I. VIII KRAJOWY ZJAZD DELEGATÓW PZD

Transkrypt

I. VIII KRAJOWY ZJAZD DELEGATÓW PZD
I. VIII KRAJOWY ZJAZD DELEGATÓW PZD
Zgodnie z Uchwałą 1/XXIX/2007 KR PZD z dnia 19 września 2007 r. w dniach 8 – 9 grudnia 2007 r. odbędzie się w Warszawie VIII Krajowy Zjazd Delegatów PZD. W Zjeździe ma prawo uczestniczyć 368 delegatów wybranych na 26 okręgowych zjazdach, które odbyły się w br., a także członkowie ustępujących organów krajowych Związku niebędący delegatami.
Krajowa Rada PZD przyjęła projekt porządku Zjazdu, który przedstawia się następująco:
1.Otwarcie Zjazdu przez Prezesa PZD.
2.Wybór Przewodniczących i Prezydium Zjazdu.
3.Zatwierdzenie porządku obrad.
4.Zatwierdzenie regulaminu obrad.
5.Wybór komisji zjazdowych:
– Mandatowej,
– Wyborczej,
– Statutowej
– Uchwał i Wniosków.
6.Sprawozdanie Krajowej Rady PZD. Referat Prezesa Związku.
7.Sprawozdanie Krajowej Komisji Rewizyjnej PZD.
8.Sprawozdanie Krajowej Komisji Rozjemczej PZD.
9.Sprawozdanie Komisji Mandatowej – stwierdzenie prawomocności Zjazdu.
10.Dyskusja plenarna.
11.Zatwierdzenie sprawozdania za okres kadencji
– Krajowej Rady PZD,
– Krajowej Komisji Rewizyjnej PZD,
– Krajowej Komisji Rozjemczej PZD.
12.Podjęcie uchwały w sprawie absolutorium dla ustępującej Krajowej Rady.
13.Ustalenie liczby członków organów krajowych Związku
– Krajowej Rady,
– Krajowej Komisji Rewizyjnej,
– Krajowej Komisji Rozjemczej.
14.Wybory organów krajowych Związku
– Krajowej Rady,
– Krajowej Komisji Rewizyjnej,
– Krajowej Komisji Rozjemczej.
15.Program działania na kadencję 2007 – 2011. Referat programowy Prezesa Związku.
16.Dyskusja w grupach tematycznych.
17.Dyskusja plenarna, w tym podsumowanie dyskusji w grupach.
18.Sprawozdanie Komisji Statutowej. Podjęcie uchwały.
19.Sprawozdanie Komisji Uchwał i Wniosków – rozpatrzenie zgłoszonych wniosków. Podjęcie uchwał i stanowisk.
20.Sprawy różne.
21.Zakończenie Zjazdu.
Proponowany jest podział Zjazdu na pierwszy dzień sprawozdawczo – wyborczy i drugi dzień programowy. Dyskusja
nad programem Związku na następną kadencję, oprócz dyskusji plenarnej, odbywałaby się w grupach tematycznych:
a) przyszłość ustawy o ROD i ruchu ogrodnictwa działkowego w Polsce,
b) stan prawny ogrodów działkowych. Polityka Związku w tej sprawie,
c) zagospodarowanie i modernizacja działek i ogrodów. Oświata ogrodnicza i ekologia,
d) ekonomiczne podstawy funkcjonowania Związku,
e) promocja ruchu ogrodnictwa działkowego,
f) ocena statutu PZD. Wnioski,
g) zarządzanie Związkiem i funkcjonowanie jego struktur,
h) porządek i bezpieczeństwo w ogrodach.
Wyniki obrad VIII Zjazdu oraz materiały zjazdowe opublikowane zostaną w następnym Biuletynie Informacyjnym.
II. XXX POSIEDZENIE KR PZD
1. Informacja
W dniu 30 października 2007 r. obradowała na XXX posiedzeniu Krajowa Rada PZD, której przewodniczył Prezes
Związku Eugeniusz Kondracki. W posiedzeniu uczestniczyli Sekretarz Krajowej Komisji Rewizyjnej PZD i Przewodnicząca Krajowej Komisji Rozjemczej PZD, a także prezesi okręgowych zarządów niebędący członkami Krajowej Rady.
Krajowa Rada przyjęła następujący porządek obrad:
1.Otwarcie posiedzenia.
2.Przyjęcie porządku obrad.
3.Wybór Komisji Uchwał i Wniosków.
4.Sprawozdanie Krajowej Rady za kadencję 2002 – 2007.
5.Informacja o przygotowaniach do VIII Krajowego Zjazdu Delegatów PZD.
6.Znaczenie wyborów parlamentarnych dla przyszłości ogrodów i Związku.
7.Dyskusja.
8.Interpretacja statutu PZD.
9.Interpretacja regulaminu ROD.
10.Zatwierdzenie uchwał Prezydium KR PZD.
11.Podjęcie uchwał.
12.Sprawy różne.
13.Zakończenie obrad.
W skład Komisji Uchwał i Wniosków wybrano:
1. Antoni Kostrzewa
OZ Mazowiecki
2. Maria Fojt
OZ w Pile
3. Janusz Moszkowski
OZ we Wrocławiu
4. Marian Pasiński
OZ w Zielonej Górze
5. Zdzisław Śliwa
OZ w Poznaniu
Przewodniczący
Prezes Związku Eugeniusz Kondracki przedstawił sprawozdanie Krajowej Rady z działalności w kadencji 2002–
2007. Ze sprawozdania wynika, że zrealizowany został
program uchwalony na VI Krajowym Zjeździe, a także
wykonano wiele zadań, które nie zostały ujęte w tym programie, ale sytuacja wymagała działań. Przede wszystkim
obronione zostały ogrody działkowe, prawa działkowców,
uchwalona została nowa ustawa o rodzinnych ogrodach
działkowych. Stworzony został nowy system prawny
funkcjonowania ogrodów działkowych. Krajowa Rada
po dyskusji przyjęła sprawozdanie i postanowiła skierować go do oceny VIII Krajowemu Zjazdowi Delegatów.
Prezes Związku poinformował o przygotowaniach do
VIII Zjazdu, a w tym o planowanych rejonowych spotkaniach z delegatami.
Z uwagi na zapytania prawne w sprawach dotyczących
stosowania statutu PZD i regulaminu ROD, Krajowa
Rada dokonała interpretacji przepisów tych dwóch dokumentów.
Członek Komisji Prawnej Krajowej Rady P. Zdzisław
Śliwa (Poznań) przedstawił rozstrzygnięcia Prezydium
KR PZD, które zgodnie ze statutem PZD wymagają
zatwierdzenia przez Krajową Radę.
2. Dokumenty przyjęte przez Krajową Radę.
UCHWAŁA Nr 1/XXX/2007
Krajowej Rady Polskiego Związku Działkowców
z dnia 30 października 2007 r.
w sprawie sprawozdania z działalności Krajowej Rady PZD za kadencję 2002 – 2007
Sprawozdanie z działalności za okres kadencji 2002 –
2007 potwierdza wykonanie uchwał i programu uchwalonego przez VI Krajowy Zjazd Delegatów PZD, w związku
z tym Krajowa Rada Polskiego Związku Działkowców
postanawia przedstawić niniejsze sprawozdanie do oceny
VIII Krajowego Zjazdu Delegatów PZD.
Miniona kadencja była okresem wzmożonej walki całego Związku, wszystkich organów statutowych, a także
działkowców, o zachowanie dorobku polskiego ruchu
ogrodnictwa działkowego, o dalsze istnienie ogrodów
działkowych i Polskiego Związku Działkowców. W okresie minionych 5 lat działkowcy, ogrody i Związek musieli
stawiać czoła bezprzykładnym atakom na cały ruch działkowy. Od początku upływającej kadencji zmagaliśmy
się z propozycjami ustawowymi ograniczającymi prawa
działkowców, a także z całą serią propozycji zmierzających do praktycznej likwidacji ruchu ogrodnictwa działkowego w Polsce.
Determinacja i zaangażowanie działkowców, jedność
Związku i praca jego struktur organizacyjnych dały oczekiwany efekt – po raz kolejny obroniliśmy ogrody działkowe i prawa działkowców kształtowane w ciągu ponad
110 lat przez wiele pokoleń rodzin działkowych.
Upływająca kadencja pozostawia trwałe ślady działalności Związku
– została uchwalona nowa ustawa o rodzinnych ogrodach działkowych spełniająca oczekiwania działkowców
i zabezpieczająca ich prawa, a także rozwój ogrodów
działkowych. Ustawa, jak żadna z dotychczasowych, ma
pełną legitymację działkowców, gdyż w jej obronie podpisy na związkowych listach złożyło ponad 610 tysięcy
działkowców, a w fazie prac nad projektem, w krótkim
okresie czasu poparło ją 235 tysięcy działkowców,
– nowy statut PZD, uchwalony po wejściu w życie ustawy o ROD, konsultowany z całym środowiskiem, zapewniający prawa członków Związku do demokratycznego
zarządzania swoją organizacją, a także nadający szerokie
uprawnienia do korzystania z osobowości prawnej Związku zarządom ROD i okręgowym zarządom,
– nowy regulamin ROD, znowelizowany po wejściu
w życie statutu, zawierający wykształcone przez dzie-
sięciolecia zasady korzystania z działek i ich zagospodarowania.
Pomimo ciągłej walki angażującej cały Związek, podejmowane były bardzo ważne zadania, a szczególnie
cała sfera dotycząca nowoczesnego zagospodarowania
rodzinnych ogrodów działkowych. Przyjęty i realizowany przez cały Związek Otwarty Długofalowy Program
Rozwoju i Modernizacji ROD stworzył realną szansę dla
wszystkich ogrodów na poprawę infrastruktury ogrodowej
i zagospodarowanie na miarę potrzeb i XXI wieku. Środki
przeznaczone na ten program, wspomagane dodatkowo
przez Fundusz Samopomocowy pozwalają na realizowanie przyjętych zadań w ogrodach.
Krajowa Rada Polskiego Związku Działkowców składa
podziękowanie
– Prezesowi Związku za przewodnictwo organizacji
polskich i europejskich działkowców, za bezgraniczne
zaangażowanie i determinację w nieustannej walce o przetrwanie i rozwój pięknej idei ogrodnictwa działkowego
w Polsce,
– Prezydium KR i członkom Krajowej Rady za zaangażowanie i sprawne kierowanie całą organizacją, za
skuteczną obronę działkowców, ogrodów i Związku,
– Krajowej Komisji Rewizyjnej i Krajowej Komisji Rozjemczej za współpracę dla dobra działkowców i Związku,
za czuwanie nad przestrzeganiem prawa związkowego,
– Okręgowym zarządom za wspólną walkę i dobre
współdziałanie na rzecz działkowców, ogrodów i Związku,
– Zarządom ROD i ogrodowym komisjom statutowym
za ogromne poświęcenie w rozwiązywaniu trudnych
problemów działkowców i ogrodów, za wdrażanie i umacnianie demokracji w rodzinnych ogrodach działkowych
Krajowa Rada składa wszystkim działkowcom podziękowanie za wsparcie, jedność i determinację w obronie
wartości ruchu ogrodnictwa działkowego.
WICEPREZES
/-/ Wincenty KULIK
Warszawa, dnia 30 października 2007 r.
PREZES
/-/ Eugeniusz KONDRACKI
UCHWAŁA Nr 2/XXX/2007
Krajowej Rady Polskiego Związku Działkowców
z dnia 30 października 2007 r.
w sprawie stwierdzenia nieważności uchwały Okręgowego Zjazdu Delegatów PZD w Rzeszowie z dnia
23 czerwca 2007 r.
Krajowa Rada Polskiego Związku Działkowców, działając na podstawie § 150 ust. 2 pkt 12 statutu PZD,
postanawia:
1) stwierdzić nieważność uchwały nr 7/2007 Okręgowego Zjazdu Delegatów Polskiego Związku Działkowców w Rzeszowie z dnia 23 czerwca 2007 r. w sprawie
przekazania zadłużenia OZP z tytułu niezapłaconych
składek członkowskich przez ogrody, które odłączyły się
od Związku do definitywnego załatwienia przez Krajową
Radę PZD,
2) odpisem niniejszej uchwały powiadomić Okręgowy
Zarząd Podkarpacki PZD w Rzeszowie.
UZASADNIENIE
Stosownie do § 123 pkt 22 statutu PZD, okręgowy
zarząd jest zobowiązany do terminowego rozliczania i odprowadzania należnej składki członkowskiej do organu
wyższego stopnia. Postanowienie to jest jednoznaczne
i nie może być modyfikowane przez żaden organ Związku, za wyjątkiem Krajowego Zjazdu Delegatów PZD.
W tym kontekście przedmiotowa uchwała Okręgowego
Zjazdu Delegatów PZD w Rzeszowie stanowi próbę
zmiany powyższej zasady, wobec czego musi być uznana
za sprzeczną z § 123 pkt 22 statutu PZD.
Z powyższego względu rozpatrywana uchwała została
podjęta bez ważnej podstawy prawnej, z naruszeniem
statutu w zakresie kompetencji nadanych okręgowym
zjazdom delegatów. Statut bowiem w żadnym miejscu nie
uprawnia okręgowych zjazdów do nakładania obowiązków na organ wyższego stopnia, jakim jest Krajowa Rada.
Świadczy to więc o naruszeniu § 116 statutu PZD.
Mając powyższe na uwadze, stwierdzenie nieważności przedmiotowej uchwały Okręgowego Zjazdu Delegatów PZD w Rzeszowie jest konieczne w świetle
§ 57 statutu PZD.
WICEPREZES
/-/ Antoni KOSTRZEWA
Warszawa, dnia 30 października 2007 r.
PREZES
/-/ Eugeniusz KONDRACKI
UCHWAŁA Nr 3/XXX/2007
Krajowej Rady Polskiego Związku Działkowców
z dnia 30 października 2007 r.
w sprawie interpretacji statutu PZD
Krajowa Rada po rozpoznaniu na swoim posiedzeniu
w dniu 30 października 2007 roku następującego zagadnienia prawnego:
„Czy członka Związku odwołanego ze składu organu
PZD pod rządami poprzedniego statutu PZD obowiązuje
zakaz udziału w organach PZD przez okres kolejnych
dwóch kadencji od daty odwołania?”
Na podstawie § 150 ust. 2 pkt 5 statutu PZD stwierdza,
co następuje:
Członka Związku odwołanego ze składu organu PZD
pod rządami poprzedniego statutu PZD obowiązuje zakaz udziału w organach PZD przez okres jednej pełnej
kadencji od daty odwołania.
odpowiednie postanowienia niniejszego statutu”. Jest
to postanowienie intertemporalne, które rozstrzyga tzw.
kwestie międzyczasowe wyłaniające się przy okazji zmian
prawodawczych. W takich sytuacjach występuje zazwyczaj określona ilość toczących się spraw, wobec których
może powstać wątpliwość, jakie przepisy – dotychczasowe czy obecne – należy zastosować. Zgodnie z ogólną
regułą wyrażoną w powołanym § 187 rozstrzygnięto tę
kwestię, wskazując jako właściwe postanowienia obowiązującego statutu. Ta zasada dotyczy jednak wyłącznie
„spraw wszczętych i niezakończonych”.
Jeżeli chodzi o znaczenie pojęcia „sprawy” w kontekście powyższego przepisu, to w ocenie Krajowej Rady PZD należy je rozumieć jako kwestię lub problem
wymagający rozstrzygnięcia bądź innego konkretnego
załatwienia. Tak sformułowana definicja przesądza, że
„sprawą” w rozpatrywanym przypadku jest odwołanie
członka Związku z danego organu PZD. Zastosowanie §187 statutu PZD jednak wymaga, aby zdefiniowana sprawa należała do kategorii „niezakończonych”.
Oznacza to, że kwestia odwołania członka Związku ze
składu organu PZD musi być definitywnie zamknięta, a decyzje w tym zakresie nie mogą już wywoływać skutków prawnych i wpływać na sytuację prawną
zainteresowanego.
W tym kontekście nie ulega wątpliwości, że przedmiotowe sprawy trzeba uznać za „niezakończone”. Decyzje
dotyczące odwołania ze składu organów PZD mają bowiem specyficzny charakter w tym sensie, że nie zamykają ostatecznie sprawy, gdyż wywołują nie tylko ten skutek,
że dana osoba traci mandat, ale również nakładają na tę
osobę określoną karencję. Trzeba zatem stwierdzić, że
UZASADNIENIE
Statut PZD obowiązujący do dnia 30 czerwca 2006 roku
zawierał zapis, z którego wynikało, że odwołani członkowie organów nie mogą wchodzić przez okres kolejnych
dwóch kadencji w skład organów PZD. Nowy statut
skrócił jednak tę szczególna karencję do okresu jednej
pełnej kadencji. W związku z tym zaistniała wątpliwość,
którą można wyrazić pytaniem przytoczonym na wstępie. Rozbieżności w ocenie tego zagadnienia powodują
konieczność uzyskania jednoznacznej odpowiedzi na
to pytanie. Dlatego też Krajowa Rada PZD postanowiła
dokonać oceny powyższego zagadnienia i wydać w tym
zakresie stosowną interpretację.
Krajowa Rada PZD zważyła, co następuje:
Punktem wyjścia do analizy przedmiotowego zagadnienia stanowi niewątpliwie § 187 statutu PZD, który
stanowi, że „Do spraw wszczętych i niezakończonych
do dnia wejścia w życie niniejszego statutu, stosuje się
takie decyzje wywołują też skutki niejako „rozciągające
się w czasie”, a polegające na tym, ze przez określony
czas – w efekcie tejże decyzji – statutowe uprawnienia
osoby odwołanej ulęgają ograniczeniu w zakresie biernego prawa wyborczego. To ograniczenie praw statutowych
powoduje, że decyzja o odwołaniu jest cały czas aktualna,
dopóki nie zakończy się karencja. Dlatego też nie można
uznać przedmiotowych spraw za „zakończone”.
Oznacza to w konsekwencji, że w tych przypadkach
zastosowanie znajduje § 187 statutu PZD. W rezulta-
cie trzeba zastosować przepisy obecnie obowiązującego statutu PZD w przedmiotowym zakresie. Dotyczy to w szczególności § 50 ust. 6, który reguluje
okres karencji obowiązujący odwołanych członków
organów PZD.
Z przytoczonych względów Krajowa Rada PZD, na
podstawie § 150 ust. 2 pkt 5 statutu PZD, dokonała interpretacji przedstawionego zagadnienia prawnego, jak
na wstępie.
WICEPREZES
/-/ Wincenty KULIK
Warszawa, dnia 30 października 2007 r.
PREZES
/-/ Eugeniusz KONDRACKI
UCHWAŁA Nr 4/XXX/2007
Krajowej Rady Polskiego Związku Działkowców
z dnia 30 października 2007 r.
w sprawie interpretacji regulaminu ROD
Krajowa Rada po rozpoznaniu na swoim posiedzeniu
w dniu 30 października 2007 roku następującego zagadnienia prawnego:
„Czy członkowi Związku posiadającemu tzw. kartę
parkingową przysługuje z tej racji bezwzględne uprawnienie wjazdu na teren ogrodu pojazdem mechanicznym
na podstawie § 135 regulaminu ROD?”
Na podstawie § 159 regulaminu ROD stwierdza, co
następuje:
Członkowi Związku posiadającemu tzw. kartę parkingową nie przysługuje z tej racji bezwzględne uprawnienie
wjazdu na teren ogrodu pojazdem mechanicznym na
podstawie § 135 regulaminu ROD.
sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej
oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 1997
roku, nr 123, poz. 776 z późn. zm.). Oznacza to, że np.
samo zaświadczenie lekarskie nie stanowi dokumentu
potwierdzającego niepełnosprawność danej osoby.
Z powyższych względów sama karta parkingowa nie
może być uznana za dokument wystarczający do skorzystania z uprawnień wynikających z § 135 regulaminu
ROD. Podstawowe przepisy dotyczące karty parkingowej
określa ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruch
drogowym (jt. Dz. U. z 2005 roku nr 108, poz. 98 ze zm.).
Z art. 8 tej ustawy wynika, że kartę parkingową może
uzyskać jedynie „osoba niepełnosprawna o obniżonej
sprawności ruchowej”. Tymczasem przytoczony § 135
posługuje się pojęciem „osób niepełnosprawnych ruchowo”. Porównując zakresy przedmiotowe obydwu powyższych pojęć, należy stwierdzić, że zwrot użyty w art. 8
ustawy – Prawo o ruch drogowym jest szerszy od zwrotu
z § 135 regulaminu ROD. Tym samym nie każda osoba
posiadająca kartę parkingową musi spełniać podstawowy
warunek konieczny do skorzystania z bezwzględnego
uprawnienia do wjazdu na teren ogrodu pojazdem mechanicznym. Kwestia ta powinna być więc każdorazowo
badana przez zarząd ogrodu. Jednakże samo posiadanie
karty parkingowej jeszcze nie przesądza o możliwości
zastosowania § 135, choć oczywiście wskazuje, że istnieje
duże prawdopodobieństwo, że dana osoba jest uprawniona
z tego przepisu. Nie może to jednak być okolicznością
wystarczającą. Podniesiono już bowiem, że omawiany
§ 135 ma charakter wyjątkowy, wobec czego należy
go interpretować możliwe ściśle. Oznacza to zatem, że
należy gruntownie zbadać, czy dana osoba dokładnie
odpowiada warunkom zawartym w powyższym przepisie
UZASADNIENIE
W myśl § 135 regulaminu ROD „Osoby niepełnosprawne ruchowo mają prawo wjazdu na teren ogrodu
pojazdów mechanicznych, którymi dojeżdżają do działki.
Prawo wjazdu mają także pojazdy dowożące te osoby do
działki”. Regulacja ta jest swoistym udogodnieniem dla
niepełnosprawnych działkowców. Jego istota sprowadza
się bowiem do ułatwienia niepełnosprawnym członkom
PZD korzystania z własnej działki poprzez stworzenie im
możliwości najbardziej optymalnego dotarcia do użytkowanej działki. Powyższy przepis ma zatem charakter
wyjątkowy. Z tej przyczyny należy ściśle go stosować,
wobec czego nie może być nadużywany. Dlatego też §
135 regulaminu ROD należy tak odczytywać, że przywilej z niego wynikający przysługuje jedynie „osobom
niepełnosprawnym ruchowo”. Pojęcie to należy odnosić
wyłącznie do osób, których niepełnosprawność została potwierdzona odpowiednim orzeczeniem wydanym
w trybie i na zasadach określonych w ustawie z dnia 27
regulaminu ROD. W tym celu należy – w razie wątpliwości – wystąpić o dostarczenie odpowiedniego orzeczenia
wydanego w trybie i na zasadach określonych w ustawie
z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej
i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Ograniczenie się w takim przypadku do sprawdzenia
karty parkingowej nie można uznać za wystarczające,
gdyż skutkować mogłoby sytuacją, w której osoba nieuprawniona korzystałaby z przywileju wjazdu na teren
ogrodu pojazdem mechanicznym.
Z przytoczonych względów Krajowa Rada PZD, na
podstawie § 159 regulaminu ROD, dokonała interpretacji
przedstawionego zagadnienia prawnego, jak na wstępie.
WICEPREZES
/-/ Wincenty KULIK
Warszawa, dnia 30 października 2007 r.
PREZES
/-/ Eugeniusz KONDRACKI
UCHWAŁA Nr 5/XXX/2007
Krajowej Rady Polskiego Związku Działkowców
z dnia 30 października 2007 r.
w sprawie zatwierdzenia uchwał Prezydium Krajowej Rady PZD
Krajowa Rada Polskiego Związku Działkowców, działając na podstawie § 151 ust. 3 statutu PZD, postanawia:
Prezydium Okręgowego Zarządu PZD w Legnicy,
4)Uchwałę Nr 157/2007 z dnia 18 października 2007 r.
w sprawie odwołania Mariana Orzechowskiego i Zarządu ROD „Eureka” w Warszawie od uchwały Nr
58/2007 Prezydium Okręgowego Zarządu Mazowieckiego PZD z dnia 26 lipca 2007 r.,
5)Uchwałę Nr 158/2007 z dnia 18 października 2007 r.
w sprawie odwołania Jana Wołosewicza od uchwały
Nr XV/3/2007 Okręgowego Zarządu Małopolskiego
PZD z dnia 5 czerwca 2007 r.
6)Uchwałę Nr 176/2007 z dnia 29 października
2007 r. w sprawie stwierdzenia nieważności uchwały
Nr 176/2007 Prezydium Okręgowego Zarządu Warmińsko – Mazurskiego PZD z dnia 27 września 2007 r.
§1
Zatwierdzić uchwały Prezydium KR PZD:
1)Uchwałę Nr 115/2007 z dnia 19 lipca 2007 r. w sprawie
odwołania Zarządu ROD „Bursztyn” w Międzyzdrojach od Uchwały nr 38/2006 Prezydium Okręgowego
Zarządu PZD w Szczecinie z dnia 24 maja 2007 r.,
2)Uchwałę Nr 116/2007 z dnia 19 lipca 2007 r. w sprawie
odwołania Zarządu ROD „Bemowo” w Warszawie od
uchwały Prezydium Okręgowego Zarządu Mazowieckiego PZD w Warszawie,
3)Uchwałę Nr 117/2007 z dnia 19 lipca 2007 r. w sprawie
odwołania pani Wandy Hanuszkiewicz od uchwały
WICEPREZES
/-/ Wincenty KULIK
Warszawa, dnia 30 października 2007 r.
PREZES
/-/ Eugeniusz KONDRACKI
III. XXXI POSIEDZENIE KR PZD
1. Informacja
W dniu 21 listopada 2007 r. obradowała na XXXI posiedzeniu Krajowa Rada PZD, której przewodniczył Prezes
Związku. W posiedzeniu uczestniczyli także: Zastępca Przewodniczącego Krajowej Komisji Rewizyjnej – Olgierd
Kownacki i Przewodnicząca Krajowej Komisji Rozjemczej PZD – Olga Ochrymiuk oraz prezesi okręgowych zarządów
PZD nie będący członkami Krajowej Rady, członkowie Komisji Samorządowej i Komisji Zaufania Społecznego.
Krajowa Rada przyjęła następujący porządek obrad:
1.Otwarcie posiedzenia.
2.Przyjęcie porządku obrad.
3.Wybór Komisji Uchwał i Wniosków.
4.Analiza ekonomiczna sytuacji Związku. Składka członkowska na rok 2008.
5.Ocena przebiegu i wyników okręgowych zjazdów delegatów PZD.
6.Informacja o przygotowaniach do VIII Krajowego Zjazdu Delegatów PZD.
7.Informacja Komisji Zaufania Społecznego w sprawie zebranych podpisów w obronie ustawy o ROD.
8.Zaopatrzenie organów Związku w miesięcznik „działkowiec”, Biuletyn Informacyjny PZD i Informator Działkowca
w roku 2008.
  9.
10.
11.
12.
Dyskusja.
Podjęcie uchwal.
Sprawy różne.
Zakończenie obrad.
W skład Komisji Uchwał i Wniosków powołano:
1. Maria Fojt
OZ w Pile
2. Józef Noski
OZ Śląski
3. Marian Rosiński
OZ Sudecki
4. Sylwester Chęciński
OZ w Poznaniu
5. Stanisław Bogucki
OZ Mazowiecki
6. Tadeusz Jarzębak
OZ w Szczecinie
7. Tadeusz Wróbel
OZ Łódzki
Przewodnicząca
Członek Komisji
Członek Komisji
Członek Komisji
Członek Komisji
Członek Komisji
Członek Komisji
Krajowa Rada zapoznana została szczegółowo z sytuacja ekonomiczną Związku i jego poszczególnych organów
na podstawie sporządzonych przez okręgowe zarządy
i Krajową Radę analiz. Zabierając głos w tej sprawie
Przewodniczący Komisji Samorządowej Krajowej Rady
– Wincenty Kulik – omówił wyniki pracy Komisji nad
tymi analizami i postawił w imieniu Komisji wniosek
w sprawie uchwalenia składki członkowskiej na rok 2008
w wysokości 14 groszy od 1 m2 powierzchni użytkowanej
działki.
Prezes Związku Eugeniusz Kondracki dokonał omówienia okręgowych zjazdów delegatów PZD, a także
przedstawił wnioski wynikające z dyskusji na zjazdach
i wyniki wyborów. Zdaniem Prezesa okręgowe zjazdy
delegatów były dobrze przygotowane i spełniły swoje
statutowe zadania. Zjazdy dokonały oceny działalności
okręgowych zarządów, i udzieliły absolutorium ustępującym władzom i dokonały wyboru nowych władz
okręgowych, a także wypracowały i uchwaliły programy
działania na kolejną kadencję.
Prezes Związku poinformował również Krajową Radę
o przebiegu przygotowań do VIII Krajowego Zjazdu
Delegatów PZD. Wspomniał, że zaproszenia na Zjazd
wraz ze sprawozdaniami za okres kadencji Krajowej Rady
i komisji statutowych zostały już wysłane do wszystkich
delegatów na Zjazd. Przygotowany został także projekt
programu działania Krajowej Rady PZD. Program ten został przyjęty przez Krajową Radę i skierowany na Zjazd.
Prezes wskazał także w jakich sprawach, jego zdaniem,
powinny być również przygotowane projekty uchwał lub
stanowisk na Zjazd.
Informację złożył także Przewodniczący Komisji Zaufania Społecznego Józef Smolis z Wrocławia, który
poinformował Krajową Radę PZD o ilości zebranych
podpisów w obronie ustawy o ROD oraz zapoznał członków Krajowej Rady PZD z protokołem, jaki został przygotowany przez Komisję na Zjazd.
Prezes Związku zaproponował w imieniu Prezydium
Krajowej Rady PZD zasady zaopatrywania organów
Związku w miesięcznik działkowiec, Biuletyn Informacyjny PZD oraz Informator Działkowca w roku 2008 oraz
sposób pokrycia kosztów.
Występująca w dyskusji Maria Fojt z Piły podkreśliła znaczenie tej kadencji w historii ruchu ogrodnictwa
działkowego oraz postawiła wniosek, aby Krajowa Rada
zwróciła się do VIII Krajowego Zjazdu Delegatów PZD
o podjęcie przez Zjazd specjalnej uchwały w tej sprawie.
Przewodnicząca Komisji Uchwał i Wniosków Maria
Fojt przedłożyła Krajowej Radzie do zatwierdzenia projekty uchwał, które zamieszczamy poniżej.
Na zakończenie posiedzenia Prezes Związku Eugeniusz
Kondracki podziękował wszystkim członkom Krajowej
Rady za pracę na rzecz Związku, ogrodów i działkowców
oraz zaangażowanie w działania w obronie ustawy i ruchu
ogrodnictwa działkowego. Każdemu z członków Krajowej
Rady Prezes Związku wręczył list pochwalny.
2. Dokumenty przyjęte przez Krajową Radę
UCHWAŁA NR 1/XXXI/2007
Krajowej Rady Polskiego Związku Działkowców
z dnia 21 listopada 2007 roku
w sprawie składki członkowskiej w Polskim Związku Działkowców na rok 2008
Krajowa Rada Polskiego Związku Działkowców, działając na podstawie § 168 ust. 1 statutu PZD w oparciu o szczegółową analizę ekonomiczną sytuacji fi-
nansowej Związku i poszczególnych jego jednostek
oraz po wysłuchaniu opinii Komisji Samorządowej
postanowiła:
§1
Składkę członkowską na 2008 r. ustalić w wysokości
14 gr. od 1m2 powierzchni działki.
– 2/3 pozostaje do dyspozycji okręgowych zarządów
PZD,
– 1/3 przekazywana jest do Krajowej Rady PZD.
§2
Zawiesić na 2008 r. 5% odpis na Fundusz Samopomocowy z części składki należnej OZ i KR PZD.
§4
Dla płynności finansowej organów Związku składka
członkowska winna być odprowadzana przez:
1) zarządy rodzinnych ogrodów do okręgowych zarządów PZD w nieprzekraczalnym terminie do 30 czerwca
2008 roku,
2) okręgowe zarządy PZD do Krajowej Rady PZD
sukcesywnie po jej zebraniu, nie później niż do 31 lipca
2008 roku.
§3
Składka członkowska podlega następującemu podziałowi:
1) 65% składki pozostaje w dyspozycji zarządów rodzinnych ogrodów działkowych,
2) 35% składki odprowadzane jest przez zarządy rodzinnych ogrodów działkowych do okręgowych zarządów PZD i suma ta podlega dalszemu, następującemu
podziałowi:
§5
Uchwała wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2008
roku.
WICEPREZES
/-/ Antoni KOSTRZEWA
Warszawa, dnia 21 listopada 2007 r.
PREZES
/-/ Eugeniusz KONDRACKI
UCHWAŁA NR 2/XXXI/2007
Krajowej Rady Polskiego Związku Działkowców
z dnia 21 listopada 2007 r.
w sprawie okręgowych zjazdów delegatów PZD
Krajowa Rada Polskiego Związku Działkowców PZD
stwierdza, że wszystkie okręgowe zjazdy delegatów,
które odbyły się w br. zostały zorganizowane w terminie
wyznaczonym Uchwałą Nr 1/XXVI/2007 KR PZD z dnia
21 marca 2007 r., tj. do 7 października br.
Okręgowe zjazdy poprzedzone zostały spotkaniami
z delegatami, na których ustalano sprawy proceduralne
i organizacyjne okręgowych zjazdów, a także omawiano
sprawozdania z działalności w mijającej kadencji. Ta
metoda przygotowania okręgowego zjazdu sprawdziła się,
bowiem wcześniejsze konsultacje z delegatami usprawniły przebieg zjazdów, a równocześnie delegaci zapoznali
się z przygotowanymi na zjazdy materiałami.
Krajowa Rada PZD, na podstawie dokumentacji
stwierdza, że wybrane na zjazdach komisje mandatowe
stwierdziły prawomocność obrad wszystkich okręgowych
zjazdów.
Okręgowe zjazdy wypełniły statutowe zadania,
a więc:
– zatwierdziły sprawozdania okręgowych zarządów,
okręgowych komisji rewizyjnych i okręgowych komisji
rozjemczych,
– wszystkie zjazdy, na wniosek okręgowych komisji
rewizyjnych, udzieliły absolutorium ustępującym okręgowym zarządom,
– zjazdy ustaliły liczebność organów okręgowych zgodnie z przepisami statutu PZD oraz wybrały okręgowe
zarządy, okręgowe komisje rewizyjne i okręgowe komisje
rozjemcze,
– zjazdy wybrały delegatów na VIII Krajowy Zjazd
Delegatów PZD w liczbie przypadającej na dany okręg
zgodnie z uchwałą KR PZD,
– zjazdy uchwaliły programy działania na następną
kadencję.
W przyjętych na zjazdach uchwałach i stanowiskach
delegaci wyrazili pełne poparcie dla ustawy o rodzinnych
ogrodach działkowych i konieczność jej obrony, gdyż
gwarantuje ona prawa działkowców i stanowi fundament istnienia i rozwoju ruchu ogrodnictwa działkowego
w Polsce.
Krajowa Rada PZD składa podziękowanie delegatom
uczestniczącym w okręgowych zjazdach za czynny udział
i wypełnienie statutowych obowiązków dla dobra społeczności działkowej.
WICEPREZES
/-/ Wincenty KULIK
Warszawa, dnia 21 listopada 2007 r.
PREZES
/-/ Eugeniusz KONDRACKI
UCHWAŁA Nr 3/XXXI/2007
Krajowej Rady Polskiego Związku Działkowców
z dnia 21 listopada 2007 r.
w sprawie przyjęcia propozycji zmian statutu PZD
Po zapoznaniu się z rezultatami prac i propozycjami
zarekomendowanymi przez Komisję do spraw Oceny
i Wdrożenia Statutu PZD, Krajowa Rada postanawia
przyjąć i skierować pod obrady Krajowego Zjazdu Delegatów propozycje zmian statutu PZD, stanowiące załącznik do niniejszej uchwały.
W ocenie Krajowej Rady wyniki pracy powyższej
Komisji świadczą o tym, że obowiązujący statut jest
dobrym i wszechstronnym dokumentem, na miarę oczekiwań i potrzeb działkowców, Związku i jego struktur.
Istnieje jednak potrzeba ciągłego doskonalenia prawa
związkowego celem wprowadzenia jeszcze lepszych
rozwiązań prawnych wzmacniających status działkowców
i usprawniających działalność całego Związku. Dotyczy
to w szczególności statutu, który jest podstawowym dokumentem stosowanym w naszej organizacji.
Krajowa Rada PZD stwierdza, że propozycje wypracowane przez Komisję do spraw Oceny i Wdrożenia Statutu
PZD zmierzają do podniesienia jakości statutu poprzez
wprowadzenie mechanizmów rozwiązujących problemy
pojawiające się w praktyce działkowej. Propozycje te
wynikają ze starannej analizy dotychczasowej praktyki i częstokroć pochodzą od organów Związku, które
w swojej codziennej działalności stosują postanowienia
statutu.
W związku z tym Krajowa Rada akceptuje propozycje
zgłoszone przez Komisję do spraw Oceny i Wdrożenia Statutu PZD, uznając, że przyczynią się do udoskonalenia statutu. Dlatego też Krajowa Rada kieruje te propozycje do rozpatrzenia przez Krajowy Zjazd
Delegatów, wnosząc jednocześnie o ich przyjęcie
i uchwalenie.
Jednocześnie Krajowa Rada PZD zobowiązuje swoje
Prezydium do dalszej pracy nad propozycjami do statutu
i ewentualne ich przedstawienie Krajowemu Zjazdowi
Delegatów.
WICEPREZES
/-/ Stanisław CHODAK
Warszawa, dnia 21 listopada 2007 r.
PREZES
/-/ Eugeniusz KONDRACKI
Załącznik do uchwały Nr 3/XXXI/2007
Krajowej Rady PZD z dnia 21 listopada 2007 r.
Propozycje zmian do statutu PZD
zgłoszone przez Komisję ds. Oceny i Wdrożenia Statutu PZD
1. Poszerzenie definicji „osoby bliskiej” o współmałżonka (§ 5 ust. 1 pkt 6);
2. Sprecyzowanie, że przez pojęcie „osoba wskazana
jako następca” należy rozumieć osobę wywodzącą się
z kręgu osób bliskich działkowca składającego rezygnację
z członkostwa Związku i prawa użytkowania działki (§
31 ust. 1);
3. Uściślenie, że prezydium OZ (a nie – zebranie plenarne OZ) jest uprawnione do pozbawiania członkostwa
i prawa użytkowania działki za działanie na szkodę PZD
(§ 37 ust. 2);
4. Wprowadzenie zasady, że nowo przyjęty członek
uiszcza opłaty uchwalone przez walne zebranie wyłącznie
wtedy, gdy jego poprzednik ich nie opłacił (§ 70 ust. 1
pkt 4);
5. Sprecyzowanie kwestii dotyczącej biernego prawa
wyborczego dla osób niebędących delegatami na okręgowych zjazdach i Krajowym Zjeździe;
6. Wprowadzenie zapisu wyłączającego z mocy prawa
poszczególnych członków organów PZD od rozstrzygania spraw, w których są bezpośrednio lub pośrednio
zainteresowani.
UCHWAŁA Nr 4/XXXI/2007
Krajowej Rady Polskiego Związku Działkowców
z dnia 21 listopada 2007 r.
w sprawie przyjęcia projektu programu Polskiego Związku Działkowców na kadencję 2007–2011
Krajowa Rada Polskiego Związku Działkowców
postanawia przyjąć przedstawiony przez Prezydium
projekt programu Polskiego Związku Działkowców
na kadencję 2007–2011, celem jego przedłożenia VIII
Krajowemu Zjazdowi Delegatów PZD.
W ocenie Krajowej Rady PZD, nadchodząca kadencja
będzie okresem niezmiernie ważnym dla polskiego ruchu
ogrodnictwa działkowego, gdyż będą się rozstrzygały zasadnicze kwestie dotyczące przyszłości ogrodów
działkowych. Istnieje więc potrzeba wytyczenia jasnych celów i zaplanowania konkretnych działań, które
zapewnią istnienie i rozwój ogrodom oraz Związkowi. Przyjęty projekt programu PZD na przyszłą kadencję zawiera takie cele i działania. Obejmuje bowiem
najważniejsze dziedziny dla naszego ruchu i wyznacza w tym zakresie właściwe zadania zmierzające do
umocnienia zorganizowanego ogrodnictwa działkowego
w Polsce.
Dlatego też Krajowa Rada PZD przyjmuje i kieruje
pod obrady VIII Krajowego Zjazdu Delegatów PZD
projekt programu Polskiego Związku Działkowców na
kadencję 2007-2011, stanowiący załącznik do niniejszej
uchwały.
WICEPREZES
/-/ Stanisław CHODAK
Warszawa, dnia 21 listopada 2007 r.
PREZES
/-/ Eugeniusz KONDRACKI
UCHWAŁA NR 5/XXI/2007
Krajowej Rady Polskiego Związku Działkowców
z dnia 21 listopada 2007 r.
w sprawie dostarczania miesięcznika „działkowiec” do rodzinnych ogrodów działkowych w roku 2008
Krajowa Rada Polskiego Związku Działkowców realizując § 2 uchwały nr 5/XVII/ 2001 Krajowej Rady PZD
z 6 grudnia 2001 r. w sprawie Funduszu Oświatowego
Polskiego Związku Działkowców oraz zgodnie z § 10
ust. 1 pkt. 1 uchwały nr 18/2002 Prezydium Krajowej
Rady PZD z 6 lutego 2002 r. w sprawie funkcjonowania,
zasilania i wykorzystania Funduszu Oświatowego PZD
postanawia:
wysyłki, pokrywane będą z Funduszu Oświatowego Krajowej Rady Polskiego Związku Działkowców.
§2
Rodzinne ogrody działkowe będą otrzymywały miesięcznik „działkowiec” i wydania specjalne według
następujących zasad uwzględniających liczbę działek
w ogrodach:
l) do 100 działek l egzemplarz,
2) od 100 do 200 działek 2 egzemplarze
3) od 200 do 500 działek 3 egzemplarze
4) od 500 do 1000 działek 4 egzemplarze
5) powyżej 1000 działek 5 egzemplarzy
§1
1. Wszystkie rodzinne ogrody działkowe w roku 2008
zaopatrywane będą w miesięcznik „działkowiec” i jego
wydania specjalne począwszy od numeru 1/2008.
2. Koszty 12 numerów miesięcznika „działkowiec”
i jego numerów specjalnych w roku 2008 oraz koszty
§3
Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
WICEPREZES
PREZES
/-/ Antoni KOSTRZEWA /-/ Eugeniusz KONDRACKI
Warszawa, dnia 21 listopada 2007 r.
UCHWAŁA Nr 6/XXXI/2007
Krajowej Rady Polskiego Związku Działkowców
z dnia 21 listopada 2007r.
w sprawie zaopatrywania jednostek organizacyjnych PZD i członków organów PZD w Biuletyn
Informacyjny roku 2008 oraz finansowania kosztów jego wydania
Biuletyn Informacyjny PZD Uchwałą Nr 8/XXIV/2006
z dnia 23 listopada 2006 r. Krajowej Rady Polskiego
Związku Działkowców został uznany oficjalnym publikatorem Związku. Biuletyn jest podstawowym i najszerszym
źródłem informacji o działalności Związku dla zarządów
i komisji ROD, a także działkowców. Uznając jego niezwykle ważną funkcję komunikacyjną, a także ze względu
na jego wysoki poziom merytoryczny i zawarte w nim
treści Krajowa Rada Polskiego Związku Działkowców
postanawia:
10
§1
Kontynuować w roku 2008 wydawanie i dostarczanie
Biuletynu Informacyjnego PZD do jednostek organizacyjnych PZD i członków organów PZD
okręgowych za pośrednictwem okręgowego zarządu
PZD.
§ 4.
Koszty wydania Biuletynu Informacyjnego pokrywane
będą ze środków przeznaczonych na działalność statutową
przez:
1) okręgowe zarządy PZD za:
a) 4 numery Biuletynu dla rodzinnych ogrodów działkowych,
b) wszystkie numery Biuletynu dostarczane członkom
organów okręgowych,
2) Krajowa Rada PZD za:
a) numery Biuletynu dostarczane rodzinnym ogrodom
działkowym ponad ilość określoną w pkt 1 ppkt a,
b) wszystkie numery Biuletynu dostarczane członkom
organów krajowych,
c) wszystkie numery biuletynu dostarczane krajowym
instruktorom SSI.
§2
Biuletyn Informacyjny wydawany przez Krajową Radę
PZD w 2008 r. otrzymywać będą:
1) rodzinne ogrody działkowe w ilości:
a) 1 egzemplarz dla ROD liczących do 100 działek,
b) 2 egzemplarze dla ROD liczących od 100 do 500
działek,
c) 3 egzemplarze dla ROD liczących powyżej 500
działek,
2) członkowie okręgowych zarządów, okręgowych komisji rewizyjnych i rozjemczych,
3) członkowie Krajowej Rady PZD, Krajowych Komisji
Rewizyjnej i Rozjemczej,
4) instruktorzy krajowi Społecznej Służby Instruktorskiej.
§5
Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia i ma zastosowanie do Biuletynów Informacyjnych datowanych
na 2008 r.
§3
Biuletyn Informacyjny dostarczany będzie przez
Krajową Radę PZD, z tym że do członków władz
WICEPREZES
PREZES
/-/ Antoni KOSTRZEWA /-/ Eugeniusz KONDRACKI
Warszawa, dnia 21 listopada 2007 r.
