowane zostan podstawowe w ciwo ci spektroskopowe wynikaj ce z aromatycznego charakteru sprz onych uk adów cyklicznych. Omówione zostan podstawowe metody syntezy uk adów aromatycznych, ze szczególnym uwzgl dnieniem u ytecznych w chemii nowych materia ów uk adów policyklicznych. Omówione zostan przemiany podstawowych grup funkcjanlizuj cych pier cienie o charakterze aromatycznym oraz reakcje utlenianie i redukcj zwi zków aromatycznych. Forma i warunki zaliczenia Egzamin przedmiotu Metody dydaktyczne Literatura podstawowa i uzupe niaj ca Wyk ad: semestralny wyk ad autorski z wykorzystaniem tablicy oraz w ograniczonym zakresie rodków audiowizualnych Chemia zwi zków aromatycznych ,John D. Hepworth, David R. Waring, Michael J. Wargin ,Wydawnictwo Naukowe PWN 2009 J. McMurry , Chemia organiczna, PWN, Warszawa 2000 i 2003 Aromatyczno c zwi zków organicznych G.M. Badger. PWN; 1971 Cyra ski, M.K. ; Krygowski, T.M. ,Ilo ciowe kryteria aromatyczno ci [Cz.2 art.: Aromatyczno : podstawowe poj cia wspó czesnej chemii organicznej (Wiad.Chem. 2000, Nr 5-6)] Kod przedmiotu LICZBA PUNKTÓW ECTS Nazwa przedmiotu CHEMIA PRODUKTÓW NATURALNYCH Jednostka prowadz ca Kierunek studiów, specjalno Instytut Chemii, Ochrony rodowiska i Biotechnologii Rok, semestr, formy zaj i liczba godzin Chemia, studia stacjonarne II stopnia – specjalizacja nauczycielska Chemia Rok Semestr II 3 wyk ad Formy zaj konwersatorium/ laboratorium wiczenia 15 Punkty ECTS 30 Kierownik i realizatorzy Dr Ma gorzata Deska, Dr Tomasz Girek Przedmioty wprowadzaj ce i wymagania wst pne Znajomo Za Zapoznanie si i pog bienie wiedzy na temat zwi zków chemicznych o z onej budowie wyst puj cych w produktach naturalnych. enia i cele nauczania podstaw chemii organicznej i biochemii, Ramowy program przedmiotu Wyk ad: a ciwo ci fizykochemiczne aminokwasów egzogennych i niebia kowych. Charakterystyka wybranych peptydów biologicznie czynnych. Proteiny i proteidy. Klasyfikacja i w asciwosci fizykochemiczne monocukrów naturalnych. Prostaglandyny. Budowa i zastosowanie mono i diacylogloceroli. W asciwosci fizykochemiczne i dzia anie fizjologiczne wybranych alkaloidów. Flawonoidy i steroidy. Feromony jako zwi zki sygna owe. Ogólna charakterystyka wybranych terpenoidów. Laboratorium: Forma i warunki zaliczenia przedmiotu Metody dydaktyczne Literatura podstawowa i uzupe niaj ca Omówienie znanych produktów naturalnych maj cych zastosowanie w chemii, przemy le i yciu codziennym cz owieka. Izolowanie produktów naturalnych. Wydzielanie w mikroskali metabolitów wtórnych: piperyna, kofeina, eugenol, cholesterol, alkaloidy z igie cisu (taksyny). Okre lanie czysto ci i analiza struktury produktów naturalnych metodami chemicznymi i spektroskopowymi. Wyk ad: zaliczenie na ocen Laboratorium: kolokwia, sprawozdania z niektórych wicze , zaliczenie na ocen Wyk ad: wyk ad autorski z wykorzystaniem rodków audiowizualnych Laboratorium: praca praktyczna 1. Naturalne Zwi zki Organiczne, Aleksander Ko odziejczyk, Wydawnictwo Naukowe PWN 2004. 2. wiczenia Laboratoryjne z Chemii Bioorganicznej, Pawe Kafarski, Piotr Wieczorek, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego 1997 3. Koolman J., Röhm K.-H., Biochemia. Ilustrowany przewodnik, Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa 2003. 4. Harborne J.B., Ekologia biochemiczna, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 1997. 