Program orientacji zawodowej

1
Gimnazjum nr 44 im gen. Mariusza Zaruskiego nr 44 w Poznaniu
Program doradztwa edukacyjnego i orientacji zawodowej dla uczniów.
Rok szkolny 2016/2017.
1. Program obejmuje ogół działań podejmowanych przez szkołę w celu przygotowania
uczniów do wyboru dalszego kierunku kształcenia, realizowania swoich pasji, właściwego
wyboru zawodu, wejścia na rynek pracy, złagodzenia startu zawodowego młodzieży.
2. W ramach pracy z uczniami:
a) Wdrażanie młodzieży do samopoznania.
b) Kształcenie umiejętności analizy swoich mocnych i słabych stron.
c) Wyzwalanie potencjału uczniów.
d) Planowanie własnego rozwoju - poznanie możliwości kształcenia
i doskonalenia zawodowego.
e) Konfrontację samooceny z wymaganiami szkół i zawodów.
f) Poznanie możliwych form zatrudnienia w środowisku lokalnym i dalszym.
g) Zdobycie umiejętności przygotowania i pisania dokumentów potrzebnych przy
naborze do szkół i poszukiwaniu pracy.
h) Zdobycie umiejętności autoprezentacji, prowadzenia rozmowy kwalifikacyjnej.
i) Rozszerzenie zasobu informacji na temat sposobów poszukiwania pracy.
j) Reorientacja zawodowa w przypadku stwierdzenia niewłaściwego wyboru zawodu.
k) Rozwijanie mobilności zawodowej, umiejętności pozyskiwania potrzebnych
informacji.
3. W ramach pracy z rodzicami:
a) Podniesienie umiejętności komunikowania się ze swoimi dziećmi,
b) Doskonalenie umiejętności wychowawczych,
c) Wypracowanie form motywowania i wspierania swoich dzieci w wyborze dalszej
drogi życiowej
4. W ramach pracy z nauczycielami:
a) Lepsze rozpoznanie potrzeb i oczekiwań uczniów
b) Nakreślenie dalszego kierunku pracy z uczniami i ich rodzicami
5. Realizacja programu:
a) Lekcje wychowawcze – wychowawcy klas, pedagog, zaproszeni specjaliści,
b) Lekcje WOS – nauczyciele przedmiotu,
c) Lekcje Wychowania do Życia w Rodzinie – nauczyciele przedmiotu.
d) Godziny indywidualnego doradztwa edukacyjnego i zawodowego – pedagog szkolny,
6. Osoby odpowiedzialne:
a) Dyrekcja szkoły,
b) Pedagog,
c) Wychowawcy,
d) Nauczyciele WOS
e) Nauczyciele Wychowania do Życia w Rodzinie.
2
Cele szczegółowe programu
1. Kształtowanie umiejętności planowania dalszego rozwoju edukacyjno- zawodowego
– kontynuacja nauki w szkole ponadgimnazjalnej.
2. Wyzwalanie własnej aktywności ucznia w kierunku samopoznania, odkrywanie
zainteresowań, uzdolnień, rozpoznawanie swego usposobienia i temperamentu pod
kątem predyspozycji do wykonywania różnych zawodów.
3. Rozwijanie umiejętności samooceny i możliwości wykorzystania tej umiejętności.
4. Wskazanie i zrozumienie znaczenia stanu zdrowia i warunków psychofizycznych
w związku z wymaganiami do pracy konkretnym zawodzie.
5. Wyposażenie uczniów w wiedzę i interesujących ich zawodach, o czynnościach
i warunkach pracy dla konkretnego zawodu.
6. Kształtowanie umiejętności określania swoich celów życiowych, mocnych i słabych stron.
7. Kształtowanie umiejętności sprawnego komunikowania się, współpracy w grupie
i autoprezentacji.
8. Wzmacnianie poczucia własnej wartości poprzez wyłonienie pozytywnych stron
osobowości.
9. Rozwijanie świadomości i własnej mobilności zawodowej.
10. Pobudzenie aktywności do poszukiwania alternatywnych rozwiązań w różnych sytuacjach
zawodowych i życiowych.
11. Zapoznanie uczniów ze strukturą szkolnictwa, systemami naboru do szkół
ponadgimnazjalnych.
12. Wskazanie dróg dalszego kształcenia.
3
Praca z uczniem
Klasa I – Jaki jestem – Uczeń poznaje siebie
Problematyka zajęć
Cele edukacyjne zajęć
Osiągnięte umiejętności
Temat: Poznanie siebie
warunkiem własnego rozwoju.
