Chów i hodowla drobiu - Eko

Wydawanie pozwoleń zintegrowanych
Wytyczne najlepszej dostępnej techniki BATNEEC1
Chów i hodowla drobiu
Dokument ten nie stanowi i nie powinien być uważany
za prawną interpretację warunków i wymagań
Ustawy o Agencji Ochrony Środowiska (EPA) z 1992 roku.
1
Termin BATNEEC (Best Available Technology not Entailing Excessive Costs) był stosowany we wcześniejszym
stadium rozwoju koncepcji zintegrowanego zapobiegania i ograniczania zanieczyszczeń. Zasadniczo można
przyjąć, że jest tożsamy z obecnie stosowanym terminem BAT – najlepsza dostępna technika. Zgodnie z
Dyrektywą IPPC termin BAT zawiera w sobie pierwiastek dostępności ekonomicznej. O pewnej różnicy stanowi
zastąpienie słowa „technologia” słowem technika, które ma nieco szersze znaczenie i obejmuje również działania
o charakterze organizacyjnym. Dla uproszczenia w dalszej części dokumentu stosowany jest skrót BAT.
1
Environmental Protection Agency (EPA) (Agencja Ochrony Środowiska)
POWOŁANIE
Ustawa o Agencji Ochrony Środowiska (EPA) z 1992 roku została uchwalona 23 kwietnia 1992. Na
mocy jej przepisów dnia 26 lipca 1993 roku powołano Agencję.
ZADANIA
Agencja posiada szereg statutowych obowiązków i uprawnień wynikających z Ustawy. Główne
obowiązki Agencji obejmują:
• wydawanie pozwoleń dla złożonych procesów przemysłowych i innych potencjalnie powodujących
znaczne zanieczyszczenia, opartych na zintegrowanej kontroli zanieczyszczeń (IPC) i zastosowaniu
w tym celu najlepszej dostępnej technologii;
• monitorowanie jakości środowiska, w tym prowadzenie baz danych dostępnych dla społeczeństwa,
oraz publikację okresowych raportów o stanie środowiska;
• doradzanie władzom publicznym w zakresie zagadnień ochrony środowiska oraz wspomaganie
władz lokalnych w realizacji ich zadań w tym zakresie;
• promowanie praktyk przyjaznych środowisku poprzez, na przykład, zachęcanie do stosowania
audytów środowiskowych, wprowadzanie programu eko-etykietowania produktów, określanie
standardów jakości środowiska oraz wydawanie wytycznych dotyczących oddziaływania na
środowisko;
• promowanie i koordynowanie badań środowiskowych;
• wydawanie pozwoleń i regulowanie gospodarki odpadami, w tym składowiska odpadów, oraz
przygotowywanie i okresowe uaktualnianie krajowego programu gospodarki odpadami
niebezpiecznymi wykorzystywanego przez inne podmioty; oraz
• ogólny nadzór nad realizacją przez władze lokalne ustawowych funkcji ochrony środowiska.
STATUS
Agencja jest niezależnym organem publicznym. Jest finansowana przez Departament Środowiska2.
Niezależność Agencji zapewniona jest poprzez procedury wyboru dyrektora generalnego i pozostałych
dyrektorów oraz przez określoną w przepisach swobodę podejmowania działań z własnej inicjatywy.
Określona w ustawie, bezpośrednia odpowiedzialność za szereg funkcji podkreśla jeszcze tą
niezależność. Zgodnie z literą prawa, wszelkie próby wpływania w niewłaściwy sposób na Agencję lub
osoby działające w jej imieniu traktowane są jako wykroczenie.
ORGANIZACJA
Centrala Agencji mieści się w Wexford. Agencja działa poprzez pięć regionalnych inspektoratów z
siedzibami w: Dublinie, Cork, Kilkenny, Castlebar i Monaghan.
ZARZĄDZANIE
Działaniami Agencji kieruje pełnoetatowy zarząd składający się z dyrektora generalnego i czterech
dyrektorów. Członkowie zarządu mianowani są przez Radę Ministrów, zgodnie ze szczegółowymi
procedurami opisanymi w Ustawie.
KOMITET DORADCZY
Działania Agencji wspiera Komitet Doradczy składający się z dwunastu członków. Członkowie
mianowani są przez Ministra Środowiska, zaś wybierani są głównie spośród kandydatów wysuniętych
przez organizacje zaangażowane w kwestie środowiska i rozwoju. Ustawa nakłada na Komitet szereg
funkcji doradczych, zarówno w odniesieniu do Agencji, jak i właściwego ministra.
2
Irlandzki odpowiednik Ministerstwa Środowiska
2
Spis treści
1. Wstęp
2. Interpretacja terminu najlepszej dostępnej techniki
3. Omawiany sektor
4. Technologie kontroli
4.1 Wstęp
4.2 Chów i hodowla drobiu i postępowanie z pomiotem
4.2.1 System hodowli ściółkowej
4.2.2 System hodowli bezściółkowej z suszeniem pomiotu powietrzem
4.2.3 System hodowli bezściółkowej bez suszenia pomiotu powietrzem
4.2.4 Pomiot
4.3 Lokalizacja fermy
4.4 Ograniczanie ładunku zanieczyszczeń
4.5 Zapobieganie rozprzestrzenianiu się emisji
4.6 Rozsiewanie pomiotu
4.7 Technologie odzysku i recyklingu
4.8 Oczyszczanie i unieszkodliwianie pomiotu
4.9 Technologie usuwania i postępowania z odpadami
5. Monitoring zgodności
5.1 Emisje do atmosfery
5.2 Monitoring jakości wód powierzchniowych
5.3 Monitoring jakości wód gruntowych
5.4 Plan nawożenia
Załącznik 1 Źródła i emisje
Załącznik 2 Bibliografia
Załącznik 3 Publikacje IPC
3
PRZEDMOWA
Niniejsze wytyczne mają na celu określenie minimalnych wymagań stawianych nowym
przedsięwzięciom w sektorze chowu i hodowli drobiu. Przy wydawaniu pozwoleń zintegrowanych
bierze się pod uwagę indywidualne uwarunkowania obejmujące rodzaj gleby, budowę geologiczną,
zasoby wodne, topografię, geografię danego terenu, sposób użytkowania gruntów, poziom składników
odżywczych i wymagania glebowe.
Niniejsze wytyczne obejmują również urządzenia służące do przechowywania pomiotu przynajmniej
przez okres 6 miesięcy. Okres ten jest niezbędny do ułatwienia gospodarowania pomiotem i pozwala
uniknąć konieczności nawożenia w niesprzyjających warunkach.
Gospodarka pomiotem jest wyłącznym obowiązkiem właściciela fermy drobiu.
Okres od listopada do lutego włącznie jest nieodpowiedni do nawożenia pomiotem. Należy zauważyć,
iż w zależności od warunków pogodowych w poszczególnych latach, możliwe są odstępstwa od
powyższych ram czasowych. W zależności od pogody, wiosenne nawożenie pomiotem może zacząć się
już przed końcem lutego lub zostać odłożone na później.
4
1. WSTĘP
Niniejsze wytyczne są jednymi z serii wytycznych wydawanych przez Agencję Ochrony Środowiska
Irlandii, a ich celem jest przekazanie wskazówek podmiotom ubiegającym się o uzyskanie pozwoleń
zintegrowanych zgodnie z przepisami Ustawy o Agencji Ochrony Środowiska (EPA). Dodatkowo należy
zapoznać się z wytycznymi dotyczącymi wypełniania wniosku3 .
Na początku należy zaznaczyć, iż dokument ten nie obejmuje zagadnienia hałasu, a wytyczne
dotyczące tego zagadnienia zostały opublikowane osobno.
Niniejsze wytyczne składają się z pięciu rozdziałów i trzech załączników. Następujący po niniejszym
wstępie rozdział 2 zawiera ogólne informacje odnośnie interpretacji terminu najlepszej dostępnej
techniki. Opis działalności objętych warunkami zawartymi w tych wytycznych zawarto w rozdziale 3.
