Kazusy do ćwiczeń dotyczących spółek handlowych

Transkrypt

Kazusy do ćwiczeń dotyczących spółek handlowych
KAZUSY DO ĆWICZEŃ DOTYCZĄCYCH SPÓŁEK HANDLOWYCH
dr Bartłomiej Gliniecki
FIRMA PRZEDSIĘBIORCY
1.
Konstrukcja firmy. Dwóch przedsiębiorców zawarło na piśmie umowę rozpoczynającą się w taki sposób:
„Umowa zawarta w dniu 6 września 2011 r. pomiędzy „PHU Marex” z siedzibą w Olsztynie, ul. Akacjowa 1 a „Best
Cars” Gdańsk, ul. Pomidorowa 7 o następującej treści ...”
Co na tej podstawie można powiedzieć o podmiotowości przedsiębiorców zawierających tę umowę?
Czy ten fragment umowy został poprawnie sformułowany?
2.
Wyłączność firmy. Założyciele spółki akcyjnej złożyli wniosek do sądu o rejestrację spółki pod firmą „Orlean
Spółka akcyjna”. Przedmiotem działalności spółki miałoby być m.in. produkcja i sprzedaż paliw.
Czy firma tej spółki mogłaby wprowadzać w błąd osoby trzecie?
Czy sąd powinien wpisać taką spółkę do rejestru?
Co, gdyby przedmiotem działalności spółki miałoby być świadczenie usług turystycznych na obszarze całej Polski?
Co, gdyby z wnioskiem wystąpiła spółka „Orlean spółka z o.o.”?
3.
Firma przedsiębiorcy-osoby fizycznej. Pewien przedsiębiorca chciałby prowadzić działalność gospodarczą pod
firmą „Jacek Barański – Fundacja Jana Kaczmarka”. Uzasadnia, że firma ta spełnia wymogi odpowiednich
przepisów, ponieważ zawiera jego imię i nazwisko, a ponadto inne, dowolnie wybrane określenia.
Czy przedsiębiorca pod taką firmą powinien zostać zarejestrowany?
4.
Prawdziwość firmy. Spółka działająca pod firmą „Helvetia sp. z o.o.” jest znanym producentem czekolady. Do
spółki dotarło żądanie, w którym pewna osoba domaga się zmiany przez spółkę jej firmy, ponieważ sugeruje
ona, że spółka jest producentem czekolady pochodzącej ze Szwajcarii. Tymczasem produkcja wyrobów spółki
odbywa się w zakładzie pod Tarnowem. Spółka „Helvetia sp. z o.o.” uważa żądanie za bezzasadne i nie zamierza
zmieniać firmy, pod która jest od lat znana na rynku.
Czy sąd powinien uwzględnić powództwo?
5.
Skrót firmy. Do rejestru przedsiębiorców wpisana została spółka pod firmą „Polski Związek Ubezpieczycieli
Spółka Akcyjna”, prowadząca działalność ubezpieczeniową. Zaczęła reklamować swoją działalność pod hasłem
„Ubezpiecz się w PZU”, co miało wskazywać na skrót firmy spółki. Największy polski ubezpieczyciel (Powszechny
Zakład Ubezpieczeń S.A.) wystąpił przeciw tej spółce z pozwem o naruszenie prawa do firmy i zażądał
zaniechania dalszych naruszeń jej prawa do firmy i złożenia odpowiedniego oświadczenia w dzienniku
„Rzeczpospolita”.
Czy sąd powinien uwzględnić powództwo?
Kazusy do ćwiczeń dotyczących spółek handlowych, dr B. Gliniecki
Wydział Prawa i Administracji | Uniwersytet Gdański
Strona 1 z 9
6.
Odszkodowanie za firmę wprowadzającą w błąd. Spółka prowadzi działalność pod firmą „Zielona Polana sp. z
o.o.”. Przeciwko spółce z pozwem wystąpiła Anna Barańska, żądając od spółki zmiany firmy na inną i wypłaty
odszkodowania. Powódka argumentuje, że spółka produkuje odzież i nie ma żadnego związku z jakąkolwiek
zieloną polaną, wobec czego jej firma wprowadza w błąd.
Czy firma spółki wprowadza w błąd?
Czy sąd powinien uwzględnić powództwo?
Czy AB może żądać zmiany przez spółkę jej firmy?
Czy AB może żądać wypłaty odszkodowania?
7.
Firma spółki jawnej. Spółka jawna ma trzech wspólników: Adama Kołka, Roberta Krajewskiego oraz Agropol sp.
z o.o. Wspólnicy chcieliby, żeby spółka działała pod firmą Delikatesy Cymes spółka jawna.
