przykładowy arkusz egzaminacyjny z wiedzy o

Transkrypt

przykładowy arkusz egzaminacyjny z wiedzy o
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Autor: Artur Derdziak
TEST PRZED MATUR 2007
PRZYKŁADOWY ARKUSZ
EGZAMINACYJNY Z
WIEDZY O SPOŁECZE STWIE
POZIOM PODSTAWOWY
Czas pracy 120 minut
Instrukcja dla zdaj cego
1. Sprawd , czy arkusz egzaminacyjny zawiera 18 stron (zadania
1–22). Ewentualny brak zgło przewodnicz cemu zespołu
nadzoruj cego egzamin.
2. Odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym przy ka dym zadaniu.
3. Pisz czytelnie. U ywaj długopisu/pióra tylko z czarnym tuszem/atramentem.
4. Nie u ywaj korektora, a bł dne zapisy wyra nie przekre l.
5. Pami taj, e zapisy w brudnopisie nie podlegaj ocenie.
6. Podczas egzaminu mo esz korzysta z ołówka i gumki (wył cznie do rysunków), linijki.
yczymy powodzenia!
Za rozwi zanie
wszystkich zada
mo na otrzyma
ł cznie
100 punktów
Arkusz przygotowany przez Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON
na wzór oryginalnego arkusza maturalnego.
1
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Zadanie 1. (2 pkt)
Podkre l dwa rodki karne, które stanowi bezpo rednie obci enie maj tku.
A)
B)
C)
D)
Obowi zek naprawienia szkody
Nawi zka
Przepadek przedmiotów
Zakaz prowadzenia pojazdów
Zadanie 2. (2 pkt)
Podkre l dwie przeszkody w zawarciu zwi zku mał e skiego w Polsce, mimo których
s d z wa nych powodów mo e zezwoli na jego zawarcie.
A)
B)
C)
D)
Nieuko czone 18 lat
Całkowite ubezwłasnowolnienie
Pokrewie stwo w linii prostej
Powinowactwo w linii prostej
Zadanie 3. (3 pkt)
Podkre l trzy pozarz dowe organizacje wyspecjalizowane w ochronie praw człowieka.
A) Europejski Trybunał Praw Człowieka
B) Polski Czerwony Krzy
C) Rada Praw Człowieka
D) Amnesty International
E) Human Rights Watch
F) Komitet Praw Człowieka
Zadanie 4. (5 pkt)
Przyporz dkuj premierom Rzeczypospolitej Polskiej (1–5) partie polityczne lub ugrupowania polityczne (A–D), których członkami byli w momencie sprawowania władzy.
1)
2)
3)
4)
5)
Kazimierz Marcinkiewicz
Leszek Miller
Waldemar Pawlak
Jerzy Buzek
Jarosław Kaczy ski
A)
B)
C)
D)
SLD
AWS
PiS
PSL
Odp.: 1) .......
2) .......
3) .......
4) .......
5) .......
2
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Zadanie 5. (6 pkt)
Podane ni ej zdania zakwalifikuj jako prawdziwe b d fałszywe. Wpisz obok nich w
tabeli liter P (prawda) lub F (fałsz).
Mentalno to system zasad opartych na zało eniach normatywnych, którymi człowiek kieruje si w yciu społecznym.
W wietle prawa polskiego zakazany jest zwi zek mał e ski mi dzy rodze stwem, ale s d z wa nych powodów mo e pozwoli na jego zawarcie.
Socjalizacja to proces uspołeczniania polegaj cy na dojrzewaniu społecznym jednostki.
Konformizm to zmiana zachowania lub opinii człowieka spowodowana
naciskiem ze strony grupy lub osoby.
Konkordat z 1993 roku to umowa mi dzy Rz dem RP a Ko ciołem Prawosławnym.
Mał e stwo, w wietle prawa polskiego, to zwi zek kobiety i m czyzny
lub osób tej samej płci.