W rozdziale 4 przedstawiono opisy technologii ograniczania emisji, zaś rozdział 5 zawiera uwagi
dotyczące wymogów monitoringu zgodności z wymaganiami prawa. W załączniku 1 przedstawiono
główne źródła emisji oraz najważniejsze substancje emitowane z tych źródeł.
Prowadzący instalacje opisane w niniejszej publikacji starający się o pozwolenie zintegrowane, powinni
dokładnie zapoznać się z informacjami zawartymi w tych wytycznych oraz wykorzystać je przy
przygotowaniu poprawnego wniosku do Agencji o wydanie pozwolenia. Należy zdawać sobie sprawę,
iż fakt nie przekraczania wartości granicznych emisji nie zapewnia, sam w sobie, spełniania wszystkich
wymagań związanych ze zintegrowanym ograniczaniem i zapobieganiem zanieczyszczeniom. Oprócz
stosowania się do tych wartości, wnioskodawca musi także zademonstrować, że jego priorytetowym
celem jest minimalizacja odpadów oraz zastosować szczególne środki zaradcze służące ograniczenia
całkowitej wielkości emisji i ładunku zanieczyszczeń, tam gdzie jest to ważne dla ochrony środowiska
naturalnego.
W momencie opracowywania tych wytycznych, zaprezentowane technologie i związane z nimi wartości
graniczne emisji uważa się za reprezentujące najlepszą dostępną technikę przy podejmowaniu nowej
działalności. BAT nie jest jednak jakością statyczną i z upływem czasu będzie ewoluował, zgodnie ze
zmianami technologii, czynników środowiskowych i kosztów. Agencja może poprawiać lub uaktualniać
wskazówki zawarte w niniejszym opracowaniu, jeśli poprawki takie będą wydawały się uzasadnione.
Informacje zawarte w niniejszych wytycznych powinny być wykorzystane jedynie jako narzędzia
pomagające w określeniu BAT dla danej operacji w tym sektorze i nie powinny być uważane za
ostateczne wyznaczniki BAT dla omawianego sektora. Wytyczne te nie mogą być uważane za
dokument wiążący o charakterze wymagania prawa.
2. INTERPRETACJA TERMINU BAT4
Skrót BAT (z ang. “the best available technique”) oznacza najlepszą dostępną technikę nie generującą
nadmiernych kosztów. Dana technika powinna być najlepsza pod względem zapobiegania
zanieczyszczeniom oraz dostępna, co oznacza, że przedsiębiorstwo badanej branży powinno być
w stanie ją zastosować. Pojęcie technika jest tu rozumiane jako technologia i jej wykorzystanie,
włączając w to szkolenia, serwis, itp. Termin ten zakłada osiągnięcie równowagi pomiędzy korzyściami
środowiskowymi a wydatkami finansowymi.
Celem „Wytycznych BAT” jest prezentowanie listy technik, które będą stosowane przez Agencję dla
określenia poziomu BAT dla badanego rodzaju działalności. Określona w niniejszych wytycznych BAT
jest stosowana jako podstawa do określenia wartości granicznych emisji. Zamierza się aktualizować
te wytyczne z uwzględnieniem się postępu technologicznego w danej branży.
Przy określaniu BAT kładzie się nacisk na stosowanie w miejsce tzw. technik końca rury, technik
zapobiegania zanieczyszczeniom, włącznie z zastosowaniem czystszych technologii i minimalizacją
3
4
Application Guideance Notes
Patrz przypis 1 oraz ustawa Prawo ochrony środowiska art. 3 ust. 10.
5
odpadów. Szczególną uwagę powinno poświęcić się technologiom i praktykom pozwalającym
ograniczyć zużycie energii.
Przedstawione w wytycznych BAT techniki są uważane za najlepsze obecnie praktyki i stanowią
podstawę dla wyznaczania wartości granicznych emisji. Zostały one wybrane spośród wielu technologii
stosowanych obecnie w zależności od okoliczności. Jednakże, zawarte tu porady odnośnie stosowania
pewnych technologii, technik czy standardów nie wykluczają zastosowania jakichkolwiek innych
podobnych technologii, technik czy standardów, które pozwalają osiągnąć takie same poziomy emisji.
Pełen zakres zaproponowanych działań niekoniecznie musi być właściwy w konkretnym przypadku.
Wybór techniki zależy od szeregu okoliczności, ale najważniejszym wyznacznikiem jest, aby wybrana
droga postępowania osiągała poziom emisji wyznaczony przez BAT. Podczas wprowadzania BAT
należy przestrzegać standardów jakości środowiska, jeśli takowe zostały określone. Środki takie jak:
dokonywanie zmian w procesach, zastępowanie surowców, recykling zintegrowany z procesem,
ulepszone metody transportu materiałów i magazynowania również mogą zostać zastosowane w celu
ograniczenia emisji. Poza zapewnieniem właściwego wyposażenia instalacji oraz opracowaniem
procedur służących ograniczeniu potencjalnych emisji, stosowanie się do wymagań BAT będzie
oznaczało konieczność opracowania programów zarządzania i nadzoru nakierowanych na ciągłe
doskonalenie w zakresie zapobiegania, eliminacji i/lub postępującego ograniczania emisji.
Zgodnie z wymaganiami prawa, BAT powinna zapewnić zapobieganie lub wyeliminowanie
zanieczyszczeń oraz, jeśli nie jest to możliwe, ograniczenia lub osłabiania wpływu emisji z działalności,
której dotyczą przepisy o zintegrowanym zapobieganiu i ograniczaniu zanieczyszczeń. Spełnienie
wymagań BAT powinno oznaczać zastosowanie najbardziej odpowiednich dla danego celu urządzeń
a także ich właściwe utrzymanie, eksploatacja i nadzorowanie.
Przy określaniu BAT dla danego typu działalności, powinno się zwrócić uwagę na:
! aktualny stan wiedzy technicznej;
! wymagania ochrony środowiska;
! możliwość zastosowania, dla osiągnięcia zamierzonego celu, środków, które nie wiążą się z
nadmiernymi kosztami, biorąc pod uwagę ryzyko znacznego zanieczyszczenia środowiska,
które istnieje w opinii Agencji.
W przypadku istniejących instalacji, dodatkową uwagę należy poświęcić następującym zagadnieniom:
! charakterystyka, zakres oddziaływania i skutki rozpatrywanej emisji;
! charakterystyka i wiek istniejących urządzeń związanych z daną działalnością oraz okres, w
którym
urządzenia
te
będą
jeszcze
używane
lub
będą
eksploatowane,
a także
! koszty związane z usprawnieniem lub wymianą tychże istniejących urządzeń,
w odniesieniu do sytuacji ekonomicznej w rozpatrywanego rodzaju działalności.
Techniki i powiązane z nimi wartości graniczne emisji opisane w niniejszym dokumencie są uważane
za reprezentatywne dla BAT przy podejmowaniu nowej działalności. Jednakże, przewiduje się,
iż istniejące instalacje będą stopniowo osiągać podobne wartości graniczne emisji, choć szczegółowe
wymagania oraz ramy czasowe ich osiągnięcia będą wyznaczane osobno dla każdego przypadku przy
rozpatrywaniu wniosku o pozwolenie zintegrowane. Ponadto, w przypadku wszystkich instalacji, mogą
zostać określone, na podstawie lokalnych warunków, dodatkowe, bardziej rygorystyczne normy, jeśli
będzie to niezbędne dla ochrony środowiska. Tak więc, wytyczne BAT nie są jedyną podstawą
określania wartości granicznych emisji w pozwoleniu, gdyż będą brane pod uwagę także informacje
z innych źródeł, włączając tu specyficzne dla zakładu dane środowiskowe i techniczne, plan finansowy
przedsiębiorstwa oraz inne stosowne informacje.
