SYLLABUS Przedmiot Komunikacja ustna i pisemna Punkty ECTS 1

SYLLABUS
Wydział Humanistyczny
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny
w Siedlcach
Kierunek
Filologia Polska
Przedmiot
Instytut Filologii Polskiej i Lingwistyki
Stosowanej
Specjalność
Komunikacja ustna i pisemna
Język polski i edukacja
kulturowa
Punkty ECTS
Autor dr Beata Walęciuk-Dejneka
Prowadzący ćwiczenia dr B.Walęciuk-Dejneka
1. FORMA I WYMIAR GODZINOWY ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH
rok studiów semestr wykłady
ćwiczenia
l. godzin
l. godzin
stacjonarne
I stopnia
II
4
30
stacjonarne
magisterskie
stacjonarne
II stopnia
niestacjonarne I stopnia
niestacjonarne magisterskie
niestacjonarne II stopnia
2. Cele i efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje jakie powinien osiągnąć
student:
Celem kształcenia jest zapoznanie studentów z zasadami polszczyzny pisanej i ustnej;
Zwrócenie uwagi na najważniejsze aspekty w komunikacji międzyludzkiej i na kwestie
poprawności, jasności, sprawności i czystości języka polskiego w mowie i w piśmie.
Umiejscowienie przedmiotu w planie studiów – realizowany jest w czwartym semestrze
studiów.
Metody dydaktyczne – ćwiczenia (zajęcia laboratoryjne) prowadzone są z zastosowaniem
aparatury audiowizualnej, prezentacji graficznych, podstawowe tezy ilustrowane
przykładami praktycznymi. Zajęcia oparte o konkretne przykłady i testy.
3. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia:
- przedmiot kończy się zaliczeniem na ocenę - podstawą zaliczenia jest aktywność na
zajęciach oraz zaliczenie kolokwium cząstkowego, którego celem jest sprawdzenie zakresu
wiedzy i zdobytych umiejętności praktycznych do rozwiązania konkretnego przypadku.
4. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami kształcenia:
Kultura języka w teorii i praktyce; Kryteria poprawności językowej, komunikacja
międzyludzka; Cechy komunikacji ustnej i pisanej; Zastosowanie poznanych teorii w
praktyce.
5. PROGRAM
Ćwiczenia: komunikacja ustna i pisemna
1. Kultura języka- kultura słowa; składniki kultury języka; Rodzaje poprawności
językowej;
2. Błędy językowe i ich rodzaje – analiza przykładów;
3. Zagadnienie czystości języka – analiza przykładów;
4. Poprawność stylistyczna i rzeczowa – analiza przykładów;
5. Odmiana nazw własnych rodzimych i zapożyczonych – na materiale testowym;
6. Pisownia i akcentowanie nazwisk – na materiale testowym;
7. Język mówiony i pisany: podobieństwa i różnice;
1
8. Polszczyzna oficjalna i nieoficjalna – przykłady;
9. Odmiany i style w języku polskim: przykłady; analiza przykładów;
10. Jak mówić w różnych sytuacjach czyli praktyczny poradnik posługiwania się
polszczyzną;
11. Szkoła dyskutowania czyli o sztuce konwersacji i dyskusji;
12. Sztuka wystąpień publicznych, a więc jak przemawiać / jak odpowiadać;
13. Językowy savoir-vivre – polszczyzna w sytuacjach towarzyskich;
14. Etykieta językowa / estetyka słowa
15. Jak pisać sprawnie i poprawnie: ćwiczenia praktyczne;
6. Literatura podstawowa:
1. A.Markowski, Kultura języka polskiego. Teoria.Zagadnienia leksykalne, Warszawa
2007.
2. S.Frycie, M.Jurkowski, K.Sicińska, Kultura języka polskiego, Warszawa 2005.
3. H.Kajetanowicz, Licz się ze słowami. Ćwiczenia leksykalne i frazeologiczne, Gdańsk
1998.