UCHWAŁA NR 7/XXXI/2007
Krajowej Rady Polskiego Związku Działkowców
z dnia 21 listopada 2007
w sprawie dostarczania Informatora działkowca do rodzinnych ogrodów działkowych w roku 2008
Krajowa Rada Polskiego Związku Działkowców, doceniając rolę Informatora działkowca jako narzędzia
komunikacji z członkami Związku postanawia:
Jeśli w ogrodzie występuje większe zapotrzebowanie
na Informator działkowca, ze względu na liczbę terenów
ROD, Okręgowe Zarządy PZD zobowiązane są zgłosić
ten fakt do Krajowej Rady PZD. Większa indywidualnie przyznana ilość Informatora działkowca zostanie
uwzględniona przy wysyłce.
§1
Dostarczać Informator działkowca do rodzinnych ogrodów działkowych z przeznaczeniem na tablice ogrodowe
dostępne wszystkim działkowcom według następujących
kryteriów uwzględniających liczbę działek w ogrodach:
1) do 100 działek 2 egzemplarze,
2) od 100 do 200 działek 3 egzemplarze
3) od 201 do 500 działek 4 egzemplarze
4) od 500 do 1000 działek 5 egzemplarzy
5) powyżej 1000 działek 6 egzemplarzy
§2
Zarządy ROD zobowiązuje się do wywieszania otrzymanych Informatorów działkowca na tablicach wewnątrz
ogrodu.
§3
Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
WICEPREZES
PREZES
/-/ Antoni KOSTRZEWA /-/ Eugeniusz KONDRACKI
Warszawa, dnia 21 listopada 2007 r.
11
UCHWAŁA NR 8/XXXI/2007
Krajowej Rady Polskiego Związku Działkowców
z dnia 21 listopada 2007 r.
w sprawie znaczenia tej kadencji w historii ruchu ogrodnictwa działkowego
W związku z kończącą się pięcioletnią kadencją Krajowa Rada PZD stwierdza, że był to czas wypełniony
walką i pracą o istnienie i przyszłość ogrodów działkowych w Polsce. Krajowa Rada dobrze wypełniła
swoje obowiązki przede wszystkim w obronie ustawy,
ogrodów, interesów działkowców i Związku. Wszystkie działania podejmowane przez Krajową Radę spotykały się z szerokim poparciem władz ogrodowych
i działkowców. Praca Krajowej Rady została doceniona
i wysoko oceniona przez działkowców, walne zebrania i okręgowe zjazdy delegatów PZD. Krajowa Rada
podkreśla również znaczenie i zaangażowanie okręgowych zarządów PZD, zarządów ROD i wszystkich
struktur Związku.
Krajowa Rada wyraża przekonanie, że trud i pełne
oddanie ideom ogrodnictwa działkowego przełożą się na
dalszą integrację ruchu, wzrost znaczenia i siły Związku,
a także rozwój ogrodów działkowych.
Krajowa Rada podkreśla szczególną rolę w kierowaniu pracami Krajowej Rady i całego Związku Prezesa
Związku Eugeniusza Kondrackiego. Krajowa Rada składa
serdeczne podziękowania Prezesowi oraz wszystkim
działaczom i działkowcom w okręgach i ogrodach, którzy
przyczynili się do obrony ustawy i Związku. Krajowa
Rada uważa, że kończąca się kadencja była najtrudniejsza
w historii ruchu ogrodnictwa działkowego, miała największe znaczenia dla jego istnienia i rozwoju.
Dlatego Krajowa Rada zwraca się do VIII Krajowego
Zjazdu Delegatów PZD o podjęcie specjalnej uchwały
podkreślającej rolę i znaczenie walki i pracy w tej kadencji Krajowej Rady, okręgowych zarządów, zarządów
rodzinnych ogrodów działkowych, a także ludzi na czele
z Prezesem Związku, którzy wypełnili tę walkę i pracę
treścią i dokonaniami utrwalając je dla historii ruchu,
a także przybliżając społeczeństwu rolę i znaczenie ogrodnictwa działkowego.
WICEPREZES
PREZES
/-/ Antoni KOSTRZEWA /-/ Eugeniusz KONDRACKI
Warszawa, dnia 21 listopada 2007 r.
IV. Z PRAC PREZYDIUM KR PZD
1. Prezydium KR PZD:
a) w dniu 18 października 2007 r.
– postanowiło zwołać XXX posiedzenie Krajowej Rady
PZD na dzień 30 października br. Ustalono, że podstawowymi tematami posiedzenia będą sprawy przygotowań do
VIII Krajowego Zjazdu Delegatów PZD, w tym przyjęcie
Sprawozdania za okres mijającej kadencji.
– postanowiło także zwołać XXXI posiedzenie Krajowej Rady PZD na dzień 21
listopada br., na którym dokonana zostanie ocena okręgowych zajazdów delegatów PZD, konferencji przedzjazdowych, a także ustalona zostanie składka członkowska
w PZD na rok 2008.
– przyjęto kolejne informacje z przebiegu i wyników
okręgowych zjazdów delegatów PZD, które odbyły się
w dniu: 15 września OZ Małopolski w Krakowie, 22
września OZ w Gorzowie Wlkp., OZ Opolski w Opolu, i OZ w Gdańsku, 28 września OZ w Legnicy i OZ
w Kaliszu, 29 września OZ w Poznaniu, 30 września
OZ Mazowiecki w Warszawie, 5 października OZ Śląski w Katowicach, 6 października OZ w Koszalinie, OZ
Łódzki w Łodzi,
– dokonało analizy sprawozdania finansowego Krajowej
Rady PZD za pierwsze półrocze br., które zostało przyjęte
na wniosek Krajowej Komisji Rewizyjnej PZD,
– rozpatrzyło wnioski Krajowej Komisji Prawnej
w sprawie odwołań od uchwał okręgowych zarządów
PZD i podjęło stosowne decyzje,
– rozpatrzyło wnioski i przyznało dotacje na realizację
zadań inwestycyjnych i remontowych w ogrodach. Dotacje zostały przyznane z f. Rozwoju ROD dla 24 ogrodów
położonych na terenie działania 10 okręgowych zarządów
PZD, a także z budżetu KR PZD dla 6 ogrodów położonych na terenie 2 okręgów,
– na podstawie wniosków zarządów ROD zaopiniowanych przez okręgowe zarządy PZD przyznało
pożyczki z f. Samopomocowego PZD dla 10 rodzinnych ogrodów działkowych na realizację inwestycji
i remontów,
– po rozpatrzeniu wniosku podjęło uchwały w sprawie
likwidacji ROD „Narwik” i ROD im. L. Waryńskiego
w Gdański,, a także ROD „Storczyk” w Radomiu,
12
– omówiło sytuację ROD „Pod lipami” w Krakowie
w związku z wszczętym na wniosek Polskiej Prowincji
Zakonu Św. Augusta w Krakowie postępowaniem komorniczym w oparciu o orzeczenie Sądu Apelacyjnego w Krakowie o wydanie terenu i podjęło stosowne decyzje,
– zapoznało się z sytuacją ROD im. Rogowicza w Łodzi w związku z wnioskiem Prezydenta Miasta Łodzi
wzywający PZD do dobrowolnego rozwiązania umowy
użytkowania wieczystego gruntu, na którym zlokalizowany jest ogród.
b) w dniu 29 października 2007 r.
– przyjęło materiały na XXX posiedzenie Krajowej
Rady, w tym projekty uchwał w sprawie: interpretacji
statutu PZD i regulaminu ROD, a także zatwierdzenia
uchwał Prezydium KR tego wymagających. Przyjęto
także porządek obrad posiedzenia, a także propozycję
składu osobowego Komisji Uchwał i Wniosków.
– zapoznało się z przebiegiem przygotowań do VIII
Krajowego Zjazdu Delegatów PZD, a także z przygotowanym „Sprawozdaniem z działalności Krajowej Rady PZD za okres kadencji lata 2002-2007”. W wyniku
dyskusji Sprawozdanie zostało przyjęte i skierowane na
posiedzenie Krajowej Rady.
– przyjęło informację Okręgowego Zarządu Śląskiego
PZD w Katowicach w sprawie wykonania wniosków
przyjętych przez Prezydium KR w sprawie likwidacji
części ROD „Dalia” w Gliwicach,
– dokonało analizy realizacji zaleceń pokontrolnych
przez Prezydium Okręgowego Zarządu Łódzkiego w Łodzi z udziałem Kierownictwa Okręgu i Przewodniczącej Okręgowej Komisji Rewizyjnej PZD. Ponieważ nie
wszystkie zalecenia zostały wykonane postanowiono
powrócić do oceny pod koniec pierwszego kwartału
przyszłego roku.
– przyjęło informację z wykonania zaleceń pokontrolnych
przez OZ Podkarpacki w Rzeszowie i OZ w Bydgoszczy,
– rozpatrzyło wnioski Krajowej Komisji Prawnej
w sprawie odwołań od uchwał okręgowych zarządów
PZD i podjęło stosowne decyzje,
– w ramach regulacji stanu prawnego gruntów ROD
dokonało skreślenia Ogrodu „Magnolia” w Tarnowie
z rejestru ROD KR PZD, a także postanowiło nabyć
nieruchomość w postaci działek na potrzeby ROD im.
T. Kościuszki w Gorlicach,
– rozpatrzyło wnioski okręgowych zarządów w sprawie
rozwiązania umowy użytkowania wieczystego części
niezagospodarowanych ogrodów działkowych „Zagłębie” w Wałbrzychu, okręg sudecki i im. M. Drzymały
w Bojanowie, okręg w Poznaniu,
– rozpatrzyło wnioski ogrodów działkowych i postanowiło przyznać 1 pożyczkę z F. Samopomocowego PZD
oraz dotacje na inwestycje i remonty dla 5 ogrodów położonych na terenie działania 3 okręgowych zarządów PZD.
c) w dniu 20 listopada 2007 r.
– dokonało szczegółowego omówienia przygotowanych
na XXXI posiedzenie Krajowej Rady PZD dokumentów.
Zapoznano się z projektami przygotowanych uchwał,
a także przyjęto porządek obrad oraz propozycje składu
osobowego Komisji Uchwał i Wniosków.
– przyjęło informację z przebiegu przygotowań do
VIII Krajowego Zjazdu Delegatów PZD. Zapoznano się
z przebiegiem spotkań z delegatami na Zjazd, a także
w wyniku szczegółowej dyskusji wypracowano projekt
programu Związku na następną kadencję, lata 2007-2011,
który został skierowany na posiedzenie Krajowej Rady
PZD celem przyjęcia tego programu i skierowania go
na Zjazd.
– zapoznało się z informacja oraz propozycją zmian
statutu PZD przygotowanymi przez Komisję Statutową.
Propozycje zostały przyjęte i skierowane na posiedzenie
Krajowej Rady PZD.
– w oparciu o dyskusję i analizę ekonomiczną sytuacji
Związku oraz jego jednostek terenowych przygotowało
propozycję składki członkowskiej w PZD na rok 2008.
Wniosek w tej sprawie wraz z uzasadnieniem ekonomicznym skierowano na posiedzenia Krajowej Rady
PZD.
– rozpatrzyło wnioski i przyznało dotacje na realizację zadań inwestycyjnych i remontowych w ogrodach.
Dotacje zostały przyznane dla 5 ogrodów położonych
na terenie działania 3 okręgowych zarządów PZD. Podjęta została w tej sprawie uchwala nr 184/2007, którą
zamieszczono poniżej.
– po rozpatrzeniu wniosków zarządów 3 ROD wyraziło
zgodę na zmianę przeznaczenia przydzielonych dotacji na realizację zadań inwestycyjnych i remontowych
w ogrodach,
– na podstawie wniosków zarządów ROD zaopiniowanych przez okręgowe zarządy PZD przyznało pożyczki
z f. Samopomocowego PZD dla 2 rodzinnych ogrodów
działkowych na realizację inwestycji i remontów na łączną kwotę 32.150 złotych,
– w ramach regulacji stanu oprawnego podjęło uchwałę
nr 185/2007 we sprawie nabycia działki położonej w Libiążu, woj. małopolskie,
– po rozpatrzeniu wniosków podjęło decyzję w sprawie częściowej likwidacji następujących ogrodów: ROD
im. M. Kopernika w Kędzierzynie – Koźlu (uchwała
nr 186/2007) i ROD „Malina” w Zabrzu, woj. śląskie
(uchwała nr 187/2007). Wypracowało także swoje uwagi
13
i zastrzeżenia w stosunku do napływających wniosków
w sprawie likwidacji ogrodów,
– dokonało skreślenia z Rejestru ROD KR PZD rodzinnych ogrodów działkowych „Ewa” i „Dorotka”
w Krakowie. Podjęta została w tej sprawie uchwała nr
188/2007.
– przeanalizowało sprawy prawne dotyczące ogrodów
działkowych i podjęło stosowne decyzje.
2. Dotacje dla ROD
UCHWAŁA NR 161/2007
Prezydium Krajowej Rady Polskiego Związku Działkowców
z dnia 18 października 2007 r.
w sprawie przyznania dotacji na inwestycje i remonty środków trwałych
w rodzinnych ogrodach działkowych
Prezydium Krajowej Rady Polskiego Związku Działkowców działając na podstawie § 150 pkt 17 i § 172
ust. 1 pkt 2 statutu Polskiego Związku Działkowców
oraz realizując zapisy uchwał Krajowej Rady PZD nr 1/
XVIII/05 w sprawie Otwartego Długofalowego Programu
Rozwoju i Modernizacji ROD i nr 2/XVIII/05 w sprawie
zasad finansowania Otwartego Długofalowego Programu
Rozwoju i Modernizacji ROD – obie z dnia 8.12.05 r.
oraz uchwały Prezydium Krajowej Rady PZD nr 15/2006
LP
OZ PZD / ROD
Elbląg
1. Marianówka
Gdańsk
2. Im.H.Sienkiewicza
3. Kolejarz
4. Kopernika
5. Im.J Wybickiego
Kalisz
6. Bonanza
Łódzki
7. Słoneczna Polana
8. Słoneczny
9. Polanka
Mazowiecki
10. Kaprys
11. Relax
12. Raj
13. Budowlani
14. Szydłowiec
Opolski
15. Przyszłość
Podlaski
16. Im. Armii Krajowej
17. Mechanik
Sudecki
18. Nad Potokiem
19. Kolejarz
20. Zdrowie
21. Przyjaźń
Świętokrzyski
22. Stokrotka
Warmińsko-Mazurski
23. Perkoz
24. Oaza
z dnia 9.02.06 r. w sprawie kryteriów udzielania dotacji
i pożyczek na realizację zadań inwestycyjnych i remontowych objętych Otwartym Długofalowym Programem
Rozwoju i Modernizacji ROD, postanawia:
1. Przyznać ze środków Funduszu Rozwoju Krajowej
Rady PZD, w ramach Otwartego i Długofalowego Programu Rozwoju i Modernizacji ROD, dotację w kwocie
106.000,00 zł, (słownie złotych: sto sześć tysięcy) dla
następujących ROD:
Miejscowość
Zadanie
Dotacja przyznana
Braniewo
Budowa sieci wodociągowej
5000
Tczew
Tczew
Tczew
Sopot
Modernizacja sieci energetycznej
Remont Domu Działkowca
Remont Domu Działkowca
Remont hydroforni
5000
4000
4000
5000
Kalisz
Budowa placu postojowego
3000
Pawlikowice
Radomsko
Łódź
Renowacja zbiorników retencyjnych
Wymiana pompy głębinowej
Budowa wiaty
5000
4000
5000
Płock
Małkinia
Komorowo
Płock
Szydłowiec
Elektryfikacja ogrodu
Remont ogrodzenia
Budowa Domu Działkowca
Budowa świetlicy
Kapitalny remont ogrodzenia
5000
5000
5000
5000
5000
Namysłów
Budowa linii energetycznej ogólnoogrodowej
5000
Augustów
Dąbrowa B.
Remont dachu świetlicy
Remont ogrodzenia
2000
3000
Jelenia G.
Kłodzko
Kamienna G.
Kowary
Budowa studni głębinowej, modernizacja hydroforni
Budowa linii energetycznej
Wymiana sieci energetycznej
Wymiana sieci wodociągowej
5000
5000
5000
5000
Włoszczowa
Wymiana pompy głębinowej
3000
Mrągowo
Olsztyn
Wymiana ogrodzenia zewnętrznego
Sieć wodno-kanalizacyjna
3000
5000
106000
2. Termin rozliczenia dotacji ustalić do 30.06.2008 r.
3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
WICEPREZES
/-/ Stanisław CHODAK
Warszawa, dnia 18 października 2007 r.
14
PREZES
/-/ Eugeniusz KONDRACKI
UCHWAŁA NR 162/2007
Prezydium Krajowej Rady Polskiego Związku Działkowców
z dnia 18 października 2007 r.
w sprawie przyznania dotacji na inwestycje i remonty środków trwałych
w rodzinnych ogrodach działkowych
Prezydium Krajowej Rady Polskiego Związku Działkowców działając na podstawie § 150 pkt 17 i § 172
ust. 1 pkt 2 statutu Polskiego Związku Działkowców,
postanawia:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Lublin
Relaks
Łódż
Poranek
Kopanka
Im.J.Tuwima
Sudecki
Jelonek
Pod Grzybem
Włodawa
1. Przyznać ze środków budżetowych Krajowej Rady
PZD dotację w kwocie 24.500,00 zł (słownie złotych:
dwadzieścia cztery tysiące pięćset) dla następujących
ROD:
Remont hydroforni
4000
Łódź
Wymiana pompy głębinowej
Łódź
Wymiana transformatora
Tomaszów Maz. Wymiana pompy głębinowej
Jelenia G.
Świdnica
5000
5000
4000
Odbudowa ogrodzenia
Adaptacja pomieszczeń gospodarczych na biuro
2. Termin rozliczenia dotacji ustalić do 30.06.2008 r.
3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
WICEPREZES
/-/ Stanisław CHODAK
Warszawa, dnia 18 października 2007 r.
3000
3500
24 500
PREZES
/-/ Eugeniusz KONDRACKI
UCHWAŁA NR 178/2007
Prezydium Krajowej Rady Polskiego Związku Działkowców
z dnia 18 października 2007 r.
w sprawie przyznania dotacji na inwestycje i remonty środków trwałych
w rodzinnych ogrodach działkowych
Prezydium Krajowej Rady Polskiego Związku Działkowców działając na podstawie § 150 pkt 17 i § 172
ust. 1 pkt 2 statutu Polskiego Związku Działkowców
oraz realizując zapisy uchwał Krajowej Rady PZD nr 1/
XVIII/05 w sprawie Otwartego Długofalowego Programu
Rozwoju i Modernizacji ROD i nr 2/XVIII/05 w sprawie
zasad finansowania Otwartego Długofalowego Programu
Rozwoju i Modernizacji ROD – obie z dnia 8.12.05 r.
oraz uchwały Prezydium Krajowej Rady PZD nr 15/2006
LP
25.
26.
27.
28.
29.
OZ PZD / POD
Częstochowa
Sielanka
Wypalanki
Podkarpacki
Rekreacja
Botanik
Opolski
Kościuszki
z dnia 9.02.06 r. w sprawie kryteriów udzielania dotacji
i pożyczek na realizację zadań inwestycyjnych i remontowych objętych Otwartym Długofalowym Programem
Rozwoju i Modernizacji ROD, postanawia:
1. Przyznać ze środków Funduszu Rozwoju Krajowej
Rady PZD, w ramach Otwartego i Długofalowego Programu Rozwoju i Modernizacji ROD, dotację w kwocie
25.000,00 zł, (słownie złotych: dwadzieścia pięć tysięcy) dla następujących ROD:
Miejscowość
Zadanie
Dotacja przyznana
Lubliniec
Częstochowa
remont ogrodzenia
montaż skrzynek energetycznych
4000
6000
Nowa Dęba
Skopanie
remont ogrodzenia
doprowadzenie energii do działek
5000
5000
Prudnik
usunięcie szkód powodziowych - losowa
2. Termin rozliczenia dotacji ustalić do 30.06.2008 r.
3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
WICEPREZES
/-/ Stanisław CHODAK
Warszawa, dnia 29 października 2007 r.
15
5000
25000
PREZES
/-/ Eugeniusz KONDRACKI
UCHWAŁA NR 184/2007
Prezydium Krajowej Rady Polskiego Związku Działkowców
z dnia 20 listopada 2007 r.
w sprawie przyznania dotacji na inwestycje i remonty środków trwałych
w rodzinnych ogrodach działkowych
Prezydium Krajowej Rady Polskiego Związku Działkowców działając na podstawie § 150 pkt 17 i § 172
ust. 1 pkt 2 statutu Polskiego Związku Działkowców,
postanawia:
LP OZ PZD / ROD
Bydgoszcz
1. Nad Brdą
Małopolski
2. Porabie
Toruńsko-Włocławski
3. Niezapominajka
4. Stokrotka
5. Im. Św. Krzysztofa
1. Przyznać ze środków budżetowych Krajowej Rady PZD dotację w kwocie 24.000,00 zł (słownie złotych: dwadzieścia cztery tysiące) dla następujących
ROD:
Miejscowość
Zadanie
Dotacja przyznana
Bydgoszcz
Wymiana energetycznej sieci napowietrznej na kablową
5000
Myślenice
Usuwanie skutków powodzi
6000
Grudziądz
Wąbrzeźno
Toruń
Rozprowadzenie wody na terenie ROD
Modernizacja sieci energetycznej – wymiana węzłów
Remont ogrodzenia zewnętrznego
Razem:
5000
3000
5000
24000
2. Termin rozliczenia dotacji ustalić do 30.06.2008 r.
3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
WICEPREZES
PREZES
/-/ Stanisław CHODAK /-/ Eugeniusz KONDRACKI
Warszawa, dnia 20 listopada 2007 r.
3. Pożyczki z Funduszu samopomocowego PZD
Prezydium KR PZD przyznało kolejne pożyczki w dniu
18 i 29 października, 20 listopada br. na łączną kwo-
tę 363.150 złotych. Pożyczki otrzymały następujące
ogrody:
1. ROD „Nowe Rokicie” w Łodzi., OZ Łódzki (uchwała nr 165/2007) na budowę linii kablowej i skrzynki
rozdzielczo­‑pomiarowe
2. ROD „Wodniak” w Warszawie, OZ mazowiecki (uchwała nr 166/2007) na wymianę ogrodzenia
3. ROD „Pestka” w Nowym Dworze, OZ Mazowiecki (uchwała nr 167/2007) na dokończenie robót
budowlanych, sanitarnych, elektrycznych w Domu Działkowca
4. ROD „Zacisze” w Bydgoszczy, OZ w Bydgoszczy (uchwała nr 168/2007) na założenie oczka wodnego
5. ROD „Szarotka” w Koninie, OZ w Kaliszu (uchwała nr 169/2007) na modernizację sieci energetycznej
6. ROD im. L. Waryńskiego w Kępnie, OZ w Kaliszu (uchwala nr 170/2007) na remont budynku
magazynowego
7. ROD „Jutrzenka” w Zambrowie, OZ Małopolski (uchwała nr 171/2007) na elektryfikację ogrodu
8. ROD „Sierosław IV” w Sierosławiu, OZ w Poznaniu (uchwała nr 172/2007) na modernizację drogi
głównej
9. ROD „Hortensja” w Kielcach, OZ Świętokrzyski (uchwała nr 173/2007) na budowę studni typu
„Abisynka”
10. ROD im. Ks. Z. Masłowskiego w Poznaniu, OZ w Poznaniu (uchwała nr 174/2007) na modernizację
alei ogrodu
11. ROD „Szarotka” w Uhercach Mineralnych, OZ Podkarpacki (uchwała nr 183/2007) na elektryfikację
ogrodu
12. ROD „1 Maja” w Gliwicach, OZ Śląski (uchwala nr 189/2007) na dokończenie budowy Domu
Działkowca
13. ROD „Nad Szreniawą” w Słomnikach, OZ Małopolski (uchwala nr 190/2007) na rozprowadzenie
ziemnej sieci energetycznej
16
60.000 zł
20.000 zł
20.000 zł
8.000 zł
60.000 zł
6.000 zł
12.000 zł
60.000 zł
10.000 zł,
40.000 zł.
35.000 zł.
23.150 zł
9.000 zł
V. PRZYPOMNIENIA ORGANIZACYJNE
1. Sprawozdania w ROD za rok 2007
Zgodnie z Ustawą o Rachunkowości z dnia 29 września
1994 r. (z późniejszymi zmianami) każdy rodzinny ogród
działkowy jako podstawowa jednostka organizacyjna
PZD zobowiązana jest do sporządzenia sprawozdania
finansowego za rok bilansowy. W PZD termin sporządzenia sprawozdania finansowego ROD za rok 2007
wyznaczony jest na 30 marca 2008 r.
Każde prawidłowo sporządzone sprawozdanie finansowe zgodnie z § 97 ust.1 Statutu PZD winno być ocenione
przez Ogrodową Komisję Rewizyjną i zgodnie z § 82 ust.5
zatwierdzone przez Walne Zebranie ROD.
Rodzinne ogrody działkowe sporządzają sprawozdania
na drukach opracowanych przez Krajową Radę PZD i dostarczonych ogrodom za pośrednictwem biur Okręgowych
Zarządów PZD.
Sprawozdanie finansowe ROD sporządza się na dzień
31 grudnia 2007 r., składa się ono z:
1/ bilansu
2/ rachunku zysków i strat
3/ sprawozdania z Funduszu Oświatowego
4/ sprawozdania z Funduszu Rozwoju
5/ informacji dodatkowej
6/ części opisowej
W bilansie należy wykazać wartości poszczególnych
grup składników majątkowych wynikających z wartości
księgowej na dzień 01.01.2007 i 31.12.2007. Środki
trwałe i wartości niematerialne i prawne trzeba wykazać
po stronie aktywów w wartości netto tzn. pomniejszone
o umorzenie. Środki finansowe w kasie i w banku powinny być potwierdzone. Do kont zespołu 2 Należności /aktywa/ i zobowiązania /pasywa/ konieczne jest dołączenie
specyfikacji należności i zobowiązań z datą ich powstania.
Każde saldo zgodnie z art. 26 Ustawy o rachunkowości
powinno być potwierdzone. Nie dopuszcza się tzw. „milczącego akceptu”.
Wartości zapasów towarów i materiałów na kontach
zespołu 3 wykazane w aktywach bilansu winny być potwierdzone w arkuszach spisu z natury.
Po stronie pasywów konto 860 Wynik finansowy powinien być zgodny z wynikiem z „Rachunku zysków
i strat”. Należy doprowadzić do rozliczenia niepodzielonych wyników z lat ubiegłych. Wynik dodatni podzielić
zgodnie z Uchwałą Krajowej Rady PZD nr 3/XVII/2005
z dnia 16 listopada 2005 r. w sprawie wykorzystania
nadwyżki rocznej z działalności statutowo­‑programowej
w jednostkach organizacyjnych PZD (Biuletyn 1/2006),
natomiast wynik ujemny należy pokryć z Funduszu statutowego ROD.
Konto 810 Fundusz Rozwoju w bilansie powinno być
zgodne z wynikiem wykazanym w Sprawozdaniu z Funduszu Rozwoju ROD, a konto 851 Fundusz Oświatowy
powinno wykazywać wartość zgodną ze stanem ze Sprawozdania z Funduszu Oświatowego ROD.
W rachunku zysków i strat należy wykazać przychody
i koszty działalności rodzinnego ogrodu działkowego.
W pozycji składka członkowska należy ująć wpływy
z tytułu składki członkowskiej, która zgodnie z Uchwałą
nr 4/XIV/2006 Krajowej Rady PZD z dnia 23 listopada
2006 r. (Biuletyn 15/2006) wynosiła 12 gr. od 1m2 powierzchni działki. Ogrody w tej pozycji wykazują tylko
wpływy należne ROD, czyli 65% składki otrzymanej od
działkowców.
Po stronie kosztów należy przestrzegać prawidłowego
ujęcia kosztów działania ogrodu w układzie rodzajowym,
jako oddzielną pozycję należy wykazać koszty dotyczące
świadczeń zgodnie z Uchwałą nr 143/2007 Prezydium
KR PZD z dnia 22 sierpnia 2007 r. w sprawie świadczeń
pieniężnych wypłacanych z tytułu działania w organach
rodzinnych ogrodów działkowych (Biuletyn 10/2007).
Sprawozdanie z Funduszu Oświatowego należy sporządzić zgodnie z Uchwałą nr 5/XVII/2001 Krajowej
Rady PZD z dnia 6 grudnia 2001 r. w sprawie Funduszu
Oświatowego PZD (Biuletyn 1/2003).Wpływy i wydatki
tego funduszu powinny być ewidencjonowane zgodnie
z Uchwałą nr 18/2002 Prezydium Krajowej Rady PZD
z dnia 6 grudnia 2002 r. w sprawie funkcjonowania, zasilania i wykorzystywania funduszu oświatowego PZD
(Biuletyn 1/2002).
Sprawozdanie z Funduszu Rozwoju należy sporządzić
wykazując wpływy i wydatki z tego funduszu ewidencjonowane zgodnie z Art. 36 ustawy o ROD, § 170 i 172
Statutu PZD oraz Uchwałą nr 33/2007 Prezydium KR
PZD z dnia 21 marca 2007 r. w sprawie zasad gospodarowania Funduszem rozwoju ROD.
Wpływy z zewnątrz to wpłaty z zakładów pracy, dotacje
z budżetu terenowego oraz odszkodowania otrzymane
przez ogród wskutek likwidacji ROD za składniki majątkowe stanowiące własność Związku.
Wpływy od użytkowników działek to zgodne ze Statutem PZD i Regulaminem ROD opłaty inwestycyjne,
opłaty na inwestycje i remonty, ekwiwalent za niewykonane przez działkowców prace na rzecz konkretnych
inwestycji i remontów.
Ważną pozycją przychodów Funduszu Rozwoju są
przychody uzyskane zgodnie z Uchwałą nr 52/2001 Prezydium KR PZD z dnia 6 czerwca 2001 r. w sprawie prze17
znaczania środków uzyskanych z tytułu wykorzystywania
majątku trwałego Związku (Biuletyn 4/2001).
Poważny udział w przychodach tego funduszu stanowią
dotacje na inwestycje i remonty otrzymane z Krajowej
Rady i okręgowych zarządów PZD.
Fundusz Rozwoju ROD wykorzystywany jest na budowę nowej infrastruktury w ROD, remonty i modernizację
istniejących urządzeń, na zwrot opłat inwestycyjnych.
W informacji dodatkowej ROD umieszcza się wymienione w druku dodatkowe informacje dotyczące ogrodu,
jak informacje o: rachunkach bankowych, powierzchni
ogrodu i pod działkami, rozrachunkach, wpływach z wpisowego i różnego rodzaju opłatach.
Do sprawozdania należy dołączyć:
1/ uchwałę Walnego Zebrania
2/ opinię Ogrodowej Komisji Rewizyjnej
Powyższe sprawozdania winny być sporządzone na
podstawie rzetelnie, bezbłędnie i na bieżąco prowadzonych ksiąg rachunkowych, za co zgodnie z Art.4 ust.5
Ustawy o rachunkowości „odpowiedzialny jest kierownik
jednostki, w tym z tytułu nadzoru”.
Opracowała: Hanna Kurdybacha
Z­‑ca Głównego Księgowego KR PZD
2. Informacje finansowe
STAWKI ZA 1 KM PRZEBIEGU POJAZDU – ZMIANA PRZEPISÓW OD 14 LISTOPADA 2007 R.
Od 14 listopada 2007 roku stawki za 1 kilometr pojazdu
wykorzystywanego do celów służbowych wynoszą:
Samochód osobowy do 900 cm2
Samochód osobowy ponad 900 cm2
Motocykl
Motorower
nia zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy (Dz.U. nr 201, poz. 1462).
Do 13 listopada 2007 r. (obowiązujące od 1 marca
2004 r.) stawki za 1 kilometr przebiegu pojazdu wykorzystywanego do celów służbowych wynoszą:
0,5214 zł
0,8358 zł
0,2302 zł
0,1382 zł
Samochód osobowy do 900 cm2
Samochód osobowy ponad 900 cm2
Motocykl
Motorower
Podstawa prawna: rozporządzenie Ministra Transportu
z 23 października 2007 r. zmieniające rozporządzenie
w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywa-
0,4894 zł
0,7846 zł
0,2161 zł
0,1297 zł
Opracowała: AC
3. Przygotowanie ROD do zimy
Skończył się sezon działkowy. Należy przygotować ogród do zimy, a więc szczególnie ważne jest to dla ogrodów
posiadających sieć wodociągową. W wielu ogrodach istnieje konieczność opróżnienia sieci z wody, aby w wyniku
mrozów nie została ona uszkodzona. O terminie wyłączenia wody w ogrodzie zarząd winien z odpowiednim wyprzedzeniem poinformować działkowców wywieszając zawiadomienia na tablicach ogłoszeń.
MP
4. Walne zebrania w 2008 r.
Jak co roku Prezydium KR PZD wyda wzory dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia walnych zebrań, które zostaną przesłane do ogrodów. W ogrodach
natomiast należy rozpocząć przygotowania do walnego
zebrania, a więc uporządkować dokumentację, sprawdzić
i uzupełnić kartoteki działkowców, szczególnie dane
dotyczące członkostwa w PZD. Jest to istotne, bowiem
prawo czynnego udziału w walnym zebraniu mają wyłącznie członkowie Związku.
MP
5. Konferencje delegatów w ROD.
W ogrodach, w których jest ponad 300 członków zwyczajnych PZD, lub też znajdują się na kilku terenach, mogą odbywać się konferencje delegatów. Decyzje o odby-
ciu konferencji delegatów podejmuje zarząd ROD, który
równocześnie winien podzielić ogród na koła i określić
klucz wyborów delegatów w poszczególnych kołach.
18
Prawo udziału w konferencji delegatów mają delegaci
wybrani na zebraniach kół, które musza odbyć się w tym
roku, w którym odbywa się konferencja (przed jej od-
byciem), dlatego zarząd winien odpowiednio wcześniej
podjąć decyzje o odbyciu konferencji, aby zmieścić się
w statutowym terminie do 30 kwietnia.
MP
6. Zwolnienie z podatku rolnego.
Przed końcem 2007 roku należy złożyć do gminy
wniosek o zwolnienie z podatku rolnego, aby to zwolnienie obowiązywało od 1 stycznia 2008 r. Zwolnienie gruntów ROD z podatku rolnego jest zapisane
w ustawie o podatku rolnym, ale konieczne jest złożenie wniosku do gminy (zwolnienie obligatoryjne, ale
na wniosek podmiotu). Zwolnienie obowiązuje od następnego miesiąca po miesiącu, w którym został złożony wniosek, dlatego zarząd ROD winien go złożyć do
końca bieżącego roku. Niezależnie od zwolnienia, do
15 stycznia 2008 r. konieczne jest złożenie deklaracji
podatkowej.
MP
7. Minimalne wynagrodzenie za pracę w 2008 r.
Informujemy, że zgodnie z Rozporządzeniem Rady
Ministrów z dnia 11 września 2007 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2008 r.
od dnia 1 stycznia 2008 r. ustalone zostało minimalne
wynagrodzenie za pracę w wysokości 1.126,- złotych.
Oznacza to, że wynagrodzenie brutto pracownika, a więc
osoby zatrudnionej na podstawie umowy o pracę w peł-
nym wymiarze czasu pracy od dnia 1 stycznia 2008 r.
nie może być niższe od kwoty 1.126 zł. W odniesieniu
do pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze
czasu pracy wynagrodzenie powinno być proporcjonalne
do wymiaru czasu pracy. Tekst rozporządzenia opublikowany został w Dzienniku Ustaw nr 171 z 2007r.
poz. 1209.
JP
VI. PORADY PRAWNE
1. A
spekty podatkowe i ubezpieczeniowe związane z wypłatą
świadczeń pieniężnych z tytułu działania w organach
w rodzinnych ogrodach działkowych.
W dniu 22 sierpnia 2007 roku weszła w życie uchwała
nr 143/2007 Prezydium Krajowej Rady PZD w sprawie
świadczeń pieniężnych wypłacanych z tytułu działania
w organach w rodzinnych ogrodach działkowych(zob.
Biuletyn nr 10/2007). Uchwała ta zastąpiła dotychczasowe regulacje dotyczące diet pobieranych przez działaczy
w ogrodach z uwagi na stanowisko organów podatkowych, zgodnie z którym wypłacane diety nie korzystają
z ustawowego zwolnienia z podatku dochodowego od
osób fizycznych. W takim układzie utrzymanie możliwości wypłaty diet narażałoby działaczy ogrodowych
i Związek na niekorzystne konsekwencje podatkowe
wynikające z decyzji, które mogłyby podejmować urzędy
skarbowe.
Z tego względu Prezydium Krajowej Rady PZD wydało
powyższą uchwałę nr 143/2007 jako odpowiedź na problem rekompensowania strat ponoszonych przez działaczy
ogrodowych w związku z wypełnianiem obowiązków
statutowych. Uchwała ta pozwala bowiem uhonorować
działaczy związkowych za ich społeczną pracę poprzez
wypłatę odpowiednich świadczeń pieniężnych, które
podlegają rygorom określonym w ustawie z dnia 26 lipca
1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych
(Dz. U. z 1993 r. Nr 90, poz. 416 z późn. zm.). Jednocześnie konstrukcja przyjęta w uchwale nr 143/2007 powoduje, że wypłata świadczenia nie jest obciążona składkami
na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Poniżej przedstawiono podstawowe kwestie dotyczące podatkowych
i ubezpieczeniowych aspektów związanych z wypłatą
świadczeń w oparciu o omawianą uchwałę Prezydium
Krajowej Rady PZD.
Jeżeli chodzi o aspekt podatkowy, to zgodnie z art. 13
pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
za przychody z działalności wykonywanej osobiście
uważa się wynagrodzenia otrzymywane przez osoby,
niezależnie od sposobu ich powołania, należące do składu
zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów
stanowiących osób prawnych. W świetle powyższego,
19
świadczenia pieniężne wypłacana przez Związek z tytułu udziału w organach ROD, należy kwalifikować do
przychodów, o których mowa w powołanym wyżej art.
13 pkt 7 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie ma bowiem
wątpliwości, że świadczenia te są wypłacane w związku
z przynależnością danej osoby do konkretnego organu
ROD.
Konsekwencją takiej kwalifikacji przychodu jest,
spoczywający na organach PZD dokonujących wypłaty
przedmiotowych kwot, obowiązek płatnika, określony
w art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych. W myśl tej regulacji, płatnicy (zarządy ROD)
są obowiązani do obliczenia, pobrania od podatnika
i wpłacenia we właściwym terminie organowi podatkowemu zaliczek na podatek dochodowy w wysokości
19% należności pomniejszonej o koszty uzyskania przychodów. Jednocześnie na podstawie art. 42 powyższej
ustawy, płatnicy (zarządy ROD) w terminie do końca
stycznia roku następującego po roku podatkowym, są
obowiązani przesłać do urzędu skarbowego – właściwego
według miejsca prowadzenia działalności – roczne deklaracje według ustalonego wzoru. Ponadto w terminie do
końca lutego roku następującego po roku podatkowym
ci płatnicy są obowiązani przesłać podatnikom (działaczom pobierającym świadczenie) oraz urzędom skarbowym – właściwym według miejsca zamieszkania tego
podatnika – imienne informacje o wysokości dochodu
z tytułu wypłaconych świadczeń, sporządzone według
ustalonego wzoru.
Jeżeli chodzi o wysokość kosztów uzyskania przychodów, to została ona ustalona w art. 22 ust. 9 pkt 5 ustawy
podatkowej. Stosownie bowiem do tego przepisu, w 2008
roku koszty uzyskania przychodu z tytułów określonego
w art. 13 pkt 7 określono w sposób zryczałtowany w wysokości 111 zł 25 gr miesięcznie, a za rok podatkowy nie
więcej niż 1.335 zł, a jeżeli podatnik tego samego rodzaju
przychody uzyskuje od więcej niż jednego podmiotu,
roczne koszty uzyskania przychodu nie mogą przekroczyć
kwoty 2.002 zł 05 gr. Jak zatem z powyższego wynika,
wypłata świadczeń pieniężnych według uchwały do kwo-
ty 111 zł 25 gr miesięcznie spowoduje, że nie powstanie
dochód z tego źródła do opodatkowania, czyli płatnik
nie odprowadzi jakiejkolwiek zaliczki od wypłaconego
świadczenia. Oznacza to w rezultacie, że przykładowy
prezes zarządu ROD pobierający miesięcznie 40 zł na
podstawie uchwały nr 143/2007 otrzyma „do ręki” dokładnie taką kwotę. Z jego punktu widzenia powstanie
więc sytuacja taka, jakby korzystał ze zwolnienia podatkowego. Rozwiązanie przyjęte w uchwale jest zatem
zarówno korzystne dla beneficjentów świadczeń, jak
i zgodne z obowiązującym prawem podatkowym.
Przechodząc zaś do ubezpieczeniowych konsekwencji
wypłaty przedmiotowych świadczeń, należy zauważyć,
że zagadnienie to w zakresie składek na ubezpieczenia
społeczne zostało uregulowane w przepisach ustawy
z 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń
społecznych. Z regulacji tego aktu wynika, że od określonych wyżej świadczeń nie odprowadza się składek na
ubezpieczenia społeczne, jeżeli świadczenia te wypłacane
są z tytułu członkostwa w organie PZD jakim jest zarząd
ROD oraz ogrodowe komisje statutowe. Decydujący
w tym zakresie jest bowiem art. 6 ust. 1 ustawy o systemie
ubezpieczeń społecznych. Przepis ten enumeratywnie
wymienia osoby podlegające ubezpieczeniom. Nie ma
wśród nich osób należących do składu organów osób
prawnych. Jako niewymienieni w art. 6 ust. 1 powołanej
ustawy, osoby te z tytułu pełnionych funkcji nie podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, co
oznacza brak obowiązku odprowadzania składek na te
ubezpieczenia.
Jeżeli zaś chodzi o składki na ubezpieczenie zdrowotne,
to regulacje w tym zakresie znajdują się w ustawie z 27
sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych ze środków publicznych. Zasadniczo
z przepisów tej ustawy wynika, że świadczenia wypłacane
na rzecz członków organów PZD wolne są od obowiązkowych składek na to ubezpieczenie zdrowotne.
Mając na uwadze powyższe uwagi, należy stwierdzić,
że świadczenia pieniężne wypłacane z tytułu udziału w organach ROD nie podlegają również obciążeniu składkami
na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.
Tomasz Terlecki
2. Jaka jest funkcja i zasady wprowadzenia opłaty energetycznej?
Instytucja opłaty energetycznej została określona przez
uchwałę nr 33/2002 Prezydium Krajowej Rady PZD
w sprawie wprowadzenia wytycznych dla organów ROD
dotyczących zasad regulujących korzystanie z energii
elektrycznej w rodzinnych ogrodach działkowych (opublikowana w Biuletynie Informacyjnym nr 3 z 2002 roku).
Zgodnie z postanowieniami tej uchwały opłata ener-
getyczna jest corocznie uchwalana przez walne zebranie członków ROD, na uzasadniony wniosek zarządu
ROD.
Opłata energetyczna przeznaczona jest w szczególności
na pokrycie: strat powstających w trakcie przesyłu energii wewnątrz ogrodu, opłaty abonamentowej i składnika
stałego stawki sieciowej zawartych w rachunku wysta20
wianym przez zakład energetyczny ogrodowi oraz innych
obciążeń związanych z zarządzaniem siecią.
Wysokość opłaty energetycznej ustalana jest na podstawie danych z roku ubiegłego – w szczególności strat
wynikających z różnic pomiędzy wskazaniami licznika
głównego a sumą wskazań wszystkich podliczników do
niego podłączonych. Dane te powinny być podstawą
uzasadnienia wniosku zarządu dotyczącego wysokości
przedmiotowej opłaty.
Przy ustalaniu opłaty energetycznej należy uwzględnić
nadwyżki lub niedobory z zeszłego roku. W przypadku
wystąpienia nadwyżki nie można przeznaczyć jej na cele
inne niż obniżenie opłaty energetycznej w roku kolejnym
oraz na nakłady na sieć ogólnoogrodową.
Tomasz Terlecki
3. C
zy organa Związku mogą przywracać terminy, które zostały
uchybione?
Przepisy statutu PZD i regulaminu ROD nie regulują
wprost instytucji przywrócenia terminu. Jak jednak wynika
ze statutu, oprócz przepisów powszechnie obowiązujących,
postanowień statutu, regulaminów oraz uchwał organów
Związku, w PZD istnieje również powinność przestrzegania
zasad współżycia społecznego. Na podstawie tych zasad
istnieje możliwość przywracania uchybionych terminów.
Rozwiązanie to niewątpliwie zabezpiecza słusznie nabyte
prawa osób, które nie są w stanie ich wykonać z przyczyn
od siebie niezależnych, a w efekcie – czyni zadość poczuciu
słuszności. Ze względu na brak w przepisach związkowych
stosownych regulacji w zakresie przywracania terminów
można się posiłkować nie tylko odpowiednimi przepisami
Kodeksu Postępowania Administracyjnego, ale również
i przepisami Kodeksu Postępowania Karnego, Kodeksu
Postępowania Cywilnego oraz Ordynacji Podatkowej.
Warto zauważyć, że przedmiotowa kwestia jest w tych
aktach prawnych uregulowana niemal identycznie.
Kontynuując rozważania w tym przedmiocie, należy
określić podstawowe zasady dotyczące instytucji przywracania terminu.
1. Uprawnionym do złożenia wniosku o przywrócenie
terminu jest osoba mająca interes faktyczny i prawny
w załatwieniu sprawy będącej przedmiotem danego postępowania. Będzie to zatem osoba zainteresowana przywróceniem jej prawa do podjęcia pewnych czynności.
2. Organ Związku będzie obowiązany przywrócić termin, gdy zostaną spełnione łącznie następujące przesłanki: a) uchybienie terminowi nastąpiło bez winy zainteresowanego i brak winy zostanie uprawdopodobniony, b)
zainteresowany złożył wniosek o przywrócenie terminu
w ciągu siedmiu dni od ustania przyczyny uchybienia
terminu, c) zainteresowany dopełnił czynności, dla której
określony był termin jednocześnie ze złożeniem wniosku
o przywrócenie terminu.