Czy ta spółka mogłaby działać pod taką firmą?
PROKURA
1.
Zakres prokury. Prokurent reprezentuje przed sądem spółkę, która pozwała inną spółkę o zapłatę 10.000 zł. W
trakcie procesu strony zawarły ugodę, na podstawie której spółka pozwana ma zapłacić powódce 6.500 zł.
Wspólnicy spółki-powódki uważają, że ugoda jest nieważna, ponieważ nie upoważnili prokurenta do jej
zawarcia. Instruowali prokurenta, że nie ma się godzić na żadne ugody, które nie doprowadziłyby do uzyskania
przez powódkę przynajmniej 10.000 zł.
Czy zawarta ugoda jest ważna?
2.
Forma i zakres prokury. Prokurent spółki wpisany jest do KRS-u. Legitymując się odpisem z KRS prokurent
przystąpił do zawarcia umowy, w której reprezentowana przez niego spółka miała kupić nieruchomość.
Sprzedający zakwestionował umocowanie prokurenta wskazując, że powinien dysponować pełnomocnictwem
udzielonym w formie aktu notarialnego.
Czy prokurent może reprezentować spółkę przy zawarciu takiej umowy?
3.
Wpis prokury do rejestru. Wspólnicy spółki jawnej powołali prokurenta, a następnie złożyli wniosek o wpisanie
go do KRS-u. O powołaniu prokurenta dowiedziała się osoba, która zawarła jakiś czas temu umowę ze spółką.
Postanowiła złożyć na ręce prokurenta oświadczenie o odstąpieniu od zawartej ze spółką umowy.
Czy może tego skutecznie dokonać przed wpisaniem prokurenta do KRS-u?
4.
Prokura łączna (1). Spółka ustanowiła 3 prokurentów zaznaczając, że do reprezentowania spółki potrzebne jest
ich współdziałanie. Dwaj z prokurentów podpisali się pod umową zawartą przez nich w imieniu spółki.
Kontrahent spółki nie chciał czekać na trzeciego prokurenta i uznał, że skoro dwóch z trzech podpisało, to
decyzja trzeciego prokurenta nie ma znaczenia dla ważności umowy.
Czy umowa jest ważna?
5.
Prokura łączna (2). Spółka może być reprezentowana przez 2 prokurentów działających łącznie. Mieli oni
zawrzeć umowę. Ponieważ jeden z prokurentów zachorował i nie mógł pojechać na negocjacje, udzielił
drugiemu z prokurentów pełnomocnictwa na piśmie upoważniając go do zawarcia tej umowy na warunkach
wynegocjowanych przez obecnego prokurenta.
Czy jeden z prokurentów posiadający takie pełnomocnictwo będzie mógł zawrzeć umowę w imieniu spółki?
Kazusy do ćwiczeń dotyczących spółek handlowych, dr B. Gliniecki
Wydział Prawa i Administracji | Uniwersytet Gdański
Strona 2 z 9
SPÓŁKA JAWNA
1.
Odpowiedzialność subsydiarna. Spółka jawna ma 3 wspólników. Spółka wyrządziła osobie trzeciej szkodę i
powinna z tego tytułu zapłacić odszkodowanie wynoszące 100.000 zł. Majątek spółki wynosi 70.000 zł.
W jaki sposób poszkodowany odzyska resztę odszkodowania?
2.
Ograniczenie prawa reprezentacji. Prawo wspólnika do reprezentowania spółki zostało w umowie spółki
ograniczone do czynności sądowych. Wspólnik mimo tego w imieniu spółki zawarł umowę z osobą trzecią.
Czy umowa jest ważna?
Czy wspólnik będzie mógł ponieść za to odpowiedzialność, a jeśli tak to wobec kogo?
3.
Powstanie spółki jawnej. 3 osoby fizyczne chciały rozpocząć jak najszybciej wspólne prowadzenie działalności
gospodarczej. W tym celu zawarły umowę spółki jawnej. Kilka dni później złożyli wniosek o rejestrację spółki w
rejestrze przedsiębiorców. 5 listopada otworzyli sklep i rozpoczęli w nim sprzedaż. Wspólnicy podzielili się
zyskami ze sprzedaży w listopadzie, natomiast sąd rejestrowy wydał postanowienie o wpisaniu spółki do rejestru
w dniu 13 grudnia.
Czy wspólnicy mogli prowadzić działalność w listopadzie?
4.