6
3. OMAWIANY SEKTOR
Niniejsze wytyczne obejmują sektor 6.1 zawarty w załączniku do Ustawy o Agencji Ochrony
Środowiska z 1992. Sektor ten obejmuje:
3.1 Hodowlę i chów drobiu w instalacjach znajdujących się w tym samym kompleksie lub
w odległości do 100 m od tego kompleksu, jeśli wielkość hodowli przekracza 100 000
jednostek, gdzie:
• 1 brojler = 1 jednostka
• 1 kura nioska, indyk lub inny drób = 2 jednostki.
4. TECHNOLOGIE NADZORU
4.1 Wstęp
Jak zostało to wyjaśnione w Części 2, niniejsze wytyczne określają ogólne wymagania związane z BAT,
ale nie uwzględniają informacji specyficznych dla danego zakładu ubiegającego się o uzyskanie
pozwolenia zintegrowanego. W związku z tym należy przyjąć, że niniejsze wytyczne przedstawiają
wymagania dotyczące nowych instalacji. Mogą one jednak nie zawierać dodatkowych wymagań, które
mogą odgrywać rolę przy wydawaniu pozwolenia zintegrowanego.
Podejście stosowane przy wyborze BAT oparte jest na następującej hierarchii:
"
"
"
"
Zaprojektowanie nowego lub wprowadzenie zmian w istniejącym procesie w celu
zmniejszenia ilości pomiotu, ścieków z mycia kurników, padliny oraz odpadów
opakowaniowych, które mogą stanowić zagrożenie dla środowiska.
Zaprojektowanie nowego lub wprowadzenie zmian w istniejącym procesie w celu
zmniejszenia ilości emisji, które mogą stanowić zagrożenie dla środowiska.
Zastępowanie pasz, materiałów, urządzeń itp. innymi, bardziej przyjaznymi środowisku.
Wykazanie zmniejszenia ilości odpadów poprzez nadzór nad procesem oraz zastosowanie
technologii recyklingu.
Niniejszy rozdział opisuje istniejące lub potencjalne środki mające na celu zapobieganie, obniżenie
i kontrolowanie emisji, poczynając od właściwej lokalizacji fermy, aż do bardziej złożonych sposobów
jak odzysk/recykling oraz technologii oczyszczania i unieszkodliwiania pomiotu. Do niniejszej grupy
zaliczamy:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Lokalizacje fermy
Minimalizację ładunku .
Zatrzymywania zanieczyszczeń.
Rozsiewanie pomiotu.
Odzysk/recykling.
Oczyszczanie i unieszkodliwianie pomiotu.
Techniczne możliwości zastosowania powyższych sposobów zostały udowodnione we wielu
przypadkach. Zastosowane pojedynczo lub w powiązaniu w określonych warunkach, traktowane są
jako BAT. Konkretne możliwości ich wprowadzania zależą oczywiście od wielkości fermy,
wykorzystywanych materiałów oraz paszy, gatunku hodowanego drobiu, ilości i gatunku
produkowanych piskląt/jaj, stopnia zintegrowania budynków inwentarskich itp.
Pomiot oraz ścieki z mycia kurników powinny być rozsiewane równolegle do poziomic terenu. Należy
zauważyć, iż w przypadku występowania szkodliwych (w tym duszących) pyłów lub niebezpiecznych
oparów, konieczne jest zastosowanie środków bezpieczeństwa określonych przez Państwowy Zakład
Higieny
7
i Pracy5. W kwestiach dotyczących bezpieczeństwa należy przedsięwziąć wszelkie środki ostrożności
i żadna z informacji zawartych w niniejszych wytycznych nie może być interpretowana inaczej.
4.2. Chów i hodowla drobiu i postępowanie z pomiotem
Wyróżniamy trzy główne systemy chowu i hodowli drobiu:
1. System chowu i hodowli ściółkowej.
2. System chowu i hodowli bezściółkowej z suszeniem pomiotu powietrzem.
3. System chowu i hodowli bezściółkowej bez suszenia pomiotu powietrzem.
4.2.1. System chowu i hodowli ściółkowej
System hodowli ściółkowej jest powszechnie stosowany w kurnikach dla młodych brojlerów i indyków.
Wykorzystuje się go również na wybiegach w kurnikach dla niosek. Odpowiednia ściółka składa się
z drewnianych wiórów, pociętej słomy, strzępów papieru lub torfu mszystego pokrywającego podłogi.
Zawartość suchej masy w pomiocie wymieszanym ze ściółką może wynosić 70 %, szczególnie gdy
zapewniona jest dobra izolacja i wentylacja, a wycieki wody są ograniczone.
4.2.2. System chowu i hodowli bezściółkowej z suszeniem pomiotu powietrzem
System hodowli bezściółkowej z suszeniem pomiotu powietrzem jest powszechnie stosowany
w kurnikach dla niosek. Ptaki trzymane są w klatkach, a pomiot zawierający 55 % suchej masy suszy
się na dwa sposoby:
1. Pomiot spada przez dno klatek na taśmę przenośnika biegnącą poniżej, a suche powietrze
wdmuchiwane jest ponad powierzchnię pomiotu.
2. Pomiot spada przez dno klatek do głębokiego betonowego zbiornika znajdującego się pod
kurnikiem, w którym jest osuszany za pomocą powietrza doprowadzanego
systemem
wentylacyjnym. Wstępne suszenie pomiotu może odbywać się na specjalnych płytach
umieszczonych pod klatkami. Następnie pomiot jest zeskrobywany z płyt i zrzucany do zbiornika.
4.2.3. System chowu i hodowli bezściółkowej bez suszenia pomiotu powietrzem
System hodowli bezściółkowej bez suszenia pomiotu powietrzem powinien być stosowany tylko
w hodowli kaczek. W tym systemie podłoga pokryta jest drucianą siatką, a pomiot po dodaniu wody
znajduje się w betonowym zbiorniku pod spodem. Mechaniczne mieszanie tej zawiesiny odbywa się
przed rozsiewaniem .
4.2.4. Pomiot
Jakość
!
!
!
!
i skład pomiotu zależy od:
stosunku ilości wody do paszy;
ilości paszy;
jakości paszy;
ilości ściółki, jeśli była stosowana.
Dane te należy uwzględnić przy ocenie ilości pomiotu z danej fermy. W ocenie należy uwzględnić
wodę dodawaną do przechowywanego pomiotu z zewnątrz, w tym ścieki z mycia kurników oraz
zanieczyszczone wody opadowe.
Tabela 1 przedstawia przybliżoną charakterystykę pomiotu pochodzącego z hodowli czterech głównych
gatunków drobiu.
5
ang. Health and Safety Authority – odpowiednik Państwowej Inspekcji Sanitarnej lub Inspekcji Pracy
8
Tabela 1: Przybliżona charakterystyka pomiotu
Zawartość
Zawartość
Zawartość
Ilość
suchej masy
azotu
fosforu
Przeciętna
odchodów
Rodzaj drobiu
w
(kg/rodzaj
(kg/rodzaj
waga (kg)
odchodach
(l/tydzień)
drobiu/rocznie) drobiu/rocznie)
(%)
Kura nioska
2,0
1,1
25
0,84
0,2
Brojler
2,0
0,2
601
0,34
0,08
Indyk
7,0
2,0
23
1,29
0,53
Kaczki (kaczęta)
2,0
1,4
12
1,00
0,27
1
Uwaga: wartość z udziałem ściółki.
4.3.
Lokalizacja fermy
Wymagania BAT dotyczące usytuowania fermy drobiu oparte są na zasadach stosowanych
w następującej hierarchii:
! Konieczność zachowania równowagi składników odżywczych na nadzorowanym obszarze.
! Ochrona wód powierzchniowych i gruntowych w sąsiedztwie zakładu i obszarów, na których
rozsiewany jest pomiot.
! Zapobieganie niedogodnościom związanym z powstawaniem uciążliwych zapachów,
szczególnie, jeśli chodzi o mieszkańców sąsiednich domostw.
! Ochrona środowiska przy likwidacji inwentarza z powodu nagłych wypadków np. stwierdzenia
zarazy typu A lub innej określonej w aktualnym wykazie chorób podlegających obowiązkowi
zgłoszenia, sporządzonym przez Ministerstwo Gospodarki6 i zawartym w Ustawie o chorobach
zwierzęcych7 z 1996.