3. Przy ocenie braku winy organ Związku powinien
przyjąć obiektywny miernik staranności, jakiej można
wymagać od strony dbającej należycie o swoje interesy.
Przy zastosowaniu tego miernika przywrócenie terminu
nie byłoby dopuszczalne, gdyby strona dopuściła się
choćby lekkiego niedbalstwa. W konsekwencji brak winy
strony zachodzi “tylko wtedy, gdy strona nie mogła przeszkody usunąć, nawet przy użyciu największego w danych
warunkach wysiłku”. Tytułem przykładu można wskazać
na podstawę do przywrócenia terminu polegającą na
niezawinionym przez zainteresowanego niedopełnienia
czynności w terminie wskutek obłożnej choroby uniemożliwiającej mu wniesienia wniosku.
4. Istnieje obowiązek uprawdopodobnienia okoliczności,
że uchybienie terminu nastąpiło bez winy zainteresowanego.
W doktrynie wskazuje się na następujące różnice między
udowodnieniem a uprawdopodobnieniem faktu (okoliczności): udowodnienie czyni istnienie pewnego faktu pewnym,
a uprawdopodobnienie – tylko prawdopodobnym. Udowodnienie służy celowi przekonania organu orzekającego o prawidłowości pewnego twierdzenia, uprawdopodobnienie jest
to czynność stwarzająca w świadomości organu mniejszy
lub większy stopień przekonania o prawdopodobieństwie
jakiegoś faktu. Strona powinna zatem uprawdopodobnić, że
mimo zachowania należytej staranności nie mogła dokonać
czynności w terminie z powodu istnienia przeszkody od niej
niezależnej, trudnej w danych warunkach do przezwyciężenia. Przeszkoda ta musi istnieć przez cały czas biegu terminu
przepisanego dla dokonania danej czynności.
5. Podanie zawierające żądanie przywrócenia terminu
do dokonania czynności procesowej należy wnieść do
właściwego organu w terminie siedmiu dni od dnia ustania
przyczyny uchybienia terminu. Ustanie przyczyny uchybienia terminu to z reguły ustanie przeszkody niemożliwej
do przezwyciężenia przez zainteresowanego, który dołożył należytej staranności. Ocena, czy strona dochowała
terminu do wniesienia wniosku o przywrócenie terminu,
a w szczególności, czy przeszkoda ustała w dniu, w którym w mniemaniu zainteresowanego ustała przyczyna
uchybienia należy do organu Związku, który może odmówić przywrócenia terminu z powodu spóźnienia wniosku.
Termin do wniesienia wniosku o przywrócenie terminu
nie może być przywrócony.
6. Zainteresowany powinien jednocześnie z wniesieniem
żądania o przywrócenie terminu dopełnić czynność, dla
której określony był termin. W przypadku zatem, gdy strona wnosi o przywrócenie terminu do wniesienia wniosku
21
powinna jednocześnie wnieść ten wniosek. W przypadku
gdy do organu właściwego wpłynie jedynie podanie o przywrócenie terminu, organ ten może odmówić przywrócenia
tego terminu, jeżeli do dnia doręczenia żądania organowi
nie dopełniono czynności, dla której ustanowiono termin.
Odnosząc powyższe uwagi do konkretnej sprawy właściwy organ Związku powinien zbadać, czy zainteresowana
osoba spełniła wszystkie powyższe przesłanki. Dopiero
bowiem stwierdzenie takiej okoliczności stanowić będzie
podstawę do przywrócenia jej uchybionego terminu.
Tomasz Terlecki
4. C
zy długotrwała i nieusprawiedliwiona nieobecność na
posiedzeniach zarządu ROD może stanowić podstawę do
odwołania danej osoby ze składu tego organu?
Zgodnie z § 50 ust. 1 Statutu PZD, organ Związku
lub jego członek może być odwołany w razie stwierdzenia, że nie wykonuje przyjętych obowiązków lub działa
na szkodę Związku. Przepis ten formułuje więc dwie
przesłanki, których spełnienie może stanowić podstawę do odwołania organu Związku. Celowym jest więc
zdefiniowanie pojęcia „niewykonywanie przyjętych
obowiązków” oraz „działanie na szkodę Związku”. Odnośnie pierwszego z nich, to należy przez nie rozumieć
takie działanie lub zaniechanie członka organu, które
skutkuje niewypełnieniem powinności nałożonych na
niego przez obowiązujące przepisy. Natomiast co do
znaczenia „działanie na szkodę Związku”, to zasadne
jest przyjęcie, że obejmuje ono wszelkie zachowania,
które prowadzą do uszczerbku interesu PZD, zarówno
w sferze majątkowej, jak i niemajątkowej (np. naruszanie
integralności Związku czy pogorszenie jego społecznego
wizerunku).
W powyższym kontekście zasadnym jest przywołanie §
43 ust. 1 statutu PZD. Przepis ten bowiem określa podsta-
wowe obowiązki członka organu PZD, do których m.in.
zalicza aktywne uczestnictwo w pracach danego organu.
Uzyskanie mandatu w jakimkolwiek organie Związku
powoduje bowiem nawiązanie szczególnego stosunku
prawnego pomiędzy działkowcem a PZD, który rodzi
po obu stronach określone prawa i obowiązki. Na podstawie tego stosunku Związek ma prawo oczekiwać od
takich osób sprawujących mandaty w jego organach
odpowiedniej postawy charakteryzującą się pewną gotowością i dyspozycyjnością w zakresie wykonywania
określonych zadań statutowych PZD. Podstawowym
takim zadaniem jest udział w posiedzeniach organu,
którego dana osoba jest członkiem. Niemożność udziału
powodująca długotrwałą nieobecność w posiedzeniach
organu musi być więc postrzegane w kategoriach naruszenia podstawowego obowiązku członka organu PZD,
gdyż świadczy o braku woli dalszego działania w jego
strukturach. W konsekwencji może to stanowić podstawę
do odwołania danej osoby ze składu organu Związku,
w tym zarządu ROD.
Tomasz Terlecki
VII. INFORMACJE
1. Kolejne dotacje dla ROD.
Prezydium Krajowej Rady PZD w październiku przyznało kolejne dotacje dla 35 rodzinnych ogrodów działkowych na łączna kwotę 155.500 zł.
Krajowa Rada i Okręgowe Zarządy PZD od początku
bieżącego roku udzieliły pomocy finansowej w formie
dotacji dla 948 rodzinnych ogrodów działkowych na łączną kwotę 5.365.023 złotych. W ramach tych dotacji były
realizowane w ROD następujące zadania inwestycyjno­
‑remontowe: w 171 przypadkach dotyczyły realizacji zadań w zakresie sieci energetycznych, w 217 przypadkach
dotyczyły realizacji zadań w zakresie sieci wodociągowej,
w 264 przypadkach dotyczyły realizacji zadań w zakresie
budowy i remontów ogrodzeń, w 237 przypadkach dotyczyły budowy i modernizacji budynków świetlicowych
lub gospodarczych.
MK
2. Podpisy w obronie ustawy o ROD.
Do dnia 12 listopada br podpisy na listach w obronie ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych złożyło
614001 działkowców.
Działkowcy są przekonani, że ustawa z dnia 8 lipca
2005 r o rodzinnych ogrodach działkowych, to gwarant
ich uprawnień i przywilejów w ROD. Środowisko dział22
kowe jest w pełni zaangażowane w obronę tego aktu
prawnego, gdyż już blisko 70 % rodzin użytkujących
działki w rodzinnych ogrodach działkowych jest prze-
ciwnych jakimkolwiek próbom zmian lub uchylania tego
aktu prawnego.
MK.
3. Pożyczki z Funduszu Samopomocowego.
Prezydium Krajowej Rady PZD w październiku br przyznało kolejne pożyczki z Funduszu Samopomocowego
dla 11 ROD na łączna kwotę 331.000 złotych. Rodzinne
ogrody działkowe chętnie korzystają z tej formy pomocy
na realizację zadań inwestycyjnych i remontowych..
Taki system umożliwia zarządom ROD szybką realizację zadania, a równocześnie pozwala na zgromadzenie
środków na uregulowanie rat. Od początku bieżącego roku
pożyczki z Funduszu Samopomocowego otrzymały 34 rodzinne ogrody działkowe na łączną kwotę 906.000 złotych.
MK.
4. Tragedia działkowców z ROD „Dalia” w Gliwicach.
ROD„Dalia” w Gliwicach powstał w 1980 r. Działkowcy nieprzerwanie uprawiali tam działki inwestując
środki finansowe i wkładając serce i pracę w swe niewielkie skrawki ziemi. W dniu 10.08.07. Krajowa Rada
PZD została zaalarmowana przez działkowców z ogrodu
o tym, że ich działki zostały praktycznie zrównane z ziemią przez właściciela. Okazało się, że ich działki nabył
p. Adam M., w celu szybkiego wybudowania komisu
samochodowego. Aktualny właściciel nabył działkę od
pani Marii K, uzyskała prawo do działki w drodze dziedziczenia, jeszcze przed powstaniem ogrodu, ale ujawniła
je dopiero w 1997 r.
Zatem wszystkie zdarzenia, jakie miały miejsce w okresie od 1980 do 1997 r. w stosunku do tej nieruchomości
zostały pominięte milczeniem. Tymczasem PZD uzyskał
prawo do ziemi od Skarbu Państwa, który dysponował
nią jak własną. Zadać należy pytanie – dlaczego SP, nie
ujawnił swojego prawa w księdze wieczystej. Związek
nie wiedział też o zmianach prawnych gruntu do chwili,
gdy pani K wystąpiła do PZD z żądaniem zapłaty 100
000 zł za bezumowne korzystanie z gruntu. Po tej wiadomości OZ próbował nawiązać kontakt z właścicielką
i rozwiązać sprawę polubownie. Niestety p. Maria K.
unikała rozmów odkładając terminy kolejnych spotkań.
Wkrótce powody takich działań stały się jasne. Teren
sprzedano kolejnej osobie, nawet nie informując PZD
o podjętej decyzji. Nabywca wtargnął na teren nie licząc
się z działkowcami i bezwzględnie zniszczył dorobek ich
życia. Przekazane przez działkowców informacje były
tak bulwersujące, że mogły uchodzić za wręcz nieprawdopodobne. Trudno bowiem przyjąć ze spokojem fakt,
że za pomocą ciężkiego sprzętu, zniszczono 14 zagospodarowanych działek. Na teren weszły brygady, które
rozpoczęły brukowanie całego placu nie pozostawiając
żadnych śladów po ogrodzie.
KR PZD nie mogła pozostać obojętna na takie łamanie
praw działkowców. W celu pilnego wyjaśnienia sprawy
na miejsce zdarzenia skierowano komisję składającą
się z przedstawicieli KR i Okręgowego Zarządu Śląskiego. Rzeczywistość okazała się jeszcze okrutniejsza
niż przypuszczano. Oczom uczestników wizji lokalnej
ukazały się zniszczone działki, nienadające się do dalszego użytkowania. Jak bowiem korzystać z przeciętej
na pół, pozbawionej dachu murowanej altanki, przez
którą przebiega betonowy płot ustawiony przez nowego
właściciela, a pozostawiona użytkownikowi działka stanowi jedynie niewielki skrawek uprawianej dotychczas
powierzchni? Właściciel wzdłuż granicy geodezyjnej
działki postawił ogrodzenie, niszcząc wszystko, co na
niej stało. Z relacji pokrzywdzonych działkowców wynikało, że w miesiącu maju 2007 r. nowy właściciel
wdarł się na teren ogrodu w obstawie ochroniarzy i robotników. Następnie ciężki sprzęt zniszczył nasadzenia
i infrastrukturę. Okręg zmuszony został do pospiesznej
inwentaryzacji majątku działkowców, a użytkownicy
ratowali mienie przenosząc je na zachowany teren ROD.
Obecnie zagarnięty obszar wyłożono kostką brukową,
a pracujące tam brygady robotników obojętnie zerkają
na tragedię działkowców. W miejscu zielonego ogrodu
powstanie komis samochodowy. Co ciekawe drogę dojazdowa do niego poprowadzono bezprawnie przez teren
należący do PZD, do którego nowy właściciel nie ma
żadnych praw.
Ustalenia poczynione na miejscu przez zespół były
przedmiotem analizy na posiedzeniu Prezydium KR PZD
w dniu 22.08.07 r. W jej wyniku przyjęto szereg czynności które winny być podjęte w obronie działkowców
i Związku. Kolejne posiedzenie postanowiło, że Związek
wystąpi do prokuratury z doniesieniem o popełnieniu
przestępstwa; pomoże poszkodowanym działkowcom
w skierowaniu stosownych pozwów do sądu i sam wystąpi
o przywrócenie naruszonego posiadania oraz o odszkodowanie za zniszczony majątek Związku, który znajdował
się na nieruchomości. Związek wystąpi też do organów
23
nadzoru budowlanego o zbadanie legalności prac prowadzonych na spornej nieruchomości. Zarówno Krajowa
Rada jak i okręg systematycznie realizują zadania ustalone przez Prezydium.
Tak więc Związek nie pozostawi działkowców w osamotnieniu. Zamierza ich bronić wszelkimi dostępnymi w prawie
sposobami. Nie może być tak, żeby pieniądze i bezwzględność zdominowały prawo i sprawiedliwość społeczną.
GF
VIII. OKRĘGOWE ZJAZDY
1. Okręgowy Zjazd Delegatów PZD w Katowicach
VI Zjazd Delegatów PZD Okręgu Śląskiego w Katowicach
5 października 2007 roku w auli Uniwersytetu Śląskiego na Wydz. Radia i Telewizji, odbył się VI Zjazd
Delegatów PZD Okręgu Śląskiego w Katowicach.
W Zjeździe uczestniczyło 322 Delegatów, przedstawicieli prawie 100 tys. rodzin działkowców śląskich zrzeszonych oraz zaproszeni goście i członkowie ustępujących
władz okręgowych i Komisji Statutowych.
Owacyjnie przywitano szczególnego gościa jakim był
Prezes PZD Pan Eugeniusz Kondracki – Prezydent Międzynarodowego Biura Ogrodów Działkowych i Rodzinnych.
Po uroczystym wprowadzeniu sztandarów i odegraniu
hymnów: narodowego i Polskiego Związku Działkowców, Prezes OZ Śl. Pan Jerzy Leśniak dokonał otwarcia
VI Zjazdu Delegatów PZD Okręgu Śląskiego.
W dowód wdzięczności i uznania zasług w obronie
praw działkowców, Ogrodów i Polskiego Związku Działkowców – Prezes OZ ŚL Jerzy Leśniak w imieniu delegatów VI Zjazdu Delegatów Okręgu Śląskiego, składając
serdeczne życzenia wielu sukcesów i satysfakcji z pracy
dla Związku, zdrowia oraz wszelkiej pomyślności w życiu
osobistym i rodzinnym Panu Eugeniuszowi Kondrackiemu Prezesowi PZD, wręczył symboliczną pamiątkową
statuetkę.
Dyplomami Krajowej Rady i Okręgowego Zarządu za
ofiarną pracę na rzecz ogrodów, działkowców i Związku, umacniania zasad demokratycznej samorządności
i rzetelnego wypełniania obowiązków w okresie kadencji 2002-2007 uhonorowani zostali zasłużeni działacze
Okręgowego Zarządu, Okręgowej Komisji Rewizyjnej,
Okręgowej Komisji Rozjemczej i inni działacze Rodzinnych Ogrodów Działkowych.
Następnie Pan Prezes PZD Eugeniusz Kondracki dokonał aktu wbicia honorowego gwoździa do drzewca sztandaru nadanego przez Krajową Radę, ROD im. Ks. Dzierżona w Knurowie z Delegatury Rejonowej w Gliwicach.
Obrady Zjazdu przebiegały w atmosferze troski, oraz
wysokiej odpowiedzialności i dyscypliny wyrażającej się
społeczną i polityczną dojrzałością delegatów na sprawy
Związku i Rodzinnych Ogrodów Działkowych. Uzyskano
aprobatę do opracowanego realnego programu rozwoju
ROD i poszczególnych dziedzin działalności OZ w nowej
kadencji, organizowania realizacji tego programu i zdobywania poparcia społecznego dla objętych nim zadań.
Przed Zjazdem odbyto 11 spotkań z Delegatami na
Zjazd we wszystkich Delegaturach Rejonowych, dokonując rozliczeń z działalności za ubiegłą kadencję i wytyczenie kierunków dalszej działalności wszystkich struktur
Okręgowego Zarządu Śląskiego. W dyskusji podkreślano,
że wytyczanie programów wymaga trafnej oceny możliwości, wnikliwej analizy i wysuwania na czoło zadań
zaspokajających potrzeby Ogrodów i działkowców.
Rozpatrzone zostały i zatwierdzone sprawozdania
z działalności OZ Śl. i Komisji Statutowych za okres
kadencji, oraz udzielono absolutorium ustępującemu
Okręgowemu Zarządowi jak również uchwalony został
program działania OZ.
W dalszej kolejności obrad Zjazdu wybrano 39 osobowy Okręgowy Zarząd, 11 osobowe składy Komisji
Statutowych, oraz 39 Delegatów na Zjazd Krajowy. Na
I Posiedzeniu OZ Śl. Prezesem wybrano Jerzego Leśniaka, wiceprezesami zostali Józef Noski i Michał Krawczyk,
sekretarzem – Józef Brzozowski, a skarbnikiem – Aniela
Buczek. Członkami Prezydium zostali: Jan Nowakowski,
Jan Mathias, Bogdan Szymański, Stanisław Buk, Karol
Wilczek, Jerzy Gorzkowski.
Przewodniczącym Okręgowej Komisji Rewizyjnej
został Eugeniusz Lubosch, natomiast funkcję Przewodniczącego Okręgowej Komisji Rozjemczej powierzono
Szymonowi Marczewskiemu.
W dyskusji, oraz w słowie końcowym Prezes Związku
Pan Eugeniusz Kondracki pokreślił postawę samorządów
ogrodów i działkowców, jak również zaangażowanie
tysięcy społeczników ze wszystkich organów PZD. Wykazali oni, mówił Prezes, że Związek jest w stanie przeciwdziałać zagrożeniom. W momentach największych
ataków na jedność naszej organizacji działkowcy i aktyw
ROD stanęły wspólnie do obrony naszych ideałów i wartości. Pozwala to na twierdzenie, że aktywność Związku
na wielu obszarach może być realizowana w sposób
rzetelny i fachowy, a Polski Związek Działkowców,
24
łącząc w jedną całość tradycję z nowoczesnością, wychodzi naprzeciw potrzebom działkowców. Musimy mieć
pełną świadomość, mówił dalej, że realizacja programu
wymaga ogromnej pracy, ale cel jakim jest dobro działkowca i ogrodów działkowych jest tego wart. W dalszej
części wypowiedzi, Prezes Kondracki ustosunkował się
do spraw terenowych OZ Śl. oraz szeroko przedstawił
sprawy związane z I Pielgrzymką działkowców do Częstochowy na Jasną Górę.
Kończąc obrady VI Zjazdu, rozpatrując wnioski
z dyskusji, wnioski ze sprawozdań organów OZ Śl.
i wnioski z wystąpienia Prezesa Eugeniusza Kondrackiego podjęto uchwały w tym programowe. Ponadto
uczestnicy Zjazdu podjęli Stanowisko w sprawie obrony praw działkowców, ogrodów i Polskiego Związku
Działkowców.
VI Zjazd Delegatów PZD Okręgu Śląskiego wypełnił
wszystkie obowiązki wynikające ze Statutu PZD.
Prezes Okręgowego Zarządu Śląskiego
/-/ Jerzy Leśniak
STANOWISKO
VI Zjazdu Delegatów Polskiego Związku Działkowców Okręgu Śląskiego w Katowicach
z dnia 5 października 2007 roku
w sprawie obrony praw działkowców, ogrodów i Polskiego Związku Działkowców
W programie VI Zjazdu Delegatów PZD Okręgu Śląskiego, którego głównym zadaniem jest wybór struktur
Okręgowego Zarządu Śląskiego i wybór delegatów na
Krajowy Zjazd Delegatów, znalazł się najważniejszy
dla nas wszystkich temat dotyczący aktualnej sytuacji
Związku.
Trwająca od czasu przemian ustrojowych, walka – formalnie z Polskim Związkiem Działkowców – a faktycznie
z ideą ogrodów jako urządzeń użyteczności publicznej,
w ostatnich kilkunastu miesiącach uległa bezprzykładnemu nasileniu. Cel ataków skierowanych przeciwko Polskiemu Związkowi Działkowców jest czytelny. Politycy
PiS nie ukrywają zamiaru likwidacji Związku.
Propozycje zawarte w kolejnych projektach ustaw
w sprawie ogrodów działkowych zmierzają do ograniczenia niezależności, samorządności i samodzielności
ogrodów poprzez podporządkowanie terenów ogrodów
władzom gmin.
Wizja zmian nakreślanych w kolejnych projektach jest
sprzeczna z interesem bezpośrednio zainteresowanych,
czyli działkowców.
W następstwie działań mających na celu uchylenie lub
zmianę ustawy zagrożone zostały przyznane przez ustawę
prawa działkowców oraz gwarancje istnienia ogrodów
w infrastrukturze miast
Kolejne projekty ustaw nie są konsultowane ze środowiskiem ludzi, których zmiany mają dotyczyć. Wręcz
przeciwnie, projekty te są tworzone wbrew woli działkowców, wbrew woli Związku, który dysponuje ponad
600 tysiącami podpisów składanych w obronie ustawy
o rodzinnych ogrodach działkowych i przeciwko wprowadzaniu w tej ustawie jakichkolwiek zmian.
Uczestnicy obrad VI Zjazdu Delegatów Okręgu Śląskiego w Katowicach stwierdzając, że tylko silny i samorządny Związek jest gwarantem istnienia ogrodów
– gwarantem realizacji przez ogrody funkcji rekreacyjnych, społecznych i integracyjnych, stanowczo żądają
zaniechania przez polityków ataków na Polski Związek
Działkowców.
Uczestnicy Zjazdu stanowczo sprzeciwiają się próbom
rozwiązania Polskiego Związku Działkowców i próbom
uchylenia lub zmiany ustawy o rodzinnych ogrodach
działkowych.
VI Zjazd Delegatów PZD Okręgu Śląskiego w Katowicach zwraca się z apelem do działkowców, do wszystkich ludzi, dla których ogrody są ważnym elementem
infrastruktury miast, o zdecydowane przeciwstawienie
się atakom na Związek i próbom zmiany lub uchylenia
ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych. W walce
o utrzymanie i rozwój ogrodów działkowych nie powinno
zabraknąć nikogo, komu leży na sercu przetrwanie idei
ogrodnictwa działkowego – zachowanie ogrodów działkowych w krajobrazie polskich miast i gmin.
VI Okręgowy Zjazd zwraca się o pomoc w powyższej
sprawie do wszystkich organizacji społecznych i związków zawodowych.
Uczestnicy Zjazdu wyrażają pełne poparcie dla Krajowej Rady PZD w jej działaniach mających na celu obronę
ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych, zachowanie
ogrodów i rozwój idei ogrodnictwa działkowego, zapewniając równocześnie, że działkowcy okręgu śląskiego
nie zrezygnują z obrony idei ogrodnictwa działkowego,
która to idea jest społecznie użyteczna i zasługuje na
przetrwanie.
Przewodnicząca Komisji Uchwał i Wniosków
/-/ Beata Bacia
25
Przewodniczący Zjazdu
/-/ Józef Noski
2. Okręgowy Zjazd Delegatów PZD w Częstochowie
Informacja z Okręgowego Zjazdu Delegatów PZD w Częstochowie,
odbytego w dniu 06.10.2007 roku.
W dniu 06.10.2007 roku w Sali Sesyjnej Urzędu Miasta
Częstochowy obradował VII Okręgowy Zjazd Delegatów
PZD okręgu Częstochowskiego. W zjeździe uczestniczyli
delegaci oraz członkowie ustępujących władz jak również
zaproszeni goście.
Krajową Radę Polskiego Związku Działkowców reprezentował dr Zbigniew Kielak.
Wśród gości zaproszonych w VII Okręgowym Zjeździe
Delegatów PZD uczestniczyli:
Prezydent Miasta Częstochowy­‑Tadeusz Wrona.
Posłanka na Sejm RP­‑Halina Rozpondek.
Naczelnik Wydziału Ochrony Środowiska U.M. Częstochowy – Zbigniew Kaleta.
Kandydaci do parlamentu Danuta Polak, Janusz Adamkiewicz z listy LiD oraz Konrad Głębocki jako kandydat
niezależny na Senatora.
przestrzeni istnienia ruchu ogrodnictwa działkowego.
Potwierdzi ponadto wolę dalszego regulowania stanów
prawnych ROD.
Głos w dyskusji zabrało 11 uczestników Zjazdu. Najważniejszymi sprawami poruszanymi przez dyskutantów
były między innymi:
1. Bezpieczeństwo działkowców i ogrodów,
2. Dalsza regulacja stanów prawnych ROD,
3. Działalność inwestycyjno­‑remontowa na podstawie
otwartego długofalowego programu modernizacji i zagospodarowania ROD,
4. Działalność społeczna organów związku,
5. Wybory parlamentarne,
6. Obrona ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych.
Zabierając głos przedstawiciel Krajowej Rady dr Z. Kielak omówił w swoim wystąpienia najistotniejsze sprawy
dotyczące procesu rejestracji Związku, działań w obronie
ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych oraz wyborów parlamentarnych. Ważne zdania dotyczą realizacji
długofalowego programu rozwoju i modernizacja ROD
oraz bezpieczeństwa w ogrodach. Podczas wystąpienia
dr Z. Kielak omówił Krajowe Dni Działkowca dziękując
organizatorom oraz Prezydentowi Miasta Częstochowy
za pomoc w organizacji Działkowego Święta. Wystąpienie przedstawiciela Krajowej Rady zebrani nagrodzili
gromkimi brawami.
Po oficjalnym otwarciu Zjazdu poprzedzonym wprowadzeniem 4 pocztów sztandarowych oraz odegraniem
hymnu państwowego oraz związkowego przystąpiono do
wręczenia odznaczeń.
Podczas Zjazdu wyróżniono najbardziej zasłużonych
członków PZD oraz działaczy odznakami związkowymi.
Odznaczenie „Za zasługi dla PZD” otrzymał również
Prezydent Miasta Częstochowy dr Tadeusz Wrona oraz
G. Cencora, T. Dobosz, E. Krystaszek, Z. Kozak, B.
Sołtysiak, J. Tauzowski, T. Tondel, J. Wawszczak i A.
Więcławik.
Złotymi odznakami „Zasłużony Działkowiec” odznaczeni zostali: E. Felski, F. Lesik, B. Łyczba, S. Rączka,
K. Szafel.
Ponadto Dyplomami Prezesa Związku wyróżniono 28
członków byłego Okręgowego Zarządu oraz Komisji
Statutowych za ofiarną pracę na rzecz działkowców,
ogrodów i Związku, umacnianiu demokratycznych zasad
samorządności oraz rzetelne wypełnianie obowiązków
organizacyjnych.
Kolejnym punktem obrad było udzielenie absolutorium
nowych władz:
1. Okręgowy Zarząd
21 osób
2. Okręgowa Komisja Rewizyjna
7 osób
3. Okręgowa Komisja Rozjemcza
7 osób
Na pierwszym posiedzeniu Okręgowego Zarządu ponownie Prezesem wybrano jednogłośnie Andrzeja Wosika. Wiceprezesem został Stanisław Jucha, Sekretarzem
Adam Więcławik, a Skarbnikiem Krzysztof Szafel. Skład
7-osobowego Prezydium OZ uzupełniają Kazimierz Kosiada, Marian Gradzik oraz Stanisław Nowak.
Po wysłuchaniu referatu sprawozdawczo­‑programowego
wygłoszonego przez Prezesa Andrzeja Wosika oraz sprawozdań komisji statutowych PZD przystąpiono do dyskusji.
Prezydent Częstochowy w swoim wystąpieniu nawiązał
do organizacji Krajowych Dni Działkowca oraz podkreślił
swoje stanowisko w sprawie współpracy z działkowcami jak również podkreślił poparcie jakiego udzielił
działkowcom w obronie słusznych praw nabytych na
Przewodniczącym Okręgowej Komisji Rewizyjnej został ponownie kol. Eugeniusz Berski, a Komisji Rozjemczej Dariusz Czerwik.
Okręgowy Zjazd Delegatów wybrał ponadto 3 delegatów na Krajowy Zjazd PZD w osobach: Prezes Andrzej
Wosik oraz Kazimierz Kosiada i Marian Gradzik.
26
Na zakończenie Zjazd przyjął Uchwałę programową
oraz stosowne uchwały.
Ponadto uczestnicy Zjazdu przyjęli dwa stanowiska
dotyczące wyborów parlamentarnych oraz w sprawie
obrony ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych i jedności Związku.
Po wyprowadzeniu sztandarów VII Okręgowy Zjazd
Delegatów PZD w Częstochowie zakończył obrady.
Sekretarz OZ
/-/ Adam Więcławik
Stanowisko
VII Okręgowego Zjazdu Delegatów Polskiego Związku Działkowców w Częstochowie
z dnia 06.10.2007.
w sprawie: obrony ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych i jedności Związku.
Polski Związek Działkowców po raz kolejny w swojej
110-letniej historii staje przed trudnym zadaniem obrony
należnych mu praw zagwarantowanych ustawą o rodzinnych ogrodach działkowych z dnia 08.07.2005 roku.
Posłowie Prawa i Sprawiedliwości jeszcze raz próbują
grać na uczuciach tych najbardziej pokrzywdzonych
emerytów i rencistów oraz bezrobotnych, dla których
uprawa działki jest sensem życia.
Uchwalona przez Sejm RP ustawa o rodzinnych ogrodach działkowych jest aktem nowoczesnym, zapewniającym należne prawa nabyte na przestrzeni istnienia ogrodnictwa działkowego w Polsce oraz dająca podstawy pod
rozwój ogrodów działkowych dla przyszłych pokoleń.
Działkowcy sami brali udział w jej tworzeniu i uznają,
że odpowiada ich potrzebom. Uchwalenie jej przez Sejm
RP było dużym sukcesem działkowców i ukoronowaniem
dorobku ruchu ogrodnictwa działkowego w Polsce.
Okręgowy Zjazd Delegatów Polskiego Związku Działkowców w Częstochowie wyraża swoje oburzenie przeciwko takim praktykom stosowanym przez ugrupowania polityczne w stosunku do rodzinnych ogrodów działkowych.
Ogrody nie są miejscem walki politycznej lecz miejscem uprawy warzyw i owoców stanowiącym uzupełnienie skromnego domowego budżetu, miejscem wypoczynku po pracy dla wielopokoleniowej działkowej
rodziny. Ogrody to również miejsce odpoczynku dla
ludzi w podeszłym wieku oraz miejsce nauki przyrody
dla dzieci i młodzieży.
Rola ogrodów działkowych jest doceniana również
przez naszych sympatyków oraz władze samorządowe,
które zdają sobie sprawę z pozytywnej roli rodzinnych
ogrodów działkowych wśród lokalnej społeczności.
Okręgowy Zjazd Delegatów Polskiego Związku Działkowców w Częstochowie zwraca się do wszystkich działkowców, Zarządów Rodzinnych Ogrodów Działkowych
o aktywne włączenie się do obrony ustawy o rodzinnych
ogrodach działkowych.
Na naszym terenie nie ma ogrodu, który nie podjąłby
sprawy obrony ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych. Działkowcy dobrze wiedzą, że tylko wspólną walką
można osiągnąć cele zagwarantowane nam działkowcom
w naszej ustawie. Zdajemy sobie sprawę, że jedynie będąc
w strukturach Polskiego Związku Działkowców jesteśmy
pewni obrony, którą Związek skutecznie na przestrzeni
wielu lat potrafi zapewnić polskim działkowcom.
Działkowcy brońmy tego co dobrze funkcjonuje
i sprawdza się w życiu dla przyszłych pokoleń działkowej rodziny. Naszymi sprzymierzeńcami są nie tylko
nasi sympatycy oraz samorządy lokalne, ale również
organizacje międzynarodowe, które popierają nasze
starania o dalszy rozwój i istnienie ruchu ogrodnictwa
działkowego w Polsce.
Uczestnicy VII Okręgowego Zjazdu Delegatów PZD
w Częstochowie
Częstochowa, 6 października 2007.
3. Okręgowy Zjazd Delegatów PZD w Gorzowie Wielkopolskim
Informacja z Okręgowego Zjazdu Delegatów PZD w Gorzowie Wlkp.
W dniu 22 września 2007 r. w Sali Sesyjnej Urzędu
Miasta Gorzowa Wlkp. odbył się VIII Okręgowy Zjazd
Delegatów okręgu gorzowskiego. Uczestniczyło w nim
54% wszystkich delegatów, ustępujące władze oraz za27
proszeni goście. Wśród zaproszonych gości uczestniczyli
między innymi: Pan Marian Pasiński – członek Prezydium
Krajowej Rady PZD, dr Andrzej Kunt – burmistrz MiG
Kostrzyna nad Odrą oraz poseł RP Jan Kochanowski.
Odznaczono 4 osoby odznakami „Za zasługi dla Polskiego Związku Działkowców” oraz 6 osób złotą odznaką
„Zasłużonego działkowca”. Dyplomami Prezesa KR
PZD za ofiarną pracę na rzecz działkowców, ogrodów
i Związku wyróżniano 39 członków byłego Okręgowego
Zarządu oraz komisji statutowych.
Pan M. Pasiński podziękował za zaproszenia na Zjazd
i w imieniu Prezesa Krajowej Rady PZD Eugeniusza
Kondrackiego przekazał pozdrowienia i podziękowania
ustępującym władzom. Podkreślił, iż dorobek gorzowskiej organizacji jest znaczny i niepodważalny. Odczytał
również list od Okręgowego Zarządu w Zielonej Górze,
życząc delegatom owocnych obrad oraz podjęcia uchwał,
które będą powodem do satysfakcji dla działkowców
z okręgu gorzowskiego.
Pan dr A. Kunt podziękował za odznaczenie, które przyjął jako dowód uznania dla kostrzyńskiego samorządu
i powiedział: „Samorząd Kostrzyna zaspakajając potrzeby
swoich mieszkańców postanowił wspierać ogrody na
swoim terenie. Działkowcy to najbardziej wyróżniająca
się grupa społeczna na terenia miasta. Miasto dofinansowuje ich działania, wspiera finansowo wiele inwestycji
i poczynań działkowców”.
Z kolei poseł Jan Kochanowski, który gratulował członkom OZ wspaniałej pracy w celu umacniania działań
Polskiego Związku Działkowców powiedział: „uważam,
że należy sprzyjać działkowcom i nie niszczyć bez potrzeby ich pracy, należy popierać ich działania. Życzę
rozkwitu PZD”.
Referat sprawozdawczo – programowy wygłosił Prezes
Okręgowego Zarządu Tadeusz Śmigiel.
Pan P. Wilms w swojej wypowiedzi na temat: „Ogród
moja miłość”, podkreślił miłość działkowców do ogrodów, zachwalał nowe nasadzenia, podkreślił dumę jaką
osiąga działkowiec ze swoich działań i w sposób poetycki namawiał działkowców do odwiedzania ogrodów
w różnych porach roku, do fotografowania ich, a w nich
kwiatów i innych roślin.
Pan R. Sikorski z ROD „Piastowski” w Międzyrzeczu
wyraził nadzieję, że już nikt nie będzie wracał do spraw
likwidacji naszego Związku i ogrodów po 21 października
br. „My działkowcy nie chcemy, aby ktoś z zewnątrz
ingerował w nasze sprawy. Będziemy robić wszystko,
aby do tego nie dopuścić”.
Pan J. Wanat z ROD „Osiedle Leśne” w Kostrzynie n/O
przedstawił swoje przemyślenia. „Siła Związku zależy
od jego przedstawicieli, a także od osób z nim współpracujących, dlatego Związek powinien starać się mieć we
władzach miast i gmin swoich ludzi”.
Pan Z. Krzywak z ROD „Roszarnik” w Gorzowie Wlkp.
podziękował OZ PZD w Gorzowie Wlkp. za ochronę
naszych ogrodów oraz zabezpieczanie interesów działkowców. Potwierdził, iż ważną sprawą jest zagospodarowanie wolnych działek. Przeglądy ujawniły, że ogrody
się starzeją, dlatego należy je modernizować. Złożył
wniosek o przywrócenie do naszego Okręgu ogrodów
z rejonu Barlinka, Myśliborza, Dębna.
Dyskusję podsumował Prezes OZ T. Śmigiel
Po przerwie ogłoszonej przez Przewodnicząca Zjazdu Panią Irenę Krzyżanowską delegaci udzielili absolutorium ustępującym władzom Okręgu oraz uchwalili stany osobowe nowych władz: Okręgowy Zarząd
– 25 osób, Prezydium OZ – 9 osób, Okręgowa Komisja
Rewizyjna – 7 osób i Okręgowa Komisja Rozjemcza
– 7 osób.
Na pierwszym posiedzeniu Okręgowego Zarządu wybrano: prezes – Tadeusza Śmigiel, wiceprezesów – Alfred
Wójtowicz oraz Piotr Wilms, sekretarz – Irena Krzyżanowska, skarbnik – Tadeusz Centkowski oraz członków
– Zbigniew Krzywak, Romuald Sikorski, Władysław
Przymuszała i Henryk Wieliczko.
Okręgowa Komisja Rewizyjna ukonstytuowała się
w składzie: Marian Leszkowicz – przewodniczący, Ryszard Dryjański – zastępca przewodniczącego, Teresa Romańska – zastępca przewodniczącego, Krystyna
Marczyńska – sekretarz, oraz Piotr Kania, Franciszek
Jurgiewicz i Tadeusz Radzi – członkowie.
Okręgowa Komisja Rozjemcza ukonstytuowała się
w składzie: przewodniczący: Zbigniew Borowczak,
zastępca przewodniczącego – Alina Lipiec, zastępca
przewodniczącego – Krystyna Bieńkowska, sekretarz
– Jadwiga Święcich oraz Jerzy Wanat, Józef Tumłowski
i Ryszard Kapusta – członkowie.
Zjazd wybrał również 6 delegatów na Krajowy Zjazd
Delegatów w osobach: Tadeusz Śmigiel, Alfred Wójtowicz, Piotr Wilms, Irena Krzyżanowska, Romuald
Sikorski oraz Marian Leszkowicz.
Zjazd uchwalił program działania na nową kadencję
oraz podjął uchwałę w sprawie podziękowania Prezesowi
KR PZD.
Całą uroczystość uświetnił występ Chóru „Kalina”,
pod kierownictwem pani Zofii Raubo, – (działającego
przy osiedlowym Klubie Kultury „Zodiak” w Gorzowie
Wlkp., którego kierownikiem jest Z. Krzywak – prezes
ROD „Roszarnik”).
Prezes Okręgu
/-/ Tadeusz Śmigiel
28
Uchwała Nr 4/2007
Okręgowego Zjazdu Delegatów Polskiego Związku Działkowców w Gorzowie WIkp.
w dniu 22 września 2007 r.
w sprawie podziękowania Panu Prezesowi KR PZD mgr int Eugeniuszowi Kondrackiemu
Delegaci VIII Okręgowego Zajazdu Delegatów PZD
biorąc pod uwagę wieloletnie kierowanie Krajową Radą
PZD oraz osobiste zaangażowanie w obronę ogrodów
wyrażają serdeczne podziękowanie.
Ostatni okres to czas permanentnej walki o istnienie
ogrodów, które pewnym siłom politycznym przeszkadzają
w ich istnieniu.
Gorzów Wlkp., 22 września 2007 r.
Osobista postawa Pana Prezesa i Krajowej Rady PZD
mobilizowała nas działkowców do dawania odporu tym,
którzy chcieliby nas rozbić, a tym samym zlikwidować.
Dziękujemy Panu Prezesowi i życzymy wielu sukcesów
w pracy dla dobra ogrodnictwa działkowego, dobrego
zdrowia i wielu sił w kierowaniu Polskim Związkiem
Działkowców.
Przewodniczący Komisji Uchwał i Wniosków
/-/
Przewodniczący Zjazdu
/-/
4. Okręgowy Zjazd Delegatów PZD w Warszawie
III Okręgowy Zjazd Mazowiecki Delegatów PZD
W dniu 30 września 2007 r. Odbył się w Warszawie
III Okręgowy Zjazd Mazowiecki Delegatów PZD. Zjazd
zwołano na podstawie Uchwały nr 14/XVI/2007 OZM
PZD z dnia 30 sierpnia 2007 r.
W Zjeździe wzięło udział 290 delegatów.
Zjazd otworzył Antoni Kostrzewa, ustępujący prezes
OZM powitał zgromadzonych na sali delegatów oraz
zaproszonych gości, wśród których byli:
Eugeniusz Kondracki – Prezes Polskiego Związku
Działkowców,
Adam Struzik – Marszałek Województwa Mazowieckiego,
Jacek Kozłowski – Wicemarszałek Województwa Mazowieckiego,
Paweł Lech – Przewodniczący Komisji Rewizyjnej
Rady miasta st. Warszawy,
Zjazd wybrał Przewodniczącego w osobie Andrzeja Łukasiewicza z ROD Paluch Miejski w Warszawie
i Wiceprzewodniczącego Jerzego Pisarskiego z ROD im.
Tadeusza Kościuszki w Płocku.
Przyjęto porządek obrad oraz po dyskusji regulamin
obrad.
Następnie Prezes KR PZD Eugeniusz Kondracki wręczył ustępującym członkom władz dyplomy przyznane
przez Prezydium KR.
Referat dotyczący działalności OZM PZD wygłosił
Prezes OZM Antoni Kostrzewa.
Przedstawił aktualną sytuację w Związku. Podziękował
Krajowej Radzie PZD za podejmowanie przemyślanych
i na dzień dzisiejszy skutecznych inicjatyw w obronie
interesów działkowców, ogrodów i Związku. W szczególny sposób podziękował prezesowi Związku Panu
Eugeniuszowi Kondrackiemu.
Następnie przedstawił informacje o zadaniach inwestycyjnych i remontowych (442 ogrody) wykonanych za ok. 10 mln zł przy dotacjach ze strony OZM
PZD i KR PZD w granicach 10%. Zwrócił uwagę nie
tylko na ogromny wysiłek zarządów ogrodów, działkowców, Prezydium OZM oraz Biura Okręgowego
Zarządu, a także na to co w naszym Związku warte
jest podkreślenia – dobra współpraca wszystkich ogniw
naszej organizacji, w sytuacji gdy nieliczne są przykłady udzielania ogrodom pomocy przez samorządy
terytorialne.
Za ważne zadania w naszej Okręgowej Organizacji
uznał szkolenie aktywu ogrodowego i społecznych instruktorów fachowych oraz poradnictwo w zakresie
ogrodnictwa działkowego.
Spotkania aktywu organizowane były każdego roku
w okresie całej kadencji. Cyklicznie organizowane jest
szkolenie księgowych, podczas którego omawiane były
wnioski wypływające z bilansów i preliminarzy ogrodowych, omawiano zapisy dotyczące wykorzystania
funduszy PZD oraz zasady rozliczania inwestycji.
Pod koniec mijającej kadencji nasiliły się roszczenia do
gruntów, na których zlokalizowane są ogrody działkowe.
Są to roszczenia osób fizycznych, prawnych i samorządów terytorialnych.
Dziś jedność i konsolidacja środowiska działkowców
jest niezbędna do dalszego istnienia ogrodów i wypełniania przez nie swojej społecznej roli.
Kończąc swoje wystąpienie wyraził słowa uznania i podziękował wszystkim członkom okręgowej organizacji,
całemu szerokiemu aktywowi za pracę i troskę o rodzinne
ogrody działkowe.
Następnie głos zabierali zaproszeni goście:
29
Marszałek Województwa Mazowieckiego Pan Adam
Struzik przekazał w imieniu władz samorządowych serdeczne pozdrowienia dla delegatów i działkowców. Zadeklarował pomoc w walce o obronę ogrodów działkowych
i Ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych. Zapewnił,
że w tych obszarach, w których może pomóc będzie to
robił, m. in. odnośnie opłat środowiskowych.
Stwierdził, że ogrody działkowe to zdobycze cywilizacyjne, ważny element gospodarczy i kulturalny. Zachęcał
do współpracy i możliwości korzystania ze środków
finansowych. Oznajmił, że jego partia PSL będzie bronić
praw działkowców, życzył powodzenia i wytrwałości.
Wicemarszałek Województwa Mazowieckiego Pan
Jacek Kozłowski – oznajmił, że reprezentuje ugrupowanie Platformy Obywatelskiej. Pierwszy raz zetknął się
z działaczami Związku podczas kampanii wyborczej na
Prezydenta miasta Warszawy.
Z zadowoleniem mówił, że mieszka w pobliżu ogrodu
działkowego i uważa, że ogród działkowy usytuowany
w środku miasta nie jest problemem, a przeciwnie jest
oazą zieleni „zielonymi płucami miasta”.
Dobrze wspominał też swoje uczestnictwo w Mazowieckich Dniach Działkowca w sierpniu br.
Dał propozycję nagradzania ogrodów za udostępnienie
ich mieszkańcom miast tzw. ogrodom otwartym. Życzył
udanych obrad i wszystkiego najlepszego.
Przewodniczący Komisji Rewizyjnej Rady m. st. Warszawy – Pan Paweł Lech stwierdził, że jest zaskoczony
tabelą przedstawiającą roszczenia w stosunku do 101
ogrodów działkowych w Warszawie. Zwrócił się z apelem
o współpracę działkowców z radnymi, ponieważ oni nie
mają rozeznania odnośnie ogrodów działkowych, aby
w przyszłości nie zagłosowali za ich likwidacją.
