Tematy ustnej części egzaminu maturalnego z języka

Tematy ustnej części egzaminu maturalnego z języka

Tematy ustnej części egzaminu maturalnego z języka polskiego
w roku szkolnym 2011/ 2012
w CXXII Liceum Ogólnokształcącym im. Ignacego Domeyki
w Warszawie
Literatura
1. Reinterpretacje wybranych mitów greckich w literaturze różnych epok. Zaprezentuj formy i
cele tego zjawiska na wybranych przykładach.
2. Literackie reinterpretacje wybranych opowieści biblijnych. Scharakteryzuj ich formy i cele,
odwołując się do przykładów utworów z różnych epok.
3. Problemy współczesnego świata i wizerunek człowieka ukazane w reportażach Ryszarda
Kapuścińskiego. Omów na wybranych przykładach reportaży.
4. Utopie i antyutopie w literaturze różnych epok. Omów ich wizje i funkcje w wybranych
utworach.
5. Pisarz jako twórca własnego świata i języka. Scharakteryzuj świat i język stworzone przez
wybranego pisarza.
6. Autobiografia jako tworzywo literackie. Omów rozmaite formy i sposoby jej wykorzystania
na wybranych przykładach utworów z różnych epok.
7. Różne koncepcje wolności w literaturze od antyku do współczesności. Porównaj i określ ich
funkcje w wybranych utworach.
8. Samotność człowieka w świecie – wybór czy konieczność? Rozważ zagadnienie, odwołując
się do wybranych utworów literackich z różnych epok.
9. Pytania o sens cierpienia i różne odpowiedzi jako wynik doświadczeń życiowych jednostki.
Rozważ zagadnienie, dokonując analizy odpowiednich przykładów z literatury.
10. Walka w duszy i o duszę bohatera. Przedstaw cele i oceń efekty takich zmagań w
wybranych utworach literackich.
11. Gniewni i zbuntowani. Źródło i sens buntu oraz ocena postaw takich bohaterów. Omów
zagadnienie, odwołując się do przykładów z literatury polskiej i obcej.
12. Różne sposoby walki człowieka ze złem. Zaprezentuj i porównaj, odwołując się do wybranych
utworów literackich z różnych epok.
13. Różny wpływ doświadczeń wojennych na psychikę i życie bohaterów literackich. Zaprezentuj
odwołując się do utworów z różnych epok.
14. Różne sposoby funkcjonowania człowieka w systemie totalitarnym. Omów, odwołując się do
wybranych przykładów z literatury.
15. Władza – powołanie, zobowiązanie, zaszczyt, namiętność, pokusa...Zaprezentuj różne sposoby
ukazania władzy w literaturze różnych epok.
1
16. Zaprezentuj i porównaj różne wizerunki Boga oraz określ ich funkcje w wybranych utworach
literackich z różnych epok.
17. Rozmowy z Bogiem w literackim przekazie wybranych epok. Omów sposoby, cele i znaczenie
takich dialogów na wybranych przykładach.
18. Bohater pozytywny i bohater negatywny w literaturze różnych epok. Omów różne funkcje
takich kreacji w wybranych utworach literackich.
19. Zaprezentuj różne kreacje czarnych charakterów i ich funkcje w dziełach literackich różnych
epok.
20. Zaprezentuj i porównaj różne kreacje bohatera tragicznego w literaturze różnych epok.
21. Różne kreacje bohatera everymena i ich funkcje w literaturze. Omów na podstawie wybranych
utworów.
22. Zaprezentuj różne wizerunki zbrodniarzy i określ ich funkcje w wybranych utworach
literackich różnych epok.
23. Postawy życiowe bohaterów utworów Moliera i Szekspira. Omów i porównaj, odwołując
się do wybranych dzieł.
24. Porównaj rożne postawy bohaterów literackich wobec ojczyzny. Pokaż, w jaki sposób
determinowały one ich działania. Odwołaj się do wybranych utworów.