Gospodarka pomiotem powinna zapewniać równowagę składników odżywczych na nadzorowanym
obszarze (pojedyncza ferma, grupa ferm lub region). Z tego powodu warto jest zakładać fermy
w pobliżu zakładów zajmujących się produkcją ściółki do uprawy grzybów lub obszarów produkcji
roślinnej wymagających nawożenia. Podmioty mogą współpracować ze sobą na zasadzie wzajemnej
wymiany świadczeń w zakresie:
!
!
!
udostępniania pomiotu do produkcji ściółki przeznaczonej do uprawy grzybów lub produkcji
rolnej.
unikania sytuacji związanych z nadmiarem pomiotu w danym regionie.
obniżenia kosztów transportu pomiotu.
Ochrona wód powierzchniowych i gruntowych w sąsiedztwie zakładu oraz obszarów, na których
rozsiewany jest pomiot, wymaga przeprowadzania badań. Najlepiej, jeśli wykonywane są one przez
hydrogeologa.
Wyniki badań powinny zawierać informacje dotyczące:
! Poziomu wód gruntowych (jeśli jest wysoki).
! Głębokości pokładu skały macierzystej (jeśli jest usytuowana płytko) i szczegółów dotyczących
wychodni pokładu.
! Rodzaju podłoża i skały macierzystej, a także oszacowanego dla nich współczynnika
przepuszczalności.
6
7
ang. Department of Agriculture, Food and Forestry
ang. ‘Diseases of Animals Act’, 1996
9
!
!
!
!
!
!
Występowania lub braku cech krasowych – jaskiń lub zapadlisk, itd. jeśli skałą macierzystą
jest wapień.
Klasyfikacji formacji wodonośnej i wód gruntowych według normy ‘Sposoby ochrony wód
gruntowych w Irlandii: propozycje rozwiązań’8
Prywatnych studni w promieniu 200 m i wszystkich publicznych studni w odległości 1 km od
zakładu, a 300 m od obszarów, na których rozsiewany jest pomiot.
Kierunku spływu wód podziemnych.
Stanu jakości wód powierzchniowych i gruntowych.
Usytuowania cieków wodnych w pobliżu zakładu i obszarów, na których rozsiewany jest
pomiot.
Ponadto badania powinny zawierać informacje dotyczące rodzajów gleb i zawartych w nich składników
odżywczych.
Fermy drobiu powinny być usytuowane najlepiej w odległości nie mniejszej niż 400 m od najbliższych
domostw, a wszystkie prace w zakładzie powinny być wykonywane w taki sposób, by emisje do
atmosfery i/lub nieprzyjemne zapachy nie powodowały pogorszenia lub nie zakłócały warunków
mieszkalnych lub środowiskowych poza obszarem zakładu.
Budynki inwentarskie powinny być tak usytuowane, by w razie wybuchu zarazy wymagającej likwidacji
inwentarza można było wybudować instalację umożliwiającą unieszkodliwienie padliny. Instalacja
powinna być zbudowana tak, by uniknąć jakiegokolwiek szkodliwego wpływu na jakość wód
powierzchniowych i gruntowych oraz powinna spełniać wymogi bezpieczeństwa opisane
w dokumencie “Wybuch zarazy typu A – podejście multidycyplinarne”9 (Duggan, O’Laoide and Finn
1995)
4.4.
Ograniczanie ładunku zanieczyszczeń
Wszystkie pasze w sektorze chowu i hodowli drobiu powinny spełniać wymagania aktualnych
przepisów obowiązujących w danym państwie i dotyczących tego sektora.
Ograniczenie ładunku w sektorze chowu i hodowli drobiu oparte jest na poniższej hierarchii zaleceń,
jednakże w zależności od konkretnych uwarunkowań danego zakładu może ona ulec zmianie.
Ograniczenie ilości pomiotu i redukcja odchodów nieorganicznych może być realizowana poprzez:
1. Sposób karmienia odpowiadający wymaganiom danego gatunku.
2. Utrzymanie systemu podawania pasz w dobrym stanie technicznym, tak by ilość zmarnowanej
lub zepsutej paszy ograniczyć do minimum.
3. Zwiększanie przyswajalności fosforu zawartego w paszy.
4. Stosowanie pasz zawierających małe ilości fosforu, jeśli możliwe.
5. Utrzymywanie poideł w dobrym stanie technicznym, aby zapobiegać rozlewaniu wody.
W zależności od gatunku drobiu, zamiast wiszących poideł miseczkowych lepiej zastosować
zmniejszające ilość strat wody poidła smoczkowe i kropelkowe (lub inne podobne).
6. Oddzielny system gromadzenia nie zanieczyszczonych wód deszczowych (z dachów i czystych
utwardzonych powierzchni) i bezpośrednie odprowadzanie jej do studni chłonnych jak wynika
to z dokumentu S129: ‘Podstawowe wymagania techniczne dotyczące odprowadzania ścieków
z podwórzy w gospodarstwach rolnych, placów betonowych i dróg’ (DAFF, 1993)10
Ograniczenie emisji nieprzyjemnych zapachów może być realizowane poprzez:
! Odpowiednie czyszczenie kurników pomiędzy kolejnymi partiami chowu.
! Stosowanie odpowiedniej ściółki w systemie hodowli ściółkowej.
! Zapewnienie odpowiedniej pojemności zbiornika do przechowywania pomiotu.
8
ang. ‘Groundwater protection schemes in Ireland: a proposed approach’, (Daly,1995)
ang. ‘Class A disease outbreak – a multidisciplinary approach’, (Duggan, O’Laoide and Finn,1995)
10
‘Minimum specification for farmyard drainage, concrete yards and roads.’, (DAFF,1993)
9
10
!
!
!
!
Prowadzenie chowu i hodowli zgodnie z zaplanowaną ilością sztuk drobiu.
Zaprojektowanie i konserwacja sytemu wentylacyjnego, by utrzymać odpowiednie warunki
chowu i hodowli.
Napełnianie i opróżnianie zbiorników przez rurę wlotową/wylotową umiejscowioną poniżej
powierzchni przechowywanego pomiotu, jeśli to możliwe.
Ograniczenie wzburzania pomiotu.
Ograniczanie ilości padliny poprzez obniżenie śmiertelności jednostek.
Ograniczenie zużycia wody do mycia kurników poprzez:
! Odpowiednią konstrukcję i utrzymywanie kurników umożliwiające skuteczne czyszczenie.
! Zastosowanie suchego czyszczenia i suchych systemów próżniowych, jeśli to możliwe.
! Stosowanie automatycznych zaworów pistoletowych na wężach do mycia pod ciśnieniem.
4.5.
Zapobieganie rozprzestrzenianiu się emisji
Zapobieganie rozprzestrzenianiu się emisji w sektorze chowu i hodowli drobiu oparte jest
na następującej hierarchii zaleceń, jednakże w zależności od konkretnych uwarunkowań danego
zakładu może ona ulec zmianie.
Pomiot powinien być poddawany takiej obróbce, aby osiągnąć przybliżoną zawartość suchej masy
określoną w punkcie 4.2.
Pomiot z hodowli ściółkowej powinien być przechowywany na:
! płycie obornikowej skonstruowanej zgodnie z wymogami dokumentu S 108: ‘Podstawowe
wymagania techniczne dotyczące płyt obornikowych’, (DAF, 1978) i usytuowanej w miejscu,
gdzie ryzyko zanieczyszczenia wody lub rozprzestrzeniania chorób na inne kurniki jest
minimalne. Płyta obornikowa powinna posiadać zabezpieczenia w postaci dachu i ścian.
! niewielkie ilości pomiotu, jak wynika z punktu 4.6, mogą być przetrzymywane do momentu
wykorzystania na skraju pól, na których będą rozsiewane. Okres ten nie może być dłuższy niż
dwa tygodnie, a składowana ilość może wynosić tylko tyle, ile potrzebne jest do rozsiania na
danym obszarze. Ten sposób przechowywania pomiotu powinien odbywać się na warunkach
określonych w dokumencie ‘Wytyczne i zalecenia dotyczące ograniczania zanieczyszczeń
z farm’ 11, (DAFF, 1996).