Podziękował władzom związku za zaproszenie i życzył
powodzenia w obradach.
Przewodniczący Zjazdu podziękował przybyłym, zaproszonym gościom za przybycie, którzy ze wzglądu na
obowiązki służbowe nie będą mogli dłużej uczestniczyć
w obradach.
Rozpoczęła się dyskusja, w której głos zabrało 21
delegatów.
W dyskusji poruszano sprawy:
– działań związanych z obroną ogrodów działkowych
i ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych.
– zjednoczenia sił w walce o istniejącą ustawę o rodzinnych ogrodach działkowych.
– znaczenia, jakie miał wybór prezesa Pana E. Kondrackiego na Prezydenta Międzynarodowego Biura Rodzinnych Ogrodów Działkowych w Luksemburgu.
– możliwości egzekwowania od gmin ich podstawowych obowiązków wynikających z ustawy, uzyskania
funduszy z ochrony środowiska i Unii Europejskiej,
– otwartości ogrodów dla mieszkańców miasta, co ma
duże znaczenie dla miejscowych społeczności.
– roszczeń w stosunku do ogrodów.
– ujęcia ogrodów w planach zagospodarowania przestrzennego.
– ogrodów „zbuntowanych”, które należą do stowarzyszeń.
– sprawę opłat za pobór wód podziemnych do Urzędu
Marszałkowskiego za ubiegłe lata, gdyż ogrodów nie stać
na zapłacenie tych należności.
– roli internetu w działalności Związku, z wnioskiem
aby Zarząd Okręgu Mazowieckiego miał stronę internetową.
– ustalenia przyczyn faktu, że znaczna część ogrodów nie wybrała delegatów, aby mogli reprezentować
działkowców na Zjeździe a mało ogrodów zabiera głos
publicznie, żeby pokazać się z dobrej strony.
W odpowiedzi na poruszone w dyskusji zagadnienia
głos zabrał Prezes Krajowej Rady PZD Pan Eugeniusz
Kondracki zwrócił uwagę na niską frekwencją na Zjeździe oznajmił, że nie wie czym to można wytłumaczyć
zwłaszcza że problemów w Warszawie jest bardzo dużo.
Wspomniał Krajowe Dni Działkowca w Częstochowie,
gdzie uczestniczyło ok. 5000 osób. W czasie dyskusji
poruszono wiele tematów, ale nie do wszystkich będzie
się odnosił. Oznajmił, że zagrożenie ogrodów nie minęło, przez ostatnie dwa lata Związek walczy z kolejnymi
propozycjami PiS­‑u.
Najważniejszym zadaniem dla Związku jest obrona
ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych. Zrozumiało to ponad 600 tys. osób, które podpisało się na listach
w obronie w/w ustawy. Prezes Związku poruszył sprawę
rejestracji Statutu PZD w Krajowym Rejestrze Sądowym.
Wyraził nadzieję, że wkrótce będzie rejestracja.
W sprawie opłat za wodę zrobiono w odpowiednim
czasie wszystko, kolejny raz temat jest rozpracowywany
przez prawników Krajowej Rady PZD.
Zwrócił uwagę na modernizację i wygląd ogrodów,
zaproponował aby ogrody występowały o dotację do
Krajowej Rady bo są pieniądze.
Wyraził nadzieję, że dzięki wspólnym działaniom idącym po tej samej stronie Związek będzie niepokonany.
Na koniec swojego wystąpienia podziękował władzom
Okręgu za pracę i wysiłek włożony w rozwój ogrodnictwa
działkowego.
Uchwałą przyjęto dokument programowy: Program
i główne kierunki działania Okręgowego Zarządu Mazowieckiego Polskiego Związku Działkowców w Warszawie na lata 2007 – 2011.
Następnie Zjazd ustalił Uchwałą liczbę członków Okręgowego Zarządu na 39 osób, Okręgowej Komisji Rewizyjnej na 11 osób i Okręgowej Komisji Rozjemczej na
11 osób, po czym dokonano wyboru władz.
Po dokonaniu wyborów ukonstytuował się Okręgowy
Zarząd, Okręgowa Komisja Rewizyjna i Okręgowa Komisja Rozjemcza.
30
W skład prezydium Okręgowego Zarządu Mazowieckiego PZD weszli:
1. Antoni Kostrzewa
Augustówka II Warszawa 2. Andrzej Łukasiewicz Paluch
Miejski Warszawa
3. Teresa Karpeta
Ustronie Siedlce
4. Stanisław Bogucki
Kolejarz Sierpc Płock
5. Andrzej Cwojdziński
Elektron Szczaki
6. Stanisław Zawadka
Pelcowizna Warszawa
7. Stanisław Kędziora
Pestka Nowy Dwór Maz.
8. Emilian Dygdałowicz
Relaks JW. Sadków Radom
9. Kazimierz Kosim
Perkuna Warszawa
10. Tadeusz Rogulski
Altana Wyszków
11. Maria Urbaniak
Kaźmirkiewicza Popówek
Przewodniczącą Okręgowej Komisji Rewizyjnej została
Mirosława Piechnik – Idzikowskiego Warszawa.
Przewodniczącą Okręgowej Komisji Rozjemczej została Zofia Paderewska – Kampinos Kasprzak Warszawa.
Głos zabrał nowo wybrany Prezes Okręgowego Zarządu Pan Antoni Kostrzewa, który podziękował za udział
delegatom oraz tym, którzy wnieśli wkład w przebieg
zjazdu i przygotowanie. Zapewnił, że będzie pracował na
Prezes OZM
Wiceprezes OZM
Wiceprezes OZM
Wiceprezes OZM
Sekretarz
Skarbnik OZM
Członek Prezydium
Członek Prezydium
Członek Prezydium.
Członek Prezydium
Członek Prezydium.
rzecz ogrodów działkowych, bronił ustawy o rodzinnych
ogrodach działkowych. Stwierdził, że liczy na zaangażowanie członków Okręgowego Zarządu w pracach na
rzecz rozwoju ogrodnictwa działkowego.
Podziękował za udział w Zjeździe Prezesowi Krajowej
Rady PZD Panu Eugeniuszowi Kondrackiemu oraz Przewodniczącemu Zjazdu Panu Andrzejowi Łukasiewiczowi
za przewodnictwo w Zjeździe.
Wiceprezes OZM PZD
/-/ Andrzej Łukasiewicz
IX. Z EUROPY
Polscy działkowcy bronią swojej Ustawy – Bindestrich Nr 40/2007
Już prawie dwa lata obowiązuje uchwalona w dniu 8
lipca 2005 roku ustawa o rodzinnych ogrodach działkowych. Została ona uchwalona przy masowym poparciu
środowiska działkowców, o czym świadczy blisko ćwierć
miliona podpisów na listach poparcia złożonych pod jej
projektem. Tak pozytywny stosunek do ustawy wynika
głównie z zawartych w niej zapisów, które nadają działkowcom liczne uprawnienia. Dzięki nim mają zagwarantowane niezbędne bezpieczeństwo prawne pozwalające
właściwie i spokojnie korzystać z działek. Do najważniejszych z tych uprawnień można zaliczyć:
• gwarancje w razie likwidacji ogrodu, które przewidują m.in. zgodę Związku na ich likwidację, przydzielenie
terenu zastępczego z odtworzoną infrastrukturą oraz
wypłaty pełnego odszkodowania dla działkowców za
ich majątek;
• zwolnienia z podatków i opłat administracyjnych;
• zapewnienia konkretnego prawa do działek (użytkowania), które może być ujawnione w księdze wieczystej;
• zagwarantowanie, że wszystkie urządzenia i nasadzenia na terenie działki stanowią prywatną własność
działkowca, co jest szczególnie ważne, gdyż w Polsce
obowiązuje zasada prawna, że wszystko co jest związane
z gruntem stanowi własność podmiotu będącego właścicielem tego gruntu;
Ponadto ustawa zmieniła określenie ogrodów z „pracowniczych” na „rodzinne”, gdyż ta nazwa trafniej oddaje ich charakter i funkcje. Zmiana ta była postulowana
w wielu wystąpieniach działkowców. Nazwa ta nawiązuje
do rodzinnego charakteru działki i jej funkcji dla rodziny.
Jest także zgodna z nazewnictwem stosowanym w organizacji międzynarodowej działkowców – Międzynarodowe
Biuro Ogrodów Rodzinnych i Działkowych.
Ustawa zapewniła działkowcom prawo zrzeszania się
w samodzielnej, samorządnej i niezależnej organizacji
jaką jest PZD. W konsekwencji więc działkowcy mają
nadal prawo decydowania o własnych sprawach, jak
i sprawach związanych z zarządzaniem własnego ogrodu.
Samorządność i samodzielność Związku jest wartością
nadrzędną, szczególnie w dzisiejszej dobie. Polscy działkowcy o taki status swojej organizacji walczyli przez cały
okres rozwoju ogrodnictwa działkowego w Polsce.
Ma to szczególne znaczenie również z tego względu,
że ustawa przekazała PZD niektóre zadania publiczne
właściwe dla organów administracji publicznej. Dotyczą
one kwestii rozwoju ogrodów działkowych zgodnie z potrzebami społecznymi, w szczególności dotyczy to zadań
31
związanych z zakładaniem nowych ogrodów. Ogrody
działkowe mają status urządzeń użyteczności publicznej,
co jest wyrazem ich wysokiej rangi jako terenów zielonych w miastach. Ten status zobowiązuje również PZD
do otwierania ogrodów dla mieszkańców społeczności
miejskich, którzy nie mają możliwości bezpośredniego
korzystania z własnej działki.
Ustawa gwarantuje bezpłatne korzystanie przez działkowców z własnych działek. Ma to szczególne znaczenie
w warunkach polskich, gdzie większość działkowców
to emeryci, renciści i inne osoby o niskich dochodach.
Działka jest zatem swoistym świadczeniem socjalnym
państwa na rzecz tych grup społecznych, które potrzebują
wsparcia materialnego.
Ale ogrody działkowe w Polsce napotykają również na
poważne problemy. Powstawały one na przestrzeni 110
lat na terenach o różnym statusie prawnym. Dzisiaj wiele
tych terenów jest objętych roszczeniami osób fizycznych
i prawnych. Skutkuje to tym, że Związek musi prowadzić
wiele procesów sądowych w obronie tych ogrodów. PZD
odnosi się z pełnym szacunkiem do własności prywatnej,
ale jest przeciwny, aby konsekwencje zmian historycznych, politycznych i społecznych obciążyły działkowców,
którzy w większości w dobrej wierze od kilkudziesięciu
lat użytkują konkretne ogrody. W tym kontekście ustawa
o ROD zawiera rozwiązanie wykluczające w takich przypadkach odpowiedzialność PZD i jego członków, uznając,
że konsekwencje powinny spadać na podmioty winne za
dany stan rzeczy, a nie – osoby działające w dobrej wierze
i w zaufaniu do obowiązującego prawa.
Znaczenie tej ustawy polega również na tym, że niezależnie od statusu gruntów i ich przeznaczenia w planach
zagospodarowania przestrzennego, grunty te otoczone są
ochroną ustawy, wobec czego dalsza przyszłość ogrodów
podlega rozwiązaniom tej ustawy, na straży której stoi
właśnie PZD.
Trzeba jednak zaznaczyć, że Związek rozumie potrzebę rozwoju miast. Miasta i ich infrastruktura muszą się
rozwijać. Dlatego też PZD opracował dokument, który
został uchwalony przez Krajową Radę pt. Stanowisko
w sprawie rozwoju miast. Jest to wykładania polityki
Związku w tej mierze. Uznajemy, że niezbędnej infrastrukturze miejskiej ogrody muszą ustąpić, ale na zasadach określonych w ustawie o ROD. Natomiast jesteśmy
przeciwni komercjalizacji terenów ogrodów. Mimo jasno
wyłożonej polityki w tej sprawie propozycje zmierzające
do likwidacji ogrodów działkowych nie ustają.
Obecna ustawa jest wynikiem rozwoju ogrodnictwa
działkowego w Polsce. Ten ruch podlega rozwiązaniom
ustawowym już od 1946 roku. Wszystkie dotychczasowe
ustawy o ogrodach działkowych w jakiś sposób przyczyniały się do jego rozwoju. Jednak dopiero obecna ustawa
spełnia wszystkie potrzeby konieczne do sprawnego rozwoju ogrodów pod względem samodzielności, samorząd-
ności i samoreprezentacji, pod względem funkcjonowania
ogrodów i PZD, a przede wszystkim zabezpieczenia
praw działkowców do działek i decydowania o sprawach
własnego ogrodu i Związku. Ustawa ta zabezpiecza także
prawa dla następców obecnych działkowców, a więc
przyszłych pokoleń. Przepisy ustawy o ROD pozwalają bowiem na to, że również w przyszłości – nawet
najbiedniejsi – będą mogli otrzymać działkę w nowym
bądź istniejącym ogrodzie bez ponoszenia znacznych
nakładów. Ma to duże znaczenie dla młodego pokolenia
– rodzin z małymi dziećmi. Jest to kwestia aktualna, gdyż
obecnie w Polsce następuje znaczna zmiana użytkowników działek, które zostają przejmowane przez następne
młode pokolenie.
Z dobrodziejstw ustawy o ROD korzysta obecnie ok.
960 tys. polskich działkowców użytkujących blisko 5000
polskich ogrodów zajmujących prawie 44 tys. ha. Dzięki
tym przywilejom właśnie ustawa została życzliwie przyjęta przez działkowców i skutecznie chroni ich prawa
i interesy.
Należy jednak zaznaczyć, że samo wejście w życie ustawy nie gwarantowało pełnego wykorzystania uprawnień,
które są w niej zapisane. Do tego potrzebne było wdrożenie zapisów ustawy do codziennego funkcjonowania
ogrodów i życia działkowego. W tym celu Związek podjął
ogromny wysiłek. Przedsięwziął szereg konkretnych działań zmierzających do wypełnienia postanowień ustawy.
Polegały one przede wszystkim na:
• uchwaleniu w dniu 6 kwietnia 2006 roku podczas
VII Krajowego Zjazdu Delegatów nowego statutu PZD,
który w pełni uwzględnia zapisy ustawy oraz potrzeby
działkowców, ogrodów i Związku;
• zgłoszeniu Związku do Krajowego Rejestru Sądowego, dzięki czemu nasza organizacja, a przede wszystkim
ogrody, będą mogły efektywnie korzystać z samodzielności prawnej zagwarantowanej przez ustawę;
• wprowadzeniu dostosowanego do statutu regulaminu
ROD, który jest podstawowym dokumentem w ogrodach
normującym zagospodarowanie ogrodu i działek oraz
zasady porządkowe;
• działaniach w ogrodach zmierzających do praktycznej
zmiany nazwy ogrodów z „pracowniczych” na „rodzinne”, co jest bliższe tradycji i dzisiejszej roli ogrodów
działkowych.
W sytuacji pełnej aktywności Związku w realizacji
ustalonych zadań dotyczących wdrożenia ustawy, ogrodnictwo działkowe spotyka się z kolejnymi atakami. Ataki
te kierowane są na ustawę o ROD, na ogrody działkowe,
na Związek i działkowców. Nie są one nowe. Występują od 1990 roku. Przez wszystkie te lata pojawiały się
rozmaite propozycje ustawowe, których wprowadzenie
w życie oznaczałoby całkowitą likwidację ogrodów działkowych w Polsce. Rodzi się więc pytanie o przyczyny
takiego stanu rzeczy. Odpowiedź jest oczywista – polskie
32
ogrody powstawały na przestrzeni 110 lat i w efekcie
tysiące ogrodów i hektarów położonych jest w bardzo
atrakcyjnych dzielnicach i stanowią ogromną wartość. Na
tereny te właściwie każda władza patrzyła z pożądaniem.
Związek jednak zawsze skutecznie bronił tych ogrodów
i działkowców. Dlatego też oczywistym jest, że chcąc
przejąć te tereny należy przede wszystkim usunąć przeszkody, które nie pozwalają osiągnąć zamierzonego celu.
Tymi „przeszkodami” są w tym przypadku ustawa o ROD
oraz PZD, który posiada ogromne poparcie działkowców,
organizacji społeczno­‑zawodowych i społeczeństwa.
Obecnie Związek i ogrody bronią się przed inicjatywą
współrządzącej w naszym kraju partii politycznej (PiS),
która już od kilku lat usilnie próbuje dokonać rewolucji w polskim ogrodnictwie działkowym. Jej wysiłki
skierowane są na uchylenie ustawy o ROD i zastąpienie
jej nowymi rozwiązaniami prawnymi, które pomimo
odmiennych oficjalnych deklaracji, w rzeczywistości
skutkować będą likwidacją ogrodów. W tym celu PiS
przedstawiał już kilka projektów ustaw zakładających
całkowitą zmianę obecnego systemu wprowadzonego
przez ustawę o ROD.
Te propozycje sprowadzają się do uwłaszczenia działkowców za 5% wartości działek. Jednak jak wynika
z badań Związku, ponad 2/3 działkowców nie byłaby
objęta tą propozycją tylko ze względu na status prawny
gruntów. Według obliczeń Związku z ewentualnej propozycji wykupu skorzystałoby 10-15% działkowców mających działki na gruntach bez znaczenia komercyjnego.
Dlatego też Związek tak stanowczo stoi w obronie ustawy
i praw działkowców, gdyż proponowane uwłaszczenie
faktycznie byłoby wywłaszczeniem działkowców, a przy
okazji – pozbawiłoby ich wszelkich praw wynikających
z ustawy o ROD. Z tego względu kolejne propozycje
zmian prawa działkowego nie podobają się samym działkowcom, którzy odrzucają propozycje PiS. Skutkowałyby
one bowiem:
• uchyleniem ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych i pozbawieniem działkowców ich obecnych
uprawnień;
• likwidacją PZD i wszystkich jego struktur, w tym
struktur funkcjonujących w ogrodach;
• nacjonalizacją majątku Związku;
• likwidacją większości ogrodów;
• przekształceniem pozostałych nielicznych ogrodów
w tzw. wspólnoty;
• wzrostem opłat dla działkowców i obciążeniem ich
podatkami.
Wejście w życie tych propozycji może więc rodzić dla
działkowców bardzo groźne konsekwencje. Zaproponowane rozwiązania zupełnie niweczą także dotychczasową
funkcję ogrodów, jako terenów służącym społecznościom
lokalnym w celach rekreacyjnych, wypoczynkowych,
socjalnych, ekonomicznych i ekologicznych. Projekt
zmierza zatem do likwidacji ogrodów i zaprzepaszczenia
bogatego dorobku polskiego ruchu ogrodnictwa działkowego, który ma już 110-letnią tradycję i został oparty
na zasadach, na jakich ruch ten funkcjonuje w całej
Europie.
Z tego względu swoje oburzenie wyraża coraz większa
liczba działkowców i ogrodów, którzy protestują przeciwko kolejnemu szkodliwemu projektowi PiS. Dostrzegają
oni bowiem groźbę wywołania przez ten projekt nieodwracalnych strat polegających na pozbawieniu obecnych
i przyszłych pokoleń dobrodziejstw płynących z funkcjonowania ogrodów działkowych. Dlatego działkowcy
znowu składają swoje podpisy na specjalnych listach,
tym razem w obronie ustawy o ROD, która zabezpiecza ich interesy. W ten sposób w ogrodach zebrano już
ponad 607 tys. podpisów i ich liczba stale rośnie. Wiele
ogrodów, działkowców, a nawet samorządów miejskich
występuje również w tej sprawie z pisemnymi protestami
do polskiego parlamentu. Z działkowcami solidaryzuje
się także wiele związków zawodowych, organizacji społecznych i opcji politycznych. Wszystkie te działania są
przyjmowane przez działkowców z wdzięcznością. Zdają
sobie oni bowiem sprawę, że dzięki szerokiemu społecznemu poparciu zwiększa się szansa obrony istnienia ogrodów oraz praw miliona polskich rodzin korzystających
w nich z działek. Ze szczególnym uznaniem i nadzieją
na jego skuteczność, polscy działkowcy przyjęli stanowisko Międzynarodowego Biuro Ogrodów Rodzinnych
i Działkowych w Luxemburgu, w którym przedstawiciele
organizacji zrzeszających działkowców z całej Europy
udzielili poparcia staraniom polskich działkowców i ich
organizacji podejmowanych w obronie swej ustawy. Dokument ten przesłany do najważniejszych przedstawicieli
władz państwowych, m in. Prezydenta oraz Marszałka
Sejmu oraz czołowych polityków z różnych ugrupowań,
był najlepszym argumentem przeciwko proponowanym
przez PiS rozwiązaniom. Dowodził bowiem, że wbrew
głoszonym przez przedstawicieli rządzącej w Polsce partii
hasłom, ogrody działkowe i ich organizacja, nie są żadnym „reliktem”, który powinien zostać zlikwidowany.
Z informacji posiadanych przez PZD, do dnia dzisiejszego w Sejmie nie został złożony oficjalny projekt
ustawy przez PiS. W tej sytuacji nadal jest szansa, iż
działkowcy obronią swe prawa i ogrody. W dalszym ciągu kontynuowane jest zbieranie podpisów i innych form
wyrażania poparcia dla ustawy o rodzinnych ogrodach
działkowych, która utrzymana w duchu ponad stuletniej
tradycji, zawiera optymalne rozwiązania dla ogrodów
działkowych.
Gwarantuje ona bowiem, że dzięki nieodpłatnemu
sposobowi nabywania prawa do działki oraz zwolnieniom podatkowym, dostęp do działek ma ogół obywateli
w naszym kraju, również z tych najuboższych warstw,
dla których tradycyjnie ogrody działkowe były two33
rzone. Z kolei mechanizmy prawne chroniące ogrody
przed likwidacją, stanowią skuteczną barierę dla grup
interesów, które od lat dążą do przejęcia terenów ogrodów w miastach z przeznaczeniem na cele komercyjne.
Nie bez znaczenia jest także niezależność i samodzielność ogólnopolskiej organizacji społecznej zrzeszającej
działkowców – czyli PZD. Przez szereg lat skutecznie
chronił on interesy działkowców. Dzięki temu Związek
cieszy się w ogrodach głębokim zaufaniem. Dlatego może liczyć na poparcie oraz aktywny udział szeregowych
działkowców w staraniach podejmowanych w obronie
istnienia ogrodów działkowych i tworzeniu warunków
dla ich dalszego rozwoju.
Eugeniusz Kondracki, Bartłomiej Piech,
Tomasz Terlecki
X. DNI DZIAŁKOWCA. JUBILEUSZE.
A. Dni Działkowca
1. Zarząd ROD „Lena” w Złotoryi
Dzień działkowca – dożynki w ROD „Lena” w Złotoryi
Ten ogród skupia ok. 340 działkowców oraz ich rodziny. Składa się z trzech sektorów. Dwa sąsiadują bezpośrednio ze sobą, a jeden znajduje się w innej części
miasta. Teren jest zróżnicowany od miarę równego do
stromych zboczy i układów tarasowatych. Posiada sieć
wodną, przeprowadzoną z pobliskiego zalewu nad Kaczawą. Wszyscy działkowicze, którzy tylko chcą mają
podłączenie do sieci energetycznej z własnymi podlicznikami. Na terenie dwóch sektorów stoi Dom Działkowca
wybudowany jeszcze przez byłą kopalnię miedzi „Lena”.
Obecnie został odremontowany z zewnątrz: ocieplony
i pomalowany, a wewnątrz wykonano poważne przeróbki
i pomalowano. Zostało już niewiele pracy, aby zakończyć
ten temat. To tyle wstępu.
Obecny Zarząd powołany w kwietniu 2006 w składzie
7 osobowym plus komisje statutowe z trudem podjął się
nowego wyzwania, gdyż 6 członków to byli­‑są nowicjusze w tego typu pracy społecznej. Wystartowali dość
ostro, aby w tak krótkim czasie wykonać wymienione wcześniej prace. W minionym roku zorganizowano
Dzień Działkowca w skromniejszym wymiarze, ale dla
ułatwienia wprowadzono już piwo w puszkach, kiełbaskę
pieczoną na dużym ruchomym rożnie. Zaproponowano
przyniesienie przez działkowiczów na wystawę, a potem
do wspólnej konsumpcji własne przetwory warzywne
i owocowe. Dzieci szkolne dały ciekawy występ artystyczny. Były konkursy dla dziadków z wnukami lub
dzieci z rodzicami, a potem wspólna zabawa. Wielkim
powodzeniem cieszył się popularny już w całej Polsce
chleb ze smalcem, ogórkiem czy sałatką.
Rok 2007 został wzbogacony o nowe elementy. Już
wczesną wiosną ogłoszono konkurs na najpiękniejszą
działkę. Przeprowadzono dokładniejszy dwukrotny przegląd działek według opracowanych własnych kryteriów.
Dzięki znalezieniu sympatycznego sponsora można było
zakupić nagrody rzeczowe i ciekawe dyplomy. Powołano do ceremoniału starostę i starościnę. Każdy sektor
reprezentowała para działkowiczów niosąc przepięknie
ubrane Kosze­‑zakupione przez Zarząd. Do orszaku dożynkowego dołączyły się dzieci wioząc potężną dynię
na wózku z lalkami. Ciekawym elementem­‑eksponatem
okazał się model działkowicza wykonanego z drewna,
którego nieśli prawdziwi jego „artyści”. Orszak sprzed
świetlicy w takt muzyki wkroczył na plac, gdzie wokół rozstawione były stoły, krzesła, ławy a na środku
przygotowana watra­‑ognisko, obok duży rożen. Prowadząca imprezę przedstawiła kolejno idących w orszaku.
Z imienia i nazwiska z odpowiednimi przymiotnikami­
‑określeniami. Delegaci sektora I, II, III z koszami, dzieci
z wózkiem Manekin­‑rzeźba działkowicza, starościna
niosąca ogromną szklaną misę z sałatką warzywną, starosta z 5 litrowym gąsiorkiem wina, zaproszeni goście,
prezesi Zarządu. Zatoczyli krąg przez plac. Ustawiono na wielkiej ławie przed prezydium i na murawie
przyniesione dary. Obok był szwedzki stół z przygotowanymi przetworami, chlebem ze smalcem ciasta,
słodycze.
Prezydium zasiadło na wyznaczonym miejscu. Prowadząca przekazała mikrofon. Prezes powitał ciepłymi słowami wszystkich zebranych, przedstawił krótko
ważniejsze sprawy ogrodów i przystąpił do ogłoszenia
wyników z konkursu działkowego. Lista była dość długa
dlatego też, aby usprawnić czynność prowadząca dość
energicznie odczytywała nazwiska, a prezesi wręczali
34
nagrody i dyplomy. W międzyczasie mała grupka dzieci
obecnych na imprezie została zaproszona do świetlicy na
konkurs rysunkowy, gdzie pod opieką działkowiczki nauczycielki na przygotowanych materiałach wykonywały
swoje dzieła­‑obrazki. Trochę deszczyk nas wystraszył,
ale prawie wszyscy byli przygotowani na taką niespodziankę. Dzieci po zakończeniu pracy zaprezentowały się
przed publicznością. Przy gromkich brawach otrzymały
upominki. O głos poprosiła przedstawicielka Okręgowego Zarządu­‑złożyła życzenia przekazując równocześnie
okolicznościowy dyplom. Wiceprezes odczytał przesłane
przez starostę powiatu życzenia wraz z upominkami. Uroczyście rozpalono ognisko, ustawiono rożen, nałożono
wędliny. Potem prowadząca wraz z koleżanką odśpiewały
ułożoną balladę okolicznościową – tekst w załączeniu.
Zgodnie z końcowym tekstem zaproszono zebranych do
degustacji na zasadzie samoobsługi. Wszyscy porozsiadali się ze smakołykami. W dość szybkim tempie upiekła
się kiełbasa i kaszanka. Przydzielone piwo poprawiło
humory, muzyka grała. W przerwie zaproponowano
konkurs na piosenkę biesiadną przez poszczególne stoliki, rozdano śpiewniki. Rozpoczęły się konkurencyjne
przyśpiewki.
Aby formalnościom stało się zadość Zarząd poprosił
wykonawców strojnych koszy, którym wręczono „podzielne” nagrody. Na wykonanym drewnianym manekinie
można było wpisać dodatkowo swoją obecność. A potem
większość stolików połączono i przy popularnych melodiach trwała biesiada z tańcami na murawie. Imprezę
utrwalił nam reporter w „Gazecie Złotoryjskiej”.
Serdecznie pozdrawiamy redakcję­‑Zarząd ROD Lena
w Złotoryi.
Sekretarz ROD „Lena”
/-/ Stanisław Chaim
Ballada na Dzień Działkowca w Złotoryi
Tradycyjnie jak co roku
Dzień Działkowca mamy znów
To okazja by się spotkać
I posłuchać ciepłych słów.
Zawsze prezes coś nam powie
Co się działo przez ten rok
Czy stoimy stale w miejscu
Czy poszliśmy choć o krok
Działkowicze dobrze wiedzą,
Bo znają dobrze swój fach
Co się na działkach udało
Czy nastąpił jakiś krach
Zarząd czuwa nad ogrodem
Stałą pieczę nad nim ma
Lecz ich marzenia i plany
Nie zawsze spełnić się da
Działkowicze weterani
pracują przez sezon tak
Aby z ogrodu mieć korzyść
I efektów poznać smak
Niosą z działek pełne kosze
Kwiatów, jabłek, warzyw moc
Urozmaicają jadłospis
Ciesząc się tym w dzień i w noc
Piękne działki koją oczy
Serce raduje się też
Tu pracujesz­‑odpoczywasz
Przecież dobrze o tym wiesz
A więc cieszmy się pospołu
Z pracy swojej za ten rok
I zasiadajmy dziś do stołu
Nim zapadnie nocy mrok
Tekst do melodii ludowej z Podhala
opracowała Stanisława Chaim
2. Okręgowe Dni Działkowca w Goleniowie
Zamknięciem uroczystości organizowanych w wielu
rodzinnych ogrodach działkowych okręgu szczecińskiego
PZD stały się okręgowe dni działkowca zorganizowane
30 września 2007 roku w Goleniowie.
Uroczystości przygotowane zostały przez działkowców
ROD „Ina” we współdziałaniu z Okręgowym Zarządem
Polskiego Związku Działkowców w Szczecinie. Ogród
„Ina” w tegorocznym konkursie o „Najlepszy Rodzinny
Ogród Działkowy 2007 roku”, zajął zaszczytną I­‑szą lokatę.
„Ina” jest ogrodem pięknie zagospodarowanym, z bogatymi tradycjami, przez wiele lat prowadzonym przez Pana
Wiktora Dąbrowskiego – legendarnego prezesa Ogrodu.
35
Od godzin przedpołudniowych ustawiano kosze dożynkowe poszczególnych kolonii Ogrodu oraz kosze
przywiezione przez ogrody z rejonu okręgu szczecińskiego: Stargardu Szczecińskiego, Nowogardu, Gryfina,
Świnoujścia, Kamienia Pomorskiego oraz dorodne kosze
ogrodów szczecińskich („Puszcza” i „Mieszka I”). Organizowano wystawy rękodzieła, stoisko pszczelarzy,
plener zdjęciowy najładniejszych działek, wystawę obrazów Pani Leonardy Ćwirko i Bożeny Surmacz (z ROD
„Rekreacja” w Szczecinie) oraz kiermasz nawozów dla
działkowców z ZCh Police. Ponadto przygotowano namioty, stoły i teren do zabawy.
Uroczystości w przepięknie udekorowanej sali Domu
Kultury z wyeksponowanym Sztandarem PZD (ROD im.
Gen. A. Zawadzkiego z Gryfina) rozpoczął konferansjer
dyrektor Goleniowskiego Domu Kultury – Pan Zbigniew
Łukaszewski.
Po odśpiewaniu Hymnu Państwowego przez uczestników uroczystości i powitaniu działkowców oraz gości
(posłów, burmistrzów, radnych samorządów, pszczelarzy
oraz przedstawicieli z sąsiedniego Okręgu PZD w Gorzowie Wielkopolskim), głos zabrał członek Zarządu ROD
„Ina” – Pan Jan Chruściński, który przybliżył historię
ogrodu i jego osiągnięcia. Następnie okolicznościowe
przemówienie wygłosił Prezes Okręgowego Zarządu PZD
w Szczecinie – Pan Tadeusz Jarzębak. Kończąc apelem
o jedność Związku w imię zachowania ogrodów dla
przyszłych pokoleń, złożył podziękowanie samorządom
gminnym oraz mediom za umożliwienie funkcjonowania
ogrodom, a szczególne podziękowanie przekazał Burmistrzowi Goleniowa i Pyrzyc za ich wielki wkład w ogrody
na terenie ich gmin. W dalszej kolejności wręczono odznaczenia „Za Zasługi dla PZD”, Złote, Srebrne i Brązowe
„Odznaki Zasłużonego Działkowca” dla 16 działkowców.
W swoim wystąpieniu Burmistrz Goleniowa – Pan
Andrzej Wojciechowski podkreślił wielką rolę ogrodów
działkowych dla społeczeństwa miasta, przekazał podziękowania na ręce Prezesa Okręgowego Zarządu PZD
w Szczecinie oraz przekazał podziękowania dla Zarządu
ROD „Ina”, wręczając kosz z kwiatami.
Kolejni mówcy Posłanka Ziemi Goleniowskiej – Pani
Magdalena Kochan, Burmistrz Nowogardu – Pan Kazimierz Ziemba oraz Prezes Wojewódzkiego Związku
Pszczelarzy – Pan Mieczysław Ukleja, a także przedstawiciel Okręgu Gorzowskiego – Pan Piotr Wilms i Prezesi
Ogrodów „Krzekowo” (Pan Władysław Olczyk) i „Wiarus­
‑ZNP” (Pan Franciszek Ozga), podkreślali ogromną rolę
ogrodów dla lokalnych społeczności, konieczność ich
zachowania i wyrazili podziękowania dla samorządów
ogrodów za ich prowadzenie.
Prezes Okręgowego Zarządu przekazał jubileuszowe
dyplomy i puchary od Prezesa Polskiego Związku Działkowców – Pana Eugeniusza Kondrackiego dla ROD
„Botaniczne”, „Odnowa” i „Nad Zalewem”, jako wyraz
uznania dla wszystkich działkowców tych ogrodów za
tworzenie i utrzymanie ogrodów.
W dalszej części uroczystości podsumowano okręgowe
konkursy na „Najlepszy ogród okręgu szczecińskiego
2007 roku” (ROD „Ina” Goleniów) i „Wzorową działkę
okręgu szczecińskiego 2007 roku” (działka nr 279 Pana
Romana Pietruszczaka – ROD „Chemik” Dębostrów).
Wręczono dyplomy, upominki i wyróżnienia dla 15-u
ogrodów oraz 28-u użytkowników działek, biorących
udział w konkursie okręgowym. Szczególnie zasłużonym
instruktorom krajowym i okręgowym Społecznej Służby
Instruktorskiej PZD, działającym na naszym terenie,
Prezes Okręgowego Zarządu PZD w Szczecinie wręczył
skromne upominki i dyplomy Prezydium z podziękowaniem za społeczne zaangażowanie w obronę ustawy
o rodzinnych ogrodach działkowych i promocję Polskiego Związku Działkowców na kiermaszach i targach
ogrodniczych.
W imieniu Okręgowego Zarządu PZD w Szczecinie
szczególne podziękowania dla Zarządu oraz Rady Miasta
i Gminy Goleniów za położone zasługi dla ogrodnictwa na terenie Gminy i troskę o ich bieżące utrzymanie
wręczono Burmistrzowi oraz Przewodniczącemu Rady
Miasta i Gminy Goleniów.
Za właściwe kształtowanie wizerunku ogrodów i Polskiego Związku Działkowców, podziękowania otrzymały
Gazeta Goleniowska oraz Telewizja Kablowa SATON
z Goleniowa.
Przed zakończeniem uroczystości zaprezentowano
działkowców – kandydatów na posłów w najbliższych
wyborach parlamentarnych: Pana Tadeusza Jagusia (ROD
„Stoczniowiec”), Pana Ireneusza Koczana (ROD „Nad
Jeziorem”) oraz Pana Andrzeja Gizę (ROD „Belona”)
z apelem o czynny udział działkowców w wyborach
i wsparcie swoimi głosami kandydatów rekomendowanych przez Okręgowy Zarząd PZD w Szczecinie.
Przerwy między realizacją poszczególnych punktów
programu uświetniały wspaniałe występy Zespołu Pieśni
i Tańca Ziemi Goleniowskiej „Ina” oraz na zakończenie koncert Młodzieżowej Orkiestry Dętej „Wood and
Brass Band”, która jest oczkiem w głowie Burmistrza
Goleniowa.
Po zakończeniu uroczystości oficjalnych, wszystkich
uczestników zaproszono na tradycyjną grochówkę,
kiermasz, zwiedzanie ogrodów, spotkania towarzyskie
i wspólną zabawę.
Prezes OZ PZD w Szczecienie
/-/ Tadeusz Jarzębak
36
List Posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej
Mateusza Piskorskiego
Drodzy działkowcy!
Z okazji Okręgowych Dni Działkowca życzę Wam
dalszych sukcesów w kultywowaniu tradycji polskiego
ruchu działkowego. Chciałbym jednocześnie zapewnić,
że pragnę nadal pozostawać do Państwa dyspozycji, zaś
spotkania z Okręgowym Zarządem Polskiego Związku
Działkowców przyniosły mi znajomość Waszych rzeczywistych problemów i świadomość istnienia wielu spraw
do rozwiązania.
W mijających miesiącach partia rządząca próbowała
dokonać zamachu na Polski Związek Działkowców,
działając w ideologicznym zacietrzewieniu i gardząc
dorobkiem wielu tysięcy ludzi, którym od kilkudziesięciu lat przyświecała tradycja zapoczątkowana jeszcze szlachetną ideą tzw. miast­‑ogrodów, mającą także
głęboki ekologiczny wymiar. Społeczne i ekonomiczne
walory istnienia działek ogrodniczych nie były dla nich
nic warte. Przypominam, że osobiście wsparłem obronę
ruchu działkowców, sprzeciwiając się chorym pomysłom
ludzi przepełnionych nienawiścią wobec wszystkiego,
czego nie mogą zawłaszczyć. Samoobrona RP, pozostając
w stałym kontakcie z władzami PZD, stać będzie zawsze
po Waszej stronie, niezależnie od kształtu rządzącej
aktualnie koalicji. Pragniemy w dalszym ciągu być do
Waszej dyspozycji.
Gratulujemy owoców dotychczasowej pracy PZD,
a jednocześnie składamy najserdeczniejsze życzenia
wszystkim działkowcom Okręgu Zachodniopomorskiego z okazji ich święta. Oby kolejne lata były wolne od
szalonych pomysłów polityków prawicy, a Wasz codzienny społecznikowski trud doceniany był przez władze
Rzeczypospolitej.
Z poważaniem
Poseł na Sejm RP
Mateusz Piskorski
Jarzębak Tadeusz
Prezes Okręgowego Zarządu Polskiego
Związku Działkowców w Szczecinie
Szanowny Panie Prezesie
Okręgowe Dni Działkowca są jedną z nielicznych okazji pokazania trudu, wysiłku i osiągnięć setek i tysięcy
działkowców. Wysiłek jaki wkładacie przez cały rok
w zagospodarowanie swych małych skrawków ziemi
jest nie do oszacowania. Wasze ogrody służą nie tylko
Wam jako miejsce pracy, miejsce wypoczynku, spędzania
wolnego czasu, spotkań rodzinnych i integracyjnych, ale
także całej naszej społeczności.
W naszym społeczeństwie stały się one oazą spokoju,
relaksu i zielonymi płucami naszych miast i miejscowości. Dzisiaj podziwiamy Wasze osiągnięcia, piękne plony
i w niejednym z nas odzywa się tęsknota za spokojnym,
zgodnym z naturą życiem – życiem jakie już dawno
u traciliśmy.
Jeszcze raz gratuluję i dziękuję za Waszą dotychczasową pracę.
Burmistrz Gminy Goleniów
/-/ Andrzej Wojciechowski
Goleniów, 30 września 2007 r.
3. Dzień Działkowca w ROD „Leśna Dolina” w Kwidzynie
W dniu 08.09.2007 roku, Zarząd ROD „LEŚNA DOLINA” zorganizował po raz piąty, w ciągu 23 lat istnienia
Ogrodu „Święto Dnia Działkowca” na którym to, licznie
zebrani działkowcy, mimo kapryśnej pogody, bawili się
przy akompaniamencie regionalnego zespołu muzycznego
„Powiślanki” z Kwidzyna. W części oficjalnej programu
rozdane zostały odznaczenia związkowe „ZASŁUŻONY
DZIAŁKOWIEC”.
37
Otrzymali je:
Złota odznaka: Wacław Strociak, Andrzej Woźniak,
Srebrna odznaka: Mieczysław Pracz, Jerzy Prokopiuk,
Brązowa odznaka: Leszek Bardziak, Andrzej Czyżnik,
Jan Miazgowski, Józef Słowik, Zenon Szulc, Krystyna
Wąszewska, Eugeniusz Wieczorek.
Został również przekazany „Puchar Przechodni” za
udział i zajęcie IV­‑go miejsca w okręgowym konkursie
„Wzorowa działka Roku 2007”, dla pana Andrzeja Czyżnik uprawiającego działkę nr 118. Przekazania dokonał
zeszłoroczny zwycięzca w okręgu pomorskim pan Marian
Krasowski. My jako Ogród, zajęliśmy V­‑te miejsce w skali okręgu pomorskiego, w konkursie „Rodzinny Ogród
Działkowy Roku 2007”. Następnie zostały wręczone
dyplomy z nagrodami dla działkowców, „Za Wzorowe
Prowadzenie Działki” oraz „Za Wkład Pracy w Rozwój
Organizacyjny Ogrodu”.
3000 zł na powyższą inwestycję dla naszego Ogrodu,
liczącego zaledwie 161 działek. Kwota ta, jest dla naszego
Ogrodu bardzo potrzebnym i budującym zastrzykiem
finansowym. Chcemy nadmienić, że w miarę naszych
możliwości stawiamy (w odcinkach) nowe ogrodzenie
zewnętrzne naszego Ogrodu.
Następnie, poruszono aktualne sprawy związane z projektem PiS­‑u, dotyczącym próby zmiany ustawy z 08
lipca 2005 roku.
Na zakończenie części oficjalnej Zarząd ROD „Leśna Dolina”, życzył wszystkim działkowcom, przede
wszystkim, zdrowia, sukcesów i zadowolenia z działek,
które z taką miłością uprawiają i pielęgnują dla swoich
potrzeb.
Po tej części programu rozpoczęła się zabawa połączona
z konkursami, tańcami, śpiewem, przepyszną grochówką
oraz pieczonymi kiełbaskami przy ognisku. Wspólna
zabawa trwała do bardzo późnych godzin wieczornych.
Na twarzach działkowców widać było zadowolenie,
optymizm i nadzieję, że PiS odstąpi od próby mataczenia
w naszej Ustawie o Rodzinnych Ogrodach Działkowych
z 8 lipca 2005 roku, która jest dla nas bardzo dobrą ustawą i nie chcemy jej zmiany, tak jak pozostałych 608 tys.
działkowców w całej Polsce.
Po tych uroczystościach został poruszony temat dotyczący inwestycji w Ogrodzie pod nazwą „Nowa Linia
Energetyczna”, którą rozpoczęliśmy w tym roku a zakończymy w kwietniu 2008 r. Przy tej okazji działkowcy oraz Zarząd ROD „Leśna Dolina” w Kwidzynie,
dziękują OZ PZD w Gdańsku, oraz Krajowej Radzie
PZD w Warszawie, za otrzymaną dotację w wysokości
Z wyrazami szacunku oraz pozdrowieniami
z pięknego Kwidzyna
Za działkowców i Zarząd Ogrodu
Prezes Zarządu ROD „Leśna Dolina”
/-/ Andrzej Jancz
4. Dzień Działkowca w Ogrodzie Im. A. Domagalskiego w Gdyni
Jesień to szczególna pora roku, która swoimi kolorami
barwi świat przed szarością zimy. To także czas, analiz
prowadzonych działań, zastanawianie nad tym, co się powiodło, a co nie. Również Zarząd naszego ogrodu w okresie tym stara się przemyśleć i podsumować prowadzone
działania, przyjrzeć się czy potrzebne są jakieś zmiany.
Idealną okazją ku temu stał się Dzień Działkowca, który pozwala też przedłożyć wnioski całej społeczności
działkowej. Przygotowania obchodów naszego święta
rozpoczęły się dużo,dużo wcześniej, a ich zwieńczenie
przypadło na dzień 08.09 br. porządkowano i sprzątano
alejki ogrodowe oraz teren wokół domu działkowca,
wybierano i segregowano owoce i warzywa przeznaczone
do prezentacji.
W sobotę nawet kapryśna cały tydzień pogoda zmieniła swe oblicze. Głośne tony muzyki obwieszczały
rozpoczęcie naszego święta. O godzinie 14-tej preze-
si ogrodu „Nadmorskiego” i ogrodu „Domagalskiego”
w Gdyni powitali zaproszonych gości oraz użytkowników działek. Była to już druga z kolei wspólna impreza
sąsiadujących ze sobą ogrodów. Jednym z najbardziej
istotnych momentów w czasie trwania imprezy było
odsłonięcie tablicy pamiątkowej poświęconej ubiegłorocznym obchodom 40-lecia powstania ogrodu im A.
Domagalskiego. W dniu tym za olbrzymi wkład i zaangażowanie na rzecz ogrodu uhonorowano odznaczeniami
PZD, nagrodami rzeczowymi i dyplomami wielu jego
uczestników. Dużym zainteresowaniem ze strony działkowiczów cieszył się konkurs na najwspanialszy okaz
owocu i warzywa. Wręczane nagrody za dorodne okazy
kabaczków, marchwi, selerów i innych warzyw oraz
owoców, przysporzyły ich hodowcom wiele satysfakcji. Do późnych godzin nocnych przy piwie i kiełbasie
trwała biesiada.
