projekt gminnego planu gospodarki odpadami

Transkrypt

PROJEKT
„GMINNEGO PLANU GOSPODARKI ODPADAMI
NA LATA 2008-2011 Z ELEMENTAMI PROGRAMU
LIKWIDACJI AZBESTU DLA GMINY TUCHOMIE”
Tuchomie, czerwiec 2008 r.
PROJEKT „GMINNEGO PLANU GOSPODARKI ODPADAMI NA LATA 2008-2011
Z ELEMENTAMI PROGRAMU LIKWIDACJI AZBESTU DLA GMINY TUCHOMIE”
ul. Obrońców Stalingradu 66 pok. 208, 218
45-512 Opole
tel. 071/71-70-526 (Wrocław),
tel./fax. 077/44-19-007 (Opole),
kom. 605-26-24-27
e-mail: [email protected], [email protected]
Wykonawcą
Projektu „Gminnego Planu Gospodarki Odpadami na lata 2008 – 2011
z elementami programu likwidacji azbestu dla Gminy Tuchomie”
był zespół
firmy Albeko spółka cywilna z siedzibą w Opolu
w składzie:
Beata Podgórska
Alicja Leszczuk
Marta Janowska
Paweł Synowiec
Tuchomie, czerwiec 2008
2
SPIS TREŚCI
1. WPROWADZENIE .............................................................................................................................................6
1.1. Podstawy formalno - merytoryczne wykonania dokumentu .................................................................... 6
1.2. Podstawowe cele............................................................................................................................... 6
1.3. Zakres opracowania........................................................................................................................... 6
2. OCENA REALIZACJI ISTNIEJĄCEGO PLANU GOSPODARKI ODPADAMI ................................................7
3. CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA GMINY TUCHOMIE ....................................................................................8
3.1. Położenie geograficzne oraz uwarunkowania przyrodnicze .................................................................... 8
3.2. Sytuacja demograficzna ..................................................................................................................... 8
3.3. Sytuacja gospodarcza ........................................................................................................................ 9
4. AKTUALNY STAN GOSPODARKI ODPADAMI.............................................................................................10
4.1. Analiza gospodarki odpadami komunalnymi ....................................................................................... 10
4.1.1. Rodzaje, źródła powstawania, ilość i jakość wytwarzanych odpadów komunalnych .................................10
4.1.2. Odpady ulegające biodegradacji .................................................................................................................11
4.1.3. Charakterystyka istniejącego systemu gospodarki odpadami komunalnymi w gminie Tuchomie..............12
4.1.4. Rodzaje i ilości odpadów komunalnych poddawanych poszczególnym procesom unieszkodliwiania
i odzysku......................................................................................................................................................12
4.1.5. Odpady niebezpieczne w strumieniu odpadów komunalnych ....................................................................14
4.2. Odpady opakowaniowe .................................................................................................................... 18
4.3. Komunalne osady ściekowe.............................................................................................................. 18
4.4. Inne odpady .................................................................................................................................... 19
4.5. Identyfikacja problemów w zakresie gospodarki odpadami na terenie gminy Tuchomie .......................... 20
5. PROGNOZA ZMIAN W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI ..................................................................21
5.1. Prognoza ilości wytwarzanych odpadów komunalnych ........................................................................ 21
5.1.1. Prognoza ilości wytwarzanych odpadów ulegających biodegradacji ..........................................................21
5.1.2. Prognoza ilości wytwarzanych odpadów niebezpiecznych w strumieniu odpadów komunalnych ............22
5.2. Prognoza ilości wytwarzania odpadów opakowaniowych ..................................................................... 23
5.3. Prognoza ilości wytwarzania komunalnych osadów ściekowych ........................................................... 23
5.4. Prognoza ilości wytwarzania innych odpadów .................................................................................... 24
5.5. Prognozowane zmiany w zakresie rozwiązań organizacyjnych i techniczno - technologicznych............... 24
6. CELE W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI I TERMINY ICH OSIĄGNIĘCIA ......................................24
6.1. Odpady komunalne .......................................................................................................................... 25
6.1.1. Odpady niebezpieczne w strumieniu odpadów komunalnych ....................................................................25
6.2. Odpady opakowaniowe .................................................................................................................... 27
6.3. Komunalne osady ściekowe.............................................................................................................. 27
6.4. Inne odpady .................................................................................................................................... 27
7. DZIAŁANIA ZMIERZAJĄCE DO POPRAWY SYTUACJI W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI ........28
7.1. Działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu odpadów ........................................................... 28
7.2. Działania zmierzające do ograniczenia ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko.. 29
7.3. Działania wspomagające prawidłowe postępowanie z odpadami w zakresie zbierania, transportu,
odzysku i unieszkodliwiania odpadów ............................................................................................... 29
7.3.1. Odpady komunalne .....................................................................................................................................29
7.3.1.1. Odpady niebezpieczne w strumieniu odpadów komunalnych..................................................................30
3
7.3.3.
7.3.4.
7.3.5.
7.3.6.
Komunalne osady ściekowe........................................................................................................................31
Odpady opakowaniowe ...............................................................................................................................31
Inne odpady.................................................................................................................................................31
Plan redukcji ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji ......................................................32
8. PROJEKTOWANY SYSTEM GOSPODARKI ODPADAMI (ZBIERANIE, TRANSPORT, ODZYSK
I UNIESZKODLIWIANIE) .................................................................................................................................32
8.1. Instalacje do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów komunalnych ..................................................... 33
8.2. Instalacje do odzysku lub unieszkodliwiania komunalnych osadów ściekowych ..................................... 34
9. HARMONOGRAM I SPOSÓB FINANSOWANIA REALIZACJI ZADAŃ .......................................................34
9.1. Harmonogram zadań w zakresu gospodarki odpadami........................................................................ 34
9.2. Zadania i koszty w zakresie gospodarki odpadami .............................................................................. 36
9.3. Możliwości finansowania realizacji zamierzonych działań .................................................................... 40
10.WNIOSKI Z ANALIZY ODDZIAŁYWANIA PROJEKTU PLANU NA ŚRODOWISKO ...................................40
11.SYSTEMY MONITORINGU I OCENY WDRAŻANIA PLANU.........................................................................41
12.STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM..............................................................................44
ZAŁĄCZNIK NR 1 - PODMIOTY GOSPODARCZE POSIADAJĄCE DECYZJE STAROSTY BYTOWSKIEGO
ZEZWALAJĄCE NA PROWADZENIE DZIAŁALNOŚCI W ZAKRESIE ZBIERANIA I/LUB TRANSPORTU
ODPADÓW............................................................................................................................................................48
ZAŁĄCZNIK NR 2 - ELEMENTY PROGRAMU LIKWIDACJI AZBESTU DLA GMINY TUCHOMIE..................49
1. Cel i zadania ...................................................................................................................................... 49
2. Stan prawny w zakresie użytkowania i usuwania wyrobów i odpadów zawierających azbest ...................... 49
3. Zasady postępowania z wyrobami zawierającymi azbest ........................................................................ 50
4. Zadania gminy w zakresie usuwania azbestu ........................................................................................ 51
5. Harmonogram likwidacji wyrobów zawierających azbest z terenu gminy Tuchomie ................................... 51
6. Oszacowanie kosztów usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu gminy Tuchomie ....................... 52
4
WYKAZ SKRÓTÓW
BAT - najlepsza dostępna technika (ang. best available technology)- najbardziej efektywny oraz
zaawansowany poziom rozwoju technologii i metod prowadzenia danej działalności,
wykorzystywany jako podstawa ustalania granicznych wielkości emisyjnych, mających na celu
eliminowanie bądź zmniejszanie emisji i wpływu na środowisko jako całość;
EFRR - Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego;
GFOŚiGW - Gminny Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej;
GPGO – Gminny Plan Gospodarki Odpadami;
KPGO 2010 - Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010;
MPZON - mobilny punkt zbierania odpadów niebezpiecznych;
NFOŚiGW - Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej;
PFOŚiGW - Powiatowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej;
PGOWP 2010 - Plan Gospodarki Odpadami dla Województwa Pomorskiego 2010;
PZON - punkt zbierania odpadów niebezpiecznych;
WFOŚiGW - Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej;
ZZO - Zakład Zagospodarowania Odpadów.
5
1. WPROWADZENIE
1.1. Podstawy formalno - merytoryczne wykonania
dokumentu
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r o odpadach (Dz.U. z 2007 r. Nr 39 poz. 251 z późn. zm.),
wprowadziła obowiązek opracowania planów gospodarki odpadami, które podlegają aktualizacji nie
rzadziej niż co 4 lata .
Sprawy gospodarki odpadami w gminie Tuchomie reguluje uchwała Rady Gminy Tuchomie
Nr XIV/118/2004 z dnia 6 sierpnia 2004 r., którą to przyjęto „Gminny Plan Gospodarki Odpadami dla
Gminy Tuchomie na lata 2004-2007”.
Aktualizację planu gospodarki odpadami dla Gminy Tuchomie opracowano zgodnie z Polityką
Ekologiczną Państwa, Krajowym Planem Gospodarki Odpadami 2010 (KPGO 2010), Planem
Gospodarki Odpadami dla Województwa Pomorskiego 2010 (PGOWP 2010).
1.2. Podstawowe cele
Celem głównym Aktualizacji planu gospodarki odpadami dla gminy Tuchomie wynikającym z KPGO
2010 i PGOWP 2010 jest stworzenie systemu gospodarki odpadami zgodnego z zasadą
zrównoważonego rozwoju, w którym realizowane są zasady:
zapobiegania i minimalizacji ilości wytwarzanych odpadów;
ograniczania właściwości niebezpiecznych;
wykorzystania właściwości materiałowych i energetycznych odpadów.
Zgodnie z Polityką Ekologiczną Państwa cele główne to:
zwiększenie udziału odzysku (w szczególności odzysku energii z odpadów), zgodnego z
wymaganiami ochrony środowiska;
zmniejszenie ilości wszystkich odpadów kierowanych na składowisko odpadów;
bieżąca aktualizacja bazy danych o gospodarce odpadami w gminie.
1.3. Zakres opracowania
Plan Gospodarki Odpadami dotyczy odpadów komunalnych powstających w gminie Tuchomie, w tym
m. in.: odpadów niebezpiecznych, odpadów opakowaniowych i komunalnych osadów ściekowych.
Plan Gospodarki Odpadami obejmuje:
- opis aktualnego stanu gospodarki odpadami, zawierający informacje dotyczące:
• rodzaju, ilości i źródeł pochodzenia odpadów, które mają być poddane procesom odzysku lub
unieszkodliwienia,
• posiadaczy odpadów prowadzących działalność w zakresie zbierania, odzysku lub
unieszkodliwiania odpadów,
• rozmieszczenia istniejących instalacji do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów,
• identyfikacji problemów w zakresie gospodarowania odpadami,
- prognozowane zmiany w zakresie wytwarzania i gospodarowania odpadami,
- cele w zakresie gospodarki odpadami z podaniem terminów ich osiągania,
- system gospodarowania odpadami,
- zadania, których realizacja zapewni poprawę sytuacji w zakresie gospodarowania odpadami,
- rodzaj przedsięwzięć i harmonogram ich realizacji,
- instrumenty finansowe służące realizacji celów w zakresie gospodarki odpadami, zawierające
następujące elementy:
• wskazanie źródeł finansowania planowanych działań,
6
•
harmonogram rzeczowo-finansowy planowanych działań zmierzających do zapobiegania
powstaniu odpadów lub ograniczenia ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na
środowisko oraz prawidłowego gospodarowania nimi, w tym ograniczenia ilości odpadów
ulegających biodegradacji zawartych w odpadach komunalnych kierowanych na składowiska,
- system monitoringu i sposób oceny realizacji celów w zakresie gospodarki odpadami.
Do przeprowadzenia analizy wykorzystane zostały dane z: PGOWP 2010, KPGO 2010, gminnego
sprawozdania z PGO, informacji zaczerpniętych z Urzędu Gminy Tuchomie oraz z przedsiębiorstw.
2. OCENA REALIZACJI ISTNIEJĄCEGO PLANU GOSPODARKI
ODPADAMI
Zadania zaplanowane w „Gminnym Planie Gospodarki Odpadami dla Gminy Tuchomie na lata
2004-2007” realizowane były zgodnie z założeniami określonymi w „Krajowym planie gospodarki
odpadami”.
W GPGO dla Gminy Tuchomie zostały określone cele krótkookresowe i długoterminowe oraz zadania
dla sektora komunalnego – tylko część z wyznaczonych celów i zadań została zrealizowana.
Na uwagę zasługuje realizacja przedsięwzięć o charakterze informacyjno-edukacyjnym, dzięki którym
stopniowo osiągane są wyznaczone cele z zakresu gospodarki odpadami.