25. Ojczyzna - wolna i zniewolona, w marzeniach i w rzeczywistości. Omów funkcje motywu
ojczyzny w literaturze na wybranych przykładach
26. Polacy w krzywym zwierciadle, czyli w ujęciu satyrycznym. Przedstaw sposoby i funkcje
takiego kreowania portretu Polaka w literaturze różnych epok.
27. Obyczaje szlacheckie – od fascynacji po drwinę. Omów i porównaj sposoby ich
przedstawiania w literaturze polskiej różnych epok.
28. Dworek szlachecki jako symbol w literaturze od XVIII do XXI wieku. Przedstaw różne
znaczenia i funkcje tego symbolu w wybranych utworach.
29. Różne sposoby przedstawiania i funkcje domu w literaturze. Omów, odwołując się do
wybranych utworów z różnych epok.
30. Zaprezentuj różne wizerunki rodziny w literaturze i określ ich funkcje w wybranych utworach
z różnych epok.
31. Świat dorosłych widziany oczyma dziecka. Przeanalizuj na wybranych przykładach i określ
funkcje takich wizerunków w wybranych utworach literackich.
32. Matka w literaturze – od idealizacji do karykatury. Zaprezentuj różne sposoby ukazania
matki oraz ich funkcje w wybranych utworach.
33. Zaprezentuj różne kreacje dziecka w literaturze i określ ich funkcje w utworach z różnych
epok.
2
34. Motyw młodości w literaturze różnych epok. Zaprezentuj różne ujęcia tego motywu i jego
funkcje w wybranych utworach.
35. Młodzi bohaterowie wobec wyzwań swoich czasów. Rozważ i oceń różne postawy
młodego pokolenia, odwołując się do wybranych dzieł literackich.
36. Omów znaczenia i funkcje motywu winy i kary w wybranych utworach literackich różnych
epok.
37. Motywy fantastyczne w literaturze romantyzmu i Młodej Polski. Omów ich różne funkcje
w wybranych utworach.
38. Motyw błazna i błazenady w literaturze różnych epok. Zaprezentuj i porównaj funkcje tego
motywu w wybranych utworach.
39. Zaprezentuj różne realizacje motywu homo viator i ich funkcje w wybranych utworach
literackich z różnych epok
40. Różne formy podróży w literaturze. Zaprezentuj ich funkcje w wybranych utworach z
różnych epok.
41. Zaprezentuj różne koncepcje czasu i ich funkcje w wybranych utworach literackich.
42. Rozmaite sposoby kreowania wizerunku kobiety w literaturze różnych epok – od idealizacji po
karykaturę. Omów na wybranych przykładach.
43. Żart, satyra, groteska jako sposób wyrażenia dezaprobaty wobec istniejącej
rzeczywistości. Dokonaj analizy i interpretacji wybranych przykładów z literatury.
44. Polemiki, spory, prowokacje jako starcia pokoleń literackich. Omów i porównaj w oparciu
o wybrane utwory z różnych epok.
45. Literackie krainy szczęśliwości. W oparciu o wybrane utwory z różnych epok omów
oraz porównaj ich różne kreacje i ich funkcje.
46. Omów sposoby i funkcje ukazywania świata jako teatru, odwołując się do literatury
wybranych epok.
47. Zaprezentuj różne wizerunki polskiego inteligenta i określ ich funkcje w wybranych
utworach literackich z różnych epok.
48. Rzeczywistość PRL-u na poważnie i z przymrużeniem oka. Zaprezentuj różne sposoby
ukazywania tego okresu w literaturze i filmie.
49. Doświadczenia związane z II wojną światową ukazane w poezji polskiej różnych
twórców. Porównaj różne sposoby ukazywania tych doświadczeń.
50. Zaprezentuj różne formy narracji i kreacje narratorów oraz ich funkcje w wybranych
utworach literackich.
51. Zaprezentuj rozmaite funkcje kodeksu rycerskiego w życiu bohaterów literackich z różnych
epok.
3
52. Zaprezentuj i porównaj rozmaite postawy polskich chłopów wobec ojczyzny oraz cele
ukazywania tych postaw w utworach literackich różnych epok.
53. Zaprezentuj i porównaj różne obrazy życia codziennego w Anglii w wybranych utworach
J.Austen, K.Dickensa i J.Galsworthy'ego.
