Semiotyka

Semiotyka
8 stycznia 2008
22:12
Semiotyka jest nauką o znakach, ich tworzeniu i ich semantykę. Potrzebne są nam
niektóre pojęcia semiotyki, niektóre sposoby tworzenia tekstów jako znaki, żeby były
napisane według jednego algorytmu, odpowiednio bardziej czytelne. Będziemy
starały się pisad wszystko według następujących zasad semiotyki:
• odległość: podobne obiekty oznaczamy podobnymi znakami. Czym bardziej
dalekie - tym bardziej “różne znaki”;
• dziedziczenie: elementy klasy dziedziczą oznaczenie klasy;
• krótkość: oznaczenie musze byd krótkie;
• analogię: skrót od znaku którym się zaczyna słowo lub podobieostwo do już
istniejącego znaku oznacza analogię do znanego znaku;
• asocjacje: znak kojarzy się z obiektem, który oznacza.
•
•
•
•
Przykłady:
Znak całki pochodzi od rozciągniętą literę S, które pochodzi od słowa “Summa”
(asocjacja, dziedziczenie);
jest odwrócona litera A (od All),  jest odwrócona litera E (od Exists). Na początku te
znaki nawet były używane nieodwrócone ale w nawiasach tzn. (A) i (E) (analogia,
skrót, asocjacja, krótkośd).
pochodzi od “Union” i jest inną formę znaku  , ale  jest po prosto dualnym
znakiem (asocjacja z dualnością, wiec na opak) - odwrócone jak również znak  jest
odwrócony znak  i wizualna asocjacja z i  odpowiednio.
Wszystkie strzałki wskazują na kierunek (odpowiednio na podporządkowanie lub
przejście - działanie) i wszystkie przekreślania są formą negac ji (analogia, asocjacja).
Oprócz tego używamy niektóre skróty i oznaczenia znane z literatury. Będziemy pisali
wtw zamiast “wtedy i tylko wtedy” (iff zamiast “if and only if” w wersji angielskiej);
poset zamiast “częściowo uporządkowany zbiór” (od “partial ordered set”) itp.
Wszystkie zasady semiotyki razem wzięte są sprzeczne. Żeby ich pogodzid potrzebna
jest wiedza jak znaki powstały i od czego. Czasami jeśli stosujemy jedną, to
naruszamy inną regułę. W sumie w tekstów stosujemy również regułę prostoty:
Jeśli można prosto powiedzied, to powiedz,
jeśli można mniej definicji wprowadzid, to wprowadź,
jeśli można krótszy dowód podad, lub mniej skomplikowany, to podaj.
Przy tworzeniu nowego znaku trzeba mied świadomośd tej sprzeczności i znaleźd
kompromis. Niektóre znaki wraz z swoją historia się zmieniają. Na przykład dx od
całki na początku był  x, więc z innego alfabetu. Teraz w wyrazie f(x)dx jest
zachowana jednolitośd - wszystkie są z tego samego alfabetu, ale pisane trochę inną
czcionką. Tak samo nazwy nowych pojęd tworzymy na podstawie zasad semiotyki.
W sumie istniejące znaki są zbudowane na podstawie tych reguł, ale skojarzenia
mogą byd różne - np. historia “iff” pochodzi od języków programowania, gdzie na
początku warunki były zapisywane “if then else fi” (nawiasy “if fi”), a potem
w niektórych tekstów “if and only if” (wtedy i tylko wtedy) pisali jak podwójne
strzałki - “iffi” (analogia do znaku  ), a potem ostatnie “i” znykneło metodą
wycierania (skrót). W tej książce będziemy również używały oznaczenia w postaci
Modelowanie biznesowe Strona 1
wycierania (skrót). W tej książce będziemy również używały oznaczenia w postaci
strzałek, lub pochodzące ze strzałek, jak również i różne formy nawiasów, np. każde
twierdzenie jest numerowane i na koocu ma ten sam numer oznaczający koniec
twierdzenia lub dowodu. Tekst nie może zawierad dużo definicji i nowych oznaczeo,
bo jest wtedy “mało czytelny”. Więc częśd definicji i oznaczeo bierzemy z przyjętych
w literaturze (znanych) wskazując jakie zmiany wykonaliśmy.
W pewnym sensie semiotyka jest częśd stylistyki informatycznej (i matematycznej).
Matematyka i informatyka są teoriami nazw (imion). My nie mamy elementów, które
są równe, ale wprowadzamy abstrakcje “imienowania” i powstają obiekty o tej samej
nazwy. Elementy bez nazw nie wiadomo jak mogą byd badane w żadnej matematyce,
informatyce, lub inną naukę.
