Bariery w korzystaniu z usług bankowych w finansowaniu

Bariery w korzystaniu z usług bankowych
w finansowaniu działalności
małych i średnich przedsiębiorstw
POD REDAKCJĄ
Janusza Bilskiego
Edwarda Stawasza
Uli
WYDAWNICTWO UNIWERSYTETU ŁÓDZKIEGO • ŁÓDŹ 2006
SPIS TREŚCI
WSTĘP (JANUSZ BILSKI, EDWARD STAWASZ)
7
CZĘŚĆI. SEKTOR MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW-POJĘCIE,
ŹRÓDŁA FINANSOWANIA, DECYZJE FINANSOWE
EDWARD STAWASZ
POJĘCIE I ŹRÓDŁA FINANSOWANIA MSP
1. Pojęcie i specyfika sektora
2. Znaczenie gospodarcze sektora MSP
3. Źródła finansowania
11
11
16
24
PAWEŁ GLODEK
DECYZJE MAŁYCH FIRM W ODNIESIENIU DO KREDYTU BANKOWEGO - PRZEGLĄD KONCEPCJI TEORETYCZNYCH
1. Teoria kosztów transakcyjnych i teoria agencji jako płaszczyzna analizy relacji pomiędzy
małymi firmami i bankiem
2. Podejście oparte na neoklasycznych teoriach finansów przedsiębiorstwa
3. Podejście bazujące na efekcie sygnalizacji
4. Podejście oparte na cyklu życia firmy
5. Pecking Order Hypothesis (POH)
6. Decyzje finansowe malej firmy i kształtowanie jej struktury- podejście bazujące na zarządzaniu strategicznym
30
30
33
34
35
37
38
CZĘŚĆ 2. OCENA USŁUG BANKOWYCH PRZEZ MAŁE I ŚREDNIE
PRZEDSIĘBIORSTWA
EDWARD STAWASZ
ZAŁOŻENIA BADAWCZE ORAZ CHARAKTERYSTYKA BADANEJ PRÓBY
PRZEDSIĘBIORSTW
1. Założenia badawcze
2. Charakterystyka badanej próby przedsiębiorstw
2.1. Wiek przedsiębiorstw, ich rodzaj działalności i lokalizacja
2.2. Wielkość i dynamika zatrudnienia
;
2.3. Wielkość i dynamika sprzedaży, rynki zbytu
47
47
50
51
56
59
DANIEL STOS
CHARAKTERYSTYKA PRZEDSIĘBIORCÓW ORAZ STRATEGII FIRM
1. Charakterystyka przedsiębiorców-wlaścicieli firm
1.1. Wykształcenie
1.2. Doświadczenie zawodowe
63
63
63
64
4
1.3. Rola właścicieli firm w prowadzeniu rachunkowości
2. Charakterystyka strategii działania
firm
2.1. Cele strategiczne
firm
2.2. Kierunki rozwoju
firm
2.3. Polityka finansowa firm
66
67
68
69
71
PAWEŁ GLODEK
CHARAKTERYSTYKA CZYNNIKÓW ZEWNĘTRZNYCH ZWIĄZANYCH
Z FUNKCJONOWANIEM BANKÓW
74
1. Samoocena wiedzy w zakresie kryteriów stosowanych przez bank do oceny wniosku kredytowego
75
2. Wysokość kosztów usług bankowych
79
3. Opinie dotyczące dyskryminacji MSP w kryteriach oceny wniosku kredytowego
88
4. Opinie dotyczące wybranych aspektów procesu kredytowania
93
PAWEŁ GLODEK
CHARAKTERYSTYKA CZYNNIKÓW W RELACJI MSP-BANKI
102
1. Potrzeba wdrożenia preferencji w zakresie kosztów usług bankowych dla MSP
102
2. Ocena użyteczności firm/instytucji pośredniczących w przygotowywaniu wniosków kredytowych na zlecenie klienta
107
EDWARD STAWASZ
POWIĄZANIA FIRM Z BANKAMI
1 Współpraca z bankami i korzystanie z usług bankowych w latach 2002-2004
2. Zakres i intensywność korzystania firm z kredytów bankowych w latach 2002-2004
3. Zapotrzebowanie na środki bankowe firm w latach 2005-2007
113
114
128
143
DANIEL STOS
