docprognoza oddziaływania na środowisko
download 
Reklamacja Transkrypt
prognoza oddziaływania na środowisko
PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ustaleń projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obejmującego część wsi Głębinów gmina Nysa Opracowanie: mgr inż. Rafał Odachowski Wrocław 2015 Spis treści 1. Wprowadzenie.................................................................................................................. 3 1.1. Podstawa prawna, cel i zakres opracowania ................................................................ 3 1.2. Metody pracy i wykorzystane materiały ...................................................................... 3 1.3. Informacje o zawartości, głównych celach projektu MPZP ........................................ 4 2. Ocena stanu i funkcjonowania środowiska oraz tendencje zmian przy braku realizacji MPZP......................................................................................................................... 5 2.1 Charakterystyka środowiska przyrodniczego.......................................................... 5 2.2 Stan oraz tendencje przeobrażeń środowiska przyrodniczego .............................. 11 2.3. Ekofizjograficzne uwarunkowania zagospodarowania obszaru ........................... 16 2.4. Tendencje przeobrażeń przy braku realizacji MPZP ................................................. 16 3. Analiza ustaleń planu i ocena zgodności z uwarunkowaniami ekofizjograficznymi..... 16 4. Przewidywany wpływ realizacji ustaleń projektu MPZP na środowisko ...................... 18 4.1 Analiza wpływu ustaleń planu na środowisko ...................................................... 18 4.3. Analiza wpływu na formy ochrony przyrody ....................................................... 20 4.4. Oddziaływanie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego poza obszarem opracowania ................................................................................................... 22 4.5. Informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko............ 22 4.6. Kompleksowa ocena skutków wpływu ustaleń MPZP na środowisko przyrodnicze 22 5. Propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania .............. 24 6. Przedstawienie rozwiązań mających na celu zapobieganie, ograniczenie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko .................................. 24 7. Informacje o celach ochrony środowiska ustanowionych na szczeblu międzynarodowym, krajowym i lokalnym oraz powiązania z innymi dokumentami ............ 25 8. Streszczenie.................................................................................................................... 27 2 1. Wprowadzenie 1.1. Podstawa prawna, cel i zakres opracowania Obowiązek sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko ustaleń projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wynika z art. 46 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, która jednocześnie ustala zakres merytoryczny opracowania. Zgodnie z ustawą z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym prognozę oddziaływania na środowisko sporządza organ opracowujący projekt miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (MPZP). Integralną częścią prognozy jest załącznik graficzny w skali odpowiadającej skali planu miejscowego. Prognoza obejmuje obszar objęty projektem MPZP, którego sporządzenie zostało zainicjowane uchwałą Nr XXXVII/559/13 z dnia 10 września 2013 r. w sprawie przystąpienia do sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obejmującego część wsi Głębinów. Celem sporządzenia prognozy jest ocena skutków (zarówno negatywnych, jak i pozytywnych), jakie mogą wynikać z projektowanego przeznaczenia terenu oraz realizacji ustaleń projektu planu na środowisko, a w szczególności na różnorodność biologiczną, ludzi, zwierzęta, rośliny, wodę, powietrze, powierzchnię ziemi, krajobraz, klimat, zasoby naturalne oraz zabytki, z uwzględnieniem wzajemnych powiązań między tymi elementami. W opracowaniu przedstawiono analizę stanu i funkcjonowania środowiska, jego zasobów i innych uwarunkowań przyrodniczych. Prognoza ocenia rozwiązania funkcjonalnoprzestrzenne i inne ustalenia zawarte w projekcie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego pod kątem zgodności z uwarunkowaniami ekofizjograficznymi i zgodności z przepisami prawa dotyczącymi ochrony środowiska. Prognoza identyfikuje przewidywane zagrożenia dla środowiska, które mogą powstać na terenach znajdujących się w zasięgu oddziaływania wynikającego z realizacji ustaleń MPZP. 1.2. Metody pracy i wykorzystane materiały W trakcie przygotowania niniejszego opracowania rozpoznano walory i zasoby przyrodnicze, stan zagospodarowania, walory krajobrazowe, stan środowiska i istniejące zagrożenia oraz uciążliwości dla środowiska i zdrowia człowieka. Wykorzystano opracowania poruszające problematykę ochrony środowiska gminy Nysa oraz materiały kartograficzne. Zastosowana w prognozie metoda polega na porównaniu aktualnego funkcjonowania środowiska obszaru z funkcjonowaniem przewidywanym jako skutek realizacji ustaleń planu. Realizacja ustaleń zawartych w projekcie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego spowoduje zróżnicowane zmiany w środowisku. Ich charakter, intensywność oraz zasięg uzależniony będzie od faktycznego sposobu zagospodarowania terenu oraz stopnia realizacji zapisów zawartych w projekcie planu miejscowego. Ocenę następstw realizacji ustaleń planu dokonano z podziałem ze względu na wpływ na poszczególne elementy środowiska przyrodniczego i antropogenicznego (w tym na zdrowie ludzi) znajdującego się w obrębie granic omawianego obszaru, uwzględniając wzajemne zależności między nimi. Wpływ na środowisko skutków realizacji planu różnicuje się w zależności od: – bezpośredniości oddziaływania – bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane; – okresu trwania oddziaływania – długoterminowe, średnioterminowe, krótkoterminowe; – częstotliwości oddziaływania – stałe, chwilowe; – charakteru zmian – pozytywne, negatywne, bez znaczenia; 3 – zasięgu oddziaływania – miejscowe, lokalne, ponadlokalne, regionalne, ponadregionalne; – trwałości przekształceń – nieodwracalne, częściowo odwracalne, odwracalne, możliwe do rewaloryzacji; – intensywności przekształceń - nieistotne, nieznaczne, zauważalne, duże, zupełne. Oddziaływanie na poszczególne komponenty środowiska zgodnie z przyjętymi założeniami przedstawiono również w formie tabelarycznej. Na rysunku prognozy poszczególne tereny pogrupowano według stopnia wpływu na środowisko. − − − − − − − − − − − − − − − Na potrzeby niniejszego opracowania wykorzystano następujące opracowania: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Nysa przyjęte uchwałą Nr XXXV/531/09 Rady Miejskiej w Nysie z dnia 26 sierpnia 2009 r.; Prognoza oddziaływania na środowisko Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Nysa; Regioplan sp. z o.o., Wrocław 2009 r.; Analiza zasadności przystąpienia do sporządzenia zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Nysa, Nysa 25.01.2012 r.; Opracowanie ekofizjograficzne obszaru gminy Nysa; Przedsiębiorstwo Usługowe „Geograf”, Dąbrowa Górnicza 2012; Program Ochrony Środowiska dla gminy Nysa na lata 2004 – 2010; Plan zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Zbiornik Nyski PLB160002; Rozporządzenie Nr 0151/P/16/2006 Wojewody Opolskiego z dnia 8 maja 2006 r. w sprawie obszarów chronionego krajobrazu; Plan gospodarki odpadami dla gminy Nysa na lata 2004-2014; Strategia Rozwoju gminy Nysa na lata 2004-2015; Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego dla gminy Nysa oraz prognozy oddziaływania na środowisko sporządzone do planów; Polityka ekologiczna państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016; Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Opolskiego; Opracowania dot. Monitoringu środowiska publikowane przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Opolu; Mapa topograficzna i ortofotomapa udostępnione na stronie internetowej http://maps.geoportal.gov.pl; Aktualne akty prawne pochodzące z bazy umieszczonej na stronie internetowej http://isip.sejm.gov.pl. 1.3. Informacje o zawartości, głównych celach projektu MPZP Zgodnie z ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego ma na celu ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu. Ustalenia projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego zawarto w projekcie tekstu uchwały oraz na projekcie rysunku planu. Głównym celem projektu planu jest uporządkowanie zabudowy mieszkaniowej i usług turystycznych w rejonie miejscowości Głębinów, przy północnym brzegu Zbiornika Nyskiego. Na zabudowę przeznacza się część terenów użytków rolnych. W projekcie planu ustala się proporcje pomiędzy obszarami zabudowanymi i terenami zieleni. Ustala się parametry dla sytuowania nowych obiektów, sposób zagospodarowania działek budowlanych. Projekt planu zawiera również zapisy odnoszące się do ochrony środowiska uwzględniając przy tym położenie w obrębie obszarów prawnie chronionych. 4 W planie miejscowym stwarza się odpowiednie warunki dla rozwoju funkcji mieszkaniowej i rekreacyjnej, odpowiedniego wyposażenia terenu w systemy infrastruktury technicznej oraz rozwój sieci drogowej opartej o istniejącą drogę lokalną, drogi dojazdowe i wewnętrzne. W planie miejscowym ustala się podstawowe wymogi dotyczące zachowania ładu przestrzennego. Kierunki rozwoju terenu objętego planem zostały wytyczone w „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Nysa”. 2. Ocena stanu i funkcjonowania środowiska oraz tendencje zmian przy braku realizacji MPZP 2.1 Charakterystyka środowiska przyrodniczego Położenie geograficzne i administracyjne, zagospodarowanie Pod względem administracyjnym obszar MPZP położony jest na terenie gminy miejsko – wiejskiej Nysa, która leży w południowo-zachodniej części województwa opolskiego. Obszar planu przylega do północnego brzegu jeziora Nyskiego, w obrębie sołectwa Głębinów. Teren w dużej części jest zabudowany. Tworzą go budynki mieszkaniowe jednorodzinne wraz z towarzyszącymi im obiektami usługowymi. W centralnej części obszaru koncentruje się zabudowa rekreacyjna (domki letniskowe). We wschodniej części terenu mieści się zabytkowy kościół, na terenie którego znajduje się niewielki cmentarz. Część brzegu jeziora jest wykorzystywana rekreacyjnie. Mieszczą się tam obiekty usługowe, do których doprowadzone są nieutwardzone drogi. W zachodniej części obszaru planu znajdują się użytki rolne reprezentowane przez role i pastwiska. Nie są wykorzystywane rolniczo i pozostają niezagospodarowane. Rzeźba terenu i charakterystyka geologiczna Na terenie gminy można wyznaczyć cztery stref morfologiczno-geologiczne. Strefa den dolin rzecznych z namułami i madami – obszar bardzo niekorzystnych warunków gruntowo-geologicznych (grunty organiczno-mineralne – namuły piaszczyste i ilaste o zmiennych właściwościach fizyczno-mechanicznych), gruntowo-wodnych (woda <1 m ppt) i mikroklimatycznych, zagrożone podtopieniami – postulowane wyłączenie z zabudowy. Strefa stoków piaszczysto-żwirowych teras nadzalewowych 14-20 m n.p.rz. i wysoczyzny wodnolodowcowej z glinami deluwialnymi – obszar średnio korzystnych warunków geologiczno-gruntowych (zagęszczone piaski i żwiry przykryte mało spoistymi glinami deluwialnymi piaszczystymi o zmiennej grubości), korzystnych warunków gruntowowodnych (woda > 2 m ppt) i mikroklimatycznych, mało korzystnych warunków rzeźby przy spadkach > 5% - obszar o korzystnych warunkach do rozwoju zabudowy po rozpoznaniu struktury gruntów. Strefa piaszczysto-żwirowych teras nadzalewowych 14-20 m n.p.rz. – obszar korzystnych warunków geologiczno-gruntowych (zagęszczone piaski i żwiry), korzystnych warunków gruntowo-wodnych (woda > 2 m ppt) i mikroklimatycznych oraz korzystnych warunków rzeźby (spadki 1-2%) – obszar o korzystnych warunkach do rozwoju zabudowy. Strefa wysoczyzny wodnolodowcowej – obszar korzystnych warunków geologicznogruntowych (zagęszczone piaski i żwiry), korzystnych warunków gruntowo-wodnych (woda > 2 m ppt) i mikroklimatycznych oraz korzystnych warunków rzeźby (spadki 1-2%) – obszar o korzystnych warunkach do rozwoju zabudowy. Obszar cechuje duże zróżnicowanie wysokościowe. Brzeg jeziora jest stromy i obniżony w stosunku do terenów położonych na północ od zbiornika o kilkanaście metrów. 