Wklejono z <http://aragorn.pb.bialystok.pl/~radev/informat/semiot.htm>
Semiotyka" lub "semiologia" to:
• semiotyka logiczna - dział logiki badający znaki, dzielący się na syntaktykę, pragmatykę i
semantykę
• semiotyka językoznawcza - inaczej semiologia, dział językoznawstwa stanowiący naukę o
systemach znakowych
• semantyka ogólna - amerykaoski kierunek filozoficzny stanowiący jedną z odmian krytyki języka
• semiologia (nurt filozoficzny) - związana ze strukturalizmem tradycja intelektualna w rozumieniu
pojecia znaku
Źródło: "http://pl.wikipedia.org/wiki/Semiotyka"
Wklejono z <http://pl.wikipedia.org/wiki/Semiotyka>
Semiotyka występuje także jako semiologia...
Semiologia (czasem także semiotyka) - tradycja intelektualno-badawcza na pograniczu filozofii,
językoznawstwa, logiki, teorii informacji i humanistyki, w której głównym przedmiotem zainteresowao
jest znak, jego własności i funkcje. W odróżnieniu od semiotyki logicznej, wywodzacej się od Peirce'a,
Wittgensteina i Carnapa, semiologia nie jest jasno określoną dyscypliną naukową ani akademicką.
Badania semiologiczne rozwinęły się późno i do dziś ich zakres nie jest dokładnie ustalony.
Początkiem intelektualnej tradycji semiologii jest Kurs językoznawstwa ogólnego de Saussure'a. De
Saussure w dziele tym postulował utworzenie nowej nauki - semiologii - której ośrodkiem
zainteresowania miał stad się znak. Znak miał byd w tej nauce ujęty przede wszystkim w kontekście
swojego funkcjonowania społecznego, a sama nowa nauka miała stad się podstawą odnowionego
językoznawstwa. Odnowione językoznawstwo jako nauka o pewnym rodzaju znaków, znakach
językowych, miało byd częścią semiologii jako ogólnej nauki o wszystkich znakach. Tak rozumiana
semiologia rozpowszechniła się w humanistyce drugiej połowy XX w. za sprawą ściśle inspirującego się
dziełem de Saussure'a strukturalizmu.
Zasadnicze założenia semiologii ukształtowały się pod wpływem rozwoju strukturalistycznej semantyki
językoznawczej. Semiologowie uznają, że by znak mógł funkcjonowad, musi on byd osadzony w
zbudowanym analogicznie do systemu językowego systemie znaków zwanym kodem. Kod prócz zasobu
znaków (słownika) zawiera także zestaw kategorii formalnych umozliwiających grupowanie elementów
słownika w klasy pozostające między sobą w określonych relacjach (gramatykę) oraz zestaw reguł
umożliwiających konstrukcję z elementów słownika złożonych komunikatów (składnię).
Relacje między znakami semiologowie dzielą na relacje paradygmatyczne, tj. relacje między znakami w
Modelowanie biznesowe Strona 2
Relacje między znakami semiologowie dzielą na relacje paradygmatyczne, tj. relacje między znakami w
systemie językowym, oraz relacje syntagmatyczne, tj. relacje między znakami w określonej, konkretnej
wypowiedzi. W samych znakach semiologia wyróżnia plan wyrażania (signifiant - znaczące, zewnętrzną
formę dźwiękową i - wtórnie - graficzną znaku) oraz plan treści (signifié -znaczone, paralelną wobec
planu wyrażania warstwę znaku konstruującą jego sens). Znaczenie semiologia rozumie jako właściwą
dla danego systemu językowego całośd podzielną elementarne i niepodzielne jednostki sensu.
Fundamentalne dla semiologicznego rozumienia pojęcia znaku jest umieszczanie tzw. "zjawisk
znakowych" w procesie komunikacji, w ich związku z nadawcą i odiorcą znaku, w powiązaniu z sytuacją
nadawcy i odbiorcy, także w kobntekście społecznym procesów komunikacyjnych.
Niektórzy semiologowie (np. Pierre Guiraud w dziele Semiologia, przekł. pol. Warszawa 1974) definiują
semiologię wąsko - jako naukę o wszystkich systemach znaków, które nie są systemami znaków
językowych. Przeważa jednak szerokie rozumienie semiologii - prócz systemów znaków językowych
semiologowie zajmują się społecznymi formami komunkowania się, takimi jak ceremonie, obrzędy,
ubiór, formy towarzyskie. Szczególne znaczenie zdobyła sobie semiologia jako teoria kodów
estetycznych - ukonstytuowała się ona w osobny nurt w badaniach literackich.
Źródło: "http://pl.wikipedia.org/wiki/Semiologia_%28nurt_filozoficzny%29"
Wklejono z <http://pl.wikipedia.org/wiki/Semiologia_(nurt_filozoficzny)>
Modelowanie biznesowe Strona 3