Forma zawarcia umowy spółki. Dwaj wspólnicy zawarli w formie pisemnej umowę spółki jawnej. Jeden z nich
zadeklarował wniesienie do spółki jako wkładu samochodu dostawczego, drugi zaś – prawa użytkowania
wieczystego nieruchomości. Złożyli następnie w sądzie wniosek o wpisanie spółki do KRS. Sąd wydał
postanowienie o odmowie wpisu. Po przezwyciężeniu tej trudności i zarejestrowaniu spółki, w wykonaniu
postanowienia umowy spółki wspólnik postanowił zawrzeć ze spółką umowę sprzedaży, na podstawie której
miał jej przekazać samochód dostawczy za cenę 5.000 zł jako wkład do spółki. Spółka miała zapłacić cenę w
ramach zysku wypłacanego w przyszłości wspólnikom.
Dlaczego sąd odmówił wpisania spółki do rejestru?
Czy wspólnik słusznie postąpił zawierając umowę sprzedaży samochodu?
5.
Przeniesienie siedziby spółki za granicę. Do rozwiązania kazusu może być pomocne zapoznanie się z wyrokiem
Trybunału Sprawiedliwości z dnia 16 grudnia 2008 r., C-210/06, Cartesio Oktató és Szolgáltató bt (akapity 99-124, część
rozstrzygnięcia „W przedmiocie czwartego pytania”)
Spółka jawna działająca pod firmą Polański i wspólnicy spółka jawna działa od 2006 r., ma siedzibę w Kartuzach.
Z powodu pogorszenia się warunków prowadzonej przez spółkę działalności, relatywnie wysokich obciążeń
podatkowych, biurokracji i braku perspektyw na polepszenie się tej sytuacji, wspólnicy ustalili, że nie zlikwidują
spółki, tylko przeniosą ją do Mediolanu, gdzie będą dalej działać w innych warunkach prawnych i rynkowych. W
ten sposób nie utracą cały czas działającego przedsiębiorstwa, klientów, z którymi nadal łączą spółkę umowy,
oraz wpływów z praw intelektualnych licencjonowanych przez spółkę. Wszyscy wspólnicy podpisali się pod
aneksem do umowy spółki o następującej treści:
Aneks do Umowy spółki jawnej
zawarty w dniu 14 września 2011 r. w Kartuzach pomiędzy:
[...]
o następującej treści:
§ 3 Umowy spółki jawnej działającej pod firmą Polański i wspólnicy spółka jawna zawartej w dniu
23 marca 2006 r. zmienia się w następujący sposób:
„Siedzibą spółki jest miasto Mediolan”.
Pozostałe postanowienia Umowy spółki pozostają bez zmian.
Kazusy do ćwiczeń dotyczących spółek handlowych, dr B. Gliniecki
Wydział Prawa i Administracji | Uniwersytet Gdański
Strona 3 z 9
Aneks wraz z opłaconym wnioskiem sporządzonym na formularzu KRS Z1 został złożony w Sądzie Rejonowym
Gdańsk-Północ w Gdańsku.
Od kiedy zmiana siedziby spółki jawnej staje się skuteczna?
Co powinien uczynić sąd w tej sprawie?
Na jakiej podstawie powinien oprzeć swe rozstrzygnięcie?
Jak zmieniłaby się prawna ocena sytuacji, gdyby spółka była sp. z o.o. albo S.A.?
SPÓŁKA PARTNERSKA
1.
Cel zawarcia spółki partnerskiej. Lekarz, adwokat i marynarz zawarli umowę spółki partnerskiej. Chcą w jej
ramach zająć się sprzedażą używanych samochodów.
Czy jest to dopuszczalne?
Czy byłoby dopuszczalne, gdyby założyli spółkę jawną?
2.
Odpowiedzialność partnerów. Adwokat działający w spółce partnerskiej z trzema radcami prawnymi przeoczył
termin wniesienia apelacji od wyroku w sprawie swego klienta. Klient uważa, że sprawa byłaby do wygrania w
apelacji i żąda odszkodowania.
Od kogo będzie mógł je uzyskać?
Z kim klient zawarł umowę o poprowadzenie sprawy sądowej?
Kto będzie odpowiadał za zapłatę czynszu za wynajem lokalu, w którym działa kancelaria (spółka)?
3.
Zarząd spółki partnerskiej. Umowa spółki partnerskiej adwokatów przewiduje, że prowadzeniem spraw spółki i
jej reprezentowaniem zajmuje się zarząd składający się z 3 członków. Wspólnicy chcieliby powołać do zarządu
osobę, która nie ma prawa wykonywania tzw. wolnego zawodu.