Zadanie 6. (8 pkt)
Przyporz dkuj do kodeksów reguluj cych okre lone obszary stosunków społecznych (1–
4) poszczególne przepisy prawne (A–I).
1)
2)
3)
4)
Kodeks karny
Kodeks cywilny
Kodeks pracy
Kodeks rodzinny i opieku czy
A) Art. 22. Je eli przedstawiciel ustawowy osoby ograniczonej w zdolno ci do czynno ci
prawnych oddał jej okre lone przedmioty maj tkowe do swobodnego u ytku, osoba ta
uzyskuje pełn zdolno w zakresie czynno ci prawnych, które tych przedmiotów dotycz . Wyj tek stanowi czynno ci prawne, do których dokonania nie wystarcza według
ustawy zgoda przedstawiciela ustawowego.
B) Art. 18. § 3. Odpowiada za pomocnictwo, kto w zamiarze, aby inna osoba dokonała czynu
zabronionego, swoim zachowaniem ułatwia jego popełnienie, w szczególno ci dostarczaj c narz dzie, rodek przewozu, udzielaj c rady lub informacji; odpowiada za pomocnictwo tak e ten, kto wbrew prawnemu, szczególnemu obowi zkowi niedopuszczenia do popełnienia czynu zabronionego swoim zaniechaniem ułatwia innej osobie jego popełnienie.
C) Art. 285. § 1. Nieruchomo mo na obci y na rzecz wła ciciela innej nieruchomo ci
(nieruchomo ci władn cej) prawem, którego tre polega b d na tym, e wła ciciel nieruchomo ci władn cej mo e korzysta w oznaczonym zakresie z nieruchomo ci obci onej, b d na tym, e wła ciciel nieruchomo ci obci onej zostaje ograniczony w mo no ci
dokonywania w stosunku do niej okre lonych działa , b d te na tym, e wła cicielowi
nieruchomo ci obci onej nie wolno wykonywa okre lonych uprawnie , które mu
wzgl dem nieruchomo ci władn cej przysługuj na podstawie przepisów o tre ci i wykonywaniu własno ci (słu ebno gruntowa).
D) Art. 41. Pracodawca nie mo e wypowiedzie umowy o prac w czasie urlopu pracownika,
a tak e w czasie innej usprawiedliwionej nieobecno ci pracownika w pracy, je eli nie
upłyn ł jeszcze okres uprawniaj cy do rozwi zania umowy o prac bez wypowiedzenia.
3
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
E) Art. 66. § 1. Je eli podanie dotyczy kilku spraw podlegaj cych załatwieniu przez ró ne
organy, organ administracji publicznej, do którego podanie wniesiono, uczyni przedmiotem rozpoznania sprawy nale ce do jego wła ciwo ci. Równocze nie zawiadomi wnosz cego podanie, e w sprawach innych powinien wnie odr bne podanie do wła ciwego
organu, i poinformuje go o tre ci § 2. Zawiadomienie nast puje w drodze postanowienia,
na które słu y za alenie.
F) Art. 53. § 2. Wymierzaj c kar , s d uwzgl dnia w szczególno ci motywacj i sposób zachowania si sprawcy, popełnienie przest pstwa wspólnie z nieletnim, rodzaj i stopie naruszenia ci cych na sprawcy obowi zków, rodzaj i rozmiar ujemnych nast pstw przest pstwa, wła ciwo ci i warunki osobiste sprawcy, sposób ycia przed popełnieniem przest pstwa i zachowanie si po jego popełnieniu, a zwłaszcza staranie o naprawienie szkody
lub zado uczynienie w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwo ci, a tak e zachowanie si pokrzywdzonego.
G) Art. 92. § 1. Za czas niezdolno ci pracownika do pracy wskutek:
1) choroby lub odosobnienia w zwi zku z chorob zaka n – trwaj cej ł cznie do 33 dni
w ci gu roku kalendarzowego – pracownik zachowuje prawo do 80% wynagrodzenia,
chyba e obowi zuj ce u danego pracodawcy przepisy prawa pracy przewiduj wy sze
wynagrodzenie z tego tytułu.