Bezściółkowy i wysuszony pomiot powinien być przechowywany w jeden z przedstawionych niżej
sposobówo:
! w zbiornikach żelbetowych (skonstruowanych zgodnie z wymogami dokumentu S123
„Podstawowe wymagania techniczne dotyczące drewnianych budynków inwentarskich oraz
zbiorników z betonu zbrojonego’ 12, (DAFF, 1994)) usytuowanych pod kurnikiem
z możliwością opróżnienia i odpowiedniej wentylacji w celu suszenia pomiotu.
! na płytach obornikowych skonstruowanych zgodnie z wymogami S108, (DAFF, 1987)
i usytuowanych w miejscu, gdzie ryzyko zanieczyszczenia wody i przeniesienia zarazy do
innych budynków inwentarskich jest minimalne. Płyta obornikowa powinna posiadać
zabezpieczenia w postaci dachu i ścian.
Pomiot z hodowli bezściółkowej i niesuszony powietrzem powinien być przechowywany:
!
!
11
12
W podziemnych, częściowo podziemnych lub nadziemnych zbiornikach betonowych
skonstruowanych zgodnie z wymogami S123: ‘Podstawowe wymagania techniczne dotyczące
drewnianych budynków inwentarskich oraz zbiorników z betonu zbrojonego’ (DAFF, 1994).
W nadziemnych zbiornikach stalowych na nieprzepuszczalnym betonowym podłożu. Zbiorniki
stalowe muszą posiadać dziesięcioletnią gwarancję i certyfikat od producenta potwierdzający,
‘Control of farmyard pollution: Guidelines and recommendations’, (DAFF, 1996)
‘Minimum specification: Slatted livestock units; Reinforced concrete tanks’, (DAFF,1994)
11
!
że są wodoszczelne. Projekt i wykonanie betonowego podłoża należy powierzyć inżynierowi
posiadającemu uprawnienia budowlane.
Nadziemne zbiorniki do przechowywania pomiotu powinny być wyposażone w dwa zawory
zainstalowane szeregowo a takze w zewnętrzną drabinkę oraz platformę ułatwiającą kontrolę
wyposażoną w barierkę.
Poniższe uwagi dotyczą wszystkich rodzajów konstrukcji do przechowywania pomiotu i ścieków
z mycia kurników, niezależnie od tego czy znajdują się na terenie fermy czy poza nią:
! Minimalna pojemność zbiorników musi odpowiadać przynajmniej 6-miesięcznej produkcji
pomiotu.
! Zgodność wszystkich prac konstrukcyjnych z wymaganiami technicznymi zawartymi
w dokumentach S108 lub S123 (DAFF, 1987 i 1994) powinna być potwierdzona przez
inżyniera z uprawnieniami budowlanymi.
! Jeśli zbiorniki przeznaczone do przechowywania pomiotu maja służyć również do innych
celów, cechy konstrukcyjne i późniejsze prace konstrukcyjne powinny zostać zatwierdzone
przez inżyniera z uprawnieniami budowlanymi, jako odpowiednie do zamierzonych celów
i zgodne z wymogami Ministerstwa Gospodarki.
! Wszystkie zbiorniki do przechowywania pomiotu powinny być sprawdzane przez inżyniera
z uprawnieniami budowlanymi i oceniane pod względem przydatności do zamierzonych celów.
Kontrole powinny odbywać się w odpowiednich odstępach czasu.
! Zalecane jest zainstalowanie urządzeń wykrywających wycieki w studzienkach rewizyjnych
a także drenażu opaskowego i pod dnem zbiornika.
Rozsiewanie pomiotu powinno odbywać się w sposób opisany w punkcie 4.6.
Pomiot powinien być transportowany w pojazdach odpowiednio zabezpieczonych przed wyciekami.
Drenaż połączony ze zbiornikiem szczelnym powinien być skonstruowany zgodnie z wymogami
zawartymi w SR6: ‘Komory fermentacyjne: Wytyczne postępowania i unieszkodliwiania ścieków
bytowych z jednorodzinnych budynków mieszkalnych13, (NSAI,1991).
Zbiorniki do przechowywania oleju, znajdujące się na terenie fermy powinny być ustawione na
nieprzepuszczalnym podłożu i obwałowane tak, by zapewnić zatrzymanie cieczy o objętości
odpowiadającej 110 % pojemności największego zbiornika. Końcówki rur doprowadzających
i odprowadzających olej powinny znajdować się wewnątrz obwałowania.
Zapobieganie emisjom nieprzyjemnych zapachów powinno odbywać się poprzez:
!
!
!
!
!
!
Ograniczanie niekontrolowanego ruchu powietrza.
Napełnianie i opróżnianie zbiorników przez rurę wlotową/wylotową umiejscowioną poniżej
powierzchni przechowywanego pomiotu, jeśli to możliwe.
Transport pomiotu w pojazdach odpowiednio zabezpieczonych przed wyciekami.
Ograniczanie wzburzania pomiotu.
Ograniczenie emisji zapachów w czasie niekorzystnych warunków pogodowych, sprzyjających
ich rozprzestrzenianiu się.
Zakładanie pasów wiatrochronnych wkomponowanych w krajobraz wokół fermy.
Padlina powinna być magazynowana w zamkniętych pojemnikach i transportowana do zakładów
unieszkodliwiających odpady pochodzenia zwierzęcego w szczelnych zbiornikach, możliwie jak
najszybciej tj. nie rzadziej niż przynajmniej raz na tydzień..
Ścieki z mycia kurników powinny być przechowywane w:
13
‘Septic tank systems: Recommendations for domestic effluent treatment and disposal from a single domestic
dwelling’
12
!
!
!
Podziemnych, częściowo podziemnych lub nadziemnych zbiornikach betonowych
skonstruowanych zgodnie z wymogami S123: ‘Podstawowe wymagania techniczne dotyczące
drewnianych budynków inwentarskich oraz zbiorników z betonu zbrojonego’ (DAFF, 1994).
Nadziemnych stalowych zbiornikach ustawionych na nieprzepuszczalnym betonowym podłożu.
Zbiornik musi posiadać dziesięcioletnią gwarancję i certyfikat od producenta potwierdzający,
że jest wodoszczelny. Projekt i wykonanie betonowego podłoża należy powierzyć inżynierowi z
uprawnieniami budowlanymi.
Nadziemne zbiorniki do przechowywania pomiotu powinny być wyposażone w dwa zawory
zainstalowane szeregowo a takze w zewnętrzną drabinkę oraz platformę ułatwiającą kontrolę
wyposażoną w barierkę.
Jeśli to możliwe, odpady opakowaniowe , zanieczyszczone beczki, sprzęt i ubrania ochronne powinny
być zebrane i magazynowane w odpowiednio uszczelnionych oraz zaplombowanych pojemnikach.
4.6.
Rozsiewanie pomiotu
Właściciel fermy drobiu jest odpowiedzialny za gospodarkę pomiotem i ściekami z mycia kurników.
Wymagania BAT dotyczące rozsiewania pomiotu oparte są na zasadach stosowanych w następującej
hierarchii:
!
!
!
!
!
Właściwy dobór obszarów, na których rozsiewany jest pomiot.
Utworzeniu wymaganych stref ochronnych.
Czasie rozsiewania
Sposobie rozsiewania .
Ilości pomiotu do rozsiewania
Fermy, z których pomiot rozsiewany jest w drodze porozumienia z innymi właścicielami na ich
gruntach, powinny dysponować obszarami rezerwowymi o powierzchni równej przynajmniej 50%
uzgodnionego obszaru. (np. jeśli hodowca drobiu posiada 80 ha, a do rozsiewu nawozu wymagane
jest 100 ha, 30 ha powinien pozyskać na drodze porozumienia z innymi właścicielami).