Uczeń poznaje swoje :
- zainteresowania,
- uzdolnienia,
- umiejętności,
-mocne i słabe strony.
Uczeń poznaje swój
temperament.
Uczeń analizuje własny
potencjał pod kątem
planowania dalszego rozwoju,
dalszej kariery.
Uczeń rozwija poczucie własnej
wartości.
Uczeń rozwija umiejętność
pozytywnego myślenia i
samoakceptacji
Uczeń potrafi określić swoje :
- zainteresowania,
- uzdolnienia
- mocne strony i planować
sposoby ich rozwijania,
- słabe strony i planować
sposoby radzenia sobie z nimi,
- wyjaśnić znaczenie
pozytywnego myślenia i
samoakceptacji w swoim życiu
Uczeń potrafi przeanalizować
własny potencjał pod kątem
planowania kolejnych etapów
swojego życia
Uczeń poznaje :
Uczeń potrafi określić :
- cechy poszczególnych typów
temperamentu
- własną osobowość
- typ swojego temperamentu
- wymagania odnośnie cech
charakteru i temperamentu dla
poszczególnych grup
zawodowych
- cechy osobowości człowieka
przedsiębiorczego
Uczeń porównuje posiadane
cechy z cechami osobowości
człowieka przedsiębiorczego
- swoje cechy charakteru
- typ swojego temperamentu
- przydatność cech swojego
charakteru i temperamentu w
poszczególnych grupach
zawodowych
Określanie własnych
zainteresowań.
Uświadomienie sobie swoich
własnych uzdolnień.
Poznanie swoich mocnych
i słabych stron
Temat: Czy jestem
przedsiębiorczy?
Typy osobowości
Temperament i cechy
charakteru
Cechy osobowości człowieka
przedsiębiorczego
Znaczenie cech osobowości w
wyborze szkoły i zawodu
Metody pracy nad zmianą
wybranych cech charakteru
Uczeń poznaje metody pracy
nad rozwojem pożądanych
cech osobowości
- cechy osobowości człowieka
przedsiębiorczego
- nad którymi ze swoich cech
musi pracować
- jakich sposobów potrzeba, by
pracować nad rozwojem
pożądanych cech
4
Problematyka zajęć
Cele edukacyjne zajęć
Osiągnięte umiejętności
Temat: Wybrane zagadnienia
komunikacji interpersonalnej
Uczeń poznaje :
Uczeń potrafi:
- zasady efektywnego
porozumiewania się
- efektywnie komunikować się
Efektywne porozumiewanie się
Techniki komunikacji werbalnej
i niewerbalnej
Bariery utrudniające skuteczne
komunikowanie się, oraz
sposoby pokonywania ich
- rodzaje czynników
utrudniających
porozumiewanie się
-przyjmować uwagi i
komplementy pod swoim
adresem
- techniki komunikacji
werbalnej i nie werbalnej
- rozpoznawać czynniki
utrudniające komunikację
między ludźmi i usuwać je
- zasady autoprezentacji
- dokonać autoprezentacji
Różne sposoby autoprezentacji
- przedstawić informacje o
sobie w taki sposób, aby
najlepiej , adekwatnie do
sytuacji zaprezentować się
Indywidualne konsultacje dla uczniów klas pierwszych
Konsultacje poświęcone są:
1. Analizie wraz z uczniem jego własnego potencjału i możliwości wykorzystania go na
trudnym rynku pracy.
2. Poznawaniu swoich zainteresowań, uzdolnień, temperamentu, umiejętności.
3. Poznawaniu swoich mocnych i słabych stron.
4. Lepszemu poznaniu własnych predyspozycji i zainteresowań zawodowych.
5. Sformułowaniu własnych oczekiwań wobec przyszłej pracy.
6. Omawianiu elementów autoprezentacji.
7. Ćwiczeniu zachowań asertywnych
5
Klasa II – Świat zawodów – Uczeń poznaje zawody
Problematyka zajęć
Cele edukacyjne zajęć
Osiągnięte umiejętności
Temat: Rynek pracy
Uczeń poznaje swoje :
Uczeń potrafi:
- rozróżniać podmioty na rynku
pracy,
- rozpoznawać i wstępnie
analizować najważniejsze
aspekty sytuacji gospodarczej w
regionie,
- wymienić podstawowe grupy
zawodowe,
- scharakteryzować lokalny
rynek pracy,
- wskazać źródła informacji o
potencjalnych pracodawcach,
- identyfikować lokalne i
regionalne instytucje
wspomagające proces
poszukiwania pracy.
Definicja rynku pracy.
Popyt i podaż na rynku
pracy.
Podmioty występujące na
rynku pracy.
