Dr Arkadiusz Kowalski Instytut Gospodarki Światowej Szkoła

Dr Arkadiusz Kowalski Instytut Gospodarki Światowej Szkoła

Plan prezentacji
Dr Arkadiusz Kowalski
[email protected]
Instytut Gospodarki Światowej
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Rola klastrów w podnoszeniu innowacyjności i konkurencyjności
przedsiębiorstw
I.
Czym jest klaster – podstawy koncepcji klasteringu
II.
Korzyści z klastrów dla przedsiębiorstw i gospodarki
III.
Dzielenie się wiedzą w klastrach – rola IPR
IV.
Klastering w Polsce – czy w Polsce mamy klastry?
V.
Klastry jako element polityki gospodarczej
VI.
Umiędzynarodowienie inicjatyw klastrowych
II Sesja IP workshop
Moduł ekonomiczny
Politechnika Warszawska, 20-21 listopada 2009 r.
1
2
Czym jest klaster przemysłowy?
Klaster (def. P. Doeringer i D. Tekla, 1995) - przestrzenna koncentrację
sektorów przemysłu, które dzięki wspólnej lokalizacji na danym
obszarze osiągają wyższy poziom wydajności.
Klaster (def. M. Porter) - geograficzne skupisko wzajemnie
powiązanych firm, jednostek naukowych, wyspecjalizowanych
dostawców, jednostek świadczących usługi, firm działających w
pokrewnych sektorach i związanych z nimi instytucji w poszczególnych
dziedzinach, konkurujących między sobą, ale również
współpracujących.
Klaster (def. M. Fromhold-Eisebith i G. Eisebith, 2005) – regionalna
aglomeracja firm i innych organizacji (takich jak uniwersytety, centra
badawczo-rozwojowe, agencje państwowe) powiązanych sektorowo
bądź powiązanych łańcuchem wartości dodanej, uzyskujących przewagę
konkurencyjną dzięki kolokalizacji oraz współpracy.
3
4
Przykład definicji klastra w polskich programach wspierania
innowacyjności
Wymagania dotyczące klastrów stawiane przez PARP
w programie pilotażowym PO IG „Wsparcie na rozwój klastra”
członkami klastra są podmioty działające na rzecz rozwoju
gospodarczego oraz co najmniej 10 przedsiębiorców wykonujących
działalność gospodarczą na terenie przynajmniej 2 sąsiednich
województw,
co najmniej 50% podmiotów funkcjonujących w ramach klastra stanowią
przedsiębiorcy,
podmioty funkcjonujące w ramach klastra są przestrzennie i sektorowo
skoncentrowane, przez co rozumie się, że konkurują i współpracują w
tych samych lub pokrewnych branżach,
podmioty funkcjonujące w ramach klastra są powiązane rozbudowaną
siecią relacji o formalnym i nieformalnym charakterze.
5
Przykład: Dolina Krzemowa (Silicon Valley) w Kalifornii, USA
Najsłynniejszy klaster na świecie.
Na przestrzeni 300 mil kwadratowych między Palo Alto i San Jose w
Kalifornii ulokowanych jest obecnie ponad 6 tys. firm
wysokotechnologicznych, w których pracuje ponad 1 mln osób.
Dolina Krzemowa to dziś wspólnota technologiczna, cechująca się
bardzo wysoką mobilnością personelu (średni czas pracy pracowników
w firmie to 2-3 lata, przy czym zdarza się, że wracają oni do tego
samego przedsiębiorstwa powtórnie).
Źródłem postępu technologicznego w Dolinie Krzemowej jest region i
sieci współpracy, a nie pojedyncze firmy.
