Regulamin Ogólnopolskiego Konkursu Historyczno

Regulamin Ogólnopolskiego Konkursu Historyczno - Literackiego "Stan Wojenny Represje wobec Społeczeństwa Polskiego w latach 1981 - 1989"
NSZZ „Solidarność"Sekcja Krajowa Oświaty i Wychowania
REGULAMIN
OGÓLNOPOLSKIEGO KONKURSU HISTORYCZNO -LITERACKIEGO
„STAN WOJENNY - REPRESJE WOBEC SPOŁECZEŃSTWA POLSKIEGOW
LATACH 1981 - 1989"
DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH I PONADGIMNAZJALNYCH W ROKU
SZKOLNYM 2007/2008.
GDAŃSK 2007
ROK REPRESJONOWANYCH
STAN WOJENNY - Represje wobec społeczeństwa polskiego
w latach 1981-1989 - projekt na rok szkolny 2007/2008.
Sekcja Krajowa Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność zgodnie z uchwałą nr 2 z
dnia 21 lutego br. Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" w sprawie ogłoszenia roku
2007 Rokiem Pamięci Ofiar Stanu Wojennego przygotowała wspólnie Instytutem
Pamięci Narodowej, ogólnopolski konkurs historyczny upamiętniający wszystkie
ofiary tamtych dramatycznych lat.
Ogólnopolski konkurs historyczno - literacki pod hasłem „STAN WOJENNY - represje
wobec społeczeństwa polskiego od 19811981-1989 roku" jest przeznaczony głównie dla
uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych oraz szkół zawodowych.
Głównym celem konkursu jest rozbudzenie zainteresowania wśród uczniów historią
współczesną Państwa Polskiego, postawami patriotycznymi Narodu Polskiego w
dwudziestym wieku z uwzględnieniem specyfiki regionalnej naszego Państwa.
Uczestnicy konkursu powinni orientować się w historii Polski oraz historii literatury,
mieć opanowaną wiedzę przewidzianą w programie szkolnym z zakresu przedmiotów
merytorycznych związanych z tematyką konkursu - historia Polski, język polski,
wiedza o społeczeństwie oraz inne wiadomości określone programem konkursu.
Tematyka konkursu jest szersza niż program wymienionych przedmiotów szkolnych
i zakłada, że uczestnicy wykażą się nie tylko umiejętnością samodzielnego
przyswajania wiedzy wykraczającej poza wymogi szkolne, ale także zdolnością do
indywidualnego dokonywania analiz na podstawie posiadanych wiadomości.
CELE
· wzbogacenie wiedzy uczniów na temat historii okresu od 1980 - 1989 roku, w tym
na temat historii własnego regionu,
· zainteresowanie uczniów przeszłością Państwa Polskiego,
· budzenie szacunku dla dokonań Polaków w okresie walki z komunizmem oraz
okresu prześladowań i represji w PRL-u,
· utrwalanie pamięci o ważnych wydarzeniach i osobach w historii ziem polskich
i narodu polskiego,
· doskonalenie umiejętności dostrzegania związków pomiędzy historią Polski
a historią regionalną,
· pogłębianie wiedzy na temat przeszłości i kształtowanie umiejętności dzielenia się
nią z innymi.
Uczestnicy konkursu powinni orientować się w historycznych procesach i zjawiskach
społeczno-historycznych oraz literackich, mieć opanowaną wiedzą przewidzianą w
programie szkolnym z zakresu przedmiotów merytorycznych związanych z tematyką
konkursu oraz wiadomości określone jego programem.
Uczniów przystępujących do udziału w konkursie na wszystkich jej etapach
obowiązuje znajomość literatury zalecanej przez Komitet Główny Konkursu.
Tematy Ogólnopolskiego Konkursu historycznohistoryczno-literackiego:
Zagadnienia do testu historycznego:
a) Przyczyny wprowadzenia stanu wojennego, aspekty prawne, podstawa prawna
jego wprowadzenia, reżim prawny stanu wojennego (akty prawne dotyczące stanu
wojennego).
b) Opór społeczeństwa wobec wprowadzenia stanu wojennego.
c) Represje wobec społeczeństwa w czasie stanu wojennego i po stanie wojennym
(aparat represji w Polsce Ludowej od 1981-1989).
d) Kontrowersje wokół wprowadzenia stanu wojennego, opinie historyków
(argumenty za wprowadzeniem stanu wojennego, argumenty przeciw wprowadzeniu
stanu wojennego).