Czy mogą to zrobić?
SPÓŁKA KOMANDYTOWA
1.
Firma spółki komandytowej (1). Spółka komandytowa ma 4 wspólników. Są nimi: Andrzej Michalski, Miły Dom
sp. z o.o., Aneta Wąs, Fundacja Krzewienia Kultury. Dwaj pierwsi wspólnicy są komplementariuszami. Wspólnicy
chcą, żeby jedynie wspólnik spółka Miły Dom została ujawniona w firmie spółki komandytowej.
Jak będzie brzmiała jej firma?
2.
Firma spółki komandytowej (2). Spółka komandytowa ma 4 wspólników. Są nimi: Andrzej Michalski, Miły Dom
sp. z o.o., Aneta Wąs, Fundacja Krzewienia Kultury. Dwaj pierwsi wspólnicy są komplementariuszami. Wspólnicy
chcą, żeby w firmie spółki znalazło się nazwisko Anety Wąs.
Czy jest to możliwe?
Zgodnie z przepisami ustawy Prawo o notariacie (art. 81), notariusz powinien odmówić dokonania czynności sprzecznej z
prawem. Jak powinien zachować się notariusz, jeżeli wszyscy wspólnicy będą nalegali na sporządzenie umowy spółki
komandytowej i umieszczenie w firmie nazwiska Anety Wąs?
Jeżeli notariusz podejmie się sporządzenia takiego aktu notarialnego, jakie będzie to miało konsekwencje dla Anety Wąs?
3.
Reprezentowanie spółki przez komandytariusza. Komandytariusz działając w imieniu spółki jako jej wspólnik
zawarł umowę z osobą trzecią.
Czy umowa jest ważna?
Kazusy do ćwiczeń dotyczących spółek handlowych, dr B. Gliniecki
Wydział Prawa i Administracji | Uniwersytet Gdański
Strona 4 z 9
4.
Przystąpienie do spółki nowego wspólnika. W spółce komandytowej osoba A jest komplementariuszem, a
osoba B komandytariuszem. Osoba C chciałaby wejść do spółki w miejsce osoby B, która nie chce już być
wspólnikiem.
Jakich czynności prawnych trzeba dokonać?
Jak będzie kształtować się odpowiedzialność osoby C?
5.
Udział w zyskach. W spółce komandytowej jest 10 komplementariuszy i 2 komandytariuszy.
Komplementariusze wnieśli do spółki wkłady rzeczowe i pieniężne w wysokościach odpowiednio: 1200 zł, 2500
zł, 1300 zł, 56000 zł, 3750 zł, 2300 zł, 3000 zł, 5650 zł, 4600 zł oraz 3200 zł, a komandytariusze wkłady w wysokości
50000 zł oraz 150000 zł. Umowa spółki nie wspomina o podziale zysków między wspólników. Zysk spółki za
ostatni rok obrotowy to 600000 zł. Wspólnicy chcą go w całości przeznaczyć do podziału pomiędzy siebie.
Ile wypłaty z zysku spółki otrzyma każdy ze wspólników?
SPÓŁKI KAPITAŁOWE – TWORZENIE, PRAWA I OBOWIĄZKI WSPÓLNIKÓW
1.
Zbycie udziałów. Po wpisaniu spółki z o.o. do rejestru jeden ze wspólników zaczął domagać się wystawienia mu
dokumentu, który potwierdzałby posiadane przez niego udziały w spółce. Argumentował, że chce sprzedaż
posiadane przez siebie udziały, a brak tych dokumentów mu to uniemożliwia.
Czy wspólnik spółki z o.o. może sprzedać udziały w spółce bez posiadania dokumentów urzeczywistniających te udziały?
Jaki organ spółki powinien zareagować na takie żądanie i w jaki sposób?
2.
Zbycie udziałów. Wspólnik spółki z o.o. A sprzedał w niej swoje udziały osobie B. Umowa przybrała formę
pisemną z podpisami notarialnie poświadczonymi. Wspólnik B powiadomił spółkę o tym fakcie. Członek zarządu
spółki odpowiedział, że zbycie udziałów jest nieważne, bo wymaga dodatkowo zmiany umowy spółki, na co
muszą się zgodzić pozostali wspólnicy.
W jaki sposób następuje zbycie udziałów?
Czy osoba B stała się wspólnikiem spółki w miejsce osoby A?
3.