6
1
Źródła koncepcji klasteringu:
Klastering jako nowe podejście do polityki rozwoju regionalnego
teorie lokalizacji przedsiębiorstw przemysłowych
=> (A. Webera) kryterium optymalnej lokalizacji - punkt minimalnych
kosztów czynników wyborów lokalizacyjnych (transportu, pracy)
Tendencje w UE i OECD:
=> (A. Löscha) - maksymalizacja zysku czyli punkt zapewniający
maksymalny dochód przy minimalnych kosztach wytwarzania
=> (teoria W. Isarda) - zasada substytucji czynników produkcji (np.
substytucja nakładów na transport w miejsce nakładów na
surowce).
teoria A. Marshalla (marshalowski dystrykt przemysłowy)
=> zlokalizowane efekty zewnętrzne (korzyści lokalizacji, korzyści
aglomeracji), w tym przede wszystkim dyfuzja wiedzy
teoria biegunów wzrostu F. Perroux => polaryzacja rozwoju
coraz większa waga przywiązywana do lokalnej koncentracji
określonych branż i zachodzących w nich dyfuzji innowacji
Wzrost zainteresowania klastrami przemysłowymi, których koncepcja
nawiązuje do marschallowskich okręgów przemysłowych
Klastering obecny w ponadnarodowych (UE) i narodowych
politykach/strategiach rozwoju gospodarczego
Szczególny nacisk kładzie się na klastry w sektorach wysokich
technologii (wg OECD: przemysł lotniczy i kosmiczny,
farmaceutyczny, komputerowy i urządzeń biurowych, wyposażenia
radiowego, telewizyjnego, i telekomunikacyjnego oraz instrumentów
precyzyjnych, medycznych i optycznych)
7
8
Kluczowe aspekty funkcjonowania klastrów
Jaka skala przestrzenna jest optymalna dla wzmacniania procesów
innowacyjnych?
polaryzacja
rozwoju
Koncentracja przestrzenna
Poziom lokalny?
Poziom krajowy?
Poziom regionalny?
Poziom Wspólnotowy?
(wymiar geograficzny)
nacisk (push)
i ssanie (pull)
innowacyjne
Doświadczenia państw wysoko rozwiniętych wskazują na
regionalizację zdolności innowacyjnych
Bliskość
efekty
synergii
i spillovers
(proximity)
Definicja regionu:
Region – geograficznie zdefiniowana i administracyjnie wyodrębniona
przestrzeń,
czy
Region – jednorodna gospodarczo i kulturowo przestrzeń, posiadająca
swoją specyfikę i wewnętrzną spójność.
od linearnego do
interakcyjnego
modelu procesu
innowacyjnego
Innowacje koncentrują się w mniejszej strukturze przestrzennej niż
region administracyjny – w regionie ekonomicznym (kategoria
przestrzenno-ekonomiczna, w którą wpisuje się koncepcja klastra) 9
Partnerzy
Interakcje
Powiązania
(linkages)
Klaster a inicjatywa klastrowa
Koncentracja
sektorowa10
Plan prezentacji
Inicjatywa klastrowa - mniej lub bardziej zinstytucjonalizowane
działanie grupy aktorów lokalnych mające na celu zainicjowanie
funkcjonowania danego klastra bądź rozwiązanie istotnych problemów
już funkcjonującego klastra.
=> celowe działanie mające na celu budowę sformalizowanej struktury
wspomagającej sieciowanie partnerów gospodarczych i naukowych
należących do spontanicznie zainicjowanego klastra lub jego zalążka.
I.
Czym jest klaster – podstawy koncepcji klasteringu
II.
Korzyści z klastrów dla przedsiębiorstw i gospodarki
III.
Dzielenie się wiedzą w klastrach – rola IPR
IV.
Klastering w Polsce – czy w Polsce mamy klastry?
V.
Klastry jako element polityki gospodarczej
VI.
Umiędzynarodowienie inicjatyw klastrowych
Animator (koordynator) klastra – instytucja tworzona do
reprezentowania członków klastra, artykulacji wspólnych interesów i
zarządzania relacjami zewnętrznymi, a także wewnętrznymi.
11
12
2
Czynniki przewagi konkurencyjnej („diament Portera”)
Determinanty produktywności
Systemowe ujęcie 4 grup czynników determinujących potencjał
konkurencyjny konkretnych przemysłów w określonych lokalizacjach :
Konkurencyjność w ujęciu mikroekonomicznym
Jakość działań i
strategii
przedsiębiorstw
Jakość
środowiska
otoczenia biznesu
Stan rozwoju
klastró
klastrów
1.
