SPRAWDŹ CO UMIESZ Z BIOLOGII
Transkrypt
SPRAWDŹ CO UMIESZ Z BIOLOGII
SPRAWDŹ CO UMIESZ Z BIOLOGII ? - zestaw zadań powtórzeniowych dla uczniów gimnazjum Opracowanie : mgr Anna Strzelczyk DZIAŁ : ANATOMIA I FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA Zadanie 1 Połącz w pary nazwy odcinków układu oddechowego z właściwymi dla nich funkcjami A) jama nosowa B) płuca 1) zachodzi tu wymiana gazowa 2) pierwszy odcinek układu oddechowego oczyszcza i ogrzewa powietrze C) krtań 3) sprężysta rura , ogrzewa i oczyszcza powietrze D) tchawica 4) narząd głosotwórczy , znajdują się tu struny głosowe Zadanie 2 Spośród podanych czynności wybierz 3 czynności , które zachodzą podczas wdechu A) B) C) D) E) F) objętość klatki piersiowej się zmniejsza objętość klatki piersiowej się zwiększa Płuca się rozszerzają , napełniają się powietrzem Płuca się zwężają i powietrze jest z nich usuwane Żebra unoszą się ku górze Żebra opadają ku dołowi Zadanie 3 Spośród wymienionych cech , wypisz cyfry tych , które charakteryzują żyły ( 5 cech ) Cechy : 1 – ściany cienkie 2 - ściany grube , sprężyste 3 – zastawki 4 – duże ciśnienie krwi 5 – małe ciśnienie krwi 6 - brak zastawek 7 – krew płynie z tkanek do serca 8 - krew płynie zgodnie z pulsacją serca 9 - krew płynie z serca do tkanek 10 - krew płynie równomiernie Zadanie 5 Przyporządkuj pojęcia z kolumny lewej odpowiednim określeniom z kolumny prawej A aorta 1 ) 70 mm Hg B pień płucny 2 ) tętnica wychodząca z lewej komory C faza skurczu serca 3 )tętnica wychodząca z prawej komory D osierdzie 4 )120 mm Hg E ciśnienie rozkurczowe krwi 5 ) faza , w której następuje skurcz komór a F ciśnienie skurczowe krwi rozkurcz przedsionków G faza rozkurczu serca 6 ) faza , w której następuje rozkurcz komór , a skurcz przedsionków 7 ) worek otaczający serce wypełniony płynem Zadanie 6 Wyjaśnij na czym polega różnica między szczepionką a surowicą odpornościową . Zadanie 7 W dwóch kolumnach podano odcinki przewodu pokarmowego oraz ich funkcje . Wskaż prawidłowe połączenia odcinka przewodu wraz z odpowiednią funkcją. I jama ustna A dezynfekcja pokarmu II gardło B połknięcie pokarmów III przełyk C żucie , trawienie cukrów , zwilżanie pokarmu IV żołądek D magazynowanie i przesuwanie pokarmu V wątroba E trawienie VI trzustka F wchłanianie strawionego pokarmu VII dwunastnica G produkcja soku trzustkowego VIII jelito cienkie ( oprócz dwunastnicy ) H produkowanie witamin , wchłanianie wody i formowanie kału I trawienie ostateczne Zadanie 8 Zaznacz nazwy 4 pokarmów wysokoenergetycznych : A) Jabłko B) kapusta biała C) czekolada D) masło E) pieczywo F) wieprzowina G) szpinak Zadanie 9 Do podanych substancji dopisz nazwy narządów , które usuwają dane substancje z organizmu człowieka. 1 . WODA .................................................................... 2. DWUTLENEK WĘGLA ....................................... 3. MOCZNIK ............................................................. Zadanie 10 Oceń , który z przedstawionych wyników badania moczu jest prawidłowy . Wyjaśnij dlaczego. 1 wynik 2 wynik barwa słomkowa barwa słomkowa odczyn lekko kwaśny odczyn lekko kwaśny białko cukier + -- białko -cukier -- A) O czym informuje nas obecność krwinek białych w moczu ? Zadanie 11 Przyporządkuj ośrodek nerwowy odpowiednim płatom mózgowym A ośrodek myślenia 1 płat ciemieniowy B ośrodek słuchu 2 płat czołowy C ośrodek ruchowy mowy 3 płat skroniowy D ośrodek wzroku 4 płat skroniowy E ośrodek czucia 5 płat potyliczny Zadanie 12 Do podanych niżej funkcji ośrodkowego układu nerwowego dobierz odpowiednie narządy pełniące , te funkcje . Wpisz obok funkcji odpowiednie oznaczenia : MG – mózg , MŻ – móżdżek RP – rdzeń przedłużony , RK – rdzeń kręgowy . A) B) C) D) E) koordynacja ruchów i utrzymanie równowagi......... miejsce powstawania odruchów .......... regulacja oddychania krążenia , połykania ........ ośrodek pamięci i świadomości , wrażeń zmysłowych........ zachowanie pionowej postawy ciała Zadanie 13 Co to jest odruch ? Spośród wymienionych odruchów wskaż 5 odruchów bezwarunkowych ( wrodzonych ): a. b. c. d. e. f. g. h. cofnięcie ręki na widok ostrego przedmiotu cofnięcie ręki przy ukłuciu wydzielanie śliny na widok cytryny jazda na rowerze cofnięcie ręki przy oparzeniu ziewanie wydzielanie śliny pod wpływem żucia gumy kichanie Zadanie14 Połącz nazwy gruczołów wydzielania wewnętrznego z odpowiednimi hormonami przez nie wydzielanymi : A przysadka mózgowa 1 parathormon B trzustka C jajniki D przytarczyce 2 3 4 5 hormon wzrostu insulina glukagon progesteron Zadanie 15 Uzupełnij schemat obrazujący skład krwi : KREW .................................. .......................................... ........................ .................................. Zadanie 16 Wymień 3 funkcje układu krwionośnego człowieka. ......................... Zadanie 17 Do poszczególnych elementów krwi dopisz ich funkcję : Czerwone ciałka krwi ............................................. Białe ciałka krwi ...................................................... Płytki krwi ............................................................... Zadanie 18 Spośród wymienionych mechanizmów odporności wybierz te, które zapewniają odporność nabytą : A. B. C. D. E. F. ślina wraz z substancjami bakteriobójczymi sok żołądkowy szczepienia ochronne podanie surowicy odpornościowej przekazanie przeciwciał z mlekiem matki rzęski w układzie oddechowym Zadanie 19 Wpisz do tabeli odpowiednie informacje korzystając z określeń : pepsyna , żołądek , trypsyna , dwunastnica , lipaza , jama ustna , ptialina , amylaza . Wybierz tylko informacje właściwe . Nazwa odcinka przewodu pokarmowego , Enzym trawienny w którym zachodzi trawienie BIAŁKA TŁUSZCZE 1................................. 1................................. 2........................................... 2....................................... 1.............................. 1....................................... Zadanie 20 W tabeli podane są dane dotyczące zawartości białka w 100 g produktów . Podaj te , 2 produkty roślinne, które można stosować w diecie wysokobiałkowej Zawartość białka w 100g produktów Produkty roślinne Orzechy laskowe 14,4 Marchew 1,0 Chleb razowy 7,2 Groch 23,8 Ziemniaki 1,7 Jabłka 0,6 Fasola 21,4 Kasza gryczana 12,5 Mąka 13,0 Kapusta biała 1,7 Zadanie 21 W jelicie cienkim następuje wchłanianie substancji odżywczych . Wymień 2 przystosowania budowy tego narządu do procesu wchłaniania substancji . Zadanie 22 Zaznacz 2 funkcje układu moczowego : A) B) C) D) E) dostarczanie tlenu do organizmu usuwanie zbędnych produktów przemiany materii regulowanie poziomu hormonów regulowanie ciśnienia krwi regulowanie gospodarki mineralnej Zadanie 23 Na podstawie tabeli podaj 2 różnice między składem chemicznym moczu ostatecznego i krwi Części składowe Białka , tłuszcze Osocze krwi ( %) 7-9 Mocz pierwotny (%) brak Mocz ostateczny ( %) Brak Cukier 0,1 0,1 Brak Sole 0,7 0,7 1,25 Mocznik 0.03 0,03 2,0 Woda i inne substancje 90,17 - 92,17 99,17 96,75 Zadanie 24 Oceń , który z przedstawionych wyników badania moczu jest prawidłowy . Wyjaśnij dlaczego . wynik 1 wynik 2 Barwa słomkowa barwa słomkowa Odczyn lekko kwaśny odczyn lekko kwaśny Białko - obecne białko - brak Cukier - brak cukier - brak Zadanie 25 Używając poniższych określeń przedstaw przy pomocy strzałek drogę impulsu nerwowego w prostym łuku odruchowym efektor , neuron kojarzeniowy , neuron ruchowy , neuron czuciowy , receptor Bodziec .................... .........................-..................................................