Zagadnienia do opracowania eseju historycznego:
a) Stan wojenny w moim regionie (na przykładzie mojego miasta) - esej dla szkół
gimnazjalnych.
b) Życie codzienne w okresie stanu wojennego - wspomnienia moich rodziców
(dziadków, znajomych).
c) Przyczyny, przebieg i skutki wprowadzenie stanu wojennego w Polsce.
d) Konsekwencje międzynarodowe wprowadzenia stanu wojennego w Polsce.
e) Rola Kościoła i opozycji w okresie stanu wojennego.
f) Pucz wojskowy czy zło konieczne - społeczna i historyczna ocena stanu
wojennego.
g) Stan wojenny w świetle dokumentów - podstawy prawne wprowadzenia stanu
wojennego.
TERMINARZ KONKURSU
· 10.09.2007 r. - ogłoszenie konkursu,
· do 23 września 2007 r. powołanie komisji konkursowych na szczeblu województw,
· 19 października 2007 r. przeprowadzenie etapów szkolnych,
· 26 października br ostateczny termin przesłania zgłoszeń zwycięzców
w szkołach do siedziby jury wojewódzkiego,
· 16 listopada 2007 roku przeprowadzenie finałów wojewódzkich,
· 23 listopada br ostateczny termin przesłania zgłoszeń zwycięskich zespołów
do siedziby Sekcji Krajowej Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność w Gdańsku
· 16 grudnia br przeprowadzenie finału konkursu
A. Uwagi ogólne
1. Podstawę do przeprowadzenia konkursu historyczno-literackiego pod hasłem
„STAN WOJENNY - represje wobec społeczeństwa polskiego od 1981-1989 roku"
stanowi Zarządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 29 stycznia 2002
roku w sprawie organizacji oraz sposobu przeprowadzania konkursów, turniejów i
olimpiad (Dz.U. nr 13, poz. 125).
2. Organizatorem konkursu jest: NSZZ „Solidarność" Sekcja Krajowa Oświaty i
Wychowania w Gdańsku wraz z Instytutem Pamięci Narodowej - Biuro Edukacji
Publicznej w Warszawie.
3. Do udziału w organizowaniu konkursu są zaproszeni przedstawiciele instytucji
naukowych i społecznych zajmujących się problemami związanymi tematycznie z
konkursem.
4. Konkurs jest organizowany w roku szkolnym 2007/2008 dla uczniów szkół
gimnazjalnych, liceów ogólnokształcących, liceów profilowanych, techników.
W Konkursie mogą uczestniczyć również - za zgodą komitetów okręgowych uczniowie zasadniczych szkół zawodowych i szkół zawodowych, realizujący
indywidualny program lub tok nauki, rekomendowani przez szkołę.
5. Konkurs jest trzystopniowy:
· I etap szkolny - w szkołach gimnazjalnych oraz ponadgimnazjalnych
i w szkołach zawodowych);
· II etap okręgowy - w sekcjach regionalnych NSZZ „Solidarność na poziomie
województw;
· III etap centralny - w miejscu wyznaczonym przez organizatorów konkursu
i podanym do wiadomości najpóźniej do 30 października.
O wynikach, jakie osiągnęli poszczególni uczestnicy Konkursu, w przypadku
zawodów
I stopnia, są zawiadamiani przez Komisje Szkolne, II stopnia - przez Komitety
Okręgowe, III stopnia - przez Komitet Główny.
B. Etap I szkolny
6. Konkurs w szkole przeprowadza Komisja Szkolna powołana przez dyrektora
szkoły z grona pedagogicznego. W skład Komisji wchodzi i z urzędu jej przewodniczy
nauczyciel historii lub wiedzy o społeczeństwie oraz nauczyciel języka polskiego.
7. Dokumentację zawodów I stopnia Konkursu prowadzą Komisje Szkolne.
Na dokumentację składają się:
- lista członków komisji;
- protokoły z konkursu;
- prace pisemne uczestników;
- pisma przychodzące i wychodzące;
- listy zgłoszonych do udziału w konkursie uczestników.
Dokumentacja konkursu jest przechowywana przez rok.
8. Terminy ustala Komitet Główny w porozumieniu z Ministerstwem Edukacji
Narodowej oraz Instytutem Pamięci Narodowej. (patrz - Terminarz).