Czynniki wytwórcze (zasoby) – relatywne wyposażenie w czynniki
produkcji takie jak zasoby naturalne, wykwalifikowana siła robocza,
infrastruktura, sektor B+R,
2.
Charakter popytu – determinanty popytu, wielkość i struktura rynku,
obecność wymagających klientów,
3.
Przemysły powiązane i wspierające – obecność przemysłów i
podmiotów stanowiących zaplecze danej branży, czy z nią powiązanych,
wyspecjalizowanych poddostawców itp.,
4.
Strategia firm oraz struktura i rywalizacja – uwarunkowania dotyczące
takich aspektów jak tworzenie przedsiębiorstw, ich organizacja i
zarządzanie, specyfika konkurencji (i współpracy).
Konkurencyjność w ujęciu makroekonomicznym
Infrastruktura
społeczna i
instytucje
Polityka makroekonomiczna
13
14
Czynniki przewagi konkurencyjnej („diament Portera”)
Klaster a konkurencyjność gospodarcza
– model „diamentu konkurencyjności” Portera
Przemysły powiązane i
wspierające
Czynniki
wytwórcze
Charakter
popytu
Przedsiębiorcy
Alianci
Klastrów nie należy traktować w oderwaniu od pozostałych czynników,
lecz jako przejaw wzajemnego oddziaływania poszczególnych
składników diamentu
Klastry wytwarzają „wartość dodaną”, która wzmacnia konkurencyjność
oraz kreuje szereg korzyści:
Przemysły powiązane i
wspierające
zwiększona wydajność przedsiębiorstw należących do klastra,
zwiększona zdolność podejmowania działań innowacyjnych,
stworzenie zachęt do tworzenia nowych firm
15
16
Wpływ klastrów na innowacyjność i konkurencyjność przedsiębiorstw
Korzyści
Dostęp do wyspecjalizowanych usług
Rozwój kapitału ludzkiego i mobilności
siły roboczej
redukcja niepewności i ryzyka
Sieć dostawców
Informacja o nowych technologiach
Efekty zewnętrzne (externalities)
Efekty synergii
Efekty spillovers
Dyfuzja innowacji
Dostęp do infrastruktury
Dostęp do informacji o rynku (np. o
bieżących potrzebach nabywców)
Identyfikacja nisz produkcyjnych
Wspólne działania marketingowe
Korzyści clusteringu z perspektywy:
Koszty
poziomu regionu
Konkurencja na rynku
czynników produkcji
(zasoby pracy,
nieruchomości)
Problemy związane z
zatłoczeniem (np.
transport)
Problemy z definiowaniem
IPR – problem „wolnego
jeźdźca”
Konkurencja na rynku
zbytu (strona popytowa)
17
Sukces klastrów budzi entuzjazm dla
współpracy w regionie i wzmacnia
lokalny patriotyzm
Tworzenie lokalnego łańcucha
podażowego
Powstają nowe miejsca pracy, a
jednocześnie zwiększa się podaż
wyspecjalizowanej siły roboczej
Korzystna „atmosfera
przedsiębiorczości” wokół klastrów
przyciąga inwestorów
Łatwy dostęp do specjalistycznych
usług
poziomu gospodarki narod.
Klastry są katalizatorem
poprawy koniunktury
gospodarczej
Klastry są stymulatorami
innowacyjności
Klastry aktywizują eksport i
przyciągają inwestycje
zagraniczne
Klastry aktywizują
działalność gospodarcza,
zwiększając PKB
18
3
Relacja między klasteringiem a PKB per capita dla
regionów poziomu NUTS 2 w UE-15 (2004)
Źródło: European Commission, Innovation Clusters in Europe, A statistical analysis and overview
of current policy support, DG Enterprise and Industry Report, 2007.