5. Murray R.K., Granner D.K., Mayes P.A., Rodwell V.W., Biochemia Harpera, Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa 2006 Kod przedmiotu LICZBA PUNKTÓW ECTS Nazwa przedmiotu CHEMIA I ANALIZA YWNO CI Jednostka prowadz ca Instytut Chemii, Ochrony rodowiska i Biotechnologii Kierunek studiów Chemia, studia stacjonarne II stopnia – specjalizacja nauczycielska Chemia Rok, semestr, formy zaj i liczba godzin Formy zaj Rok Semestr wyk ad II 3 15 konwersatorium/ laboratorium wiczenia Punkty ECTS 30 Kierownik i realizatorzy Wyk ad - prof. J. Kapu niak /prof. W. Kudelska Laboratorium: dr R. Biczak, dr B.Herman, dr P.Siemion Przedmioty wprowadzaj ce i wymagania wst pne Chemia analityczna, Chemia fizyczna, Chemia organiczna, Biochemia Za Celem wyk adów jest przedstawienie podstaw wiedzy o fizycznych, chemicznych i biologicznych w ciwo ciach sk adników ywno ci, o przemianach tych zwi zków w czasie przechowywania i przetwarzania surowców oraz produktów ywno ciowych, a tak e o roli jak spe niaj ró ne substancje w nadawaniu cech sensorycznych i warto ci od ywczej artyku om ywno ciowym. Student rozpoznaje, klasyfikuje i charakteryzuje stosowane w analizie ywno ci metody oraz okre la ich rol w doskonaleniu produktu finalnego. Proponuje metody bada zafa szowa ywno ci. Student wykonuje analizy ró nych produktów ywno ciowych. Ocenia jako produktów ywno ciowych metodami analizy chemicznej i analizy sensorycznej. enia i cele nauczania Ramowy program przedmiotu Wyk ad Zakres, rozwój i znaczenie chemii ywno ci. Budowa i sk ad chemiczny ywno ci. Bia kowe produkty ywno ciowe: mi so, mleko i przetwory mleczne, jaja. ywno bogata w sk adniki energetyczne: zbo a i produkty zbo owe, ziemniaki, miód, orzechy, nasiona ro lin str czkowych. Owoce i warzywa Woda jako podstawowy sk adnik ywno ci. Woda w ywno ci. Aktywno wody: Poj cie aktywno ci wody, Aktywno wody a trwa ywno ci. Sk adniki mineralne. Wyst powanie i w ciwo ci Zawarto w ywno ci. Straty w przetwórstwie i mo liwo ci ich uzupe nienia Barwniki, Barwniki naturalne: karotenoidy, chlorofil, barwniki hemowe, antocyjany, betalainy. Syntetyczne barwniki organiczne. Substancje zapachowe. Wra enie zapachu: Smakowito i wra enie zapachu, Zapach a budowa chemiczna, próg zapachu. Lotne substancje zapachowe. Sacharydy w ywno ci - budowa i przemiany cukrów, W ciwo ci fizyczne i chemiczne polisacharydów W ciwo ci funkcjonalne sacharydów: Smak, Aromaty i barwniki pochodzenia sacharydowego, ciwo ci teksturotwórcze sacharydów Lipidy. Reakcje chemiczne kwasów t uszczowych i acylogliceroli, Ogólna charakterystyka t uszczów jadalnych Bia ka - budowa i w ciwo ci, Funkcjonalne w ciwo ci bia ek. Przemiany bia ek w czasie przechowywania i przetwarzania ywno ci Niebia kowe zwi zki azotowe Istota chemicznej analizy ywno ci, sposoby pobierania próbek i metody opracowania wyników, podzia metod stosowanych w chemicznej Forma i warunki zaliczenia przedmiotu Metody dydaktyczne Literatura podstawowa i uzupe niaj ca analizie ywno ci. Fizykochemiczne metody analizy ywno ci: pomiary sto ci, lepko ci i tekstury. Oznaczanie kwasowo ci surowców i produktów spo ywczych, sposoby jej oznaczania i wyra ana. Oznaczanie zawarto ci wody i suchej substancji w ywno ci, rodzaje wody i jej wyst powanie w ywno ci, ekstrakt i jego oznaczanie. Oznaczanie zawarto ci t uszczów, ocena fizycznych i chemicznych ciwo ci t uszczów. Metody oznaczania