9. Uczestnictwo w konkursie jest dobrowolne. Uczestnikowi konkursu na każdym
jego etapie przysługuje prawo do zwolnienia z zajęć szkolnych na czas trwania
konkursu. Komisje wszystkich stopni zobowiązane są do stworzenia równych
warunków udziału dla uczniów niepełnosprawnych.
10. Komisja Szkolna sporządza listę uczniów zainteresowanych uczestnictwem w
konkursie. W terminie do 30 września (liczy się data stempla pocztowego) komisja
przesyła zgłoszenie szkoły według wzoru nr 1 (patrz Wzory zgłoszeń i protokołów)
do właściwego Komitetu Okręgowego (patrz - Podział na sekcje NSZZ
„Solidarność").
11. Etap szkolny polega na rozwiązaniu testu z zakresu historii przygotowany przez
Komitet Główny Konkursu z programu Konkursu. Przygotowaniu samodzielnej pracy
pisemnej na zadany temat spośród tematów podanych przez Komitet Główny.
12. Uczestnicy konkursu przygotowują do dnia przeprowadzenia testu pracę pisemną
z historii pod kierunkiem nauczyciela uczącego historii lub WOS-u.
13. Komisja Szkolna powiela testy w ilości odpowiadającej liczbie zgłoszonych
do zawodów uczestników.
14. Do zestawu pytań Komitet Główny dołącza instrukcję objaśniającą zasady
rozwiązania testu oraz oddzielnie kod z prawidłowymi odpowiedziami.
15. Na rozwiązanie testu przeznacza się 60 minut.
16. Komisja przeprowadzająca zawody może zdyskwalifikować uczestnika na skutek
stwierdzenia niesamodzielnej odpowiedzi.
17. Test uczestnicy wypełniają piórem lub długopisem, wpisując w miejscu
wykropkowanym prawidłową odpowiedź lub podkreślając właściwą spośród
podanych. Zawsze, co najmniej jedna odpowiedź jest prawidłowa.
18. Za każdą prawidłową odpowiedź w ramach pytania przyznaje się jeden punkt,
za odpowiedź błędną nie przyznaje się punktów. Wszelkie poprawki traktowane są
jako odpowiedzi błędne. Podkreślenie (wpisanie) większej liczby rozwiązań niż
nakazuje to polecenie lub liczba punktów możliwych do zdobycia podana przy
pytaniu
z jego prawej strony, dyskwalifikuje odpowiedź i oznacza 0 punktów za dane pytanie.
19. W przypadku równej liczby punktów u większej liczby zawodników do eliminacji
okręgowych przechodzą ci z nich, którzy uzyskali większą liczbę punktów za
rozwiązanie zadań najtrudniejszych. Za najtrudniejsze uważa się zadania
wytypowane przez Komitet Główny Konkursu. Jeżeli powyższa zasada nie daje
rozstrzygnięcia dodatkowe kryteria określa Komisja Szkolna.
20. Pracę pisemną uczestnicy Konkursu przygotowują pod kierunkiem nauczyciela
z historii lub wiedzy o społeczeństwie. Praca pisemna w formie eseju historycznego
nie może przekraczać 10-15 stron znormalizowanego wydruku komputerowego
(czcionka Times New Roman lub Arial, wielkość 14, interlinia jeden i pół - nie więcej
niż 15 stron). Pracę można złożyć w formie wydruku komputerowego, maszynopisu
lub czytelnego rękopisu analogicznej wielkości.
21. Praca powinna powstać pod opieką nauczyciela, który ocenią ją zgodnie
z instrukcją przesłaną przez Komitet Główny, opatruje ją odpowiednią recenzją.
22. Każda praca powinna zostać opatrzona również drugą recenzją innego
szkolnego nauczyciela historii lub wiedzy o społeczeństwie. Recenzje nie zawierają
ocen szkolnych, a jedynie pozytywną konkluzję („kieruję do zawodów II stopnia")
wraz z odpowiednim uzasadnieniem.
23. Po zrecenzowaniu prac przez nauczycieli zakwalifikowani uczniowie powinni
mieć możliwość przeprowadzenia we własnej grupie lub na szerszym forum
(klasowym, koła zainteresowań) prezentacji swych esejów pod kierunkiem
nauczyciela i dyskusji nad nimi, która byłaby zarazem sprawdzianem ich szkolnej
wiedzy historycznej i językowej (na poziomie wystarczającym do uzyskania oceny
celującej na zakończenie nauki przedmiotu w liceum). Jeżeli szkoła nie organizuje
zawodów I stopnia, Dyrektor szkoły powinien zapewnić zainteresowanym uczniom
możliwość udziału w Konkursie w innej szkole.