5 Na badanym obszarze nie stwierdza się terenów zagrożonych osuwaniem się mas ziemnych. Brak jest udokumentowanych złóż surowców mineralnych. Wody powierzchniowe i podziemne Obszar planu położony jest przy północnym brzegu Jeziora Nyskiego. Jest to jeden z trzech dużych zbiorników zaporowych województwa opolskiego. Został wybudowany na Nysie Kłodzkiej. Podobnie jak pozostałe należy do zbiorników wielofunkcyjnych. Głównymi funkcjami zbiornika są: – ochrona przeciwpowodziowa, – utrzymanie przepływów minimalnych poniżej zbiornika, – zapewnienie wody pitnej dla Wrocławia, – zapewnienie wody do celów żeglugowych na Odrze, – produkcja kruszywa naturalnego wydobywanego z czaszy zbiornika, – wykorzystanie energetyczne spiętrzonej wody, – rekreacja. Zbiornik zbudowany został w 1971 r. Zamyka on 72 % powierzchni zlewni Nysy Kłodzkiej. Czasza zbiornika osadzona została na madach, żwirach z otoczakami, piaskach pylastych oraz glinach zwałowych, pod którymi występują iły trzeciorzędowe. Istotnym elementem funkcjonowania zbiornika jest zmienność poziomów piętrzenia wód w zbiorniku. Omawiany teren, podobnie jak większość terytorium gminy Nysa, wchodzi w skład przedsudeckiego regionu hydrogeologicznego z głównymi poziomami użytkowymi wód podziemnych w utworach trzeciorzędu i czwartorzędu. Wody w utworach trzeciorzędu występują na prawie całym terenie gminy Nysa, na głębokości od kilku do ponad 130 m. Zwierciadło ma zwykle charakter naporowy. Miąższości warstw wodonośnych wahają się od kilku do 50 m. Zawodnione utwory czwartorzędowe związane z piaskami i żwirami plejstocenu i holocenu występują w obrębie całej gminy, ale zarówno ich miąższość jak i wykształcenie litologiczne są zmienne. Poziomy użytkowe w utworach czwartorzędu występują na głębokości od kilku do ponad 30 m, zwierciadło wody ma charakter swobodny lub naporowy w obrębie dolin kopalnych przez grubą pokrywę lessów i glin lessopodobnych. Zasilane są one zwykle bezpośrednio z opadów atmosferycznych ze względu na piaszczysto – żwirowy charakter utworów oraz brak warstwy izolującej. Cały obszar planu znajduje się w obrębie Głównego Zbiornika Wód Podziemnych (GZWP) nr 338, określony jako „Subzbiornik Paczków – Niemodlin”, wymagający wysokiej ochrony (OWO). Nie występują tu strefy ochronne ujęć wody. Obszar planu nie jest zagrożony powodzią. Klimat lokalny Klimat gminy miejsko – wiejskiej Nysa jest przejściowy, kontynentalno – morski, kształtowany na przemian przez masy powietrza napływające znad Oceanu Atlantyckiego lub wschodniej Europy i Azji. W skali kraju według W. Okołowicza i D. Martyn (1979) gmina Nysa wchodzi w skład regionu klimatycznego sudeckiego, ze słabym (trzystopniowa skala: słaby, średni, silny) wpływem gór i wzniesień. Natomiast według A. Wosia (1999) gmina położona jest w regionie dolnośląskim południowym. Niezależnie od podziałów rejon gminy należy do cieplejszych w Polsce i charakteryzuje się: przewagą wpływów oceanicznych, mniejszymi od przeciętnych amplitudami temperatur, wczesną wiosną, długim ciepłym latem, łagodną i krótką zimą oraz malejącymi opadami w kierunku centrum kraju. Charakterystyczne dla gminy Nysa będą dane charakterystyczne dla klimatycznego regionu dolnośląskiego, a mianowicie: średnia temperatura roczna z wielolecia 1951 – 1980 6 wynosi około 8,2 ºC. Miesiącem najzimniejszym jest stycznia (-1,9 ºC), a najcieplejszym lipca 17,8 ºC. Suma rocznego opadu wynosi 600 – 700 mm, w tym półrocza chłodnego (listopad – kwiecień) około 200 – 250 mm. Opady półrocza ciepłego (maj – październik) osiągają 400 – 450 mm. Średnia liczba dni pogodnych (zachmurzenie ≤ 20 %) w roku wynosi 41, a pochmurnych (zachmurzenie ≥ 80 %) 118 i jest jedną z najmniejszych w Polsce (na podstawie danych za lata 1951 – 1980). Mgła pojawia się średnio przez około 50 dni w roku, zaś mgła całodzienna przez około 3 do 5 dni w roku. Usłonecznienie przekracza w ciągu roku 1400 godzin, zaś dni z burzą jest przeciętnie około 20 w roku. Na terenie gminy przeważające wiatry wieją z sektorów: północnego, zachodniego i południowego i stanowią około 70 % częstości wiatru. Średnia prędkość wiatru wynosi około 3,3 m/s. Okres wegetacyjny jest jednym z najdłuższych w Polsce i trwa średnio przez około 226 dni. Na terenie opracowania panują odpowiednie warunki przewietrzania, nasłonecznienia i korzystne dla gospodarki rolnej warunki nasłonecznienia. Takie warunki należy również uznać za sprzyjające zamieszkiwaniu. Gleby Na terenie gminy Nysa występują nastepujace typy i podtypy gleb: • gleby litogeniczne – na terenie gminy występują w bardzo nieznacznym udziale. Przykładem ich występowania sąwychodnie skał sprzed trzeciorzędu. Gleby te charakteryzują się nieiwelkim wykształceniem profilu; • gleby autogeniczne – posiadają zdecydowaną obszarową dominację w pokrywie glebowej gminy. Reprezentowane są tutaj przez: o czarnoziemy zdegradowane i gleby szarobrunatne – występują w południowo – wschodniej części gminy w okolicach Lipowej i Wierzbięcic oraz na północny – zachód od Radzikowic; o brunatne właściwe – występują w największym natężeniu na północ od Nysy oraz w mniejszych obszarach w okolicach Koperników i Kępnicy; o brunatne kwaśne – występują na niewielkich powierzchniach w okolicach Rusocina, Kubic i Przełęku; o płowe – stanowią dominujący na terenie gminy typ gleb i występują pospolicie w dużych płatach w południowej i północnej części gminy po obu stronach doliny Nysy Kłodzkiej; • gleby semihydrogeniczne – gleby opadowo – glejowe i gruntowo – glejowe – występują na kilku powierzchniach na północ od Nysy, pomiędzy Siestrzechowicami i Kwiatkowem (gmina Otmuchów) oraz na północ od Złotogłowic; • gleby hydrogeniczne - gleby aluwialne mad rzecznych – występują w dolinie Nysy Kłodzkiej, Białej Głuchołaskiej, Kamienicy, Cielnicy oraz w dolinach innych mniejszych dopływów Nysy Kłodzkiej. Wśród dominujących na terenie gminy Nysa utworów glebowych wyróżnić można w szczególności: • gleby pyłowe: o pyły zwykłe – występują w centralnej części gminy po obu stronach doliny Nysy Kłodzkiej. Są silnie przemieszane z glebami gliniastymi i innymi glebami pylastymi; o pyły ilaste – występują podobnie jak pyły zwykłe; o utwory lessowate i utwory pyłowe różnej genezy – występują w trzech centrach na obrzeżach gminy: w części południowo – wschodniej (Wierzbięcice – Lipowa – Hajduki Nyskie), w części południowo – zachodniej (Kępnica – Koperniki) i w części północno – zachodniej (Radzikowice); 7 • mady rzeczne: o mady rzeczne ciężkie – występują zwarcie w dolinie Nysy Kłodzkiej, Białej Głuchołaskiej i w dolinach pozostałych cieków wodnych; o mady rzeczne średnie – zlokalizowane są miejscami w dolinie Nysy Kłodzkiej w okolicach Konradowa i Kubic; • gleby piaskowe: o piaski gliniaste lekkie – występują na niewielkich powierzchniach w okolicach Skorochowa, Hanuszowa i Domaszkowic; o piaski gliniaste mocne – występują na jednej zwartej powierzchni w okolicach Wyszkowa Śląskiego; • gleby gliniaste – gliny lekkie pylaste – występują w zwartych obszarach po obu stronach doliny Nysy Kłodzkiej. Tworzą tu silną mozaikę z innymi utworami gliniastymi i pylastymi. Na terenie MPZP występują gleby niskich klas bonitacyjnych. Wykształcone są jako role i pastwiska. Nie są wykorzystywane rolniczo. Świat przyrody Szatę roślinną na obszarze MPZP tworzy roślinność brzegowa Jeziora Nyskiego, zadrzewienia porastające skarpy brzegu, planowe nasadzenia drzew i krzewów na terenach zurbanizowanych i roślinność rozwijająca się spontanicznie (zbiorowiska trawiaste) na terenach niezagospodarowanych. Dane dotyczące przestrzennego rozmieszczenia chronionych gatunków roślin, zwierząt i grzybów, zawarte są w następujących opracowaniach: „Opracowanie ekofizjograficzne obszaru wiejskiego gminy Nysa” (dr K. Badora, Ecosystem Projekt, Nysa 2004 r.) oraz „Walory przyrodnicze miasta i gminy Nysa. Ze szczególnym uwzględnieniem terenów Parku Miejskiego” (praca zb., Katedra Ochrony Powierzchni Ziemi Uniwersytet Opolski, Opole 1999 r.). Jak wynika z wymienionych opracowań (w tym z mapy rozmieszczenia roślin chronionych i rzadkich oraz ostoi flory gminy Nysa opracowanej przez S. Nowaka oraz rozmieszczenia stanowisk wybranych gatunków rzadkich ptaków chronionych w gminie Nysa), na terenie MPZP nie występują chronione gatunki roślin, zwierząt (za wyjątkiem ptaków, których miejscem występowania jest Jezioro Nyskie) i grzybów. Nie wyszczególniono również wartościowych siedlisk przyrodniczych. Prawne formy ochrony przyrody Otmuchowsko - Nyski Obszar Chronionego Krajobrazu Obszar chronionego krajobrazu obejmuje tereny chronione ze względu na wyróżniający się krajobraz o zróżnicowanych ekosystemach, wartościowe ze względu na możliwość zaspokajania potrzeb związanych z turystyką i wypoczynkiem lub pełnioną funkcją korytarzy ekologicznych. Opisywany OCHK obejmuje całą powierzchnię planu miejscowego. Obszar ten objęto ochroną na mocy uchwały nr XXIV/193/88 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu z dnia 26 maja 1988 roku na powierzchni całkowitej 11785,3 ha. Otmuchowsko - Nyski Obszar Chronionego Krajobrazu obejmuje dwa zbiorniki zaporowe (Jezioro Otmuchowskie i Jezioro Nyskie) oraz tereny bezpośrednio do nich przyległe. Jest to trzeci co do wielkości OCHK w województwie opolskim. Celem powołania tej formy ochrony przyrody było utrzymanie w nim wysokich walorów krajobrazowych dla rekreacji i turystyki, a zwłaszcza ochrona terenów, które stanowią ostoje dla ptactwa wodnego i błotnego. 8 Do osobliwości florystycznych Otmuchowsko - Nyskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu zaliczyć można występującego tu na jedynym w Polsce stanowisku wątrobowca. Poza tym rosną tutaj: kruszczyk szerokolistny i goryczka wąskolistna. Badania florystyczne przyniosły także ciekawe odkrycia bardzo rzadkich w Polsce zbiorowisk namuliskowych z ginącymi gatunkami: namulnikiem brzegowym, ponikłem jajowatym, ciborą brunatną i turzycą ciborowatą. Brzegi i okolice zbiorników wodnych pozbawione są roślinności drzewiastej. Jedynie strefę tak zwanej cofki porastają łozowiska i zarośla łęgowe. Najwartościowszą grupą zwierząt omawianego obszaru są ptaki. Teren ten jest miejscem postoju i koncentracji przelotnych ptaków wodnych i błotnych. Obszar Natura 2000 OSO „Jezioro Nyskie” PLB 160002 Za obszar Natura 2000 uznaje się obszar specjalnej ochrony ptaków, specjalny obszar ochrony siedlisk lub obszar mający znaczenie dla Wspólnoty, utworzony w celu ochrony populacji dziko występujących ptaków lub siedlisk przyrodniczych lub gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty Europejskiej. Podstawą prawną tworzenia sieci Natura 2000 jest dyrektywa Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 roku w sprawie ochrony dzikich ptaków i dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 roku w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, które zostały transponowane do polskiego prawa, głównie do ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody. Przez teren planu przebiega północna granica obszaru. Znajduje się on na terenie zbiornika zaporowego na Nysie Kłodzkiej. Zbiornik otaczają wzgórza, w większości użytkowane rolniczo. W zachodniej części zbiornika znajduje się kilka sztucznie utworzonych wysp (powstałych w wyniku eksploatacji żwiru). Południowy i zachodni brzeg