Pomiot oraz ścieki z mycia kurników powinny być rozsiewane
hierarchii:
!
!
!
na obszarach według następującej
Obszary produkcji roślinnej.
Łąki i inne użytki zielone.
Pastwiska.
Pomiot oraz ścieki z mycia kurników powinny być rozsiewane wzdłuż poziomic terenu.
Pomiot oraz ścieki z mycia kurników nie powinny być rozsiewane na następujących obszarach:
! gdzie zawartość fosforu (P) jest większa niż 15 mg/dm3 gleby lub jeśli przewyższa inną
wartość określoną przez Agencję; poziom fosforu w glebie oznacza się za pomocą testu
Morgana14 opisanego w opracowaniu ‘Zmodyfikowane metody określania poziomu fosforanów
w wodach naturalnych’ 15 (Murphy and Riley, 1962) i (Peach and English, 1994).
! terenach podmokłych.
! ziemi zamarzniętej lub pokrytej śniegiem.
! terenach, na których skała macierzysta jest odsłonięta i wystawiona na działanie czynników
atmosferycznych.
! terenach, na których drenaż wykonany jest za pomocą rur lub kreta drenarskiego, a gleba
dostaje się do drenażu lub służy do zasypywania wykopów.
! terenach, na których w ciągu ostatnich 12 miesięcy wykonywany był drenaż za pomocą rur
lub kreta drenarskiego.
14
15
ang. Morgan’s P-Test
ang. ‘A modified single solution method for the determination of phosphate in natural waters’
13
! w granicach 15 m od odsłoniętych form krasowych lub terenów, gdzie występują cechy
krasowe jak zapadliska krasowe lub inne formy zapadania się gruntu.
!
!
!
terenach, na których przepuszczalna skała macierzysta pokryta jest cienką warstwą
(o miąższości poniżej 1m) gruntów przepuszczalnych takich jak piasek, żwir lub glina zwałowa.
Na terenach, gdzie skałą macierzystą jest łatwo przepuszczalny wapień lub dolomit (są one
często klasyfikowane jako ważna warstwa wodonośna w danym regionie) warstwa gruntu
pokrywająca skałę macierzystąj musi być grubsza i wynosić np. 2 m.
terenach, na których poziom wód gruntowych w czasie rozsiewania znajduje się
na głębokości 0 - 100 cm poniżej warstwy łatwo przepuszczalnej.
terenach, na których nachylenie terenu jest zbyt duże. Preferowane nachylenie terenu nie
powinno przekraczać 20 %.
Rozsiewanie pomiotu oraz ścieków z mycia kurników powinny odbywać się z zachowaniem
odpowiednich stref ochronnych.
Tabela 2. Strefy ochronne przy rozpryskiwaniu pomiotu.
Obszar
Strefa ochronna [m]
Budynki użyteczności publicznej
(szpitale, szkoły i kościoły)
200
Domy mieszkalne
100
Jeziora i główne koryta rzek1
20
Małe cieki wodne1
10
Drogi publiczne1
10
Studnie przydomowe1
50
Ujęcia wody1,2
50 – 300
1
podane wielkości strefy ochronnej należy zwiększyć przy nachyleniu terenu większym niż 6 %
podaną wielkość strefy ochronnej należy zmodyfikować w zależności od wrażliwości i kierunku
spływu wód gruntowych
2
Jeżeli zasady dobrego gospodarowania nie stanowią inaczej, czynniki wymienione poniżej muszą być
wzięte pod uwagę, a pomiot i ścieki z mycia kurników nie powinny być rozsiewane w następujących
okresach ze względu na pobór składników odżywczych, spływ szlamu i powstawanie uciążliwych
zapachów:
!
!
!
!
!
!
od listopada do lutego włącznie. (Jednak w niektórych lokalizacjach, w konkretnych latach ze
względu na warunki klimatyczne możliwe są odstępstwa od powyższych ram czasowych.
W zależności od pogody, wiosenne nawożenie pomiotem może zacząć się przed końcem
lutego lub zostać odłożone na później.)
pomiot nie powinien być rozsiewany pod koniec roku na gruntach, , które będą leżały
odłogiem przez zimę.
pomiot powinien być rozsiewany w początkowym etapie okresu wegetacji.
pomiot nie powinien być rozsiewany , gdy w ciągu 48 godzin przewidywane są silne opady
deszczu.
pomiot powinien być rozsiewany tylko w porze dziennej.
pomiot nie powinien być rozsiewany , gdy wiatr wieje w kierunku centrów mieszkalnych lub
sąsiednich domostw.
14
pomiot nie powinien być rozsiewany , gdy ryzyko odczuwania uciążliwości zapachowych przez
ludzi jest największe np. niedziele, dni wolne od pracy.
pomiot nie powinien być rozsiewany , gdy panują warunki meteorologiczne potęgujące
nieprzyjemny zapach.
!
!
Pomiot oraz ścieki z mycia kurników powinny być rozsiewane lub rozrzucone w następujący sposób:
pomiot oraz ścieki z mycia kurników powinny być rozsiewane
z zastosowaniem
odpowiedniego sprzętu: rozsiewacza taśmowego, wtryskiwacza lub rozrzutnika do obornika
(tylko dla pomiotu z hodowli ściółkowej).
!
Przed rozsianiem lub zastosowaniem pomiotu czy też ścieków z mycia kurników należy wziąć pod
uwagę:
!
!
!
!
zawartość składników odżywczych w pomiocie.
zapotrzebowanie roślin na składniki odżywcze.
zawartość składników odżywczych w glebie.
zastosowane uprzednio inne nawozy organiczne i chemiczne.
Ilość wykorzystanego pomiotu i ścieków z mycia kurników powinna być zgodna z wymogami
opisanymi w następujących dokumentach:
!
„Plan ochrony terenów wiejskich i rozwoju gospodarstw rolnych: uwarunkowania
agrośrodowiskowe”16 (bieżące wydanie Poradnika DAFF)
oraz
!
„Analiza sposobu nawożenia, wapnowania i dodawania pierwiastków śladowych w zależności
od rodzaju gleby”17 (bieżące wydanie Poradnika Teagasc).
Niezależnie od stopnia rozcieńczenia, maksymalny ładunek hydrauliczny podczas jednorazowego
rozsiewania nie powinien przekraczać 25 m3 na hektar na płytkich glebach wapniowych, a w żadnym
wypadku nie może przekraczać 50 m3 na hektar.
4.7.
Technologie odzysku i recyklingu
Ograniczenie ładunku zanieczyszczeń w sektorze chowu i hodowli drobiu oparte jest na następującej
hierarchii działań, jednakże w poszczególnych przypadkach może ona ulec zmianie w zależności
konkretnych uwarunkowań.
Plan nawożenia powinien być ułożony tak, by zoptymalizować możliwość odzysku i recyklingu
składników odżywczych zawartych w pomiocie, a w szczególności fosforu i potasu. Powinien także
uwzględniać ładunek hydrauliczny (Zobacz Punkt 5.4).
Padlina powinna być magazynowana w zamkniętych pojemnikach i przetransportowana do zakładów
unieszkodliwiających odpady pochodzenia zwierzęcego w szczelnych zbiornikach, możliwie najszybciej
lub przynajmniej raz na tydzień. .
Plan nawożenia powinien uwzględniać również ilość ścieków z mycia kurników.
Jeśli to możliwe, odpady opakowaniowe powinny być odzyskane i poddane recyklingowi.
16
17
‘Rural Environment Protection Scheme, Farm Development Service: Agri-environmental specifications’
‘Soil analysis and fertiliser, lime, animal manure and trace element recommendations’
15
4.8.
Unieszkodliwianie pomiotu
W ciągu ostatnich lat przeprowadzono wiele istotnych badań dotyczących unieszkodliwiania pomiotu..
Do głównych celów tych działań można zaliczyć:
!
!
!
!
redukcję nieprzyjemnego zapachu.
produkcję biogazu.
ułatwienia w postępowaniu z pomiotem.
redukcję ilości organizmów patogennych.