24. Po sprawdzeniu prac i ustaleniu liczby punktów zdobytych przez poszczególnych
zawodników, złożeniu podpisów przez sprawdzających, Komisja sporządza protokół
i podaje wyniki do wiadomości publicznej w sposób przyjęty tradycyjnie w danej
szkole.
25. Do zawodów okręgowych kwalifikuje się trzech zawodników, którzy zdobyli
największą liczbę punktów, przy czym wymogiem uczestnictwa w etapie okręgowym
jest uzyskanie przez zawodnika, co najmniej 50% możliwych do zdobycia punktów z
testu historycznego oraz napisaniu wypracowania, na co najmniej 80% punktów
możliwych do zdobycia.
26. W ciągu dziesięciu dni od zakończenia zawodów szkolnych Komisja Szkolna
wysyła do Komitetu Okręgowego protokół (wzór nr 2) wraz z pracami (test
historyczny oraz praca pisemna) zawodników zakwalifikowanych do etapu
okręgowego.
27. Komisja Szkolna przesyła Komitetowi Regionalnemu sprawdzony test oraz prace
pisemne trzech uczestników zakwalifikowanych przez Komisję do udziału na
szczeblu okręgowym, gdzie komitety regionalne dokonują weryfikacji nadesłanych
prac.
28. Prace pisemne przesyłane są do Komitetu Okręgowego wraz z recenzjami
nauczycieli, sprawozdaniem opisowym z przebiegu szkolnego etapu konkursu
i protokołem, który zawiera nazwiska i imiona kandydatów do zawodów II stopnia,
tematy wybrane przez uczestników, akceptację prowadzącego nauczyciela
i potwierdzenie szkoły.
29. Komitet Okręgowy dokonuje weryfikacji nadesłanych prac pod kątem zgodności z
regulaminem a następie przesyła drogą mailową informacje do szkoły o
zakwalifikowaniu zawodnika do II etapu konkursu.
30. W przypadku, gdy Komisja Komitetu Okręgowego stwierdzi niezgodność pracy
z wymogami regulaminu, praca uczestnika konkursu zostaje zdyskwalifikowana.
31. Od decyzji Komisji Szkolnej przysługuje w ciągu trzech dni od ogłoszenia
wyników (liczy się data stempla pocztowego) odwołanie drogą służbową (za
pośrednictwem Komisji Szkolnej) do Przewodniczącego właściwego Komitetu
Okręgowego (patrz Podział na sekcje). Komisja weryfikuje decyzję po zapoznaniu się
z odwołaniem lub wraz z pracą zawodnika i własną opinią przesyła je natychmiast do
Komitetu Okręgowego. Komitet Okręgowy może z własnej inicjatywy zweryfikować
decyzję Komisji Szkolnej.
C. Etap II okręgowy
32. Konkurs II etapu przeprowadzają Komitety Okręgowe NSZZ „Solidarność".
33. Sekretarza i przewodniczącego Komitetu Okręgowego powołuje
i odwołuje Komitet Główny i zatwierdza zaproponowany przez przewodniczącego
skład Komitetu Okręgowego.
34. Komitet Okręgowy przeprowadza konkurs w okręgu (województwie) składającym
się z jednej lub kilku sąsiednich sekcji wchodzących w skład jednego województwa
(patrz Podział na okręgi).
35. Komitet Okręgowy powołuje komisje egzaminacyjne dla każdego etapu konkursu
II etapu spośród pracowników naukowych, doradców metodycznych i nauczycieli,
których uczniowie nie biorą udziału w eliminacjach okręgowych.
36. Dokumentację eliminacji II etapu konkursu prowadzą Komitety Okręgowe. Na
dokumenty składają się:
- lista członków komitetu;
- protokoły z posiedzeń komitetu;
- protokoły z zawodów;
- prace pisemne zawodników;
- pisma przychodzące i wychodzące;
- lista zgłoszonych do udziału w konkursie szkół i lista członków szkolnych komisji.
Dokumentacja każdej edycji konkursu jest przechowywana przez dwa lata.
37. Materiały konkursowe zawodów okręgowych opracowuje Komitet Główny
i przesyła je Komitetom Okręgowym.