zajmują zarośla wierzbowe i słabo rozwinięta roślinność wodna. Wahania poziomu wody w zbiorniku są znaczne. Przy niskim stanie wody brzegi stają się urozmaicone – pojawiają się zatoki, wysepki i wypłycenia. Na terenie ostoi stwierdzono występowanie co najmniej 15 gatunków ptaków migrujących z Załącznika I Dyrektywy Rady 79/409/EWG. Ostoja jest ważnym miejscem dla migrujących kaczek Anatidae, zwłaszcza w okresie jesiennym i zimowym (do 60000 osobników) oraz dla siewkowych Charadrii na jesiennym przelocie. Gniazduje tu powyżej 1% populacji krajowej mewy czarnogłowej. Stosunkowo wysoką liczebność osiąga rybitwa rzeczna. W okresie wędrówek występuje co najmniej 1% populacji szlaku wędrówkowego gęsi zbożowej i krzyżówki; stosunkowo duże koncentracje osiąga: czapla biała, łęczak. Biegus malutki, biegus zmienny, brodziec piskliwy, cyraneczka, czajka, kulik wielki, kwokacz, siewnica; ptaki wodno-błotne występują w koncentracjach powyżej 20000 osobników (do 60000) zarówno w okresie wędrówki jak i zimowania. Zagrożenie stanowi gwałtowne napełnianie zbiornika, eliminujące lub ograniczające żerowiska i miejsca odpoczynku ptaków. Dla obszaru został ustanowiony plan zadań ochronnych zgodnie z Zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Opolu nr 40/13 z dnia 3 grudnia 2013 r. w sprawie ustanowienia planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Zbiornik Nyski PLB160002. W toku prac nad planem zadań ochronnych zweryfikowano informacje o obszarze Natura 2000 oraz zidentyfikowano następujące przedmioty ochrony: • A039 gęś zbożowa Anser fabalis • A053 krzyżówka Anas platyrhynchos • A142 czajka Vanellus vanellus • A145 biegus zmienny Calidris alpina • A149 biegus malutki Calidris minuta 9 • • • • • A160 kulik wielki Numenius arquata A176 mewa czarnogłowa Larus melanocephalus A179 śmieszka Larus ridibundus A193 rybitwa rzeczna Sterna hirundo A195 rybitwa białoczelna Sternula albifrons W ramach prac nad projektem planu ochrony dokonano oceny stanu poszczególnych siedlisk przyrodniczych i gatunków oraz zidentyfikowano zagrożenia, istniejące i potencjalne, dla poszczególnych przedmiotów ochrony. W odniesieniu do gęsi zbożowej jest nim płoszenie przez człowieka odpoczywających w obrębie zbiornika ptaków w trakcie sezonowych migracji. Dla krzyżówki, czajki, biegusa malutkiego, biegusa zmiennego oraz kulika wielkiego najistotniejszym zagrożeniem jest zbyt wysoki poziom wody w zbiorniku Nyskim w okresie letnim i jesiennym, co skutkuje niedostateczną powierzchnią błotnistego dna zbiornika. Drugim istotnym zagrożeniem dla tych gatunków (krzyżówka, czajka, biegus malutki, biegus zmienny, kulik wielki) jest płoszenie przez człowieka żerujących i odpoczywających ptaków. W odniesieniu do mewy czarnogłowej, śmieszki, rybitwy rzecznej i rybitwy białoczelnej najistotniejsze zagrożenia dotyczą: podnoszenia poziomu wody w okresie odbywania lęgów przez ptaki (kwiecień – czerwiec), co grozi zalewaniem gniazd, zarastanie wysp przez krzewy i drzewa (w przypadku rybitw również zarastanie przez trawy piaszczysto-żwirowych fragmentów wysp). Inne zagrożenia wpływające na stan tych gatunków związane są z płoszeniem przez człowieka ptaków na wyspach i piskląt przy wyspach oraz zabijaniem piskląt i ptaków dorosłych na wyspach przez ssaki drapieżne. Płoszenie ptaków generuje również obecność psów wyprowadzanych przez ludzi, zwłaszcza w granicach lub sąsiedztwie miast: Nysy i Otmuchowa. Przed przystąpieniem do określania działań ochronnych zidentyfikowano ich cele. Najistotniejsze dla osiągania właściwego stanu liczebności populacji oraz szans zachowania przedmiotów ochrony jest udostępnienie powierzchni siedlisk umożliwiającej przystępowanie ptakom do lęgów lub zatrzymywanie się w trakcie migracji. W warunkach zbiornika zaporowego związane jest to przede wszystkim ze sposobem gospodarowania wodą. Potencjalna powierzchnia siedliska pozostaje przy tym stała, gdyż zależy od parametrów technicznych zbiornika. Dla poszczególnych przedmiotów ochrony w obszarze zaplanowano odpowiednie działania ochronne. Przyjęto przy tym, że sposób gospodarowania wodą w okresie modernizacji zbiornika (od 2012 r. do I połowy 2016 r.) został uregulowany odrębnymi przepisami, tj. określony w decyzji Marszałka Województwa Opolskiego nr DOŚIII.7322.62.2011.AK z dnia 13.01.2012 r. i nie zachodzi konieczność określania w planie zadań ochronnych działań związanych z modyfikacją sposobu gospodarowania wodą. Z kolei w projekcie kolejnej instrukcji gospodarowania wodą dla zbiornika wodnego Nysa, w przypadku czajki, biegusa malutkiego, biegusa zmiennego, kulika wielkiego i przelotnej populacji śmieszki, za zasadne uznano uwzględnienie zapisu mającego zapewnić możliwość odsłaniania żerowisk w okresie od trzeciej dekady czerwca do trzeciej dekady października, w normalnych warunkach użytkowania zbiornika określonych w tej instrukcji (tj. m.in. w warunkach innych niż zagrożenie powodzią i powódź czy susza) poprzez dążenie do stopniowego obniżania lustra wody w zbiorniku. Optymalnym rozwiązaniem w tym zakresie będzie zastosowanie cykli obniżania wody: obniżenie o ok. 20÷40 cm w ciągu około 1 tygodnia (najlepiej w ciągu 4 dni), a następnie utrzymanie względnie stałego poziomu (± 10 cm) przez okres około 1,5÷2,5 tygodnia. W celu zmniejszenia ryzyka utraty lęgów mewy czarnogłowej, śmieszki, rybitwy rzecznej oraz rybitwy białoczelnej za konieczne uznano uwzględnienie w projekcie kolejnej instrukcji gospodarowania wodą dla zbiornika wodnego Nysa zapisu gwarantującego utrzymywanie w okresie od trzeciej dekady marca do trzeciej 10 dekady czerwca, w normalnych warunkach użytkowania zbiornika określonych w tej instrukcji, poziomu piętrzenia nie wyższego niż osiągniętego na początku tego okresu. W tym samym celu zaplanowano także zakładanie płotków pod napięciem przeciw drapieżnikom penetrującym wyspy oraz ustawienie tablic informujących o zakazach obowiązujących w stosunku do chronionych gatunków ptaków. W celu utrzymania powierzchni siedlisk lęgowych mewy czarnogłowej, śmieszki, rybitwy rzecznej oraz rybitwy białoczelnej przewidziano również usuwanie krzewów i drzew oraz coroczne koszenie traw na wybranych wyspach stanowiących siedliska lęgowe tych gatunków. W odniesieniu do gęsi zbożowej, krzyżówki, czajki, biegusa malutkiego, biegusa zmiennego, kulika wielkiego i przelotnej populacji śmieszki ustalono również, iż konieczny jest montaż odpowiednich szlabanów ograniczających wjazd pojazdami silnikowymi na teren czaszy zbiornika oraz posadowienie tablic informujących o zakazie wyprowadzania psów i o zakazach obowiązujących w stosunku do chronionych gatunków ptaków, które stanowią działania ograniczające niepokojenie ptaków w obrębie żerowisk i miejsc odpoczynku. W zarządzeniu uwzględniono także działania dotyczące monitoringu stanu przedmiotów ochrony. Oparto je na metodyce opracowanej przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska na potrzeby Państwowego Monitoringu Środowiska, a w przypadku braku opracowania ww. metodyki, zaproponowano zbliżoną (ekspercką), która będzie wykorzystywana do czasu opracowania ogólnokrajowych wytycznych przez GIOŚ. Monitoring realizacji celów działań ochronnych oparty będzie na wynikach monitoringu stanu ochrony poszczególnych przedmiotów ochrony. W trakcie prac nad planem nie zidentyfikowano potrzeby uzupełnienia stanu wiedzy o przedmiotach ochrony i uwarunkowaniach ich ochrony. Nie zidentyfikowano również potrzeby ustanowienia planu ochrony dla tego obszaru oraz potrzeby określenia wskazań do zmian w istniejących studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, planach zagospodarowania przestrzennego województw oraz planach zagospodarowania przestrzennego morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej dotyczące eliminacji lub ograniczenia zagrożeń wewnętrznych lub zewnętrznych, niezbędnych dla utrzymania lub odtworzenia właściwego stanu ochrony siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony wyznaczono obszar Natura 2000. 2.2 Stan oraz tendencje przeobrażeń środowiska przyrodniczego Informacje o problemach środowiska istotnych z punktu widzenia projektu MPZP Istniejące problemy ochrony środowiska, istotne z punktu widzenia realizacji projektowanego dokumentu, to: - ochrona zasobów wód powierzchniowych i podziemnych przez właściwe kształtowanie gospodarki wodno-ściekowej (skanalizowanie terenów przeznaczonych pod zainwestowanie); - ochrona atmosfery poprzez ograniczenie szkodliwej emisji ze źródeł punktowych (użytkowanie instalacji grzewczych o wysokiej sprawności opartych o paliwa przyjazne środowisku). Powietrze atmosferyczne Wyróżnia się trzy główne grupy zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego. Należą do nich źródła komunalno-bytowe, transport drogowy oraz przemysł. 11 Źródła komunalno-bytowe, w głównej mierze odpowiedzialne są za podwyższone stężenia zanieczyszczeń, szczególnie pyłu zawieszonego, benzo(a)pirenu i dwutlenku siarki, w sezonie zimowym. Stosowanie w lokalnych kotłowniach i domowych piecach grzewczych niskosprawnych urządzeń i instalacji kotłowych, ich zły stan techniczny i nieprawidłowa eksploatacja oraz spalanie złej jakości paliw (zasiarczonych, zapopielonych i niskokalorycznych węgli, mułów węglowych, a także wszelkich odpadów z gospodarstw domowych), są głównym powodem tzw. niskiej emisji. Duża ilość źródeł wprowadzających zanieczyszczenia z kominów o niewielkiej wysokości sprawia, że zjawisko to jest bardzo uciążliwe, gdyż zanieczyszczenia gromadzą się wokół miejsca powstawania, a są to najczęściej obszary o zwartej zabudowie mieszkaniowej. Transport drogowy wpływa na całoroczny poziom tlenków azotu w powietrzu oraz podwyższony poziom pyłu zawieszonego PM10 i benzenu. Duże zanieczyszczenie powietrza występuje na skrzyżowaniach głównych ulic i dróg, przy trasach komunikacyjnych o dużym natężeniu ruchu biegnących przez obszary o zwartej zabudowie. Przyczyną nadmiernej emisji zanieczyszczeń ze środków transportu jest przede wszystkim zły stan techniczny pojazdów, ich nieprawidłowa eksploatacja, przestoje w ruchu spowodowane złą organizacją ruchu i zbyt małą przepustowością dróg. Źródłem zanieczyszczeń na przedmiotowym terenie jest transport samochodowy oraz niska emisja, która nasila się w miesiącach zimowych. Aktem prawnym regulującym dopuszczalne stężenia substancji w powietrzu jest Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu. Oceny i wynikające z nich działania odnoszone są do jednostek terytorialnych nazywanych strefami, obejmujących obszar całego kraju. Podział kraju na strefy został wprowadzony Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 2 sierpnia 2012 r w sprawie stref, w których dokonuje się oceny jakości powietrza. Według tego podziału, wydziela się opolską, w obrębie której znajduje się obszar planu. W strefie tej do oceny jakości powietrza przyjmuje się kryterium ochrony zdrowia ludzi oraz ochrony roślin. Analizy i oceny jakości powietrza dokonuje się na podstawie wyników pomiarów pozyskanych w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska. Na terenie województwa pomiary prowadzone są przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Opolu. Badania prowadzone są pod kątem zawartości dwutlenku siarki SO2, dwutlenku azotu NO2, tlenków azotu NOX, tlenku węgla CO, benzenu C6H6, ozonu O3, pyłu zawieszonego PM10, beenzo(a)pirenu oraz metali ciężkich: arsenu As, kadmu Cd, niklu Ni i ołowiu Pb. Wyniki badań stanowią podstawę do opracowania naprawczych programów ochrony powietrza mających na celu obniżenie stężeń szkodliwych substancji do dopuszczalnych poziomów. Program naprawczy zawiera analizę rozkładu i wielkości zanieczyszczeń oraz kierunki i zakres niezbędnych działań, które doprowadzą do przywrócenia obowiązujących norm na wytypowanych obszarach. Na podstawie klasyfikacji stref województwa opolskiego za rok 2013 