Leonard Niewiński
38
5. Dni Działkowca w ogrodach Iławskich
Jak co roku miesiąc sierpień – wrzesień jest świętem
wszystkich działkowców. Już do tradycji należy świętowanie tych dni w Iławskich ogrodach, gdzie obchody te
łączone są z organizowaniem pikników, ze spotkaniami
władz samorządowych z działkowcami oraz zwiedzanie
wystaw ogrodowych prezentujące osiągnięcia poszczególnych ogrodów w rejonie.
Niektóre ogrody swe święto łączyły z oddaniem wykonanych inwestycji w ogrodzie, dzięki którym praca
na działce i uzyskane efekty tej pracy, nabierają większego wymiaru bycia działkowcem i przynależności
do swej organizacji działkowej. Tak było w ogrodzie
„Podleśny”, gdzie burmistrz miasta Iławy Włodzimierz
Ptasznik wspólnie z V­‑ce Prezesem ZO PZD w Olsztynie Janem Kamieńskim przecięli wstęgę, oddając do
użytku nowoczesne ujęcie wody ze studni głębinowej
dla ogrodu. Inwestycja ta w wysokości 42 tys. zł została
zfinansowana ze składek działkowców, Urzędu Miasta
i KR PZD. Dofinansowanie z Urzędu Miasta do tej inwestycji świadczy o ścisłej więzi samorządu, z ruchem
działkowym na tym terenie.
Podobne uroczystości odbyły się w następnym tygodniu w ogrodzie „Słonecznik”, gdzie również władze miasta i samorząd miejski czynnie uczestniczył
w tych uroczystościach deklarując działkowcom udzielenie pomocy w modernizacji zagospodarowania ogrodu ze względu na atrakcyjne położenie nad jeziorem
„Jeziorak”.
Zakończeniem tradycyjnych „Dni Działkowca” w Okręgu Warmińsko­‑Mazurskim, było uroczyste spotkanie
w dniu 1 września 2007 r w ogrodzie „Grządka” w Iławie.
Ogród ten walczył o miano najlepszego ogrodu i działki w Okręgu Warmińsko­‑Mazurskim w 2007 r i zajął
zaszczytne­‑pierwsze miejsce jako ogród, i pierwsze miejsce jako działka Państwa R. i J. Głuszek, drugie miejsce
przypadło ogrodowi „Relax” w Olsztynie a trzecie miejsce „Wyzwoleniu” w Węgorzewie.
Na uroczystości obecni był zaproszeni goście w osobach Włodzimierz Ptasznik, burmistrz Iławy, Zbigniew
Rychli, przewodniczący rady miasta, członek zarządu
powiatu, Benedykt Dutka oraz prezesi ZO PZD w Olsztynie Zbigniew Kołodziejczak i Jan Kamieński. Atrakcją
uroczystości były organizowane przez poszczególne ogrody wystawy plonów działkowych, oraz zaprezentowanie
ekologicznej żywności z pobliskich miejscowości. Nie
zabrakło również miodu pitnego wystawionego przez
Iławskich pszczelarzy.
Zwiedzający goście i działkowcy, uznali że ogród oraz
znajdująca się infrastruktura ogrodowa ogrodu „Grządka”, jest na wysokim poziomie i świadczy o właściwym
rozwoju ogrodnictwa działkowego na skale XXI­‑go wieku. Stwierdzono również, że stoiska wystawowe zaprezentowane zostały z duża pomysłowością i starannością.
Władze Miasta i samorządowcy, z dużym uznaniem
odnosili się do dokonań, jakie zaprezentował Zarząd
ogrodu i działkowcy w tworzeniu ogrodu przyjaznego
dla środowiska naturalnego i osiedli mieszkaniowych,
będących sąsiadem tego ogrodu.
Stwierdzono przy tym, że środki pomocowe które są
przekazywane z budżety miasta na modernizację i naprawę infrastruktury ogrodowej, nie są zmarnowane a służą
działkowcom i całemu społeczeństwu miasta.
Korzystając z licznie przybyłych prezesów ogrodów Iławskich, członków Zarządu Okręgowego PZD w Olsztynie,
burmistrz miasta i przewodniczący rady, wysoko docenili
wkład i zaangażowanie się wieloletniego radnego i prezesa ogrodów Iławskich Jana Kamieńskiego, w umacnianiu
ruchu ogrodnictwa działkowego w Iławie i w Okręgu.
Liczni zebrani działkowcy przy muzyce i grochówce
bawili się do późnych godzin popołudniowych.
Prezes ZO PZD w Olsztynie
/-/ Zbigniew Kołodziejczak
/-/ Jan Kamiński
6. O
bchody DNIA DZIAŁKOWCA w Poznańskim ROD „Żwirki
i Wigury II”
1 września br. odbyły się obchody Dnia Działkowca
w poznańskim ROD im. Żwirki i Wigury II. Impreza
rozpoczęła się o godz. 1100. Przy dźwiękach muzyki
i w otoczeniu tradycyjnej dekoracji dożynkowej dział-
kowcy z całymi rodzinami uczestniczyli w licznych konkursach – strzelanie do tarczy, rzut beretem na odległość,
bieg z piłeczką pingpongową, krzyżówka Prezesa, konkurs wiedzy o wszystkim i oczywiście konkurs plonów.
39
Dużym zainteresowaniem cieszył się także pokaz ratownictwa medycznego. Częstowano słodyczami, owocami,
była także wata cukrowa.
Oficjalne otwarcie Dnia Działkowca nastąpiło o godz.
1500. Starosta i starościna dożynek (Henryk Michalak i Irena Baraniecka – wzorowi działkowcy) złożyli na ręce prezesa ROD Józefa Szczytko, gospodarza
dożynek – bochen chleba – symbol zbiorów. Po uroczystym przywitaniu gości były przemówienia – prezesa oraz zaproszonego gościa z Polskiego Związku
Działkowców Kazimierza Stokłosy. Tematy jakie poruszano to historia ogrodu, obecna sytuacja ogrodnictwa
działkowego oraz bieżące sprawy ogrodu. Następnie
trzech działkowców uhonorowano złotymi odznakami
„Zasłużony Działkowiec” – Marię Rembecką, Jerze-
go Kotta oraz Stanisława Tabiana. Później wręczono
uczestnikom konkursów, nagrody i dyplomy. W konkursie plonów najpiękniejsze zbiory zaprezentowała
Barbara Olejniczak.
Po części oficjalnej powrócono do dalszej wspólnej
zabawy. Były atrakcje kulinarne, wśród nich nie mogło
oczywiście zabraknąć tradycyjnej grochówki oraz chleba
ze smalcem i ogórkiem. Były naturalnie też tańce, które
zakończyły się około północy.
W ogrodzie obchodzone są Dni Działkowca, Dzień
Dziecka, a nawet Noc Świętojańska.
Jest to jednak jeszcze młoda tradycja, ale warta rozpropagowania, gdyż już po zaledwie kilku imprezach
widać jak zacieśniają się więzi między działkowcami,
szczególnie, że jest to duża społeczność – 705 działek.
Jadwiga Waluk
7. Okręgowy Dzień Działkowca w Tarnobrzegu
W dniu 22 września 2007 r. na terenie ośrodka wypoczynkowego „Karna” przy zalewie w Machowie w Tarnobrzegu odbyły się obchody Okręgowego Dnia Działkowca. W uroczystości uczestniczyli działkowcy i ich
rodziny z dużej liczby ogrodów działkowych z terenu
całego Podkarpacia.
Okręgowe święto działkowców zaszczycili swoją obecnością przedstawiciele regionalnych władz samorządowych, pan Senator Grzegorz Lato i poseł na Sejm RP pan
Władysław Stępień.
W czasie imprezy Prezes OZP pan mgr Jan Kut wręczył odznaki „Za zasługi dla Polskiego Związku Działkowców” oraz złote odznaczenia „Zasłużony Działkowiec”.
Odbyło się także wręczenie nagród w corocznym konkursie na wzorową działkę. O miano „Wzorowej Działki
roku 2007” walczyło 21 działkowców. W Tarnobrzegu
za najpiękniejszą uznana została działka pp. Marii i Jana Cabaj z ROD „Siarkopol”, drugie miejsce zajęli pp.
Krystyna i Czesław Burkowie, trzecie – pp. Krystyna
i Władysław Borkowscy, czwarte – pp. Irena i Władysław
Bis. Laureaci odebrali sprzęt do pielęgnacji ogrodów,
dyplomy i puchary oraz drobne upominki.
Swoje nagrody przyznali także obecni na imprezie
przedstawiciele władz samorządowych. Puchar Burmistrza Niska zdobyli pp. Lidia i Stanisław Książkiewicz,
a za najładniejszą działkę w Rudniku nagrodę odebrali
pp. Krystyna i Hieronim Skoczylasowie. W konkursie
o puchar Prezydenta Stalowej Woli pierwsze miejsce
zdobyli pp. Maria i Stanisław Kołodziejczyk, drugie pp. Halina i Piotr Rożek oraz pp. Czesława i Julian Wal.
Również Wydawnictwo „Sztafeta” ufundowało nagrodę
pocieszenia dla pp. Anny i Marka Borowych – użytkowników kolejnej przepięknej działki.
Swoje plony na ekspozycji prezentowali działkowcy ze
Stalowej Woli, Niska, Nowej Dęby, Górzyc oraz Rudnika.
Każdy przywiózł coś wyjątkowego: ogromne cukinie i dynie, kolorowe papryki, mieniące się przeróżnymi kolorami kwiaty, dorodne marchewki i kalafiory, a także tykwy.
Dla działkowców grała Orkiestra Dęta ze Tarnobrzeskiego Domu Kultury, tańczył Zespół „Fram”. Dużym
zainteresowaniem cieszył się kiermasz, na którym można
było kupić miód, sadzonki roślin oraz przetwory.
Ponieważ pogoda i humory wszystkim dopisywały,
dobra zabawa trwała w tę słoneczną sobotę do późnych
godzin wieczornych.
OZP PZD w Rzeszowie
/-/ Witold Majchrowicz
40
B. Jubileusze
1. Gazeta Krakowska z dnia 9 października 2007 r.
Święto działkowiczów
Rodzinny Ogród Działkowy „Grzegórzki” obchodził
swoje święto. – Mało jest ogrodów działkowych w Śródmieściu. A nasz ma już 45 lat – mówił Jan Tacik prezes
zarządu „Grzegórzek”. Z okazji święta wręczono medale
i wyróżnienia najbardziej zasłużonym działkowiczom.
Odbyła się też wystawa plonów. Działkowicze z „Grzegórzek” uprawiają przede wszystkim kwiaty. Warzywa
zdarzają się rzadko.
MST
2. G
azeta redagowana przez Urząd Miasta Pręba „Wspólne
Sprawy”, październik/listopad 2007 r.
Jesienny Piknik Działkowców z okazji Jubileuszu 60 – lecia
15 września Zarząd Rodzinnych Ogrodów Działkowych
im. Adama Mickiewicza w Porębie zorganizował w świetlicy „Anatol” Jesienny Piknik Działkowców z okazji
Jubileuszu 60-lecia.
Imprezę rozpoczęto grami i zabawami dla dzieci. Wśród
zaproszonych gości obecni byli: starosta zawierciański
Ryszard Mach, radny sejmiku wojewódzkiego Marian
Gajda, sekretarz miasta Halina Firek, przewodniczący
Rady Miasta Gabriel Zieliński, radni Ewa Skulimowska,
Janusz Widurski, Włodzimierz Spyra oraz prezes Spółdzielni Mieszkaniowej Zdzisław Neszczyński.
Oficjalnego otwarcia festynu dokonał wiceprezes
ROD im. A. Mickiewicza -Zbigniew Skrzypczyk, który
w swym referacie okolicznościowym wspomniał historię
powstania ogrodów działkowych w Porębie. Najbardziej
aktywnym działkowcom członkowie zarządu okręgowego
Józef Praszkiewicz i Czesław Tarnachowicz wręczyli 66
srebrnych i 16 brązowych odznak „Zasłużony Działkowiec”, a dla ROD w Porębie okolicznościowe puchary
z okazji jubileuszu. Dużym zainteresowaniem cieszyła
się wystawa plonów wyhodowanych w Porębskich ogrodach.
– Nasze ogródki działkowe istnieją od 1947 r., – mówi
sekretarz POD im. Adama Mickiewicza w Porębie Mieczysław Rok. – Posiadamy 264 działkowiczów. Związek
nasz jest wiecznym, bo jeśli ktoś staje się działkowcem, to przekazuje ją później synowi lub wnukowi. Nasi
członkowie, oprócz uprawy warzyw i owoców, działkę,
wykorzystują też do spotkań towarzyskich na świeżym
powietrzu
Jesienny Piknik Działkowców zakończyła zabawa taneczna.
W. Pucek
3. Jubileusz 110-lecia ROD „Kąpiele Słoneczne” w Grudziądzu
Jubileuszową uroczystość 110-lecia Rodzinnego
Ogrodu Działkowego „Kąpiele Słoneczne” w Grudziądzu połączono z Dniem Działkowca Okręgu Toruńsko­
‑Włocławskiego Polskiego Związku Działkowców.
Już w piątek 14 września br. o godz. 18°° zaingerowano
początek uroczystości mszą świętą w Kościele Parafialnym pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny
w Grudziądzu odprawioną w intencji działkowców, ich
rodzin, sympatyków i Związku. We mszy św. poza działkowcami i ich rodzinami brali również udział członkowie
Zarządu i Prezydium Okręgu Toruńsko­‑Włocławskiego
PZD.
Przed ołtarzem na honorowym miejscu stanął sztandar ogrodu oraz transparent z napisem symbolizującym
walkę o utrzymanie ogrodów. Msza św. miała bardzo
uroczysty charakter. Homilia w całości była poświęcona
41
ogrodnictwu działkowemu. Na podkreślenie zasługują
słowa: „Walczcie o Wasze działki i ogrody, macie rację,
na betonie, żelastwie i szkle nie będzie działek i nie będą
rosły kwiaty.”
Sobotnie oficjalne uroczystości zapoczątkował znany
ogólnopolski, grudziądzki chór „Echo” Hymnem Polski.
Następnie wprowadzono sztandary oraz odśpiewano
Hymn Pomorza. To były bardzo wzruszające chwile.
Prezes ogrodu Jan Czyżykowski w towarzystwie seniora p. Józefa Nogal powitali przybyłych gości: posłów
RP, samorządowców, przedstawiciela Krajowej Rady
Polskiego Związku Działkowców, Prezesa, Prezydium
i Zarząd Okręgu Toruńsko­‑Włocławskiego, przedstawicieli zaprzyjaźnionego Okręgu Bydgoskiego PZD,
przedstawicieli Policji, księdza proboszcza tut. Parafii,
posłów i samorządowców poprzednich kadencji, którzy
wyróżnili się w swojej pracy na rzecz ogrodnictwa działkowego, zasłużonych seniorów, laureatów konkursów
okręgowych, przedstawicieli innych ogrodów oraz licznie
przybyłych działkowców wraz z rodzinami.
Dla uświetnienia uroczystości chór wystąpił raz jeszcze i zaśpiewał kilka wspaniale przygotowanych pieśni.
W dowód wdzięczności dzieci wręczyły dyrygentowi oraz
każdemu chórzyście symboliczny kwiatek działkowy.
Prezes ogrodu przedstawił 110-letnią historię oraz aktualny stan ogrodu. Przedstawiciel Krajowej Rady omówił w krótkim wystąpieniu aktualną sytuację Polskiego
Związku Działkowców oraz zagrożenia dla ogrodnictwa
działkowego, a Prezes Okręgu przedstawił dorobek i najtrudniejsze problemy Związku oraz najważniejsze zadania
przyszłościowe ze szczególnym uwzględnieniem Okręgu
Toruńsko­‑Włocławskiego.
Bardzo uroczysty charakter miały wyróżnienia. Przedstawiciel Krajowej Rady, Prezes Okręgu Toruńsko­
‑Włocławskiego oraz Prezes zaprzyjaźnionego Okręgu
Bydgoskiego wręczyli na ręce Prezesa ROD „Kąpiele
Słoneczne” piękne puchary, dyplomy i listy gratulacyjne, przedstawiciele samorządów i policji upominki dla
Ogrodu.
Następnie Przedstawiciel Krajowej Rady PZD oraz
Prezes Okręgu Toruńsko­‑Włocławskiego wyróżnili 40
działaczy Związku odznakami „Za zasługi dla Polskiego
Związku Działkowców”, oraz złotymi, srebrnymi i brązowymi odznakami „Zasłużonego Działkowca”. Ponadto
16 osobom wręczono medale pamiątkowe Polskiego
Związku Działkowców Okręgu Toruńsko­‑Włocławskiego
wydane z okazji 110-lecia ogrodów działkowych i za
szczególne zasługi w ich rozwoju, oraz 8 osobom listy
okazjonalne wraz z nagrodami książkowymi. Ponadto
wszystkim gościom dziewczęta przekazały tradycyjne
kosze dożynkowe.
Oddzielną grupę stanowili działkowcy wyróżnieni
w konkursach krajowych i okręgowych, których przedstawił przewodniczący Okręgowej Komisji Konkursowej.
Pucharami, nagrodami pieniężnymi i rzeczowymi, dyplomami wyróżniono cztery ogrody i 13 działkowców, a 46
działkowcom wysłano listy gratulacyjne i podziękowania
za udział w konkursach.
Zebrani przyjęli z aplauzem skierowany do Prezesa
Krajowej Rady PZD Pana Eugeniusza Kondrackiego list
ze słowami uznania i podziękowania za włożony trud
w rozwój ogrodnictwa działkowego i obronę Związku,
oraz prośbę o przyjęcie kandydowania na tę funkcję na
następną kadencję. Wniosek taki na zbliżającym się Krajowym Zjeździe Polskiego Związku Działkowców złożą
delegaci z Okręgu Toruńsko­‑Włocławskiego.
W czasie uroczystości występowali również posłowie
i samorządowcy. Wszyscy jednoznacznie i stanowczo
opowiedzieli się za utrzymaniem Związku i Ogrodów.
Zgodnie podjęto też wspólne stanowisko w obronie
Związku i ogrodnictwa działkowego.
Uroczystość oficjalną zakończono wyprowadzeniem
sztandarów, przy wspólnym śpiewie całej sali – „Pamiętajcie o ogrodach”.
Po uroczystościach oficjalnych była tradycyjna grochówka z wkładką, następnie poświęcenie i zwiedzanie
ogrodu oraz poczęstunek dla zaproszonych i zamiejscowych gości.
Organizację uroczystości należy uznać za wzorową. Organizatorom i działaczom związkowym Grudziądza oraz
działkowcom Rodzinnego Ogrodu Działkowego „Kąpiele
Słoneczne” należą się słowa uznania i podziękowania.
Prezes OZ Toruńsko­‑Włocławskiego PZD
/-/ Edward Śmigielski
Polski Związek Działkowców
Pan Prezes
mgr inż. Eugeniusz Kondracki
Szanowny Panie Prezesie
Uczestnicy uroczystości jubileuszowych 110-lecia
Rodzinnego Ogrodu Działkowego „Kąpiele Słoneczne” w Grudziądzu oraz Okręgowych Dni Działkowca
Okręgu Toruńsko­‑Włocławskiego z ogromną wdzięcznością i uznaniem patrzą na Pańską działalność na rzecz
Polskiego Związku Działkowców.
42
Najtrudniejsze zadania, które stoją przed Związkiem to
rozwój ogrodnictwa działkowego oraz obrona ogrodów
działkowych. Realizowane są pod Pana przewodnictwem
w sposób zdecydowany i przemyślany, a Polski Związek
Działkowców odnosi ogromne sukcesy.
Kieruje Pan najliczniejszym Związkiem w Polsce.
Związkiem, który liczy milion członków, a wraz z rodzinami i sympatykami ponad trzy miliony.
Ogrody są piękne i stanowią ozdobę osiedli i miast. Nie
można ich likwidować i zastępować betonem i asfaltem,
bo na betonie i asfalcie kwiaty nie rosną. To dzięki Pana
nieustępliwości ogrody te po dzień dzisiejszy cieszą nasze
społeczeństwo.
Wiele ciężkich bitew stoczyliśmy pod Pana przywództwem w obronie istnienia ogrodów. Dzięki mądrej i zdecydowanej polityce argumenty,
a szczególnie projekty nowych PiS­‑owskich ustaw legły w gruzach. Jesteśmy przekonani, że nie tylko bitwy ale całą wojnę o ogrodnictwo działkowe wygramy,
a obowiązująca obecnie ustawa o ogrodnictwie dział-
kowym będzie dla ogrodów i Związku dokumentem
fundamentalnym.
Z dumą mówimy dziś o Panu nie tylko jako Prezesie
Krajowej Rady Polskiego Związku Działkowców, ale
również jako Prezydencie Międzynarodowego Związku Ogrodów Działkowych i Rodzinnych, co rozsławia
Polskie Ogrodnictwo Działkowe w Europie i krajach
pozaeuropejskich.
Za ten trud, ofiarność i pełną poświęcenia pracę społeczność działkowa: działkowcy, ich rodziny i sympatycy
Okręgu Toruńsko­‑Włocławskiego
wyrażają
gorące i serdeczne podziękowanie
Kończy się kadencja w Polskim Związku Działkowców. Będą wybory nowych władz Związku. Uważamy,
że w następnej kadencji dalej będzie Pan dowodził tak
liczną armią działkowców.
Z takim posłaniem uczestniczyć będą delegaci Okręgu
Toruńsko­‑Włocławskiego na zbliżającym się Krajowym
Zjeździe Polskiego Związku Działkowców.
Prezes OZ Toruńsko­‑Włocławskiego PZD
/-/ Edward Śmigielski
Toruń, 15 września 2007 r.
4. Jubileusz 50-lecia ROD „Zdrowie” w Łodzi
W sali Domu Działkowca ROD „Zdrowie” odbyła się
uroczystość 50-lecia działalności naszego Ogrodu.
Zaproszeni goście:
– Wiceprezydent Miasta Łodzi Marek Michalik,
– Dyr. Delegatury Łódź­‑Polesie Marek Kowalik,
– Przedstawiciel Krajowej Rady Polskiego Związku
Działkowców p. Izabela Ożegalska Prezes Okręgowego
Zarządu Łódzkiego,
– Przedstawiciel Okręgowego Zarządu Łódzkiego p.
Bogumiła Glinkowska,
– Przewodniczący Rady Osiedla „Zdrowie” p. Zygmunt
Dzimiński,
– Przedstawiciele Rady Osiedla (7 osób),
– Komendant III Komisariatu KMP w Łodzi p. Radosław Starczewski,
– Prezes ROD im. Sierakowskiego Barbara Legl,
– Kierownik II Referatu Dzielnicowego III Komisariatu
KMP w Łodzi p. Mariusz Jabłoński,
– Przedstawiciele mediów: Radio Łódź, Gazeta Wyborcza, TVP 3 Oddz. w Łodzi, Expres Ilustrowany.
Goście przybywali od godz. 1130. Na tarasie Domu
Działkowca byli witani przez Prezesa J. Kalinowskiego,
W­‑ce Prezesa E. Grabowską i dzieci wręczające zapro-
szonym gościom sól i chleb pieczony specjalnie na tę
okazję z napisem „50 lat ROD Zdrowie”. Muzyką witała
gości Kapela Bałucka.
Przed rozpoczęciem uroczystości goście obejrzeli wystawę fotograficzną pt: „50 lat ROD Zdrowie w obiektywie”.
Na tarasie zorganizowano poczęstunek w formie staropolskiego stołu. Goście mogli skosztować kaszanki,
kiełbasy, szynki, smalcu, ogórków kiszonych.
Wszystkie te potrawy przygotowano według przepisów
naszych przodków.
Minutą ciszy uczczono pamięć nieżyjących działkowiczów zasłużonych dla rozwoju ogrodu. Nazwiska 16
osób nieżyjących umieszczono na balonach wypełnionych
helem i wypuszczono w powietrze.
Na znak solidarności i przyjaźni z miłośnikami przyrody na Ziemi przybyli goście M. Michalik, M. Kowalik,
I. Ożegalska wraz z dziećmi wypuścili gołębie w powietrze.
Goście zostali zaproszeni do wnętrza świetlicy pięknie
okolicznościowo udekorowanej, gdzie mali działkowcy
Karolina Sajdak, Kacper Sajdak, Karolina Urbańska
przywitali wchodzących deklamacją wierszy.
43
Część oficjalną rozpoczął Prezes Jan Kalinowski przemówieniem podsumowującym 50-letni okres działalności
ROD „Zdrowie” w, którym funkcję prezesa pełni od 47
lat.
W referacie okolicznościowym omówił historię powstania ogrodu i przebytej drogi trudu organizacji i zagospodarowania.
Kończąc swe wystąpienie prezes J. Kalinowski serdecznie podziękował wszystkim użytkownikom działek
za wysiłek włożony w rozwój ogrodu.
W następnym punkcie obchodów Jubileuszu odbyło się
wręczanie wyróżnień­‑pucharów pionierom założycielom
ROD „Zdrowie”. Wręczenia dokonali p. E. Grabowska
i p. E. Sajdak.
Osoby wyróżnione to: p. Kazimierz Dol, p. Antoni
Nykiel, p. Jan Kalinowski, p. Stanisław Nogański, p. Jan
Mierzejewski p. Leon Kośliński, p. Ryszard Sudomir, p.
Czesław Kowalczyk, p. Irena Bednarek.
W uznaniu zasług na rzecz rozwoju ROD „Zdrowie”
przyznano Honorowe Członkostwo Ogrodu 4 długoletnim
działkowcom.
Uhonorowani to: p. Józef Paterek, p. Zygmunt Cichocki, p. Władysław Kozulski, p. Jadwiga Przygoda.
Przedstawiciel Krajowej Rady Polskiego Związku
Działkowców p. I. Ożegalska wręczyła odznaczenia:
-Złotą Odznakę – Zasłużony Działkowiec – otrzymała
p. Janina Pyszkowska
-Srebrną Odznakę – Zasłużony Działkowiec -otrzymał
p. Tadeusz Wolański
-Brązową Odznakę – Zasłużony Działkowiec – otrzymała p. Lucyna Majchrzycka.
Dyplomy Uznania otrzymali:
-p. Henryka Balińska, p. Antoni Nykiel, p. Stanisław
Jakubowski, p. Marian Kaczmarek, p. Maria Kraczkowska, p. Danuta Wilińska, p. Bronisława Korbel, -p. Józef
Pieczewski, -p. Zbigniew Bartnicki.
Przewodniczący Komisji Rewizyjnej ROD „Zdrowie”
Stanisław Gapiński w swoim wystąpieniu uhonorował
Prezesa Jana Kalinowskiego wręczając puchar od działkowców naszego ogrodu z podziękowaniem za wieloletnią pracę oraz tablicę pamiątkową „50 lat ROD
Zdrowie”.
Wiceprezydent Miasta Łodzi p. Marek Michalik złożył życzenia wszystkim działkowcom z okazji 50-lecia
istnienia naszego ogrodu oraz wręczył prezesowi J. Kalinowskiemu pismo gratulacyjne od Prezydenta Miasta
Łodzi Jerzego Kropiwnickiego.
W imieniu Krajowej Rady PZD i Okręgowego Zarządu
Łódzkiego PZD p. Izabela Ożegalska wręczyła Prezesowi
J. Kalinowskiemu puchary okolicznościowe.
Dyplom Uznania Prezydium Krajowej Rady PZD dla
ROD „Zdrowie” z okazji 50-lecia założenia ogrodu działkowego podpisany przez Eugeniusza Kondrackiego przekazała prezesowi J. Kalinowskiemu p. I. Ożegalska.
Prezes ROD „im. Sierakowskiego” w Łodzi p. Barbara
Legl przekazała na ręce prezesa J. Kalinowskiego tablicę
z okazji 50-lecia ROD „Zdrowie”.
Przy dźwiękach Kapeli Bałuckiej wniesiono szampana a p. Stanisław Gapiński wygłosił okolicznościowy
toast.
Podczas przygotowań do obiadu dzieci działkowców
zabawiały gości recytacją wierszy pt. „Dziadkowie to
dla Was”. Wiersze recytowali: Tomek Marciniak, Karolina Sudomir, Kacper Sajdak, Kacper Jakiel, Eryk
Łuczywek.
Obiad podano gościom na pięknie udekorowane stoły
z palącymi się świecami a konsumpcję smacznych i ładnie
podanych potraw umilała Kapela Bałucka.
Kulminacyjnym punktem obiadu było podanie imponującego dekoracją jubileuszowego tortu.
Podziękowania dla oficjalnych gości, którzy swoją
obecnością podnieśli rangę naszej uroczystości w imieniu
Zarządu ROD „Zdrowie” przekazała z­‑ca prezesa Ewa
Grabowska.
Gościom którzy zaszczycili naszą uroczystość wręczono upominki w postaci tablic jubileuszowych, koszy
z owocami i kwiatów.
Upominki wręczają dzieci wraz z przedstawicielami
Zarządu (prezes, wiceprezes, skarbnik).
Po uroczystości zaproszeni goście z Prezesem Okręgowego Zarządu Łódzkiego p. I. Ożegalskąna czele zwiedzili Ogród.
Gości oprowadzał Przewodniczący Komisji Rewizyjnej
p. Stanisław Gapiński.
Kierownik Zespołu Przygotowania Jubileuszu 50-lecia Ogrodu
/-/ mgr Ewa Grabowska
Prezes Zarządu Ogrodu
/-/ Jan Kalinowski
5. Jubileusz 25-lecia ROD „Tulipan” w Bolesławcu
W dniu 15.09.2007 odbyło się kolejne Święto Dnia
Działkowca połączone z 25-tą rocznicą powstania
ogrodu.
Na uroczystości przybyli:
– Prezes OZ PZD w Legnicy – Elżbieta Dziedzic
– Przewodnicząca Miejskiej Rady – Janina Piestrak­
‑Babijczuk
– I­‑szy z­‑ca Prezydenta Miasta – Wiesław Ogrodnik
z małżonką
– Prezes Rejonowego Zarządu PZK – Adam Fomal.
44
Na wstepie uroczystości najstarsi stażem działkowicze
Stanisława Kowalczyk i Paweł Trusiewicz dokonali uroczystego odsłonięcia tablicy pamiątkowej udekorowanej
szarfami organizacyjnymi. W części oficjalnej Prezes
Zarządu przedstawił dzieje naszego ogrodu, skupiając
się na pierwszych latach powstawania ogrodu i tych
ostatnich, w których to ogród odnosi znaczące sukcesy
zarówno na szczeblu miejskim jak i okręgowym. W ciągu
ostatnich siedmiu lat dorobiliśmy się pięknej bazy: Domu
Działkowca, zaplecza sanitarno­‑socjalnego, placu zabaw,
doprowadzono prąd do domu działkowca i 40-tu działek,
trwa sukcesywna wymiana ogrodzenia.
Nie zmarnowaliśmy zapału działkowców oraz zbieranych pieniędzy. W ostatnich latach wydaliśmy na inwestycje 48 tys. zł, a działkowcy przepracowali ponad
4,5 tys. godzin na rzecz swojego ogrodu. Rok 2007 to
również rok kilku inwestycji, ale również wykonaliśmy
transparent z logo naszego ogrodu, który był z 5-cio
osobową delegacją w Częstochowie, na Jasnej Górze,
na Krajowych Dniach Działkowca, udanie rozwija się
współpraca z Okręgowym Instruktorem Ogrodnictwa
z Chojnowa, oraz współpraca z PCK, rozwija się współza-
wodnictwo działkowe. Działkowcy aktywnie uczestniczą
w obronie Ustawy o ROD czego dowodem jest zebranie
395 podpisów tj. 241% stanu osobowego ogrodu. Po wystąpieniu Prezesa Zarządu 13-tu najbardziej zasłużonych
działkowców otrzymało złote, srebrne i brązowe odznaki
Zasłużony działkowiec. Zarząd Ogrodu wyróżnił 17-tu
działkowiczów listami gratulacyjnym specjalnie wykonanymi na uroczystość 25-lecia. Po raz pierwszy Zarząd
Ogrodu nadał honorowe tytuły „Przyjaciel Ogrodu”, które
zostały wręczone siedmiu osobom, za dużą życzliwość,
pomoc i zrozumienie w stosunku do ROD „Tulipan”.
Przewodniczący Komisji konkursowej Pan Karol Zięcik
przedstawił tegoroczne wyniki konkursu „Najpiękniejsza
działka”, a laureaci konkursu Okręgowego i działkowego
otrzymali nagrody rzeczowe, literaturę związkową i prenumeratę miesięcznika „działkowiec” na 2008 r.
W tak uroczystym dniu nie zabrakło gier, konkursów
dla dzieci. Przy wspaniałej pogodzie, na świeżym powietrzu odbywała się konsumpcja grochówki, pieczono
kiełbaski ale najbardziej smakował chleb ze smalcem.
Do późnych godzin przygrywała orkiestra, a przebieg
naszego święta pokazała lokalna telewizja kablowa.
Prezes ROD „Tulipan”
/-/ Jerzy Zając
6. 30-lecie założenia ROD „Hutnik II” w Stalowej Woli
W dniu 29 września 2007 r. Rodzinny Ogród Działkowy
„Hutnik II” w Stalowej
Woli – największy ogród działkowy na Podkarpaciu,
liczący 1.113 działek – obchodził swoje 30-te urodziny. Z tej okazji Zarząd ogrodu przygotował uroczyste
spotkanie, połączone z corocznie organizowaną imprezą
plenerową z okazji Dnia Działkowca.
Otwarcia imprezy dokonał Prezes Zarządu ROD pan
Krzysztof Mazur, witając zaproszonych gości: wiceprezesa Okręgowego Zarządu Podkarpackiego PZD pana Władysława Bieńka, przedstawicieli władz samorządowych
Stalowej Woli oraz licznie przybyłych działkowców ze
stalowowolskich ogrodów działkowych.
Krótki rys historyczny ogrodu przedstawił Prezes ROD.
Wspomniał także o ciągle ponawianych atakach na Polski
Związek Działkowców i próbach likwidacji ogródków
działkowych. Stwierdził dobitnie: „Jest kapusta biała
i czerwona. Ale z jednej i z drugiej trzeba wyciąć głąb,
żeby był z niej pożytek i żeby ją można było zjeść”.
Ogród otrzymał list gratulacyjny i dyplom okolicznościowy od Okręgowego Zarządu Podkarpackiego PZD.
Działkowcy zostali uhonorowani dyplomami oraz złotymi
i srebrnymi odznaczeniami „Zasłużony Działkowiec”.
W piękną, słoneczną sobotę, w dobrej zabawie do
późnych godzin wieczornych uczestniczyło bardzo wielu
działkowców wraz z rodzinami.
OZP PZD w Rzeszowie
/-/ Witold Majchrowicz
7. Gazeta Krakowska z dnia 2 października 2007 r.
Ponad pół wieku „Jasienia”
Działkowcy w Suchej Beskidzkiej marzą, aby w końcu ich działek nie zalewała woda z pobliskiej rzeki.
Rodzinne Ogrody Działkowe „Jasień” w Suchej Beskidzkiej istnieją już 60 lat. Z okazji tego okrągłego
jubileuszu odbyło się spotkanie w Sali Rycerskiej suskiego zamku.
45
Piotr Pawlik, prezes zarządu przypomniał historię ogrodów. – W 1947 roku uchwałą sądu grodzkiego Suchej Beskidzkiej do rejestru sądowego wpisano ogród działkowy
o nazwie „Jasień”. Pierwszym prezesem został wówczas
Hajdyła. Imienia nie udało mi się ustalić. Po nim funkcję
tę przejął Stanisław Balcer. Od 1977 roku prezesurę powierzono mojemu poprzednikowi Józefowi Kawie, który
pełnił ją do 1996 roku – mówił Piotr Pawlik.
Obecnie ogrody, jak poinformował prezes Pawlik,
zajmują 6 hektarów powierzchni i składają się ze 120
działek podzielonych na trzy odrębnie ogrodzone tereny.
Do społeczności suskich miłośników ogrodów należy
ok. 250 osób.
Największą zmorą działkowców są powodzie, które
systematycznie niszczą ich prace. Również i w tym roku
podczas obfitych opadów zanotowano straty.
– Naszym pragnieniem jest osłonięcie ogrodów murem
od strony rzeki, który chroniłby skutecznie – podkreślił
Piotr Pawlik. Jubileuszowe obchody to dobra okazja
do odznaczeń i wyróżnień. Podczas suskiego spotkania
wręczono Srebrne i Brązowe Odznaki „Zasłużony Działkowiec” oraz dyplomy.
EMA
Polski Związek Działkowców Krajowa Rada
Warszawa
Pan Prezes E. Kondracki
Zarząd Rodzinnego Ogrodu Działkowego „Jasień”
w Suchej Beskidzkiej woj. małopolskie składa serdeczne
podziękowanie za przyznanie Pucharu i Dyplomu z osobistą dedykacją dla ROD, z okazji Jubileuszu 60-lecia
istnienia ogrodu działkowego.
Puchar i Dyplom wręczył nam osobiście p. Prezes
Zarządu Okręgu Małopolskiego w Krakowie Romuald Nocuń, który był obecny na uroczystości w dniu
29 września 2007 roku na Sali Rycerskiej Zamku
suskiego.
Z wyrazami szacunku
Prezes ROD
/-/ Piotr Pawlik
Sucha Beskidzka, 18 październik 2007 r.
8. Jubileusz ROD „Nad Jeziorkiem” w Grzybianach
KRONIKA PRZEZ OGRODOWEGO SKRYBĘ SPISANA
Ogłaszam wszem wobec i każdemu z osobna, że dzieje ogrodów Naszych
spisane są dokładnie i wszelkich zastrzeżeń wnosić nie wypada, a nawet nie można.
A działo się wiele na naszym ogrodzie oj działo!!!
Szanowni Jubilaci, drodzy działkowcy!!!
Rok 2007 jest rokiem jubileuszowym dla naszego ogrodu. Informuję zebranych, że Rodzinny Ogród Działkowy
im. Nad Jeziorkiem ma 25 lat. A zaczęło się tak:
Pewnego pięknego dnia 1982 roku, gdy w pełni realizowane było hasło „socjalizm­‑tak, wypaczenia­‑nie”,
w Urzędzie Gminy Kunice doszło do wiekopomnej chwili: Podpisania decyzji o przekazaniu i przejęciu gruntu na
rzecz Polskiego Związku Działkowców.
Ze strony PZD w tym historycznym wydarzeniu udział
brała Pani Elżbieta Dziedzic i Pan Józef Jasiński, a przekazywał grunty Naczelnik Gminy Pan Czesław Iwanowski.
Uchwałą Okręgowego Zarządy PZD powołano do życia
i nadano imię POD „Nad Jeziorkiem” z siedzibą w Grzybianach. Patronat w formie wyróżnienia przypadł Hucie
i Legmetowi. Zasady demokracji były w tych czasach
czytelne i szybko powołano władze ogrodu z I Prezesem
Panem Janem Domańskim – Legmet i V­‑ce Prezesem
Jackiem Nowakiem – HML, którzy kierowali Zarządem
aż 10 lat!!.
Był to okres dynamicznego rozwoju działek­‑epoka
marchewki, gruszki i pietruszki. Zrobiono elektrykę,
wyposażono ogród w instalację wodną. Działki uzyskały
wysoki standard i rosły w cenie. Rosła też powoli ale skutecznie powierzchnia trawników, oraz nagminnie zaczęły
pojawiać się iglaki, skalniaki oraz oczka wodne. Nadeszła
epoka końca pietruszki a vivatu kosiarek. W 1991 roku
powiększył się również stan ilościowy działek – rozparcelowano działkę 123. W 1994 raku dochodzi do licznych
zamian działek, oraz Prezesa, którym został wówczas
wybrany jednogłośnie Pan Tadeusz Fusek – HML, który
za zastępcę miał Pana Józefa Jankowicza­‑Legmet. I oni
46
właśnie rozbudowali zbiorniki wodne, aby więcej było
wody do lania trawników i w baseny.
W 1999 roku dochodzi do kolejnej zmiany prezesa na
Pana Jana Maślankę – HML. Pod jego przywództwem
wprowadzono Ogród w XXI wiek. Nadano alejom działkowym nazwy, staliśmy się mieszczuchami, wykonano odwodnienie – meliorację ogrodu. Wody opadowe
już nas nie zalewają. Założono parking ogólny przed
ogrodem, a w tym samym czasie działkowcy budowali
parkingi indywidualne na swoich działkach. Prezes był
usatysfakcjonowany, że samochody nie tamują alejek,
a działkowcy udawali, że mają zgodę Zarządu. Prawdy
dochodzić nie będziemy. W tym to właśnie czasie Związek i Ogrody przetrwały, a nawet doczekały się uznania
dostając w nazwie przymiotnik,,RODZINNE”. Pan Jan
Maślanka kierował ogrodem jak sternik okrętem do 2006
roku (i za to mu chwała). W tym to właśnie roku dochodzi do zmiany na tego, który ma zaszczyt przewodzić
uroczystościom jubileuszowym.
Życzę teraźniejszym i przyszłym działkowcom ROD
„Nad Jeziorkiem” wielu udanych następnych jubileuszy.
Pozdrawiam IV Prezes i jego Zastępcy
/-/ Wojciech Zięba
9. ROD im. Działkowiec Opolski w Opolu – Jubileusz 80-lecia
Dzisiaj jest dzień, w którym możemy świętować tryumf
wspaniałego partnerskiego związku człowieka z przyrodą,
wynikającego z odwiecznej tęsknoty do ładu, harmonii,
ciszy i spokoju, – co do wartości, które są nam ludziom
żyjącym w XXI wieku tak bardzo potrzebne.
Nasza rocznica to także okazały dowód godności człowieka, który przez szereg lat uczciwie pracował na swoim
małym kawałku ziemi, uczył kolejne pokolenia szacunku do przyrody i często zmagał się (i nadal się zmaga)
z wieloma przeciwnościami, aby ocalić dla potomnych
cząstkę zieleni wśród pośpiesznie wyrastających obok
nas betonowych budowli.
A wszystkie te zamierzenia człowiek realizował w sposób mądry, świadomy­‑ktoś by powiedział zgodny z filozofią największego Polaka Jana Pawła II, który często
przypominał następujące słowa:
„Ziemia to dar Boży powierzony ludziom przez kochającego Stwórcę jako środek podtrzymania życia, które on
sam stworzył, człowiek, aby zrozumieć samego siebie
musi obcować z przyrodą”.
Historię naszego ogrodu pragnę przedstawić w sposób
telegraficzny, gdyż 80 lat to przecież szmat czasu.
Nie ma już wśród nas jego pierwszych założycieli
– opolskich kolejarzy, którzy w 1927 roku uzyskali z magistratu zgodę na jego założenie.
Jak podaje w swoim opracowaniu prof. Bartłomiej
Kozera, wieloletni członek zarządu, ogród nosił nazwę
„Ogród Działkowy przy dworcu Opole wschód” i liczył
ponad 1000 działek, często o powierzchni 5 arów.
Nie spotkamy już na naszych działkach tych, którzy
w 1945 roku wywozili gruz ze zniszczonych altan wybudowali niewielką świetlicę i biuro, przywracali działki
do życia.
Pierwszym prezesem „Działkowca Opolskiego”, bo
w 1947 roku przyjął taką nazwę został pan Klimek,
a gospodarzem był pan Jan Kluczewski.
W latach 50-tych wybudowano duży budynek, w którym znajdowała się świetlica, biuro magazyn i mieszkanie
dla dozorcy.
Bardzo duże zasługi dla rozwoju ogrodu miał zarząd
wraz z prezesem panem Robertem Hodowańskim, który
to stanowisko piastował przez 25 lat.
Lata 1955-1975 to okres rozkwitu ogrodu, organizowane są festyny, kiermasze, Dzień Kobiet, Dzień Działkowca, działki żyją pracą i zabawą.
Nieliczni już niestety wspominają z rozrzewnieniem
czasy, gdy u Trawińskiego,
Krawca lub Biernackiego można było wypić piwo,
potańczyć i spotkać się z przyjaciółmi.
Lecz nie długo dane było działkowcom cieszyć się
wspaniałym rozkwitem ogrodu.
Począwszy od 1978 roku do 1986 roku Ogród zaczął
się strasznie kurczyć, rozpoczęła się rozbudowa naszego
osiedla ZWM, które pochłonęło ponad 200 działek oraz
budynek administracyjny, a nad ogrodem zawisło widmo
likwidacji.
Lecz działkowcy się nie poddali, w 1981 roku wybrano
nowy zarząd a jego prezesem został pan Michał Kafara
i wspólnie zaczęto ratować ogród.
Został wybudowany nowy dom działkowy ze świetlicą,
zapleczem kuchennym, biurem magazynem oraz mieszkaniem dla gospodarza.
W roku 85 wybrano nowy zarząd, a Prezesem została
pani Antonina Boroń. Ogród rozwijał się w dalszym
ciągu, wybudowano nowy system wodny, rozpoczęto
porządkowanie spraw regulaminowych, organizowano
imprezy integracyjne w dużej mierze nowych działkowiczów z osiedla ZWM. Lecz oto znowu miasto upomniało
się o część działek, zabrano tzw. trójkąt ze 150 działkami,
a w ogrodzie pozostało już tylko 618 działek.
W roku 1991 nastąpiła kolejna zmiana prezesa, pani Antonina Boroń przechodzi do pracy w W Z PZD, a nowym
47
prezesem zostaje pan Florian Gierdal, pod jego rządami
ogród rozwija się wspaniale.
Lecz z uwagi na stan zdrowia z dniem 1 stycznia 1999
rezygnuje ze stanowiska
Prezesa.