H) Art. 1. § 2. Mał e stwo zostaje równie zawarte, gdy m czyzna i kobieta zawieraj cy
zwi zek mał e ski podlegaj cy prawu wewn trznemu ko cioła albo innego zwi zku wyznaniowego w obecno ci duchownego o wiadcz wol jednoczesnego zawarcia mał e stwa podlegaj cego prawu polskiemu i kierownik urz du stanu cywilnego nast pnie sporz dzi akt mał e stwa. Gdy zostan spełnione powy sze przesłanki, mał e stwo uwa a
si za zawarte w chwili zło enia o wiadczenia woli w obecno ci duchownego.
I) Art. 122. § 2. Na danie osoby, która ma by przysposobiona, i za zgod przysposabiaj cego s d opieku czy w orzeczeniu o przysposobieniu postanawia, e przysposobiony nosi b dzie nazwisko zło one z jego dotychczasowego nazwiska i z nazwiska przysposabiaj cego. Je eli przysposabiaj cy albo przysposobiony nosi zło one nazwisko, s d opieku czy rozstrzyga, który człon tego nazwiska wejdzie w skład nazwiska przysposobionego. Przepisu tego nie stosuje si w razie sporz dzenia nowego aktu urodzenia przysposobionego z wpisaniem przysposabiaj cych jako jego rodziców.
Odp.: 1) ...............
2) ...............
3) ...............
4) ...............
Zadanie 7. (4 pkt)
Przyporz dkuj odpowiednie poj cie (1ದ
ದ5) do jego prawidłowej definicji (Aದ
ದD).
1)
2)
3)
4)
5)
doktryna
partia polityczna
stowarzyszenie
legitymizacja
fundacja
4
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
A) Proces polegaj cy na nadaniu okre lonemu zjawisku mocy prawnej, usankcjonowanie go
prawem.
B) Dobrowolna organizacja d ca do zdobycia lub utrzymania władzy w celu realizacji własnego programu.
C) Zbiór pogl dów, z okre lonej dziedziny, na temat ró nych przejawów ycia społecznego,
wyznaczaj cy teoretyczne i praktyczne metody ich realizacji w okre lonym czasie i przestrzeni.
D) Dobrowolna, samorz dna organizacja społeczna o celach niezarobkowych, powołana
przez grup osób o wspólnych celach lub zainteresowaniach, oparta na pracy społecznej
swoich członków.
Odp.: A) ..........
B) ..........
C) ..........
D) ..........
Zadanie 8. (8 pkt)
Na podstawie fragmentu Konstytucji RP udziel odpowiedzi na pytania (8.1–8.3).
Art. 31.
3. Ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolno ci i praw mog by ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy s konieczne w demokratycznym pa stwie dla
jego bezpiecze stwa lub porz dku publicznego, b d dla ochrony rodowiska, zdrowia i
moralno ci publicznej, albo wolno ci i praw innych osób. Ograniczenia te nie mog narusza istoty wolno ci i praw.
8.1. (2 pkt)
Wyja nij, w jaki sposób i w jakich okoliczno ciach mo na w Polsce ograniczy korzystanie z konstytucyjnych wolno ci i praw.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
8.2. (4 pkt)
Podaj cztery przypadki, w jakich mo na ograniczy korzystanie z konstytucyjnych wolno ci i praw.
I ..................................................................................................................................................
II .................................................................................................................................................
III ................................................................................................................................................
IV ................................................................................................................................................
5
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
8.3. (2 pkt)
Czy prawne ograniczenie konstytucyjnych wolno ci i praw jest jednoznaczne z pozbawieniem obywatela wszelkich praw? Odpowied uzasadnij.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 9. (1 pkt)
Podaj, jakim poj ciem okre lamy prawo obywateli do sprzeciwienia si wej ciu w ycie
ustawy uchwalonej przez Sejm.
.......................................................................................................................................................