według kryteriów ochrony zdrowia, strefa opolska, pod względem poziomów dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, tlenkiem węgla, benzenu, arsenu, kadmu, niklu i pyłu zawieszonego kwalifikuje się do klasy A, w której nie stwierdza się przekroczeń dopuszczalnych poziomów stężeń i zaleca się utrzymanie jakości powietrza na tym samym lub lepszym poziomie. Natomiast ze względu na zanieczyszczenie pyłem zawieszonym PM.2,5 i PM10, ozonem, a także benzo(a)pirenem strefa została zakwalifikowana do klasy C, co skutkuje koniecznością opracowywania programu ochrony powietrza. Na podstawie klasyfikacji stref województwa opolskiego według kryteriów dla ochrony roślin wskazane jest opracowanie programu ochrony powietrza w strefie opolskiej ze 12 względu na ponadnormatywne stężenia ozonu. Stężenia dwutlenku siarki oraz tlenków azotu nie były przekroczone i znalazły się w klasie A. Poziom zanieczyszczenia powietrza na terenach pozamiejskich uzależniony jest w dużym stopniu od napływu zanieczyszczeń z dużych zakładów energetycznych i przemysłowych zlokalizowanych zarówno na terenie kraju, jak i poza jego granicami. Zanieczyszczenia, emitowane z wysokich kominów, są przenoszone z masami powietrza na duże odległości i rozpraszane na znacznym obszarze, przyczyniając się do wzrostu zanieczyszczeń w rejonach oddalonych od źródeł emisji. Podstawowym zadaniem stacji „ekosystemowych”, badających poziom zanieczyszczeń na terenach rolnych, jest określenie stopnia narażenia roślin na zanieczyszczenia powietrza oraz dostarczanie informacji o ich transgranicznym przepływie. Jakość wód powierzchniowych Do najistotniejszych presji, jakim poddawane jest środowisko wodne, należy pobór wód oraz wprowadzanie do wód zanieczyszczeń. Lata dziewięćdziesiąte ubiegłego wieku przyniosły znaczne zmiany w sposobie gospodarowania wodą. Zużycie wody na potrzeby eksploatacyjne i straty w sieci osiągnęły minimalny poziom. Również od początku lat dziewięćdziesiątych obserwuje się spadek ilości ścieków przemysłowych i komunalnych wymagających oczyszczania. Systematycznie wzrasta ilość ścieków oczyszczanych w procesach z podwyższonym usuwaniem biogenów. Obok budowy nowych czy modernizacji istniejących oczyszczalni ścieków równolegle prowadzona jest rozbudowa sieci kanalizacyjnych. O ile jednak na terenie miast prawie cała ludność objęta jest zbiorowymi systemami odprowadzania ścieków to sanitacja terenów wiejskich w dalszym ciągu pozostaje dalece niewystarczająca. Podstawowym aktem prawnym określającym zasady gospodarowania zasobami wodnymi jest Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 roku wraz ze szczegółowymi przepisami wykonawczymi, tj. rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego jednolitych części wód powierzchniowych oraz rozporządzeniem z dnia 15 listopada 2011 r. w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych. Badania jakości wód prowadzi Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Opolu. Badania jakości wód prowadzi się w ramach monitoringu środowiska, na który składają się monitoring diagnostyczny, operacyjny i badawczy. Ocena stanu jakości wód powierzchniowych obejmuje: klasyfikację stanu ekologicznego (dotyczy wód naturalnych), klasyfikację stanu chemicznego, ocenę stanu wód, klasyfikację potencjału ekologicznego (dotyczy wód silnie zmienionych i sztucznych), oceny spełniania wymagań jakościowych wód powierzchniowych związanych z ich użytkowaniem wynikającym z warunków korzystania z wód regionu wodnego (ocena przydatności wód do określonych celów – np. do bytowania ryb w warunkach naturalnych lub ocena zagrożenia – dotyczy to wód wrażliwych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych). Badany obszar znajduje się w obrębie jednolitej części wód powierzchniowych (jcw) Nysa Kłodzka od oddzielenia się Młynówki Pomianowskiej do wypływu ze zb. Nysa. Ocenę wód przeprowadzono na podstawie badań w ramach monitoringu diagnostycznego i operacyjnego, w tym monitoringu obszarów chronionych, wykonanych w 2012 r. w punkcie pomiarowo-kontrolnym (ppk) Nysa Kłodzka-Stary Paczków oraz w trzech punktach zlokalizowanych na kaskadzie zbiorników na Nysie Kłodzkiej (Kozielno, Otmuchów, Nysa). Ppk Nysa Kłodzka-Stary Paczków objęty był monitoringiem operacyjnym, natomiast wszystkie 3 zbiorniki badane były w ramach monitoringu diagnostycznego. Stan wód jcw oceniono jako zły. O ocenie zadecydował umiarkowany potencjał ekologiczny jcw ze względu 13 na elementy biologiczne – flora III klasa (fitoplankton i fitobentos). Ocena potencjału ekologicznego w obszarach chronionych wykazała, że wody Nysy Kłodzkiej od oddzielenia się Młynówki Pomianowskiej do wypływu ze zb. Nysa nie spełniają wymagań dla wód przeznaczonych do bytowania ryb w warunkach naturalnych oraz nie spełniają wymogów dla obszarów chronionych wrażliwych na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi ze źródeł komunalnych w zakresie fitoplanktonu i fitobentosu. Potencjał ekologiczny obszarów chronionych – umiarkowany, ze względu na umiarkowany potencjał ekologiczny jcw. Ocena wód zbiorników zaporowych, Kozielno, Otmuchów, Nysa, przeprowadzona na podstawie wyników badań monitoringu diagnostycznego wskazuje na zły stan każdego z nich ze względu na umiarkowany potencjał ekologiczny. Stan chemiczny każdego zbiornika w kaskadzie został oceniony jako dobry. Ocena potencjału ekologicznego w obszarach chronionych, przeprowadzona dla każdego zbiornika osobno wskazuje, że nie były dla nich spełnione wymagania dla wod przeznaczonych do bytowania ryb oraz obszarów chronionych wrażliwych na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi ze źródeł komunalnych. Również ocena wskaźników bakteriologicznych, dla zbiorników kąpieliskowych – Otmuchowa i Nysy – wykazała, że ich wody nie spełniały wymagań w tym zakresie. Jakość wód podziemnych Badania chemizmu wód podziemnych w ramach monitoringu diagnostycznego i operacyjnego prowadzone są przez Państwowy Instytut Geologiczny w Warszawie. Ocena jakości wód wykonywana jest w oparciu o rozporządzenie Ministra środowiska z dnia 23 lipca 2008 roku w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych. W 2012 roku, na terenie województwa opolskiego, przeprowadzone zostały, w ramach monitoringu diagnostycznego wód podziemnych, badania w 42 punktach pomiarowych zlokalizowanych w 6 jednolitych częściach wód podziemnych (JCWPd), w tym 2 potencjalnie zagrożonych nieosiągnięciem do 2015 r. stanu dobrego (nr 116 i 128). Każdy z punktów zbadany został w zakresie 47 wskaźników. Ponadto w trzech punktach (640-Radomierowice, 641-Karłowiczki, 1867-Charbielin) wykonano oznaczenia 49 substancji organicznych. Próby do badań pobierano raz w roku. Oprócz ocen stanu chemicznego w okresie planowania gospodarowania wodami, przeprowadza się oceny stanu ilościowego wód podziemnych występujących w jednolitych częściach wód podziemnych. Oceny te sporządzone zostaną dla każdej jednolitej części wód podziemnych. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008 r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych ocenę stanu ilościowego wód podziemnych przeprowadza się przez ustalenie wielkości rezerw zasobów wód podziemnych jednolitej części wód podziemnych i interpretację wyników badań położenia zwierciadła wód podziemnych. Zarówno badania jak i oceny stanu wód podziemnych w zakresie elementów fizykochemicznych i ilościowych wykonuje państwowa służba hydrogeologiczna (art. 155a ust. 5 ustawy – Prawo wodne). Końcowym wynikiem oceny stanu jednolitych części wód podziemnych jest gorszy ze stanów: ilościowy lub chemiczny. Wyniki klasyfikacji wód badanych w 2012 r. w województwie opolskim w sieci krajowej, przeprowadzonej w oparciu o rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008 r. Zgodnie z tym rozporządzeniem, klasy jakości wód podziemnych I, II, III oznaczają dobry stan chemiczny, a klasy jakości wód podziemnych IV, V oznaczają słaby stan chemiczny. W gminie Nysa występują wody odpowiadające V klasie (wody złej jakości).Wskaźnik w granicach stężeń V klasy jakości określony został dla fluoru. 14 Klimat akustyczny Standardy jakości klimatu akustycznego zależą od funkcji i przeznaczenia terenu, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 roku w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Tabela 1). Tab. 1. Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku powodowane przez poszczególne grupy źródeł hałasu, z wyłączeniem hałasu powodowanego przez starty, lądowania i przeloty statków powietrznych oraz linie energetyczne, wyrażone wskaźnikami LDWN i LN, które to wskaźniki mają zastosowanie do prowadzenia długookresowej polityki w zakresie ochrony przed hałasem. Rodzaj terenu Strefa ochronna „A” uzdrowiska Tereny szpitali poza miastem Tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej Tereny zabudowy związanej ze stałym pobytem dzieci i młodzieży Tereny domów opieki społecznej tereny szpitali w miastach Tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i zamieszkania zbiorowego Tereny zabudowy zagrodowej Tereny rekreacyjno-wypoczynkowe Tereny mieszkaniowo-usługowe Tereny w strefie śródmiejskiej miast powyżej 100 tys. mieszkańców 2) Dopuszczalny długookresowy średni poziom dźwięku A w dB Pozostałe obiekty i działalność Drogi lub linie kolejowe1) będąca źródłem hałasu LDWN LN LDWN LN przedział czasu odniesienia równy wszystkim dobom w roku porom nocy dobom w roku porom nocy 50 45 45 40 64 59 50 40 68 59 55 45 70 65 55 45 Objaśnienia: 1) Wartości określone dla dróg i linii kolejowych stosuje się także dla torowisk tramwajowych poza pasem drogowym i kolei linowych. 2) Strefa śródmiejska miast powyżej 100 tys. mieszkańców to teren zwartej zabudowy mieszkaniowej z koncentracją obiektów administracyjnych, handlowych i usługowych. W przypadku miast, w których występują dzielnice o liczbie mieszkańców pow. 100 tys. mieszkańców, można wyznaczyć w tych dzielnicach strefę śródmiejską, jeżeli charakteryzuje się ona zwartą zabudową mieszkaniową z koncentracją obiektów administracyjnych, handlowych i usługowych. Na badanym obszarze identyfikuje się tereny chronione przed hałasem. Są to tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej oraz tereny zabudowy rekreacyjno-wypoczynkowej. Na terenie planu nie były prowadzone pomiary hałasu. Ocenia się, że drogi rozprowadzające ruch po przedmiotowym terenie cechuje niezbyt duże natężenie ruchu, które nie wpływa w sposób znaczący na klimat akustyczny terenów chronionych przed hałasem. Nie identyfikuje się źródeł emisji hałasu przemysłowego, kolejowego i lotniczego. Jakość gleb Wartości dopuszczalne stężeń związków w glebie lub ziemi zawarte są w Rozporządzeniu ministra środowiska z dnia 9 września 2002 w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi. Głównymi czynnikami zanieczyszczającymi gleby są metale ciężkie oraz wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne. Metale ciężkie zawarte w glebach mają jednak pochodzenie neogeniczne, tj. związane z naturalnym składem mineralogicznym i procesami hydrogeologicznymi, w mniejszym stopniu pochodzenia antropogenicznego. Zawartość w glebach mikroelementów takich jak: bor, miedź, cynk, molibden, mangan charakteryzuje się niskimi wartościami. 15 2.3. Ekofizjograficzne uwarunkowania zagospodarowania obszaru Przyszłe zagospodarowanie nie powinno stanowić źródła uciążliwości dla środowiska i powinno być realizowane przy uwzględnieniu następujących ograniczeń i uwarunkowań: - nie dopuszcza się realizacji przedsięwzięć powodujących degradację środowiska lub mogących pogorszyć jego jakość oraz jakość życia mieszkańców; - należy dążyć do eliminacji istniejących źródeł zanieczyszczeń powietrza (ograniczenie niskiej emisji poprzez zastosowanie proekologicznych i odnawialnych źródeł energii cieplnej); - w miarę możliwości należy chronić istniejący drzewostan; - zaleca się nasycenia obszarówzabudowanych zielenią wysoką i zastosowania jej do ukształtowania krajobrazu; - realizacja nasadzeń zieleni wysokiej powinna opierać się o gatunki drzew przystosowanych do istniejących warunków siedliskowych; - zaleca się ograniczyć antropopresję w rejonie brzegów jeziora, co umożliwi rozwój roślinności brzegowej; - należy dążyć do skanalizowania obszaru przed wprowadzaniem zabudowy; - zaleca się retencjonowanie czystych wód opadowych i wykorzystanie ich do nawadniania terenów zieleni; - należy respektować zasady zagospodarowania wynikające z położenia na obszarach chronionych. 