4. A.Wierzbicka, Kultura języka polskiego. Praktyczne ćwiczenia, Łódź 2001.
5. J.Miodek, Kultura języka w teorii i praktyce, Wrocław 1993.
6. A.Markowski, Jak dobrze mówić i pisać po polsku, Warszawa 2000.
7. Literatura uzupełniająca:
1. D.Buttler i in., Kultura języka polskiego, t.1,2, Warszawa 1986;
2. W.Doroszewski, O kulturę słowa, t.1,2,3, Warszawa 1962, 1968, 1979;
3. A.Markowski i in., O dobrej i złej polszczyźnie, Warszawa 1989;
4. Przewodnik po stylistyce polskiej, red.S.Gajda, Opole 1995;
5. H.iT.Zgółkowie, Językowy savoir vivre. Praktyczny poradnik posługiwania się
polszczyzną, Warszawa 2001;
6. H.Lemmermann, Komunikacja werbalna. Szkoła dyskutowania, Wrocław 1997;
7.E.Lewandowska-Tarasiuk, Sztuka wystąpień publicznych, Warszawa 2000;
8.W.Marciszewski, Sztuka dyskutowania, Warszawa 1994;
8. ZAKRES SZCZEGÓŁOWY:
1. Kultura języka- kultura słowa; składniki kultury języka; Rodzaje poprawności językowej;
- kultura języka- kultura słowa;
- kultura języka – znaczenie terminu;
- składniki kultury języka: poprawność językowa, sprawność komunikacyjna, estetyka
wypowiedzi, etyka wypowiedzi, wiedza o języku;
- norma językowa, norma a uzus (zwyczaj językowy), norma a kodyfikacja, warianty,
sytuacja językowa;
2. Błędy językowe i ich rodzaje – analiza przykładów;
- pojęcie błędu, przyczyny ich powstawania, rodzaje błędów językowych;
- analiza tekstów pod względem poprawnościowym, błędy w wymowie i piśmie, błąd a
usterka;
3.Zagadnienie czystości języka – analiza przykładów;
- wyrazy obce w polszczyźnie czyli zapożyczenia;
- puryzm językowy;
4.Poprawność stylistyczna i rzeczowa – analiza przykładów;
- poprawność ortoepiczna (gramatyczno-leksykalna), ortofoniczna (wymowy), ortograficzna,
składniowa (szyk wyrazów w zdaniu), słowotwórcza;
5.Odmiana nazw własnych rodzimych i zapożyczonych – na materiale testowym;
- zasady odmiany nazw własnych i zapożyczonych w polszczyźnie;
- analiza przykładów;
6.Pisownia i akcentowanie nazwisk – na materiale testowym;
- zasady odmiany nazwisk polskich i obcych;
- analiza przykładów;
7. Język mówiony i pisany: podobieństwa i różnice;
- cechy komunikacji ustnej i pisanej;
- różnica między językiem ustnym a pisanym (przykłady);
8. Polszczyzna oficjalna i nieoficjalna – przykłady;
- polszczyzna oficjalna (język mediów, polszczyzna dziennikarska, język wystąpień,
polszczyzna urzędów);
- polszczyzna nieoficjalna (polszczyzna potoczna, gwary, regionalizmy);
9.Odmiany i style w języku polskim: przykłady; analiza przykładów;
- styl – definicja, cechy dobrego stylu, stylizacja językowa;
- styl potoczny, artystyczny, urzędowy, naukowy, ludowy s. artystyczny, publicystyczny,
religijny, nowomowa / terytorialne odmiany polszczyzny, socjolekty (środowiskowe i
zawodowe odmiany języka);
10. Jak mówić w różnych sytuacjach czyli praktyczny poradnik posługiwania się polszczyzną;
- rady dotyczące zabierania głosu;
- autoprezentacja;
- pozasłowne środki przekazywania informacji (gest, mimika, intonacja)
11.Szkoła dyskutowania czyli o sztuce konwersacji i dyskusji;
- czym jest dyskusja;
- cechy charakterystyczne dyskusji;
- jak poprowadzić dobrą dyskusję
- ćwiczenia na materiale przykładowym;
12.Sztuka wystąpień publicznych, a więc jak przemawiać / jak odpowiadać;
-co to jest przemówienie;
- jak przygotować przemówienie - plan;
- czynniki wpływające na kształt i treść przemówień;
- jak odpowiadać – argumentowanie;
13.Językowy savoir-vivre – polszczyzna w sytuacjach towarzyskich;
- zasady językowego savoir-vivre;
- jak używać polszczyzny w sytuacjach towarzyskich;
14.Etykieta językowa / estetyka słowa;
- „językowa grzeczność” w różnych sytuacjach czyli jak zwracać się do różnych osób / jak
witać i żegnać / jak przepraszać;
- wulgaryzmy i eufemizmy językowe;
- tabu językowe czyli czego się nie mówi;
15.Jak pisać sprawnie i poprawnie: ćwiczenia praktyczne;
- o polszczyźnie pisanej;
- jak pisać dokumenty w różnych sytuacjach: podczas starań o pracę (podanie, CV, list
motywacyjny, list intencyjny), pisma użytkowe (anonse, skargi, rekomendacje, opinie,
reklamacje, inne) – przykłady;
- jak pisać dokumenty urzędowe (przykłady);