54. Omów zjawisko synkretyzmu stylów i konwencji w twórczości Andrzeja Sapkowskiego w
oparciu o wybrane utwory. Wyjaśnij funkcje takiego zabiegu literackiego.
55. Omów proces ewolucji dramatu jako rodzaju literackiego, odwołując się do wybranych
utworów literackich z różnych epok.
56. Przedstaw i określ funkcję motywu wody w wybranych tekstach biblijnych.
57. Komiks – sztuka masowa czy sztuka wysoka ? – rozważ problem na wybranym materiale.
58. Obraz obozów koncentracyjnych w literaturze obozowej – jego realizacje i funkcja. Omów na
wybranych przykładach.
Związki literatury z innymi dziedzinami sztuki
59. Rozwój i repertuar teatrów muzycznych w Polsce – omów na wybranych przykładach.
60. Rap i hip-hop jako zjawisko obyczajowo – społeczne. Przedstaw na podstawie wybranych
tekstów kultury.
61. Sztuka i kultura Irlandii – literatura, muzyka, taniec – przedstaw na podstawie wybranych
tekstów kultury.
62. Czy raperzy to poeci XXI w? – rozważ problem w oparciu o wybrane teksty kultury.
63. Biografia jako tworzywo artystyczne – przedstaw zjawisko w oparciu o wybrane dzieła sztuki.
64. Elementy budujące świat przedstawiony w dziełach romantyków. Przedstaw problem w
oparciu o literaturę i sztukę.
65. Fascynująca osobowość muzyczna - jej wpływ na odbiorców. Przedstaw problem odwołując
się do życia i twórczości wybranego artysty.
66. Motyw mafii w literaturze i filmie – omów zjawisko i jego funkcje na podstawie wybranych
tekstów kultury.
67. Literatura podróżnicza i programy telewizyjne Wojciecha Cejrowskiego – przedstaw fenomen
współczesnego reportażu.
4
68. Historia polskiego radia i jego wpływ na kształtowanie gustów odbiorcy masowego ze
szczególnym uwzględnieniem poezji śpiewanej.
69. Wpływy mitologii skandynawskiej na sztukę wybranych epok. Przedstaw i omów zjawisko.
70. Motywy wampiryczne w literaturze i sztuce – ich realizacje i funkcje. Omów na podstawie
wybranych tekstów kultury.
71. Motyw wędrówki – jego realizacja i funkcje w wybranych tekstach kultury.
72. Geneza i rozwój polskiego punk rocka – przedstaw zjawisko odwołując się do wybranych
przykładów.
73. Warszawa w literaturze i sztuce różnych epok. Porównaj różne wizerunki miasta i jego
mieszkańców oraz określ ich funkcje w wybranych tekstach kultury z różnych epok.
74. F. Chopin i jego muzyka jako bohaterowie literatury i filmu. Przedstaw temat, odwołując się
do wybranych dzieł kultury XIX i XX wieku.
75. Zaprezentuj i porównaj wizerunki Żydów w kulturze polskiej oraz określ ich funkcje
w wybranych utworach literackich i innych tekstach kultury.
76. Omów podobieństwa i różnice między mitologią grecką a mitologią skandynawską, odwołując
się do wybranych tekstów kultury.
77. Sposoby ukazania i funkcje wybranych mitów greckich w literaturze i sztuce różnych epok.
Omów na wybranych przykładach.
78. Sposoby ukazania i funkcje wybranych motywów biblijnych w literaturze i sztuce różnych
epok. Omów na przykładach.
79. Wizje początku i końca świata w literaturze i sztuce. Omów różne realizacje i ich funkcje na
wybranych przykładach dzieł z różnych epok.
80. Różne sposoby kreowania wizerunku śmierci oraz ich funkcje w literaturze i sztuce różnych
epok. Omów na wybranych przykładach.
81. Wizerunki zaświatów. Omów różne ich realizacje i funkcje w literaturze i sztuce na
wybranych przykładach tekstów kultury z różnych epok.