2.4. Tendencje przeobrażeń przy braku realizacji MPZP W przypadku braku realizacji dokumentu będącego przedmiotem niniejszej prognozy, zagospodarowanie badanego obszaru odbywać się będzie na podstawie obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wsi Głębinów (uchwała Nr XXIV/219/2000 Rady Miejskiej w Nysie z dnia 24 marca 2000 r.). W planie tym zachowuje się istniejącą zabudowę mieszkaniową, letniskową, a także tereny usług. Istnieje możliwość zwiększenia terenów zabudowanych kosztem przestrzeni rolniczej. Przewiduje się utworzenie terenów zabudowy mieszkaniowej, pensjonatowej, a także usług z zakresu turystyki i wczasów. Nie następuje ingerencja w kształt Zbiornika Nyskiego. Przewiduje się zachowanie pasa zieleni parkowej obejmującego stromy brzeg jeziora. Zakres przestrzenny zmian i skala oddziaływań na środowisko w przypadku realizacji obowiązującego dokumentu będą zbliżone do tych, które opisywane są w niniejszej prognozie. 3. Analiza ustaleń planu i ocena zgodności z uwarunkowaniami ekofizjograficznymi W niniejszym rozdziale dokonano analizy rozwiązań funkcjonalno-przestrzennych zawartych w projekcie planu pod kątem zgodności z uwarunkowaniami określonymi w opracowaniu ekofizfograficznym, zgodności z przepisami ochrony środowiska oraz rozwiązań eliminujących lub ograniczających negatywny wpływ ustaleń planu na środowisko. W zakresie ochrony środowiska i działań minimalizujących potencjalny negatywny wpływ przyszłego zagospodarowania na środowisko, istotne są ustalenia dotyczące gospodarki wodno-ściekowej, pozyskiwania ciepła do ogrzewania budynków, wyznaczenia dopuszczalnych poziomów dźwięków w środowisku, a także możliwości kształtowania terenów zieleni. Projekt planu zakłada przeznaczenie części przestrzeni rolniczej na zabudowę oraz rozwój sieci infrastruktury technicznej i drogowej. Zgodnie z wymogami ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, wyłączenie gruntów z produkcji roślinnej będzie wymagać 16 uzyskania zgody na przeznaczenie gruntów na inne cele. Zmiana ta została zrealizowana na podstawie obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, w którym nie przewiduje się kontynuacji działalności rolniczej. Na terenie planu wprowadza się zakaz realizowania przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko oraz przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko z wyłączeniem sieci infrastruktury technicznej, dróg publicznych i łączności publicznej. Oprócz tego formułuje się ustalenie, że uciążliwości związane z podejmowanymi przedsięwzięciami (np. z zakresu emisji hałasu), powinny zamknąć się w granicach działki inwestora. W projekcie planu ustala się przestrzeń przewidzianą na urządzenie powierzchni biologicznie czynnej w obrębie działek budowlanych. Pozostawienie tej powierzchni jest istotne ze względu na potrzeby retencji wód opadowych i roztopowych przez podłoże. Jest to również przestrzeń mogąca zostać zagospodarowana zielenią. Oprócz tego zachowuje się większość terenów zielonych, w szczególności pas zieleni rosnącej na skarpie i w strefie brzegowej jeziora. Na terenie miejscowości stwarza się warunki dla wyposażenia terenów w systemy infrastruktury technicznej. Pobór wody odbywać się będzie za pośrednictwem istniejącej w gminie sieci wodociągowej. Na omawianym terenie nie planuje się więc budowy nowych ujęć wody. Wprowadza się obowiązek odprowadzania ścieków do sieci kanalizacyjnej, skąd trafiać będą do gminnej oczyszczalni ścieków. Takie ustalenia są korzystne dla zabezpieczenia wód powierzchniowych i podziemnych przed przenikaniem zanieczyszczonych wód. Wody opadowe i roztopowe będą gromadzone w obrębie działek budowlanych powierzchniowo, w studniach chłonnych lub zbierane do kanalizacji deszczowej. Wody zgromadzone na terenach zainwestowanych mogą być wykorzystane do celów gospodarczych. Zastrzega się, że gromadzone wody nie mogą powodować zmian wody w gruncie, a także nie mogą spływać na grunty sąsiednie. W celu ochrony stateczności zbocza, wprowadza się zakaz odprowadzania wód opadowych z połaci dachowych i powierzchni utwardzonych do studni chłonnych zlokalizowanych na terenie własnym inwestora, na obszarach znajdujących się w odległości mniejszej niż 30 m od górnej krawędzi skarpy od strony jeziora. W zakresie sposobu odprowadzania wód opadowych i roztopowych z terenów zabudowanych zastosowanie ma rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego. Zgodnie z art. 19 rozporządzenia, ścieki ujęte w szczelne, otwarte lub zamknięte systemy kanalizacyjne pochodzące z zanieczyszczonej powierzchni m.in. terenów przemysłowych, składowych, baz transportowych, dróg krajowych klasy G oraz parkingów o powierzchni powyżej 0,1 ha, wymagają podczyszczenia przed wprowadzeniem do wód lub do ziemi. Ma to szczególne znaczenie dla zachowania odpowiedniej jakości wód płynących i wód gruntowych. Ustalenia planu wprowadzają obowiązek pozyskiwania ciepła w oparciu o indywidualne rozwiązania przy zastosowaniu paliw płynnych i gazowych lub paliw stałych o niskim zasiarczeniu, które będą zapewniać niskie wskaźniki emisji gazów i pyłów. Takie rozwiązanie jest korzystne i pozwoli na ograniczenie szkodliwej emisji zanieczyszczeń do atmosfery. Gromadzenie i utylizacja odpadów odbywać się będzie zgodnie z polityką przyjętą przez władze gminy. W celu ochrony klimatu akustycznego, w planie ustala się maksymalne dopuszczalne poziomy dźwięku na terenach zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, mieszkaniowousługowej oraz rekreacyjno-wypoczynkowej. Objęcie tych terenów ochroną powinno pozwolić na zachowanie istniejącego, poprawnego stanu środowiska akustycznego. 17 Przy kościele znajduje się nieczynny cmentarz. Wokół cmentarzy wprowadza się strefy ochrony sanitarnej zgodnie z rozporządzeniem ministra gospodarki komunalnej z dnia 25 sierpnia 1959 r. w sprawie określenia, jakie tereny pod względem sanitarnym odpowiednie są na cmentarze. Cmentarz w Głębinowie jest zamknięty i nie wykonuje się tu pochówków. Nie zachodzi zatem potrzeba wyznaczania stref ochrony sanitarnej. Projekt planu został sporządzony zgodnie z przepisami ochrony środowiska. Z punktu widzenia uwarunkowań ekofizjograficznych nie ma większych przeszkód dla wprowadzania nowej zabudowy i zagospodarowania na przedmiotowym terenie. Podłoże geologiczne sprzyja posadawianiu budynków. Zabudowa wprowadzana będzie na terenach znajdujących się poza powierzchniami o dużym nachyleniu. Środowisko cechuje się poprawnym stanem, jest odporne na degradację i zachowuje zdolność do regeneracji. Niekorzystne z punktu widzenia środowiska jest zniszczenie części pokrywy glebowej oraz ograniczenie terenów biologicznie czynnych. Uznaje się, że wprowadzenie ekstensywnej zabudowy mieszkaniowej i rekreacyjno-wypoczynkowej w sąsiedztwie zbiornika Nysa zgodne jest z istniejącymi uwarunkowaniami. Projekt planu zgodny jest z polityką przestrzenną nakreśloną w „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Nysa”. Rodzaj oraz ilość zagrożeń dla środowiska, mogących wystąpić po uchwaleniu opisywanego dokumentu, jest trudna do oszacowania. Oddziaływanie planowanych inwestycji na środowisko uzależnione będzie od stopnia realizacji postanowień planu oraz charakteru wybranych przeznaczeń na poszczególnych terenach. 4. Przewidywany wpływ realizacji ustaleń projektu MPZP na środowisko 4.1 Analiza wpływu ustaleń planu na środowisko W niniejszym rozdziale dokonano analizy wpływu realizacji planu miejscowego na zasoby naturalne rozumiane jako poszczególne komponenty środowiska przyrodniczego i kulturowego. Według definicji zamieszczonej w Encyklopedii PWN (encyklopedia.pwn.pl), zasoby naturalne to „twory organiczne (rośliny, zwierzęta, ekosystemy) i nieorganiczne (atmosfera, wody, minerały), wykorzystywane przez człowieka w procesie produkcji i konsumpcji”. Oddziaływanie na świat przyrody i bioróżnorodność Planowane zmiany użytkowania terenów polegać będą na przekształceniu części przestrzeni rolniczej w zurbanizowaną. W przestrzeni obszaru planu pojawią się obszary zabudowane, a wraz z nimi tereny zieleni urządzonej. Wyposażenie terenów zurbanizowanych w powierzchnie zielone umożliwiają zapisy uchwały mówiące o obowiązku pozostawienia minimalnych powierzchni biologicznie czynnej w obrębie działek budowlanych. Zieleń ta jednak prawdopodobnie charakteryzować się będzie niewielkimi wartościami przyrodniczymi i będzie pełnić jedynie funkcje ozdobne. Na terenie planu zachowuje się zieleń porastającą skarpę i brzegi zbiornika. Są to tereny istotne dla utrzymania zróżnicowania biologicznego obszaru planu. Zachowuje się także zieleń cmentarną. Kształtowanie terenów zieleni na terenach zainwestowanych będzie zależeć od decyzji podejmowanych przez właścicieli działek. Ocena oddziaływania ustaleń planu na formy ochrony przyrody została przedstawiona w osobnym rozdziale. 18 Oddziaływanie na gleby i powierzchnię ziemi Realizacja postanowień planu spowoduje przekształcenie morfologii terenu na potrzeby wykopania fundamentów budynków. Pokrywa glebowa w miejscach sytuowania zabudowy oraz wykonania dróg zostanie zdjęta. W obrębie terenów przeznaczonych pod zabudowę planuje się obiekty o maksymalnej wysokości 10 m. Niewielkie budynki nie będą wymagały wykonania głębokich wykopów, dzięki czemu przekształcenia rzeźby terenu nie będą duże. Charakter ukształtowania terenu zostanie zachowany. Zwiększenie areału terenów zabudowanych i utwardzonych w pewnym stopniu obniży zdolności retencyjne podłoża. Ze względu na zachowanie zdolności chłonnej terenów, w planie miejscowym wprowadzono obowiązek zachowania części terenów w postaci powierzchni biologicznie czynnej. Oddziaływanie na powietrze atmosferyczne Na terenie planu przewiduje się wzniesienie budynków, które ogrzewane będą za pomocą indywidualnych systemów grzewczych. Jest to równoznaczne jest z pojawieniem się nowych emitorów zanieczyszczeń atmosferycznych. W trosce o jakość atmosfery, ustalenia planu miejscowego zakładają pozyskiwanie ciepła ze źródeł o niskim stopniu emisji. Przy zastosowaniu zawartych w projekcie uchwały planu zaleceń uznaje się, że oddziaływanie nowych emitorów zanieczyszczeń nie powinno wpłynąć ujemnie na jakość powietrza atmosferycznego na omawianym obszarze i terenach przyległych. Oddziaływanie na klimat lokalny Przyszłe zagospodarowanie terenu nie powinno wpłynąć w sposób istotny na klimat lokalny. Oddziaływanie na klimat akustyczny Klimat akustyczny na terenie planu w dalszym ciągu kształtowany będzie przez ruch samochodowy odbywający się istniejącymi drogami. Przyszłe zagospodarowanie będzie generować większy niż dotychczas ruch, jednak jego natężenie, ze względu na sposób zagospodarowania terenu (ekstensywna zabudowa, brak większych generatorów ruchu drogowego) nie powinno być wysokie. W planie wprowadzono ochronę klimatu akustycznego na terenach zabudowanych i rekreacyjnych, co jest zapisem korzystnym. Oddziaływanie na wody powierzchniowe i podziemne Na obszarze objętym planowanym zainwestowaniem przyjęto korzystne rozwiązania mające na celu ochronę stanu środowiska gruntowo-wodnego. Szczególne znaczenie w tym względzie mają zapisy wprowadzające obowiązek odprowadzania ścieków systemem kanalizacji, skąd trafiać będą do oczyszczalni ścieków. Ścieki pochodzące z terenu planu