Istniejąca selektywna zbiórka surowców wtórnych (papier, tworzywa sztuczne, szkło) na terenie
gminy realizowana jest na wysokim poziomie, co pozwala w zadowalającym stopniu ograniczyć ich
unieszkodliwianie poprzez składowanie. Ponadto w szkołach organizowana jest zbiórka zużytych
baterii, która z roku na rok przynosi coraz lepsze efekty. Szczegółowej analizy gospodarowania
wspomnianymi wyżej grupami odpadów dokonano w rozdziale 4.
Gospodarka odpadami komunalnymi w gminie ma również kilka słabych punktów:
• na koniec 2007 r. zorganizowaną zbiórką odpadów komunalnych nie objęto 100%
mieszkańców gminy Tuchomie (ok. 30% mieszkańców nie zostało objętych zorganizowaną
zbiórką odpadów komunalnych),
• brak wdrożenia selektywnej zbiórki odpadów ulegających biodegradacji ze strumienia
odpadów komunalnych (jednakże duża część odpadów z tej grupy zagospodarowywana jest
przez mieszkańców gminy we własnym zakresie: kompostowanie, skarmianie zwierząt),
• brak wdrożonej na większą skalę zorganizowanej zbiórki odpadów wielkogabarytowych,
remontowo-budowlanych oraz niebezpiecznych występujących w strumieniu odpadów
komunalnych (bardzo dobre wyniki przynosi jedynie wspomniana już wcześniej zbiórka
zużytych baterii),
• spalanie odpadów w paleniskach domowych.
W kolejnych latach należy uwzględnić realizację zadań ujętych w planie, dla których cykl osiągnięcia
efektu jest wieloletni.
Ponadto w najbliższym czasie, ważnym celem będzie likwidacja azbestu z terenu gminy Tuchomie
w związku z realizacją krajowego programu usuwania wyrobów zawierających azbest.
7
3. CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA GMINY TUCHOMIE
3.1. Położenie geograficzne oraz uwarunkowania
przyrodnicze
Gmina Tuchomie położona jest w zachodniej części województwa pomorskiego, w
powiecie bytowskim, na obszarze bogatego w lasy i jeziora Pojezierza Bytowskiego.
W skład gminy wchodzi 12 sołectw: Ciemno, Kramarzyny, Masłowice
Trzebiatkowskie, Masłowice Tuchomskie, Masłowiczki, Modrzejewo, Nowe Huty,
Piaszno, Tągowie, Trzebiatkowa, Tuchomie, Tuchomko oraz przysiółek: Sośnica.
Gmina Tuchomie graniczy z pięcioma gminami – od północy z gminą Borzytuchom,
od zachodu z gminami Kołczygłowy i Miastko, od południa z gminą Lepnica, a od
wschodu z gminą Bytów. Siedziba gminy to Tuchomie.
Gmina Tuchomie zajmuje obszar 10 665 ha, w tym:
• użytki rolne: 6 962 ha,
• lasy: 2 681 ha,
• tereny mieszkalne: 34 ha,
• tereny przemysłowe: 7 ha,
• inne tereny zabudowane: 15 ha,
• zurbanizowane tereny niezabudowane: 2 ha,
• tereny rekreacyjno-wypoczynkowe: 9 ha,
• tereny komunikacyjne: 289 ha,
• nieużytki: 459 ha,
• użytki kopalne: 3 ha,
• wody płynące: 78 ha,
• wody stojące: 83 ha,
• różne: 43 ha.
Godne uwagi są unikatowe w skali europejskiej torfowiska wysokie typu kotłowego oraz bardzo
rzadka roślinność i ptactwo.
Pomniki przyrody na terenie gminy to:
• brzoza brodawkowa w Modrzejewie,
• dwa głazy narzutowe w Masłowiczkach.
Gminę przecinają w różne strony ciekawe szlaki turystyczne:
• szlak wodny: jezioro Kamieniczno - Kamienica - Słupia (spływ kajakowy),
• szlak pieszo-rowerowy: Tuchomie - Góra Siemierzycka,
• szlak rowerowy: Tuchomie - Piaszno - góra Siemierzycka - Tuchomko - Tuchomie,
• trasa wędrówek kolarskich "Na kolejowym szlaku",
• ścieżka dydaktyczno-przyrodnicza "Zbójecki Szlak".
3.2. Sytuacja demograficzna
Według danych pozyskanych z Urzędu Gminy – liczba mieszkańców w gminie Tuchomie na koniec
2007 r. wynosiła 3 994. W porównaniu z 2004 r. nastąpił wzrost liczby mieszkańców o ok. 1%.
Średnia gęstość zaludnienia w gminie na koniec 2007 roku wyniosła ok. 37 osób na 1 km2.
8
Tabela nr 1. Liczba ludności w gminie Tuchomie w podziale na miejscowości
– stan na 31 grudnia 2007 r.
Liczba
ludności
1.
Tuchomie
1 345
2.
Kramarzyny
621
3.
Trzebiatkowa
459
4.
Modrzejewo
422
5.
Tuchomko
217
6.
Tągowie
206
7.
Piaszno
164
8.
Ciemno
201
9.
Masłowice Tuchomskie
132
10.
Mysłowice Trzebiatkowskie
58
11.
Nowe Huty
81
12.
Masłowiczki
83
13.
Sośnica
5
Razem gmina Tuchomie
3 994
Źródło: Dane pozyskane z Urzędu Gminy
Lp.
Miejscowość
Szacuje się, że w gminie Tuchomie do roku 2018 będzie następował regularny wzrost liczby ludności.
Tabela nr 2. Prognoza liczby ludności w gminie Tuchomie
Liczba ludności w roku:
2004
2005
2006
2007
3 954
3 951
3 958
3 994
2008
Szacunkowo
2011
2015
2018
4 004
4 034
4 105
4 075
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych pozyskanych z Urzędu Gminy
3.3. Sytuacja gospodarcza
Użytki rolne stanowią zdecydowaną większość ogólnej powierzchni gminy, stąd główną gałęzią
gospodarki jest rolnictwo, stanowiące źródło utrzymania dla większości ludności w gminie. Obszar
gminy Tuchomie, jako rejon typowo rolniczy, z dominującą wiejską zabudową jest słabo
uprzemysłowiony.
Liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych sektora prywatnego zmieniała się w minionych
latach następująco:
- 2004 r. – 160,
- 2005 r. – 183,
- 2006 r. – 161,
- 2007 r. – 166.
Przemysł jest związany w dużej części z przetwórstwem rolno-spożywczym. Pozostałymi sektorami
gospodarki dominującymi w gminie, oprócz wspomnianego już rolnictwa, są handel i budownictwo.
Do największych przedsiębiorstw zlokalizowanych na terenie gminy Tuchomie należą m.in.:
• WIRAX – Tuchomie, ul. Łąkowa 1– producent maszyn rolniczych,
• BAMA Sp. z o.o. – Tuchomie, ul. Lipowa 9 – produkcja przyczep rolniczych i kontenerów
metalowych,
• KONSMET s.c. – Tuchomie, ul. Lipowa 4 – firma produkcyjna branży metalowej.
Ponadto urozmaicona rzeźba terenu, jeziora i lasy stanowią o dużej atrakcyjności turystycznej tego
regionu.
9
4. AKTUALNY STAN GOSPODARKI ODPADAMI
W niniejszym rozdziale przeprowadzona zostanie analiza gospodarki odpadami komunalnymi w
gminie Tuchomie. Dane zostały pozyskane: ze Sprawozdania z realizacji GPGO 2004-2006, z Urzędu
Gminy Tuchomie, od przedsiębiorców związanych działalnością z gospodarką odpadami na terenie
gminy Tuchomie, z KPGO 2010 oraz PGOWP 2010.
4.1. Analiza gospodarki odpadami komunalnymi
4.1.1.
Rodzaje, źródła powstawania, ilość i jakość wytwarzanych
odpadów komunalnych
Zgodnie z ustawą o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001 roku (Dz.U. z 2007 r. Nr 39 poz. 251 z
późn. zm.) odpady komunalne definiuje się jako: „odpady powstające w gospodarstwach domowych,
a także odpady nie zawierające odpadów niebezpiecznych pochodzące od innych wytwórców
odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w
gospodarstwach domowych” (art. 3, ust. 3, pkt. 4). Głównym źródłem powstawania odpadów
komunalnych związanych z działalnością bytową człowieka są przede wszystkim gospodarstwa
domowe oraz obiekty użyteczności publicznej (infrastruktury).
Do oszacowania ilości odpadów komunalnych, z terenu gminy Tuchomie, przyjęto podział odpadów
wg źródeł, w których te odpady są generowane. Z uwagi na skład, właściwości technologiczne oraz
warunki i miejsca powstawania wyróżnia się następujące rodzaje odpadów komunalnych:
odpady domowe związane z bytowaniem ludzi w domach mieszkalnych (zabudowa
wielorodzinna, domy jednorodzinne),
odpady z obiektów użyteczności publicznej i obsługi ludności (np. handel i usługi,
szkolnictwo i lecznictwo otwarte),
Zestawienie ilości wytworzonych odpadów komunalnych w gminie Tuchomie w latach 2004-2007
przedstawiono w tabeli nr 3. Współczynnik nagromadzenia odpadów przyjęto z PGOWP 2010 – dla
terenów wiejskich wynosi on 123 kg/rok.
Tabela nr 3. Ilość odpadów komunalnych wytworzonych w gminie Tuchomie w latach 2004-2007
Ilość wytworzonych odpadów komunalnych [Mg/rok] w latach:
2004
2005
2006
2007
486,3
486,0
486,8
491,3
Źródło: Opracowane własne na podstawie współczynnika przyjętego z PGOWP2010
Poniżej przedstawiono bilans i skład morfologiczny odpadów komunalnych wytworzonych w gminie
Tuchomie w podziale na 18 rodzajów.
10
Tabela nr 4. Bilans i skład morfologiczny odpadów komunalnych wytworzonych w gminie Tuchomie
w latach 2004-2007
Lp.
1.
1-1.
1-2.
1-3.
2.
3.
3-1.
3-2.
3-3.
3-4.
3-5.
3-6.
3-7.
3-8.
3-9.
3-10.
3-11.
4.
5.
Strumienie odpadów komunalnych
Odpady komunalne segregowane i
zbierane selektywnie
Makulatura
Szkło
Tworzywa sztuczne
Odpady zielone z ogrodów i parków
Niesegregowane (zmieszane) odpady
komunalne, w tym:
Odpady kuchenne ulegające
biodegradacji
Odpady zielone
Papier i tektura
Odpady wielomateriałowe
Tworzywa sztuczne
Szkło
Metal
Odzież, tekstylia
Drewno
Odpady niebezpieczne
Odpady mineralne, w tym frakcja
popiołowa
Odpady z czyszczenia ulic i placów
Odpady wielkogabarytowe *
Razem
Skład
proc.
[%]
Ilość odpadów [Mg/rok] w latach:
2004
2005
2006
2007
7,50
36,5
36,5
36,5
36,8
0,50
4,50
2,50
1,50
2,4
21,9
12,2
7,3
2,4
21,9
12,2
7,3
2,4
21,9
12,2
7,3
2,5
22,1
12,3
7,4
86,98
423,0
422,7
423,4
427,3
27,68
134,6
134,5
134,7
136,0
8,00
5,22
0,86
7,97
12,04
1,85
0,90
0,25
0,13
38,9
25,4
4,2
38,8
58,6
9,0
4,4
1,2
0,6
38,9
25,4
4,2
38,7
58,5
9,0
4,4
1,2
0,6
38,9
25,4
4,2
38,8
58,6
9,0
4,4
1,2
0,6
39,3
25,6
4,2
39,2
59,2
9,1
4,4
1,2
0,6
22,08
107,4
107,3
107,5
108,5
1,20
2,82
100,00
5,8
13,7
486,3
5,8
13,7
486,0
5,8
13,7
486,8
5,9
13,9
491,3
* - meble i inne odpady dużych rozmiarów (poza zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym)
Źródło: Podział na strumienie odpadów komunalnych oraz średni skład procentowy wzorowano na projekcie
Koncepcji Techniczno-Technologicznej Zakładu Zagospodarowania Odpadów w Sierżnie 2008, Urząd
Miejski w Bytowie (Raport z Badań Morfologii Odpadów, Politechnika Gdańska 2006)
Ilość wytworzonych odpadów komunalnych w latach 2004-2006 utrzymywała się na zbliżonym
poziomie, co wynikało ze znikomych zmian w liczbie ludności. Natomiast w 2007 r. ilość
wytworzonych odpadów komunalnych zwiększyła się o ok. 1% w stosunku do 2006 r., przy wzroście
liczby ludności o ok. 0,9%.
4.1.2.