Zadanie 10. (4 pkt)
Jednym z problemów współczesnego wiata jest brutalny akt przemocy dokonany z
premedytacj wobec bezbronnych ofiar, maj cy doprowadzi do realizacji celów politycznych. Podaj nazw , jak okre lamy ten akt, i jego trzy odmiany.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 11. (4 pkt)
Przyporz dkuj do podanych definicji (1–4) odpowiednie poj cie (A–E).
1) Prawo wybierania posłów, senatorów, Prezydenta, członków samorz du terytorialnego, a
tak e brania udziału w referendum ogólnokrajowym czy gminnym, które przysługuje
obywatelom od uko czenia 18 lat.
2) Forma zrzeszenia posłów w parlamencie, składaj ca si co najmniej z 15 posłów, reprezentuj ca przewa nie ugrupowanie polityczne, posiadaj ca regulamin okre laj cy zachowanie jej członków.
3) Forma indywidualnej kontroli poselskiej, polegaj ca na zgłoszeniu pytania do członka
Rady Ministrów, prezesa NIK, NBP, na które w ci gu 21 dni musi by udzielona odpowied z mo liwo ci przeprowadzenia debaty parlamentarnej.
4) Uchwała Sejmu, wyra aj ca poparcie dla rz du na podstawie przedstawionego przez premiera, w imieniu Rady Ministrów, exposé.
6
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
A)
B)
C)
D)
E)
F)
wotum zaufania
bierne prawo wyborcze
absolutorium
klub poselski
interpelacja
czynne prawo wyborcze
Odp.: 1) ..........
2) ..........
3) ..........
4) ..........
Zadanie 12. (1 pkt)
Przemiany polityczne w Polsce po 1989 roku doprowadziły do transformacji ustrojowej.
Po raz pierwszy od 1945 roku na stanowisko Prezesa Rady Ministrów został wybrany
człowiek niewywodz cy si ze rodowiska komunistycznego. Podaj jego imi i nazwisko.
.......................................................................................................................................................
Zadanie 13. (6 pkt)
Prezydent RP dysponuje mi dzy innymi uprawnieniami wzgl dem władzy ustawodawczej, wykonawczej i s downiczej. Wpisz do tabelki po dwa jego uprawnienia wzgl dem
ka dej z nich.
Uprawnienia wzgl dem
władzy ustawodawczej
Uprawnienia wzgl dem
władzy wykonawczej
Uprawnienia wzgl dem
władzy s downiczej
Zadanie 14. (2 pkt)
Wyja nij, jakie znaczenie dla obywatela odgrywa dwuinstancyjno
sce.
s downictwa w Pol-
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
7
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Zadanie 15. (3 pkt)
Wymie pi
zagro e dla demokracji.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 16. (2 pkt)
Uzupełnij wykres wariantami systemu wielopartyjnego.
Warianty
systemu wielopartyjnego
p
p
Zadanie 17. (9 pkt)
Na podstawie tabeli i wykresów dotycz cych konfliktu izraelsko-liba skiego udziel odpowiedzi na pytania (17.1–17.7).
RYS. 1
8
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Postawy wobec sytuacji w Libanie. ródło: www.cbos.pl
17.1. (1 pkt)
Podaj, jaka cz
siły zbrojne.
ogółu badanych uwa a, e nale y wysła do Libanu mi dzynarodowe
.......................................................................................................................................................
17.2. (1 pkt)
Podaj, jak cz
zwolenników wysłania do Libanu mi dzynarodowych sił zbrojnych
uwa a, e powinny by to wojska NATO.
.......................................................................................................................................................
9
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
17.3. (1 pkt)
Podaj, jaka cz
ogółu badanych uwa a, e powinny by to wojska Unii Europejskiej.
.......................................................................................................................................................
17.4 (1 pkt)
Jak cz
badanych uwa a, e izraelska operacja wojskowa w celu zniszczenia bazy palesty skiej Hezbollah jest nieusprawiedliwiona.
.......................................................................................................................................................