nie powinny zatem stanowić zagrożenia dla jakości wód powierzchniowych i podziemnych. Oddziaływanie na krajobraz, zabytki i dobra materialne Realizacja ustaleń planu oznaczać będzie zmiany w krajobrazie. Istniejąca przestrzeń terenów rolnych ulegnie przekształceniu w krajobraz ekstensywnej zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i usług turystycznych. Tereny te nawiązywać będą do istniejącej na terenie wsi zabudowy. W zakresie kształtowania krajobrazu oraz dla zachowania ładu przestrzennego 19 istotne znaczenie mają ustalania dotyczące ukształtowania zabudowy, sposobu rozmieszczenia obiektów w przestrzeni, a także wysokości budynków i obiektów budowlanych. W celu ochrony wartościowych elementów środowiska kulturowego wprowadza się ochronę konserwatorską wyznaczonych na rysunku planu stanowisk archeologicznych, a także zabytkowego kościoła. Oddziaływanie na ludzi Przewiduje się, że warunki zamieszkiwania po zrealizowaniu postanowień zmiany planu nie ulegną pogorszeniu. Emisje hałasu powodowanego przejazdami samochodów oraz emisje zanieczyszczeń do atmosfery nie powinny być na tyle duże, żeby negatywnie wpłynąć na jakość zdrowia mieszkańców. W planie przyjęto korzystne rozwiązania z zakresu ochrony środowiska terenów mieszkaniowych i rekreacyjno-wypoczynkowych. Opis oddziaływań o charakterze skumulowanym Potencjalne oddziaływania skumulowane obejmują emisję hałasu oraz emisje zanieczyszczeń gazowych i pyłowych do atmosfery. Hałas powodowany będzie transportem samochodowym na drogach obsługujących ruch w kierunku obszarów zainwestowanych oraz wewnątrz omawianego terytorium. Emisje zanieczyszczeń do atmosfery uwalnianych z grzewczych oraz transportu samochodowego nie powinny spowodować znaczącego zwiększenia stężenia szkodliwych substancji w powietrzu. Niemniej jednak wzrost ilości terenów zabudowanych na terenie gminy w przyszłości może powodować efekt kumulacji niekorzystnych presji na środowisko np. nadmierną emisję szkodliwych substancji do atmosfery. Będą to oddziaływania o charakterze stałym. 4.3. Analiza wpływu na formy ochrony przyrody Otmuchowsko - Nyski Obszar Chronionego Krajobrazu W rozporządzeniu Nr 0151/P/16/2006 Wojewody Opolskiego z dnia 8 maja 2006 r. w sprawie obszarów chronionego krajobrazu (Dz. Urz. Woj. Op., 2006, Nr 33, Poz. 1133), w odniesieniu do Otmuchowsko-Nyskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu określono szereg działań w zakresie czynnej ochrony ekosystemów lądowych (leśnych i nieleśnych) oraz wodnych. Ponadto sformułowano następujące zakazy: − realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu art. 51 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (po nowelizacji systemu prawnego, postępowanie w sprawie przedsięwzięć mogących oddziaływać na środowisko określa ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko); − lokalizowania obiektów budowlanych w pasie szerokości 100 m od linii brzegów rzek, jezior i innych zbiorników wodnych, z wyjątkiem urządzeń wodnych oraz obiektów służących prowadzeniu racjonalnej gospodarki rolnej, leśnej lub rybackiej, przy czym zakaz ten nie obowiązuje w odniesieniu do obszarów zwartej zabudowy miast i wsi określonych w studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, planach miejscowych i decyzjach lokalizacyjnych, gdzie dopuszcza się uzupełnienie zabudowy mieszkaniowej i usługowej, pod warunkiem wyznaczenia nieprzekraczalnej linii zabudowy od brzegów, zgodnie z linią występującą na przyległych działkach, a także działek przeznaczonych pod zabudowę wyznaczonych w 20 miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego lub decyzjach lokalizacyjnych, obowiązujących w dniu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia; − likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych, jeżeli nie wynikają one z potrzeby ochrony przeciwpowodziowej i zapewnienia bezpieczeństwa ruchu drogowego lub budowy, odbudowy, utrzymania, remontów lub naprawy urządzeń wodnych; − wydobywania do celów gospodarczych skał, w tym torfu oraz skamieniałości, w tym kopalnych szczątków roślin i zwierząt, a także minerałów; − dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli służą innym celom niż ochrona przyrody lub zrównoważone wykorzystywanie użytków rolnych i leśnych oraz racjonalna gospodarka wodna lub rybacka; − likwidowania naturalnych zbiorników wodnych, starorzeczy i obszarów wodno błotnych. Uznaje się, że realizacja postanowień planu miejscowego nie stoi w sprzeczności z powyższymi zakazami. Podkreśla się położenie terenu planu w obrębie OCHK i konieczność respektowania przepisów przytoczonego rozporządzenia. W planie wprowadzono zakaz realizowania przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko oraz przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, za wyjątkiem sieci infrastruktury technicznej, dróg publicznych i łączności publicznej. Realizacja przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko odnosi się do tych przedsięwzięć, co do których potrzebę sporządzenia raportu oddziaływania na środowisko stwierdza organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Na terenie OCHK obowiązuje zakaz lokalizowania obiektów budowlanych w pasie szerokości 100 m od linii brzegów rzek, jezior i innych zbiorników wodnych. Na rysunku planu miejscowego wprowadzono granicę linii brzegowej Zbiornika Wodnego Nysa. W strefie 100 m od linii brzegu jeziora projekt planu miejscowego nie wprowadza nowej zabudowy. Zachowuje się obecne zagospodarowanie, w tym obiekty położone przy jeziorze. Utrzymuje się ustalenia obowiązującego planu miejscowego (MPZP wsi Głębinów przyjęty uchwałą Nr XXIV/219/2000 Rady Miejskiej w Nysie z dnia 24 marca 2000 r.), zgodnie z którym dopuszcza się zabudowę mieszkaniową i usługową (w tym usług turystyki i rekreacji) na niezagospodarowanych terenach rolnych. Nie stoi to w sprzeczności z przywołanym zakazem, gdyż rozporządzenie Nr 0151/P/16/2006 Wojewody Opolskiego dopuszcza taką możliwość. W obrębie obszaru planu nie nastąpi likwidacja obszarów wodno-błotnych. Ustalenia planu nie ingerują w stan wód Jeziora Nyskiego, nie wprowadza się nowego zagospodarowania przy jego brzegu, przez co zbiornik chroniony jest przed nadmierną antropopresją. Zachowuje się jedynie istniejącą zabudowę usług turystycznych w południowej części terenu planu. Na terenie planu nie występują wskazane do ochrony naturalne zbiorniki wód i starorzecza. Brak jest również zadrzewień śródpolnych i przydrożnych. Za zadrzewienia nawodne można uznać pasma zieleni ciągnące się wzdłuż skarpy przy jeziorze. Zieleń ta znajduje się w obrębie terenu ZP i jest zachowana. Nie dopuszcza się tam zabudowy. Plan miejscowy nie stwarza ram dla realizowania przedsięwzięć polegających na wydobywaniu do celów gospodarczych skał, w tym torfu oraz skamieniałości, w tym kopalnych szczątków roślin i zwierząt, a także minerałów. Nie nastąpi również zmiana stosunków wodnych. 21 Obszar Natura 2000 „Zbiornik Nyski” Uznaje się, że realizacja ustaleń projektowanego dokumentu nie będzie wywierać negatywnego wpływu na przedmiot i cele ochrony obszaru Natura 2000. Granica ostoi przebiega przez południowe obrzeża planu miejscowego. Obejmuje teren zbiornika Nysa (teren oznaczony symbolem WS), fragment terenów zieleni (ZP) oraz obszary zurbanizowane (1UP – teren kościoła, 1KP – ciąg pieszy, 5KD- D - droga dojazdowa). Planowana zabudowa położona jest poza strefą zbiornika i nie ingeruje w miejsca przebywania ptaków. Jej charakter nie będzie powodować ich płoszenia. Na terenach planowanej zabudowy brak jest dogodnych siedlisk mogących tworzyć miejsca występowania gatunków ptaków związanych z jeziorem Nyskim. Zachowuje się strefę zieleni przy jeziorze, gdzie potencjalnie mogą zalatywać ptaki. Teren ten chroniony jest przed antropopresją. Plan miejscowy ingeruje się w przebieg granic zbiornika, ani nie zmienia stosunków wodnych. Zawiera korzystne ustalenia służące ochronie jakości wód powierzchniowych. Projekt omawianego dokumentu nie zawiera rozstrzygnięć mających wpływ na sposób gospodarowania wodami zbiornika, które są istotne dla utrzymania występujących na nim populacji ornitofauny. Uznaje się również, że postanowienia planu nie stoją na przeszkodzie dla realizacji planu zadań ochronnych. 4.4. Oddziaływanie miejscowego obszarem opracowania planu zagospodarowania przestrzennego poza Miejscowy plan zagospodarowania w nieznacznym stopniu będzie oddziaływał na środowisko poza jego granicami. Nie przewiduje się znacznego zwiększenia ilości produkowanych odpadów, ścieków oraz zwiększenia ilości pobieranej wody. Sposób odprowadzania ścieków oraz zbierania odpadów realizowany będzie zgodnie z polityką przyjętą przez władze gminy. Obciążenia nie będą przekraczały możliwości produkcyjnych zakładów dostarczających media, pojemności oczyszczalni ścieków i zakładów odbierających odpady. Uciążliwości związane ze wzrostem natężenia ruchu samochodowego będą stopniu odczuwalne na całej długości tras dojazdowych do obiektów umiejscowionych na obszarze planu, jednak nie będą one znaczące. 4.5. Informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko Transgraniczne oddziaływanie na środowisko, o którym mowa w art.51 ust.2, pkt 1d) ustawy z dnia 3 października 2008 o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oceniane jest w aspekcie granic międzynarodowych. Projekt planu nie zawiera rozstrzygnięć, ani nie stwarza możliwości, w wyniku których mogłoby wystąpić transgraniczne oddziaływanie na środowisko. Zagospodarowanie obszaru planu nie będzie oddziaływać na środowisko terenów położonych poza granicami kraju. 4.6. Kompleksowa ocena skutków wpływu ustaleń MPZP na środowisko przyrodnicze W celu otrzymania metodologicznej przejrzystości prognozy skutków ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na środowisko przyrodnicze i ułatwieniu jej odbioru, w prognozie dokonuje się klasyfikacji terenów pod kątem potencjalnych zmian stanu środowiska mogących wystąpić w wyniku realizacji planu. Zróżnicowanie podziału terenów przedstawiono na rysunku prognozy oraz w formie tabelarycznej (Tabele 2 i 3). 