Pobierz

ANALIZA DYSKURSU TEKSTÓW ZAMIESZCZONYCH W PORTALACH INTERNETOWYCH
PUDELEK.PL I KOZACZEK.PL
Magdalena Winczura
Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie
Streszczenie
Głównym celem niniejszej pracy jest analiza dyskursu tekstów opublikowanych na stronie internetowej
portalu Pudelek.pl i Kozaczek.pl. Teksty te dotyczą wywiadu udzielonego przez Dorotę Rabczewską magazynowi „Urody”. Analizy tekstów dokonano na podstawie trzech głównych aspektów dyskursu: użycia
języka, przekazywanej idei i interakcji społecznej. Dodatkowo, przy wykorzystaniu tych trzech aspektów,
przedstawiono, jak różnie portale internetowe prezentują tę samą informację.
Analizę dyskursu można użyć do badania treści, formy lub tych obydwu aspektów, wszystkich przekazów, które wiążą się z mediami. Należy pamiętać, że materiał (tekst pisany, nagranie dźwiękowe) musi
być prawdziwy, niespreparowany, niepokawałkowany, niedopasowany wcześniej do celu badań1.
„Analiza może dotyczyć:
1) tekstów sformułowanych w języku naturalnym (pisanych lub mówionych):
•
teksty dziennikarskie – informacje, wywiady, reportaże, publicystyka, itp.;
•
teksty niedziennikarskie – teksty reklamowe, materiały wyborcze, przemówienia polityków,
programy partii politycznych, piosenki, itp.;
2) zawartości wizualnej mediów:
•
drukowanych – fotografii, grafiki komputerowej, rysunków, karykatur, itp.;
•
telewizji, kina, Internetu;
3) zawartości dźwiękowej mediów elektronicznych, która nie ma charakteru werbalnego”2.
1
M. Lisowska-Magdziarz, Analiza tekstu w dyskursie medialnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego,
Kraków 2006, s. 25.
www.think.wsiz.rzeszow.pl, ISSN 2082-1107, Nr 3 (4) 2010, s. 37-40
Analiza dyskursu tekstów zamieszczonych w portalach internetowych Pudelek.pl i Kozaczek.pl
Podstawę dyskursu tworzą trzy główne wymiary: użycie języka, przekazywanie idei oraz interakcje w sytuacjach społecznych. „Analiza dyskursu wyodrębnia różne poziomy, jednostki i konstrukcje w każdym
z tych wymiarów, a także formułuje reguły i strategie ich normatywnych lub faktycznych użyć”3.
Tematem pracy będzie analiza dwóch tekstów zamieszczonych w portalach internetowych Pudelek.pl
i Kozaczek.pl. Teksty zamieszczone 24 stycznia 2009 roku dotyczą Doroty Rabczewskiej i wywiadu, który
udzieliła magazynowi Uroda. Należy wskazać, czy serwisy swoją wiadomość opierają na wywiadzie,
w jaki sposób przekazują i interpretują informacje. Czy ich przekaz różni się, czy przeciwnie podają te
same fakty.
W pracy postawiony został problem: w jaki sposób prezentowano tę samą informację w dwóch różnych
portalach internetowych. Należy zbadać i opisać, czy ta sama informacja, jest w taki sam sposób prezentowana w wybranych serwisach internetowych. Postawiono dwie hipotezy:
1. Portale internetowe Pudelek.pl i Kozaczek.pl w odmienny sposób prezentują tę samą informację.
2. Portale internetowe Pudelek.pl i Kozaczek.pl w podobny sposób prezentują tę samą informację.
Portale internetowe Pudelek.pl i Kozaczek.pl codziennie dostarczają swoim czytelnikom informacje
o życiu polskich i zagranicznych sław. Głównymi użytkownikami są ludzie młodzi, w większości kobiety.
Treścią portali są wszystkie wydarzenia związane z gwiazdami, mianowicie: ślub, śmierć, narodziny
dziecka, chrzciny, otrzymanie nagrody, kupno samochodu, zmiana partnera, choroba. Zamieszczane informacje są śmieszne, niewiarygodne, ale i żenujące. Twórcy pokazują sławy nie tylko z tej dobrej strony, ale często opisują negatywne cechy, ich złe zachowanie. W ten sposób portale internetowe chcą
przyciągnąć jak największą liczbę czytelników. W rankingu przeprowadzonym przez Megapanel
PBI/Gemius w czerwcu 2008 roku, Pudelek.pl (właścicielem jest o2.pl) zajmował pierwsze miejsce wśród
najbardziej popularnych serwisów plotkarskich. Kozaczek.pl (właściciel IdSolutions) zajmował piąte
miejsce4.