I od tej chwili rozpoczęły się trudne czasy dla zarządu,
wybrany na stanowisko Prezesa Pan Romuald Doliński
po 3 dniach rezygnuje z pełnienia tej funkcji. Wybrana
24 III 1999 roku Pani Janina Utko po 8 miesiącach pracy
odchodzi ze stanowiska Prezesa.
Nowym Prezesem zostaje Pan Mirosław Grela, V­‑ce
Prezesem Pan Tadeusz Żołądź, zabierają się do intensywnej pracy, robią remont dachu biurowca, budują boks na
piasek i żwir. Lecz z dniem 24 maja 2001 roku rezygnują
z tych stanowisk.
Z dniem 25 maja 2001 roku zostaje powołany nowy rząd
z Prezesem Ryszardem Reczyńskim, w okresie swej kadencji, która trwała do 30 maja 2003 roku, dokonuje wymiany całego ogrzewania w obiekcie z akumulacyjnego na
bardziej konwektorowe, remontuje częściowo świetlice.
Z dniem 30 maja 2003 roku na wniosek OZO PZD
w Opolu zostaje powołany zarząd komisaryczny w składzie Michał Sura, Janina Chmiel i Mariola Sajkiewicz.
Zarząd ten bardzo szybko musi się uporać z wieloma problemami w tym, najważniejszym brakiem wody na działkach z uwagi na awarię pomp i zanieczyszczonych studni.
Zarząd działa do 11.X.2003 roku w tym dniu na nadzwyczajnym zebraniu sprowadzono­‑wyborczym zostaje
wybrany nowy zarząd a jego prezesem zostaje Michał
Sura, na przestrzeni roku 2004 dokonuje on wymiany
okien w biurze, nastąpił remont instalacji i urządzeń
w hydroforni oraz wielu innych bieżących remontów.
Na wiosnę 2005 roku, wyremontowano wszystkie 4
zbiorniki na wodą, ale najgorsza wiadomość nadeszła
w czerwcu.
Nad działkami ponownie zawisł miecz Damoklesa,
decyzją Zarządu Miasta Opola działki miały zostać zlikwidowane.
I oto rozpoczęto przysłowiową walkę Dawida z Goliatem nie waham się użyć tego porównania. Zarząd
szuka pomocy we wszystkich urzędach, ugrupowaniach
politycznych, w prasie, radiu i telewizji.
Do walki o działki włączyli się działkowicze wraz
z rodzinami oraz mieszkańcy osiedla ZWM, którzy na
terenie naszego ogrodu szukają ciszy i spokoju w myśl
zasady, że największe ukojenie przynosi człowiekowi
kontakt z przyrodą. I udało się na spotkaniu w dniu
2.IX.2005 roku z Prezydentem Miasta Opola Panem
Ryszardem Zembaczyńskim, Prezesem A. Boroń, Zarząd
został poinformowany, że działki nasze nogą być jeszcze
użytkowane przez 20 lat.
Te 20 lat zapyta ktoś – to dużo czy mało?
Ale ocenę tej decyzji zostawiam następnym użytkownikom działek.
Rok 2006 to rok dalszej wytężonej pracy obecnego Zarządu. Wykonuje się remont świetlicy, której
wymieniono wszystkie okna, zabudowano parking
dla samochodów a dla najmłodszych ogródek Jordanowski. Kończąc chciałbym dysydentom i gospodarzom naszego miasta dedykować kilka myśli, aby już
nigdy nie próbował niszczyć tego, co dobre, piękne
i użyteczne.
Już Hipokrates mówił, „że przyroda jest lekarzem
wszystkich chorób” a wielki Albert Einstein proponował „wpatrz się głęboko, głęboko w przyrodę, a wtedy
wszystko lepiej zrozumiesz” zaś stare Chińskie przysłowie uczy „Jeśli chcesz być szczęśliwy przez chwilę
– napij się wina, jeśli chcesz być szczęśliwy przez rok
– ożeń się, jeśli chcesz być szczęśliwy przez całe życie
zostań ogrodnikiem”.
Wierzymy i mamy taką nadzieję, że nasi działkowicze,
pośród których spotkamy już niestety nieliczne dzieci
i wnuki tych pionierów, którzy w 1945 roku przewracali
je do życia, oraz ci młodzi, z blokowiska osiedla ZWM
będą użytkowali swoje działki w spokoju, bez stresów
i zakłóceń, czego im z całego serca wszyscy życzymy.
Prezes ROD im. Działkowiec Opolski
/-/ Michał Sura
10. Jubileusz 100-lecia ROD im. J. Ligonia w Katowicach
Istnieje wiele sposobów na spędzanie wolnego czasu.
Sport, wycieczka z przyjaciółmi, wieczór przed telewizorem, jednak nic nie relaksuje równie dobrze jak
weekend na działce. Kilkadziesiąt metrów kwadratowych
własnej, zielonej przestrzeni to idealne uzupełnienie
domowych czterech kątów. Ogrody działkowe na Śląsku to część historii i jedna z najtrwalszych, rodzinnych
tradycji regionu.
Obchody jubileuszowe rozpoczęła uroczysta msza
w Katedrze Chrystusa Króla w Katowicach. Całość
eucharystii została poświęcona Rodzinnym Ogrodom
Działkowym, zarówno dobór czytania jak i kazanie. Po
wysłuchaniu słów mądrości i przykazaniu poszanowania
tradycji i sąsiedzkiej wspólnoty członkowie Związku
Działkowców złożyli hołd pod grobem patrona Ogrodów,
Juliusza Ligonia, gdzie położono na mogile dziękczynne,
jubileuszowe wieńce. Nie zapominając o przeszłości,
kwiaty złożono również na grobach zasłużonych działaczy Związku:
– Zenon Białek – były prezes Rodzinnych Ogrodów,
48
– Jan Kuś – członek, działacz i uczestnik powstania
śląskiego,
– Józef Kłosek – wieloletni członek Ogrodów. Po oddaniu
honorów członkowie, pod przewodnictwem wice prezes
Anny Ryby, podziwiali piękno barw i harmonię Ogrodu.
Następnie zgromadzenie przeniosło się na ulicę Porfirową do budynku świetlicy Związku. Spotkanie otworzył
Teodor Kryjom, prezes Rodzinnego Ogrodu Działkowego
im. Juliusza Ligonia. Po przywitaniu wszystkich zgromadzonych, przedstawił obecnym najbardziej znamienitych
gości, w tym Jerzego Paluchiewicza, reprezentanta Rady
Miasta Katowic, za którego pośrednictwem przekazano
podziękowania dla osoby Prezydenta Katowic, Piotra
Uszoka który w słowach listu wyraził wdzięczność za
uhonorowanie jego osoby: „Bardzo serdecznie dziękuję
za zaproszenie do udziału w uroczystych obchodach jubileuszu 100-lecia istnienia Rodzinnego Ogrodu, które
odbędą się dnia 15 września 2007 roku (...).
(...) Z wielką przyjemnością obejmuję honorowym
patronatem obchody 100-lecia Rodzinnych Ogrodów
Działkowych im. J. Ligonia w Katowicach”.
Po przemówieniu prezesa Kryjoma na mównicy wystąpił Członek Prezydium Krajowej Rady PZD prezes OZ
Śląskiego Jerzy Leśniak. Chwaląc obecną formę ustawy
sejmowej o Ogrodach działkowych skrytykował, mające
nastąpić zmiany wprowadzone przez PiS, zaapelował do
zgromadzonych o składanie podpisów za Ustawą Sejmową o PZD z dnia 08.07.2005 roku obiecując jednocześnie
nieustępliwą walkę o prawa działkowców. Następnym
punktem dnia było wystąpienie Tomasza Kubika, zastępcy przewodniczącej komitetu organizacyjnego Pani wice
prezes Anny Ryby. Pan Kubik zaprezentował i przybliżył
zgromadzonym postać Juliusza Ligonia, patrona Rodzinnych Ogrodów w słowach poety:
„Kochajmy się wszyscy wzajem,
Naszych przodków obyczajem,
Bośmy są jedną rodziną,
Dowody tego w nas płyną”.
Pan Kubik streścił rodzinny aspekt Związku i ogrodów
działkowych.
Czwartym z mówców był Członek Krajowej Rady
Wiceprezes OZ Śląskiego Józef Noski. Opisując dzieje
Ogrodów Działkowych na terenie całego kraju i śląskich
ogrodów, początki, koleje losu i nieprzerwane trwanie na
tle burzliwej historii Polski, Noski wygłosił apel o poszanowanie członkowskich wartości i tradycji.
Następnie zaproszono na mównicę Prezesa OZ Śląskiego Jerzego Leśniaka, który wręczył odznaczenia i dyplomy uznania na ręce prezesa Kryjoma następujących
urzędów, spółek i organizacji:
Puchar i dyplom Prezesa Krajowej Rady Polskiego
Związku Działkowców, Puchar i dyplom Prezesa Okrę-
gowego Zarządu Śląskiego Polskiego Związku Działkowców, Puchar Delegatury Rejonowej w Katowicach
Okręgowego Zarządu Śląskiego Polskiego Związku
Działkowców.
Następnie Prezes Zarządu ROD za pomoc w rozwoju
ogrodu przyznał dyplomy uznania dla:
– Krajowej Rady PZD,
– Okręgowego Zarządu Śląskiego PZD,
– Urzędu Miasta Katowice,
– Parafii Chrystusa Króla w Katowicach w podziękowaniu za duchowe wsparcie,
– Komisariatu IV w Katowicach,
– Rejonowego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji,
– Miejskiego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej
w Katowicach, Banku Spółdzielczego w Katowicach,
– Biuromarketu Romana Zawadzkiego.
Pamiętano także o zwykłych ludziach, których trud
i praca złożyły się na dzisiejsze piękno Rodzinnego
Ogrodu. Przyznano odznaki: „Za zasługi dla Polskiego
Związku Działkowców” dla Aleksandry Dzikiewicz,
najstarszej żyjącej członkini Ogrodów, dla Alfreda Wrzeskiego oraz Złotą Odznakę „Zasłużony Działkowiec” dla
Stanisławy Jankowskiej, Rajnholda Radzieja.
Srebrne wyróżnienie przypadło w udziale m.in. Krystynie Kowalik, natomiast brązowe dla Danuty Przeradzkiej
które w imieniu Krajowej Rady wręczył członek Prezydium KR Jerzy Leśniak.
Wielce oczekiwaną nagrodę w konkursie na „Najpiękniejszą działkę w 2007roku „otrzymał Antoni Sokół..
Przyznano również dyplomy uznania, m.in. dla Józefa
Noski, Michała Krawczyka, Małgorzaty Malickiej i dla
ponad 180 działkowców, deklarujących swoje członkostwa sprzed 2000 roku.
Za długoletnią współpracę w rozwój ogrodnictwa
działkowego w Katowicach podziękowano Rodzinnym
Ogrodom:
– im. Tadeusza Kościuszki
– im. Rymera
– im. Kombatantów
Po części oficjalnej przyszedł czas na występy młodych
talentów m.in.: Filipa Horki, młodzieży z Gimnazjum nr
14 w Katowicach pod opieką Magdaleny Magdzioż oraz
wychowanków Młodzieżowego Domu Kultury prowadzonych przez Dagmarę Szaramę.
Na uroczystości obchodu 100-lecia działkowego przybyło ponad stu członków. Zgromadzeni zostali zaproszeni
na tradycyjny poczęstunek.
Przez wiele godzin trwała huczna zabawa w rytm skocznej muzyki. Panie tańczyły, Panowie wznosili toasty.
„Wszystkiego najlepszego dla Rodzinnych Ogrodów
Działkowcy”.
Marcin Sławek
49
Krótka Historia Rodzinnego Ogrodu Działkowego im. J. Ligonia
w Katowicach
Dnia 15 września 2007 r. obchodzono 100-lecie Rodzinnego Ogrodu Działkowego im. „J. Ligonia” w Katowicach.
Rodzinny Ogród Działkowy im. J. Ligonia w Katowicach został założony w roku 1907, co potwierdza Kronika
Ogrodu oraz szczegółowy zapis w opracowaniu „Zarys
Dziejów Ruchu Działkowego w Polsce i na Śląsku”. Założycielem był niemiecki inżynier Jedermann.W roku 1910
inny niemiecki inżynier ogrodnik Luis Bauer, pracujący
w Zarządzie Zieleni Miejskiej w Katowicach, wynajmuje
tereny pastwiskowe przy ul. Sienkiewicza od cmentarza
do ul. Ceglanej. Ogradza je, dzieli na małe działki i buduje skromne altanki. Następnie wynajmuje je osobom
chętnym do pracy i odpoczynku na działce. Tytułem
czynszu dzierżawnego płaci on starostwu niemieckiemu
75 kg zboża za 1 ha rocznie. Od użytkowników działek
pobiera 20 fenigół za 1 m2. Działki wynajmują głównie
pracownicy kolei, poczty, górnicy, hutnicy jak również,
choć w małym stopniu, pracownicy umysłowi. W większości byli to Polacy.
W roku 1922 gdy nastąpił akt połączenia części Śląska
z Macierzą, Ogród posiadał już 82 działki. Wówczas
tereny Ogrodu zostają wykupione od Lisa Bauera i ster
działalności obejmują zasłużeni działacze społeczni na
Śląsku.
Wśród nich byli: adwokat Rostek, Pan Kowalczyk oraz
Zenon Białek – późniejszy Prezes Ogrodu.
W roku 1924 zwołano Walne Zebranie członków
i uchwalono Statut Polskiego Stowarzyszenia Ogrodów
Działkowych im. J. Ligonia – Ślązaka, patrioty, kowala
i poety pod którego patronatem ogród funkcjonuje do
dzisiaj. Nastąpił też formalny wybór Zarządu, prezesem
został p. Żabiński a następnie p. Grudzki. Ilość działek
zwiększyła się do 204.
W roku 1934 zawarto umowy dzierżawne z władzami miasta jako właścicielem terenów ogrodowych na
okres 10-ciu a potem 15-tu lat W roku 1945 Ogród był
zniszczony i zaniedbany, wówczas Wojewoda Śląsko­
‑Dąbrowski gen. A. Zawadzki wydał okólnik na mocy
którego działki mogli otrzymać tylko Polacy. Powstały
komisje przydziału działek. Lata pięćdziesiąte to dalszy
rozwój Ogrodu. Zwiększa się ilość działek, Ogród liczy
ich 400. W 1954 r. z subwencji Prezydium WRN i składek
działkowiczów wybudowano i wyposażono świetlicę, która służy działkowiczom do dnia dzisiejszego. W Kronice
Ogrodu zapisano, że w roku 1967 uroczyście obchodzono
60-lecie istnienia Ogrodu.
W świetlicy naszego Ogrodu organizowano wiele
imprez jak: Święto Plonów, Dzień Działkowca, Dzień
Dziecka, półkolonie dla dzieci i inne. W roku 1984 przewodniczącym Zarządu został Pan Zenon Białek, który
sprawował tę funkcję nieprzerwanie do 1995 roku. Od
1996 r. prezesem Zarządu zostaje Pan Teodor Kryjom
i sprawuje tę funkcję do dzisiaj.
W roku 1997 obchodzono 90-lecie Ogordu i z tej okazji
wydano we własnym zakresie, krótki rys historyczny
Ogrodu im J. Ligonia. Na dzień dzisiejszy nasz Ogród
zajmuje powierzchnię 14 ha i liczy 354 działki. Ogród
nasz istnieje 100 lat i jest oazą zieleni, miejscem wypoczynku rodzin działkowców i osób zaprzyjaźnionych
z działkowcami.
Aktualnie obowiązująca ustawa o Rodzinnych Ogrodach
Działkowych w sposób racjonalny chroni i zabezpiecza
interesy działkowców oraz godzi te interesy z potrzebami
społeczności lokalnych i z interesem publicznym.
Popieramy więc działania Polskiego Związku Działkowców, w szczególności działania Krajowej Rady
Związku podejmowane w obronie Rodzinnych Ogrodów Działkowych i obowiązującej ustawy. Stanowczo
również sprzeciwiamy się wszelkim próbom zmiany
ustawy i wyrażamy pogląd, że proponowane zmiany są
sprzeczne z ideą ogrodnictwa działkowego, a ewentualne
wprowadzanie ich w życie doprowadzi w krótkim czasie
do likwidacji ROD.
Obecna ustawa dobrze nam służy i chcemy aby tak
pozostało.
Prezes Okręgowego Zarządu Śląskiego
Jerzy Leśniak
11. 30-lecie ROD im. F. Kotowskiego w Skierniewicach
Sprawozdanie z obchodów 30-lecia Rodzinnego Ogrodu Działkowego
im. F. Kotowskiego w Skierniewicach
W dniu 29 września 2007 r. w Rodzinnym Ogrodzie
Działkowym im. F. Kotowskiego w Skierniewicach obchodzono jubileusz 30-lecia powstania ogrodu, które to
obchódy zbiegły się z obchodami 550 rocznicy nadania praw miejskich miastu Skierniewice. Uroczystości
rozpoczęto mszą św. polową w intencji działkowiczów
50
o dobre urodzaje i plony. Liturgia odprawiona została
przy zachowanej od 1988 roku na terenie ogrodu i odrestaurowanej przez działkowców kapliczce. Następnie
zaproszeni goście wraz z wszystkimi uczestnikami mszy
św. przeszli na plac zielony obiektu „Domu Działkowca”
gdzie zaproszeni goście w osobach: Prezydent Miasta
Skierniewice, Posłowie ziemi skierniewickiej, Prezes
Okręgowego Zarządu PZD w Łodzi oraz Księża posadzili
drzewka pamięci. Przy sadzeniu pomagały zaproszone
dzieci z Przedszkola w Skierniewicach.
Oficjalnego otwarcia obchodów jubileuszowych dokonał p.o. Prezesa Zarządu ROD Pan Adam Gruda,
a później głos zabrali: Przewodnicząca Rady Miasta
Pani Anna Janus. Poseł na Sejm RP Pani Krystyna Ozga, Prezydent Miasta Skierniewice Pan Leszek Trębski,
oraz Prezes OZL PZD w Łodzi Pani Izabela Ożegalska.
Zaproszeni goście wręczyli na ręce Prezesa ROD puchary
i grawetony z najlepszymi życzeniami dla wszystkich
działkowiczów.
Z okazji jubileuszu 30 działkowiczów odznaczonych
zostało odznaką „Zasłużony Działkowiec” oraz 1 osoba
odznaka „Zasłużony dla Polskiego Związku Działkowców”.
Zarząd ROD ufundował grawetony i nadał tytuł..Honorowego Prezesa” 4 osobom oraz 3 osobom tytuł „Honorowego Przewodniczącego”.
Grawetonami obdarzeni zostali również nestorzy ogrodu, którzy użytkują działki od powstania ogrodu.
Po części oficjalnej odbyły się występy artystyczne
dzieci z grupy 5 i 6-ciolatków z Przedszkola w Skierniewicach. Wysłuchano również koncertu muzycznego
w wykonaniu młodzieży z Państwowej Szkoły Muzycznej
I i II stopnia w Skierniewicach. Odbył się także pokaz
sprawnościowy gaszenia pożaru przez Straż Miejską.
Wszyscy częstowali się grochówką i smacznymi wypiekami miejscowej cukierni. Finałem obchodów była wspólna
zabawa taneczna przy dźwiękach zespołu muzycznego.
Dzień 29 września był finałowym dniem obchodów
jubileuszowych, bowiem poprzedzały go różnego rodzaju
prelekcje, w których uczestniczyli działkowcy.
cypowanie w kosztach zagospodarowania przyszłego
ogrodu.
Jednocześnie ustalono, że wiodącym będzie Instytut Warzywnictwa i powołano Komitet Organizacyjny
w składzie: Mieczysław Hejmlich reprezentujący Instytut
Warzywnictwa, Kazimierz Domagała reprezentujący Zakład „FUMOS”, Marcin Pągowski reprezentujący Zakład
„RAWENT” oraz przedstawiciel Zakładu „ZATRA” i Instytutu Sadownictwa. Ustalono, że wykupu terenu dokona
Urząd Miasta.. Decyzją 8224/54/76 z dnia 30 grudnia
1976 r. Zarządu Gospodarki Terenami w Skierniewicach
przekazany został nieodpłatnie teren o powierzchni 18 ha
8212 m2 w użytkowanie na czas nieokreślony, na rzecz
istniejącego wówczas Wojewódzkiego Zarządu Pracowniczych Ogrodów Działkowych w Łodzi.
Po transformacji ustrojowej w naszym kraju, zgodnie
z orzeczeniem Sądu Rejonowego w Skierniewicach nieruchomość ta przekazana została w użytkowanie wieczyste
Polskiemu Związkowi Działkowców z/s w Warszawie.
Ukonstytuowany Zarząd I­‑ej kadencji w kwietniu 1977
roku przejął w użytkowanie teren w stanie surowym.
Pierwszoplanowym zadaniem było: wytyczenie działek, alejek, budowy linii energetycznej oraz ujęć wody.
Stan początkowy działek był w liczbie 353. W wyniku
rekultywacji uzyskano w następnych latach dodatkowo
88 działek i obecny stan wynosi 441 działek.
Pierwsze 10 lat ogrodu to okres budowy wspomnianych wyżej przedsięwzięć oraz budowy budynku gospodarczego, hydroforni wraz z wyposażeniem, obiektu
„Dom Działkowca” wraz z zapleczem kuchennym i jego
wyposażenia w sprzęt niezbędny dla organizowania uroczystości rodzinnych i działkowych. Koszt tych przedsięwzięć był niewspółmierny w stosunku do składek
członkowskich. Wsparcia finansowego udzielił w 1979
roku Urząd Wojewódzki i Urząd Miejski.
Ogród otrzymał również dotacje finansowe od Spółdzielni Inwalidów, Zakładu „Fumos”, „Rawent” „Zatra”,
Instytutu Warzywnictwa i Instytutu Sadownictwa.
W następnych 10 latach infrastruktura ogrodu wzbogacona została w okrawężnikowanie alejek, w sieć wodociągową i sieć elektryczną z możliwością zainstalowania przyłączy do każdej działki, zrekultywowano teren
wzdłuż cieku wodnego oraz zbiornika wodnego małej
retencji. Dalszymi przedsięwzięciami w ostatnim 10-leciu
istnienia Ogrodu była rozbudowa budynku głównego
świetlicy i wyposażenie w bardziej funkcjonalny sprzęt
oraz dokonano renowacji zbiornika wodnego małej retencji. Ponadto wydzielono 3 ogrodzone i zamykane parkingi
samochodowe, wybudowano dwie studnie umożliwiające
pobór wody. Były to najważniejsze przedsięwzięcia jakie
zostały dokonane w ciągu jubileuszowych lat.
Historia powstania ogrodu:
Inicjatywa utworzenia ogrodu zrodziła się już w roku
1975. 7 października 1975 roku u Prezydenta Miasta
odbyła się narada koordynująca, w sprawie utworzenia
Pracowniczego Ogrodu Działkowego przy ul. Rawska­
‑Strobowska, w której uczestniczyły zainteresowane
utworzeniem ogrodu dla swoich pracowników zakłady
i instytucje.
Na posiedzeniu tym Zakłady „RAWENT”, „FUMOS”
„ZATRA” oraz obydwa Instytuty zadeklarowały party-
51
Pan Eugeniusz Kondracki
Prezes
Polskiego Związku Działkowców
Warszawa
Dnia 29 września podczas uroczystości jubileuszu 30lecia ROD im. F. Kotowskiego w Skierniewicach odebrałem z rąk Prezesa Okręgowego Zarządu PZD w Łodzi
Pani Izabeli Ożegalskiej puchar dla Ogrodu, którego
jestem Prezesem.
W imieniu 441 działkowców składam wyrazy podziękowania za cenne dla nas wyróżnienie. Doceniając fakt
pamiętania o naszym jubileuszu zapewniamy Pana Prezesa, że zarówno działkowcy jak i powołane organy naszego
Ogrodu dołożą wszelkich starań dla pomnażania dorobku
i kultywowania tradycji działkowej.
Korzystając z okazji składam na Pana ręce serdeczne
życzenia zdrowia i pomyślności oraz satysfakcji z wykonywanej pracy dla całej Krajowej Rady PZD.
Z wyrazami wdzięczności
p.o. Prezesa ROD
/-/ Adam Gruda
Skierniewice, 30 października 2007 r.
12. Potrójny Jubileusz
22 września 2007 roku w Rodzinnym Ogrodzie Działkowym im. J. I. Kraszewskiego w Białej Podlaskiej odbył
się Potrójny Jubileusz:
1. 55 rocznica powstania ogrodu najstarszego w mieście
2. 195 rocznica urodzin J. I. Kraszewskiego
3. 120 rocznica śmierci pisarza.
Zbieżność tych rocznic nadała uroczystości podniosły
charakter. Otwarcia uroczystości dokonał Prezes ROD
– Mirosław Klejnowski witając zaproszonych gości:
Przewodniczącego Rady Miasta Biała Podlaska – Bogusława Broniewicza, Dyrektora Muzeum J. I. Kraszewskiego w Romanowie – Annę Czobodzińską­‑Przybysławską
oraz licznie przybyłych działkowców z rodzinami.
Historię i funkcjonowanie ogrodu przedstawiła Członek
Zarządu ROD – Barbara Poszalska, informując zebranych, że najstarszy wielopokoleniowy ogród zajmuje 5,5
ha powierzchni i liczy 181 użytkowników.
27 najstarszym stażem działkowcom wręczono okolicznościowe dyplomy.
Podczas uroczystości rozstrzygnięto „Konkurs na estetyczną działkę”, dyplomy otrzymało 23 użytkowników
najładniej szych działek.
Dyrektor Muzeum J. I. Kraszewskiego w Romanowie – Anna Czobodzińską­‑Przybysławską wygłosiła
prelekcję o życiu i twórczości pisarza. Wspomniała,
że J. I. Kraszewski związany był z Białą Podlaską,
tu uczył się w latach 1822-1826 w. Akademii Bialskiej. Pokochał Białą „tu otworzyła się jego dusza na
świat, i tu poczuł wyraźną chęć do pisania”. Fascynował go podupadły Zamek Radziwiłłów i otaczający park­‑wspomina o tym w powieści „Na Bialskim
Zamku”.
W hołdzie pisarzowi w 1928 r odsłonięto pomnik J.
I. Kraszewskiego w Białej Podlaskiej. Ogrody działkowe w centrum miasta nazwano imieniem Wielkiego
Pisarza.
Po zakończeniu części oficjalnej zebrani goście zwiedzili wystawę „Życie i twórczość J. I.
Kraszewskiego”, na której pokazano fotografie
i ważniejsze dzieła pisarza. Swój „kącik” mieli działkowcy, gdzie zaprezentowali swoje okazałe plony i ich
przetwory.
Na zakończenie uroczystości odbyło się koleżeńskie
spotkanie przy grillu i muzyce.
Członek Zarządu ROD
Barbara Poszalska
Przewodnicząca Komisji Rozjemczej ROD
Anna Kubiak
13. Jubileusz 35-lecia ROD „Metalowiec” w Pyskowicach
W dniu 25.08.2007r. odbyły się uroczystości jubileuszu
351ecia Rodzinnego Ogrodu Działkowego „Metalowiec”
w Pyskowicach, połączone z coroczną organizacją imprezy z okazji Dnia Działkowca. Wzorem roku ubiegłego
uroczystości nasze rozpoczęto od Mszy św. na placu
działkowym sprawowanej przez księdza proboszcza Jana
Podstawkę.
Uroczystego otwarcia i powitania zaproszonych gości
oraz działkowców dokonał prezes ogrodu. W swoim
wystąpieniu przedstawił początki powstania ogrodu,
52
ich założycieli oraz ważniejsze wydarzenia jakie miały
miejsce w naszym ogrodzie. Dziwnym zbiegiem okoliczności mamy 35 działek na których gospodarują pierwsi
działkowcy, którzy są żywymi świadkami historii naszego ogrodu. Działkowcy ci otrzymali specjalne podziękowania oraz okolicznościowe kubki z logo ogrodu.
Pracę poszczególnych Zarządów i działalność ogrodu
dla Polskiego Związku Działkowców i mieszkańców
miasta zauważono również we władzach Związkowych,
wyróżniając nasz ogród pięknym pucharem przyznanym
przez Okręgowy Zarząd Śląski w Katowicach. Najaktyw-
niejszym członkom wręczono odznaczenia Związkowe,
wyróżniono najładniejsze działki. Z okazji jubileuszu
wydano okolicznościowy folder w którym znajdują się
wszystkie najważniejsze wydarzenia które miały miejsce
w naszym ogrodzie przeplatane zdjęciami. Piękna pogoda,
dobra muzyka, wiele konkursów dla najmłodszych oraz
obfity bufet sprawiły, że tegoroczne dożynki możemy
uznać za bardzo udane. Bardzo gorąco zapraszam na
stronę internetową picasaweb.google.pl/marianzagrabelny i osobiście sprawdzić jak można się bawić na
działkach.
Prezes Zarządu
Marian Zagrabelny
XI. JESZCZE W SPRAWIE KRAJOWYCH
DNI DZIAŁKOWCA CZĘSTOCHOWA 2007
1. Zarząd ROD im. Tysiąclecie w Częstochowie
Pan Eugeniusz Kondracki
Prezes PZD
Zarząd ROD im. Tysiąclecie w Częstochowie na posiedzeniu w dniu 13 września br. po wysłuchaniu opinii
działkowców z przebiegu Krajowych Dni Działkowca
„Częstochowa 2007” w dniu 8 września br., w imieniu
wszystkich działkowców składa serdeczne podziękowania
Panu Panie Prezesie, a za Pana pośrednictwem całemu
kierownictwu Polskiego Związku Działkowców oraz
wszystkim Działkowcom z całej Polski za wspaniałą
uroczystość, jej piękną oprawę, ogromny wkład pracy
organizacyjnej, dania możliwości wielotysięcznej rzeszy Działkowców odbycia „pielgrzymki” ze wszystkich
zakątków Polski na Jasną Górę.
Niezapomniane będą wrażenia z Mszy Św. w Bazylice na Jasnej Górze pod przewodnictwem Ks. Kapelana
płk WP w asyście oficerów WP udziałem wszystkich
przybyłych do Częstochowy Działkowców z całego
kraju.
Wspaniale prezentowały się poczty sztandarowe poszczególnych delegacji z: Okręgów. Wielką atrakcją był
przemarsz przez miasto Alejami NMP, ul. Kościuszki
przez skrzyżowanie z Aleją Jana Pawła II, Aleją Armii
Krajowej do ulicy Dekabrystów, aby w Hali „Polonia”
święcić swój wyjątkowy „Dzień Działkowca”.
Wyrażamy swoje podziękowanie Panu Panie Prezesie za
osobiste zainteresowanie się efektami pracy Działkowców
z ROD im. Tysiąclecie, jak również wszystkim delegacjom wyrażającym swoje opinie i odczucia we wpisach do
kroniki Ogrodu. Tegoroczne Dni Działkowca już za nami,
gratulujemy Prezydium KR PZD trafnej decyzji w wyborze naszego miasta i Okręgu na tegoroczne obchody
Krajowych Dni Działkowca i mamy nadzieję na kolejne
spotkania „milionowej” rzeszy pasjonatów ogrodnictwa
działkowego, twórczej pracy i zdrowego wypoczynku
w „duchowej” stolicy Polski – Częstochowie.
Zarząd ROD im. Tysiąclecie w Częstochowie
Sekretarz ROD
/-/ Jolanta Badowska
Częstochowa, 14 wrzesień 2007 r.
2. Tygodnik Niedziela z dnia 18 listopada 2007 r.
Działkowcy na Jasnej Górze i na ziemi szczecińskiej
W bieżącym roku po raz pierwszy w historii Matka Boża Jasnogórska, Królowa Polski, bardzo serdecznie witała
swoje ukochane dzieci­‑działkowców polskich, członków
rodzinnych ogrodów działkowych, którzy jako pielgrzymi
ze wszystkich stron naszej Ojczyzny, przyjechali pokłonić
się; Jej Cudownemu Obrazowi, a w modlitwie prosić
53
o błogosławieństwo i opiekę nad rodzinnymi ogrodami
działkowymi.
To tu na Jasnej Górze, w ciągu wielowiekowej historii Polski, nasz naród czerpał mądrość, duchową siłę,
otrzymywał błogosławieństwo i wychodził zwycięsko
w najgorszych okresach historii.
Wiadomo, że rodzinne ogrody działkowe to bezcenna,
nierozerwalna część naszej Ojczyzny, blisko 1 milion
działek rodzinnych, na których około 4 milionów naszych
obywateli, kontynuując piękną tradycję narodową, znalazło radość, szczęście i miejsce do pracy oraz aktywnego
wypoczynku.
8 września br. to szczególny dzień w historycznym
ruchu działkowców w Polsce, który powstał ponad 180
lat temu w Koźminie Wielkopolskim, a na przełomie
XIX i XX wieku nabrał charakteru masowego i tak trwa
do dnia dzisiejszego, ponad 110 lat.
To tu, w Częstochowie, odbyły się Krajowe Dni Działkowca, połączone z I Pielgrzymką Działkowców Polskich
na Jasną Górę. Częstochowa czegoś tak wspaniałego nie
przeżywała. Ponad 5 tysięcy pielgrzymów szczęśliwych
i radosnych z żółto­‑zielonymi chustami i ze sztandarami
swoich ogrodów i okręgów, na czele z prezesem Związku mgr Eugeniuszem Kondrackim. Dodam, że pięknie
prezentował się Oddział Wojska Polskiego oraz orkiestra
maryjna z Jasnej Góry.
Mszę św. dziękczynną odprawił i homilię wygłosił ks.
kapelan pułkownik Wojska Polskiego i generał górnictwa
Stanisław Rospondek, który w pięknych i wzruszających
słowach prosił Najdostojniejszą Królową Polski o błogosławieństwo dla Polskich działkowców i ich Narodowego
Związku, o uchronienie przed likwidacją, wyraził podziw
i podziękowanie działkowcom za wielki trud, który zrodził
się z głębi serc i przyniósł piękne plony w przywiązaniu
do polskiej ziemi i jej przyrody w trakcie Mszy św., prezes
Polskiego Związku Działkowców Eugeniusz Kondracki
odczytał „Akt Zawierzenia w Opiekę Matce Bożej Ogrodów, Związku oraz Działkowców”. Podkreślił, że Polski
Związek Działkowców to zwarta narodowo­‑patriotyczna
społeczna organizacja, która stoi na straży naszej niezawisłości i broni przed rozgrabieniem części naszej narodowej własności przez niektórych urzędników spod znaku
globalizacji, dążących do wzbogacenia. Mówił, że dziś
modlimy się do Maryi Matki Bożej, prosząc Ją o obronę
naszego bogactwa narodowego, naszej patriotycznej
tradycji. Zaznaczył że ogrody działkowe: to tradycja europejska, a nie tylko polska, są zielonymi płucami miast.
Po Mszy św. uroczyście poświęcono tablicę upamiętniającą I Pielgrzymkę Działkowców Polskich na Jasną
Górę. Złożono wiązanki kwiatów pod pomnikiem Prymasa Tysiąclecia Stefana kard. Wyszyńskiego i pod
pomnikiem Nieznanego Żołnierza.
Po nabożeństwie uczestnicy przenieśli się do Miejskiego Ratusza, gdzie prezydent Częstochowy Tadeusz
Wrona oddał klucze miasta Prezesowi Związku, symbolicznie przekazując władzę na okres dożynek. Nie
pominięto złożenia kwiatów pod pomnikiem Marszałka
Józefa Piłsudskicgo.
Główne uroczystości odbyły się w Hali „Polonia”,
w której odbyto się wiele ciekawych i barwnych imprez
radujących oko i ucho... wśród kwiatów, płodów i owoców. A Orkiestra Poczty Polskiej odegrała hymn narodowy i hymn działkowców „Zielona Rzeczpospolita”.
Wśród wielu wystąpień znanych osobistości prezes Eugeniusz Kondracki w ciepłych słowach omówił osiągnięcia polskich działkowców, dziękując im za ofiarny trud,
ubolewał nad tym, że wśród niesłusznych decyzji niektórych polityków dąży się do wyeliminowania około 680
tysięcy działkowców i zabrania im działek, pomimo 610
tysięcy podpisów w obronie słusznej sprawy. Kolejnym
bardzo sympatycznym punktem święta było wręczenie
odznaczeń i dyplomów dla zasłużonych działkowców,
a 19 rodzinnych ogrodów działkowych wyróżniono jako
najlepsze w 2007 r., z pieniężną premią po 4 tys. zł. Na
zakończenie oficjalnej części prezes Eugeniusz Kondracki podziękował wszystkim tym, którzy przyczynili się
do zorganizowania wspaniałego święta w Częstochowie, a gościom za liczne i wytrwałe uczestnictwo, po
czym chór z ROD „Hutnik” odśpiewał działkowy hymn
„Zielona Rzeczpospolita”. Na placu przy hali sportowej
rozpoczął się działkowy festyn.
Zaznaczę, że w całej Polsce odbyły się dożynkowe
uroczystości poszczególnych ROD. W okręgu szczecińskim okręgowe dni działkowca odbyły się 30 września
w Goleniowie, gdzie ogród „Ina” w konkursie o miano
„Najlepszego Rodzinnego Ogrodu Działkowego 2007
roku” zdobył 1 miejsce, dzięki wzorowemu zagospodarowaniu i bogatym tradycjom. Szczególnie zasłużonym
prezesem dla tego ogrodu jest Wiktor Dąbrowski.
W podniosłej atmosferze uroczystości odbyły się
w pięknie udekorowanej Sali Goleniowskiego Domu
Kultury z wyeksponowanym, sztandarem PZD (ROD im.
gen. A. Zawadzkiego w Gryfinie). Po odśpiewaniu hymnu
narodowego przez uczestników i powitaniu działkowców
oraz zaproszonych gości: posłów, burmistrzów, radnych
samorządów, pszczelarzy, przedstawicieli z sąsiedniego
okręgu PZD w Gorzowie Wielkopolskim, członek Zarządu ROD „Ina” Jan Chruściński opowiedział historię
ogrodu i jego osiągnięcia, natomiast prezes Okręgowego
Zarządu PZD w Szczecinie Tadeusz Jaczębak podziękował samorządom gminnym oraz mediom, które aktywnie
wspierają funkcjonowanie ogrodów. Szczególne wyrazy
podziękowania skierował do burmistrzów Goleniowa
i Pyrzyc za ich wielki wkład w ogrody na terenie ich
gmin. Apelował o jedność i zachowanie ogrodów dla
przyszłych pokoleń. Znany w okręgu szczecińskim ze
swoich organizacyjnych zdolności burmistrz Goleniowa
Andrzej Wojciechowski, podkreślił wielką rolę ogrodów
54
działkowych dla społeczeństwa miasta. Przekazał podziękowanie na ręce Prezesa Okręgowego Zarządu PZD
w Szczecinie oraz z koszem kwiatów podziękowanie dla
Zarządu ROD „Ina”.
Prezes Wojewódzkiego Związku Pszczelarzy mgr
Mieczysław Ukleja w swoim wystąpieniu podkreślił
tradycyjną braterską jedność pszczelarzy i działkowców,
wręczając Dyplom Uznania i okolicznościowy medal
z IV Dni Wojewódzkich Pszczelarzy w Przelewicach
I 2 września 2007 r.
Podkreślę, że wśród wielu wystąpień działkowców,
jak i gości była wielka troska o zachowanie pięknego
patriotycznego ruchu działkowego. Zaapelowano o czynny udział w wyborach parlamentarnych i popieranie
działkowców – kandydatów na posłów. Dodam, że pięknie prowadził konferansjerkę dyrektor Goleniowskiego
Domu Kultury Zbigniew Łukaszewski.
Szczególnie piękną chwilą w uroczystościach było
wręczenie odznaczeń „Za Zasługi dla PZD”, złotych,
srebrnych, brązowych „Odznak Zasłużonego Działkowca” dla 16 działkowców. Wręczono dyplomy, upominki
i wyróżnienia dla 15 ogrodów oraz 28 działkowców,
laureatów konkursów okręgowych. Podkreślono, że najlepszy ogród okręgu szczecińskiego 2007 r. to ROD
„Ina” Goleniów, a najlepsza działka to działka Romana
Pietruszczaka z ROD „Chemik” Dębostrów.
Dodatkową atrakcją uroczystości była piękna ekspozycja fotografii, kwiatów, owoców, płodów i produktów pszczelich. Z wielkim zainteresowaniem uczestnicy
podziwiali występ Zespołu Pieśni i Tańca Ziemi Goleniowskiej oraz koncert Młodzieżowej Orkiestry Dętej.
Uroczystości zakończyły się wspólną zabawą, spotkaniem
towarzyskim, zwiedzaniem ogrodów, kiermaszem oraz
tradycyjną grochówką.
Tadeusz Grygiel
XII. W OBRONIE USTAWY O ROD
A. Okręgowe Zjazdy, Zarządy, ROD, Działkowcy
1. Życie Warszawy z dnia 17 października 2007 r.
Stanowisko Prezydium Okręgowego Zarządu Mazowieckiego
Polskiego Związku Działkowców w Warszawie
Szanowni Działkowcy, mieszkańcy Warszawy!
Ogródek na własność dla działkowców warszawskich
obiecuje Poseł Paweł Poncyliusz z Prawa i Sprawiedliwości (w Gazecie Poselskiej Pawła Poncyliusza­‑październik
2007 r.). Taką obietnicę przez ostatnie dwa lata składali
działkowcom w Polsce posłowie Klubu Parlamentarnego
Prawa i Sprawiedliwości. Wszystko skończyło się na
obietnicach, ponieważ realność uwłaszczenia działkowców w dużych aglomeracjach jest bliska zeru.
To, co proponuje działkowcom warszawskim Pan Poseł
Paweł Poncyliusz, są to gruszki na wierzbie lub kiełbasa
wyborcza.
Wierzymy głęboko, że zarówno działkowcy warszawscy, jak i mieszkańcy Warszawy właściwie ocenią intencje Pana Posła i nie dadzą się nabrać na tanie chwyty
wyborcze.
Prezydium
Okręgowego Zarządu Mazowieckiego
Polskiego Związku Działkowców w Warszawie
Warszawa, dnia 5 października 2007 r.
STANOWISKO
Prezydium Okręgowego Zarządu Mazowieckiego
Polskiego Związku Działkowców w Warszawie
z dnia 05 października 2007 r.
Po raz kolejny posłowie PiS próbują na sił uszczęśliwiać działkowców. Tym razem poseł Paweł Poncyliusz
(który dał się poznać podczas rozmów z górnikami,
zakończonych ostrym protestem pod Urzędem Premie55
ra) w artykule pióra Jana Fusieckiego obiecuje wykup
działek i likwidację Polskiego Związku Działkowców.
Swoje obietnice przedstawił w Gazecie Poselskiej Posła Pawła Poncyliusza – październik 2007 r., która jest
rozdawana na ulicach Warszawy. W swoich obietnicach
przemilcza fakt, że projekt opracowany przez posłów PiS
zakłada uwłaszczenie tylko w tych ogrodach, w których
nie ma roszczeń do zajmowanych terenów, a sam ogród
umieszczony jest w planach przestrzennego zagospodarowania.
W Warszawie jest 170 ROD o ogólnej powierzchni
113.6 ha, a użytkuje w nich działki 30 tysięcy rodzin.
W studium uwarunkowań, dla stworzenia planów zagospodarowania przestrzennego miasta Warszawy, praktycznie żaden ROD nie został w sposób jednoznaczny
zapisany, jako ogród działkowy. Takie rozwiązanie nie
stanowi podstawy do ewentualnego nabycia działki na
własność.
W księgach wieczystych prawo Związku do gruntów
ujawnione jest jedynie w przypadku jednego ROD o powierzchni 15,96 ha i dotyczy 66 działek.
Roszczeniami Prezydenta m.st. Warszawy, zgłoszonymi za poprzedniej ekipy rządzącej, objętych jest 101
ROD o powierzchni 537,47 ha, co dotyczy 12 710 działek. W tej sprawie toczy się 171 procesów sądowych
przeciwko Związkowi.
Sprawa dotyczy wydania gruntów bez zachowania
przepisów ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych.
Roszczeniem osób fizycznych i prawnych na terenie
Warszawy objętych jest 128 ROD o powierzchni 685,07
ha, co dotyczy 15 542 działek.
Związek uczestniczy w postępowaniach administracyjnych i procesach sądowych, broniąc interesów ogrodów
i praw działkowców.
Szereg ogrodów w Warszawie nie posiada żadnej dokumentacji dotyczącej powstaniu, przekazania gruntów
Związkowi i wobec tego funkcjonuje tylko i wyłącznie dzięki istnieniu ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych.
Wobec tak przedstawionych faktów, w Warszawie na
uwłaszczenie za odpłatnością mają szansę działkowcy
tylko jednego ogrodu. Czyli to, co proponuje działkowcom warszawskim kandydat na posła z partii PiS, to nie
jest uwłaszczenie, a wywłaszczenie!!! Odrębna sprawa
to aspekt finansowy. Jeżeli działka w ROD „Obrońców
Pokoju” w Warszawie przy al. Niepodległości ma 500 m2,
a cena gruntu za 1 m2 wynosi 6000,00 zł, to 5% od tej
wartości wynosi 150 000,00 zł (słownie: sto pięćdziesiąt
tysięcy złotych 00/100). O wysokości bonifikaty będą
decydować rady miast i gmin. Należy zapytać: Skąd
emeryt czy rencista ma pozyskać takie środki. Kto z nich
ma takie oszczędności?
Dlatego działkowcy i ich rodziny nie wierzą w propagandę posłów PiS. Wierzą w ustawę o rodzinnych ogrodach
działkowych z dnia 8 lipca 2005 r., bronią tej ustawy, która
zabezpiecza nabyte przez nich prawa do użytkowania
działki i do majątku znajdującego się na niej. To dlatego
w kraju 620 tys. działkowców i ich rodzin, a w okręgu mazowieckim 56 tys. działkowców, złożyło podpisy
w obronie ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych.