Ograniczenie w zbywaniu udziałów. Spółka z o.o. ma dwóch wspólników. Umowa spółki uzależnia zbycie
udziałów od zgody drugiego wspólnika. Wspólnik nie wyraził zgody na zbycie udziałów.
Czy ewentualna umowa zbycia udziałów będzie ważna?
Jakie konsekwencje mogą spotkać wspólnika, który zbył udziały mimo braku zgody drugiego wspólnika?
SPÓŁKI KAPITAŁOWE – ZARZĄD I RADA NADZORCZA
1.
Mandat i kadencja. Wspólnicy spółki z o.o. 12 kwietnia 2007 r. powołali uchwałą członka zarządu spółki. W
uchwale zaznaczyli, że jego wybór następuje na czas nieokreślony. Podczas zwyczajnych zgromadzeń
wspólników w czerwcu 2007 r., czerwcu 2008 r. i czerwcu 2009 r. zatwierdzali sposób wykonywania przez członka
zarządu jego obowiązków. W grudniu 2009 r. członek zarządu odwołał prokurenta ustanowionego dla spółki.
Czy miał do tego prawo?
Przydatne orzeczenie: Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 lipca 2010 r., III CZP 23/10.
2.
Odwołanie członka zarządu a stosunek podstawowy. Członek zarządu zatrudniony był w spółce na podstawie
umowy o pracę na stanowisku dyrektora. Zgromadzenie wspólników odwołało go z funkcji członka zarządu z
Kazusy do ćwiczeń dotyczących spółek handlowych, dr B. Gliniecki
Wydział Prawa i Administracji | Uniwersytet Gdański
Strona 5 z 9
powodu kilku rażących błędów, jakich się dopuścił przy prowadzeniu bieżącej działalności spółki. Po odwołaniu
automatycznie przestał otrzymywać wynagrodzenie za pracę, ponieważ nie pełnił już funkcji członka zarządu.
Czy ta osoba powinna nadal otrzymywać wynagrodzenie za pracę?
Co dzieje się ze stosunkiem pracy łączącym członka zarządu ze spółką po jego odwołaniu z tej funkcji?
Kto w imieniu spółki rozwiązuje stosunek pracy z członkiem zarządu?
3.
Podległość członków zarządu uchwałom wspólników. Zgromadzenie wspólników podjęło uchwałę, w której
nakazuje członkom zarządu zawarcie w imieniu spółki umowy z konkretnym podmiotem. Zarząd składa się z 2
członków. Członkowie zarządu twierdzą, że to oni są menedżerami w spółce, to oni znają najlepiej sytuację
spółki i wiedzą co dla niej dobre, a w ich ocenie zawarcie umowy wskazanej w uchwale zgromadzenia
wspólników będzie dla spółki wysoce niekorzystne. Nie chcą w związku z tym narażać się później na
odpowiedzialność wobec spółki za działanie na jej szkodę.
Czy członkowie zarządu muszą się stosować do uchwał zgromadzenia wspólników/WZA?
Co mogą zrobić, gdy nie zgadzają się z uchwałą?
Co można zrobić, gdy członkowie zarządu nie zastosują się do treści uchwały?
4.
Podejmowanie uchwał zarządu. Zarząd spółki składa się z 5 osób. 2 członków zarządu chce zawarcia przez
spółkę umowy, jednak oczekuje w tej sprawie poparcia wyrażonego w formie uchwały zarządu. Na zwołanym
posiedzeniu zarządu jego członkowie głosują w sprawie uchwały zezwalającej dwóm członkom zarządu na
zawarcie umowy w imieniu spółki. 2 członków było za, 1 głosował przeciw, 2 wstrzymało się od głosu.
Czy uchwała została podjęta?
Czy 2 członków zarządu będzie mogło zawrzeć umowę bez zgody zarządu wyrażonej w formie uchwały?
5.
Wybór rady nadzorczej. W spółce z o.o. większość udziałów należy do wspólnika A, który jest jednocześnie
jedynym członkiem zarządu. Ponieważ zachodzi wymóg ustanowienia RN w tej spółce (art. 213 § 2 KSH),
wspólnik A przeforsował na zgromadzeniu wspólników uchwałę zmieniającą umowę spółki. Na jej podstawie
członków RN będzie wybierał jednomyślnie zarząd spółki.
Czy takie rozwiązanie jest dopuszczalne?
6.
Wymóg zgody RN. Statut spółki akcyjnej przewiduje, że przy zawieraniu umów, których wartość przekracza
100.000 zł, zarząd powinien uzyskać zgodę RN. Spółka zawarła z osobą trzecią umowę o wartości 150.000 zł bez
zgody RN.