Unieszkodliwianie pomiotu może obejmować następujące procesy:
!
!
!
!
!
!
!
oddzielanie mechaniczne.
napowietrzanie.
kompostowanie.
suszenie.
fermentację beztlenową.
granulowanie.
spalanie.
W Europie istnieje kilkanaście ośrodków świadczących kompleksowe usługi w zakresie
unieszkodliwiania pomiotu. Obecnie fermy drobiu bardzo rzadko są wyposażone w urządzenia
do przeprowadzania powyższych procesów, jednakże we wielu przypadkach byłyby to wskazane.
Wybór technologii unieszkodliwiania będzie oczywiście zależał od konkretnych uwarunkowań zakładu.
4.9.
Technologie usuwania i postępowania z odpadami
W sytuacji zagrożenia, gdy trzeba zlikwidować cały inwentarz, np. na skutek wybuchu zarazy typu A,
ujętej w aktualnym wydanym przez Ministerstwo Gospodarki spisie chorób podlegających obowiązkowi
zgłoszenia, należy niezwłocznie poinformować Wydział Nadzoru Weterynaryjnego na terenach
Wiejskich18. Obowiązek ten wynika z ‘Ustawy o chorobach zwierząt’.
Odpady opakowaniowe, zanieczyszczone beczki, zużyty sprzęt i ubrania ochronne, które nie są
ponownie wykorzystywane lub poddane recyklingowi, powinny zostać przekazane do odpowiedniego
zakładu utylizacyjnego.
5. MONITORING ZGODNOŚCI Z PRAWEM
Niniejszy rozdział opisuje dwie metody monitoringu dla sektora chowu i hodowli drobiu.
5.1 Emisje do atmosfery
Na terenie zakładu i obszarach, na których rozsiewa się pomiot należy przeprowadzać okresowy
monitoring jakości powietrza ze szczególnym zwróceniem uwagi na uciążliwości zapachowe.
Częstotliwość badań określona jest w warunkach pozwolenia zintegrowanego.
5.2. Monitoring jakości wód powierzchniowych
Należy przeprowadzać okresowy monitoring wód powierzchniowych, biorąc pod uwagę stosowne
parametry określone w pozwoleniu.
18
Department ofAgriculture’s Veterinary Inspectors
16
5.3. Monitoring jakości wód gruntowych
Przed rozpoczęciem działalności zalecane jest dokonanie pomiarów jakości wód gruntowych.
Wynik tych pomiarów będzie stanowił poziom odniesienia dla jakości wód gruntowych na terenie
zakładu i na obszarach, na których rozsiewany
jest pomiot. Okresowy monitoring należy
przeprowadzać, biorąc pod uwagę stosowne parametry określone w pozwoleniu. Tam gdzie
to konieczne należy wykorzystać piezometry.
5.4. Plan nawożenia
Plan nawożenia dla danej fermy powinien dotyczyć gospodarowania pomiotem i ściekami z mycia
kurników oraz zawierać:
!
!
!
!
!
!
obliczenia ilości pomiotu i zawartych w nim składników odżywczych oraz składników
odżywczych dostarczanych w nawozach i odpadach dostarczanych z zewnątrz.
wyniki testów dotyczących poziomu żyzności gleby i spływu wód z wykorzystywanych
i planowanych obszarów rozsiewania pomiotu.
reprezentatywną próbka gleby z głębokości do 10 cm próbka taka powinna być pobierana co
dwa lata z każdych 2-4 ha lub przynajmniej jedna z całego terenu fermy. w miejscach gdzie
typy gleb są podobne, urodzaj jak i sposób uprawy są takie same od 5 lub więcej lat, możliwe
jest pobranie próbki mieszanej z obszaru o wielkości do 12 ha.
oszacowanie związku pomiędzy dawkami pomiotu, przeciętną wielkością plonów, wymaganą
ilością składników odżywczych i aktualnym stanem żyzności gleby na wszystkich terenach,
gdzie rozsiewany jest pomiot.
mapy w skali 1:10,560 z naniesionymi terenami rozsiewania pomiotu, wszystkimi ekologicznie
wrażliwymi punktami na tych terenach i w ich sąsiedztwie. ponadto należy zaznaczyć również
domy mieszkalne i budynki użyteczności publicznej, kanały, strumyki, cieki wodne i inne
źródła zaopatrzenia w wodę..
uzgodnienia pomiędzy dostawcami i odbiorcami wszystkich rodzajów nawozów pochodzenia
zwierzęcego lub innych odpadów.
Plan nawożenia powinien być co roku aktualizowany i przedstawiony Agencji do zaopiniowania.
17
Załącznik 1
ŹRÓDŁA I RODZAJE EMISJI
1. Wstęp
Niniejszy rozdział opisuje najważniejsze źródła emisji do atmosfery i wody oraz główne źródła
odpadów wytwarzanych w omawianym sektorze. Należy pamiętać, iż lista nie zawiera wszystkich
źródeł, gdyż nie w każdym zakładzie występują te same źródła emisji określane dla całego sektora.
Emisje podzielone są na emisje niezorganizowane oraz emisje z procesów produkcyjnych.
2. Źródła emisji do atmosfery
2.1. Emisje krótkotrwałe i niezorganizowane
Emisje
Emisje
Emisje
Emisje
z
z
z
z
dostawy, przechowywania i transportu pasz (S1).
odbioru, załadunku, rozładunku i transportu drobiu (S1).
odbioru, przechowywania i transportu padliny (S1).
systemu wentylacyjnego i z kurników (przez drzwi, okna itp.) (S1).
2.2. Emisje z procesów produkcyjnych
Emisje z odbioru, przechowywania, transportu, procesu rozsiewania pomiotu i po jego zakończeniu.
(S1).
Emisje z systemów wentylacyjnych i urządzeń do przechowywania pomiotu (S1).
3. Źródła emisji do wód
3.1. Źródła wycieków
Zanieczyszczone wody opadowe (E1).
Wyciek składników odżywczych, z terenu fermy lub obszarów rozsiewania , do wód podziemnych (E2).
Spływ powierzchniowy składników odżywczych z terenu fermy lub obszarów rozsiewania (E1).
Wycieki z urządzeń służących do przechowywania pomiotu (E1).
Wycieki pomiotu podczas zbierania, przechowywania, transportu i rozsiewania (E1).
Odwodnienie obwałowań zbiorników z olejem (E3).
3.2. Emisje z procesów produkcyjnych
Ścieki z mycia kurników pomiędzy kolejnymi partiami chowu i hodowli (E1).
Ścieki z mycia urządzeń (E1).
Ścieki z mycia samochodów (E1).
3.3. Źródła odpadów
Odpady opakowaniowe, zanieczyszczone beczki, sprzęt i ubrania ochronne (W1).
Tabela 3: Zestawienie źródeł emisji do atmosfery
Źródło
Emisje
S1
Zapachy
18
Tabela 4: Zestawienie źródeł emisji do wód
Źródło
Emisje
E1
Nieorganiczne (azot, fosfor)
Organiczne (BZT)
E2
Nieorganiczne (azot)
Organiczne (BZT)
E3
Oleje (lub inne rodzaje paliwa)
Tabela 5: Zestawienie innych emisji
Źródło
Emisje
W1
Nieorganiczne (azot)
Organiczne (BZT)
Chemiczne środki czyszczące
19
Załącznik 2
Bibliografia
Publikacje Ministerstwa Gospodarki
Wymagania techniczne:
! S108 (1987): Podstawowe wymagania techniczne dla płyt obornikowych.
! S123 (1994): Podstawowe wymagania techniczne dla drewnianych budynków inwentarskich;
Zbiorników z betonu zbrojonego.
! S129 (1993): Podstawowe wymagania techniczne dla sytemu odwadniającego podwórza
gospodarskie, podwórza betonowe i drogi.
Ustawa o chorobach zwierząt; Wykaz chorób przewidywanych i podlegających zgłoszeniu. (1996)
Plan ochrony terenów wiejskich i rozwoju gospodarstw rolnych: uwarunkowania agrośrodowiskowe.