Odpady ulegające biodegradacji
Ilość wytworzonych odpadów ulegających biodegradacji w latach 2004-2006 r. wyznaczona została
na poziomie ok. 210 Mg, co oznacza, że na statystycznego mieszkańca gminy przypadło wówczas
ok. 53 kg/rok. W 2007 r. ilość wytworzonych odpadów ulegających biodegradacji wyznaczono na
poziomie ok. 212 Mg – na jednego mieszkańca gminy przypadło wówczas również ok. 53 kg/rok.
Szacunkowo odpady ulegające biodegradacji w analizowanych latach stanowiły ok. 43% ogólnej ilości
wytworzonych odpadów komunalnych.
Przyjmuje się, że większość odpadów ulegających biodegradacji wykorzystywana jest przez
mieszkańców gminy we własnym zakresie do kompostowania, spalania w paleniskach domowych
oraz skarmiania zwierząt.
Szacunkowy bilans odpadów komunalnych ulegających biodegradacji zawarto w tabeli nr 5.
11
Tabela nr 5. Ilości wytworzonych odpadów ulegających biodegradacji
Lp.
Nazwa
2004
Ilość odpadów [Mg/rok] w latach
2005
2006
2007
Papier i tektura zbierane
2,4
2,4
2,4
2,5
selektywnie
Odpady zielone z ogrodów
2.
7,3
7,3
7,3
7,4
i parków
Odpady ulegające
biodegradacji wchodzące
3.
200,6
200,4
200,8
202,6
w strumień zmieszanych
odpadów komunalnych*
Razem
210,3
210,1
210,5
212,5
* - przyjęto: odpady kuchenne ulegające biodegradacji, odpady zielone, papier i tektura, drewno
1.
i 10% odzież i tekstylia,
Źródło: Podział na strumienie odpadów komunalnych ulegających biodegradacji zaczerpnięto
z PGOWP 2010
4.1.3.
Charakterystyka istniejącego systemu gospodarki odpadami
komunalnymi w gminie Tuchomie
Na koniec 2007 r. zorganizowaną zbiórką odpadów komunalnych objęte było ok. 70% mieszkańców
gminy Tuchomie (nie były podpisane 233 umowy). Regulamin utrzymania czystości i porządku na
terenie gminy przyjęto dnia 29 grudnia 2005 r. uchwałą Rady Gminy Tuchomie Nr XXIV/226/2005.
Odbiór odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości z terenu gminy Tuchomie, realizuje
obecnie Miejskie Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o., na podstawie umowy nr 43/2004 z dnia
29 listopada 2004 r.
Ponadto dodatkowo w Załączniku nr 1 zamieszczono wykaz podmiotów prowadzących działalność
w zakresie zbierania i transportu odpadów na terenie gminy Tuchomie.
Selektywna zbiórka odpadów
Selektywna zbiórka odpadów prowadzona na terenie gminy Tuchomie obejmuje segregację papieru,
szkła oraz tworzyw sztucznych. Organizacją selektywnej zbiórki zajmuje się MPK Sp. z o.o. w
Bytowie. System zbiórki wspomnianych odpadów prowadzony jest na dwa sposoby:
• „u źródła” – system zbiórki odpadów przez mieszkańców w kolorowych workach,
• system wielkopojemnikowy – ustawione w czterech punktach na terenie gminy (Tuchomie,
Kramarzyny, Tągowie, Trzebiatkowa) kolorowe pojemniki o poj. 1100 l przewidziane do
selektywnej zbiórki odpadów typu: szkło, tworzywa sztuczne i makulatura.
Ponadto w szkołach na terenie gminy prowadzona jest zbiórka zużytych baterii:
• w Szkole Podstawowej i Gimnazjum w Tuchomie od 2005 r.,
• w Szkole Podstawowej i Gimnazjum w Kramarzynach od 2007 r.
Zebrane baterie odbierane są przez Organizację Odzysku REBA z Warszawy.
4.1.4.
Rodzaje i ilości odpadów komunalnych poddawanych
poszczególnym procesom unieszkodliwiania i odzysku
Unieszkodliwianie
Jedyną metodą unieszkodliwiania odpadów komunalnych wytworzonych na terenie gminy Tuchomie
jest składowanie. Do końca 2002 r. w gminie funkcjonowało 7 składowisk odpadów zmieszanych,
zlokalizowanych w miejscowościach: Tągowie, Tuchomko, Modrzejewo, Tuchomie, Ciemno,
12
Trzebiatkowa i Kramarzyny. Powyższe składowiska nie spełniały wymogów prawnych i z zakresu
eksploatacji składowisk. Dnia 21 czerwca 2002 r. Pomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony
Środowiska w Gdańsku wydał decyzję nr 37/I/2002 dotyczącą zamknięcia wszystkich składowisk.
W dniu 1 stycznia 2003 r. zamknięto składowiska w Tągowiu, Trzebiatkowej i Tuchomku, natomiast
1 stycznia 2005 r. w Modrzejewie, Tuchomiu, Ciemnie i Kramarzynach. Wszystkie wymienione
składowiska wymagają rekultywacji.
Obecnie na mocy umowy zawartej dnia 31 grudnia 2004 r. pomiędzy Gminą Bytów a Gminą
Tuchomie, zmieszane odpady komunalne przyjmowane są na składowisko Zakładu
Zagospodarowania Odpadów Komunalnych w Sierżnie.
Ilość odpadów komunalnych zebranych z terenu gminy Tuchomie i wywiezionych na składowisko w
Sierżnie w latach 2005-2007 przedstawiono w tabeli nr 6. Do 2004 r. ilość odpadów składowanych na
obszarze gminy nie była ewidencjonowana.
Tabela nr 6. Ilość odpadów komunalnych zebranych z terenu gminy Tuchomie poddanych procesowi
składowania w latach 2005-2007
Kod
odpadu
Rodzaj odpadu
2005
Oznacze
nie
Masa
procesu
[Mg]
unieszko
dliwiania
2006
Oznacze
nie
Masa
procesu
[Mg]
unieszko
dliwiania
2007
Oznacze
nie
Masa
procesu
[Mg]
unieszko
dliwiania
Niesegregowane
(zmieszane)
20 03 01
93,930
D5
197,480
D5
189,560
D5
odpady
komunalne
RAZEM
93,930
D5
197,480
D5
189,560
D5
D5 – składowanie na składowiskach odpadów niebezpiecznych lub na składowiskach odpadów innych
niż niebezpieczne
Źródło: Informacje pozyskane z Urzędu Gminy
Na podstawie danych zawartych w tabeli można zauważyć, iż ilość zmieszanych odpadów
komunalnych zebranych w 2005 r. i poddanych składowaniu jest ponad dwukrotnie mniejsza od ilości
tych odpadów zebranych w 2006 r. Wynika to najprawdopodobniej ze wzrostu ilości podpisanych
umów na odbiór odpadów, jakie zawarło MPK Sp. z o.o. w Bytowie z mieszkańcami Gminy.
Spadek ilości odpadów poddanych składowaniu w 2007 r. w stosunku do 2006 r. można wytłumaczyć
stale rosnącą ilością odpadów zebranych selektywnie i przekazanych do odzysku.
Odzysk
Proces odzysku, rozumiany jest jako wykorzystanie odpadów w całości lub ich części, a także jako
odzyskanie z odpadów substancji, materiałów i energii.
Na terenie gminy Tuchomie nie ma instalacji do odzysku odpadów. Selektywnie zbierane surowce
poddawane są odzyskowi poza terenem gminy.
Strukturę i masę odpadów zebranych selektywnie na terenie gminy Tuchomie, z podziałem na
poszczególne rodzaje oraz masę odpadów zestawiono w tabeli nr 7.
13
Tabela nr 7. Ilość odpadów zebranych selektywnie na terenie gminy Tuchomie i przekazanych do
odzysku w latach 2004-2007
Oznaczenie
procesu
odzysku
Masa
[Mg]
Oznaczenie
procesu
odzysku
Masa
[Mg]
Oznaczenie
procesu
odzysku
2007
Masa
[Mg]
2006
Oznaczenie
procesu
odzysku
2005
Masa
[Mg]
2004
15 01 01
Opakowania
z papieru i tektury
4,080
R15
3,937
R15
5,202
R15
4,843
R15
15 01 02
Opakowania
z tworzyw sztucznych
9,570
R15
19,137
R15
24,594
R15
29,693
R15
15 01 07
Opakowania ze szkła
21,320
R15
32,877
R15
47,611
R15
46,134
R15
20 01 33*
Baterie i akumulatory
łącznie z bateriami i
akumulatorami
wymienionymi w 16
06 01, 16 06 02
lub 16 06 03 oraz nie
sortowane baterie i
akumulatory
zawierające te
baterie
-
-
0,065
R15
0,091
R15
0,152
R15
RAZEM
34,970
R15
56,016
R15
77,498
R15
R15 - Przetwarzanie odpadów, w celu ich przygotowania do odzysku, w tym do recyklingu
Źródło: Informacje pozyskane z Urzędu Gminy oraz szkół
80,822
R15
Kod
odpadu
20 01 34
Rodzaj odpadu
Baterie i akumulatory
inne niż wymienione
w 20 01 33
Poziom selektywnej zbiórki odpadów przeznaczonych do odzysku, w stosunku do wytworzonych
odpadów komunalnych, utrzymany jest na wysokim poziomie i w ostatnich latach zmieniał się
następująco:
• 2004 r. – ok. 7,2%,
• 2005 r. – ok. 11,5 %,
• 2006 r. – ok. 15,9 %,
• 2007 r. – ok. 16,4 %.
4.1.5.
Odpady niebezpieczne w strumieniu odpadów komunalnych
Podstawowym źródłem powstawania odpadów niebezpiecznych jest działalność usługowa
i przemysłowa. Odpady niebezpieczne powstają także w gospodarstwach domowych i służbie
zdrowia. Do odpadów niebezpiecznych wchodzących w strumień odpadów komunalnych należą:
• baterie i akumulatory,
• detergenty zawierające substancje niebezpieczne,
• odczynniki fotograficzne,
• farby, tusze, farby drukarskie, kleje, lepiszcza,
• kwasy i alkalia,
• rozpuszczalniki,
• lampy fluorescencyjne i inne odpady zawierające rtęć,
14
•
•
•
•
•
•
leki,
oleje i tłuszcze,
środki ochrony roślin,
zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne,
drewno zawierające substancje niebezpieczne,
urządzenia zawierające freony.
Ilość odpadów niebezpiecznych w strumieniu odpadów komunalnych, wytworzonych w gminie
Tuchomie w latach 2004-2007, wyznaczono na jednakowym poziomie – wynoszącym: 0,6 Mg/rok
(tabela nr 4). Wartość ta została oszacowana na podstawie współczynników zaczerpniętych z KPGO
2010.
BATERIE I AKUMULATORY
Baterie i akumulatory po zużyciu stają się odpadem niebezpiecznym dla środowiska i zdrowia
człowieka, ze względu na zawartość substancji szkodliwych tj. ołów, kadm i rtęć.
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu
odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206) odpadowe baterie i akumulatory zostały zaklasyfikowane do
grupy 20 (Odpady komunalne łącznie z frakcjami gromadzonymi selektywnie) jako następujące
rodzaje odpadów:
20 01 33* - baterie i akumulatory łącznie z bateriami i akumulatorami wymienionymi w 16 06 01,
16 06 02 lub 16 06 03 oraz niesortowalne baterie i akumulatory zawierające te baterie,
20 01 34 - baterie i akumulatory inne niż wymienione w 20 01 33.
Stan aktualny
Zużyte baterie w gminie Tuchomie zbierane są w szkołach w Tuchomiu (od 2005 r.) i Kramarzynach
(od 2007 r.). Odbiorcą baterii jest firma REBA Organizacja Odzysku S.A.
W tabeli nr 8 przedstawiono ilości zebranych w szkołach zużytych baterii w latach 2005-2007.
Tabela nr 8. Ilość zebranych w gminie Tuchomie zużytych baterii w latach 2005-2007
Ilość zebranych zużytych baterii [Mg]
Miejsce zbiórki
Szkoła Podstawowa
i Gimnazjum w Tuchomiu
Szkoła Podstawowa
i Gimnazjum w Kramarzynach
Razem
2005
2006
2007
0,065
0,091
0,132
-
-
0,020
0,065
0,091
0,152
Źródło: Informacje ze szkół
Zużyte akumulatory przekazywane są w punktach zakupu nowych akumulatorów.
ODPADY Z URZĄDZEŃ ELEKTRYCZNYCH I ELEKTRONICZNYCH
Sprzęt elektryczny i elektroniczny jest głównie wykonany z tworzyw sztucznych i metali. Materiały te
mogą stwarzać zagrożenie dla środowiska naturalnego, w tym ludzi, wynikające z wchłaniania
szkodliwych substancji, powstających podczas aktualnie stosowanych metod postępowania ze
zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym.