Czy jest dopuszczalne zawarcie takiego wymogu w statucie spółki?
Czy umowa zawarta przez spółkę jest ważna?
Kto i jakie będzie mógł ponieść konsekwencje w związku zaistniałą sytuacją?
7.
Zasada incompatibilitas. W S.A. zatrudniony jest asystent zarządu. Do jego zadań należy pomoc prezesowi
zarządu w przygotowywaniu posiedzeń zarządu, protokołowanie jego przebiegu i obsługa prasowa spółki.
Czy taka osoba może zostać powołana do RN spółki?
8.
Dodatkowe uprawnienia zarządu w spółce akcyjnej. W spółce akcyjnej jedyny członek zarządu złożył
rezygnację. Spółka jednak musi prowadzić bieżącą działalność, ktoś musi podpisywać umowy, podejmować
decyzje wewnątrz spółki itd. Kandydatów brak, poza tym wybór nowego członka zarządu to też proces
długotrwały (poszukiwanie kandydatów, ich ocena, wybór itd.).
Jakie tymczasowe rozwiązanie przewidują przepisy KSH w tej sytuacji?
Kazusy do ćwiczeń dotyczących spółek handlowych, dr B. Gliniecki
Wydział Prawa i Administracji | Uniwersytet Gdański
Strona 6 z 9
SPÓŁKI KAPITAŁOWE – ZGROMADZENIE WSPÓLNIKÓW I WZA
1.
Podejmowanie uchwał bez odbycia zgromadzenia wspólników. Wspólnikami spółki z o.o. jest trzech
przyjaciół. Spotkali się w kawiarni. Jeden z nich zaproponował, że skoro są razem, to mogliby podjąć kilka
uchwał, które wymagane są przez KSH. I tak w trybie art. 227 § 2 KSH podjęli uchwałę w sprawie sprawozdania
zarządu z działalności spółki i sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy, podziale zysku za ubiegły rok
obrotowy i udzieleniu absolutorium dwóm członkom zarządu. Wszyscy obecnie wspólnicy podpisali się na kartce
papieru, na której napisana była treść tych uchwał. Następnie dokument taki został złożony do sądu
rejestrowego.
Co powinien zrobić sąd rejestrowy?
2.
Zwołanie zgromadzenia wspólników. Spółka z o.o. ma 5 członków zarządu. Spółkę mogą reprezentować dwaj
członkowie zarządu działający łącznie. W dniu 14 stycznia dwóch członków zarządu wysłało podpisane przez
siebie zaproszenia na zgromadzenie wspólników, które ma się odbyć 30 stycznia.
Czy zgromadzenie wspólników zostało prawidłowo zwołane?
3.
Wysłanie zaproszeń na zgromadzenie wspólników. Zarząd w dniu 9 grudnia (środa) wysłał do wspólników
zaproszenia na zgromadzenie wspólników, które miało się odbyć 23 grudnia (środa). Spółka ma 10 wspólników:
do 2 z nich mieszkających za granicą zaproszenia wysłane zostały przesyłką kurierską, a do pozostałych
mieszkających w Polsce za pośrednictwem Poczty Polskiej. Zaproszenia przewidywały, że na zgromadzeniu
wspólnicy będą podejmować „uchwałę o zmianach w zarządzie”.
W połowie stycznia jeden ze wspólników nieobecny na zgromadzeniu zaskarżył uchwały wówczas podjęte,
ponieważ a) nie dotarło do niego na czas zaproszenie na zgromadzenie (doręczone 3 stycznia), b) zaproszenie
powinno wskazywać na dokładną treść uchwał, jakie mają zostać podjęte.
Czy zgromadzenie wspólników zostało prawidłowo zwołane?
Czy wspólnik skarżący uchwały ma rację?
Jakiego rodzaju powództwo powinien wytoczyć wspólnik niezgadzający się ze sposobem podejmowania uchwał na tym
zgromadzeniu wspólników?
4.
Zwoływanie WZA. Zarząd spółki akcyjnej, w której występowały akcje imienne i na okaziciela, chciał zwołać
WZA. W tym celu wykupił ogłoszenie w lokalnej gazecie, w którym podał jego datę, godzinę i miejsce oraz
szczegółowy porządek obrad. WZA miało się odbyć 30 kwietnia, zlecenie wydrukowania ogłoszenia trafiło do
redakcji gazety 4 kwietnia, natomiast zostało wydrukowane 11 kwietnia.
Czy WZA zostało prawidłowo zwołane?
5.