Lokalny rynek pracy.
Instytucje wspomagające
proces poszukiwania pracy.
- podstawowe definicje związane
z rynkiem pracy,
-podstawowe grupy zawodowe,
- podmioty występujące na rynku
pracy,
-sytuację gospodarczą w regionie i
kraju, UE,
- lokalny rynek pracy,
-instytucje
wspomagające proces
poszukiwania pracy.
Dalsze rozwijanie poczucia
własnej wartości.
Rozwijanie umiejętności
pozytywnego myślenia i
samoakceptacji.
Temat:
Klasyfikacja zawodów.
Zawody z grupy:
CZŁOWIEK- CZŁOWIEK
Różne rodzaje klasyfikacji
zawodów.
Cechy charakterystyczne
zawodów z grupy
CZŁOWIEK- CZŁOWIEK:
- informacje ogólne o
poszczególnych zawodach,
- warunki i środowisko
pracy,
Uczeń potrafi przeanalizować
własny potencjał pod kątem
planowania kolejnych etapów
swojego życia
Uczeń poznaje :
Uczeń potrafi określić :
-różne rodzaje klasyfikacji
zawodów i specjalności
- .zawody z grupy
CZŁOWIEK- CZŁOWIEK,
- warunki i środowisko pracy w
danym zawodzie,
- zadania i czynności w danym
zawodzie,
- wymagania psycho - fizyczne
w danym zawodzie,
-przeciwwskazania zdrowotne
do wykonywania danego zawodu,
- ścieżki kształcenia w kierunki
danego zawodu,
-wymienić różne rodzaje
klasyfikacji zawodów i
specjalności,
- wymienić zawody grupy
CZŁOWIEK- CZŁOWIEK,
-scharakteryzować warunki i
środowisko pracy w danym
zawodzie,
-omówić zadania i czynności
wykonywane w danym
zawodzie,
- omówić przeciwwskazania
zdrowotne do wykonywania
danego zawodu,
6
- zadania i czynności,
- wymagania psychofizyczne do zawodu,
- przeciwwskazania
zdrowotne,
- ścieżki kształcenia w
kierunku tych zawodów,
- szanse zatrudnienia,
-możliwości awansu i
zarobki.
- szanse zatrudnienia w danym
zawodzie
- wymagania odnośnie cech
charakteru i temperamentu dla
poszczególnych grup zawodowych
Uczeń porównuje posiadane
cechy z cechami osobowości
wymaganymi w danym zawodzie
- omówić ścieżki kształcenia w
kierunku danego zawodu,
- określić szanse zatrudnienia w
danym zawodzie,
- zanalizować swoje
preferencje i
przydatność swoich cech
psycho- fizycznych w
kontekście poznanych grup
zawodowych
Indywidualne konsultacje dla klas II
Konsultacje poświęcone są:
1. Poznaniu przez uczniów:
a) regionalnego rynku pracy,
b) specyfiki wybranej grupy zawodowej,
c) obszarów własnych zainteresowań,
d) własnych predyspozycji zawodowych
e) instytucji wspierających poszukującego pracę,
2. Sformułowania własnych oczekiwań wobec przyszłej pracy.
3. Omówienie wraz z doradcą możliwych kierunków własnego rozwoju.
7
Klasa III – Jak realizować plany – Uczeń poznaje ścieżki kształcenia
i różne możliwości własnego rozwoju
Problematyka zajęć
Cele edukacyjne zajęć
Osiągnięte umiejętności
Temat:
Podejmowanie decyzji.
Rola informacji w procesie
podejmowania decyzji.
Uczeń poznaje :
- proces podejmowania decyzji,
- formy podejmowania i rodzaje
decyzji,
- bariery procesu podejmowania
decyzji,
- różne źródła pozyskiwania
informacji,
- instytucje świadczące pomoc
przy wyborze ścieżki kształcenia
lub wyborze zawodu,
Instytucje i osoby
wspierające w wyborze
kierunku kształcenia.
Rozwijanie umiejętności
pozytywnego myślenia i
samoakceptacji.
Temat:
Trendy na rynku pracy
Uczeń poznaje :
- specyfikę lokalnego rynku pracy
- zmiany zachodzące na rynku
pracy,
- formy aktywności na rynku
pracy,
- podstawowe zasady
samozatrudnienia,
- zawody, które warto
kultywować,
- zawody przyszłości.