Związek między rozwojem klastrów a innowacyjnością przedsiębiorstw
(wyniki badania Innobarometer 2006)
19
78% innowacyjnych przedsiębiorstw działających w klastrze wprowadziło
innowacje produktowe (wobec 74% ogółu innowacyjnych przedsiębiorstw)
63% innowacyjnych przedsiębiorstw działających w klastrze wprowadziło
innowacje procesowe (wobec 56% ogółu innowacyjnych przedsiębiorstw)
53% innowacyjnych przedsiębiorstw działających w klastrze prowadzi
badania marketingowe (wobec 33% ogółu innowacyjnych podmiotów)
29% innowacyjnych przedsiębiorstw działających w klastrze aplikowało o
uzyskanie patentu (wobec 12% ogółu innowacyjnych podmiotów)
29% innowacyjnych przedsiębiorstw działających w klastrze aplikowało o
uzyskanie znaku towarowego (wobec 14% ogółu innowacyjnych
podmiotów)
65% menedżerów przyznaje, że klaster pomaga im w zwiększeniu dostępu
do lokalnych / regionalnych rynków.
20
Korzyści clusteringu z perspektywy przedsiębiorstw:
„miękkie korzyści”
Korzyści clusteringu z perspektywy przedsiębiorstw:
„twarde korzyści”
Źródło: Prof. Janusz Zaleski, Zasady tworzenia i funkcjonowania klastrów w warunkach polskich
21
22
Źródło: Prof. Janusz Zaleski, Zasady tworzenia i funkcjonowania klastrów w warunkach polskich
Dzielenie się wiedzą w klastrach
Plan prezentacji
I.
Czym jest klaster – podstawy koncepcji klasteringu
II.
Korzyści z klastrów dla przedsiębiorstw i gospodarki
III.
Dzielenie się wiedzą w klastrach – rola IPR
(może być spisana, udokumentowana)
(np. patenty)
IV.
Klastering w Polsce – czy w Polsce mamy klastry?
Wiedza ukryta (tacit knowledge)
V.
Klastry jako element polityki gospodarczej
VI.
Umiędzynarodowienie inicjatyw klastrowych
Wiedza jawna
(możliwa do przekazania jedynie w
bezpośrednich interakcjach, nie może być
udokumentowana)
23
Możliwość
wykorzystania IPR
(Intellectual
Property available)
Możliwości
wspólnego
działania
24
4
Problem wolnego jeźdźca (gapowicza) (free-rider problem)
w strukturach klastrowych
Jak wiedza może być chroniona w klastrach?
Zależy to od:
Bliskość geograficzna może sprzyjać imitacji technologii
Niektórzy przedsiębiorcy mogą chcieć wykorzystywać technologię
powstałą w klastrach bez partycypowania w kosztach jej wytworzenia
Im bliżej firmy współpracują, tym ich korzyść wzrasta wraz ze
wzrostem wydatków partnera na B+R
Przedsiębiorstwo ma zachętę ekonomiczną, aby zredukować swoje
wydatki na B+R mając nadzieję, że jednostka partnerska tego nie zrobi
Potrzebny jest mechanizm, który zapewni równowagę w wymianie
wiedzy między partnerami w ramach struktur klastrowych
Rodzaju wiedzy:
- Know-what (informacja, fakty)
- Know-why (wiedza naukowa, odnosząca się do zasad i praw)
- Know-how (umiejętności)
- Know-who (wiedza o ekspertach i ich umiejętnościach)
Rodzaju podmiotu:
- przedsiębiorstwo
- jednostka naukowa
- ośrodek innowacyjności
25
Podmioty w strukturach klastrowych i rodzaje wiedzy
26
Rodzaj
podmiotu
Jednostki
naukowe
Know-Why
(wiedza
naukowa)
Przedsiębiorstwa
Jednostki
koordynujące/
pośredniczące
KoordynaKoordynatorzy
Know-Who
Know-What
Know-How
27
Know-what
(fakty)
Czym jest klaster – podstawy koncepcji klasteringu
II.
Korzyści z klastrów dla przedsiębiorstw i gospodarki
III.
Dzielenie się wiedzą w klastrach – rola IPR
IV.
Klastering w Polsce – czy w Polsce mamy klastry?
V.
Klastry jako element polityki gospodarczej
VI.