zawarto ci zwi zków azotowych ze szczególnym uwzgl dnieniem bia ek. Oznaczanie zawarto ci cukrów prostych i oligosacharydów. Oznaczanie zawarto ci polisacharydów (skrobi, pektyn i b onnika). Oznaczanie zawarto ci substancji lotnych. Oznaczanie zawarto ci popio u i jego charakterystyka, metody oznaczania wybranych sk adników mineralnych (Cl-, Ca, P, K, Na, Mg). Przegl d metod oznaczania podstawowych witamin. Oznaczanie zawarto ci konserwantów. Zasady analizy sensorycznej, warunki i sposób jej przeprowadzania. Program wicze laboratoryjnych Zapoznanie z przepisami BHP i regulaminem pracowni; zapoznanie z programem wicze oraz z warunkami zaliczenia. Oznaczanie suchej masy i wilgotno ci materia u ywno ciowego. Oznaczanie kwasowo ci ogólnej owoców i przetworów owocowych. Mineralizacja „na sucho” próbek ywno ciowych, oznaczanie popio u Oznaczanie zawarto ci chlorków w wybranych produktach ywno ciowych. Oznaczanie zawarto ci wapnia w mleku. Oznaczanie zawarto ci cukrów w produktach ywno ciowych. Wyk ad: egzamin wiczenia laboratoryjne: zaliczenie na ocen w oparciu o kolokwia. Wyk ad z wykorzystaniem rodków multimedialnych, laboratorium – prace praktyczne z u yciem aparatury i sprz tu laboratoryjnego. Chemia ywno ci, Praca zbiorowa pod redakcj Z..E. Sikorskiego. Tom I i II, Wyd. Naukowo- Techniczne, Warszawa. 2007, Sk adniki mineralne w ywieniu cz owieka. Praca pod redakcj A. Brzozowskiej, Pozna , 2002 ywno wygodna i ywno funkcjonalna. Praca pod red. prof. dr hab .F. widerskiego .Wyd. Nauk. Tech. Warszawa, 2003 Bary ko-Pikielna N., Zarys analizy sensorycznej, WNT, Warszawa, 1975 Fortuna T., Juszczak L., Sobolewska-Zieli ska J., Podstawy analizy ywno ci, Skrypt do wicze AR w Krakowie, 2003 Anna Gronowska-Senger (red.), Analiza ywno ci. Zbiór wicze , Wydawnictwo SGGW, 2010 (wydanie IV uzupe nione) Klepacka M. i wsp. Analiza ywno ci, Skrypt SGGW, Warszawa 1997 Kod przedmiotu LICZBA PUNKTÓW ECTS Nazwa przedmiotu CHEMICZNE SKA ENIA YWNO CI Jednostka prowadz ca Instytut Chemii, Ochrony rodowiska i Biotechnologii Kierunek studiów Chemia – studia II stopnia stacjonarne- specjalno Chemia nauczycielska Formy zaj Rok, semestr, formy zaj i liczba godzin Rok Semestr II 3 wyk ad 15 konwersatorium/ laboratorium wiczenia - Kierownik i realizatorzy dr Barbara Herman Przedmioty wprowadzaj ce wymagania wst pne Chemia ogólna, Chemia organiczna, Biochemia Za enia i cele nauczania Ramowy program przedmiotu Forma i warunki zaliczenia przedmiotu Metody dydaktyczne Literatura podstawowa i uzupe niaj ca Punkty ECTS - Zdobycie wiedzy na temat rodzaju i róde ska enia ywno ci zwi zkami chemicznymi Poj cie bezpiecze stwa i jako ci ywno ci. Akty prawne okre laj ce wymagania i procedury niezb dne dla zapewnienia bezpiecze stwa ywno ci i ywienia. Rodzaje, stopie i ekologiczne przyczyny ska enia ywno ci. Wp yw zanieczyszcze ywno ci na zdrowie cz owieka. Metale ci kie (zanieczyszczenie ywno ci metalami, ród a zanieczyszczenia, zawarto metali w surowcach ywno ciowych, pobranie metali z ywno ci , dzia anie na organizmy ywe). Mikotoksyny (ska enie ywno ci i pasz mikotoksynami, dzia anie mikotoksyn na organizmy ywe). Pestycydy (klasyfikacja pestycydów, w ciwo ci wybranych pestycydów – oddzia ywanie na organizmy ywe). Polichlorobifenyle. Dioksyny (chemiczne w ciwo ci dioksyn, wyst powanie, wp yw na organizmy ywe). Wielopier cieniowe w glowodory aromatyczne (w