Stwierdzanie nieważności uchwał. Spółka akcyjna ma dwóch akcjonariuszy, którymi są spółki z Wielkiej
Brytanii i Francji. Zarząd spółki zwołał WZA, które ma się odbyć w Paryżu. Na WZA akcjonariusze podjęli m.in.
uchwałę o wytoczeniu powództwa o odszkodowanie przeciw byłym członkom rady nadzorczej.
Czy WZA zostało zwołane zgodnie z prawem?
Czy uchwały są ważne?
Kto mógłby zaskarżyć uchwały i w jakim trybie?
6.
Zaskarżanie uchwał przez byłych członków zarządu. W spółce z o.o. działa jednoosobowy zarząd. Członek
zarządu zwołał na dzień 18 grudnia zgromadzenie wspólników, w trakcie którego mieli oni podjąć jedynie
uchwałę w sprawie niewielkiej zmiany umowy spółki. Na zgromadzenie przybyli wszyscy wspólnicy. Uchwała w
sprawie zmiany umowy spółki została podjęta i spisana w obecności notariusza. Po opuszczeniu zgromadzenia
przez notariusza, przewodniczący zgromadzenia, którym był jeden ze wspólników, zaproponował, by odwołali
oni dotychczasowego członka zarządu. Nikt ze wspólników się nie sprzeciwił temu, a w głosowaniu jawnym nad
uchwałą w sprawie odwołania członka zarządu za odwołaniem głosowali wspólnicy reprezentujący 65%
udziałów.
Kazusy do ćwiczeń dotyczących spółek handlowych, dr B. Gliniecki
Wydział Prawa i Administracji | Uniwersytet Gdański
Strona 7 z 9
Czy na zgromadzeniu wspólników można podejmować uchwały nie przewidziane w porządku obrad wysłanym
wspólnikom razem z zaproszeniem na zgromadzenie wspólników?
Czy uchwała o odwołaniu członka zarządu została podjęta zgodnie z prawem?
Kto i jakim trybie mógłby zaskarżyć taką uchwałę?
Czy odwołany członek zarządu mógłby zaskarżyć uchwałę dotyczącą jego odwołania z tej funkcji?
7.
Uchylanie uchwał. WZA spółki akcyjnej podjęło uchwałę, w której apeluje do członka zarządu Jerzego Nowaka,
by ten „mył się codziennie, gdyż odór ciężko pracującego mężczyzny połączony ze smrodem przetrawionego
alkoholu nie licuje z wizerunkiem dobrego menedżera spółki”. Jerzy Nowak jest oburzony treścią uchwały i
uważa ją za szykanę. Chciałby zaskarżyć uchwałę do sądu.
W jakim trybie Jerzy Nowak mógłby zaskarżyć uchwałę?
8.
Uchwała nieistniejąca. Umowa spółki z o.o. przewiduje, że odpłatne nabycie nieruchomości przez spółkę
wymaga zgody wspólników podjętej na zgromadzeniu wspólników i wyrażonej w formie uchwały popartej
głosami ¾ wspólników przy quorum wynoszącym 2/3. Zarząd zwołał w tej sprawie zgromadzenie wspólników,
na które przybyli wspólnicy reprezentujący 55% udziałów w kapitale zakładowym. Podjęli oni uchwałę
większością 80% głosów. Przewodniczący zgromadzenia wspólników uznał uchwałę za podjętą i na jej
podstawie spółka ma dokonać zakupu nieruchomości. Jeden ze wspólników chce zaskarżyć taką uchwałę.
W jakim trybie wspólnik mógłby zaskarżyć uchwałę?
Czy uchwała została podjęta?
9.
Przeniesienie siedziby spółki za granicę. Spółka z o.o. została założona w 2008 r. z siedzibą w Gdyni. W 2011 r.
wszyscy z trojga wspólników udali się do notariusza celem podjęcia uchwały o przeniesieniu siedziby spółki do
Sztokholmu.
Zgodnie z przepisami ustawy Prawo o notariacie (art. 81), notariusz powinien odmówić dokonania czynności sprzecznej z
prawem. Jak powinien zachować się notariusz, jeżeli wspólnicy będą nalegali na zaprotokołowanie takiej uchwały?
Czy w przypadku odmowy ze strony notariusza wspólnicy mogliby podjąć taką uchwałę w formie pisemnej?