Dorota Rabczewska urodziła się 15 lutego 1984 roku w Ciechanowie, jest piosenkarką. Jej pseudonim
artystyczny to Doda. Już jako mało dziewczynka interesowała się muzyką, uczyła się gry na fortepianie.
Śpiewała też i tańczyła w zespole „Funny”. Rabczewska występowała również w teatrze Buffo Janusza
Józefowicza. Przez 6 lat była wokalistką zespołu Virgin. Od 2 lat występuje jako Doda, tym samym rozwija swoją solową karierę5. Piosenkarka przez wielu uważana jest za osobę kontrowersyjną, pewną siebie
i lubiącą skandale.
Pierwszy aspekt, którym należy zająć się w analizie to użycie języka. Każdy z portali w swoich wiadomościach odnosił się do wywiadu, umieszczonego w magazynie Uroda. Serwisy cytowały wypowiedzi piosenkarki, komentowały je, często używając ironii. W Kozaczku.pl czytamy: „Z rozmowy wyłania się portret – jakżeby inaczej – zadowolonej z siebie i świadomej swej wartości kobiety”6. Pudelek.pl takich złośliwych komentarzy zamieszcza więcej: „W ogóle zaczęłam się malować od 11. roku życia, zawsze nie to
fascynowało. Rzeczywiście jest się czym chwalić”, „Zapowiada, że nie zawaha się skorzystać (znów)
2
M. Lisowska-Magdziarz, Analiza zawartości mediów, Wydawnictwo Nieruchomości i Finanse, Kraków 2004, s. 3132.
3
T. A. van Dijk, Badania nad dyskursem, [w:] T. A. van Dijk (red.) Dyskurs jako struktura i proces, Wydawnictwo
Naukowe PWN, Warszawa 2001, s. 43.
4
http://www.money.pl/inne/szukaj/?query=Pudelek.pl, z dnia 26.01.2009.
5
http://www.doda.net.pl/biografia.php, z dnia 26.01.2009.
6
http://www.kozaczek.pl/plotka.php?id=13774, z dnia 24.01.2009.
38
Analiza dyskursu tekstów zamieszczonych w portalach internetowych Pudelek.pl i Kozaczek.pl
z pomocy chirurga plastycznego”, „W dalszej części chwali się tym, ile pieniędzy wydaje na kosmetyki,
oczywiście znanych i drogich firm”, „Co ciekawe, właśnie o kompleksach Dorota mówi dalej (który to już
raz)”7. Kozaczek.pl przedstawia piosenkarkę, jako osobę prowadzącą zdrowy tryb życia: „Wysypia się
(lubi spać do 12.00), wybiera zdrowe produkty”8. Kolejna wypowiedź Doroty Rabczewskiej cytowana
przez Pudelek.pl, dotyczyła braku kompleksów przez piosenkarkę. „Nie mam i nigdy nie miałam. Uważam, że jestem proporcjonalna, mam wszystko ok i na swoim miejscu”9. Jednak serwis Pudelek.pl nie
daje wiary w jej słowa, zadaje pytanie: „Czy kobieta bez kompleksów kazałaby retuszować sobie w sesjach zdjęciowych każdą część ciała?”10.
Kolejnym aspektem jest przekazanie idei. Każdy z portali odnosząc się do wywiadu udzielonego przed
Rabczewską, przedstawia nie tylko piosenkarkę, ale również kobietę. Kobietę silną, świadomą swojej
wartości, pewną siebie, zadowoloną z tego jak żyje i co robi. „Mam obsesję na punkcie zdrowego jedzenia (…). Ale jestem ogromnym maniakiem jedzenia! Lubię to, co jem, bo dzięki temu nie jestem ociężała”11. Cytaty umieszczone w Pudelku.pl: „Absolutnie nie mam kompleksów! Podobają mi się kobiety takie jak ja, (…). Jeżeli można być młodym, pięknym, opalonym i smukłym, to trzeba to robić! A martwić
się będziemy później12. Pudelek.pl do całego wywiadu dla magazynu Uroda podchodzi w bardziej krytyczny sposób. Dorota Rabczewska powiedziała, że maluje się już od 11. roku życia, portal twierdzi, że
nie ma się czym chwalić. Serwis internetowy cytował zdania piosenkarki z wywiadu, a następnie zamieszczał swoje komentarze. Na stwierdzenie Dody, że nie ma żadnych kompleksów, Pudelek.pl
w swoich artykule zadaje pytania: „Zastanówcie się – czy takie kwestie wygłasza osoba, która nie ma
kompleksów? (…) Czy kobieta bez kompleksów kazałaby retuszować sobie w sesjach zdjęciowych każdą
część ciała?”13. Serwis internetowy zastanawia się również, dlaczego Rabczewska „przy każdej okazji
podkreśla, ile zarabia, ile wydaje, o ile więcej niż przeciętna osoba”14. Pudelek.pl stara się pokazać piosenkarkę, nie jako pewną siebie kobietę, tylko wręcz przeciwnie. Przedstawia czytelnikom osobę zakompleksioną, która chce podnieść swoją wartość tym, że opowiada na łamach magazynu o swoim życiu. Mianowicie: to ile zarabia, ile wydaje na kosmetyki, kiedy zaczęła się malować.