15
W 2006 r. wprowadzono nowy system gospodarowania zużytym sprzętem elektrycznym
i elektronicznym, w szczególności pochodzącym z gospodarstw domowych. Użytkownicy sprzętu
przeznaczonego dla gospodarstw domowych są zobowiązani do jego selektywnego zbierania
i przekazywania podmiotom zajmującym się zbieraniem tego rodzaju odpadów.
Zgodnie z ustawą o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym kupujący sprzęt dla
gospodarstwa domowego oddaje zużyty sprzęt tego samego rodzaju do sklepu, sztuka za sztukę, a
sprzedający ma obowiązek go nieodpłatnie przyjąć.
Stan aktualny
Na terenie gminy Tuchomie nie była prowadzona selektywna zbiórka zużytego sprzętu elektrycznego
i elektronicznego.
W tabeli nr 9 zawarto pełen wykaz przedsiębiorców prowadzących działalność w zakresie zbierania
zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego na terenie powiatu Bytowskiego wraz
z wyszczególnieniem rodzaju zbieranego sprzętu.
Tabela nr 9. Wykaz przedsiębiorców prowadzących działalność w zakresie zbierania zużytego
sprzętu elektrycznego i elektronicznego na terenie powiatu Bytowskiego
Lp.
Nazwa i adres firmy
1.
JOLMAR Jolanta Chmielewska
Ul. Górna 54
77-200 Miastko
2.
TV-SAT VIDEO Krzysztof
Chmielewski
Ul. Armii Krajowej 19
77-200 Miastko
3.
Miejskie Przedsiębiorstwo
Komunalne Sp. z o.o.
Ul. Dworcowa 17 a
77-100 Bytów
4.
Handel-Produkcja Piotr Łangowski
Ul. Dworcowa 22 a
77-200 Miastko
5.
6.
Hurtownia BEST Sp. J. Elżbieta
Kaczmaryk, Henryk Kaczmaryk
Ul. Gen. Wybickiego 13
77-200 Miastko
Apteka POD LIPAMI Anna Iciaszek
Ul. Dworcowa 24 a
77-200 Miastko
Numer i nazwa grupy zużytego sprzętu
1. Wielkogabarytowe urządzenia gospodarstwa domowego
2. Małogabarytowe urządzenia gospodarstwa domowego
3. Sprzęt teleinformatyczny i telekomunikacyjny
4. Sprzęt audiowizualny
5. Sprzęt oświetleniowy
6. Narzędzia elektryczne i elektroniczne, z wyjątkiem
wielkogabarytowych, stacjonarnych narzędzi
przemysłowych
7. Zabawki, sprzęt rekreacyjny i sportowy
8. Przyrządy medyczne, z wyjątkiem wszystkich
wszczepianych i skażonych produktów
9. Przyrządy do nadzoru i kontroli
10. Automaty do wydawania
6. Narzędzia elektryczne i elektroniczne, z wyjątkiem
wielkogabarytowych, stacjonarnych narzędzi
przemysłowych
7. Zabawki, sprzęt rekreacyjny i sportowy
16
Lp.
Nazwa i adres firmy
Numer i nazwa grupy zużytego sprzętu
APTEKA CENTRALNA Sp. J.
Bożena Opalińska, Izabella
7. Serement
Ul. Armii Krajowej 22
77-200 Miastko
COMEL Telekomunikacja
i Informatyka
8.
Ul. Szewska 11
77-200 Miastko
Hurtownia ELEKTRIC-NAT
Sylweriusz Kuryś
9.
Ul. Grunwaldzka 2
77-200 Miastko
Przedsiębiorstwo HandlowoUsługowe ELGOR Ireneusz Zieliński
10.
Ul. Sikorskiego 41
77-100 Bytów
Przedsiębirstwo Handlowo1. Wielkogabarytowe urządzenia gospodarstwa domowego
Usługowe MART S.A.
11.
Ul. Szarych szeregów 14
77-100 Bytów
Źródło: Stronia internetowa Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska (http://rzseie.gios.gov.pl/) - Rejestr
Przedsiębiorców i Organizacji Odzysku Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego
ODPADY MEDYCZNE I WETERYNARYJNE
Odpady medyczne są to odpady powstające w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych oraz
prowadzeniu badań i doświadczeń naukowych w zakresie medycyny. Ponadto odpady medyczne w
postaci przeterminowanych lekarstw i środków medycznych powstają również w gospodarstwach
domowych.
Odpady weterynaryjne są to odpady powstające w związku z badaniem, leczeniem zwierząt lub
świadczeniem usług weterynaryjnych, a także w związku z prowadzeniem badań naukowych i
doświadczeń na zwierzętach.
Stan aktualny
Na terenie gminy Tuchomie znajduje się jedna apteka (z siedzibą w Tuchomiu przy ul. Lipowej 1),
jednakże nie prowadzi ona zbiórki przeterminowanych farmaceutyków.
Na podstawie danych uzyskanych z Ośrodka Zdrowia przy ul. Jana III Sobieskiego w Tuchomiu
oszacowano, iż rocznie w gminie wytwarzane jest ok. 50 kg odpadów medycznych, powstających
w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych.
Na terenie gminy funkcjonuje jedna placówka weterynaryjna (z siedzibą w Tuchomiu przy ul. Jana III
Sobieskiego 16). Według informacji pozyskanych od lekarza weterynarii, rocznie w placówce
wytwarzane jest ok. 40 kg odpadów pochodzących z lecznictwa weterynaryjnego.
PRZETERMINOWANE PESTYCYDY
Przeterminowane pestycydy lub odpady pestycydowe pochodzą ze stosowanych w rolnictwie
przeterminowanych preparatów, które zostały wycofane z obrotu i zdeponowane w mogilnikach lub
magazynach środków ochrony roślin.
Stan aktualny
Na terenie gminy, w miejscowości Tuchomie, znajduje się jeden mogilnik, w którym zdeponowane jest
ok. 20 Mg herbicydów.
17
4.2. Odpady opakowaniowe
Odpady opakowaniowe są to odpady powstałe z opakowań jednostkowych, zbiorczych oraz
transportowych zastosowanych w ramach całego systemu pakowania towarów wprowadzonych do
obrotu. Odpady te powstają głównie na terenie zakładów produkcyjnych, jednostek handlowych,
innych podmiotów gospodarczych, gospodarstw domowych, a także biur, szkół, urzędów, innych miejsc
użyteczności publicznej, ulic, barów szybkiej obsługi, targowisk itp.
Stan aktualny
Szacuje się, że na terenie gminy Tuchomie w 2007 r. wytworzono ok. 180 Mg odpadów
opakowaniowych. W ilości tej, oprócz opakowań z papieru, tworzyw sztucznych i szkła,
uwzględniono również opakowania z metali, które ze względu na wysoką wartość trafiają do
punktów skupu surowców wtórnych. Poza tym większa część opakowań z papieru i tektury spalana
jest w paleniskach domowych, a tylko nieznaczną część udaje się odzyskać w wyniku selektywnej
zbiórki.
Masy zebranych selektywnie odpadów opakowaniowych na terenie gminy Tuchomie w latach
2004-2007 dla poszczególnych grup materiałowych zestawiono w tabeli nr 10.
Tabela nr 10. Masa odpadów opakowaniowych zebranych selektywnie na terenie gminy Tuchomie
w latach 2004-2007
Masa odpadów [Mg]
Materiał
2004
2005
Opakowania z papieru i tektury
4,080
3,937
Opakowania z tworzyw sztucznych
9,570
19,137
Opakowania ze szkła
21,320
32,877
34,970
55,951
Źródło: Opracowane na podstawie danych z Urzędu Gminy
2006
5,202
24,594
47,611
77,407
2007
4,843
29,693
46,134
80,670
Zebrane odpady opakowaniowe transportowane są do sortowni znajdującej się na składowisku
w Sierżnie.
W latach 2004-2007 odnotowano systematyczny wzrost ilości zebranych odpadów opakowaniowych.
Szczególnie widoczne jest to w przypadku odpadów z tworzyw sztucznych i szkła. Ilość zbieranych
odpadów z papieru i tektury utrzymuje się na zbliżonym poziomie. Wynika z tego, iż surowiec ten jest
spalany przez mieszkańców w paleniskach domowych.
Wzrost ilości zbieranych odpadów opakowaniowych spowodowany jest stale rosnącą świadomością
mieszkańców gminy w zakresie gospodarowania odpadami oraz coraz lepszą organizacją
selektywnej zbiórki przez MPK Sp. z o.o. w Bytowie na terenie gminy Tuchomie.
4.3. Komunalne osady ściekowe
Zgodnie z ustawą o odpadach komunalne osady ściekowe to „pochodzący z oczyszczalni ścieków
osad z komór fermentacyjnych oraz innych instalacji służących do oczyszczania ścieków
komunalnych oraz innych ścieków o składzie zbliżonym do składu ścieków komunalnych”.
Stan aktualny
W tabeli nr 11 przedstawiono ilość wytwarzanych w gminie Tuchomie uwodnionych osadów
ściekowych i sposób ich zagospodarowania.
18
Tabela nr 11. Szacunkowa ilość wytwarzanych rocznie uwodnionych osadów ściekowych
Oczyszczalnie
Ilość
osadów
[Mg/rok]
Sposób
zagospodarowania
Tuchomie
Odwadnianie w stacji
Kramarzyny
odwadniania osadów +
2 080
Modrzejewo
składowanie
Tągowie
Źródło: Dane pozyskane z Urzędu Gminy
Zakłada się, że suchą masę stanowi ok. 10% wytworzonych uwodnionych osadów ściekowych tj. ok.
208 Mg/rok.
Rozważa się możliwość budowy kompostowni na terenie gminy, w celu zagospodarowania
wytworzonych osadów ściekowych. Tym samym nie byłoby konieczności ich wywozu na składowisko.
4.4. Inne odpady
ODPADY ZAWIERAJĄCE AZBEST
Materiały zawierające azbest należą do substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla zdrowia
ludzi i z tego powodu powinny podlegać sukcesywnej eliminacji. Odpady zawierające azbest należą
do odpadów niebezpiecznych.
Azbest - z uwagi na swoje niewątpliwe zalety, jak odporność na wysokie temperatury, na działanie
mrozu, na działanie kwasów, elastyczność, dobre właściwości mechaniczne i małe przewodnictwo
cieplne - stosowany był przede wszystkim do produkcji wyrobów budowlanych, szczególnie płyt
dachowych i elewacyjnych, a także, w mniejszych ilościach do produkcji rur, rozmaitych kształtek do
kanałów wentylacyjnych, instalacyjnych i innych.
Bardzo ważnym problemem ze względu na zdrowie ludzi i stan środowiska – jest sukcesywne
usuwanie zużytych wyrobów zawierających azbest. Groźne dla zdrowia są włókna respirabilne,
wystarczająco drobne by przeniknąć głęboko do płuc. Włókna powstają na skutek działania
mechanicznego (np. gdy płyty azbestowe są łamane lub poddane jakiejkolwiek obróbce mechanicznej
lub ścieraniu).
W maju 2002 r. Rada Ministrów przyjęła "Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest
stosowanych na terytorium Polski". Uwzględniając żywotność wyrobów cementowo azbestowych program zakłada realizację usuwania tych wyrobów z budynków i budowli do 2032 r.
Stan aktualny
W związku z realizacją krajowego programu usuwania wyrobów zawierających azbest, niezbędne
było sporządzenie szczegółowej inwentaryzacji tego typu materiałów na terenie gminy.
Inwentaryzacja jest nie tylko źródłem informacji, gdzie i w jakiej ilości występują wyroby zawierające
azbest, ale pozwala także na monitorowanie sposobu demontażu i usuwania tych wyrobów, a
następnie unieszkodliwianie, powstałych w ten sposób odpadów azbestowych. Inwentaryzacja
wyrobów zawierających azbest powinna być aktualizowana, co roku do 31 stycznia.
W Załączniku nr 2 pt. „Elementy programu likwidacji azbestu dla Gminy Tuchomie”, zawarto m.in.
zbiorcze zestawienie ilości wyrobów zawierających azbest w poszczególnych miejscowościach gminy
Tuchomie.
19
POJAZDY WYCOFANE Z EKSPLOATACJI
Samochód po zakończeniu użytkowania staje się odpadem niebezpiecznym. Szkodliwe
oddziaływanie na środowisko (gleba, wody gruntowe, atmosfera) pojazdów wycofanych z eksploatacji
spowodowane jest występowaniem w nim wielu substancji niebezpiecznych, które mogą przedostać
się do wszystkich elementów środowiska w wyniku niekontrolowanego postępowania z tego rodzaju
odpadami.
Ocenia się, że około 85% średniej masy pojazdu może być ponownie wykorzystane.