ciwo ci, ród a zanieczyszcze ). Azotany(V) i azotany(III) ( ród a azotanów w ywno ci, dzia anie na organizmy ywe, pobranie azotanów z ywno ci ). Radionuklidy ( ród a i kumulacja radionuklidów w ywno ci. Sposoby przeciwdzia ania chemizacji ywno ci. Mo liwo ci technologiczne zmniejszenia ska enia ywno ci. Zaliczenie na ocen w oparciu o kolokwium Wyk ad z wykorzystaniem rodków multimedialnych 1.Praca zbiorowa pod. red. Z.E. Sikorskiego: Chemia ywno ci. Sk ad, przemiany i w ciwo ci ywno ci: WNT, Warszawa, 2006, 2.Stefan Smoczy ski, Ryszard Amarowicz: Chemiczne ska enia ywno ci, WNT Warszawa; 1988 3.Wybrane artyku y z czasopism. Kod przedmiotu LICZBA PUNKTÓW ECTS Nazwa przedmiotu ANALIZA CHEMICZNA PRÓBEK BIOLOGICZNYCH Jednostka prowadz ca Instytut Chemii, Ochrony rodowiska i Biotechnologii Kierunek studiów, specjalno Chemia – studia II stopnia stacjonarne- specjalno nauczycielska Rok, semestr, formy zaj i liczba godzin Chemia Formy zaj Rok Semestr wyk ad II 3 - konwersatorium/ Laboratorium wiczenia - Punkty ECTS 15 Kierownik i realizatorzy Mgr Kamila Jochym Przedmioty wprowadzaj ce i wymagania wst pne Chemia analityczna z elementami analizy instrumentalnej, Chemia organiczna, Biochemia Za Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z ró nymi metodami analizy jako ciowej, ilo ciowej oraz instrumentalnej próbek biologicznych. Metody pobierania i przygotowania próbek biologicznych do analizy. Techniki mineralizacji próbek i ekstrakcji analitów z materia u biologicznego. Oznaczanie zawarto ci bia ka w mleku metod spektrofotometryczn . Spektrofotometryczne oznaczanie magnezu w próbkach biologicznych – metoda cieni tytanowej. Oznaczanie zawarto ci azotynów w mi sie i wyrobach mi snych. Rejestracja i analiza widm FTIR zwi zków biologicznie aktywnych. Analiza jako ciowa mieszaniny cukrów prostych metod TLC. Zaliczenie na ocen na podstawie pisemnego kolokwium enia i cele nauczania Ramowy program przedmiotu Forma i warunki zaliczenia przedmiotu Metody dydaktyczne Literatura podstawowa i uzupe niaj ca Praca praktyczna w laboratorium J. Minczewski, Z. Marczenko, Chemia analityczna, t. 1 i 2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005 Z. Marczenko, M. Balcerzak, Spektrofotometryczne metody w analizie nieorganicznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998 W. Szczepaniak, Metody instrumentalne w analizie chemicznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004 M. Ma ecka, Wybrane metody analizy ywno ci. Oznaczanie podstawowych sk adników, substancji dodatkowych i zanieczyszcze , Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, 2003 A. Cyga ski, Chemiczne metody analizy ilo ciowej, WNT, Warszawa 1994 Kod przedmiotu LICZBA PUNKTÓW ECTS Nazwa przedmiotu ZAAWANSOWANE Jednostka prowadz ca Instytut Chemii, Ochrony rodowiska i Biotechnologii Kierunek studiów, specjalno Chemia, studia stacjonarne II stopnia – specjalizacja nauczycielska Chemia Rok, semestr, formy zaj i liczba godzin Formy zaj Rok Semestr wyk ad 3 15 II Kierownik i realizatorzy MATERIA Y ORGANICZNE konwersatorium/ Laboratorium wiczenia Wyk ad: Prof. dr hab. Piotr Ba czewski Przedmioty wprowadzaj ce Podstawy chemii organicznej, znajomo i wymagania wst pne Za enia i cele nauczania Punkty ECTS podstaw syntezy organicznej Po uko czeniu kursu student: zna budow i zasady dzia ania elementów elektronicznych i optoelektronicznych, w