Komputerowe przetwarzanie tekstu

Podstawy Informatyki i Technologii Informacyjnej
Automatyka i Robotyka, Rok I
Komputerowe przetwarzanie tekstu
Bartosz Kuczewski
PWSZ Gªogów, 2009
Bartosz Kuczewski
Podstawy Informatyki i Technologii Informacyjnej
Nomenklatura
Edytor tekstu (ang. word processor)
- program komputerowy sªu»¡cy
tworzeniu, edycji i odpowiedniemu formatowaniu tekstów (nadaniu
odpowiedniej szaty typogracznej, np. krój pisma, szpalty, itp.). Obecnie
zwykle w postaci gracznej; umo»liwia wiele innych operacji, np.
dodawanie i prost¡ edycj¦ graki, dodawanie odno±ników i linków, etc.
Znakomita wi¦kszo±¢ dzisiejszych edytorów tekstu to programy typu
WYSIWIG
(What You See Is What You Get).
Przykªady:
pracuj¡ce w trybie tekstowym
Chi-writer (DOS)
Aurora (DOS)
TAG (DOS)
pracuj¡ce w trybie gracznym
WordPad (proste narz¦dzie MS Windows)
Microsoft Word (cz¦±¢ pakietu MS Oce)
Writer (cz¦±¢ pakietu OpenOce)
WordPerfect (cz¦±¢ pakietu WordPerfect Oce)
Bartosz Kuczewski
Podstawy Informatyki i Technologii Informacyjnej
Nomenklatura
Edytor plików (tekstowych) (ang. text processor)
program do
uproszczonej edycji prostych plików, operuje na plikach zapisanych w
prostych standardach, np. ASCII, UTF, Unicode.
Przykªady:
pracuj¡ce w trybie tekstowym
vi, vim, emacs (UNIX)
edit (Microsoft, DOS)
pico, joe i inne historyczne programy tego typu
pracuj¡ce w trybie gracznym
Notepad (MS Windows)
xemacs (UNIX)
Rozbudowane edytory plików zawieraj¡ce mo»liwo±¢ tzw.
skªadni
kolorowania
spotkamy w ±rodowiskach programistycznych (tzw. IDE).
Bartosz Kuczewski
Podstawy Informatyki i Technologii Informacyjnej
Kolorowanie skªadni przykªad
Bartosz Kuczewski
Podstawy Informatyki i Technologii Informacyjnej
Profesjonalna alternatywa TEX
Komputerowy system profesjonalnego skªadu drukarskiego,
obejmuj¡cy zarówno dedykowany j¦zyk, jak i kompilator
przygotowuj¡cy pliki w wymaganych przez urz¡dzenia graczne
(drukarki, na±wietlarki) formatach (PS, PDF)
Twórca Donald E. Knuth,
ameryka«ski matematyk i informatyk
(1985)
Pocz¡wszy od wersji 3 systemu TEXka»da kolejna podwersja
oznaczana jest kolejnym dziesi¦tnym przybli»eniem liczby π . Bie»¡ca
wersja, opublikowana w 2008 roku, ma numer 3.1415926
We wspóªczesnych dystrybucjach oprócz programu TEXdost¦pne s¡
jego, intensywnie rozwijane, rozszerzone wersje, np. PdfTEX
Šatwo±¢ tworzenia makr spowodowaªa, »e dla TeX-a dost¦pnych jest
mnóstwo rozszerze« uªatwiaj¡cych prac¦. Przykªadem takiego
ATEX(stworzony przez Leslie
zestawu makr, jest AMSTEX, L
ATEX2e.
Lamporta), L
Bartosz Kuczewski
Podstawy Informatyki i Technologii Informacyjnej
LATEX
Oprogramowanie do zautomatyzowanego skªadu tekstu, a tak»e
zwi¡zany z nim j¦zyk znaczników, sªu»¡cy do formatowania
dokumentów tekstowych i tekstowo-gracznych (np: broszur,
artykuªów, ksi¡»ek, plakatów, stron HTML).