Wyspecjalizowane stacje demontażu samochodów usuwają substancje niebezpieczne, prowadzą
odzysk materiałów, części i podzespołów mogących być ponownie wykorzystanych. Materiały
odzyskane w wyniku procesu demontażu przekazuje się uprawnionym odbiorcom w celu recyklingu, a
odpady, dla których recykling materiałowy nie jest uzasadniony ekonomicznie lub ekologicznie są
kierowane do unieszkodliwienia termicznego lub deponowane na składowiskach.
Stan aktualny
Na terenie gminy Tuchomie nie ma stacji demontażu zużytych pojazdów. Najbliższa stacja
demontażu to: Zakład Produkcyjno-Handlowy „ALMA” Tomasz Miazga z siedzibą w Bytowie.
ZUŻYTE OPONY
Zużyte opony powstają w wyniku bieżącej eksploatacji pojazdów mechanicznych. Ich źródłem są też
pojazdy wycofane z eksploatacji. Ilość wytwarzanych odpadów szacuje się na podstawie ilości
kupowanych opon na wymianę lub na podstawie ilości zarejestrowanych pojazdów, uwzględniając
czas zużycia opon.
Stan aktualny
Obecnie sieć zbierania zużytych opon obejmuje: punkty serwisowe ogumienia (podstawowe źródło
zużytych opon), firmy eksploatujące pojazdy, stacje demontażu i osoby fizyczne. Ilość zbieranych
zużytych opon zależy od sezonu, najwięcej opon pozyskuje się w okresie wymian jesienno-zimowej i
wiosennej.
ODPADY Z BUDOWY
Odpady z tej grupy powstają podczas remontów i demontażu w budownictwie mieszkaniowym zarówno na etapie budowy, jak i wykonywanych planowych i awaryjnych remontów oraz prac
rozbiórkowych. Źródła ich powstawania są rozproszone, co powoduje trudności z oszacowaniem ich
ilości.
Stan aktualny
System selektywnej zbiórki odpadów budowlanych na terenie gminy Tuchomie wprowadza
MPK Sp. z o.o. w Bytowie. Opiera się on na możliwości zamówienia za opłatą kontenerów na odpady
przez osoby indywidualne. System taki pozwala na odbiór odpadów od wszystkich mieszkańców.
Odpady (gruz, beton, materiały ceramiczne) trafią na składowisko odpadów w Sierżnie, gdzie
wykorzystane będą jako materiał służący do przesypywania składowiska.
4.5. Identyfikacja problemów w zakresie gospodarki
odpadami na terenie gminy Tuchomie
Zidentyfikowano następujące problemy w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi:
• brak objęcia wszystkich mieszkańców gminy zorganizowanym systemem zbiórki odpadów
komunalnych, co świadczy o tym, iż część odpadów wytwarzanych przez właścicieli
nieruchomości nieposiadających umów zagospodarowywana jest w sposób nielegalny
(deponowanie na tzw. „dzikich wysypiskach”),
20
•
•
•
brak wdrożonej selektywnej zbiórki odpadów ulegających biodegradacji,
wielkogabarytowych oraz na większą skalę odpadów niebezpiecznych,
ogromnym problemem jest spalanie odpadów w paleniskach domowych,
wykorzystanie popiołów (ze spalania m.in. odpadów) do użyźniania gleby.
odpadów
5. PROGNOZA ZMIAN W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI
5.1. Prognoza ilości wytwarzanych odpadów komunalnych
Prognozę ilości odpadów komunalnych dla poszczególnych typów źródeł (strumieni) wykonano w
oparciu o wskaźniki emisji strumieni. Na ilość wytwarzanych odpadów w skali gminy wpływa liczba
mieszkańców oraz zmiany jednostkowych wskaźników emisji odpadów, których trendy zmian
wynikają głównie z przesłanek rozwoju gospodarczo-społecznego. Na podstawie danych
demograficznych stwierdza się, że liczba ludności w gminie Tuchomie w przyszłych latach będzie
najprawdopodobniej rosła.
W tabeli nr 12 przedstawiono prognozę wytwarzania strumieni odpadów komunalnych w gminie
Tuchomie w kolejnych latach.
Prognozując zmiany ilości i jakości odpadów komunalnych przyjęto następujące założenia:
- nie będą następowały istotne zmiany składu morfologicznego wytwarzanych odpadów komunalnych;
- wzrost jednostkowego wskaźnika wytwarzania odpadów kształtował się będzie na poziomie 5% w
okresach 5 letnich;
- wzrost poziomu selektywnego zbierania odpadów, spowoduje zmiany ilości i składu
odpadów nie segregowanych; zmniejszy się w nich głównie zawartość papieru, tworzyw sztucznych,
szkła i metali;
- ilość pozostałych odpadów w grupie 20 wzrastać będzie średnio o 5% w okresach 5-letnich (1% w
skali roku).
Tabela nr 12. Prognoza wytwarzania strumieni odpadów komunalnych w gminie Tuchomie
Lp.
Strumień odpadów
Wielkość strumienia [Mg] w roku
2007
2008
2011
2015
Odpady komunalne
1. segregowane i zbierane
44,2
44,7
46,0
47,9
selektywnie
Odpady zielone z
2.
14,7
14,9
15,3
16,0
ogrodów i parków
Niesegregowane
3. (zmieszane) odpady
398,0
401,9
414,1
430,9
komunalne
Odpady z czyszczenia
4.
14,7
14,9
15,3
15,9
ulic i placów
Odpady
5.
19,7
19,8
20,4
21,3
wielkogabarytowe
Razem
491,3
496,2
511,2
532,0
Źródło: Opracowanie własne na podstawie współczynników zaczerpniętych z PGOWP 2010
5.1.1.
Prognoza ilości wytwarzanych odpadów ulegających
biodegradacji
Prognozę wytwarzania odpadów biodegradowalnych przedstawiono w tabeli nr 13.
21
Tabela nr 13. Prognoza wytwarzania odpadów biodegradowalnych
Lp.
Nazwa
2010
26,3
1,1
16,5
1.
2.
3.
Ilość [Mg]
2013
27,1
1,1
17,0
2020
29,0
1,2
18,2
Papier i tektura
Odzież i tekstylia (z materiałów naturalnych)
Odpady zielone (z ogrodów i parków)
Odpady ulegające biodegradacji wchodzące w strumień
4.
175,1
180,5
193,4
zmieszanych odpadów komunalnych
Razem
218,9
225,6
241,8
Źródło: Opracowanie własne na podstawie współczynników zaczerpniętych z PGOWP 2010
5.1.2.
Prognoza ilości wytwarzanych odpadów niebezpiecznych
w strumieniu odpadów komunalnych
Prognozowanie ilości odpadów niebezpiecznych możliwych do wytworzenia do 2018 r. jest trudne
i zależy od wielu czynników, głównie ekonomicznych. Zakłada się, że ilość odpadów niebezpiecznych
wytwarzanych w strumieniu odpadów komunalnych będzie stopniowo wrastać.
Tabela nr 14. Prognoza przyrostu ilości odpadów niebezpiecznych
Ilość [Mg]
2007 r.
2008 r.
2011 r.
2015 r.
2018 r.
0,60
0,61
0,62
0,65
0,67
Źródło: Opracowanie własne na podstawie współczynników przyjętych w PGOWP 2010
Zużyte baterie i akumulatory
Szacuje się, że w następnych latach zauważalna będzie nieznaczna tendencja wzrostowa
w zakresie wytwarzania zużytych baterii i akumulatorów.
Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny
Przyjmuje się, że dynamika wzrostu ilości zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego będzie
wahała się w granicach 3 % w skali rocznej (przy 5 % tempie wzrostu masy wprowadzanego sprzętu na
rynek).
Odpady medyczne i weterynaryjne
Przyjmuje się wzrost ilości odpadów medycznych i weterynaryjnych o około 1% rocznie. Wzrost
ilości powstających odpadów medycznych spowodowany jest faktem starzenia się społeczeństwa
w naszym kraju. Szacuje się, że do 2018 r. nastąpi około 30% wzrost liczby osób po 65 roku życia.
Tabela nr 15. Prognoza przyrostu ilości odpadów medycznych
Ilość [kg]
2007 r.
2008 r.
2011 r.
2015 r.
2018 r.
50,0
50,5
52,0
54,1
55,8
22
Tabela nr 16. Prognoza przyrostu ilości odpadów weterynaryjnych
Ilość [kg]
2007 r.
2008 r.
2011 r.
2015 r.
2018 r.
40,0
40,4
41,6
43,3
44,6
Przeterminowane pestycydy
Zgodnie z założeniami w KPGO 2010 i PGOWP 2010, do 2010 r. powinien być zlikwidowany mogilnik
znajdujący się na terenie gminy Tuchomie.
5.2. Prognoza ilości wytwarzania odpadów opakowaniowych
Z uwagi na postęp technologiczny, jaki dokonał się w zakresie wytwarzania materiałów
opakowaniowych i opakowań, polegający na znacznym obniżeniu ich masy, a także ze względu na
konieczność przeprowadzania przez przedsiębiorców redukcji masy opakowań w systemach
pakowania towarów w latach 2008 - 2018 nie przewiduje się znaczącego wzrostu masy odpadów
opakowaniowych. Prognozy zużycia poszczególnych grup opakowań nie wskazują na potencjalne
zmiany struktury odpadów opakowaniowych. Do roku 2018 dominującymi z uwagi na masę będą
odpady z tektury/papieru, odpady ze szkła oraz odpady z tworzyw sztucznych.
Oszacowaną masę wszystkich rodzajów opakowań przedstawiono w tabeli nr 17.
Tabela nr 17. Prognoza wytwarzania odpadów opakowaniowych
Rodzaj materiału
opakowaniowego
Masa wytworzonych odpadów opakowaniowych
[Mg]
2007 r.
2008 r.
2011 r.
2015 r.
2018 r.
Papier i tektura
78,3
79,2
81,8
85,1
86,9
Szkło
54,3
54,9
56,7
59,0
60,3
Tworzywa sztuczne
29,9
30,2
31,2
32,5
33,2
Wielomateriałowe
8,7
8,8
9,1
9,5
9,7
Blacha stalowa
6,8
6,9
7,1
7,4
7,6
Aluminium
2,0
2,0
2,1
2,2
2,2
Razem
180,0
182,0
188,0
195,7
199,8
Źródło: Opracowanie własne na podstawie współczynników przyjętych w KPGO 2010
i PGOWP 2010
5.3. Prognoza ilości wytwarzania komunalnych osadów
ściekowych
Na ilość wytwarzanych osadów mają wpływ dwa zasadnicze czynniki: zmiany demograficzne oraz
realizacja inwestycji z zakresu budowy i rozbudowy sieci kanalizacyjnych oraz oczyszczania ścieków.
Tabela nr 18. Prognoza przyrostu ilości komunalnych osadów ściekowych (sucha masa)
Ilość [Mg]
2007 r.
2008 r.
2011 r.
2015 r.
2018 r.
208
210
218
232
250
23
5.4. Prognoza ilości wytwarzania innych odpadów
Odpady zawierające azbest
Przewiduje się wzrost ilości odpadów zawierających azbest w związku z realizacją „Programu usuwania
azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski" przyjętego przez Radę
Ministrów RP w dniu 14 maja 2002 r., według którego wyroby zawierające azbest powinny być usunięte
do końca 2032 r. Natomiast do 2018 r. powinno być usunięte około 60% ilości odpadów zawierających
azbest.
Pojazdy wycofane z eksploatacji
Na prognozę ilości wycofanych samochodów, poza ilością rejestrowanych i wyrejestrowanych
samochodów, ma wpływ kilka innych czynników, między innymi: wartość wskaźnika ilości osób
przypadających na 1 samochód oraz prognozy demograficzne. W miarę rozwoju gospodarki i wzrostu
zamożności społeczeństwa liczba pojazdów, a więc także liczba pojazdów wycofanych z eksploatacji
będzie systematycznie wzrastać. Obserwowane będzie zjawisko wymiany starszych modeli pojazdów na
nowsze, co również przyczyni się do wzrostu ilości pojazdów wycofanych z eksploatacji w strumieniu
odpadów niebezpiecznych. Przyjmuje się wzrost ilości pojazdów wyeksploatowanych i przekazywanych
do demontażu o 5% rocznie.
Zużyte opony
Ilość zużytych opon będzie stale wzrastać, w tempie proporcjonalnym do wzrostu ilości pojazdów
mechanicznych.
5.5. Prognozowane zmiany w zakresie rozwiązań
organizacyjnych i techniczno - technologicznych
Przewiduje się, że będzie następować:
• dalszy rozwój selektywnego zbierania oraz segregowania odpadów komunalnych,
• przyspieszenie działań w zakresie tworzenia systemu odzysku i unieszkodliwiania odpadów
komunalnych ze szczególnym uwzględnieniem odpadów ulegających biodegradacji,
• rekultywacja zamkniętych składowisk na terenie gminy,
• wprowadzenie selektywnej zbiórki odpadów: niebezpiecznych wydzielonych ze strumienia
odpadów komunalnych, wielkogabarytowych oraz remontowo-budowlanych.