Dlatego, mając na względzie dobro rodzin działkowych
i obronę nabytych przez nich praw, Prezydium OZM
PZD protestuje przeciwko manipulacji w czasie kampanii
wyborczej informacjami dotyczącymi uwłaszczenia działkowców warszawskich, skoro te obietnice prowadzą prosto
do wywłaszczenia tych działkowców, a tym samym utraty
dorobku wielu lat ich życia. Prezydium wyraża sprzeciw
przeciwko próbom administracyjnej likwidacji i podważaniu roli Polskiego Związku Działkowców w sprawie
obrony ogrodów i działkowców. Przeciwko takim działaniom stanowczo protestujemy i deklarujemy, że będziemy
bronić ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych, która
broni praw działkowców i ogrodów działkowych przed
nieuzasadnionymi roszczeniami i likwidacjami.
Panie Pośle Pawle Poncyliuszu, protestujemy przeciwko
Pana informacjom, które nie są prawdziwe oraz wprowadzają w błąd działkowców i opinię publiczną.
Prezydium Okręgowego Zarządu Mazowieckiego
Polskiego Związku Działkowców w Warszawie
Warszawa, dnia 5 października 2007 r.
2. Stanowisko Okręgowego Zjazdu Delegatów PZD w Elblągu
Stanowisko
Okręgowego Zjazdu Delegatów Polskiego Związku Działkowców w Elblągu
z dnia 14 września 2007r
w sprawie: obrony ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych
Uczestnicy Okręgowego Zjazdu Delegatów w Elblągu
obradujące w dniu 14września 2007 r zdecydowanie
sprzeciwiają się podejmowanym próbom zmiany aktualnie obowiązujących przepisów odnoszących się do
56
funkcjonowania ogrodnictwa działkowego. Nasze środowisko jest zaniepokojone pojawiającymi się w mediach
wypowiedziami posłów Prawa i Sprawiedliwości zapowiadających uchylenie ustawy o rodzinnych ogrodach
działkowych. Publikowane są również projekty ustaw
a ostatnio projekt ustawy o zmianie ustawy o rodzinnych
ogrodach działkowych oraz niektórych innych ustaw
stwierdzamy, że rozwiązania prawne tam proponowane
są kolejna próbą rozbicia i unicestwienia polskiego ruchu
działkowego, który posiada ponad wiekowe tradycje
i cele, które zostały niezmienne pomimo przemian ustrojowych i opcji politycznych. Bardzo przykry jest ton
prowadzonej kampanii przez oponentów PZD. W swych
wypowiedziach jednoznacznie ujawniają brak znajomości
merytorycznej wiedzy obecnie obowiązujących aktów
prawnych. Nie mając argumentów posługują się jedynie
kłamstwami i oszczerstwami kierowanymi zarówno pod
adresem Związku i co najgorsze wszystkich działkowców.
Obrażają swymi wypowiedziami nie tylko działających
społecznie działkowców ale całą społeczność działkową
od tylu już lat pracujących efektywnie nie tylko na rzecz
rozwoju ogrodów ale również na rzecz rozwoju lokalnej
społeczności. Te zagadnienia nie są przedmiotem zainteresowania oponentów.
Deklaracje uwłaszczenia i samodzielność w organizowaniu się działkowców po uwłaszczeniu to zwykłe kłamstwo. Wprowadzenie takich zmian to tylko pozbawienie
nas obrony prawnej przed zmianami przejęcia terenów
na których istnieją ogrody działkowe. Tak naprawdę
jedyna rzecz, która ich interesuje to przejąć tereny i najlepiej bez wydatkowania jakichkolwiek środków z tego
tytułu. Stanowisko większości członków PZD do tego
rodzaju działań jest jednoznaczne. Do naszej organizacji
przystąpiliśmy dobrowolnie i tylko naszą wolą może być
wystąpienie z jej szeregów. Potwierdzają tą sytuację
zebrane już ponad 600 tys. podpisów za utrzymaniem
w dotychczasowym zapisie ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych.
Uczestnicy Okręgowego Zjazdu Delegatów zwracają
się do wszystkich organów statutowych Związku o prowadzenie wszelkich dostępnych prawem działań w obronie
PZD i naszego dotychczasowego dorobku.
Przewodniczący Komisji Uchwał i Wniosków
/-/ Jerzy Snopek
Przewodniczący Okręgowego Zjazdu Delegatów
/-/ Eugeniusz Krystkiewicz
3. O
dpowiedź Okręgowego Zarządu PZD w Opolu na apel posła
Marka Kuchcińskiego.
Zwracam Pana Apel o poparcie na Posła do Sejmu RP
– w Pana programie nie ma żadnego odniesienia do obrony nabytych praw przez rodziny działkowe, nie pisze Pan,
że jest głównym inicjatorem rozbicia ruchu działkowego
w Polsce, że chce Pan likwidacji naszego Związku, że
Pana dbałość o polskie rodziny o najniższym standardzie
egzystencji – nie pokrywa się z rzeczywistością.
Podziwiam Pana odwagę w kierowaniu do nas działkowców prośbę o poparcie. U nas Pan tego nie osiągnie.
Prezes OZ PZD w Opolu
/-/ mgr Antonina Boroń
Apel posła Marka Kuchcińskiego PiS, z prośbą o poparcie w wyborach parlamentarnych 2007 r.
Nie zmarnowaliśmy społecznego zaufania
Szanowni Państwo,
Pod koniec V kadencji Sejmu RP i VI kadencji Senatu
RP dziękuję serdecznie za okazywane nam poparcie.
Dzięki Państwa głosom oddanym dwa lata temu na Prawo i Sprawiedliwość, mogliśmy skutecznie realizować
program budowy silnego i solidarnego państwa.
Za okazane nam zaufanie staraliśmy się odpłacić pracą
i zaangażowaniem. Jesienią 2005 roku przyrzekliśmy,
że będziemy zmieniać Polskę – i dotrzymaliśmy danego słowa. Po dwóch latach widać, że wiele udało się
już osiągnąć. Kraj rozwija się w rekordowym tempie.
Zarobki rosną o dziesięć procent rocznie, a płaca mini-
malna tylko w tym roku zwiększyła się o 200 złotych.
Znacznie zmalało bezrobocie i przybyło nowych miejsc
pracy. Wprowadziliśmy dla rodzin m.in. nowe zasiłki,
dłuższe urlopy macierzyńskie i korzystniejsze podatki.
Spełniliśmy jeden z najważniejszych postulatów starszego
pokolenia – przywróciliśmy wzmocnioną waloryzację
emerytur i rent.
Dbamy o sytuację materialną polskich rodzin i o to, by
dostatek nie był przywilejem tylko wąskich grup społecznych. Budując fundamenty państwa sprawiedliwego
uwłaszczyliśmy setki tysięcy lokatorów mieszkań spółdzielczych i znieśliśmy podatek od spadków i darowizn,
57
który pobierano dotąd od członków najbliższej rodziny.
Zwiększyliśmy odliczenia od podatku, a zmniejszyliśmy
koszty pracy.
Dzięki polityce solidarnego państwa zaczęło lepiej powodzić się polskiej wsi, którą poprzednie rządy spychały
na margines. Szybko rozwijają się i nadrabiają cywilizacyjne zapóźnienia zaniedbywane dotąd województwa.
Wyrazem tej samej narodowej solidarności jest uchwalona
z naszej inicjatywy Karta Polaka. Pozwoli ona rodakom
żyjącym zagranicą odczuć realną więź z Ojczyzną.
Udało się też poprawić nastroje społeczne w Polsce.
Obywatele czują się dzisiaj bezpieczniej, bo państwo
wypowiedziało wojnę przestępcom. Położyliśmy kres
bezkarnemu rozkradaniu majątku narodowego. Po raz
pierwszy od wielu lat ludzie zobaczyli, że prawo jest
takie samo dla wszystkich obywateli. Odważyliśmy się
podnieść rękę na ludzi potężnych i do niedawna nietykalnych.
Zatem raz jeszcze dziękuję Państwu za poparcie i dotychczasową współpracę.
/-/ Marek Kuchciński
B. Ogrody odpowiadają stowarzyszeniom
Jak wielokrotnie informowaliśmy na łamach Biuletynu,
do ataków na ustawę o rodzinnych ogrodach działkowych
w ostatnim okresie wykorzystywane są również tzw. stowarzyszenia działkowców. Podmioty te zakładane przez
osoby skonfliktowane z PZD, a niejednokrotnie po prostu
z sąsiadami z działek, mają stanowić legitymację dla działań podejmowanych przeciwko ustawie, a co za tym idzie
interesom działkowców. Zakładane rzekomo w ramach
oddolnego ruchu w ogrodach, w rzeczywistości są nielicznymi, aczkolwiek bardzo aktywnymi grupkami osób,
które nie mogą pogodzić się z tym, iż aktualne rozwiązania prawne i organizacyjne uniemożliwiają im osiągnięcie
prywatnych celów (np. niekontrolowane dysponowanie
środkami zbieranymi w ogrodach od działkowców, czy
zamieszkiwanie na działce). Dla uwiarygodnienia swych
działań przedstawiają się jako przedstawiciele większości
działkowców, podczas gdy w rzeczywistości ich reprezentatywność jest śladowa.
Jednakże, jak wspomniano to powyżej, działalność tych
środowisk jest bardzo aktywna. W szczególności przybiera ona postać wystąpień kierowanych do organów władzy
publicznej, jak Prezydent, Premier czy Sejm. W ostatnim
czasie wystąpienie takie skierowane zostało do Prezydenta RP. W związku zamieszczeniem go w internecie,
wiadomość o nim dotarła również do szerszego grona
działkowców. W reakcji na nie na ręce Prezydenta RP
przesłano z ogrodów szereg pism, w których działkowcy
i ich reprezentanci prostują kłamliwe tezy głoszone przez
stowarzyszenia. Poniżej publikujemy niektóre z nich. Są
one bowiem najlepszym świadectwem rzeczywistych
poglądów działkowców i komentarzem do kłamstw rozpowszechnianych przez przeciwników ustawy o ROD.
1. Okręgowy Zarząd PZD w Szczecinie
Stanowisko
Okręgowego Zarządu Polskiego Związku Działkowców w Szczecinie
z dnia 27 września 2007 roku
w sprawie wystąpienia Ogólnopolskiego Towarzystwa Ogrodów Działkowych
z dnia 8 września 2007 roku do Prezydenta RP
Okręgowy Zarząd Polskiego Związku Działkowców
w Szczecinie po zapoznaniu się z treścią wystąpienia
OTOD do Prezydenta RP stanowczo protestuje przeciwko
kłamliwemu przedstawieniu istoty ruchu ogrodnictwa
działkowego i wykoślawianiu prawdy o rodzinnych ogrodach działkowych w Polsce.
Treść wystąpienia przepojona jest nienawiścią do istniejących struktur PZD. Jest to zjawisko wysoce naganne.
Autorzy listu funkcjonowali i często nadal funkcjonują
w PZD i sami tworzyli te struktury. Ta ich postawa jest
tym bardziej niezrozumiała i krzywdząca uczciwych
działaczy i działkowców.
Rozdęte hasła i apele do Pana Prezydenta o wyzwolenie
działkowców to kamuflaż prywaty i naruszania prawa
przez autorów.
Zastanawiać musi skąd tyle zjadliwości i nienawiści?
Cytaty przytoczone są zręczną preparacją na doraźne
potrzeby towarzystwa.
Osoby podpisane pod wystąpieniem to nie jest reprezentacja działkowców a ich rodowody też nie zawsze
śnieżnobiałe.
58
Działkowcy okręgu szczecińskiego odcinają się od
takich postaw, które mają posłużyć do rozbicia społeczności działkowej.
Wystąpienie do Pana Prezydenta uważamy za obrazę
działkowców. Jeżeli chcą tworzyć ogrody to mają wolną
rękę po wystąpieniu z organizacji PZD a nie wyciągać
i niszczyć to, co z trudem latami było tworzone przez
działkowców, ich pracą i własnymi środkami.
Nie potrzebna jest nam wojna w ogrodach, której tyle wokoło. Mamy prawo do pokoju i decydowania za
siebie.
Nie dawaliśmy przyzwolenia garstce nieuczciwych ludzi do reprezentowania całej społeczności działkowej.
Prawo obowiązuje wszystkich.
2. Z
dzisław Lemparty, członek PZD, użytkownik działki w ROD
„Sielanka” w Grudziądzu
Szanowny Pan
Lech Kaczyński
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej
Panie Prezydencie!
Nie czuję się niewolnikiem ani nie uważam mojego
ogrodu za niewolę jak to opisali w piśmie do Pana Prezydenta przedstawiciele Towarzystw Ogrodów Działkowych.
Jestem członkiem Polskiego Związku Działkowców, 30
lat użytkuję działkę w Rodzinnym Ogrodzie Działkowym
„SIELANKA” w Grudziądzu. Mój ogród to oaza piękna,
spokoju i wypoczynku, to flora różnorodnej roślinności.
W pięknej scenerii (nie w niewoli) działkowcy uroczyście obchodzą swoje coroczne święto plonów – Dzień
Działkowca.
Moja działka jest miejscem rodzinnych i towarzyskich
spotkań, miejscem rekreacji, wypoczynku i obcowania
z przyrodą.
Autorzy pisma to generałowie bez wojska, reprezentanci działkowców wirtualnych, występują w niczyim
interesie i nikogo nie reprezentują. Główny wątek treści
pisma, to w ogrodach duchy PRL­‑u, PZPR­‑u i niewolniczy system funkcjonowania. Obrońcy wirtualnych
działkowców posługują się plugawym językiem, obcym
członkom Polskiego Związku Działkowców.
Treść pisma świadczy o nieuctwie bądź umyślnym
fałszowaniu prawdy rzeczywistej, a uprawiana retoryka
propagandowa pochodzi z poziomu tego pierwszego.
Sygnatariusze stowarzyszeń apelują do Pana Prezydenta
o niepopieranie ustawy o Rodzinnych Ogrodach Działkowych z 2005 r., czy wiedzą o co apelują, przecież ta
ustawa funkcjonuje już dwa lata i dobrze służy ogrodom
i działkowcom i to budzi niepokój u autorów pisma.
Panie Prezydencie!
Proponuję wysłać swego przedstawiciela do dowolnego
Rodzinnego Ogrodu Działkowego i przekonać się jak
funkcjonują działkowcy w tzw. „Niewoli”.
Z poważaniem,
Zdzisław Lemparty
3. R
efleksje na temat artykułu – paszkwilu zamieszczonego
w Internecie.
„Ogromne świętokradztwo…” – tak zaczyna się tytuł
paszkwilu na Polski Związek Działkowców jakiegoś Anonima [zapewne wstydził się go podpisać] zamieszczony
niedawno [brak daty] w Internecie. Dlatego w dalszej
części naszego wywodu ów anonimowy autor nazwany
będzie po prostu Anonimem [nie mylić z Gallem Anonimem, bo to by ubliżało naszemu średniowiecznemu
kronikarzowi].
Właściwie każdy anonim należałoby wyrzucić do kosza,
nie rozpatrywać jego kłamliwych treści wprowadzających
w błąd odbiorcę. Powinno się zignorować bzdurny tekst
pełen błędów składniowych, interpunkcyjnych i ortograficznych. Jednak bufonada piszącego ów paszkwil skłania
nas, działkowców z Okręgu Toruńsko – Włocławskiego
do wyjaśnienia przekłamanych treści [pisownię błędnie
napisanych wyrazów podajemy w przypisach; nie zamierzamy poprawiać fatalnej składni zdań, gdyż zajęłoby to
nam zbyt dużo czasu i miejsca, a trudno uczyć niedouczonego Anonima, który stara się być dowcipny, a jest
żałosny, poprawnej polszczyzny].
59
Sam paszkwil „Ogromne świętokradztwo…” jest bredzeniem człowieka sfrustrowanego, któremu marzy się
władza i duże pieniądze, człowieka, pełnego kompleksów,
który stara się zaistnieć w aktualnej rzeczywistości. Być
może specjalnie pojechał do Częstochowy [z dyktafonem]
8.09.2007 roku, by nacieszyć się klęską organizacyjną
znienawidzonego przez niego Prezesa PZD, a tu zobaczył
tysiące działkowców w symbolicznych chustach związkowych, wspaniały przemarsz ulicami Częstochowy,
świetną organizację, zrozumienie i prawdziwą solidarność. O jedności i sile naszego Związku świadczyło 44
poczty sztandarowe z całej Polski, nawet z odległego
Szczecina. Gdy tysiące ludzi, członków PZD, schodziło
z Jasnej Góry, można było doznać szoku widząc tylu
działkowców – nie garstkę działaczy, jak sugeruje Anonim. Prawdopodobnie taki szok towarzyszył Anonimowi,
kiedy zamieszczał swój paszkwil w Internecie. Zapomniał, że Związek tworzą ludzie, że nikt nie nakazuje
być działkowcem [„niewolnikiem” – według Anonima],
można oddać ziemię, którą otrzymało się nieodpłatnie,
kupić prywatną parcelę i płacić podatki do gminy od
gruntu, altany, budynków gospodarczych, nasadzeń, nawet powietrza jeśli ktoś jest chętny.
Jaki jest status prawny tego tworu, który nazywa się
Ogólnopolskim Towarzystwem Ogrodów Działkowych
z siedzibą w Radomsku? Jest to raczej towarzystwo
wzajemnej adoracji zrzeszające raptem 10 tys. osób. Nas,
członków Polskiego Związku Działkowców jest około 1
miliona, dlatego mogło „wyć z bólu” serce Anonima, gdy
zobaczył tak liczną grupę działkowców biorącą udział
w uroczystej mszy odprawionej w Bazylice Jasnogórskiej.
Była wzruszająca homilia, złożenie darów z plonów,
uczczenie pamięci tych, którzy oddali serce i życie Ojczyźnie. Podniosły nastrój towarzyszył nam, działkowcom, w tym radosnym dniu Krajowych Dożynek PZD.
Przyjechaliśmy do Częstochowy nie po to, by nagrywać
cudze wypowiedzi, jątrzyć, szukać wrogów, ale by wspólnie przeżyć wspaniałe chwile, by zamanifestować naszą
jedność i wzajemny szacunek. Serdeczne podziękowania
należą się wszystkim organizatorom naszych dożynek
i życzliwym włodarzom Częstochowy, którzy przekazali
nam symboliczne klucze do miasta.
Anonim, autor paszkwilu, nie pojechał na Jasną Górę
by się modlić, lecz by nagrać Homilię i wystąpienie
naszego Prezesa celem wykorzystania treści do niewybrednych ataków na nasz Związek. I to właśnie jest hipokryzja; a może świętokradztwo!? Być może Anonim
przestudiował dokładnie nasz „Biuletyn Informacyjny nr 09/2007” i to go natchnęło do radosnej twórczości. Widocznie bardzo interesują go sprawy naszego
Związku, denerwują jego osiągnięcia i uznanie w Polsce
i w Europie.
W swoim pseudo­‑artykule Anonim cytuje wyrwane
z kontekstu homilii zdania i próbuje je nieudolnie komen-
tować poprzez przytaczanie przysłów, jakieś uogólnienia
i odniesienia do odległej przeszłości. Warto uzmysłowić
autorowi paszkwilu „Ogromne świętokradztwo…”, że
zgodnie z definicją w „Słowniku języka polskiego” świętokradztwo to przywłaszczenie sobie własności kościelnej, znieważenie, profanacja świętości.
Czyż nie jest profanacją nagrywanie w kościele wypowiedzi kapelana [niczym w PRL metody ubeckie] po to,
by wykorzystać słowa i myśli do oskarżeń i ataków?! Jakież to „ogromne świętokradztwo” popełnili działkowcy,
że poszli się pomodlić w kościele? Do naszego związku
należą ludzie różnych wyznań; oczywiście najwięcej jest
katolików i to ich głos zadecydował, że dożynki odbyły
się w Częstochowie. Zresztą do Sanktuarium Maryjnego
zjeżdżają pielgrzymki z całej Polski i świata. Jedni po
to, by się pomodlić, inni – by zobaczyć słynący z cudów
wizerunek „czarnej Madonny” i przepiękną Bazylikę.
W swoim paszkwilu Anonim mówi o komunie, monopolu, „czapie”. Właśnie jego metody – nagrywanie,
wyszydzanie, kłamstwo, rozbijanie związku są typowe
dla ludzi poprzedniej epoki. Tylko osoby zakompleksione, z niskim poczuciem własnej wartości, donosiciele
piszą anonimy, gdyż boją się ujawnienia i oceny innych
osób. Warto przypomnieć, że w naszym Związku nie ma
dyktatury, władze [okręgowe, krajowe] wybierane są na
daną kadencję w sposób demokratyczny, w tajnym lub
jawnym głosowaniu (zgodnie z decyzją większości) na
walnych zebraniach i zjazdach. Owa „czapa” to kilku
fachowców – specjalistów od ogrodnictwa, prawników
służących radą, pomocą i działaniem na rzecz obrony
naszych ogrodów przed zakusami samorządów, które
najchętniej zlikwidowałyby oazy zieleni w miastach na
rzecz bogatych inwestorów. Działania PiS, o których
pisze Anonim, mające na celu likwidację PZD, to nic
innego jak chęć przejęcia naszego majątku, skok na
kasę. Nasz Związek jest samorządny i samofinansujący się, nikt do nas nie dokłada, nie otrzymujemy państwowych dotacji. Na naszych kontach bankowych są
nasze pieniądze i dlatego nie życzymy sobie ingerencji
w nasze sprawy.
Co to znaczy „walczymy o wolne ogrody”? Wojna już
dawno się skończyła o czym zapomina Anonim, a działki
Rodzinnych Ogrodów Działkowych prawnie usankcjonowane przez Sejm Polskiej Rzeczpospolitej „Ustawą
o ROD” w lipcu 2005 roku nie potrzebują wyzwalania.
Warto uzmysłowić działkowcom, że nowo powstały
twór o nazwie Ogólnopolskie Towarzystwo Ogrodów
Działkowych to rodzący się monopol, gdzie w Zarządzie
Głównym zasiadają rodziny [sekretarz Jerzy Herrmann,
skarbnik Elżbieta Herrmann], w „Statucie OTOD” jest
zapis, że „50% kwoty pochodzącej ze składek członkowskich Zarząd Oddziału odprowadza w terminie 15
dni na konto Zarządu Głównego”. Czyżby na pensje dla
wybrańców, którzy zdążyli uchwycić władzę?! Z czego
60
są finansowane Zarządy Oddziałów? Czyżby z pozostałej
50% kwoty składek członkowskich?! Są jeszcze zarządcy
w ogrodach, którzy zapewne społecznie nie pracują. Do
tego dochodzą jeszcze podatki do gminy. Sama szczęśliwość. To tylko u nas w PZD są prawdziwi społecznicy;
ludzie całym sercem oddani ogrodnictwu.
Krajowe dożynki PZD organizowane są co roku w innej
miejscowości. W 2007 r. była to Częstochowa, gdzie
spotkaliśmy się z życzliwością nie tylko włodarzy miasta, ale i mieszkańców zaciekawionych naszą liczną
obecnością i wspaniałym przemarszem. Oprócz orkiestry
prowadzącej, pocztów sztandarowych, kompanii honorowej Wojska Polskiego byli przedstawiciele ogrodów
działkowych Zachodniej Europy. Jesteśmy silną organizacją, nasze głosy docierają do rządzących, stąd zapewne
rozgoryczenie Anonima z powodu niepowodzenia planów
niektórych posłów PiS, zmierzających do likwidacji PZD,
w tym ojca chrzestnego niedopracowanych pomysłów
Toruń, 26 października 2007 r.
pana Tomasza Markowskiego, który jeszcze nie rozliczył
się z nieprawnie pobranych pieniędzy z kasy sejmowej.
Informujemy Anonima, że nie organizuje się „centralnych dni działkowca” tylko krajowe dożynki PZD i to
nie w małych ogrodach typu „Sasanka” w Bydgoszczy,
gdzie usytuowano figurę „Matki Bożej Sasankowej”,
bo zapewne nie pomieściłoby się tam kilka tysięcy osób
z całej Polski. Zresztą nie wszyscy są fanatykami religijnymi.
Anonimowemu autorowi paszkwilu, pełnego nienawiści i działaczom OTOD prowadzącym rozbijacką robotę
wśród działkowców dedykujemy cytat z pieśni Jana Kochanowskiego: …nową przypowieść Polak sobie kupi,
że i przed szkodą i po szkodzie głupi.
Polecamy też, by autor wypowiedzi: „Ogromne świętokradztwo” wzbogacił swój zasób słów i przysłów korzystając z fachowych źródeł wiedzy, a przede wszystkim,
by nauczył się poprawnej ortografii polskiej.
Tekst opracowała Anna Tomaszewska w oparciu o dyskusję
z Członkami Zarządu Okręgu Toruńsko – Włocławskiego PZD
Przypisy:
– zawartość merytoryczne tekstu „Ogromne świętokradztwo…” – beznadziejna; brak logiki wypowiedzi, ogólny chaos,
slogany i uogólnienia; brak rzeczowych argumentów, za to mnóstwo wieloznacznych zaimków;
– błędy ortograficzne; należy korzystać ze „Słownika języka polskiego PWN” piszemy spod, a nie „z pod”, nietrafny – pisownia łączna, mgr – bez kropki;
– brak znaków interpunkcyjnych i akapitów;
– zdania złożone zaczynające się od „Ponieważ…” należy rozwinąć w zdania złożone podrzędnie, jest mnóstwo błędów
składniowych;
– zbyt emocjonalne określenia typu: serce wyje z bólu. Wyć z bólu to może polonista czytający pseudoprzemyślenia Anonima.
Szanowny Autorze paszkwilu „Ogromne świętokradztwo” zabierz się do uzupełnienia swojej edukacji, a jeśli już
zamieszczasz jakieś pismo w Internecie to uważaj co i jak piszesz. Sądzę, że nie zdałbyś pomyślnie nawet egzaminu
gimnazjalnego.
Z poważaniem – polonistka mgr Anna Tomaszewska,
nauczyciel dyplomowany; egzaminator państwowy.
4. ROD „Podzamcze” w Wałbrzychu
Pan
Prezydent RP
Lech Kaczyński
Wystąpienie z dnia 8 września 2007, które skierowali
do Pana Prezydenta przedstawiciele:
– Ogólnopolskiego Towarzystwa Ogrodów Działkowych w Bydgoszczy,
– Średzkiego Towarzystwa Działkowców w Środzie
Wielkopolskiej,
– Stowarzyszenia Ogrodów Działkowych Regionu
Ostrołęka
– Stowarzyszenia Inicjatyw Demokratycznych „SIDOD” w Olsztynie w sprawie nie popierania aktualnej
ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych z uwagi na
jego kłamliwą, oszczerczą i obrażającą działkowców treść
61
wymaga, a wręcz nakazuje działkowcom podjęcia obrony
samych siebie, tj. ich statusu prawnego, demokratycznie
stworzonej i funkcjonującej struktury Polskiego Związku
Działkowców, także obrony dorobku działkowców zarówno w sferze majątkowej i nabytych praw oraz w sferze
polskiej tradycji ukształtowanej przez wielopokoleniową
społeczność działkową.
Znacząca liczba tej społeczności tj. 1 milion rodzin
działkowców to z pewnością około 4 milionów osób
w Polsce w tym 2.600 rodzin działkowców tj. około
10.000 osób w tych rodzinach z Rodzinnego Ogrodu
Działkowego „Podzamcze” w Wałbrzychu w niczym
nie zasłużyła sobie, aby ją poniżało i deptało kilkanaście osób łącznie ze wszystkich organizacji, które
ujawniły się w wystąpieniu do Pana Prezydenta. Autorzy wystąpienia używają stwierdzeń i inwektyw
o Polskim Związku Działkowców i ich działaczach,
które są wyłącznie pasujące i faktycznie odnoszące się
do nich.
Czymże bowiem jest towarzystwo kilkunastu osób
będących członkami tych organizacji w porównaniu do
kilkutysięcznej działkowej społeczności w ROD „Podzamcze” w Wałbrzychu czy do około 4-ch milionów osób
w rodzinach działkowców w kraju? Kogo to towarzystwo
reprezentuje? Dlaczego uzurpuje sobie prawo do występowania gdziekolwiek w naszej sprawie?
To karygodne działanie, bez upoważnienia działkowców zrzeszonych w PZD.
Autorzy wystąpienia do Pana Prezydenta są znani działkowcom zwłaszcza tym starszym, którzy pamiętają PRL.
Otóż panowie ci to dawni aparatczycy pezetpeerowscy a także esbecja, bowiem wśród nich jest pan, który
w PRL­‑u był I sekretarzem komitetu wojewódzkiego
PZPR w jednym z miast wojewódzkich, drugi zaś jest
byłym funkcjonariuszem służby bezpieczeństwa w randze komendanta wojewódzkiego MO. Ci dwaj i ich
kilku kolesiów których zdołali zidndoktrynować działają z zemsty przeciwko PZD. Dlaczego? Otóż nie tak
dawno na skutek ich nie zgodnej z prawem działalności
w strukturach okręgowych PZD, panowie ci zostali, z woli
działkowców usunięci z organów PZD. Działki natomiast
użytkują dalej, ale zakładać nowych ogrodów na nowych
terenach i tworzyć odrębne od PZD struktury tych nowych
ogrodów to już nie potrafią. A przecież mogą nabywać
od gmin i od Skarbu Państwa grunty i zakładać nowe
ogrody konkurencyjne także w stosunku do ogrodów
w PZD. Umożliwia im to polskie prawo a mianowicie
ustawa o gospodarce nieruchomościami.
Działkowe rodziny z ROD „Podzamcze” zobowiązały
nas tj. Zarząd tego ogrodu do poinformowania Pana Prezydenta o intencjach, jakimi kierują się panowie – autorzy
wystąpienia, w stosunku do PZD i jego organów w tym
przede wszystkim do Rady Krajowej i Prezesa Pana Eugeniusza Kondrackiego. Ci panowie z osobistych niskich
pobudek zemsty za usunięcie ich z PZD już kilka lat prowadza wyłącznie walkę z nami działkowcami i wszystkie
ich pomysły w tym obrzydliwie kłamliwa ideologia dążą
do rozbicia PZD, zniesienia osoby Pana Eugeniusza
Kondrackiego z funkcji Prezesa, a w konsekwencji do
likwidacji uporządkowanego ogrodnictwa działkowego
funkcjonującego w strukturach PZD, czyli do likwidacji
w znacznej części działek w kraju.
Panie Prezydencie, to, że Pan Eugeniusz Kondracki jest
wieloletnim Prezesem PZD, to jest nasza, działkowców
wola. To my decydujemy w wyborach wewnątrzzwiązkowych kto ma nas reprezentować w poszczególnych
strukturach naszego Związku. Ten wybór jest wyłącznie
wyrazem naszej woli, woli działkowców. A że się to nie
podobało autorom wystąpienia toteż pozakładali organizacje na wymiar własnej mądrości i wiedzy i istnieją
jedynie na papierach i uaktywniają się w walce z nami
z PZD w postaci obłędnej ideologii, nienawiści i próby
tworzenia wielu projektów ustaw o ogrodach, które bardzo chętnie były sygnowane przez byłego posła pana
Markowskiego. Posła, nawiasem mówiąc, który przyniósł
też hańbę pańskiej partii Panie Prezydencie.
I tak to wygląda działalność organizacji, które wystąpiły
do Pana z wnioskiem o nie popieranie ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych.
My zaś w imieniu 2600 członków PZD użytkujących
działki w ROD „Podzamcze”, zapewniamy Pana o naszej
bardzo dobrej działalności w Związku o jego niezastąpionej roli o jego wielkiej przydatności dla działkowców
-ubogich rodzin, dla ochrony ich nabytych praw i jako
gwaranta istnienia rodzinnych ogrodów działkowych
i rozwoju tych ogrodów oraz ich integracji z unijną społecznością działkową.
Niech nam nie zakłócają normalnego funkcjonowania,
niech zajmą się sobą i rozliczeniem swojej własnej niechlubnej przeszłości. My działkowcy nikomu nie chcemy
szkodzić, chcemy jedynie w spokoju użytkować swoje
działki.
Za Zarząd Ogrodu
Prezes Zarządu ROD „podzamcze”
/-/ Zdzisław Marcinko
Wałbrzych, 11 października 2007 r.
62
XIII. C
ZY OGRODY DZIAŁKOWE W POLSCE SĄ
POTRZEBNE?
1. O
kręgowy Zarząd PZD w Bydgoszczy, Okręgowa Komisja
Konkursowa
W załączeniu przesyłamy artykuł, który ukazał się
w „Gazecie Pomorskiej” w dniu 22 września 2007 r.
„Dom wybudował, drzewo też posadził...”, popularyzujący najmłodszego działkowicza okręgu bydgoskiego
Łukasza Muszarskiego.
Ponadto informujemy, iż Okręgowa Komisja Konkursowa zaproponowała przyznanie w tym roku nagród
specjalnych – Pucharu Prezesa Okręgowego Zarządu
Polskiego Związku Działkowców w Bydgoszczy”.
Komisja opracowała regulamin i przyznała nagrody,
które otrzymali:
1. Puchar Prezesa OZ PZD w Bydgoszczy – ROD „Przylesie” w Sulnówku za „Najładniejszy Ogród roku 2007”
2. Puchar Prezesa OZ PZD w Bydgoszczy – dla Państwa Małgorzaty i Jana Polachowskich za „Najładniejsza
Działkę w roku 2007”
3. Puchar Prezesa OZ PZD – dla Łukasza Muszarskiego
– najmłodszego działkowicza Okręgu Bydgoskiego.
Podsumowanie Okręgowego Konkursu odbyło się 14
września br. w ROD „Zwycięstwo” w Maksymilianowie
(laureata tegorocznego konkursu krajowego „Ogród Roku
2007”, gdzie wręczono nagrody, puchary i dyplomy.
W uroczystości brali udział laureaci konkursów, prezesi
ROD oraz instruktorzy ogrodowi naszego Okręgu.
W programie miedzy innymi było zwiedzanie ogrodu,
wymiana doświadczeń, a nawet spontaniczne darowanie
przez działkowiczów zwiedzanego ogrodu oryginalnych
roślin.
Spotkanie zakończył wykład Pani Profesor Małgorzaty
Zalewskiej z Uniwersytetu Technologiczno – Przyrodniczego w Bydgoszczy nt. „Wybrane rośliny bylinowe –
pielęgnacja i uprawa na działce (chryzantemy, astry)”.
Przewodnicząca Okręgowej Komisji Konkursowej.
/-/ Urszula Walusiak
Bydgoszcz, 28 września 2007 r.
Dom wybudował, drzewo też posadził...
W piątek Dawid przychodzi do domu, rzuca plecak
i je obiad. Potem wsiada do autobusu i jedzie na działkę
brata. Pieli, przycina, kosi, sadzi, podlewa. Nietypowa
pasja jak na osiemnastolatka, prawda? Razem z bratem
dostali nawet puchar za najpiękniejszą działkę.
cą rodziców dopasowaliśmy oczka wodne, dodaliśmy
wodospady, podświetliliśmy wszystko – opowiada
Dawid.
Dziś ma 18 lat, a już zdążył zbudować dom i posadzić
drzewa. Ze 200. Został mu więc jeszcze tylko syn do
spłodzenia, ale o tym na razie nie myśli, bo...
Nagroda prezesa zarządu okręgowego Polskiego Związku Działkowców dla młodych ogrodników powędrowała
właściwie do rąk Łukasza, jego brata. Ale o ogród dbają
obaj, wkładają w to tyle wysiłku i pracy, że aż się wierzyć
nie chce...
Dawid Muszorski
Dawid uczy się w trzeciej klasie Technikum Samochodowego w Bydgoszczy. Lubi komputery, szybką jazdę
samochodem, chociaż jeśli mógłby wybrać, padłoby na
motocykl. -Najszybciej jechałem nim ponad dwieście
kilometrów na godzinę – twierdzi.
Uwielbia komputery, lekcje konstrukcji maszyn w szkole i swoją dziewczynę.
– A nie mówi, że długowłose chodzą za nim? – pyta
Mieczysław Zemke, dziadek Dawida i jednocześnie prezes ogródków działkowych „Lech”.
Wiemy jednak, że ta tajemnicza dziewczyna to... – Brunetka, w moim wieku. Ma fajny charakter i własne zdanie
na każdy temat.
Trochę historii
Miał siedem lat, kiedy dostał pierwszą działkę. A raczej jej zażądał. Rodzice nie mieli wyjścia i przekazali
Dawidowi oraz jego starszemu bratu, Łukaszowi, po
mniej więcej 16 metrów kwadratowych ogródka. Bracia nie musieli się bić o każdą piędź ziemi oraz podbierać pomysły Kargulowi i Pawlakowi, bo ich części dzieliła ścieżka. Walczyli jednak na pomysły, jak
można swoją „ziemię” ozdobić. – Najpierw wyrównaliśmy teren, wszystko wyrwaliśmy. Potem z pomo63
Dawid ma więc powodzenie u pań. No i ma też dziwne
pomysły. No bo kto by wpadł na to, żeby z tradycyjnej,
przestarzałej, działki zrobić hobby, zamiast pograć w nogę z kolegami? -Działki są teraz modne. Zdarza się, że
koledzy pytają mnie, czy nie ma tu jakiejś na sprzedaż
– twierdzi Dawid Muszorski. – To piłka nożna wyszła
z mody.
No, może nie aż tak. – W moim pokoju porządek może
być przez dwie godziny. Jak posprzątam, to nie wie, gdzie
co jest. Muszę mieć wszystko pod ręką.
Po drugie...
Jednak jak na prawdziwego działkowca przystało, nie
tylko zabawa mu w głowie. Przy działce jest bowiem
masa pracy. – To się tak tylko wydaje, że trawę wystarczy
skosić – mówi Dawid.
W każdy piątek po szkole Dawid pędzi do domu, rzuca
plecak, je obiad i jedzie na działkę. Zostaje tam aż do
niedzieli. Pracuje: pieli, kosi trawę, rąbie drewno, jak jest
ciepło, to rozkłada basen, sadzi nowe rośliny. To Łukasz
je dobiera. – Ma do tego smykałkę – mówi Dawid.
Nie szkoda na to czasu? – Odpoczywam przy tym.
Żadna praca Dawidowi nie jest straszna. Nawet jak
upał, żar się leje z nieba, a tu trzeba rękawy podwinąć
i robić.
Działka
W rodzinie Dawida są cztery działki. Ta, na której teraz
najwięcej chłopak pracuje, to ogród jego brata. Łukasz
ma ją już od czterech lat. Przez kilkanaście miesięcy obaj
przyprowadzali ją do porządku. Jak zwykle najpierw
wszystko wyrzucili, wypielili i zrównali teren z ziemią.
Potem posadzili drzewa, iglaste krzewy, posiali trawę,
i zbudowali dom: sami cięli drewno i budowali kolejne
warstwy ścian. Pracowali przy nim oni dwaj, ich ojciec
i dziadek. Powstał mały domek, właściwie tylko jedno
pomieszczenie ale własne.
Pożytki z działki Dawid wylicza krótko, ale treściwie.
Można na przykład zrobić imprezę, zaprosić dziewczynę
i nikt nas o trzeciej rano nie wyrzuci, jak z klubu, kiedy
go zamykają.
I na zakończenie...
No dobrze, ale czy Dawid naprawdę tak dobrze się zna
na działkach? Lepiej to sprawdźmy.
„Pomorska”: – Trzy przykładowe rośliny na działce
to...
Dawid: – Świerk, jodła, inga.
– Od kiedy twój dziadek Mieczysław ma swoją działkę?
– Od dwudziestu lat.
– A ile roślin masz na swojej działce?
– Około trzystu.
– Nie, dwieście pięćdziesiąt – poprawia pan Mieczysław.
– Niech będzie trzysta. Dwieściepięćdziesiąt plus
VAT.
Nie będziemy się wymądrzać, bo nie mamy pojęcia,
jaka jest poprawna odpowiedź. Wierzymy profesjonalistom.
Po pierwsze zabawa...
Takich imprez, jak na działce, to chyba nigdzie nie
ma. Zbierze się kilkoro przyjaciół, a potem rozmawiają
do rana.
W pięknym, zadbanym ogrodzie jest i romantycznie,
i przyjemniej. Ale czy bezpiecznie? W końcu kwiatki,
krzaczki, roślinki, a niektóre pewnie całkiem delikatne.
-Działka nigdy na tym nie straciła. Ale jest taka tradycja: przy wężu jest kwiatek i na każdej imprezie ktoś
przez przypadek ułamie jeden listek...
Dziadek Dawida jeszcze dodaje: -W porządku są.
Mniejszych gonią, żeby po nich sprzątali.
Dawid: – Ja mam zawsze porządek.
AGNIESZKA SZYNKOWSKA
XIV. PRODUKCJA NA DZIAŁKACH
STRUKTURA UPRAW WARZYWNICZYCH W OGRODACH DZIAŁKOWYCH
Z UWZGLĘDNIENIEM GATUNKÓW
STAN OBECNY I PRZEWIDYWANE ZMIANY
Ogólna powierzchnia użytków rolnych w Polsce wynosi około 16 mln ha (źródło GUS 2005), w tym udział
gospodarstw indywidualnych określa się jako około 84%.
W tym ujęciu, hasło „gospodarstwa indywidualne” obejmuje działki rolne o powierzchni do 1 ha użytków rolnych, użytkowane rolniczo przez osoby fizyczne (w tym
znajdują się ogrody działkowe, ogrody przydomowe
w mieście i na wsi, działki pracownicze na obszarach
wiejskich).
Nie jest możliwe dokładne określenie liczby i powierzchni użytkowanych przez ludność w Polsce działek i ogrodów przydomowych, na których uprawiane
są warzywa i to zarówno na terenach miast jak i na
obszarach wiejskich, ponieważ każdego roku dane te
64
ulegają ogromnym zmianom. Podane poniżej przykłady
uprawy warzyw są tylko oceniane szacunkowo. Uprawiane rośliny ozdobne, sadownicze i warzywa na działkach
i w ogrodach przydomowych przeznaczane są głównie
na samozaopatrzenie rodziny.
Znaczenie ogrodów działkowych i przydomowych
W życiu społecznym spełniają wiele ważnych funkcji:
– dydaktyczno – wychowawczą
– rekreacyjną
– estetyczną
– gospodarczą (czyli produkcyjną)
Oprócz tych w/w podstawowych funkcji posiadają
wiele ważnych zalet m. in.:
– mają trwałą pozycję (zwłaszcza w grupach gospodarstw chłopskich/ samozaopatrzeniowych), bez względu
na aktualnie istniejący system społeczny, gdyż niekiedy
są elementem warunków bytu,
– umożliwiają różnorodność wykorzystania ziemi,
– sprzyjają utrzymywaniu krajobrazu,
– ułatwiają samodzielny start w życiu, gdyż młodzi
ludzie, sami użytkując ogród przydomowy lub działkę,
muszą być odpowiedzialni za właściwe zagospodarowanie ziemi w oczekiwaniu na spodziewane plony,
– dają szansę na przedłużenie aktywności życiowej
emerytom i rencistom.
Szacuje się, że około 35% ogólnej powierzchni ogrodów działkowych zajmują warzywa. Ogródki działkowe,
podobnie jak i przydomowe, są najbardziej wydajną
formą gospodarki ziemią w naszym kraju. Wartość produkcji warzyw w przeliczeniu na 1 ha w tych ogrodach
jest średnio ponad 5 – krotnie wyższa niż w polowej produkcji rolniczej, a to z tego względu, że uprawa warzyw
najczęściej jest tu bardzo intensywna – przy zastosowaniu
przedplonów, śródplonów i poplonów, a także upraw
współrzędnych. Ogródki działkowe mają dużą rangę
w produkcji warzyw, określa się ją jako małoskalową
produkcję, ale o dużym znaczeniu.
Od ilości i jakości plonów warzyw uzyskiwanych na
działkach na potrzeby własne, zależy w dużym stopniu możliwość racjonalnego, zdrowego odżywiania się,
dotyczy to przynajmniej pewnej części naszego społeczeństwa..
Jednocześnie warto nadmienić, że amatorska produkcja
warzyw w wielu krajach Ameryki Łacińskiej, Azji, czy
Afryki, to główne i często jedyne źródło zaopatrzenia
w warzywa najuboższych mieszkańców miast i wsi.
W niektórych krajach plony warzyw z upraw amatorskich (niekiedy tylko określonych gatunków) stanowią cenne uzupełnienie diety owocowo­‑warzywnej.
W krajach rozwiniętych w warunkach dobrobytu oraz
wielostronnego zaopatrzenia w żywność, także często nie
rezygnuje się z uprawy warzyw na istniejących działkach
czy w ogrodzie przy domu. Dlaczego? Bo uprawę i pie-
lęgnację warzyw i innych roślin traktuje się w większości przypadków jako hobby /np. uprawa mniej znanych
gatunków warzyw, trudno dostępnych w handlu, czy też
ciekawostek/, a praca w ogrodzie nie jest przymusem
ekonomicznym /jak to często bywa w ubogich krajach,
czasami także w Polsce/. W kwestii uprawy warzyw największą uwagę w krajach bogatszych zwraca się zwykle
na walory rekreacyjne, zdrowotne, na czynny wypoczynek przez pracę i kontakt z przyrodą, zaś korzyści
finansowe są prawie niezauważalne.
W coraz trudniejszej sytuacji gospodarczo – społecznej
naszego kraju, przy rosnącej stopie bezrobocia w różnych
regionach i postępującej wciąż pauperyzacji znacznej
części społeczeństwa, rola produkcyjna ogrodu działkowego, w tym zwłaszcza warzywnej jego części, nabiera
pierwszorzędnego znaczenia.