Umiędzynarodowienie inicjatyw klastrowych
Know-who
(wiedza o
ekspertach i
podmiotach na
rynku)
Wdrażanie wiedzy w
praktycznej
działalności
gospodarczej
Łączenie
przedsiębiorców z
naukowcami
Inicjowanie
wspólnych działań
Dostarczanie wiedzy
o najnowszych
osiągnięciach
technologicznch
Mechanizmy
IP
Publikacje
Prawa autorskie
(copyright)
Patenty
Licencje
Tajemnice
handlowe
Bazy danych
Otwarte
platformy,
organizacje
sieciowe
28
Interaktywna (!) mapa klastrów w Polsce
http://www.pi.gov.pl/Klastry/index.html
Plan prezentacji
I.
Cele
Know-why
Odkrywanie nauki
(wiedza naukowa)
Know-how
(umiejętności)
Nauka
Przemysł
Przemysł
Rodzaj wiedzy
29
30
5
Przykład Klastra Medialnego – dane z mapy klastrów w Polsce
Przykład (2) OPTOKLASTER – dane z mapy klastrów w Polsce
Województwo
mazowieckie
Województwo
łódzkie
31
http://www.pi.gov.pl/Klastry/index.html
http://www.pi.gov.pl/Klastry/index.html
32
Cykl rozwoju klastra
Identyfikacja klastrów w Polsce
do 2009 r. program badań statystycznych statystyki publicznej nie
obejmował zgrupowań podmiotów gospodarczych.
2009 r. - rozszerzenie o zagadnienia związane z klastrami
Formularza PNT-02 – „Sprawozdanie o innowacjach w przemyśle”
Do programu badań statystycznych statystyki publicznej na 2010 r.
wpisane zostały prace metodologiczne mające na celu badania
klasteringu poprzez badania wtórne, oparte na bazach danych
statystycznych będących w posiadaniu GUS:
- metoda przepływów międzygałęziowych (Input/Output) oparta o
współczynnik koncentracji,
- metoda badania skupień (tzw. high points) oparta na
współczynniku lokalizacji (LQ – location quotient)
33
Źródło: European Commission, Regional Clusters in Europe „Observatory of European SMEs”, Brussels 2002, No 3, s.15
Cykl życia klastra (cd.)
Czynniki zapewniające wysoką innowacyjność i sukces klastra
Klastry
ustabilizowane dalszy rozwój
Klastry dojrzałe Stabilne, jednak z
wyczerpanym
potencjałem rozwoju
Klastry embrionalne
wczesny etap rozwoju
Klastry upadające chylą się ku
upadkowi,
jednak mogą ponownie
wejść w cykl rozwoju
34
35
Aktywna rola przemysłu
Wysoki poziom naukowego zaplecza badawczego
Efektywna współpraca i komunikacja pomiędzy członkami klastra
Wsparcie ze strony regionu i miasta (przy zachowaniu bottom-up
approach)
Nowy etap rozwoju klasteringu – INTERNACJONALIZACJA
inicjatyw klastrowych !
(globalizacja i integracja => możliwości przepływu zasobów i
zwiększona specjalizacja łańcucha wartości ponad granicami
krajowymi)
36
6
Klastry jako ważny element polityki gospodarczej
Plan prezentacji
Innowacyjnej
I.
Czym jest klaster – podstawy koncepcji klasteringu
Regionalnej
II.
Korzyści z klastrów dla przedsiębiorstw i gospodarki
Horyzontalnej polityki przemysłowej
III.
Dzielenie się wiedzą w klastrach – rola IPR
IV.
Klastering w Polsce – czy w Polsce mamy klastry?
Podejście oddolne (bottom-up approach) do roli polityki klastrowej
dominujące podmioty w klastrze to lokalne przedsiębiorstwa
V.
Klastry jako element polityki gospodarczej
VI.
Umiędzynarodowienie inicjatyw klastrowych
działania państwa pełnią jedynie rolę pomocniczą
selektywne programy wsparcia:
- tworzenie odpowiedniej infrastruktury instytucjonalnej
- zasadne w obszarach realnych niedoskonałości rynku
- zależna od fazy rozwoju klastra.