6. CELE W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI I TERMINY ICH
OSIĄGNIĘCIA
Celem dalekosiężnym tworzenia gminnego planu gospodarki odpadami jest dojście do systemu
gospodarki odpadami zgodnego z zasadą zrównoważonego rozwoju, w którym w pełni realizowane są
zasady gospodarki odpadami, a w szczególności zasada postępowania z odpadami zgodnie z
hierarchią gospodarki odpadami, czyli po pierwsze zapobiegania i minimalizacji ilości wytwarzanych
odpadów oraz ograniczania ich właściwości niebezpiecznych, a po drugie wykorzystywania
właściwości materiałowych i energetycznych odpadów, a w przypadku, gdy odpadów nie można
poddać procesom odzysku ich unieszkodliwienie, przy czym składowanie generalnie jest traktowane jako
najmniej pożądany sposób postępowania z odpadami.
Zgodnie z polityką ekologiczną państwa, przyjęto następujące cele główne:
• zwiększenie udziału odzysku, w tym w szczególności odzysku energii z odpadów, zgodnego z
wymaganiami ochrony środowiska,
• zmniejszenie ilości wszystkich odpadów kierowanych na składowiska odpadów,
• wyeliminowanie praktyki nielegalnego składowania odpadów.
24
Dla poszczególnych
szczegółowe.
grup
odpadów
sformułowano, przedstawione poniżej, dodatkowe cele
6.1. Odpady komunalne
W gospodarce odpadami komunalnymi przyjęto następujące cele:
objęcie zorganizowanym systemem odbierania odpadów komunalnych 100% mieszkańców oraz
zapewnienie objęcia wszystkich mieszkańców systemem selektywnego zbierania odpadów – data
osiągnięcia tych celów wyznaczona została przez KPGO 2010 najpóźniej do końca 2007 r.; w gminie
Tuchomie cele te nie zostały osiągnięte, wobec powyższego należy dołożyć wszelkich starań aby jak
najszybciej tego dokonać;
zmniejszenie ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych na składowiska
odpadów, aby nie było składowanych:
• w 2010 r. więcej niż 75%,
• w 2013 r. więcej niż 50%,
• w 2020 r. więcej niż 35%
masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r.,
sukcesywne zmniejszanie masy składowanych odpadów komunalnych.
6.1.1.
W gospodarce zużytymi bateriami i akumulatorami przyjęto następujące cele:
rozbudowa systemu odzysku i unieszkodliwiania zużytych baterii i akumulatorów;
osiągnięcie do 2014 r. poziomów odzysku i recyklingu wskazanych w tabeli nr 19.
Tabela nr 19. Poziomy odzysku i recyklingu zużytych baterii i akumulatorów
Lp.
Rodzaj baterii lub akumulatorów,
z których powstał odpad
1. Akumulatory kwasowo- ołowiowe
2008 r.
2010 r.
2014 r.
% poziomu
% poziomu
% poziomu
recyklin
recyklin
recyklin
odzysku
odzysku
odzysku
gu
gu
gu
wszystkie wszystkie wszystkie wszystkie wszystkie wszystkie
zgłoszone zebrane zgłoszone zebrane zgłoszone zebrane
Akumulatory niklowo-kadmowe
2. (wielkogabarytowe)
60
60
60
60
60
60
Akumulatory niklowo-kadmowe
3. (małogabarytowe)
40
40
40
40
40
40
Akumulatory niklowo-żelazowe oraz inne
4. akumulatory elektryczne (wielkogabarytowe)
40
40
40
40
40
40
Akumulatory niklowo-żelazowe oraz
5. inne akumulatory elektryczne
20
20
20
20
20
20
(małogabarytowe)
Ogniwa i baterie galwaniczne oraz ich części
6. z wyłączeniem części ogniw i baterii
18
181)
22,5
22,51)
40
401)
galwanicznych
1) Nie dotyczy ogniw cynkowo-węglowych i alkalicznych.
Źródło: Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie poziomów odzysku
i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych Dz. U. z 2007 r. Nr 109 poz. 752 – akt
oczekujący Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania
niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej, tekst jednolity Dz. U. z 2007 r.
Nr 90, poz. 607
W okresie od 2010 r. do 2018 r. stawia się następujące cele:
- osiąganie poziomów zbierania i recyklingu (zdefiniowanych i określonych w dyrektywie Parlamentu
Europejskiego i Rady 2006/66/WE z dnia 6 września 2006 r. w sprawie baterii i akumulatorów oraz
25
zużytych baterii i akumulatorów oraz uchylającej dyrektywę 91/157/EWG (Dz. Urz. WE L 266 z 26.9.2006
r.,str.1)),tj.:
minimalnego poziomu zbierania zużytych baterii i akumulatorów (w tym akumulatorów NiCd) w wysokości 25% do 2012 r. - zgodnie z art. 10 ust. 2 lit. a,
o minimalnego poziomu zbierania zużytych baterii i akumulatorów w wysokości 45% do
2016 r. - zgodnie z art. 10 ust. 2 lit. b,
o minimalnego poziomu recyklingu w wysokości 65% średniej wagi baterii i
akumulatorów ołowiowo-kwasowych, w tym recykling zawartości ołowiu w najwyższym,
technicznie możliwym do osiągnięcia stopniu przy jednoczesnym unikaniu nadmiernych
kosztów (do 2010 r.) - zgodnie z art. 12 ust. 4,
o minimalnego poziomu recyklingu w wysokości 75% średniej wagi baterii i
akumulatorów niklowo-kadmowych, w tym recykling zawartości kadmu w najwyższym,
technicznie możliwym do osiągnięcia stopniu przy jednoczesnym unikaniu nadmiernych
kosztów (do 2010 r.) - zgodnie z art. 12 ust. 4,
o minimalnego poziomu recyklingu 50% średniej wagi innych odpadów w postaci baterii i
akumulatorów (do 2010 r.) — zgodnie z art. 12 ust. 4,
- ustanowienie od 2008 r. zakazu wprowadzania do obrotu:
o wszelkich baterii lub akumulatorów, które zawierają powyżej 0,0005% wagowo rtęci, bez
względu na to, czy są wmontowane do urządzeń, z wyłączeniem ogniw guzikowych z
zawartością rtęci nie wyższą niż 2% wagowo,
o baterii i akumulatorów przenośnych, które zawierają powyżej 0,002% wagowo kadmu, w
tym tych, które są wmontowane do urządzeń, z wyłączeniem baterii i
akumulatorów przenośnych przeznaczonych do użytku w:
■ systemach awaryjnych i alarmowych, w tym w oświetleniu awaryjnym,
■ sprzęcie medycznym,
■ elektronarzędziach bezprzewodowych,
- ustanowienie od 2012 r. zakazu stosowania akumulatorów niklowo-kadmowych (Ni-Cd).
o
Zgodnie z polityką ekologiczną państwa celem nadrzędnym jest rozbudowa systemu odzysku i
unieszkodliwiania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego ukierunkowane na całkowite
wyeliminowanie ich ze składowania. W związku z powyższym wyznacza się następujące cele cząstkowe
do osiągnięcia w 2018 r.:
osiągnięcie od 1 stycznia 2008 r. poziomów odzysku i recyklingu zużytego sprzętu w wysokości:
• dla zużytego sprzętu powstałego z wielkogabarytowych urządzeń gospodarstwa
domowego i automatów do wydawania:
- poziomu odzysku w wysokości 80 % masy zużytego sprzętu,
- poziomu recyklingu części składowych, materiałów i substancji pochodzących ze
zużytego sprzętu w wysokości 75 % masy zużytego sprzętu;
• dla zużytego sprzętu powstałego ze sprzętu teleinformatycznego, telekomunikacyjnego i
audiowizualnego:
• dla zużytego sprzętu powstałego z małogabarytowych urządzeń gospodarstwa
domowego, sprzętu oświetleniowego, narzędzi elektrycznych i elektronicznych z
wyjątkiem wielkogabarytowych, stacjonarnych narzędzi przemysłowych, zabawek,
sprzętu rekreacyjnego i sportowego oraz przyrządów do nadzoru i kontroli:
• dla zużytych gazowych lamp wyładowczych - poziomu recyklingu części składowych,
materiałów i substancji pochodzących ze zużytych lamp w wysokości 80 % masy tych
zużytych lamp;
26
osiągnięcie od 1 stycznia 2008 r. poziomu selektywnego zbierania zużytego sprzętu elektrycznego
i elektronicznego pochodzącego z gospodarstw domowych w wysokości 4 kg/mieszkańca/rok.
Do 2018 r. celem będzie podniesienie efektywności selektywnego zbierania odpadów medycznych
i weterynaryjnych (w tym segregacji odpadów u źródła powstawania).
6.2. Odpady opakowaniowe
W
gospodarce odpadami opakowaniowymi przyjęto następujące cele:
zmniejszenie udziału odpadów opakowaniowych w strumieniu odpadów komunalnych,
wdrażanie systemów selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych,
uzyskanie poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych zgodnie z tabelą nr 20.
Tabela nr 20. Roczne poziomy odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych do roku 2014
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Rodzaj opakowania,
z którego powstał
odpad
Opakowania (ogółem)
Opakowania z tworzyw sztucznych
Opakowania z aluminium
Opakowania ze stali
Opakowania z papieru i tektury
Opakowania ze szklą
Opakowania z drewna
2008 r.
2010 r.
2014 r.
% poziomu
% poziomu
% poziomu
Odzysku Recyklingu Odzysku Recyklingu Odzysku Recyklingu
501)
-
271)
161)2)
411)
251)
491)
391)
151)
531)
-
351)
181)2)
451)
331)
521)
431)
151)
601)
-
551)
22,51)2)
501)
501)
601)
601)
151)
1) Nie dotyczy opakowań mających bezpośredni kontakt z produktami leczniczymi określonymi w przepisach ustawy z dnia
6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2004 r. Nr 53, poz. 533, z późn. zm.) oraz opakowań po środkach
niebezpiecznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych
(Dz. U. Nr 63, poz. 638, z późn. zm.).
2) Do poziomu recyklingu zalicza się wyłącznie recykling, w wyniku którego otrzymuje się produkt wykonany z tworzywa
sztucznego.
Źródło: Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie poziomów odzysku
i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych Dz. U. z 2007 r. Nr 109 poz. 752
6.3. Komunalne osady ściekowe
Podstawowe cele w gospodarce komunalnymi osadami ściekowymi są następujące:
ograniczenie składowania osadów ściekowych, od 2015 r. całkowite wyeliminowanie
składowania,
zwiększenie ilości osadów unieszkodliwianych metodami termicznymi,
odzysk komunalnych osadów ściekowych,
zmniejszenie stopnia obciążenia osadów ściekowych szkodliwymi substancjami i organizmami
chorobotwórczymi poprzez ograniczenie zrzutu zanieczyszczeń pochodzenia przemysłowego,
wykorzystanie rolnicze przy dotrzymaniu wymogów jakościowych.
6.4. Inne odpady
W najbliższym czasie ważnym celem będzie usuwanie wyrobów zawierających azbest na obszarze
gminy Tuchomie w związku z realizacją krajowego programu usuwania wyrobów zawierających
27
azbest. Do 2018 r. zakłada się sukcesywne osiąganie celów, które zostały określone we wcześniej
wspomnianym programie - przewidzianym do 2032 r.
Pojazdy wycofane z eksploatacji
Zgodnie z polityką ekologiczną państwa celem nadrzędnym jest zapewnienie pełnej skuteczności
działania systemu zbierania i demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz odzysku, w tym
recyklingu, odpadów powstających z pojazdów wycofanych z eksploatacji.
Wyznacza się następujące minimalne poziomy odzysku i recyklingu odniesione do masy pojazdów
przyjętych do stacji demontażu w skali roku, do 2018 r.:
do dnia 31 grudnia 2014 r. odpowiednio 75% i 70% dla pojazdów wyprodukowanych przed dniem
1 stycznia 1980 r. oraz 85% i 80% dla pozostałych pojazdów,
od dnia 1 stycznia 2015 r. odpowiednio 95% i 85%, niezależnie od daty produkcji pojazdu.
Zużyte opony
Do 2018 r. celem nadrzędnym jest rozbudowa systemu zagospodarowania zużytych opon, w tym
osiągnięcie poziomów odzysku i recyklingu zużytych opon zgodnie z tabelą nr 21.
Tabela nr 21. Roczne poziomy odzysku i recyklingu zużytych opon
2008 r.
2010 r.
2014 r.
% poziomu
% poziomu
% poziomu
recyklin
recyklin
recyklin
odzysku
odzysku
odzysku
gu
gu
gu
Opony
75
15
75
15
75
15
Źródło: Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie poziomów
odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych Dz. U. z 2007 r.