38. II etap konkursu polega na rozwiązaniu testu historycznego związanego
z tematem głównym konkursu, w oparciu o podaną literaturę.
39. Konkursy II etapu odbywają się równocześnie we wszystkich okręgach. Terminy
ustala Komitet Główny w porozumieniu z Instytutem Pamięci Narodowej oraz
Ministerstwem Edukacji Narodowej (patrz Terminarz).
40. O udziale Zespołów w etapie okręgowych Komitet Okręgowy zawiadamia komisje
szkolne najpóźniej na 7 dni przed terminem zawodów, Komisja Szkolna zobowiązana
jest do niezwłocznego zawiadomienia zawodników.
41. Konkurs na poziomie okręgowym składa się z dwóch etapów:
- I - rozwiązanie testu historycznego przygotowanego przez Komitet Główny;
Zasady rozwiązywania testu historycznego są takie same jak w etapie I konkursu.
42. Komitet Okręgowy sprawdza testy historyczne oraz weryfikuje prace pisemne
napisane przez uczestników konkursu i ponownie ocenia, zgodnie z zasadami
nadesłanymi przez Komitet Główny.
43. Do III etapu konkursu kwalifikuje się dwóch uczestników, którzy uzyskali,
co najmniej 80% punktów z testu pisemnego oraz co najmniej 80% punktów z eseju
historycznego, przekazanego do powtórnej oceny przez Komitet Okręgowy.
D. Etap III centralny
44. Konkurs na poziomie centralnym przeprowadza Komitet Główny.
45. Etap III konkursu składa się z trzech etapów:
- I - pisemnego - rozwiązania testu przygotowanego przez Komitet Główny.
- II - ustnego - odpowiedzi ustnych na pytania problemowe związane z pracą,
przygotowaną przez uczestników w I etapie.
Regulamin obrony pracy zostanie podany do wiadomości uczestników
do 30 października.
- III - ustnego - quizu rozgrywanego w obecności widzów, przygotowanego na
podstawie zagadnień dotyczących tematu Konkursu.
Regulamin quizu zostanie podany do wiadomości uczestniczących
do dnia 15 listopada.
LITERATURA
LITERATURA
Do etapu I
Podręczniki odpowiednio do Gimnazjum oraz do Liceum,
Paczkowski Andrzej, Pół wieku dziejów Polski,
Andrzej Friszke, Historia Polski, t.3.
Do etapu II i III oraz do eseju historycznego:
1. Antoni Dudek, Komuniści i Kościół w Polsce 1945-1989.
2. Antoni Dudek, Historia polityczna Polski 1989-2005,
3. Andrzej Paczkowski, Pół wieku dziejów Polski,
4. Andrzej Paczkowski, Wojna polsko-jaruzelska. Stan wojenny w Polsce 13 XII 1981
- 22. VII 1983.
5. Obraz codzienności w prasie stanu wojennego, praca zbiorowa pod red. Jerzego
Eislera, wyd. TRIO
6. Stan wojenny, ostatni atak systemu, praca zbiorowa, wyd. KARTA
7. Polak Wojciech, Stan wojenny pierwsze dni, wyd. FINNA
Propozycja literatury do wykorzystania w eseju historycznym:
1. Kościół i społeczeństwo wobec stanu wojennego, red. Wiesław Jan Wysocki.
2. Książek Wojciech, Wojsko, Dostojewski i ja, czyli stan wojenny w mundurze.
3. Świadectwa stanu wojennego, wyd. IPN.
4. Przed i po 13 grudnia. Państwa bloku wschodniego wobec kryzysu w PRL 19801982", t. 1, pod red. Łukasza Kamińskiego, Warszawa 2006, (seria „Dokumenty", t.
16)
5. Adam Strzembosz, Maria Stanowska, Sędziowie warszawscy w czasie próby
1981-1988, Warszawa 2005, (seria „Monografie", t. 16)
6. Jan Żaryn, Kościół w PRL, Warszawa 2004, (seria „39/89", t. 1)
7. Stan wojenny w dokumentach władz PRL (1980-1983), wybór, wstęp i oprac.
Bogusław Kopka, Grzegorz Majchrzak, (seria „Dokumenty", t. 6).
8. Stan wojenny w Polsce, pod red. Antoniego Dudka, Warszawa 2003 r., (seria
„Monografie", t. 6)