82. Wizje raju i piekła w tekstach kultury różnych epok. Omów znaczenia i funkcje tych
obrazów na wybranych przykładach.
83. Zaprezentuj różne wizje ziemskiego szczęścia oraz ich funkcje w wybranych tekstach kultury.
84. Różne kreacje szatana i ich funkcje. Omów na wybranych przykładach z literatury i sztuki
różnych epok.
85. Zaprezentuj i porównaj różne kreacje Matki Boskiej oraz określ ich funkcje w wybranych
tekstach kultury.
5
86. Kreacje bohaterów stojących w obliczu trudnych wyborów moralnych. Omów funkcje takich kreacji w wybranych utworach literackich i filmowych.
87. Portret władcy w literaturze i sztuce. Omów różne sposoby kreacji i funkcje takiego wizerunku
na wybranych przykładach.
88. Wizerunek rycerza, żołnierza, powstańca w literaturze i sztuce. Zaprezentuj rozmaite jego
realizacje i ich funkcje w tekstach kultury różnych epok.
89. Zaprezentuj różne wizerunki Niemców w polskiej literaturze i sztuce oraz określ ich funkcje.
90. Różne sposoby kreowania wizerunku ojca i jego funkcje w wybranych dziełach kultury.
91. Zaprezentuj różne kreacje kobiety femme fatale i określ ich funkcje w wybranych tekstach
kultury.
92. Przestępca jako bohater filmów i utworów literackich różnych epok. Omów różne wizerunki
takich postaci i ich funkcje na wybranych przykładach.
93. Zaprezentuj różne wizerunki smoków i określ ich funkcje w wybranych utworach literackich i
innych tekstach kultury.
94. Zaprezentuj różne wizerunki potworów i bestii oraz określ ich funkcje w wybranych utworach
literackich i innych tekstach kultury.
95. Duchy, upiory, demony – ich znaczenie i funkcja w literaturze i sztuce różnych epok. Omów
na wybranych przykładach.
96. Różne ujęcia balu w literaturze i sztuce. Zaprezentuj je i określ ich funkcje w wybranych
tekstach kultury różnych epok.
97. Co oraz jak jedzą i piją bohaterowie utworów? Omów różne formy spożywania posiłków
i ich funkcje w wybranych dziełach literackich i innych tekstach kultury.
98. Motyw vanitas w literaturze i sztuce różnych epok. Omów jego realizacje i ich funkcje na
wybranych przykładach.
99. Motywy oniryczne w tekstach kultury. Zaprezentuj ich różne formy i funkcje w wybranych
utworach literackich i dziełach sztuki.
100. Topos świata – teatru w literaturze i sztuce różnych epok. Omów znaczenia i funkcje tego
toposu w wybranych utworach.
101. Motyw lalki i marionetki w literaturze i sztuce różnych epok. Omów znaczenia i funkcje tego
motywu w wybranych utworach.
102. Zaprezentuj różne ujęcia motywu magii i czarów w tekstach kultury oraz określ funkcje tego
motywu w wybranych utworach literackich i dziełach sztuki.
103. Motyw tańca w literaturze i sztuce. Omów jego znaczenia i funkcje, odwołując się do wybranych utworów z różnych epok.
104. Omów różne znaczenia i funkcje motywu szaleństwa w tekstach kultury różnych epok.
6
105. Motyw grozy w literaturze i sztuce. Omów różne realizacje i funkcje tego motywu w
wybranych tekstach kultury.
106. Zaprezentuj różne ujęcia i funkcje motywu wampira w literaturze i sztuce.
107. Symbolika ognia w wybranych działach literatury i sztuki. Omów jej różnorodność i
funkcje.
108. Romeo i Julia jako ponadczasowe symbole kochanków w tekstach kultury różnych epok.
Zaprezentuj i określ funkcje tych symboli w wybranych dziełach.
109. Metamorfozy bohaterów. Przedstaw ich przyczyny, konsekwencje i funkcje w różnych
tekstach kultury.
110. Człowiek w obliczu zagrożenia. Porównaj zmiany w psychice wybranych bohaterów i
określ ich funkcje w wybranych utworach literackich i filmach.