-->.................. Zadanie 26 Dopasuj odpowiednio nazwę elementu oka wraz z pełnioną przez niego funkcją A soczewka 1 miejsce gdzie nie ma pręcików i czopków B nerw wzrokowy 2 odżywia gałkę oczną C plamka ślepa 3 ma zdolność do zmiany kształtu ( akomodacji ) D naczyniówka 4 warstwa światłoczuła E siatkówka 5 reguluje ilość światła wchodzącego do oka F ciało szkliste 6 przenosi wrażenia wzrokowe do mózgu G źrenica 7 wypełnia wnętrze gałki ocznej Zadanie 27 Połącz w pary narząd zmysłu z właściwym jego przykładem A) Zmysł wzroku 1) ucho B) Zmysł słuchu 2) oko C) Zmysł smaku 3) skóra D) Zmysł czucia 4) język E) Zmysł węchu 5) jama nosowa DZIAŁ : DZIEDZICZNOŚĆ I ZMIENNOŚĆ GENETYCZNA ORGANIZMU Zadanie 1 A. Gamety powstają w wyniku procesu .................................. B Osobnik , który jest homozygotą recesywną ma genotyp ......................................... C Osobnik , który jest heterozygotą ma genotyp............................................................ D Geny zlokalizowane są na ............................................................ E Gen dominujący oznaczamy symbolem ( D lub d )................................................... Zadanie 2 Podaj liczbę chromosomów człowieka w : a ) plemniku b ) komórce wątroby c) komórce mięśniowej d ) erytrocycie Zadanie 3 Kobieta o ciemnych włosach ( homozygota ) ma dzieci z mężczyzną o blond włosach. Wykonaj odpowiednią krzyżówkę genetyczną i podaj jaką barwę włosów mogą mieć ich dzieci. D – gen odpowiedzialny za ciemne włosy P: d – gen odpowiedzialny za blond włosy G: Zadanie 4 Hemofilia to choroba krwi polegająca na zaburzeniach procesu krzepnięcia krwi . Gen wywołujący hemofilię jest recesywny ( h ) . Kobieta chora na hemofilię ( nosicielka ) ma dzieci mężczyzną , który jest zdrowy . z Uzupełnij genotypy mężczyzny i jego żony , wypełnij szachownicę genetyczną Określ ile ich dzieci ( dziewczynek i chłopców ) będzie zdrowych , a ile będzie chorych na hemofilię . P: Zadanie 5 Uzupełnij poniższe zdania : A. Gen recesywny oznaczamy symbolem ( T , t ) ................................. B Osobnik , który jest homozygotą recesywną ma genotyp .................. C Allele to ……………………………………………………………... D Osobnik o genotypie Cc jest ............................................................. E Geny umieszczone są na ..................................................................... Zadanie 6 Wypełnij tabelę wpisując odpowiednią liczbę chromosomów organizm muszka owocowa kukurydza Komórki ciała gamety 8 20 Człowiek tulipan 40 Zadanie 7 Kobieta o kręconych włosach ( heterozygota ) ma dzieci z mężczyzną o prostych włosach (heterozygota ). Jaki rodzaj włosów będą miały ich dzieci ? P- gen odpowiedzialny za kręcone włosy P; p- gen odpowiedzialny za proste włosy G: Zadanie 8 Daltonizm to choroba polegająca na nie rozróżnianiu barw . Gen wywołujący daltonizm jest recesywny ( d ) . Chory na daltonizm mężczyzna ma dzieci z kobietą , której ojciec był daltonistą (nosicielka ) Określ jak dziedziczy się ta choroba u ich dzieci ( chłopców i dziewczynek ) Uzupełnij genotypy rodziców i wypełnij szachownicę genetyczną. P; Zadanie 9 Grupy krwi są u ludzi cechą uwarunkowaną genetycznie . Istnieją 3 allele warunkujące grupy krwi : I A , I B , i . Kobieta o grupie krwi A ( heterozygota ) ma dzieci z mężczyzną o grupie krwi O . Jaką grupę krwi mogą mięć ich dzieci . Wykonaj odpowiednią krzyżówkę Zadanie 10 Grupy krwi są u ludzi cechą uwarunkowaną genetycznie . Istnieją 3 allele warunkujące grupy krwi : IA , IB , i . Kobieta o grupie krwi B ( homozygota ) ma dzieci z mężczyzną o grupie krwi B (heterozygota Jaką grupę krwi mogą mieć ich dzieci . Wykonaj odpowiednią krzyżówkę Zadanie 11 Grupy krwi są u ludzi cechą uwarunkowaną genetycznie . Istnieją 3 allele warunkujące grupy krwi : I A , I B , i . Kobieta o grupie krwi AB ma dzieci z mężczyzną o grupie krwi O . Jaką grupę krwi mogą mięć ich dzieci . Wykonaj odpowiednią krzyżówkę Zadanie 12 Grupy krwi są u ludzi cechą uwarunkowaną genetycznie . Istnieją 3 allele warunkujące grupy krwi : I A , I B , i . Kobieta o grupie krwi B ( homozygota ) ma dzieci z mężczyzną o grupie krwi A (homozygota Jaką grupę krwi mogą mieć ich dzieci . Wykonaj odpowiednią krzyżówkę Zadanie 13 Kobieta o niebieskich oczach ma dzieci z mężczyzną o brązowych oczach , u którego w rodzinie nikt nie posiadał oczu niebieskich . Podaj jakie oczy będą posiadać ich dzieci. A- oczy brązowe a- oczy niebieskie Zadanie 14 Kobieta o brązowych oczach ( heterozygota ) ma dzieci z mężczyzną o brązowych oczach, którego matka miała oczy niebieskie . Podaj jaką barwę oczu będą miały ich dzieci Zadanie 15 Kobieta posiadająca zdolność zwijania języka w trąbkę ma dzieci z mężczyzną ,który również posiada tę zdolność . Jedno ich dziecko nie posiada takiej zdolności . Podaj jakie będzie prawdopodobieństwo , że ich następne dziecko nie będzie posiadało tej zdolności B- zdolność zwijania języka w trąbkę b- brak zdolności zwijania języka Zadanie 16 Czarna barwa sierści u myszy jest dominująca w stosunku do barwy żółtej . Skrzyżowano myszy o barwie czarnej i żółtej . W F1 uzyskano wszystkie myszy czarne, natomiast w F2 uzyskano myszy żółte i czarne .Podaj genotypy rodziców i dzieci , wykonaj odpowiednią krzyżówkę . Zadanie 17 Kobieta o blond włosach ma dzieci z mężczyzną o brązowych włosach ( homozygota ) Określ jakie włosy będą miały ich dzieci. Włosy blond są recesywne w stosunku do włosów brązowych Zadanie 18 Niebieskooki mężczyzna , którego rodzice mieli oczy piwne , ożenił się z ciemnooką kobietą , której ojciec miał oczy niebieskie , a matka piwne. Dziecko z tego małżeństwa miało oczy niebieskie Zapisz genotypy wszystkich członków rodziny Zadanie 19 Praworęczność dominuje nad leworęcznością . Praworęczny mężczyzna , którego ojciec był leworęczny ma dzieci z kobietą leworęczną . Jak dziedziczy się ta cecha u ich potomstwa? Zadanie 20 Kształt nosa jest determinowany przez parę alleli . Nos orli jest dominujący w stosunku do nosa prostego.Czy dwoje ludzi o nosach orlich może mieć dziecko o nosie prostym ?Wykonaj odpowiednią krzyżówkę . DZIAŁ : STRUKTURA ORGANIZMU A FUNKCJE ŻYCIOWE Zadanie 1 Dokończ poniższe zdanie: Głównym celem wymiany gazowej u zwierząt jest ................................................................................ Zadanie 2 Pogrupuj zwierzęta w zależności od sposobu oddychania , wpisując ich nazwy do tabeli śledź , królik , żmija , ropucha , ameba , tasiemiec , krab , kijanka , chrabąszcz , mucha , gołąb , pies zwierzęta oddychające całą powierzchnią ciała zwierzęta oddychające przy pomocy tchawek zwierzęta oddychające przy pomocy skrzeli zwierzęta oddychające przy pomocy płuc Zadanie 3 Spośród podanych poniżej pojęć wybierz te , które dotyczą oddychania i przy ich pomocy zapisz równanie tego procesu. Tlen , dwutlenek węgla , woda , chlorofil , energia ( ATP ) , sole mineralne , witaminy , glukoza .......................+ ............................ ............................+.........................+.......................... Zadanie 4 Przyporządkuj odpowiednim tkankom pełnione przez nie funkcje : A) B) C) D) nabłonkowa krew tkanka mięśniowa tkanka nerwowa 1) umożliwia ruchy ciała 2) odbiera bodźce ze środowiska i przewodzi impulsy 3) transport tlenu i substancji odżywczych 4) pełni funkcje ochronne Zadanie 5 Spośród wymienionych funkcji wybierz 2 funkcje liścia : A) B) C) D) E) F) zachodzi tu wymiana gazowa pobiera wodę i sole mineralne z podłoża zachodzi tu proces fotosyntezy zachodzi tu proces transpiracji transportuje substancje odżywcze do całej rośliny utrzymuje roślinę w podłożu Zadanie 6 Kolejność odzwierciedla etapy komplikowania się budowy ciała zwierzęcia . Uporządkuj określenia i ułóż je we właściwej kolejności od najbardziej skomplikowanej do podstawowej ( najmniejszej )jednostki strukturalnej. Układ , komórka , narząd , organizm , tkanka Zadanie 7 Z podanych niżej określeń wybierz te, które odnoszą się do : A) struktur komórkowych