37
Klastering jako element polityki rozwoju gospodarczego
ciągłe inwestowanie w sektor B + R – ukierunkowanie prac
badawczych na potrzeby regionu,
rozwijanie przedsiębiorczości (procedury dla strategicznych
inwestorów),
dążenie do wzmacniania marki regionu,
sporządzanie specjalistycznych ekspertyz,
promowanie współpracy i ułatwianie nawiązywania kontaktów
pomiędzy podmiotami z klastra oraz uczestnikami z zewnątrz,
Kierunki zwiększania innowacyjności gospodarki na lata 2007-2013
identyfikowanie nowych oraz potencjalnych skupisk klastrowych na
poziomie regionalnym,
Kierunek 5. „Infrastruktura dla innowacji”
podkreśla znaczenie wspierania wspólnych działań przedsiębiorców o
charakterze sieciowym, ukierunkowanych na realizację przedsięwzięć
innowacyjnych
zwiększenie świadomości przedsiębiorców dotyczących korzyści
płynących ze współpracy z jednostkami naukowymi oraz innymi
przedsiębiorstwami,
ustanowienie efektywnego partnerstwa publiczno-prywatnego,
zapewnianie warunków do współpracy sieciowej,
wsparcie rozwoju klastrów,
wsparcie rozwoju platform technologicznych w zaawansowanych
technologicznie sektorach.
Rekomendowane działania
monitorowanie jakości klastrów – zastosowanie ciągłej analizy i
benchmarkingu => w kierunku excellent clusters
39
Priorytet 5 „Dyfuzja innowacji”, Działanie 5.1 „Wspieranie powiązań
kooperacyjnych o znaczeniu ponadregionalnym”.
Cel działania 5.1: wzmocnienie pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstw
poprzez wsparcie rozwoju powiązań pomiędzy przedsiębiorstwami oraz
między przedsiębiorstwami i jednostkami naukowo-badawczymi.
Wsparcie przeznaczone na rozwój powiązań kooperacyjnych o
znaczeniu ponadregionalnym (działających na terenie dwu i więcej
województw)
=> potencjale wsparcie mogą tym samym uzyskać silne i relatywnie
rozległe przestrzennie klastry.
Wparciu klastrów regionalnych (z jednego województwa) służą
natomiast regionalne programy operacyjne (RPO).
41
40
Projekty finansowane w ramach działania 5.1
Program Operacyjny Innowacyjna gospodarka, 2007-2013 (PO IG)
38
zakup środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych
związanych z nową inwestycją,
doradztwo z zakresu opracowania planów rozwoju i ekspansji
powiązania (tj. klastra),
udział w krajowych i międzynarodowych spotkaniach w celu wymiany
doświadczeń,
zakup ogólnodostępnej infrastruktury badawczej (laboratorium, miejsce
do przeprowadzania testów),
infrastruktura sieci szerokopasmowych,
działania promocyjne powiązania w celu pozyskania nowych
przedsiębiorstw do udziału w ugrupowaniu,
zarządzenie ogólnodostępnym zapleczem technicznym klastra,
organizacja programów szkoleniowych, warsztatów i konferencji celem
wspierania procesu dzielenia się wiedzą oraz tworzenia sieci powiązań
między członkami powiązania.
42
7
Kryteria w ramach działania 5.1
Działanie 5.2 PO IG „Wspieranie sieci proinnowacyjnych
udział w projekcie co najmniej 10 przedsiębiorców, w tym
przynajmniej połowy spełniających definicję MSP, jak również co
najmniej jednej organizacji badawczej i co najmniej jednej instytucji
otoczenia biznesu,
instytucji otoczenia biznesu o znaczeniu ponadregionalnym”.
wsparcie proinnowacyjnych instytucji otoczenia biznesu, takich jak:
- parki naukowo-technologiczne,
udział w przychodach ze sprzedaży poza obszar, na którym
zlokalizowane jest powiązanie kooperacyjne, na poziomie co najmniej
30% (kryterium stopnia otwartości na zewnątrz),
zagwarantowanie równego dostępu do produktu projektu wszystkim
członkom powiązania kooperacyjnego,
przedmiot działalności podmiotu – realizacja przedsięwzięć na rzecz
uczestników powiązania kooperacyjnego oraz na rzecz współpracy
uczestników powiązania z jednostkami otoczenia przedsiębiorstw i
jednostkami naukowymi.
- inkubatory technologiczne,
- centra transferu technologii itd.