których rol materia ów aktywnych spe niaj zwi zki organiczne i umie dobra rodzaj materia u organicznego do wype nienia odpowiedniej funkcji w danym elemencie. posiada wiedz dotycz metod syntezy poszczególnych klas zwi zków organicznych stosowanych w elementach elektronicznych i optoelektronicznych nowej generacji, takich jak organiczne tranzystory, diody, ogniwa fotowoltaiczne, koncentratory s oneczne lasery, bramki logiczne, elementy pami ci elektronicznej, prze czniki itp. zna zasady projektowania syntez nowych aktywnych po cze organicznych o zadanych w ciwo ciach elektronicznych lub optoelektronicznych. zna zale no ci pomi dzy struktur chemiczn zwi zku (rdze , grupy funkcyjne, ma a cz steczka, polimer) a po danymi w ciwo ciami nowego materia u (dobra rozpuszczalno , wysoka trwa termiczna i oksydacyjna, optymalna organizacja cz steczek w materiale, wymagany stopie elastyczno ci, itp). Ramowy program przedmiotu 1. Wybrane klasy niskocz steczkowych po cze organicznych dla elektroniki i optoelektroniki - w ciwo ci oraz metody ich syntezy 2. Wybrane klasy sprz onych polimerów stosowanych w organicznej elektronice i optoelektronice - w ciwo ci i metody ich syntezy. 3. Zastosowanie poszczególnych klas zwi zków organicznych w elementach elektronicznych i optoelektronicznych, takich jak: organiczne tranzystory wysokopolowe (OFET) i ogniwa fotowoltaiczne (OPV), organiczne i polimerowe diody emituj ce wiat o (OLED i PLED). 4. Wybrane zagadnienia: charakterystyka ró nokolorowych emiterów wiat a i domieszek, emiterowe materia y fluorescencyjne i fosforescencyjne, materia y na warstwy transportuj ce elektrony, materia y na warstwy transportuj ce dziury, materia y na warstwy wstrzykuj ce elektrony, materia y na warstwy emisyjne, zale no pomi dzy struktur chemiczn a w ciwo ciami materia ów, itp. Forma i warunki zaliczenia Egzamin przedmiotu Metody dydaktyczne Literatura podstawowa i uzupe niaj ca Wyk ad autorski z wykorzystaniem tablicy i kredy oraz rodków audiowizualnych 1) J. McMurry , Chemia organiczna, PWN, Warszawa, tom I-V, 2005. 2) J.March, Advanced organic chemistry. Reactions, mechanisms and structure, John Wiley&Sons. New York. Chichester, Brisbane, Toronto, Singapore, 3th, 4th or 5th edition. 3) J. Godlewski, Wst p do elektroniki molekularnej, Wydawnictwo Politechniki Gda skiej, Gda sk 2008. 4) J. Godlewski, W asno ci optyczne i elektryczne molekularnych cia sta ych, Wydawnictwo Politechniki Gda skiej, Gda sk 1996. 5) S.-S. Sun, L.R. Dalton, Introduction to Organic Electronic and Optoelectronic Materials and Devices, CRC Press, 2008. 6) Z. Bao, J. Locklin, Organic Field-Effect Transistors, CRC Pres, 2007. 7) Yersin, H. (Ed.), Highly efficient OLED’s with phosphorescent materialsWiley-VCH Verlag GmbH&Co. KGaA, Weinheim, 2008. 8) Oryginalne artyku y z czasopism o profilu syntetycznym i materia owym. Kod przedmiotu Nazwa przedmiotu Jednostka prowadz ca Kierunek studiów, specjalno Rok, semestr, formy zaj i liczba godzin Kierownik i realizatorzy Przedmioty wprowadzaj ce i wymagania wst pne Za enia i cele nauczania Ramowy program przedmiotu Forma i warunki zaliczenia przedmiotu Metody dydaktyczne Literatura podstawowa i uzupe niaj ca LICZBA PUNKTÓW ECTS ORGANICZNE KRYSZTA Y MOLEKULARNE Instytut Chemii Ochrony rodowiska i Biotechnologii Chemia, studia stacjonarne II stopnia – specjalizacja nauczycielska Chemia Rok Semestr wyk