Struktura gatunkowa warzyw
Struktura upraw warzywniczych jest każdego roku
zróżnicowana, a dobór gatunków i odmian warzyw do
uprawy zależy od wielu czynników, m.in.:
a/ od czynników przyrodniczych:
– warunki glebowe,
– warunki klimatyczne,
– warunki środowiskowe /zanieczyszczenie środowiska/
– lokalizacja ogrodów w danym regionie
b/ ekonomicznych – które są ściśle ze sobą powiązane:
– wysokość stopy bezrobocia w danym rejonie,
– aktualna sytuacja na rynku warzyw,
– możliwość zbytu nadmiaru wyprodukowanych plonów,
– wysokość dochodów ludności (w gospodarstwie domowym i w gospodarstwie rolnym – rodzinnym),
– warunki socjalno­‑bytowe ludności (miasto­‑wieś),
– wielkość powierzchni ogrodu przeznaczona pod warzywa oraz ilość osób w rodzinie, które mogą się zajmować prowadzeniem ogrodu przydomowego,
– ilość członków w gospodarstwie domowym,
– możliwość przechowywania zbiorów, czy też ich
przetwarzania,
– czas, jaki można przeznaczyć na pielęgnację upraw
w warzywniku,
c/ innych:
– zasób określonej wiedzy z zakresu uprawy warzyw,
– tradycje rodzinne
– tradycje kulinarne
– zwyczaje regionalne
– wiek użytkowników ogrodów
– odległość działki od miejsca zamieszkania
Warunki glebowe i klimatyczne
Na użytek własny warzywa uprawia się prawie niezależnie od rodzaju gleby i klimatu. Niewielka powierzchnia
warzywnika może być obficie nawożona albo nawadniana, tak jak tego wymagają poszczególne gatunki warzyw.
65
Nadwyżka produkcji
W niektórych rejonach kraju amatorska produkcja służy
zaopatrzeniu w warzywa przede wszystkim na potrzeby własne, ale pewne nadwyżki plonów sprzedaje się
w handlu targowiskowym (na bazarach, targach, rynkach
– „zieleniakach”) w celu „podreperowania” budżetu rodzinnego. W danym roku, w zależności od zwiększonego
popytu na jakiś gatunek warzywa, w następnym sezonie
uprawia się go znacznie więcej, niż tego wymaga zapotrzebowanie własnej rodziny. Przykładem tu może być:
uprawa bobu na wczesny zbiór, przyspieszona uprawa
wczesnych odmian fasoli szparagowej pod osłonami,
uprawa czosnku, wczesnej uprawy cebuli z dymki na
zbiór z zielonym szczypiorem, rzodkiewki, sałat, kopru
na zielono, kopru nasiennego, używanego do kwaszenia ogórków, niektórych poszukiwanych warzyw mało
znanych, rzodkwi czarnej. W zależności od sezonu oraz
części kraju, ceny tych warzyw na rynku mogą być dość
zróżnicowane, dlatego też produkcja warzyw na działkach lub w ogrodzie przydomowym może stanowić część
elementu źródła utrzymania.
Wysokość dochodów
Zróżnicowana wysokość dochodów ludności ma duży
wpływ na strukturę upraw warzyw, bowiem przy wysokich dochodach na 1 członka w rodzinie (powyżej 1.200 zł
brutto) prawie nie ma znaczenia własna uprawa warzyw
(zmniejszenie wydatków na zaopatrzenie w warzywa).
Przy wysokości dochodów rzędu 300-400 zł brutto, ta
część produkcji żywności nabiera dużego znaczenia i jest
ściśle powiązana z czynnikiem omawianym powyżej.
Lokalizacja upraw – miasto i wieś – różnice
Na terenach podmiejskich, a niekiedy i na wsi, w ostatnich latach stawia się domy szeregowe (w systemie zabudowy segmentowej), co umożliwia lepsze wykorzystanie terenów budowlanych. Przy tej zabudowie powstają
niewielkie ogrody przy domu o kształcie prostokąta,
przeważnie o średniej powierzchni 40 – 60 m2. Z tego,
jeśli połowę powierzchni przeznacza się pod warzywa,
to zwykle są to takie gatunki, które, świeże w kuchni,
zawsze warto mieć „pod ręką”, a więc cebula z dymki
do zbioru z zielonym szczypiorem, pietruszka naciowa,
natka pietruszki korzeniowej, koper na zielono, rośliny
przyprawowe (bazylia, majeranek, czosnek), ewentualnie
rabarbar, w ilości 1-2 karpy, zapewniające zaopatrzenie
w ogonki na sezonowy kompot.
Na terenach śródmiejskich obecnie nie obserwuje się
raczej uprawy warzyw w ogrodach przy domu, a jeśli one
istnieją, to są to uprawy bardzo małe, otoczone żywopłotami, płotami, murami oraz w dużym stopniu zielenią
miejską. Uprawa warzyw ma tu znaczenie marginalne.
W kompleksach ogrodów działkowych warzywa (na
typowych warzywnikach) są obecnie uprawiane przeważnie na około 50% działek. W dawnych przedmieściach
willowych z dużymi posesjami i z dużymi ogrodami są
Niemniej jednak na glebach lżejszych i szybko nagrzewających się większy będzie procentowy udział warzyw
wczesnych (sałata, rzodkiewka, marchew wczesna, pomidory wczesne, kalarepa, ziemniaki bardzo wczesne,
zaliczane – do warzyw). Na urodzajnych glebach więcej
uprawia się ogórków i innych warzyw dyniowatych,
warzyw kapustnych, korzeniowych, cebulowych.
Zanieczyszczenie środowiska
Często ogrody działkowe zlokalizowane są, niestety,
także na obszarach ekologicznego zagrożenia (a którego
wcześniej mogło nie być), na terenach zanieczyszczonych, gdzie są stałe imisje przemysłowe, komunikacyjne,
komunalne. Szczególnie zanieczyszczone są obszary, np.:
Górnośląski, Krakowski, Legnicko­‑Głogowski, Gdański, rejon Płocka. Warzywa tam uprawiane zawierają
nadmierne ilości szkodliwych substancji (kadm, ołów,
inne metale ciężkie, azotany). Użytkownicy ogrodów
dotychczas jeszcze nie zawsze zdają sobie sprawę z tego,
że niektórych gatunków warzyw, szczególnie podatnych
na gromadzenie szkodliwych związków, nie powinno
się uprawiać. Niemniej jednak na terenach zanieczyszczonych przemysłowo stosuje się więcej osłon (tunele,
szklarnie i płaskie okrycia agrowłókniną), a więc z reguły
większy jest tam udział warzyw wczesnych.
Stopa bezrobocia
W warunkach bezrobocia w niektórych rejonach kraju
i w kilku makroregionach, zwłaszcza w regionach tzw.
„popegeerowskich” uprawa warzyw na własne potrzeby jest szczególnie ważna. Jeszcze kilka lat temu było
w Polsce 3.217.000 osób bezrobotnych (GUS 2002),
a w następnych latach liczba ta ulega różnym wahaniom.
Największą stopę bezrobocia notowano wówczas w woj.
mazowieckim (11,5%) śląskim (10,3%), dolnośląskim
(8,7%) i łódzkim (7,3%). Plony warzyw z własnych
upraw w sezonie wegetacyjnym mogą dawać pewne niewielkie korzyści materialne, ale już odczuwalne w bardzo
skromnym budżecie domowym, niektórym rodzinom
pozwalające przeżyć trudne miesiące.
Dostępność warzyw
W ostatnich latach warzywa są łatwo dostępne na rynku
i stosunkowo niskie ich ceny czasem mogą zniechęcać
do podejmowania uprawy warzyw na własny użytek
w kolejnym roku. Obecnie jednak obserwuje się znaczny
wzrost cen warzyw i owoców. Rozwój sieci super i hipermarektów w naszym kraju, oferujących o każdej porze
roku wszechstronne zaopatrzenie w wiele gatunków warzyw m.in. z importu /a te nie zawsze po niskich cenach/,
wcale nie musi oznaczać rezygnacji z własnej uprawy warzyw, jeśli tylko mamy takie możliwości. Około 40-50%
konsumentów woli jednak warzywa z własnej produkcji,
jeśli są odpowiedniE warunki do ich uprawy. Coraz częściej zauważa się stopniowy brak zaufania /mimo niekiedy
niskich cen/ do jakości produktów importowanych oraz
nawet krajowych, oferowanych w masowej sprzedaży.
66
jeszcze uprawiane warzywa w zasadzie tylko tam, gdzie
nie ma w pobliżu szybkich tras komunikacyjnych, ruchliwych ulic o dużym natężeniu ruchu samochodowego
i nadmiernej ilości spalin.
Większość działek i ogródków z uprawą warzyw
o większym znaczeniu, zlokalizowana jest na terenach
wiejskich, w małych miasteczkach i osiedlach oraz na
obrzeżach mniejszych lub średnich miast. Na wsiach
przeznacza się większą powierzchnię pod uprawę warzyw, zwłaszcza w tych makroregionach, oraz w tych
województwach, gdzie obserwuje się wśród ludności
wysoką stopę bezrobocia, a źródłem utrzymania się
rodzin są okresowe zasiłki, sezonowa praca w rolnictwie, praca najemna, często w „szarej strefie”, niewielkie dochody ze sprzedaży plonów warzyw, owoców
i z innych upraw z ogrodu. Od wysokości dochodów
i liczebności rodzin zależy w dużym stopniu gatunkowa
struktura upraw.
Wielkość powierzchni warzywnika
Jaką powierzchnię będą zajmowały warzywa i jaka
będzie ich struktura gatunkowa, to także uzależnione jest
od warunków przechowywania plonów w gospodarstwie,
możliwości ich przetwarzania, zamrażania, a także od
ilości osób, które mogą zająć się uprawą warzyw i ich
pielęgnacją w czasie sezonu wegetacyjnego. Na terenach
wiejskich prowadzeniem ogrodu zwykle zajmują się
kobiety, zwykle przy nielicznej pomocy innych członków rodziny, a ma to miejsce głównie wtedy, gdy jest
spiętrzenie prac (prace wiosenne lub zbiór warzyw).
W miastach na ogół nie ma możliwości przechowywania
większych ilości warzyw (z wyjątkiem przechowywania
na działkach), ani przetrzymywania przetworów.
W niniejszym opracowaniu nie uwzględniono w strukturze gatunkowej warzywnika procentowego udziału
ziemniaków, zwłaszcza wczesnych, które często są zaliczane do warzyw. W znacznej mierze ziemniaki wczesne
– na terenach wiejskich, podmiejskich, są raczej uprawiane na dodatkowej powierzchni uprawnej, a tylko czasem
na działkach lub w ogródkach przy domu..
Potrzebna wiedza
Odpowiedni zasób wiedzy z zakresu uprawy warzyw
ma także duże znaczenie w doborze gatunków i odmian. Aby uzyskać oczekiwane plony warzyw, choćby
na średnim poziomie, ogród warzywny należy prowadzić
zgodnie z zaleceniami agrotechnicznymi, zaś warunkiem
stosowania właściwej ochrony warzyw jest posiadanie nieco rozszerzonej wiedzy z tego zakresu. Należy
tu wspomnieć także o znajomości odmian pod kątem
ich przydatności i sposobu użytkowania. Przy zakupie
nasion należy wybierać odmiany szczególnie polecane
do uprawy amatorskiej. Zwykle do uprawy zalecane
są odmiany polskiej hodowli (lepiej są przystosowane do naszych warunków klimatycznych), ponadto ich
cena jest niższa niż nasion z importu. Zagraniczne od-
miany tylko wtedy są uprawiane na działkach, jeśli są
wyjątkowo atrakcyjne, albo w danym gatunku nie ma
polskich odmian.
Tradycje kulinarne i rodzinne
Jeśli w danej rodzinie od wielu lat na działce lub przy
domu były uprawiane warzywa, z których przyrządzano
określone potrawy, a także różne przetwory domowe, to
model ten powtarzany jest w następnych pokoleniach,
w mniejszym lub większym stopniu.
... i regionalne: w danym regionie Polski mogą być
też przygotowywane tradycyjne potrawy, np. z fasoli na
suche nasiona, soi, soczewicy – region wschodni i południowo wschodni, z kapust – białej, brukselki, kalafiorów – region Małopolski i Podkarpacia, stąd też wynika
większe zainteresowanie tymi gatunkami w uprawie także
i na działkach.
Wiek użytkowników ogrodów przydomowych
Na dobór gatunków warzyw w ogrodzie przydomowym wpływa wiek użytkowników, chociaż wpływ ten
nie jest duży. Rodziny z małymi dziećmi wprowadzają
do uprawy więcej warzyw bardzo bogatych w witaminy,
karoten, sole mineralne, węglowodany (więcej marchwi,
pomidorów, kapustnych, np. kalarepa, chętnie zjadana
przez dzieci, rzodkiewka, dynie, groch cukrowy, supersłodkie odmiany kukurydzy cukrowej, fasola szparagowa,
bób). Osoby w podeszłym wieku także mają zwiększone
zapotrzebowanie na witaminy. Uwzględniając niską wartość energetyczną warzyw, w połączeniu z bogactwem
witamin i soli mineralnych, a także błonnika, są one
szczególnie polecane w leczeniu otyłości, cukrzycy,
w zapobieganiu miażdżycy, wpływają na obniżenie zawartości cholesterolu w osoczu krwi. Dla osób starszych nieco większy powinien być udział warzyw takich,
jak: burak ćwikłowy /zawierający m.in. cenny błonnik
pokarmowy/, selery, cenione i uważane za „warzywo
młodości”, sałaty /zawierające m.in. wit. E/, pomidory /bogate w potas, likopen/, brokuły /mają sulforafan
o działaniu antyrakowym/ oraz warzyw dyniowatych
/kabaczki, cukinie, dynie/, z których można przyrządzać
wiele delikatnych i lekkostrawnych potraw, zalecanych
w żywieniu przy niedomaganiach czy chorobach układu
pokarmowego.
Odległość działki
Zbyt duża odległość działki od miejsca zamieszkania
wyraźnie ogranicza ilość uprawianych gatunków warzyw.
Często rezygnuje się z upraw wczesnych lub z uprawy
gatunków bardziej pracochłonnych, wymagających szczególnej, częstej pielęgnacji.
Zakłada się, że średnia powierzchnia warzywnika na
działce zajmuje około 120 m2. Dla 3- osobowej rodziny
ta powierzchnia uprawy powinna wystarczyć na prawie
całoroczne zaopatrzenie w warzywa.
Z tej powierzchni w optymalnych warunkach, przy
właściwej pielęgnacji, można uzyskać łączne plony około
67
150 kg warzyw. Część plonów warzyw jest przeważnie
wykorzystywana na bieżąco do prowadzenia gospo-
darstwa domowego, co stanowi znaczący dodatek do
całodziennego wyżywienia rodziny.
Struktura upraw w warzywniku o przeciętnej powierzchni około 120 m2 dla gospodarstwa domowego,
liczącego 3 osoby dorosłe
Gatunki podstawowe
% udział w ogólnej powierzchni
warzywnika
Niektóre najczęściej uprawiane
odmiany
Burak ćwikłowy
8,5
Czerwona Kula, Opolski, Egipski
Cebula
8,0
Wolska, Sochaczewska, Kristine,
Kalafior
4,0
Pionier, Rober
Kapusta wczesna i późna biała/czerwona,
włoska, brukselska, pekińska/
25,0
Ditmarska Najwcześniejsza, Amager, Kamienna
Głowa, Comparsa F1, Mira F1, , Haco,
Kissendrup, Maczuga, Yamiko F1, Chico F1
Marchew
8,0
Nantejska, Karo F1, Kalina F1, Kamila F1,
Krakowia F1, Perfekcja,
6,5
Aladyn F1, Izyd F1 Hermes F1, Cyryl F1, Cezar
F1, Kronos F1, Bazyl F1,
Ogórki
Odmiany niskie: Atol, i Rumba, Kmicic.
Wysokie: Bawole Serce Malinowy Ożarowski,
Zorza, Ibis
Pomidory
8,0
RAZEM
66%
Warzywa pozostałe
w tym:
24%
Pietruszka
3,0
Lenka, Berlińska
Por
4,0
Kamush, Jolant, Bartek, Maciek,
Seler
2,0
Jabłkowy, Edward, Gol,
Sałata
2,0
Królowa Majowych, Królowa Lata, Edyta,
Syrena, Samba, Olimp
Rzodkiewka, rzodkiew
2,0
Rzodkiew Agata, Silesia, Carmen, Szkarłatna z
białym Końcem, Warta, Mila
Dynia, kabaczki, cukinia
2,0
Bambino, Ambar, Melonowa Żółta, Astra,
Nefryt F1, Atena F1
Fasola szparagowa
6,0
Polka, Galopka, Nerina, Narbonne, Bona,
Laguna, Korona, Tara, Tina, Złota Saxa,
Wstęga,
Fasola tyczna
3,0
Atlas, Goldy, Blauhilde, Piękny Jaś
Razem
90%*
*Z tego około 10% mogą zajmować przejścia.
PRZEWIDYWANE ZMIANY
Należy przypuszczać, że ważna rola i duże znaczenie
społeczno­‑ekonomiczne amatorskiej uprawy warzyw
w ciągu najbliższych kilku lat jeszcze wzrośnie. Przewiduje się, że częściowym zmianom ulegnie też struktura
gatunkowa i odmianowa warzyw. Co może wpłynąć na
te zmiany?
1. W perspektywie 20 – 30 lat przewidywane spożycie
ilości warzyw może się znacznie zwiększyć, aktualnie (w roku 2007) spożycie to wynosi 75-80 kg na 1
mieszkańca rocznie, przy produkcji 120 kg warzyw na 1
mieszkańca. Można oczekiwać głównie zmian w strukturze spożycia krajowego, będzie mniej ludności (o kilka milionów), przy jednoczesnym wzroście dochodów
konsumentów. Oznacza to, że wzrośnie trochę spożycie
warzyw klimatu śródziemnomorskiego oraz warzyw przetworzonych. Przewiduje się niewielki spadek spożycia
warzyw świeżych, zwłaszcza z klimatu umiarkowanego,
produkowanych w Polsce. Zmniejszy się zwłaszcza spożycie kapusty głowiastej, na korzyść kapusty pekińskiej
i warzyw korzeniowych.
68
Przewidywane są zmiany na krajowym rynku nasion
do produkcji amatorskiej. Rynek ten niedawno określany
miarą ilości 100 mln torebek, obecnie wynosi 65-70 mln
torebek, zaś w perspektywie 20 lat może zmniejszyć się
nawet do1mln torebek na 1 mln mieszkańców. Na rynku
nasion amatorskich obecnie jeszcze dominuje polski
kapitał, ale za kilka lat udział ten będzie wynosił nie
więcej niż 53%, a za 20-30 lat tylko 10-12% (a kapitału
zagranicznego około 90%). Utrzymanie na tej niewielkiej
części rynku nasiennego wielu polskich amatorskich odmian będzie bardzo trudne. Wynika to z takiej sytuacji,
że w Europie są bardzo duże przedsiębiorstwa hodowlane, znacznie większe niż w Polsce. Ośrodki hodowlane
w Polsce zaliczane są do małych i nie stać ich na realizowanie nowych programów hodowlanych. W roku 2006
zmniejszyła się powierzchnia produkcji nasiennej, zmalała produkcja nasion warzyw korzeniowych, ale wzrósł
udział nasion strączkowych i dyniowatych. Zmniejszyła
się też ogólna liczba zarejestrowanych odmian warzyw,
których było 1428 w roku 2003/2004, zaś w 2005/2006
tylko 982, a z tego ponad połowa to odmiany zagraniczne.
W odmianach zagranicznych szczególnie duży udział
mają kapusty, warzywa cebulowe, papryka i pomidory
szklarniowe. W krajowych dominuje groch, ogórki i pomidory do uprawy gruntowej, burak ćwikłowy, fasola.
Zmiany na rynku nasion oznaczają, że za klika czy
kilkanaście lat może być coraz mniejszy wybór polskich
odmian warzyw do uprawy amatorskiej, natomiast z pewnością większa będzie oferta odmian zagranicznych,
niejednokrotnie droższych.
2. Podejmowane w ostatnich latach szerokie działania
na rzecz ochrony środowiska i zdrowia człowieka i prowadzona edukacja ekologiczna wpłyną korzystnie na
ukształtowanie właściwej świadomości użytkowników
działek i ogrodów przydomowych. Stąd też wynika,
że struktura upraw warzyw na terenach zanieczyszczonych, zagrożonych ekologicznie powinna ulec radykalnej
zmianie w stosunku do stanu obecnego, zmierzająca do
zmniejszenia niekorzystnych wpływów środowiska.
W strukturze gatunkowej zatem powinny się znaleźć
takie warzywa, które charakteryzują się małą skłonnością
do kumulowania szkodliwych substancji (z gleby, z powietrza i z wody) w częściach użytkowych, o krótszym
okresie wegetacji. Powinno się uprawiać mniej gatunków warzyw liściowych, więcej natomiast strączkowych
(fasola na suche nasiona, szparagowa, bób) oraz więcej
warzyw tzw. „owocowych”: ogórki, cukinie, kabaczki,
patisony, pomidory. Ogórki konserwowe zbiera się niemal codziennie, co drugi dzień, szybko też rosną owoce
cukini, czy patisona, zbieramy je co dwa­‑trzy dni. Przez
tak krótki okres czasu warzywa te nie wchłoną żadnych
szkodliwych związków, jak np. kapusta późna, zajmująca
grządkę przez kilka miesięcy, a u której zjada się liście.
Postęp w hodowli roślin warzywnych pozwoli w przy-
szłości na większy udział cennych odmian, posiadających
już genetycznie odporność lub bardzo małe skłonności do
kumulowania azotanów i szkodliwych związków metali
ciężkich. Jest już kilka odmian buraka ćwikłowego, charakteryzujących się brakiem skłonności do gromadzenia
azotanów (m.in. Glob F1, Astar F1, Patryk) dyni, np.
cenne odmiany: Ambar, Amazonka, Aura F1, Aga F1.
Przewiduje się dalsze zwiększenie upraw pod osłonami
płaskimi /folia perforowana, agrowłóknina/.
3. Coraz więcej osób interesuje się ekologiczną uprawą
warzyw. Warzywa z kontrolowanych upraw ekologicznych zawierają mniej azotanów i innych zanieczyszczeń,
charakteryzują się większą zawartością witamin, suchej
masy, innych cennych składników odżywczych, odznaczają się lepszym smakiem i aromatem, znacznie wyższą
wartością odżywczą i lepszą zdolnością przechowalniczą,
a więc w sumie przewyższają jakością warzywa z upraw
konwencjonalnych. Uprawa taka może być prowadzona
najpierw na małą skalę, zaczynając od działek, ogródków
przy domu, zlokalizowanych w czystym środowisku
przyrodniczym. Trzeba posiadać określoną wiedzę na
temat ekologicznej uprawy i odpowiednio się do tego
przygotować. Produkcja ekologiczna warzyw jest jedną
ze skutecznych metod ochrony środowiska na obszarach
wiejskich i w niektórych miastach. Może również w przyszłości aktywować coraz więcej producentów, handlowców odpowiedzialnych za obrót i eksport (zagranicą rośnie zainteresowanie warzywami z upraw ekologicznych).
Rozwój i popularyzacja tego sposobu uprawy warzyw
może w dalszych latach stwarzać nowe miejsca pracy na
wsi, gdzie wciąż jest nadmiar siły roboczej.
Struktura gatunkowa warzyw musi być ściśle dostosowana do wymogów i zasad rolnictwa ekologicznego,
z uwzględnieniem zachowania odpowiedniego sąsiedztwa
roślin. Poleca się odmiany przede wszystkim o wyższej
wartości biologicznej oraz o odporności lub wysokiej
tolerancji na choroby.
Polskich odmian warzyw (zarejestrowanych) do niedawna było kilkaset (ale ilość ich będzie się stopniowo
zmniejszała, jak wspomniano powyżej). Z kilkudziesięciu
odmian ogórków gruntowych do upraw ekologicznych
wybiera się te, o kompleksowej odporności na choroby
i o bardzo wysokim stopniu tolerancji na mączniaka
rzekomego. Takie cechy posiada np. duża grupa mieszańcowych odmian ogórków gruntowych hodowli Instytutu
Warzywnictwa w Skierniewicach (Aladyn F1, Parys F1,
Hermes F1, Kronos F1, Bazyl F1 i inne). Większość
nowych odmian sałaty masłowej posiada odporność na
kilka ras mączniaka, nie wymagają one zatem ochrony
chemicznej. Również ochrony chemicznej nie wymaga Greta F1, odmiana cukini, o jasnozielonych bardzo
smacznych owocach. Do upraw ekologicznych poleca
się odmiany bez skłonności do gromadzenia azotanów
i metali ciężkich. Doskonałym tu przykładem są odmiany
69
marchwi o podwyższonych wartościach odżywczych,
o wysokiej zawartości karotenu i cukrów, nie gromadzące
azotanów: Karo F1, Kalina F1, Kaja F1, Krakowia F1,
Kamila F1, Koral.
4. W ostatnich kilkunastu latach następuje dynamiczny
rozwój agroturystyki w naszym kraju. W poszukiwaniu
alternatywnych źródeł dochodu na obszarach wiejskich
powstaje coraz więcej gospodarstw rodzinnych m.in.
właśnie agroturystycznych. Możliwość uzyskania dopłat
unijnych na procesy przekształcania typu funkcjonowania gospodarstwa, skłania coraz więcej rodzin do
podjęcia działań w tym kierunku. Powstają gospodarstwa o zróżnicowanym profilu, oferujących turystom
różne atrakcje związane z życiem na wsi. Częściowo
rezygnuje się z produkcji rolniczej, ale ogród warzywny,
odpowiednio zaprojektowany, zwłaszcza mający charakter ozdobny, z udziałem atrakcyjnych odmian, warzyw
mało znanych, będzie przyciągał turystów. Warzywnik
będzie źródłem zaopatrzenia nie tylko dla rodziny wiejskiej, ale też dla gości przez cały sezon wegetacyjny.
Wielkość ogrodu i struktura upraw musi być więc tak
dostosowana, aby oprócz zapewnienia całodziennego
wyżywienia (z dużą ilością warzyw) istniała jeszcze
możliwość przygotowania domowych przetworów i mrożonek, a część plonów można było przechować przez
okres jesieni i zimy. Dobór gatunków będzie zależał
od długości okresu przyjmowania turystów w sezonie, preferencji konsumentów, pracochłonności upraw,
sposobów wykorzystania plonów (do bezpośredniego
spożycia, do przetwórstwa, do przechowywania, ew.
do sprzedaży).
Oprócz gatunków podstawowych w ogrodzie można
uprawiać atrakcyjne warzywa mało znane (np. fenkuł,
burak liściowy, oberżyna, dynia makaronowa, patisony,
rodzynek brazylijski, kiwano, czerwony jarmuż). Muszą
także znaleźć się ciekawe odmiany: czerwona cebula
(np. Wenta, Red Baron), żółta rzodkiewka Zlata, pomarańczowa cukinia Atena F1, sałaty o różnych kształtach
i barwach liści, pomidory o nietypowej barwie i ciekawych kształtach owoców (brązowe, pomarańczowe,
żółte, malinowe, różowe), pomidory winogronowe np.
odmiana Koralik.
5. Obserwuje się też postępujący proces dezagraryzacji
wsi, co objawia się zmniejszeniem udziału rodzin posiadających gospodarstwa rolne, zwiększa się natomiast
liczba rodzin bezrolnych, tylko z działką /ogrodem przydomowym/ lub bez działki. Wg stałych badań IERiGŻ
odsetek rodzin bezrolnych w ogólnej liczbie wiejskich
rodzin w 2000 r. wynosił 54%, podczas gdy w 1988 r.
tylko 41,5% i odsetek ten rośnie z roku na rok. Struktura
upraw warzywnych (gatunki i odmiany) na działkach
przydomowych w tej grupie ludności w zasadzie niewiele
się zmieni w porównaniu do przytoczonego przykładu
w tabeli.
Wzrasta też ilość rodzin miejskich przenoszących się na
wieś /na kilka dni w tygodniu/, ale mających źródło dochodu z pracy zarobkowej w mieście. Nabywane są działki pod budowę wolnostojących domów mieszkalnych.
Działka spełnia tu rolę siedliska, miejsca do rekreacji
a z czasem i ogrodu przydomowego, gdzie podejmuje się
uprawę warzyw. Najpierw tylko w niezbędnym zakresie,
mało pracochłonnych, które nie wymagają codziennej
pielęgnacji. Najczęściej są to takie gatunki, jak: cebula
z dymki, czosnek, niektóre warzywa korzeniowe, warzywa dyniowate (dynie, kabaczki, cukinie) kukurydza
cukrowa, warzywa wieloletnie.
6. W dobie szybkiego postępu technicznego, rozwoju
motoryzacji, coraz szybszego tempa życia, nadmiaru
obowiązków (lub bezskutecznego poszukiwania zatrudnienia), wśród społeczeństwa następuje wzrost zachorowań na choroby cywilizacyjne (np. depresje, przejawy
nadmiernej agresji, zespół chronicznego zmęczenia, choroba Alzheimera, itd.). W dziejach ludzkości od dawna
wiadomo, że człowiek jest częścią przyrody i ściśle
jest z nią związany, zatem po raz kolejny podkreśla się
i coraz mocniej docenia w leczeniu tych chorób terapię
ogrodniczą. Pracę w ogrodzie wykorzystuje się w celu
poprawy kondycji fizycznej i bardzo często psychicznej. Aktywna praca w ogrodzie (terapia aktywna) oraz
nawet samo przebywanie w otoczeniu roślin (terapia
bierna), wnoszą do życia człowieka wartości estetyczne,
duchowe i psychologiczne i znacznie poprawiają jego
zdrowie fizyczne, nieraz lepiej niż sterowana, zaplanowana gimnastyka. Stosowanie terapii ogrodniczej daje
dobre efekty i zmniejsza koszty leczenia wielu chorób.
W Polsce przybywa wciąż osób w wieku starszym, emerytów i rencistów, dla których uprawa roślin na działce
jest często jedynym celem u schyłku życia, jest źródłem
zaopatrzenia w warzywa (i owoce), a praca na powietrzu
poprawia samopoczucie.
Z powyższych względów można przypuszczać, że
w najbliższych latach zwiększy się liczba ogrodów
przydomowych przy domach opieki społecznej, przy
domach późnej starości i w innych gospodarstwach rodzinnych, szczególnie na obszarach wiejskich, gdzie
jest coraz wyższa średnia wieku. W miarę możliwości
można aktywizować niektórych pensjonariuszy i pacjentów do pracy w otoczeniu przyrody, przy uprawie
warzyw, ziół, kwiatów, krzewów owocowych i ozdobnych. Gatunki roślin do uprawy dla osób starszych
i z ograniczoną ruchliwością powinny być tak dobrane,
aby wszelkie prace pielęgnacyjne nie były kłopotliwe
i zbyt pracochłonne. Jedną z korzyści ekonomicznych
jest samozaopatrzenie takiej placówki w warzywa
i owoce.
Poruszone powyżej powody i kierunki zmian w strukturze upraw warzyw na własne potrzeby mogą zaistnieć
w ciągu kilku lub kilkunastu lat, aczkolwiek zmiany te
70
nie będą duże, nieznacznie odbiegające od stanu obecnego. Uzależnione będą od ogólnej sytuacji gospodarczo
społecznej kraju, polityki samorządowej i prozdrowot-
nej, niemniej jednak człowiek, od wieków związany
z przyrodą, zawsze będzie chciał dla siebie uprawiać
warzywa...
Mgr inż. Elżbieta Sikora
Instytut Warzywnictwa
Skierniewice
XV. Z ŻYCIA ROD.
1. Działkowcy i Zarząd ROD im. T. Kościuszki w Prudniku.
A TAK MIAŁO BYĆ BEZPIECZNIE NA DZIAŁKACH
Jeszcze tak niedawno, choć było to 10 lat temu przez
nasze województwo, powiat i miasto przeszła gwałtowna
powódź, którą nasi mieszkańcy Prudnika i okolicznych,
wiosek dobrze pamiętają. Była to tzw. powódź 100-lecia. Nie będziemy przypominać jakie były to ogromne
straty materialne i moralne ludzi których to nieszczęścia dotknęło, wśród tych w znacznej mierze byli i nasi
działkowcy.
Trudno uwierzyć, że w 10 lat od tamtych ponurych
wydarzeń w dniu 6.IX.2007r., ponownie przyszło przeżyć
grozę. Wydawać się mogło, że po pamiętnej powodzi
z 14-go lipca 1997 r. władze samorządowe powiatu
i gminy Prudnik jak też i instytucja odpowiadająca za stan
rzeki – mamy na myśli Meliorację wyciągnęły wnioski,
wzięły się z zapałem do uregulowania tej rzeki, która na
przestrzeni wielu lat wyrządziła tak wiele szkód.
Co prawda poszerzono koryto rzeki Prudnik i Złoty Potok, postawiono wały ochronne i wydawać by się mogło,
że wszystko jest w porządku a działkowcy z kompleksów
ogrodowych których to działki są usytuowano nad rzeką
– mamy na myśli kompleksy ogrodowe: „Aleja Miła”,
„Za Młynem” i „Za Szpitalem” przez te 10 lat żyli nadzieją że nigdy się już nie powtórzy czarny scenariusz
powodziowy z przed wspomnianych 10 lat – ale zasada
jest taka, że człowiek bardzo rzadko może wygrać z naturą, wygrać nie można ale można się zabezpieczyć – lecz
człowiek zawsze o tym zapomina, jest tzw. przysłowie
„Mądry Polak po szkodzie?.
My działkowcy, obywatele tego miasta i podatnicy nie
chcemy za ten stan obarczać poprzednie władze samorządowe powiatu i gminy Prudnik, ale mamy natomiast
duże zastrzeżenia co do wykonawców którzy przeprowadzali regulację tej rzeki. Wielokrotnie podpowiadaliśmy
i wskazywaliśmy projektantom i samym wykonawcom
gdzie i w którym miejscu należy dodatkowo wzmocnić
wały, ale tego nikt nie słuchał i nie brał naszych jak się
okazało słusznych argumentów pod uwagę.
Dzień 6.IX. 2007 r. wyraźnie pokazał kto miał rację.
Zachodzi dziś pytanie czy nie można było uniknąć strat
materialnych i moralnych 162 działkowców – odpowiedź
jest jedna – tak można było uniknąć.
W ostatnim czasie przelewa się duża powódź związana
z nowymi wyborami do Sejmu, a kandydaci różnych
partii i ugrupowań politycznych prześcigają się w różnych tematach i obietnicach co można dla Polski i całego
naszego społeczeństwa dobrego zrobić – my działkowcy
jako obywatele i przyszli wyborcy z naszego miasta
i powiatu mamy dla kandydatów, którzy chcą u nas uzyskać poparcie i głos wyborczy mamy bardzo aktualny
na czasie temat: doprowadzenie do całkowitej regulacji
rzeki Prudnik i Złoty Potok.
Jako działkowcy mamy tą pewność, że taki kandydat
który na poważnie zajmie się wspomnianym tematem
będzie miał duże szanse znaleźć się w przyszłych ławach
poselskich.
Działkowcy liczą, że ktoś tym tematem się zajmie.
Z poważaniem,
Prezes Zarządu ROD
/-/ Stefan Hajducki
71
2. Z
akład Leczniczo­‑Wychowawczy Zgromadzenia Sióstr Matki
Bożej Miłosierdzia w Częstochowie.
Polski Związek Działkowców
Zarząd Ogrodu „Tysiąclecie”
Częstochowa
W miłosierdziu Bóg zaspakaja swoje pragnienie okazywania miłości. Bóg, który obdarza człowieka bogactwem
przyrody, roślin i jarzyn i owoców, wlewa w człowieka
pragnienie dzielenia się z drugim, tym co sam posiada
jako dar. Często jest to dar wypracowany w pocie czoła i w zmaganiu się ze zjawiskami pogody. Wdzięcz-
ni jesteśmy za tę współpracę z boskimi „czynnikami”.
W przekazanych owocach ziemi wierzymy, że ukryte jest serce pełne życzliwości, serdeczności i miłości.
Jak na ołtarzach składany jest „owoc pracy rąk ludzkich”, tak zapewniamy pamięć w modlitwach naszych
i dzieci.
Dyrektor Zakładu
/-/ s. mgr Anna Poturaj
Częstochowa, 11 wrzesień 2007 r.
3. Tygodnik Nadwiślański
Działkowe święto
W ostatnią sobotę lata do ośrodka rekreacyjnego Karna w Tarnobrzegu zjechali działkowicze z podkarpacia,
by wspólnie uczestniczyć w imprezie plenerowej, jaką
są doroczne wojewódzkie obchody Dnia Działkowca.
Najbardziej wyróżniającym się właścicielom ogródków
działkowych wręczono pamiątkowe dyplomy, puchary,
odznaczenia oraz sprzęt ogrodniczy i rekreacyjny.
Oprócz działkowiczów, którzy przybyli z rodzinami
i znajomymi, na spotkaniu obecni byli również podkarpaccy samorządowcy, władze Tarnobrzega oraz działacze
Polskiego Związku Działkowców z województwa.
– Tegoroczny sezon nie był zbytnio udany ze względu na wiosenne przymrozki, które wymroziły owoce,
a potem suszę, która sprawiła, że wegetacja roślin nie
była taka, jak potrzeba – mówił Władysław Bieniek,
wiceprezes Okręgowego Zarządu Podkarpackiego Polskiego Związku Działkowców. Podczas Dnia Działkowca nie mogło zabraknąć wystawy plonów, na której
można było oglądać tegoroczne zbiory działkowiczów
z Tarnobrzega, Nowej dęby, Gorzyc, Stalowej Woli
oraz Rudnika nad Sanem. Były więc kwiaty, dorodne
jabłka, gruszki, winogrona, cebula, papryka a także
olbrzymie dynie, jednym słowem – wszystko to, co
można na działce uprawiać i czym można się pochwalić.
Wystawowe plony zostały później przekazane podopiecznym tarnobrzeskiego hospicjum im. Ojca Pio przy
ulicy Dąbrówki. Było też stoisko z sadzonkami roślin,
krzewów i bylin. W części oficjalnej ogłoszono wyniki
konkursów i wręczono odznaczenia oraz nagrody dla
najbardziej wyróżniających się działkowiczów z Pod-
karpacia. Najwyższe odznaczenia przyznawane przez
związek za zasługi dla Polskiego Związku Działkowców
otrzymali: Andrzej Szlęzak, prezydent Stalowej Woli,
Augustyn Turek, prezes Spółdzielni Mieszkaniowej
„Siarkowiec” w Tarnobrzegu, burmistrz Rudnika nad
Sanem – Waldemar Grochowski oraz Tadeusz Podporski
i Bronisław Nowak z Rodzinnych Ogrodów Działkowych „Wymysłów” w Tarnobrzegu, Jan Piskor, były
Prezes ROD „Zwierzyniec”, Michał Cichoń, Barbara
Jonczyk (ROD „Związkowiec”) oraz Jan Lis (prezes
ROD„Siarkopol”).
Złotą odznakę „Zasłużony Działkowiec” przyznano:
Janowi Krupie, Władysławowi Kiełtowi (ROD „Zwierzyniec”), Władysławowi Furmanowi, Adamowi Fesiakowi,
Zdzisławowi Rodzeniowi (ROD „Wymysłów”), Stanisławowi Czachórskiemu, Józefowi Dumie, Marianowi
Łazarczykowi, Kazimierzowi Olszakowi, Edwardowi
Polewce, Henrykowi Stępurze (ROD „Związkowiec”),
Ryszardowi Tułaczowi, Stanisławowi Myckowi, Władysławowi Kukurykowi (ROD „Kamionka”) oraz Jerzemu
Pawelcowi (ROD „Hutnik II” Stalowa Wola) i Barbarze
Szczytyńskiej (ROD „Mo­‑krzyszów”).
Ponadto ogłoszone zostały wyniki konkursu na wzorową działkę roku 2007. W konkursie o puchar starosty powiatu tarnobrzeskiego najładniejsze okazały się działki
z Nowej Dęby. Pierwsze miejsce zajęła działka Krystyny
Pasieki z ROD „Relaks”, drugie przyznano Krystynie
i Leonowi Krukowskim (ROD „Metalowiec”), trzecie
– Robertowi Gładyszowi (ROD „Rekreacja”), czwarte
– Stanisławowi Łeptuchowi (ROD „Nad Bystrzykiem”).
72
Z kolei puchar prezydenta Stalowej Woli przyznano
działce państwa Marii i Stanisława Kołodziejczyków
z ROD „San”, drudzy byli Halina i Piotr Rożkowie
(ROD „Hutnik II”), trzeci – Czesława i Julian Walowie (ROD „Hutnik I”), czwartą nagrodzoną działką
jest działka Bronisławy Lach (także ROD „Hutnik I”),
piąte miejsce zajął Ryszard Kółeczko (ROD „Hutnik
II”). Puchar prezydenta Tarnobrzega zdobyła działka Marii i Jana Cabajów z ROD „Siarkopol”, drugie
miejsce przyznano Krystynie i Czesławowi Burkom
(ROD „Związkowiec”), trzecie miejsce zajęła działka
Krystyny i Władysława Borkowskich (ROD „Mokrzyszów”), czwarte -Ireny i Władysława Bisów (ROD
„Kamionka”), piąte – Małgorzaty Koper (ROD „Wymysłów”), szóste – Anny i Marka Borowskich (ROD
„Kamionka”). W konkursie na wzorową działkę roku
2007 puchar burmistrza miasta i gminy Nisko przypadł Lidii i Stanisławowi Książkiewiczom (ROD „Oaza” w Nisku), zaś puchar burmistrza miasta i gminy
Rudnik wręczono Krystynie i Hieronimowi Skoczylasom. W konkursie na wzorową działkę 2007 roku
na szczeblu okręgu pierwsze miejsce zajęli ex aequo
Zuzanna i Andrzej Brodowie z Tarnobrzega i Tadeusz
Sulikowski z Rzeszowa, drugie – Barbara i Janusz Basierakowie z Dębicy, trzecie – Zofia i Zbigniew Gajeccy
z Ropczyc.
Dla zdobywcy pucharu prezydenta Tarnobrzega, Jana
Cabaja, który swoją 3,5-arową działkę uprawia od 1968
roku, nie jest to pierwsza nagroda. Na swoim koncie ma
on już kilka podobnych pucharów, a w 1999 roku zajął
pierwsze miejsce w Polsce w konkursie na najpiękniejszą
działkę.
(mr)
Parafia Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Tarnobrzegu
Polski Związek Działkowców
Okręgowy Zarząd Podkarpacki
Delegatura Rejonowa
w Tarnobrzegu
„Człowiek jest tyle wart, ile może dać drugiemu człowiekowi”
Parafia Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Tarnobrzegu wraz z podopiecznymi „Hospicjum im. Świętego
Ojca Pio” serdecznie dziękują za przekazanie nieodpłatnie
owoców i warzyw z uroczystości okręgowych obchodów
„Dnia Działkowca 2007” na terenie Tarnobrzeskich Rodzinnych Ogrodów Działkowych.
Serdecznie dziękujemy wszystkim działkowcom, którzy
przekazali nam wyhodowane przez siebie owoce i warzywa. Niech Bóg będzie najhojniejszą nagrodą za dobro nam
wyświadczone. Z wdzięcznością wpisujemy Was na listę
naszych dobroczyńców i zapewniamy o modlitwie.
Z chrześcijańskim pozdrowieniem,
/-/
Bóg zapłać!
Tarnobrzeg, 5 październik 2007 r.
73
4. Okręgowy Zarząd PZD w Pile
Wydawnictwo„działkowiec”
Warszawa
Inwestycje w Rodzinnym Ogrodzie Działkowym im. „Przemysława” w Rogoźnie.
W dniu 17 listopada 2007 roku popłynęła woda na
działki w Rodzinnym Ogrodzie Działkowym im „Przemysława” w Rogoźnie. Uroczyste zakończenie inwestycji
odbyło się z udziałem Zarządu ogrodu, działkowców,
władz Miasta i Gminy w Rogoźnie, Okręgowego Zarządu
PZD w Pile, firmy AQUABELLIS, Proboszcza Parafii
pw. Świętego Ducha w Rogoźnie.
Decyzję o realizacji inwestycji działkowcy podjęli
na walnym zebraniu w lutym 2007 roku. W okresie
od maja do października ułożono 10 tysięcy mb sieci
wodociągowej na wszystkich alejach ogrodowych i do
każdej działki.
Obecnie każdy działkowiec ogrodu, a jest ich 340
może podłączyć się do sieci wodnej. Większość
z nich już się podłączyła. Zadanie realizowane było
ze środków działkowców i ogrodu. Inwestycję wsparła finansowo miejska spółka wodociągowa „AQUABELLIS” wykonując na swój koszt 800 mb rurociągu
głównego w ogrodzie oraz przyłącze wody do ogrodu, Krajowa Rada Polskiego Związku Działkowców 5 tys. złotych i Urząd Miasta w Rogoźnie 5 tys.
złotych.
W imieniu działkowców serdeczne podziękowania
za ogromne zaangażowanie przy realizacji inwestycji
Prezesowi ROD Józefowi Niewczas i Prezesowi Spółki
„AQUABELLIS” Wojciechowi Dulko złożył Władysław Kościółek działkowiec, który pierwszy pobrał wodę
z wodociągu.
Podziękowania dla wszystkich, którzy przyczynili się
do realizacji inwestycji oraz dla księdza proboszcza Eugeniusza Śliwy za ciepłe słowa o działaniach działkowców
miasta Rogoźna przekazał Prezes Okręgowego Zarządu
PZD Marian Praczyk.
Za udzielone wsparcie finansowe przez Krajową Radę
PZD i Urząd Miasta podziękował Prezes ROD Józef
Niewczas.
OZ PZD Piła
/-/ Maria Fojt
74