17.5. (1 pkt)
Podaj, jaka cz
badanych uwa a, e izraelska operacja wojskowa w celu zniszczenia
bazy palesty skiej Hezbollah jest całkowicie usprawiedliwiona.
.......................................................................................................................................................
17.6. (2 pkt)
Na podstawie rysunku 2 i 3 podaj, jaka jest ró nica procentowa mi dzy liczb osób
usprawiedliwiaj ch izraelsk operacj wojskow w celu zniszczenia bazy palesty skiej
Hezbollah a liczb osób usprawiedliwiaj cych ewentualne zaj cie przez wojska izraelskie cz ci lub cało ci terytorium Libanu w celu zapobie enia atakom oraz wyja nij powód takiej ró nicy.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
17.7. (2 pkt)
Wyja nij, na czym polega sprzeczno mi dzy wynikami bada , które uznaj izraelsk
operacj wojskow w celu zniszczenia bazy palesty skiej Hezbollah za nieusprawiedliwion , a wynikami, które uznaj za nieusprawiedliwione ewentualne zaj cie przez wojska izraelskie cz ci lub cało ci terytorium Libanu w celu zapobie enia atakom.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
10
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Zadanie 18. (5 pkt)
Na podstawie tekstu ródłowego i własnej wiedzy udziel odpowiedzi na pytania (18.1–
18.4).
Na podstawie art. 9g ust. 10 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z
2003 r. Nr 118, poz. 1112, z pó n. zm.2)) zarz dza si , co nast puje:
§ 1. Rozporz dzenie okre la sposób odbywania sta u, rodzaj dokumentacji zał czanej do
wniosku nauczyciela o podj cie post powania kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego, zakres
wymaga do uzyskania poszczególnych stopni awansu zawodowego, tryb działania komisji
kwalifikacyjnych i egzaminacyjnych, wzory za wiadcze o uzyskaniu akceptacji lub zdaniu
egzaminu oraz wzory aktów nadania stopni awansu zawodowego.
§ 7.1. Nauczyciel kontraktowy ubiegaj cy si o awans na stopie nauczyciela mianowanego
w okresie odbywania sta u powinien w szczególno ci:
1) uczestniczy w pracach organów szkoły zwi zanych z realizacj zada dydaktycznych,
wychowawczych, opieku czych lub innych wynikaj cych ze statutu szkoły oraz potrzeb szkoły i rodowiska lokalnego;
2) pogł bia wiedz i umiej tno ci zawodowe, samodzielnie lub przez udział w ró nych formach kształcenia ustawicznego;
3) poznawa przepisy dotycz ce systemu o wiaty, a w przypadku nauczycieli, o których mowa w art. 1 ust. 1 pkt 2 i ust. 1a Karty Nauczyciela – przepisy dotycz ce pomocy społecznej
lub post powania w sprawach nieletnich, w zakresie funkcjonowania szkoły – z uwzgl dnieniem specyfiki typu i rodzaju szkoły, w której odbywa sta .
2. Wymagania niezb dne do uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego obejmuj :
1) umiej tno organizacji i doskonalenia warsztatu pracy, dokonywania ewaluacji własnych
działa , a tak e oceniania ich skuteczno ci i dokonywania zmian w tych działaniach;
2) umiej tno uwzgl dniania w pracy potrzeb rozwojowych uczniów, problematyki rodowiska lokalnego oraz współczesnych problemów społecznych i cywilizacyjnych;
3) umiej tno
wykorzystywania w pracy technologii informacyjnej i komunikacyjnej;
§ 12.1. Komisja kwalifikacyjna przeprowadza rozmow kwalifikacyjn , podczas której nauczyciel sta ysta ubiegaj cy si o awans na stopie nauczyciela kontraktowego:
1) przedstawia sprawozdanie z realizacji planu rozwoju zawodowego;
2) odpowiada na pytania członków komisji dotycz ce wymaga okre lonych w § 6 ust. 2.