ad Formy zaj konwersatorium/ laboratorium wiczenia 3 II Realizatorzy: I. dr Bernard Marciniak– 9 h II. dr Ewa Ró ycka-Soko owska – 6 h Punkty ECTS 15 Podstawy krystalografii, Krystalografia i rentgenografia, Chemia fizyczna Po uko czeniu kursu student posiada praktyczne umiej tno ci w zakresie preparatyki kryszta ów materia ów organicznych o czysto ci spe niaj cej wymagania elektroniki molekularnej posiada umiej tno charakteryzowania morfologii wzrostowej kryszta ów molekularnych oraz wiedz dotycz metod modelowania tej morfologii w oparciu o ich struktur , a tak e potrafi korzysta z oprogramowania komputerowego stosowanego w tym modelowaniu Studenci wykonuj cykl wicze dotycz cych: (1) oczyszczania organicznych materia ów elektronicznych (OME) z wykorzystaniem krystalizacji, sublimacji pró niowej i topienia strefowego; (2) zarodkowania i wzrostu kryszta ów OME z roztworów i z fazy par; (3) morfologii wzrostowej kryszta ów OME i jej modelowania Prawid owe wykonanie wszystkich wicze i sprawozda , zaliczenie kolokwiów Samodzielne wykonywanie wicze przy pomocy dost pnej aparatury i sprz tu oraz programów komputerowych 1) M. Schwoerer, H.Ch. Wolf, Organic Molecular Solids, Wiley-VCH, 2007. 2) P.M. Druburgh, B. Cockayne, K. G. Barraclough, Advanced Crystal Growth, Prentice Hall, 1987 3) N. Karl, Crystals. Growth, Properties, and Applications, SpringerVerlag, 1980 4) J.W. Mullin, Crystallization, Butterworth Heinemann, 2001. 5) I. Sunagawa, Morphology of Crystals. Part A, Terra Scientific Publishing Company, Tokyo, 1987 6) A.I. Kitajgorodski, Kryszta y molekularne, PWN, Warszawa, 1976. 7) Van Meerssche M., Feneon-Dupont J., Krystalografia i chemia strukturalna, PWN, 1986. 8) Z. Rojkowski, J. Synowiec, Krystalizacja i krystalizatory, WNT, Warszawa, 1991. Kod przedmiotu Nazwa przedmiotu Jednostka prowadz ca Kierunek studiów, specjalno Rok, formy zaj LICZBA PUNKTÓW ECTS TECHNIKI MEMBRANOWE W EKOANALITYCE Instytut Chemii, Ochrony rodowiska i Biotechnologii Chemia, studia stacjonarne II stopnia – specjalizacja nauczycielska Chemia semestr, i liczba godzin Rok Semestr wyk ad Formy zaj konwersatorium/ Laboratorium wiczenia Punkty ECTS 4 II 15 30 Kierownik i realizatorzy Wyk ad: dr hab. Cezary Koz owski Przedmioty wprowadzaj ce Chemia nieorganiczna i analityczna i wymagania wst pne Za enia i cele nauczania Po uko czeniu przedmiotu student zdob dzie wiedze i umiej tno ci z zakresu technik membranowych w chemii separacji Wyk ad Wprowadzenie; procesy separacji, separacje membranowe, poj cie membrany; si y nap dowe procesów membranowych. Historyczny rozwój technik membranowych. Procesy membranowe; wady i zalety; parametry charakteryzuj ce procesy. Transport membranowy. Membrany, podzia na organiczne i nieorganiczne, otrzymywanie, formowanie membran polimerowych, modu y membranowe. Procesy membranowe wykorzystuj ce C. Separacja gazów. Perwaporacja, destylacja membranowa, reaktory membranowe. Techniki dyfuzyjne – dializa dyfuzyjna, dializa Donnana Elektrodializa i membrany jonowymienne c.d. Zastosowanie procesu. Transport przez membrany ciek e. Przeno niki jonów. Medyczne zastosowania membran i technik membranowych. Procesy membranowe wykorzystuj ce p. Odwrócona osmoza. Mikro i ultra filtracja, nanofiltracja. Reaktory membranowe. Przyk ady zastosowa technik membranowych w ekoanalityce. Techniki membranowe w separacji enecjomerów. Laboratorium