Zakładając, że notariusz zaprotokołował uchwałę i została ona podjęta, oceń konsekwencję następujących
zdarzeń:
a) zarząd załączył uchwałę do opłaconego formularza KRS Z3 i złożył ją w Sądzie Rejonowym Gdańsk-Północ
w Gdańsku
Co powinien w tej sytuacji zrobić sąd?
b) wspólnicy przestraszyli się pouczenia notariusza o skutkach, jakie wywołuje podejmowana przez nich
uchwała, i postanowili, że spółka nadal będzie miała siedzibę w Gdyni, a uchwała pozostanie „martwa”,
bo do zmiany siedziby spółki potrzebny jest wpis w rejestrze, a spółka nie zgłosi uchwały do sądu
rejestrowego
Czy wspólnicy mają rację uważając w ten sposób?
Na kim spoczywa obowiązek działania w tej sytuacji i na czym to działanie miałoby polegać?
Co mogliby zrobić wspólnicy by przywrócić sytuację do stanu wyjściowego? Czy muszą ponownie udać się do
notariusza?
SPÓŁKI KAPITAŁOWE – ODPOWIEDZIALNOŚĆ CYWILNOPRAWNA
1.
Odpowiedzialność członka zarządu wobec spółki (1). Spółka z o.o. reprezentowana przez dwóch członków
zarządu zawarła umowę. Gdy wspólnicy się o tym dowiedzieli, natychmiast ich odwołali. Umowa bowiem była
dla spółki bardzo niekorzystna, przewidywała m.in. cenę wyższą o 30% od rynkowej. Nowi członkowie zarządu
powołani przez wspólników chcą, by byli członkowie zarządu ponieśli za to odpowiedzialność.
Kazusy do ćwiczeń dotyczących spółek handlowych, dr B. Gliniecki
Wydział Prawa i Administracji | Uniwersytet Gdański
Strona 8 z 9
Na jakiej podstawie byli członkowie zarządu mogliby ponieść odpowiedzialność?
Przez pryzmat jakiego wzorca staranności sąd będzie dokonywał oceny kwestii odpowiedzialności członków zarządu?
2.
Odpowiedzialność członka zarządu wobec spółki (2). Spółka z o.o. jest właścicielem nieruchomości. Mimo
wezwania spółka nie uiściła podatku od nieruchomości za rok 2009. Organ podatkowy wszczął egzekucję
administracyjną, w trakcie której zajął składniki majątku spółki. W konsekwencji ściągnął zaległy podatek,
odsetki a także koszty egzekucji. Wspólnicy są wściekli i chcą, by za wszystko zapłacili członkowie zarządu, a nie
spółka. Członkowie zarządu jednak nic nie robią ku temu, by zwrócić spółce poniesione koszty.
Na czym polega problem w tej sytuacji?
Dlaczego wspólnicy są zainteresowani tym, by spółka nie musiała ponosić niepotrzebnych kosztów?
Jaką możliwość – oprócz odwołania zarządu – mają wspólnicy?
Komu przypadnie ewentualne odszkodowanie zasądzone przez sąd?
3.
Odpowiedzialność członka zarządu za zobowiązania spółki. Proszę rozwiązać kazus z powołaniem się na
orzecznictwo SN, podać datę, sygnaturę wyroku i tezę płynącą z uzasadnienia. Jeżeli to możliwe, proszę zbudować
odpowiedzi w oparciu o szereg wyroków wyrażających tę samą tezę (tzw. „linia orzecznicza”).
Osoba A, wierzyciel spółki z o.o., w marcu 2011 r. wytoczyła powództwo o zapłatę przeciwko osobie B, która
figurowała w rejestrze przedsiębiorców KRS jako członek zarządu spółki z o.o. W trakcie procesu okazało się, że
osoba A zawarła umowę ze spółką w 2006 r., wierzytelność stała się wymagalna w styczniu 2008 r., a osoba B
pełniła funkcję członka zarządu od lutego do maja 2009 r., kiedy to złożyła rezygnację. Ponadto wyszło na jaw, że
spółka stała się niewypłacalna w marcu 2008 r.
Kiedy osoba A będzie mogła wytoczyć powództwo przeciwko członkowi zarządu spółki z o.o. w związku ze zobowiązaniem
samej spółki?
Czy osoba B będzie mogła zostać zobowiązana przez sąd do zapłaty zobowiązania spółki?
Czy podobna sytuacja byłaby możliwa w spółce akcyjnej?
Jaki charakter ma odpowiedzialność członka zarządu za zobowiązania spółki?
(Wyrok SN z dnia 23 października 2008 r., V CSK 130/08)
Kazusy do ćwiczeń dotyczących spółek handlowych, dr B. Gliniecki
Wydział Prawa i Administracji | Uniwersytet Gdański
Strona 9 z 9