22 Tab. 2. Zróżnicowanie skutków oddziaływania na poszczególne elementy środowiska - tereny zieleni i wód powierzchniowych . Oddziaływanie pod względem: Oddziaływanie na: bezpośredni ości świat przyrody i bezpośrednie bioróżnorodnoś ć gleby i bezpośrednie powierzchnię terenu powietrze bezpośrednie atmosferyczne klimat lokalny bezpośrednie klimat bez znaczenia akustyczny okresu trwania częstotliw charakteru ości zmian zasięgu trwałości przekształc eń intensywności przekształceń długoterminowe stałe pozytywne miejscowe, lokalne odwracalne zauważalne długoterminowe stałe pozytywne miejscowe i lokalne odwracalne duże długoterminowe stałe pozytywne odwracalne duże długoterminowe stałe pozytywne miejscowe i lokalne miejscowe duże bez znaczenia stałe pozytywne miejscowe odwracalne bez znaczenia zauważalne wody bezpośrednie długoterminowe stałe pozytywne miejscowe i lokalne odwracalne zauważalne krajobraz i zabytki bezpośrednie długoterminowe stałe pozytywne miejscowe odwracalne zauważalne ludzi bezpośrednie długoterminowe stałe pozytywne miejscowe bez znaczenia zauważalne Tab. 3. Zróżnicowanie skutków oddziaływania na poszczególne elementy środowiska – tereny zabudowane, tereny dróg. Oddziaływanie pod względem: Oddziaływanie charakteru bezpośredniości okresu trwania częstotliwości zasięgu na: zmian miejscowe świat przyrody i bezpośrednie i długoterminowe stałe negatywne pośrednie i lokalne bioróżnorodność długoterminowe gleby i bezpośrednie i stałe negatywne miejscowe powierzchnię krótkoterminowe terenu długoterminowe bezpośrednie i stałe i miejscowe powietrze i negatywne wtórne chwilowe i lokalne atmosferyczne krótkoterminowe bez miejscowe bezpośrednie długoterminowe stałe klimat lokalny znaczenia i lokalne długoterminowe miejscowe, klimat bezpośrednie i stałe negatywne lokalne akustyczny krótkoterminowe trwałości intensywności przekształceń przekształceń nieodwracalne zauważalne nieodwracalne zauważalne możliwe do rewaloryzacji zauważalne częściowo odwracalne nieznaczne odwracalne zauważalne częściowo odwracalne nieznaczne pośrednie długoterminowe stałe negatywne miejscowe i lokalne krajobraz i zabytki bezpośrednie i pośrednie długoterminowe stałe pozytywne i negatywne miejscowe nieodwracalne zauważalne ludzi bezpośrednie i pośrednie długoterminowe stałe pozytywne miejscowe i lokalne zauważalne wody 23 częściowo odwracalne 5. Propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania Przewidywane metody analizy realizacji postanowień projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego pod kątem wpływu na środowisko mogą się odnosić do przestrzegania ustaleń dotyczących przeznaczenia terenu, ukształtowania zabudowy i zagospodarowania terenu, ustaleń dotyczących wyposażenia w infrastrukturę techniczną, ochrony i kształtowania środowiska i ładu przestrzennego, ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków. Skutki realizacji omawianego dokumentu podlegają badaniom w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska. Monitoring poszczególnych komponentów środowiska prowadzi Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Opolu, Państwowy Instytut Geologiczny, starosta powiatu nyskiego, zgodnie z ustawą z dnia z dnia 27 kwietnia 2001 r Prawo ochrony środowiska oraz ustawie z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne. Zgodnie z art. 55 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko organ opracowujący dokument (Burmistrz Miasta i Gminy Nysa) prowadzi monitoring skutków realizacji postanowień MPZP w zakresie oddziaływania na środowisko. Monitorowanie stanu środowiska i zmian w nim zachodzących powinno być realizowane w odniesieniu do terenów objętych planem, a także komponentów środowiska, które mogą być najbardziej podatne na negatywny wpływ powodowany realizacją omawianego dokumentu. W tym zakresie proponuje się objąć monitoringiem następujące komponenty środowiska: - klimat akustyczny na terenach chronionych przed hałasem - ocena poziomu hałasu wyrażona wskaźnikami mającymi zastosowanie do ustalania i kontroli warunków korzystania ze środowiska w odniesieniu do jednej doby: LAeq D – równoważny poziom dźwięku A dla pory dnia (rozumianej jako przedział czasu od godz. 6:00 do godz. 22:00), LAeq N – równoważny poziom dźwięku A dla pory nocy (rozumianej jako przedział czasu od godz. 22:00 do godz. 6:00), wyrażone w dB); - środowisko przyrodnicze na obszarach chronionych (cały teren planu) - kontrola zgodności zagospodarowania z dokumentami ustalającymi zasady zagospodarowania na terenach objętych ochroną prawną poprzez analizę zdjęć lotniczych, i bezpośrednią wizję w terenie majce na celu wykrycie niezgodności z ustalonym zagospodarowaniem np. nielegalnej zabudowy, składowisk odpadów itp. Monitoring ten może być również prowadzony w oparciu o wyniki badań przeprowadzonych w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska, a także innych badań wykonywanych w zależności od zapotrzebowania np. w przypadku pojawienia się skarg mieszkańców na uciążliwości prowadzonej działalności w oparciu o plan miejscowy. Częstotliwość przeprowadzania analiz powinna być uwarunkowana częstotliwością badania aktualności kierunków polityki przestrzennej, zawartych w planach, programach i studiach oraz w aktach prawa miejscowego. Zgodnie z art. 32 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym wyniki omawianych analiz powinny być przekazywane co najmniej raz w czasie trwania kadencji rady. Proponuje się zatem, aby analizy dotyczące ochrony środowiska były przeprowadzane również z taką częstotliwością. 6. Przedstawienie rozwiązań mających na celu zapobieganie, ograniczenie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko Zgodnie z art. 51 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, prognoza oddziaływania na środowisko zawiera rozwiązania 24 mające na celu zapobieganie i ograniczanie negatywnych oddziaływań na środowisko mogących być rezultatem realizacji projektowanego dokumentu. Uznaje się, że przyjęte w planie miejscowym rozwiązania nie będą powodować negatywnych oddziaływań o charakterze znaczącym na środowisko oraz jakość życia i zdrowie mieszkańców Gminy Nysa. Nie przedstawia się zatem dodatkowych rozwiązań mających na celu zapobieganie, ograniczenie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko. Opis rozwiązań mających na celu ograniczanie negatywnych skutków realizacji planu przedstawiono w rozdziale 3. Na etapie sporządzania projektu planu miejscowego rozważane były różne warianty rozwiązań, które dotyczyły m. in. problematyki komunikacji, sposobu rozmieszczenia obiektów w przestrzeni, ustalenia proporcji pomiędzy powierzchnią zabudowaną a powierzchnią biologicznie czynną, a także rozwiązań z zakresu systemów infrastruktury technicznej. Wszystkie rozważane koncepcje projektowe były analizowane pod kątem potencjalnego oddziaływania na środowisko. Poszczególne rozwiązania nie różniły się od siebie w zasadniczy sposób pod względem wpływu na środowisko. Ustalenia analizowanego planu miejscowego są wynikiem kompromisu pomiędzy wymogami ochrony środowiska i życia człowieka, a koniecznością rozwoju urbanistycznego i społecznego gminy. Zaprezentowane rozwiązania są zgodne z ustawodawstwem odrębnym, dokumentami planistycznymi obowiązującymi na terenie gminy i wykorzystują instrumenty planistyczne służące zrównoważonemu rozwojowi terenów podmiejskich. Ustalenia planu nie ingerują w tereny o wysokich walorach przyrodniczych i krajobrazowych i zawierają rozwiązania korzystne dla środowiska, dlatego prognoza nie prezentuje rozwiązań alternatywnych do proponowanych w planie uznając, że zaproponowane ustalenia są najkorzystniejsze dla środowiska w kontekście istniejących uwarunkowań i kierunków rozwoju gminy. 7. Informacje o celach ochrony środowiska ustanowionych na szczeblu międzynarodowym, krajowym i lokalnym oraz powiązania z innymi dokumentami Działania przewidziane w omawianym dokumencie w zakresie ochrony środowiska przyrodniczego oraz skutków oddziaływania kierunków jego zagospodarowania mają charakter lokalny jednak uwzględniają cele ochrony środowiska zawarte w dokumentach strategicznych opracowywanych na szczeblu krajowym, regionalnym i miedzynarodowych. Powiązania celów ochrony środowiska przytoczonych w tych dokumentach przedstawia Tabela 4. Tab. 4. Sposób uwzględnienia w projekcie omawianego dokumentu celów ochrony środowiska ustanowionych na szczeblu międzynarodowym, krajowym i lokalnym. Nazwa dokumentu Sposób, w jaki cel został uwzględniony w MPZP Cel ochrony środowiska Dokumenty rangi międzynarodowej i wspólnotowej Konwencja Genewska w sprawie transgranicznego zanieczyszczenia powietrza na dalekie odległości z 1979 r. wraz z II protokołem siarkowym z 1994 r. (Oslo) Konwencja Berneńska o ochronie dzikiej fauny i flory europejskiej oraz ich siedlisk naturalnych z 1979 r. Powstrzymanie przemieszczania się Zapisy dotyczące szkodliwych zanieczyszczeń na niskoemisyjnych dalekie odległości grzewczych − Ochrona roślin, zwierząt i siedlisk przyrodniczych − 25 stosowania mediów Zachowanie istniejących terenów zieleni przy zbiorniku Nyskim Ochrona przed nadmierną antropopresją jeziora Nyskiego będącego ostoją dla ptaków Konwencja Ramsarska o obszarach wodno – błotnych z 1971 r. ze zmianami w Paryżu (1982 r.) i Regina (1987 r.), – Dyrektywa 43/92 EEC z 21 maja 1992 r. (z późn. zm.) w sprawie ochrony siedlisk naturalnych oraz dzikiej fauny i flory – Dyrektywa 79/409/EWG z 2 kwietnia 1979 r. o ochronie ptaków, będąca podstawą tworzenia Europejskiej Sieci Ekologicznej NATURA 2000 − Dyrektywa Ramowej UE dotyczącej wody, przyjętej w 1997 r., − Dyrektywa 98/15/EC z 27 lutego 1998 r. dot. wprowadzania zanieczyszczeń do wód. Ochrona obszarów wodno-błotnych, w szczególności mających − znaczenie dla ptaków − Ochrona siedlisk i zwierząt (w tym ptaków) mających znaczenie dla utrzymania zróżnicowania biologicznego, tworzenie sieci obszarów Natura 2000 Ochrona zasobów wód powierzchniowych i podziemnych. Dążenie do osiągnięcia wysokiej jakości wód. Ochrona przed nadmierną antropopresją jeziora Nyskiego będącego ostoją dla ptaków Brak negatywnego oddziaływania na ekosystem jeziora (m.in. zapisy gwarantujące zachowanie dobrej jakości wód, zakaz podejmowania przedsięwzięć znacząco oddziałujących na środowisko). Uregulowanie gospodarki wodnościekowej (m.in. obowiązek odprowadzania ścieków sanitarnych do sieci kanalizacji). Dokumenty rangi krajowej − Polityka ekologiczna Państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do − roku 2016 Ekologizacja planowania przestrzennego i użytkowania terenu Ochrona przyrodniczokrajobrazowa najcenniejszych zasobów środowiska Krajowa strategia ochrony i umiarkowanego użytkowania Ochrona bioróżnorodności różnorodności biologicznej wraz z Programem działań Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych Krajowy Odpadami Plan Rozbudowa systemów oczyszczalni ścieków W trosce o kształtowanie ładu przestrzennego i zrównoważony rozwój przestrzeni rozdziela się obszary przeznaczone na zainwestowanie od terenów pełniących funkcje przyrodnicze. Podkreśla się położenie terenu planu na obszarach chronionych i respektuje zasady zagospodarowania podyktowane przepisami dot. ohrony przyrody. − Zachowanie istniejących terenów zieleni przy zbiorniku Nyskim − Ochrona przed nadmierną antropopresją jeziora Nyskiego będącego ostoją dla ptaków Rozwój sieci kanalizacji sanitarnej na planowanych terenach zabudowanych (nakaz odprowadzania ścieków sanitarnych do oczyszczalni). Gospodarki Zaplanowanie zintegrowanej gospodarki odpadami w kraju, w Sposób gromadzenia i utylizacji sposób zapewniający ochronę odpadami zgodnie z gminnym środowiska z uwzględnieniem planem gospodarki odpadami. obecnych i przyszłych możliwości technicznych, organizacyjnych 26 8. Streszczenie Wprowadzenie W rozdziale tym przedstawiono, podstawę prawną, cel, zakres i metodę opracowania prognozy. Podano listę wykorzystanej literatury. Rozdział ten zawiera również krótką charakterystykę projektu planu. Prognoza identyfikuje przewidywane zagrożenia dla środowiska, które mogą powstać na terenach znajdujących się w zasięgu oddziaływania wynikającego z realizacji ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (w skrócie MPZP). Celem projektu planu jest uporządkowanie zabudowy mieszkaniowej i usług turystycznych w rejonie miejscowości Głębinów, przy północnym brzegu Zbiornika Nyskiego. Na zabudowę przeznacza się część użytki rolne. Ustala się proporcje pomiędzy obszarami zabudowanymi i terenami zieleni, parametry dla sytuowania nowych obiektów, sposób zagospodarowania działek budowlanych. Ocena stanu i funkcjonowania środowiska oraz tendencje zmian przy braku realizacji MPZP Rozdział ten charakteryzuje środowisko terenu gminy, a także opisuje jego stan. Znajdują się tu informacje na temat uwarunkowań ekofizjograficznych, a także prognoza zmian w środowisku przy braku realizacji opisywanego dokumentu. Charakterystyka środowiska przyrodniczego Obszar planu znajduje się przy północnym brzegu jeziora Nyskiego, w sołectwie Głębinów, w gminie Nysa, powiecie nyskim, woj. opolskim. Jest w dużej mierze zabudowany. Tworzą go tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, usługowej i rekreacyjnej. Część terenu tworzą niezagospodarowane użytki rolne i zieleń porastająca skarpę przy jeziorze. Obszar cechuje duże zróżnicowanie wysokościowe. Brzeg jeziora jest stromy i obniżony w stosunku do terenów położonych na północ od zbiornika o kilkanaście metrów. Podłoże uformowane na stokach piaszczysto-żwirowych teras nadzalewowych i wysoczyzny wodnolodowcowej z glinami deluwialnymi. Panują tu dobre