2. Komisja egzaminacyjna przeprowadza egzamin, w czasie którego nauczyciel kontraktowy
ubiegaj cy si o awans na stopie nauczyciela mianowanego:
1) dokonuje prezentacji dorobku zawodowego;
11
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
2) odpowiada na pytania członków komisji dotycz ce wymaga okre lonych w § 7 ust. 2.
3. Komisja kwalifikacyjna analizuje dorobek zawodowy nauczyciela mianowanego ubiegaj cego si o awans na stopie nauczyciela dyplomowanego na podstawie przedło onej przez
nauczyciela dokumentacji oraz przeprowadzonej rozmowy, podczas której nauczyciel odpowiada na pytania członków komisji dotycz ce wpływu działa i zada zrealizowanych przez
nauczyciela w okresie sta u na podniesienie jako ci pracy szkoły, w której nauczyciel odbywał sta .
18.1. (1 pkt)
Podaj, jakiego rodzaju aktem normatywnym jest przeczytany przez ciebie tekst.
.......................................................................................................................................................
18.2. (1 pkt)
Podaj, jaki organ władzy jest odpowiedzialny za wydanie tego aktu prawnego.
.......................................................................................................................................................
18.3. (1 pkt)
Podaj, przed jak komisj staje nauczyciel mianowany, który ubiega si o wy szy stopie awansu zawodowego.
.......................................................................................................................................................
18.4. (2 pkt)
Podaj dwa zagadnienia, których mog dotyczy pytania stawiane przez komisj nauczycielowi kontraktowemu ubiegaj cemu si o wy szy stopie awansu zawodowego.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
12
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Zadanie 19. (3 pkt)
Okre l, jakie zasady pa stwa demokratycznego odpowiadaj poszczególnym artykułom
Konstytucji RP.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
z dnia 2 kwietnia 1997 r.
Art. 4.
1. Władza zwierzchnia w Rzeczypospolitej Polskiej nale y do Narodu.
2. Naród sprawuje władz przez swoich przedstawicieli lub bezpo rednio.
Art. 7.
Organy władzy publicznej działaj na podstawie i w granicach prawa.
Art. 11.
1. Rzeczpospolita Polska zapewnia wolno tworzenia i działania partii politycznych. Partie
polityczne zrzeszaj na zasadach dobrowolno ci i równo ci obywateli polskich w celu
wpływania metodami demokratycznymi na kształtowanie polityki pa stwa.
Odp.:
Art. 4. ...........................................................................................................................................
Art. 7. ...........................................................................................................................................
Art. 11. .........................................................................................................................................
Zadanie 20. (4 pkt)
Przeczytaj fragment ksi ki Wojciecha Jagielskiego „Modlitwa o deszcz” i udziel odpowiedzi na pytania (20.1–20.3).
Elity intelektualne i polityczni przywódcy wiata islamu nazwali go uzurpatorem, pot piali go
i od egnywali si od jego ekstremizmu i metod walki, które w ich przekonaniu kompromitowały nie tylko spraw , w jakiej wyst pował, ale sam religi . Za to rozczarowana, upokorzona, pozbawiona pracy, widoków na przyszło i nadziei biedota ze slumsów od Bejrutu po
Manil zacz ła widzie w nim legendarnego bohatera. Arabska ulica pokochała go za to, e
okazał si miałkiem, który nie tylko wydał wojn Ameryce, ale zadawał jej coraz bole niejsze cisy. Ju samo to, e Ameryka uznała w nim wroga, w wi c równego sobie partnera, wywy szało Saudyjczyka, czyniło idolem. (...) Amerykanie, przestraszeni nie na ary tym, ze