Uczeń porównuje posiadane
cechy z cechami osobowości
wymaganymi w danym zawodzie
Uczeń potrafi:
- scharakteryzować proces
podejmowania decyzji,
- omówić formy i sposoby
podejmowania decyzji,
- wymienić bariery
racjonalności podejmowania
decyzji,
- wskazać wady i zalety decyzji
indywidualnych i lub
grupowych,
- podać przykłady decyzji
racjonalnych i nieracjonalnych,
- wymienić i scharakteryzować
cechy wiarygodnej i użytecznej
informacji,
- omówić różne źródła
pozyskiwania informacji.
Uczeń potrafi:
-omówić sytuację na lokalnym
rynku pracy,
- omówić formy aktywności
zawodowej na rynku pracy,
- przedstawić podstawowe
zasady samozatrudnienia,
- scharakteryzować niektóre
zawody dawne- rzemiosło,
- scharakteryzować zawody
przyszłości.
- omówić ścieżki kształcenia w
kierunku danego zawodu,
- zanalizować swoje szanse
zatrudnienia w danym
zawodzie,
Uczeń potrafi określić :
- stworzyć listę czynników, od
których zależy wybór zawodu,
- aktywnie uczestniczyć w
procesie dalszego kształcenia i
wyboru zawodu ,
- podjąć próbę oceny swoich
preferencji w aspekcie wyboru
szkoły i zawodu,
Proces podejmowania
decyzji.
Bariery przy podejmowaniu
decyzji
Rynek pracy w niedalekiej
przyszłości i jego zawody.
Formy aktywności na rynku
pracy.
Zawody tradycyjne i zawody
przyszłości.
Temat: Decyzje zawodowe.
Wybór zawodu, a rynek
pracy.
Wybór zawodu, a potrzeby
środowiska lokalnego.
Wybór zawodu, a rozwój
techniki, postęp cywilizacji.
Wybór zawodu,
a globalizacja.
Uczeń poznaje :
- czynniki warunkujące trafną
decyzję zawodową i edukacyjną,
- istotę procesu wyboru zawodu i
planowania swojej przyszłości,
- potrzebę realnego oceniania
swoich możliwości, celów i
wartości,
- potrzebę ciągłego kształcenia
i zdobywania nowych kwalifikacji,
8
Planowanie ścieżki kariery
szkolnej i zawodowej.
Temat:
System szkolnictwa
ponadgimnazjalnego.
1. Zasadnicza Szkoła
Zawodowa
2. Technikum
3. Liceum Ogólnokształcące
Temat:
Dokumenty potrzebne przy
rekrutacji.
Wypełnianie podania w
elektronicznym systemie
naboru.
- sposób planowania własnej
ścieżki kariery szkolnej i
zawodowej.
Uczeń poznaje :
- poszczególne typy szkół
w systemie szkolnictwa
ponadgimnazjalnego,
- przebieg kształcenia i czas
trwania nauki w poszczególnych
rodzajach szkół,
- zasady rekrutacji na nowy rok
szkolny,
Uczeń poznaje :
- niektóre przepisy dotyczące
naboru do szkół
ponadgimnazjalnych.
-sposoby sporządzania
dokumentów określonych przez
procedury rekrutacji do szkół
ponadgimnazjalnych,
- które z jego umiejętności i
zainteresowań warto rozwijać.
Uczeń potrafi:
- wymienić i scharakteryzować
typy szkół ponadgimnazjalnych,
- omówić zasady rekrutacji na
nowy rok szkolny,
- znaleźć informacje o
możliwościach zdobycia/
poszerzenia kwalifikacji
zawodowych.
Uczeń potrafi:
- wypełnić arkusze w
elektronicznym systemie
naboru,
- przygotować niezbędną
dokumentację określoną w
procesie rekrutacji.
Indywidualne konsultacje dla uczniów klas III.
Konsultacje poświęcone są:
1. Poznaniu przez uczniów:
a) procesu podejmowania decyzji,
b) instytucji wspierających w wyborze kierunku kształcenia i zawodu,
c) aktualnej ofercie edukacyjnej szkół ponadgimnazjalnych- umiejętne zbieranie
i selekcjonowanie informacji,
d) obszarów własnych zainteresowań zawodowych,
e) własnych predyspozycji zawodowych, danych dotyczących aktualnej sytuacji na rynku pracy,
f) rynku pracy w przyszłości i zawodów w nim dominujących,
g) specyfiki wybranej przez siebie szkoły,
h) specyfiki wybranego przez siebie zawodu
i) nabywanie umiejętności korzystania z systemu elektronicznego naboru do szkół
ponadgimnazjalnych.
2. Sformułowaniu własnych oczekiwań wobec przyszłej pracy.
3. Omówieniu wraz z doradcą możliwych kierunków własnego rozwoju szkolnego i zawodowego.