warunki dla zabudowy. Strefę jeziora tworzą utwory składające się namułów i mad, gdzie panują bardzo niekorzystne warunków gruntowo-geologiczne i gruntowo-wodne. Jezioro Nyskie jest sztucznym zbiornikiem wybudowanym na Nysie Kłodzkiej. Jego głównymi funkcjami są m.in. ochrona przeciwpowodziowa, zapewnienie wody pitnej dla Wrocławia, zapewnienie wody do celów żeglugowych na Odrze, rekreacja. Cały obszar planu znajduje się w obrębie Głównego Zbiornika Wód Podziemnych (GZWP) nr 338, określony jako „Subzbiornik Paczków – Niemodlin”, wymagający wysokiej ochrony (OWO). Nie występują tu strefy ochronne ujęć wody. Obszar planu nie jest zagrożony powodzią. Na terenie opracowania panują odpowiednie warunki przewietrzania, nasłonecznienia i korzystne dla gospodarki rolnej warunki nasłonecznienia. Takie warunki należy również uznać za sprzyjające zamieszkiwaniu. Podłoże glebowe na terenie gminy jest zróżnicowane. Dominują tu gleby autogeniczne reprezentowane przez czarnoziemy zdegradowane i gleby szarobrunatne, brunatne właściwe, brunatne kwaśne i płowe. Na terenie MPZP występują gleby niskich klas bonitacyjnych. Nie są wykorzystywane rolniczo. Szatę roślinną tworzy flora brzegowa Jeziora Nyskiego, zadrzewienia porastające skarpy brzegu, planowe nasadzenia drzew i krzewów na terenach zurbanizowanych i roślinność rozwijająca się spontanicznie (zbiorowiska trawiaste) na terenach 27 niezagospodarowanych. na terenie MPZP nie występują chronione gatunki roślin, zwierząt (za wyjątkiem ptaków, których miejscem występowania jest Jezioro Nyskie) i grzybów. Nie wyszczególniono również wartościowych siedlisk przyrodniczych. Prawne formy ochrony przyrody Cały obszar planu położony jest w obrębie Otmuchowsko-Nyskiego Obszaru Chronionego krajobrazu. Celem jego powołania jest utrzymanie w nim wysokich walorów krajobrazowych dla rekreacji i turystyki, a zwłaszcza ochrona terenów, które stanowią ostoje dla ptactwa wodnego i błotnego. Południowy skraj terenu planu zawiera się w obrębie obszaru specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 „Zbiornik Nyski”. Ostoja jest ważnym miejscem dla migrujących gatunków ptaków wodno-błotnych. Stan oraz tendencje przeobrażeń środowiska przyrodniczego Istniejące problemy ochrony środowiska, istotne z punktu widzenia realizacji projektowanego dokumentu, to zanieczyszczenie wód i emisja zanieczyszczeń atmosferycznych. Podstawowym źródłem zanieczyszczeń w gminie jest emisja z sektora komunalnobytowego, odpowiedzialna za emisję pyłu zawieszonego, benzo(a)pirenu i dwutlenku siarki, szczególnie w zimie. Oprócz tego istotnym źródłem zanieczyszczeń jest transport samochodowy, głównie w zakresie emisji tlenków azotu, pyłu zawieszonego PM10 i benzenu. Na terenie gminy nie prowadzono pomiarów zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego. Analiza jakości powietrza opiera się o badania prowadzone przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Opolu. Dane obejmują rok 2012 i odnoszą się do strefy opolskiej, zgodnie z podziałem ustanowionym w przepisach rozporządzenia w sprawie stref, w których dokonuje się oceny jakości powietrza. Na obszarze strefy nie zanotowano przekroczeń dopuszczalnych poziomów następujących substancji: dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, ołowiu, tlenku węgla oraz poziomu docelowego kadmu, arsenu, niklu. Przekroczenia odnotowano w odniesieniu do pyłu zawieszonego PM2,5, pyłu zawieszonego PM10, ozonu, benzenu oraz benzo(a)pirenu. Źródło zanieczyszczeń wód są rolnictwo i niedostatecznie rozwinięta sieć kanalizacji sanitarnej. Ocenę wód jeziora Nyskiego (w tym przepływającej przez nie Nysy Kłodzkiej) przeprowadzono w 2012 r. Stan wód oceniono jako zły. O ocenie zadecydował umiarkowany potencjał ekologiczny ze względu na elementy biologiczne. Wody te nie spełniają wymagań dla wód przeznaczonych do bytowania ryb w warunkach naturalnych oraz nie spełniają wymogów dla obszarów chronionych wrażliwych na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi ze źródeł komunalnych w zakresie fitoplanktonu i fitobentosu. W gminie Nysa występują wody odpowiadające V klasie (wody złej jakości – w skali 5-ciostopniowej).Wskaźnik w granicach stężeń V klasy jakości określony został dla fluoru. Ocenia się, że drogi rozprowadzające ruch po przedmiotowym terenie cechuje niezbyt duże natężenie ruchu, które nie wpływa w sposób znaczący na klimat akustyczny terenów chronionych przed hałasem. do których należą tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i tereny zabudowy rekreacyjno-wypoczynkowej. Badania jakości gleb obejmują występowanie skażenia metalami ciężkimi i wielopierścieniowymi węglowodorami aromatycznymi. Zawartość w glebach mikroelementów takich jak: bor, miedź, cynk, molibden, mangan charakteryzuje się niskimi wartościami. 28 Ekofizjograficzne uwarunkowania zagospodarowania obszaru W rozdziale opisano uwarunkowania dla planowanego zagospodarowania zawarto propozycje działań zmierzających do zachowania walorów przyrodniczych i krajobrazowych terenu planu. Tendencje zmian w środowisku w przypadku braku realizacji projektu MPZP W przypadku braku realizacji MPZP, zagospodarowanie badanego obszaru odbywać się będzie na podstawie obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wsi Głębinów Zakres przestrzenny zmian i skala oddziaływań na środowisko w przypadku realizacji obowiązującego dokumentu będą zbliżone do tych, które opisywane są w niniejszej prognozie. Analiza ustaleń planu i ocena zgodności z uwarunkowaniami ekofizjograficznymi W rozdziale tym dokonano analizy rozwiązań funkcjonalno-przestrzennych zawartych w projekcie uchwały pod kątem zgodności z uwarunkowaniami ekofizfograficznymi, zgodności z przepisami ochrony środowiska oraz rozwiązań eliminujących lub ograniczających negatywne wpływy na środowisko. W zakresie ochrony środowiska wprowadzono korzystne ustalenia dotyczące gospodarki wodno-ściekowej, ochrony powietrza, klimatu akustycznego oraz miejsc przebywania ludzi. Do działań ograniczających negatywny wpływ na środowisko zalicza się: - nakaz odprowadzania ścieków do sieci kanalizacyjnej - stosowanie do ogrzewania przyjaznych środowisku mediów grzewczych - zachowanie części terenów postaci powierzchni biologicznie czynnej - zachowanie najcenniejszych terenów zieleni - ochrona klimatu akustycznego terenów zabudowy mieszkaniowej i rekreacyjnowypoczynkowych - ograniczenie uciążliwości do działki własnej inwestora. Uznano, że zaplanowane zagospodarowanie terenu planu zgodne jest z przepisami ochrony środowiska. Zapewnia właściwe wyposażenie terenów zabudowanych w infrastrukturę techniczna i drogową. Zagospodarowanie zgodne jest z istniejącymi uwarunkowaniami. Planowana zabudowa nie ingeruje w tereny zielone i wody zbiornika Nysa. Przewidywany wpływ realizacji ustaleń projektu MPZP na środowisko Analiza wpływu ustaleń planu na środowisko W rozdziale tym dokonano analizy wpływu ustaleń MPZP na poszczególne komponenty środowiska. Oddziaływanie na świat przyrody i bioróżnorodność Wprowadzenie nowej zabudowy spowoduje skurczenie się przestrzeni terenów biologicznie czynnych. Na nowych terenach powstaną założenia zieleni urządzonej o niewielkich wartościach przyrodniczych. Plan zachowuje najcenniejsze tereny zieleni w postaci zbiorowisk brzegowych zbiornika Nyskiego, a także zieleń na skarpie. 29 Oddziaływanie na gleby i powierzchnię ziemi W wyniku realizacji zabudowy nastąpi niewielka modyfikacja przypowierzchniowej warstwy terenu. Nastąpi likwidacja pokrywy glebowej. Zwiększenie areału terenów zabudowanych i utwardzonych w pewnym stopniu obniży zdolności retencyjne podłoża. Oddziaływanie na powietrze atmosferyczne Nowa zabudowa stanowić będzie źródło niskiej emisji. Pan miejscowy zakłada wyposażenie tych obiektów w niskoemisyjne i przyjazne środowisku urządzenia grzewcze, co ograniczy szkodliwą emisję gazów i pyłów. Oddziaływanie na klimat lokalny Przyszłe zagospodarowanie terenu nie powinno wpłynąć w sposób istotny na klimat lokalny. Oddziaływanie na klimat akustyczny Klimat akustyczny na terenie planu w dalszym ciągu kształtowany będzie przez ruch samochodowy. Przyszłe zagospodarowanie będzie generować większy niż dotychczas ruch, jednak jego natężenie nie powinno być wysokie. Oddziaływanie na wody powierzchniowe i podziemne Na obszarze planu przyjęto korzystne rozwiązania chroniące wody. Ścieki komunalne trafiać będą do kanalizacji sanitarnej, co powinno zapobiec przedostawaniu się zanieczyszczeń do środowiska. Oddziaływanie na krajobraz, zabytki i dobra materialne Zmiany w krajobrazie polegać będą na likwidacji terenów niezagospodarowanych i rolnych, a następnie utworzenie w ich obrębie terenów zabudowanych. Nowa zabudowa będzie nawiązywać do istniejącej. Oddziaływanie na ludzi Warunki zamieszkiwania po zrealizowaniu postanowień zmiany planu nie ulegną pogorszeniu. Opis oddziaływań skumulowanych Oddziaływania skumulowane będą obejmować emisje zanieczyszczeń gazowych i pyłowych, a także hałasu do otoczenia. Analiza wpływu na formy ochrony przyrody Nie przewiduje się wystąpienia negatywnego wpływu na Otmuchowsko-Nyski Obszar Chronionego Krajobrazu i obszar Natura 2000 „Zbiornik Nyski”. Projekt planu miejscowego nie stoi w sprzeczności z zakazami ustalonymi w rozporządzeniu wojewody opolskiego określającym zasady zagospodarowania w obrębie Obszaru. Oddziaływanie miejscowego planu poza obszarem opracowania Zagospodarowanie przyjęte w MPZP nie będzie powodować znaczących oddziaływań poza ustalonymi granicami. Informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko Nie stwierdza się występowania takiego oddziaływania. 30 Kompleksowa ocena skutków wpływu ustaleń projektu MPZP na środowisko W zależności od potencjalnego wpływu na środowisko dokonano podziału poszczególnych obszarów funkcjonalno-przestrzennych na grupy o zróżnicowanym wpływie na środowisko. Ich przestrzenne rozmieszczenie przedstawiono na rysunku prognozy a wpływ na środowisko zestawiono w formie tabelarycznej. Metody analizy realizacji postanowień projektu zmiany Studium W rozdziale tym przedstawiono sposób realizacji analizy wpływu planu miejscowego na środowisko oraz ich zakres. W tym zakresie powinny być wykonywane okresowe przeglądy zainwestowania obszaru i realizacji dokumentów planistycznych, realizowane przez administrację samorządową. Badania stanu środowiska prowadzone będą w ramach państwowego monitoringu środowiska (m.in. przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska). Zaproponowano monitoring następujących komponentów środowiska: - klimatu akustycznego na terenach chronionych przed hałasem – za pomocą wskaźników wyrażonych w decybelach dB: LAeq D (równoważny poziom dźwięku A dla pory dnia) i LAeq N (równoważny poziom dźwięku A dla pory nocy); - środowiska przyrodniczego na obszarach chronionych - kontrola zgodności zagospodarowania z dokumentami ustalającymi zasady zagospodarowania na terenach objętych ochroną prawną poprzez analizę zdjęć lotniczych, i bezpośrednią wizję w terenie majce na celu wykrycie niezgodności z ustalonym zagospodarowaniem np. nielegalnej zabudowy, składowisk odpadów itp. Przedstawienie rozwiązań mających na celu zapobieganie, ograniczenie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko Uznano przyjęte w projekcie planu rozwiązania chroniące środowiska za wystarczające. Nie zaproponowano dodatkowych zapisów mających na celu ograniczenie negatywnych oddziaływań na środowisko. Nie zaproponowano również rozwiązań alternatywnych do przyjętych w projekcie planu. Analiza i ocena celów ochrony międzynarodowym, wspólnotowym i projektowanego dokumentu środowiska ustanowionych na krajowym istotnych z punktu szczeblu widzenia W rozdziale tym przeanalizowano powiązania projektu MPZP z dokumentami takimi jak plany, programy i polityki, a także opisano w jaki sposób uwzględniono cele ochrony środowiska. 31