sami wywołali pierwsz od wieków muzułma sk wi t wojn , która w ko cu obróciła si
przeciwko nim, postanowili jeszcze raz spróbowa sprawdzonego fortelu. Wespół z Egipcjanami gro c ubogiemu Sudanowi, zmusili jego władze, by wygnały Saudyjczyka (...). Wkrótce potem, niemal w rocznic l dowania ameryka skich wojsk w Arabii, zamachowcy wysadzili w powietrze ambasady USA w Kenii i Tanzanii, zabijaj c wier tysi ca ludzi. Dwa lata
pó niej, w kolejn rocznic , w porcie w Adenie strace cy zaatakowali ameryka ski okr t
13
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
wojenny USS „Cole”. (...) Bazy i kryjówki w pieczarach i na pustyniach pod Kandaharem,
Chostem i D alalabadem znów stały si bezpieczn przystani dla bezrobotnych wojowników, tysi cy wyj tych spod prawa buntowników i wygna ców z całego wiata. Mogli tam nie
tylko znale azyl, ale pozna nowych towarzyszy broni, zadzierzgn nowe przyja nie, zawi za nowe spiski, planowa zamachy, szkoli si w wojennym rzemio le na którym z
afga skich frontów. (...) Mi dzynarodowa brygada rozrastała si , wchłaniała dziesi tki organizacji politycznych, terrorystycznych, religijnych. Przeszła tysi ce mutacji. W jej skład
wchodziły zarówno tropione po całym wiecie szajki szale ców-terrorystów, jak i najzupełniej legalne banki, biura podró y, fabryczki, a tak e podejrzani handlarze broni , narkotyków
i diamentów. (...) Wielofunkcyjno Bazy sprawiła, e w jej orbicie znale li si nie tylko fanatycy gotowi zgin w samobójczych atakach, ale tak e ideologiczni i duchowi przywódcy,
politycy, najwy szej klasy profesjonali ci – specjali ci od sieci komputerowych, bankierzy,
zawodowi ołnierze, zabójcy porozrzucani po tysi cach miast na całym wiecie, ludzie wierz cy w rozmaitych bogów, wyznaj cy rozmaite ideologie, maj cy rozmaity kolor skóry. Nikt
nikogo nie znał, jedni nie wiedzieli o drugich, co w przypadku niepowodzenia operacji czy
dekonspiracji uniemo liwiało rozbicie całej organizacji. Ł czyło ich jedno: wrogo do Ameryki i Systemu i gotowo wykonania ka dego zlecenia przybli aj cego wiatow rewolucj .
(...) We wtorkowy poranek jedenastego wrze nia na oczach milionów telewidzów na całym
wiecie uprowadzone i pilotowane przez lotników-kamikadze samoloty wbiły si w ministerstwo wojny, waszyngto ski Pentagon i wie e World Trade Center na Manhattanie. Grzebi c
pod gruzami tysi ce ludzi, obaliły symbole Ameryki i jej pot gi.
20.1. (1 pkt)
Na podstawie tekstu i własnej wiedzy odpowiedz, o jakiej osobie jest mowa w tek cie i
jak nazywa si organizacja przez niego kierowana.
.......................................................................................................................................................
20.2. (1 pkt)
Podaj, jakie pa stwo stało si główn siedzib osoby opisanej w tek cie.
.......................................................................................................................................................
20.3. (2 pkt)
Podaj przynajmniej dwa powody, dla których ta organizacja jest tak skuteczna i trudna
do rozbicia.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
14
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Zadanie 21. (4 pkt)
Na podstawie fragmentu Traktatu o Unii Europejskiej udziel odpowiedzi na pytania
(21.1–21.3).
Artykuł 29
Bez uszczerbku dla kompetencji Wspólnoty Europejskiej, celem Unii jest zapewnienie obywatelom wysokiego poziomu bezpiecze stwa osobistego w przestrzeni wolno ci, bezpiecze stwa i sprawiedliwo ci, przez wspólne działanie Pa stw Członkowskich w dziedzinie współpracy policyjnej i s dowej w sprawach karnych oraz poprzez zapobieganie i zwalczanie rasizmu i ksenofobii.