B) tkanek C) organów drewno , cytoplazma , mitochondrium , zwarcica , łodyga , owoce Zadanie 8 Przyporządkuj i wpisz wymienione organizmy we właściwe miejsce : ORGANIZMY JEDNOKOMÓRKOWE WIELOKOMÓRKOWE CHLORELLA , BAKTERIA , KOT , SOSNA , DROŻDŻE , PANTOFELEK , JAŁOWIEC , JASZCZURKA Zadanie 9 Wszystkie poniższe tkanki podziel na tkanki zwierzęce i tkanki roślinne Tkanka nabłonkowa , miękiszowa , mięśniowa , łączna , okrywająca , przewodząca , nerwowa, Wzmacniająca TKANKI ZWIERZĘCE TO : 1.................................................... , 2............................................................. 3 .................................................... , 4............................................................... TKANKI ROŚLINNE TO : 1 .................................................. , 2 ............................................................ 3 .................................................. , 4............................................................ Zadanie 10 Połącz w pary strukturę komórkową wraz z właściwą dla niej funkcją , jaką pełni ta struktura w komórce. JĄDRO KOMÓRKOWE 1. zachodzi tu proces fotosyntezy MITOCHONDRIUM 2. zachodzi tu oddychanie komórkowe i wytwarzana jest energia CHLOROPLAST 3. steruje procesami życiowymi komórki Zadanie 11 Połącz w pary nazwę tkanki z odpowiednią dla niej funkcją . Tkanka nabłonkowa 1. transportuje substancje u zwierząt Tkanka wzmacniająca 2. pokrywa powierzchnię ciała zwierzęcia Tkanka przewodząca 3. chroni roślinę przed złamaniem Tkanka kostna 4. buduje szkielet kręgowców Krew 5 transportuje substancje w roślinie Zadanie 12 Połącz w pary rodzaj związku chemicznego wraz z pełnioną przez niego funkcją : A. białka 1. pełni rolę termoizolatora , chroni przed utratą ciepła B. cukry 2 są głównym związkiem energetycznym C tłuszcze 3 są materiałem budulcowym organizmu D witaminy 4 regulują przebieg reakcji w organizmie Zadanie 13 1. Uzupełnij poniższy tekst : A) organizmy , które potrafią samodzielnie wytwarzać związki organiczne w procesie fotosyntezy to ............................................................... B) organizmy , które nie potrafią wytwarzać związków organicznych i muszą pobierać je z pokarmem to .................................................................................... Zadanie 14 Spośród wymienionych organizmów wybierz i podkreśl 4 organizmy cudzożywne : Paprotka , sosna , pies , człowiek , tulipan , jodła , jaszczurka , róŜa , zając Zadanie 15 Spośród podanych niżej organów roślinnych podkreśl ten , w którym zachodzi proces fotosyntezy KORZEŃ , ŁODYGA , KWIAT , LIŚĆ , OWOC Zadanie 16 Uzupełnij równanie procesu fotosyntezy wpisując nazwy odpowiednich związków : ...................................+ WODA Wskaż substraty i produkty tego procesu. CUKIER PROSTY + ................................ Zadanie 17 Uzupełnij zdanie : Istnieją dwa podstawowe sposoby rozmnażania ............................................ i ............................................. . Zadanie 18 Spośród wymienionych poniżej cech wybierz 3 cechy dotyczące rozmnażania płciowego : A) B) C) D) E) F) uczestniczy tylko 1 osobnik uczestniczą 2 osobniki potrzebne są komórki rozrodcze niepotrzebne są komórki rozrodcze osobniki potomne mają cechy organizmu , z którego powstały osobniki potomne są kombinacją cech każdego z osobników Zadanie 19 Połącz w pary sposób rozmnażania z przykładem organizmu , u którego ten sposób rozmnażania występuje. A) ZARODNIKI 1) PANTOFELEK B) BULWY 2) PIECZARKA C) KŁĄCZA 3) ZIEMNIAK 4) KOSACIEC Zadanie 20 Do podanych poniżej opisów dobierz właściwe do nich terminy wybierając z następujących ; GONADY , ZAPŁODNIENIE ZEWNĘTRZNE ,ZAPŁODNIENIE , ROZDZIELNOPŁCIOWOŚĆ , ZAPŁODNIENIE WEWNĘTRZNE , OBOJNACTWO , ZAPŁODNIENIE KRZYŻOWE , DYMORFIZM PŁCIOWY A) B) C) D) proces połączenia plemnika z komórką jajową występowanie u osobnika