43
44
Program Operacyjny „Kapitał Ludzki”
Regionalne Programy Operacyjne - cztery możliwe podejścia:
Działanie 2.1 „Rozwój kadr nowoczesnej gospodarki”.
1)
wyodrębnienie osobnych działań na wspieranie klastrów
Cel: podniesienie konkurencyjności przedsiębiorstw poprzez zwiększenie
2)
łączenie działań wspierających klastry z innymi działaniami mającymi na
celu wspieranie przedsiębiorczości, instytucji otoczenia biznesu lub
mającymi na celu budowanie relacji pomiędzy przedsiębiorstwami a
sferą B+R.
3)
brak osobnego działania wspierającego klastry, przy jednoczesnym
nadaniu odpowiedniego priorytetu działaniom o charakterze
klastrowym przez umieszczenie odpowiednich zapisów w kryteriach
wyboru projektów (np. RPO Województwa Podlaskiego)
4)
pominięcie możliwości wsparcia inicjatyw klastrowych, co zmusza
potencjalnych beneficjentów do aplikowania o środki krajowe
inwestowania w kapitał ludzki przedsiębiorstw oraz poprawa jakości i
dostępności usług szkoleniowo-doradczych wspierających rozwój
przedsiębiorczości.
Poddziałania:
2.1.1 „Rozwój kapitału ludzkiego w przedsiębiorstwach”,
2.1.2 „Partnerstwo dla zwiększania adaptacyjności”
2.1.3 „Wsparcie systemowe na rzecz zwiększenia zdolności
adaptacyjnych pracowników i przedsiębiorstw”.
=> asymetryczność realnego wsparcia w układzie regionalnym
45
Internacjonalizacja inicjatyw klastrowych
Plan prezentacji
I.
Czym jest klaster – podstawy koncepcji klasteringu
II.
Korzyści z klastrów dla przedsiębiorstw i gospodarki
III.
Dzielenie się wiedzą w klastrach – rola IPR
IV.
Klastering w Polsce – czy w Polsce mamy klastry?
V.
Klastry jako element polityki gospodarczej
VI.
Umiędzynarodowienie inicjatyw klastrowych
46
47
PRO INNO Europe
CLUSTER Alliance
48
8
Projekty pilotażowe w ramach programu BSR InnoNet (PIC)
Projekt 1
Biotechnologia z
Sektor
aspektami
ochrony
środowiska
Bałtycki
Klaster EkoUczestnik energetyczny
z Polski (Baltic EcoEnergy Cluster)
Szwecja
Finlandia
Inne
uczestni- Norwegia
czące
Islandia
kraje
Projekt 2
Sektor
żywnościowy
Projekt 3
Sektor ICT
Klastry a umiędzynaradawianie gospodarki
Projekt 4
Przemysł
drzewnomeblarski
uczestnictwo w klastrze, który wchodzi w interakcje z klastrami
zagranicznymi, jest bodźcem dla przedsiębiorstwa do internacjonalizacji
jego działalności gospodarczej
=>korzyści:
Grupa
przedsiębiorst
w
reprezentowanych przez
SGGW
Klaster ICT
Pomorze
Zachodnie
(ICT West
Pomeranian
cluster)
Wielkopolski
Klaster
Meblarski
(Wielkopolska
Furniture
Cluster)
Szwecja
Finlandia
Norwegia
Islandia
Szwecja
Finlandia
Norwegia
Łotwa
Dania
Finlandia
Łotwa
Litwa
Szwecja
49
- zwiększenie eksportu i nawiązanie nowych kontaktów,
- większe możliwości uczenia się i udziału w projektach
międzynarodowych,
50
rozwój struktur klastrowych jest efektywnym czynnikiem zwiększającym
atrakcyjność lokalizacyjną dla BIZ
uczestnictwo w programach umiędzynarodowienia klastrów może
pociągać transfer wiedzy oraz nowoczesnych technologii.
dotychczasowe doświadczenia potwierdzają potencjał polskich
podmiotów do nawiązywania relacji biznesowych z partnerami
zagranicznymi oraz możliwość uzyskiwania korzyści ekonomicznych
50
Dziękuję …
[email protected]
51
9