ATEXto jedynie zestaw makr stanowi¡cych nadbudow¦ dla
W istocie L
systemu skªadu TEX, automatyzuj¡cych wiele czynno±ci zwi¡zanych
z procesem poprawnego skªadania tekstu.
ATEX-u opiera si¦ na zasadzie WYSIWYM
Tworzenie tekstu w L
(What You See Is What You Mean - To co widzisz jest tym, o czym
my±lisz). Od zasady WYSIWYG odró»nia go to, »e autor tekstu
okre±la jedynie logiczn¡ struktur¦ dokumentu (tzn. zaznacza, gdzie
zaczyna si¦ rozdziaª, co jest przypisem itp.), natomiast samym
gracznym uªo»eniem tekstu na stronie zajmuje si¦ TEX,
zwalniaj¡c tym samym u»ytkownika od tej funkcji.
Bartosz Kuczewski
Podstawy Informatyki i Technologii Informacyjnej
LATEX
ATEXzajmuje si¦ równie» odpowiednim rozmieszczeniem i
L
sformatowaniem wzorów matematycznych, rysunków i diagramów,
zwalniaj¡c u»ytkownika ze »mudnej pracy zwi¡zanej z integracj¡ tych
elementów z wªa±ciwym tekstem.
W sposób automatyczny tworzone s¡:
spisy tre±ci, ilustracji oraz tabel,
numerowanie i referencje do rozdziaªów i podrozdziaªów,
numerowanie i referencje elementów takich jak wzory i rysunki,
skorowidze, bibliograa.
ATEX-owy zawiera de facto kod ¹ródªowy wªa±ciwego
Dokument L
dokumentu, którego uzyskanie wymaga przeprowadzenia procesu
kompilacji. W jej wyniku powstaje plik wynikowy w formacie DVI,
specyczny tylko dla ±rodowiska TEX. Plik DVI mo»na nast¦pnie
przetworzy¢ na jeden z popularnych formatów, takich jak PostScript,
PDF lub HTML. (mo»na tak»e kompilowa¢ bezpo±rednio do PDF za
ATEX-a)
pomoc¡ PdfL
Bartosz Kuczewski
Podstawy Informatyki i Technologii Informacyjnej
Przykªadowy dokument po kompilacji do formatu pdf ...
LATEX
Jan Niezbędny
Streszczenie
Dokument ten prezentuje kilka zasad składu tekstu w systemie
LATEX.
1
Tekst
LATEX ułatwia autorowi tekstu zarządzanie numerowaniem sekcji, wypunktowaniami oraz odwołaniami do tabel, rysunków i innych elementów. W łatwy
sposób możemy się odwołać do wzoru 1
2
Matematyka
Poniższy wzór prezentuje możliwości LATEX w zakresie składu formuł matematycznych. Wzory są numerowane automatycznie, podobnie jak inne elementy o których mowa w sekcji 1.
E = mc2 ,
gdzie
(1)
m0
m= q
1−
v2
c2
.
(2)
1
Bartosz Kuczewski
Podstawy Informatyki i Technologii Informacyjnej
oraz kod ¹ródªowy
Nagªówek
(preambuªa)
Dokument
wªa±ciwy
Bartosz Kuczewski
Podstawy Informatyki i Technologii Informacyjnej
Odno±niki
ATEX
strona projektu L
strona dystrybucji MikTEX dla Windows
ATEX
Podr¦cznik Nie za krótkie wprowadzenie do systemu L
zawieraj¡cy krótki opis systemu
Strona Polskiej Grupy U»ytkowników Systemu TEX
Kile - wolny edytor dla systemów Unix
ATEXEditor - darmowy edytor dla systemów Windows
LEd - L
Bartosz Kuczewski
Podstawy Informatyki i Technologii Informacyjnej