Poprawiony 15 maja 1996. (1996)
Wytyczne i zalecenia w kontroli zanieczyszczeń z ferm (1996)19
Inne publikacje
Daly, D. (1995); ‘Sposoby ochrony wód gruntowych w Irlandii: propozycje rozwiązań’. The Geological
Survey of Ireland
Duggan, G., O’Laoide, S. and Finn R., ‘Wybuch zarazy typu A – podejście multidycyplinarne’
Publikacje Biura Rządu (1992); ‘Ustawa o Agencji Ochrony Środowiska’20
Murphy, J. and Riley, J.P. (1962); ‘Zmodyfikowane metody określania poziomu fosforanów w wodach
naturalnych’
Irlandzki Urząd Patentowy (1991): SR6 ‘Komory fermentacyjne: porady postępowania i
unieszkodliwiania ścieków bytowych z pojedynczych domostw’
Peach, M. and English, L. (1944); ‘Szybkie mikro-chemiczne testy glebowe’ Soil Science, 57, 16721
Teagasc (1994) ‘Analiza sposobu nawożenia, wapnowania i dodawania pierwiastków śladowych w
zależności od rodzaju gleby’
Komitet Techniczny Regionalnego Laboratorium Badania Wody w Kilkenny (1993); ‘Wytyczne
stosowania odpadów po hodowli zwierząt do nawożenia gleby’ Regionalne Laboratorium Badania
Wody, Kilkenny.22
19
Control of Farm Pollution: Guidelines and Recommendations (1996)
The Environmental Protection Agency Act
21
‘Rapid micro-chemical soil tests’
22
The Technical Committee of the Regional Water Laboratory in Kilkenny (1993); ‘Guidelines for the land
application of animal wastes’. The Regional Water Laboratory, Kilkenny.
20
20
Załącznik 3
Publikacje dotyczące zintegrowanej kontroli zanieczyszczeń
wydane przez Agencję Ochrony Środowiska
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
Integrated Pollution Control Licensing – Guide to Implementation and Enforcement in Ireland23
Integrated Pollution Control – Summary of Licensing Procedures24
Environmental Protection Agency – Summary of its Structures Powers and Functions25
Integrated Pollution Control (IPC) Licensing Fees26
Environmental Protection Agency Act, 1992 (Noise) Regulations, 1994
BATNEEC Guidance Note for The Chemical Sector27
BATNEEC Guidance Note for The Waste Sector28
Guidance Note for Noise in Relation to Scheduled Activities29
Aspects of Licensing Procedures – Objections. Oral Hearing30
Fire-Water Retention Facilities (Draft) Guidance Note to Industry on the Requirements for FireWater Retention Facilities31
BATNEEC Guidance Note for The Board Manufacture32
BATNEEC Guidance Note for The Production of Cement33
BATNEEC Guidance Note for The Rendering of Animal By-products34
BATNEEC Guidance Note for The Extraction of Alumina35
BATNEEC Guidance Note for The Poultry Production Sector36
BATNEEC Guidance Note for The Pig Production Sector37
BATNEEC Guidance Note for The Slaughter of Animals38
BATNEEC Guidance Note for The Manufacture of Sugar39
BATNEEC Guidance Note for The Electroplating Operations40
BATNEEC Guidance Note for The Manufacture of Integrated Circuits and Printed Circuit Boards41
IPC licensing and Control Annual Report, 199542
BATNEEC Guidance Note for The Manufacture or Use of Coating Materials43
Information Leaflet on Intensive Agriculture44
IPC licensing and Control Annual Report, 199645
BATNEEC Guidance Note for Wood Treatment and Preservation46
BATNEEC Guidance Note for The Manufacture of Synthetic Fibres47
23
Wydawanie pozwoleń zintegrowanych – Przewodnik dla Irlandii
Zintegrowana kontrola zanieczyszczeń – Podsumowanie procedur
25
Agencja Ochrony Środowiska – struktura, uprawnienia i funkcje
26
Opłaty zawiązane z wydawaniem pozwoleń zintegrowanych
27
Wytyczne najlepszej dostępnej techniki BATNEEC: Sektor chemiczny
28
Wytyczne najlepszej dostępnej techniki BATNEEC: Gospodarka odpadami
29
Wytyczne dotyczące hałasu w obliczu zaplanowanych działań
30
Procedury wydawania pozwoleń – główne przeszkody
31
Wytyczne dla przemysłu dotyczące wymagań przy produkcji urządzeń do retencjonowania wody do celów
gaśniczych
32
Wytyczne najlepszej dostępnej techniki BATNEEC: Produkcja płyt
33
Wytyczne najlepszej dostępnej techniki BATNEEC: Produkcja cementu
34
Wytyczne najlepszej dostępnej techniki BATNEEC: Wytapianie tłuszczu z półproduktów pochodzenia
zwierzęcego
35
Wytyczne najlepszej dostępnej techniki BATNEEC: Ekstrakcja tlenku glinu
36
Wytyczne najlepszej dostępnej techniki BATNEEC: Chów i hodowla drobiu
37
Wytyczne najlepszej dostępnej techniki BATNEEC: Chów i hodowla trzody chlewnej
38
Wytyczne najlepszej dostępnej techniki BATNEEC: Ubój zwierząt
39
Wytyczne najlepszej dostępnej techniki BATNEEC: Produkcja cukru
40
Wytyczne najlepszej dostępnej techniki BATNEEC: Galwanizernie
41
Wytyczne najlepszej dostępnej techniki BATNEEC: Produkcja obwodów układów scalonych i płytek z obwodem
drukowanym
42
Roczny raport dotyczący kontroli i wydawania pozwoleń zintegrowanych, 1995
43
Poradnik najlepszej dostępnej techniki w produkcji i wykorzystaniu powłok
44
Intensywna uprawa rolna – broszura informacyjna
45
Roczny raport dotyczący kontroli i wydawania pozwoleń zintegrowanych, 1996
46
Wytyczne najlepszej dostępnej techniki BATNEEC: Obróbka i impregnacja drewna
24
21
27.
28.
29.
BATNEEC Guidance Note for The Textile Finishing48
BATNEEC Guidance Note for Boilermaking and Manufacture of Sheet Metal Containers49
BATNEEC Guidance Note for Extraction and Processing of Minerals50
Dokument został przetłumaczony za zgodą Irlandzkiej Agencji Ochrony Środowiska
Environmental Protection Agency’s Disclaimer
Although every effort has been made to ensure accuracy of the material contained in this publication, complete accuracy cannot
be guaranteed. Neither the Environment Protection Agency nor the author(s) accept any responsibility whatsoever for loss or
damage occasioned or claimed to have been occasioned, in part or in full, as a consequence of any person acting, or refraining
from acting, as a result of matter contained in this publication.
All or part of this publication may be reproduced without further permission, provided the source is acknowledged.
Zastrzeżenie Agencji Ochrony Środowiska
Pomimo, że dołożono wszelkich starań aby zapewnić dokładność materiałów zawartych w niniejszej publikacji, całkowita
dokładność nie może być gwarantowana. Zarówno Agencja Ochrony Środowiska, jak i autor (autorzy) nie biorą
odpowiedzialności za straty lub zniszczenia, częściowe lub całkowite, które powstały w wyniku zastosowania się lub
powstrzymania się od zastosowania się do treści niniejszej publikacji.
Całość lub części niniejszej publikacji mogą być powielane bez zgody Agencji, z podaniem źródła.
47
48
49
50
Wytyczne
Wytyczne
Wytyczne
Wytyczne
najlepszej
najlepszej
najlepszej
najlepszej
dostępnej
dostępnej
dostępnej
dostępnej
techniki BATNEEC:
techniki BATNEEC:
techniki BATNEEC:
techniki BATNEEC:
Produkcja włókien syntetycznych
Obróbka wykończeniowa tekstyliów
Produkcja kotłów i pojemników z blachy
Wydobycie i obróbka minerałów
22