Ostatnim aspektem, którym należy zająć się w analizie to interakcje w sytuacjach społecznych. Skutkiem
zamieszczenia w serwisach plotkarskich tekstów o Dorocie Rabczewskiej, może być promowanie jej
osoby. Wiadome jest, że gwiazdy nie istnieją bez mediów. Z każdym dniem portale plotkarskie cieszą się
coraz większą popularnością, mają więcej czytelników. Im częściej będzie się pisało i mówiło o danej
osobie, tym bardziej będzie znana. Piosenkarka jest jedną ze sław w Polsce, o której pisze się najwięcej.
Jest obiektem zainteresowania wielu gazet, a także portali plotkarskich. Można śmiało stwierdzić, że
każdego dnia w serwisach internetowych zamieszczane są informacje o Dorocie Rabczewskiej (Dodzie).
Kolejnym skutkiem społecznym może być wpływ na postrzeganie piosenkarki przez czytelników. Jedni
mogą odbierać ją jako kobietę świadomą swoich wartości, silną, odważną, bez kompleksów. Kobietę,
którą robi to, co kocha i żyje tak, jak chce. Dla innych może być osobą, która ma kompleksy i chce je za
wszelką cenę ukryć. Dlatego też, mówi o swoim stylu życia, tym co je, jakie kupuje kosmetyki, ile na nie
7
http://www.pudelek.pl/artykul/15051/w_drogerii_wydaje_przecietna_pensje_10_osob/20/, z dnia 24.01.2009
http://www.kozaczek.pl/plotka.php?id=13774, z dnia 24.01.2009.
9
http://www.pudelek.pl/artykul/15051/w_drogerii_wydaje_przecietna_pensje_10_osob/20/, z dnia 24.01.2009
10
Tamże
11
http://www.kozaczek.pl/plotka.php?id=13774, z dnia 24.01.2009.
12
http://www.pudelek.pl/artykul/15051/w_drogerii_wydaje_przecietna_pensje_10_osob/20/, z dnia 24.01.2009
13
Tamże
14
Tamże
8
39
Analiza dyskursu tekstów zamieszczonych w portalach internetowych Pudelek.pl i Kozaczek.pl
wydaje. Ciągle podkreśla fakt, że nie ma żadnych kompleksów. Na zewnątrz chce wyglądać jako osoba
pewna siebie i świadoma swojego wyglądu.
Serwisy plotkarskie cieszą się dużą popularnością wśród nastolatek. Należy pamiętać również o tym, że
Dorota Rabczewska dla wielu z nich jest gwiazdą i utożsamiają się z nią. Po przeczytaniu takich artykułów, młode dziewczyny mogą naśladować zachowanie piosenkarki. Zaczną malować się od najmłodszych lat, zechcą „być młodym, pięknym, opalonym i smukłym, (…)”15 za wszelką cenę.
W pracy postawiono dwie hipotezy:
1)
Portale internetowe Pudelek.pl i Kozaczek.pl w odmienny sposób prezentują tę samą informację.
2) Portale internetowe Pudelek.pl i Kozaczek.pl w podobny sposób prezentują tę samą informację.
Przeprowadzona analiza wykazała prawdziwość hipotezy pierwszej. Serwis Kozaczek.pl zamieścił krótką
wzmiankę o wywiadzie, udzielonym przez Dorotę Rabczewską magazynowi Uroda. Odniósł się głównie
do jej stylu życia i nawyków żywieniowych, zamieszczając cytat z wywiadu. Pudelek.pl tych informacji
nie umieścił. Przytoczył obszerniej wywiad, dodając swoje komentarze do wypowiedzi piosenkarki.
W zamieszczonym artykule można przeczytać o stosunku piosenkarki do operacji plastycznych o tym, że
nie ma kompleksów. Do tej kwestii głównie odnosił się portal, kilkukrotnie komentując.
15
http://www.pudelek.pl/artykul/15051/w_drogerii_wydaje_przecietna_pensje_10_osob/20/, z dnia 24.01.2009
40