111. Konstruktywny i destrukcyjny wpływ miłości na bohaterów utworów z różnych epok.
Omów funkcje takiej miłości w wybranych tekstach kultury.
112. Zaprezentuj różne przejawy i formy nietolerancji ukazane w literaturze i filmie.
Scharakteryzuj funkcje obrazów nietolerancji w wybranych utworach.
113. Omów i porównaj adaptacje teatralne lub filmowe wybranych dzieł literackich.
114. Piękno i brzydota w estetyce wybranych epok. Omów różne realizacji tych kategorii
estetycznych i ich funkcje w tekstach kultury różnych epok.
115. Ideał mężczyzny i jego funkcje w tekstach kultury różnych epok.
116. Idealizacja, realizm, deformacja jako sposoby ukazywania człowieka w literaturze i sztuce.
Omów ich funkcje na wybranych przykładach.
117. Zaprezentuj różne sposoby ukazywania postaci i wydarzeń historycznych w literaturze i
innych tekstach kultury oraz określ funkcje tych kreacji.
118. Kariera jako motyw działania bohaterów literackich i filmowych z różnych epok. Zaprezentuj
i porównaj kreacje takich postaci oraz określ ich funkcje w wybranych utworach.
119. Zaprezentuj i porównaj rozmaite sposoby ukazywania sportu i jego funkcje w literaturze i
sztuce dawnych epok w zestawieniu z teraźniejszością.
120. Zaprezentuj rozmaite znaczenia i funkcje stroju w literaturze i innych tekstach kultury
różnych epok.
121. Żeglarz i żegluga jako motyw w literaturze i sztuce różnych epok. Zaprezentuj różne jego
ujęcia i ich funkcje w wybranych tekstach kultury.
122. Zaprezentuj i porównaj różne sposoby ukazywania powstania styczniowego i funkcje tych
wizerunków w tekstach kultury różnych epok.
123. Ironia jako sposób wyrażania stosunku do świata i człowieka w tekstach kultury. Omów
formy i cele stosowania ironii na wybranych przykładach.
7
124. Zaprezentuj rozmaite sposoby ukazywania seksualności człowieka w różnych epokach.
Odwołaj się do wybranych przykładów z literatury i sztuki.
125. Porównaj wybrane ekranizacje utworów z różnych epok z ich literackimi pierwowzorami.
Zaprezentuj wnioski z tych porównań.
126. Kobieta grzeszna czy wyzwolona? Zaprezentuj kontrowersyjne portrety kobiet oraz określ ich
funkcje w literaturze i sztuce różnych epok.
127. Motyw choroby psychicznej w literaturze i sztuce. Na wybranych przykładach zaprezentuj
różne ujęcia tego motywu i jego funkcje.
128. Różne wizje przyszłego świata. Omów na podstawie przykładów z literatury i sztuki.
Nauka o języku
129. Dokonaj analizy językowej i kulturowej przysłów polskich o wybranej tematyce.
130. Scharakteryzuj język wybranych bohaterów literackich, uwzględniając te jego cechy. które
ujawniają przynależność środowiskową i charakter postaci.
131. Scharakteryzuj język reklamy w oparciu o zgromadzony materiał językowy.
132. Komizm słowny w literaturze polskiej i jego funkcje. Na wybranych przykładach omów
językowe środki służące do jego wyrażania.
133. Język jako źródło wiedzy o kulturze i obyczajach naszych przodków. Omów na podstawie
analizy wybranych utworów.
134. Eksperymenty, gry i zabawy językowe w poezji XX wieku. Omów na wybranych
przykładach.
135. Ekspresja i impresja w języku. Omów językowe środki ich wyrażania w literaturze i
publicystyce wybranej epoki.
136. Przedstaw wpływ języków obcych na współczesną polszczyznę, odwołując się do
wybranych przykładów tekstów.
137. Typy błędów językowych pojawiających się we współczesnej polszczyźnie. Rozważ problem
w kontekście kultury języka.
opracowały : mgr Ewa Rutkowska
mgr Marta Mędrzecka
8