narządów rozrodczych męskich i żeńskich różnice w wyglądzie zewnętrznym między osobnikami płci męskiej i żeńskiej połączenie gamet w organiźmie samicy Zadanie 21 Spośród wymienionych przystosowań wypisz 3 przystosowania do owadopylności : A) wytwarzają duże ilości lekkiego pyłku B) mają barwne płatki korony C) tworzą nektar D) intensywny zapach E) zredukowane płatki korony F) długie słupki i pręciki wystające poza kwiat Zadanie 22 Spośród wymienionych grup zwierząt wypisz te , u których NIE występują w rozwoju błony płodowe RYBY , GADY , PTAKI , SSAKI , PTAKI , PŁAZY , OWADY Zadanie 23 Dopasuj definicję do odpowiednich pojęć . A) w rozwoju występuje postać larwalna 1) żyworodnosć B) zarodek rozwija się poza organizmem 2) jajorodność matki 3) łożysko A) zapewnia kontakt matki i zarodka , występuje u ssaków 4) rozwój złożony Zadanie 24 Połącz w pary nazwy poszczególnych błon płodowych , z funkcją jaką pełnią u rozwijającego się zarodka A) kosmówka 1) chroni zarodek przed czynnikami zewnętrznymi i zapewnia wymianę gazową, najbardziej zewnętrzna błona płodowa B) omocznia 2) zapewnia rozwijającemu zarodkowi środowisko zewnętrzne C) owodnia 3) gromadzi zbędne produkty przemiany materii DZIAŁ : OCHRONA ŚRODOWISKA I EKOLOGIA Zadanie 1 Połącz w pary nazwy pojęć ekologicznych ( kolumn I ) z odpowiednimi definicjami (kolumna II ) EKOSYSTEM zespół osobników jednego gatunku występujących na danym terenie POPULACJA zespół populacji roślinnych i zwierzęcych wzajemnie na siebie oddziaływujących i występujących na danym terenie BIOCENOZA zespół populacji roślinnych i zwierzęcych występujących na danym terenie wraz z czynnikami środowiska nieożywionego Zadanie 2 Przy podanych niżej parach organizmów w miejsca kropek wpisz nazwę właściwego typu Oddziaływania antagonistycznego lub nieantagonistycznego . Owady i rosiczka ............................................................. Grzyb i glon w poroście .................................................. Lis i zając ......................................................................... Szczur śniady i szczur wędrowny ................................................. Nosorożec i bąkojad .......................................................... Kleszcz i człowiek ............................................................. Różanka i małż .................................................................. Zadanie 3 Podaj 5 cech drapieżników, które ułatwiają im zdobycie pokarmu . 1............................................................................................................................... 2................................................................................................................................ 3............................................................................................................................... 4................................................................................................................................ 5................................................................................................................................ Zadanie 4 Wyjaśnij dlaczego jemioła jest półpasożytem . ........................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... Zadanie 5 Połącz w pary określenia z kolumny 1 odpowiadającym im określeniom z kolumn 2 A biotop 1 bakterie i grzyby B ekosystem 2. rośliny zielone C. producenci 3. martwe elementy środowiska D. destruenci 4. zespół populacji roślinnych i zwierzęcych wraz z nieożywionymi czynnikami środowiska Zadanie 6 W podanym łańcuchu pokarmowym wskaŜ konsumentów I rzędu i producentów Glony skorupiaki ukleja sandacz Zadanie 7 Uzupełnij poniższy tekst : Zespół populacji roślinnych i zwierzęcych występujących na określonym terenie i wzajemnie na siebie oddziaływujących to ..................................... . W skład ekosystemu wchodzi ......................... i .................................... . Nieożywione składniki ekosystemu to .............................. . W ekosystemie materia ............................ a energia ..................................... . Zadanie 8 Do podanych przykładów oddziaływań dopisz ich dokładne nazwy : Lis – zając .......................................... Grzyb z glonem w poroście ................................. Kleszcz – człowiek .......................................... Zadanie 9 Wymień oddziaływania antagonistyczne i nieantagonistyczne . Oddziaływania antagonistyczne to : 1.............................................. 2.............................................. 3............................................... Oddziaływania nieantagonistyczne to: 1................................................ 2............................................... 3................................................ Zadanie 10 Utwórz 2 dowolne łańcuchy pokarmowe . Zadanie 11 W biocenozie wyróżniamy 3 grupy organizmów : producentów , konsumentów i destruentów Poniżej podano przykłady tych organizmów przyporządkuj je do właściwego poziomu troficznego : Rośliny zielone , bakterie i grzyby , zwierzęta Producenci to .............................................. Konsumenci to ............................................ Destruenci to ............................................... Zadanie 12 Uzupełnij poniższy tekst : Tlenki siarki i azotu są przyczyną ................................................... Freony są przyczyną ......................................................... Nadmierna ilość dwutlenku węgla w atmosferze to przyczyna ............................................ Zadanie 13 Wymień metody oczyszczania wód : 1........................................ 2........................................ 3....................................... Oczyszczanie wód z zanieczyszczeń realizowane jest w ...................................................... . Zadanie 14 Optymalne wartości odczynu gleby dla trzech gatunków roślin wynoszą : Buk zwyczajny : pH 3-5 Jesion : pH 6-8 Rojnik pospolity pH 8,5-9 A) Dla której z wymienionych roślin optymalna wartość pH gleby waha się w najmniejszym zakresie ? B) Która z roślin występuje na glebach kwaśnych ? Zadanie 15 Do podanych poniżej opisów dobierz właściwe określenia spośród podanych poniżej : Nisza ekologiczna , siedlisko , gatunek , populacja , , tolerancja ekologiczna A) Specyficzne miejsce życia organizmu np. miejsce gniazdowania ptaka to jego ..................................... B) Wszystkie potrzeby życiowe organizmu i wymagania względem środowiska to jego ............................. C) Zawiera zasób informacji genetycznej , którą przekazuje swojemu płodnemu potomstwu ..................... Zadanie 16 Emisja zanieczyszczeń powietrza wyrządza większe szkody ( odpowiedz TAK lub NIE ) A. w lasach liściastych niż iglastych B. w lasach iglastych występujących na nizinach niż w lasach iglastych w górach C. w lasach mieszanych rosnących w górach niż w lasach mieszanych na nizinach Zadanie 17 Wybierz zapis wskazujący w jakiej kolejności następują po sobie zjawiska podczas degradacji środowiska A. powstawanie kwaśnego deszczu , spalanie węgla w elektrowni , emisja dwutlenku siarki , wymieranie lasów B . emisja dwutlenku siarki , powstawanie kwaśnego deszczu , wymieranie lasów , spalanie węgla w elektrowni C. spalanie węgla w elektrowni , emisja dwutlenku siarki , powstawanie kwaśnego deszczu , wymieranie lasów D. wymieranie lasów , powstawanie kwaśnego deszczu , spalanie węgla w elektrowni , emisja dwutlenku siarki Zadanie 18 Zjawiskiem świadczącym o postępującej eutrofizacji jest : A. zwiększenie liczebności ryb drapieżnych B . zwiększenie liczebności ryb łososiowatych C. pojawienie się „ zakwitów glonów ” D. zarastanie zbiorników wodnych E. prawidłowe odpowiedzi C, D