Nr 109 poz. 752
Rodzaj produktu,
z którego powstał odpad
Odpady z budowy, remontu i demontażu obiektów budowlanych
Do 2018 r. celem nadrzędnym jest rozbudowa systemu selektywnego zbierania odpadów z
remontów, budowy i demontażu obiektów budowlanych do odzysku, aby osiągnąć następujące
poziomy odzysku:
50% w 2010 r.,
80% w 2018 r.
7. DZIAŁANIA ZMIERZAJĄCE DO POPRAWY SYTUACJI
W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI
7.1. Działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu
odpadów
Decyzje o zapobieganiu powstawania odpadów zapadają już na etapie fazy projektowej wyrobu,
a także na etapie jego wytwarzania, użytkowania oraz związane są z ostatecznym zagospodarowaniem
odpadów powstających z tych wyrobów po zakończonym ich cyklu życia. W związku z tym
na szczeblu gminnym będą podejmowane następujące działania:
• wspieranie wprowadzania niskoodpadowych technologii produkcji oraz zapewniających
wykorzystanie możliwie wszystkich składników stosowanych surowców,
• promowanie wdrażania systemu zarządzania środowiskowego,
• intensyfikacja edukacji ekologicznej promującej minimalizację powstawania odpadów
oraz prowadzenie skutecznej kampanii informacyjno-edukacyjnej w tym zakresie,
• wykorzystywanie instrumentów ekonomicznych, w tym sukcesywne podnoszenie stawek opłat
za składowanie odpadów, w szczególności zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów
28
ulegających biodegradacji oraz odpadów, które można poddać procesom odzysku, w tym
recyklingu.
7.2. Działania zmierzające do ograniczenia ilości odpadów
i ich negatywnego oddziaływania na środowisko
W zakresie kształtowania polityki gospodarki odpadami nie przewiduje się gruntownych zmian
w systemach gospodarowania poszczególnymi rodzajami odpadów. Niemniej jednak w trakcie tworzenia
i rozwoju poszczególnych systemów mogą być dokonywane pewne korekty. Głównymi kierunkami
działań w zakresie gospodarowania odpadami są:
• intensyfikacja edukacji ekologicznej promującej właściwe postępowanie z odpadami
oraz prowadzenie skutecznej kampanii informacyjno-edukacyjnej w tym zakresie,
• wypracowanie i monitorowanie rzeczywistych wskaźników wytwarzania i morfologii odpadów,
celem zdiagnozowania potrzeb w zakresie gospodarowania odpadami,
• wspieranie wdrażania efektywnych ekonomicznie i ekologicznie technologii odzysku
i unieszkodliwiania odpadów, w tym technologii pozwalających na odzyskiwanie energii zawartej
w odpadach w procesach termicznego i biochemicznego ich przekształcania,
• wzmocnienie kontroli podmiotów prowadzących działalność w zakresie zbierania, transportu,
odzysku i unieszkodliwiania odpadów,
• wprowadzenie instrumentów finansowych umożliwiających realizację zadań w zakresie
gospodarki odpadami przez jednostki samorządu terytorialnego i dyscyplinujących jednostki
samorządu w zakresie wykonywania przez nie obowiązków.
7.3. Działania wspomagające prawidłowe postępowanie
z odpadami w zakresie zbierania, transportu, odzysku
i unieszkodliwiania odpadów
7.3.1.
Odpady komunalne
Podstawą planowanego systemu gospodarki odpadami, są następujące działania priorytetowe:
• powszechna edukacja ekologiczna w zakresie gospodarki odpadami, (kampanie informacyjno
- reklamowe dotyczące selektywnej zbiórki, konkursy, gry i zabawy dla dzieci o tematyce
związanej z gospodarką odpadami oraz ogólnie z ochroną środowiska),
• odzysk i wykorzystanie odpadów podlegających biodegradacji,
• intensyfikacja selektywnej zbiórki surowców wtórnych na terenie gminy,
• wydzielenie odpadów wielkogabarytowych ze strumienia odpadów komunalnych,
• wydzielenie odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych,
• wydzielenie odpadów budowlano-remontowych ze strumienia odpadów komunalnych.
Zbieranie i transport odpadów
Osiągnięcie zakładanych celów w zakresie zbierania odpadów komunalnych wymaga realizacji
następujących działań:
• kontrolowania przez gminę stanu zawieranych umów przez właścicieli nieruchomości z
podmiotami prowadzącymi działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych,
• kontrolowania przez gminę sposobów i zakresu wypełniania przez podmioty posiadające
zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odbieranie odpadów komunalnych od
właścicieli nieruchomości - ustaleń zawartych w ww. zezwoleniach dotyczących metod oraz
miejsc prowadzenia odzysku i unieszkodliwiania odpadów,
• doskonalenie systemów ewidencji wytwarzanych, poddawanych odzyskowi oraz
unieszkodliwianiu odpadów komunalnych.
29
Zgodnie z wytyczonymi celami w zakresie odzysku i recyklingu wymagane jest prowadzenie
selektywnego zbierania i odbierania następujących frakcji odpadów komunalnych:
• odpady zielone z ogrodów i parków,
• papier i tektura (w tym opakowania, gazety, czasopisma, itd.),
• odpady opakowaniowe ze szkła w podziale na szkło bezbarwne i kolorowe,
• tworzywa sztuczne i metale,
• zużyte baterie i akumulatory,
• zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny,
• przeterminowane leki,
• chemikalia (farby, rozpuszczalniki, oleje odpadowe, itd.),
• meble i inne odpady wielkogabarytowe,
• odpady budowlano-remontowe.
Pozostałe frakcje odpadów komunalnych mogą być zbierane łącznie jako zmieszane odpady
komunalne.
Odpady zebrane selektywnie powinny być transportowane w sposób zapobiegający ich zmieszaniu.
Odzysk i unieszkodliwianie odpadów
Maksymalizacja odzysku wymaga:
• zapewnienia, że odpowiednia przepustowość instalacji będzie dostępna, aby przetworzyć
wszystkie selektywnie zebrane odpady, poprzez odpowiednie monitorowanie zrealizowanych i
planowanych inwestycji,
• konsekwentne egzekwowanie obowiązków w zakresie odzysku i recyklingu,
• promowania produktów wytwarzanych z materiałów odpadowych poprzez odpowiednie działania
promocyjne i edukacyjne jak również zamówienia publiczne,
• zachęcania inwestorów publicznych i prywatnych do udziału w realizacji inwestycji
strategicznych zgodnie z planami gospodarki odpadami.
Jednym z zasadniczych kierunków działań jest intensywny wzrost zastosowania zarówno
biologicznych, jak i termicznych metod przekształcania zmieszanych odpadów komunalnych.
Ograniczenie składowania odpadów ulegających biodegradacji - związane jest z koniecznością
budowy linii technologicznych do ich przetwarzania:
• kompostowni odpadów organicznych,
• linii mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych,
• instalacji fermentacji odpadów (organicznych lub zmieszanych),
• zakładów termicznego przekształcania zmieszanych odpadów komunalnych.
7.3.1.1.
Do osiągnięcia założonych celów należy podjąć następujące kierunki działań:
• minimalizacja ilości wytwarzanych odpadów niebezpiecznych poddawanych procesom
unieszkodliwiania poprzez składowanie,
• organizacja nowych i rozwój istniejących systemów zbierania odpadów niebezpiecznych ze
źródeł rozproszonych odpadów komunalnych (gospodarstwa domowe), w oparciu o:
- funkcjonujące sieci zbierania poszczególnych rodzajów odpadów niebezpiecznych
utworzone przez przedsiębiorców,
- funkcjonujące placówki handlowe, apteki, zakłady serwisowe oraz punkty zbierania
poszczególnych rodzajów odpadów niebezpiecznych (np. przeterminowane lekarstwa,
baterie, akumulatory),
- stacjonarne lub mobilne punkty zbierania odpadów niebezpiecznych,
- regularne odbieranie odpadów niebezpiecznych od mieszkańców prowadzących
selektywne zbieranie w systemie workowym lub pojemnikowym przez podmioty
prowadzące działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości.
Wymagane jest prowadzenie selektywnego zbierania odpadów niebezpiecznych z podziałem na
grupy omówione poniżej.
30
Osiągnięcie założonych celów w zakresie gospodarowania zużytymi bateriami i akumulatorami
wymaga realizacji następujących działań:
• udoskonalenia i rozwinięcia systemu zbierania małogabarytowych zużytych baterii i
akumulatorów ze źródeł rozproszonych,
• rozszerzenia zakresu przeznaczenia środków finansowych pochodzących z opłat produktowych
o finansowanie zakupu elementów infrastruktury zbierania (między innymi pojemników).
Osiągnięcie założonych celów w zakresie gospodarowania zużytym sprzętem elektrycznym i
elektronicznym wymaga realizacji następujących działań:
• rozbudowania infrastruktury technicznej w zakresie zbierania i przetwarzania zużytego
sprzętu elektrycznego i elektronicznego,
• zapewnienie instrumentów i mechanizmów organizacyjnych zapewniających zorganizowanie
wtórnego obiegu przestarzałych, lecz sprawnych urządzeń elektrycznych i elektronicznych.
Osiągnięcie założonych celów w zakresie gospodarowania odpadami medycznymi i weterynaryjnymi
wymaga realizacji następujących działań:
• określenia jednolitego systemu zbierania, w tym magazynowania, odpadów medycznych w
placówkach medycznych,
• opracowania sposobu gospodarowania odpadami weterynaryjnymi wraz z prowadzeniem
ewidencji wytwarzanych ilości,
• rozbudowy i ujednolicenia istniejących systemów zbierania przeterminowanych lekarstw od
ludności.
7.3.3.
Komunalne osady ściekowe
Osiągnięcie założonych celów w zakresie gospodarowania komunalnymi osadami ściekowymi
wymaga uwzględnienia zagadnień właściwego zagospodarowania komunalnych osadów ściekowych w
trakcie prowadzenia inwestycji w zakresie budowy lub modernizacji oczyszczalni ścieków oraz kontroli
jakości i ilości komunalnych osadów ściekowych stosowanych na powierzchni ziemi.
7.3.4.
Odpady opakowaniowe
Osiągnięcie założonych celów w zakresie gospodarowania odpadami opakowaniowymi będzie się
wiązało z utrzymaniem przynajmniej dotychczasowego poziomu selektywnej zbiórki tych odpadów.
7.3.5.
Inne odpady
Osiągnięcie założonych celów w zakresie gospodarowania odpadami zawierającymi azbest wymaga
realizacji następujących działań:
• stworzenie pełnej inwentaryzacji budynków, budowli i innych urządzeń i wyposażenia
zawierających azbest,
• zapewnienie finansowania usuwania wyrobów zawierających azbest ze środków krajowych i
europejskich.
Zużyte opony
Osiągnięcie założonych celów w zakresie gospodarowania zużytymi oponami wymaga realizacji
następujących działań:
31
• rozbudowy infrastruktury technicznej zbierania zużytych opon,
• kontroli właściwego postępowania ze zużytymi oponami.
Odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych
Osiągnięcie założonych celów w zakresie gospodarowania odpadami z budowy, remontów i
demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej wymaga realizacji następujących
działań:
• rozbudowy infrastruktury technicznej selektywnego zbierania, przetwarzania oraz odzysku, w
tym recyklingu tych odpadów,
• kontroli właściwego postępowania z tymi odpadami.
7.3.6.
Plan redukcji ilości odpadów komunalnych ulegających
biodegradacji
Uwzględniając wymagania określone w art. 5 Dyrektywy Rady 1999/31/EC należy przyjąć, że udział
odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych do składowania powinny wynosić
wagowo:
• w 2010 roku – 75%,
• w 2013 roku – 50%,
• w 2020 roku – 35%.
Wartością odniesienia dla ustalania udziału procentowego jest całkowita ilość odpadów komunalnych
ulegających biodegradacji wytworzonych w 1995 roku (ok. 205 Mg).
Ilość składowanych odpadów ulegających biodegradacji nie powinna przekraczać w:
• 2010 roku – 154 Mg/rok,
• 2013 roku – 102 Mg/rok,
• 2020 roku – 72 Mg/rok.
8. PROJEKTOWANY SYSTEM GOSPODARKI ODPADAMI
(ZBIERANIE, TRANSPORT, ODZYSK I UNIESZKODLIWIANIE)
W celu osiągnięcia wymaganych przepisami poziomów odzysku surowców i energii, niezbędne jest
dostosowanie systemu zbierania i odbioru odpadów, do rozwiązań technologicznych przyjętych w
zakładzie zagospodarowania odpadów (ZZO).
Sposób rozdziału odpadów na poziomie gospodarstwa domowego powinien być ściśle powiązany
z docelowymi rozwiązaniami technologicznymi ZZO.