Cel ten jest osi gany poprzez zapobieganie i zwalczanie przest pczo ci zorganizowanej lub
innej, zwłaszcza terroryzmu, handlu lud mi i przest pstw przeciwko dzieciom, nielegalnego
handlu narkotykami oraz nielegalnego handlu broni , korupcji i nadu y finansowych, dzi ki:
−
ci lejszej współpracy policji organów celnych oraz innych wła ciwych organów w Pa stwach Członkowskich, prowadzonej zarówno bezpo rednio, jak i za po rednictwem Europejskiego Urz du Policji (Europol), zgodnie z postanowieniami artykułów 30 i 32;
−
ci lejszej współpracy organów s dowych oraz innych wła ciwych organów w Pa stwach
Członkowskich, w tym współpracy za po rednictwem Europejskiej Jednostki Współpracy
S dowej („Eurojust”), zgodnie z postanowieniami artykułów 31 i 32;
− zbli aniu, w miar potrzeby, norm prawa karnego w Pa stwach Członkowskich, zgodnie z
postanowieniami artykułu 31 lit. e).
Artykuł 30
1. Wspólne działanie w dziedzinie współpracy policyjnej obejmuje m.in.:
a) współprac operacyjn wła ciwych organów Pa stw Członkowskich, w tym słu b
policji, słu b celnych oraz innych wyspecjalizowanych organów cigania, w zapobieganiu, wykrywaniu i ciganiu przest pstw;
b) gromadzenie, przechowywanie, przetwarzanie, analizowanie i wymian istotnych informacji, w tym informacji organów cigania – zwłaszcza za po rednictwem Europolu – o podejrzanych transakcjach finansowych, z zastrze eniem wła ciwych przepisów o ochronie danych osobowych;
c) współprac i wspólne inicjatywy w dziedzinie szkolenia, wymiany oficerów ł cznikowych, delegacji słu bowych, korzystania z wyposa enia i bada kryminalistycznych;
d) wspóln ocen poszczególnych technik ledczych dotycz cych wykrywania powa nych form przest pczo ci zorganizowanej.
2. Rada popiera współprac prowadzon za po rednictwem Europolu, a w ci gu pi ciu lat po
wej ciu w ycie Traktatu z Amsterdamu w szczególno ci:
a) umo liwia Europolowi ułatwianie i wspieranie przygotowania oraz zach cania do
koordynacji i wprowadzania w ycie specyficznych działa ledczych prowadzonych
przez wła ciwe organy Pa stw Członkowskich, w tym działa operacyjnych wspólnych zespołów z udziałem przedstawicieli Europolu, pełni cych funkcje wspieraj ce;
15
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
b) przyjmuje rodki w celu umo liwienia Europolowi dania od wła ciwych organów
Pa stw Członkowskich prowadzenia i koordynowania ledztw w okre lonych sprawach, pogł biania specyficznej wiedzy fachowej, która mo e by udost pniana Pa stwom Członkowskim jako pomoc w ledztwach dotycz cych przest pczo ci zorganizowanej;
c) sprzyja ustanowieniu kontaktów mi dzy funkcjonariuszami organów cigania lub dochodzenia, wyspecjalizowanych w zwalczaniu przest pczo ci zorganizowanej i działaj cych w cisłej współpracy z Europolem;
d) tworzy sie badawcz , dokumentacyjn
transgranicznej.
i statystyczn dotycz c
przest pczo ci
21.1. (1 pkt)
Podaj, jakiego filaru współpracy UE dotyczy przedstawiony fragment traktatu.
.......................................................................................................................................................
21.2. (2 pkt)
Wyja nij, jak rol odgrywa Europol w dziedzinie współpracy policyjnej Pa stw Członkowskich.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
21.3. (2 pkt)
Czy Europol mo e wysuwa jakie
sadnij.
dania do pa stw członkowskich? Odpowied uza-
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 22. (14 pkt)
Napisz do Rzecznika Praw Obywatelskich wniosek o podj cie przez niego działa w
zwi zku z naruszeniem twoich konstytucyjnych praw i wolno ci w trakcie post powania
administracyjnego. (U yj co najmniej dwóch argumentów).
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
16
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
17
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
18