PODSTAWOWE CZYNNIKI OKREŚLAJĄCE PASYWNĄ ORIENTACJĘ MSP W ZAKRESIE KORZYSTANIA Z USŁUG BANKOWYCH
1. Wewnętrzny charakter rozwoju MSP
2. Przyczyny niepodejmowania prób skorzystania z usług bankowych
3. Kierunki podejmowanych prób współpracy z bankami
4. Cele podejmowania współpracy z bankami w przeszłości (w latach 2000-2004)
5. Przyczyny rezygnacji ze sfinalizowania podjętych prób współpracy z bankami
6. Uwarunkowania korzystania z kredytów w świetle wyników badań
155
156
157
158
159
160
161
EDWARD STAWASZ, DANIEL STOS, PAWEŁ GLODEK
PODSUMOWANIE I REKOMENDACJE
1. Wnioski ogólne
2. Wnioski szczegółowe
3. Rekomendacje
163
163
165
170
CZĘŚĆ 3. RYNEK USŁUG FINANSOWYCH
JANUSZ BILSKI
RYNEK USŁUG FINANSOWYCH
1. Usługi finansowe, rola, zakres pojęciowy terminu
2. Przemiany strukturalne sektora bankowego w Polsce
3. Liberalizacja obrotu usługami bankowymi -jednolity rynek usług finansowych w Unii
Europejskiej
4. Działania polskich władz monetarnych
175
175
179
186
191
CZĘŚĆ 4. OCENA USŁUG ŚWIADCZONYCH SEKTOROWI MAŁYCH I ŚREDNICH
PRZEDSIĘBIORSTW PRZEZ BANKI
JANUSZ BILSKI, MARCIN KONARSKI
OCENA USŁUG ŚWIADCZONYCH SEKTOROWI MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW PRZEZ BANKI
1. Cele i zakres badań
2. Kryteria podziału klientów banku
3. Usługi oferowane przez banki sektorowi MSP
3.1. Częstotliwość korzystania z usług bankowych przez MSP
3.2. Przyczyny braku zainteresowania niektórymi usługami
3.3. Działania banków na rzecz zwiększenia intensywności korzystania z usług bankowych
4. Charakterystyka klientów banków
4.1. Stopień wiarygodności danych w dokumentach składanych przez firmy do banku
4.2. Wykrywanie oszustwa lub zatajenia danych w dokumentach klientów banku
5. Kredyty dla MSP
5.1. Najważniejsze wskaźniki przy ocenie wniosków kredytowych składanych przez MSP
5.2. Kryteria podziału kredytów
5.3. Udział poszczególnych grup kredytów w całym portfelu kredytowym banku
5.4. Procent tzw.vkredytów nieściągalnych w całości kredytów zagrożonych
5.5. Stopień negocjowalności spłat rat kredytowych
5.6. Preferowane formy zabezpieczeń kredytów
:
5.7. Preferowana przez banki forma organizacyjno-prawna klienta
5.8. Preferowana przez bank forma prowadzenia rachunkowości
5.9. Rozpatrywanie wniosków kredytowych
5.10. Możliwość skontaktowania się z analitykami kredytowymi banku podczas procedury
ubiegania się o kredyt
5.11. Próby korumpowania pracowników banku
5.12. Wpływ zaciągnięcia kredytu bankowego na działalność
firmy
5.13. Czynniki wpływające na możliwość pozyskania finansowania przez firmy sektora MSP
6. Podsumowanie i rekomendacje
6.1. Wnioski ogólne
6.2. Wnioski szczegółowe
6.3. Rekomendacje
197
197
198
199
201
202
203
205
205
205
206
206
207
207
208
208
209
209
210
211
211
212
213
213
214
214
214
215
JANUSZ BILSKI, EDWARD STAWASZ
ANALIZA PORÓWNAWCZA
1. Podsumowanie
2. Wnioski
3. Rekomendacje
BIBLIOGRAFIA
216
218
219
221
223
SPISTABEL
227
SPIS RYSUNKÓW
232