Kinetyka transportu jonów metali przez ciek e membrany. Wyznaczanie przepuszczalno ci w transporcie dyfuzyjnym. Separacja jonów metali przez polimerowe membrany inkluzyjne. Odwrócona osmoza Ultrafiltracja. Dializa dyfuzyjna. Forma i warunki zaliczenia Wyk ad: egzamin pisemny przedmiotu Laboratorium – zaliczenie na podstawie wicze i kolokwium Metody dydaktyczne Wyk ad: prezentacje multimedialne. Ramowy program przedmiotu Literatura podstawowa uzupe niaj ca i 1. B. Buszewski, Ekoanalityka w ochronie rodowiska, UMK, Toru 1998. 2. Marcel Mulder, Basic Principles of Membrane Technology, Kluwer, Academic Publishers, Oct 1996. 3. W.S. Winston Ho, Kamalesh K. Sirkar (Editor), Membrane Handbook, Chapman & Hall, New York, 1992. 4. J.G.J. Bitter, Transport Mechanisms in Membrane Separation Processes, Plenum Press, New York, 1991. 5. J. Rydberg, C. Musikas, G.R. Choppin, Principles and Practices of Solvent Extraction, Marcel Dekker Inc., New York 1992. 6. A. Nar bska (red.) Membrany i membranowe techniki rozdzia u, Wyd. Uniwersytetu im. Miko aja Kopernika, Toru 1997. 7. A. Nar bska, Membrany i membranowe techniki rozdzia u. Podr cznik do wicze laboratoryjnych. UMK, Toru ,1996. 8. R.Rautenbach, Procesy membranowe, WNT, Warszawa 1996. 9. M.Bodzek, J.Bohdziewicz, K.Konieczny, Techniki membranowe w ochronie rodowiska, Wyd. Politechniki skiej, Gliwice, 1997 Kod przedmiotu LICZBA PUNKTÓW ECTS Nazwa przedmiotu ODDZIA YWANIA NIEKOWALENCYJNE W CHEMII Jednostka prowadz ca Instytut Chemii, Ochrony rodowiska i Biotechnologii Kierunek studiów, specjalno Chemia, studia stacjonarne II stopnia – specjalizacja nauczycielska Chemia Rok, semestr, formy zaj i liczba godzin Kierownik i realizatorzy Przedmioty wprowadzaj ce i wymagania wst pne Za enia i cele nauczania Ramowy program przedmiotu Forma i warunki zaliczenia przedmiotu Metody dydaktyczne Literatura podstawowa i uzupe niaj ca Formy zaj Rok Semestr wyk ad II 4 15 konwersatorium/ laboratorium wiczenia Punkty ECTS 15 dr Ma gorzata Szyrej Spektroskopia molekularna, chemia teoretyczna, krystalografia i rentgenografia Zapoznanie studentów z natur oddzia ywa niekowalencyjnych wewn trz i mi dzycz steczkowych i ich udzia em w procesach fizyko-chemicznych. Charakterystyka oddzia ywa niekowalencyjnych: fakty wiadcz ce o istnieniu oddzia ywa , definicja i rodzaje oddzia ywa niekowalencyjnych, natura si oddzia ywuj cych. Specyfika oddzia ywa wewn trzcz steczkowych. Makroskopowe skutki istnienia oddzia ywa : spójno i struktura faz skondensowanych, powstawanie nowych faz (np. tworzenie si ciek ych kryszta ów), niskie ci nienie pary wodnej, zmiany stanu skupienia - skraplanie gazów, zmiany temperatury topnienia i parowania. Zmiany ciep a parowania, redniej masy cz steczkowej obj to w ciwa i polarno ci roztworów. Procesy solwatacji. asno ci fizykochemiczne: lepko , napi cie powierzchniowe, adsorpcja, adhezja, kohezja. Tworzenie kompleksów mi dzymolekularnych. Typy kryszta ów i ich wybrane w ciwo ci. Chemia supramolekularna. Metody bada oddzia ywa niekowalencyjnych. Wyk ad – zaliczenie. Laboratorium – sprawozdania. Wyk ad - z prezentacjami multimedialnymi. Laboratorium – wykonywanie wicze wg harmonogramu. Supramolecular Chemistry, J.-M. Lehn, Wiley-VCH (1995) Pigo K., Ruziewicz Z, Chemia fizyczna t.2 Fizykochemia molekularna, PWN Warszawa (2005) Atkins P.W., Chemia fizyczna, PWN, Warszawa 2003.