Na poziomie gospodarstwa domowego – proponuje się rozdział odpadów wg grup:
• niebezpieczne,
• makulatura,
• szkło,
• „suche” zbierane do worków lub pojemników (tworzywa sztuczne, tekstylia, drewno,
opakowania wielomateriałowe itp.),
• „mokre” (w tym ulegające biodegradacji).
W sąsiedztwie zabudowy mieszkaniowej zwartej oraz usługowej ustawione powinny być następujące
pojemniki:
• na szkło (białe i kolorowe),
• na makulaturę,
• odpady „suche” (tworzywa sztuczne i inne odpady),
32
• odpady „mokre”.
Na terenach zabudowy rozproszonej, ze względu na większą efektywność, sugeruje się rozdział
odpadów w systemie workowym („u źródła”).
Zaleca się stosowanie następujących systemów organizacyjnych:
• punkty zbierania odpadów niebezpiecznych (PZON), przyjmujące odpady od indywidualnych
dostawców nieodpłatnie,
• mobilne punkty zbierania odpadów niebezpiecznych (MPZON), objeżdżające w wyznaczonym
czasie określony obszar,
• zbieranie przez sieć handlową różnych odpadów niebezpiecznych,
• odbieranie odpadów budowlanych – jako „usługa na telefon”.
8.1. Instalacje do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów
komunalnych
Gmina Tuchomie w celu realizacji zadań z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi (zbieranie,
transport, unieszkodliwianie i odzysk) na bazie Zakładu Zagospodarowania Odpadów Komunalnych
w Sierżnie, zawarła porozumienie międzygminne wraz z 10 następującymi gminami: Borzytuchom,
Bytów, Dziemiany, Kołczygłowy, Konarzyny, Lipnica, Lipusz, Miastko, Parchowo i Studzienice.
Na początku 2008 r. Gmina Tuchomie nabyła udziały w kapitale zakładowym ZZO Sierżno Sp. z o.o.
za wartość 10 000 zł. Jednocześnie zobowiązała się do objęcia udziałów w podwyższonym kapitale
zakładowym Spółki do 31.12.2009 r. za wartość 94 700 zł i do 31.12.2010 r. za wartość 84 400 zł.
Charakterystyka obiektu
Zakład Zagospodarowania Odpadów w Sierżnie zajmuje obszar 7,39 ha. Teren przeznaczony na
kwaterę do składowania odpadów ma powierzchnię 3,25 ha. Obecnie wyposażenie Zakładu stanowią:
• sortownia odpadów surowcowych (przepustowość 1 000 Mg/rok),
• składowisko odpadów (poj. 150 000 m3),
• zbiornik na odcieki,
• waga samochodowa (nośność 40 Mg),
• dwa brodziki dezynfekcyjne,
• budynek administracyjno-socjalny.
Plany i zamierzenia inwestycyjne
Zgodnie z opracowaniem „Założenia techniczno ekonomiczne Spółka Zakład Zagospodarowania
Odpadów z Sierżnie”, do końca 2010 r. zakłada się modernizację i rozbudowę Zakładu. W tabeli nr 22
przedstawiono planowane parametry ZZO Sierżno.
Tabela nr 22. Parametry techniczne ZZO Sierżno
Instalacja
Sortownia odpadów komunalnych i surowcowych
Kompostownia
Kwatera składowa
Magazyn odpadów niebezpiecznych
Magazyn sprzętu elektrycznego i elektronicznego
Garaż 2 stanowiskowy
Warsztat / magazyn
Przepustowość / wielkość
10 000 Mg/rok (przy pracy jednozmianowej)
3 000 Mg/rok – 3 500 Mg/rok
3,25 ha, poj. 150 tys. m3
ok. 10 Mg/rok
20-30 Mg/rok
ok. 300 m2
ok. 200 m2
33
Instalacja
Przepustowość / wielkość
Plac magazynowania i demontażu odpadów
400 Mg/rok
wielkogabarytowych
Plac magazynowania i kruszenia odpadów
500 Mg/rok
budowlanych
Waga
nośność 40 Mg
Zbiornik paliwa
2 m3
Zbiornik na odcieki
ok. 750-780 m3
Zbiornik na wody deszczowe
ok. 1000 m3
Punkt zbierania odpadów od osób indywidualnych
200 Mg/rok
Źródło: Założenia techniczno ekonomiczne Spółka Zakład Zagospodarowania Odpadów z Sierżnie
8.2. Instalacje do odzysku lub unieszkodliwiania
komunalnych osadów ściekowych
Gmina Tuchomie rozważa możliwość budowy kompostowni
zagospodarowania wytwarzanych osadów ściekowych.
na
swoim
terenie,
w
celu
Powstające osady ściekowe, zamiast trafiać na składowisko, mogłyby być poddane odzyskowi
poprzez kompostowanie, a następnie wykorzystane np. w rolnictwie do rekultywacji zdegradowanych
terenów.
9. HARMONOGRAM I SPOSÓB FINANSOWANIA REALIZACJI
ZADAŃ
W związku z identyfikacją problemów i prognozą zmian w zakresie gospodarki odpadami oraz
wyznaczonymi na ich podstawie celami i kierunkami działań określono zadania do realizacji w ramach
Gminnego Planu Gospodarki Odpadami.
9.1. Harmonogram zadań w zakresu gospodarki odpadami
W tabeli nr 23 zestawiono zadania z zakresu gospodarki odpadami i termin ich realizacji
34
Tabela nr 23. Harmonogram realizacji zadań w zakresie gospodarki odpadami
L.p.
Rok
Zadanie
Wykonawca
Zadania ogólne w zakresie gospodarki odpadami wynikające z Krajowego Planu Gospodarki
Odpadami oraz Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami:
1.
Zadanie ciągłe
2.
2008-2009
3.
Zadanie ciągłe
4.
Zadanie ciągłe
5.
Zadanie ciągłe
6.
2008-2032
7.
2008-2032
8.
2008-2018
9.
2008-2018
10.
2008-2011
11.
2008-2011
12.
Zadanie ciągłe
13.
Zadanie ciągłe
14.
2008 1)
15.
Zadanie ciągłe
Wydawanie decyzji w sprawie usuwania
odpadów z miejsc na ten cel nie przeznaczonych
(w celu sukcesywnego likwidowania dzikich
Wójt Gminy
wysypisk odpadów, czyli usuwania odpadów
z miejsc, które nie są legalnymi składowiskami
odpadów lub magazynami odpadów)
Tworzenie i udział gminy w strukturach ponad
gminnych dla realizacji regionalnego zakładu
zagospodarowania odpadów (zgodnie z
Rada Gminy
wyznaczonym regionem w wojewódzkim planie
gospodarki odpadami)
Kontrola stanu zawieranych umów przez właścicieli
nieruchomości z firmami prowadzącymi działalność
Wójt Gminy
w zakresie odpadów komunalnych
Prowadzenie działalności informacyjnoedukacyjnej dotyczącej konieczności właściwego
postępowania z odpadami niebezpiecznymi i
innymi niż niebezpiecznymi.
Wójt Gminy
Propagowanie stosowania nowoczesnych
technologii skutkujących zmniejszeniem ilości
wytworzonych odpadów
Aktualizacja inwentaryzacji budynków i urządzeń
Wójt Gminy
zawierających azbest
Działalność informacyjna dotycząca możliwości
finansowania i usuwania wyrobów zawierających
Wójt Gminy
azbest, wskazująca firmy uprawnione do
prowadzenia prac
Dofinansowanie demontażu, transportu
GFOŚiGW, Wójt Gminy
i unieszkodliwiania wyrobów azbestowych
Wdrażanie innowacyjnych technologii (BAT) w
zakresie zagospodarowania poszczególnych
Przedsiębiorcy
rodzajów odpadów
Organizacja nowych i rozwój istniejących
systemów zbierania odpadów komunalnych z
uwzględnieniem odpadów niebezpiecznych
Przedsiębiorcy, Wójt Gminy
występujących w strumieniu odpadów
komunalnych
Rekultywacja składowisk zamkniętych w latach
2003-2005 w miejscowościach: Tągowie,
Wójt Gminy
Trzebiatkowa, Tuchomko, Modrzejewo, Tuchomie,
Ciemno i Kramarzyny.
Gmina Tuchomie w ramach
Współudział w rozbudowie i modernizacji ZZO
w Sierżnie (gm. Bytów)
porozumienia międzygminnego
Kontrolowanie i kierowanie przez gminę całego
strumienia odpadów do ZZO, co umożliwi gminie
Wójt Gminy
spełnienie dyrektyw unijnych w sprawie odzysku
poszczególnych rodzajów odpadów
Zadania ogólne w zakresie gospodarki odpadami wynikające
z Gminnego Planu Gospodarki Odpadami
Wójt Gminy, podmioty zajmujące
Edukacja ekologiczna, koordynacja wdrażania
Planu Gospodarki Odpadami
się gospodarką odpadami w gminie
Objęcie wszystkich mieszkańców zorganizowaną Wójt Gminy, podmioty zajmujące
zbiórką odpadów komunalnych
Intensyfikacja selektywnej zbiórki surowców
wtórnych na terenie całej gminy
35
L.p.
Rok
Zadanie
16.
i biologiczne unieszkodliwianie odpadów
Zadanie ciągłe Zbiórka
biodegradowalnych
17.
Zadanie ciągłe
Wydzielenie odpadów wielkogabarytowych
ze strumienia odpadów komunalnych
18.
Zadanie ciągłe
Zbiórka odpadów
remontowo - budowlanych
19.
Zadanie ciągłe
Zbiórka odpadów
niebezpiecznych
20.
Zadanie ciągłe
Zbiórka zużytego sprzętu elektrycznego
i elektronicznego
21.
Zadanie ciągłe Zbiórka odpadów medycznych
22.
Zadanie ciągłe Zbiórka odpadów weterynaryjnych
23. Zadanie ciągłe Zbiórka zużytych opon
Wykonawca
Podmioty zajmujące się
gospodarką odpadami w gminie
przy współpracy z Wójtem Gminy
gospodarką odpadami w gminie,
sklepy
Placówka medyczna
Gabinet weterynaryjny
gospodarką odpadami w gminie,
salony sprzedaży opon
Rozbudowa infrastruktury do segregacji
odpadów i pozyskiwania surowców wtórnych
Usuwanie i rekultywacja dzikich wysypisk
25. Zadanie ciągłe
Wójt Gminy, właściciele gruntów
odpadów
Apteka przy współudziale Wójta
Zbiórka przeterminowanych leków (pochodzących
26. Zadanie ciągłe od mieszkańców gminy)
Gminy
1) – termin osiągnięcia celu wynikający z KPGO 2010 minął z końcem 2007 r.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie KPGO 2010 i PGOWP 2010
24.
Zadanie ciągłe
9.2. Zadania i koszty w zakresie gospodarki odpadami
Koszty inwestycyjne realizacji zidentyfikowanych zadań określonych w GPGO przedstawiono w tabeli
nr 24.
36
Tabela nr 24. Zadania i koszty związane z realizacją zadań określonych w GPGO
Jednostkowe cele krótkookresowe
Lp. do 2011r.
Szacunkowy koszt realizacji zadania [zł]
2008
Edukacja ekologiczna, koordynacja
1. wdrażania Planu Gospodarki Odpadami
Objęcie wszystkich mieszkańców
2. zorganizowaną zbiórką odpadów
komunalnych
Intensyfikacja selektywnej zbiórki
3. surowców wtórnych na terenie gminy
Zbiórka i biologiczne unieszkodliwianie
4. odpadów biodegradowalnych
2009
2010
2011
RAZEM
Koszty ponoszone przez Gminę
Koszty ponoszone przez Gminę i podmioty zbierające odpady
15 000
5 000
15 000
5 000
15 000
5 000
15 000
5 000
Jednostki i podmioty
realizujące
Źródła finansowania
Wójt Gminy
Budżet Gminy
Wójt Gminy, podmioty
zajmujące się gospodarką
odpadami w gminie
Fundusze ochrony
środowiska w tym:
GFOŚiGW, Budżet
Gminy, Fundusze
strukturalne oraz
podmioty zbierające
odpady
Fundusze ochrony
środowiska w tym:
GFOŚiGW, Budżet
Gminy, Fundusze
strukturalne oraz
odpady
60 000
Wójt Gminy, podmioty
zajmujące się gospodarką
odpadami w gminie
20 000
Fundusze ochrony
środowiska w tym:
WFOŚiGW, PFOŚiGW,
gospodarką odpadami
GFOŚiGW, Budżet Gminy
w gminie przy współpracy
oraz Fundusze
z Wójtem Gminy
strukturalne i podmioty
zbierające odpady
37
Lp. do 2011r.
Wydzielenie odpadów
5. wielkogabarytowych ze strumienia
odpadów komunalnych
6.
Zbiórka odpadów remontowo
- budowlanych
7. Zbiórka odpadów niebezpiecznych
8.
Usuwanie i rekultywacja dzikich
wysypisk odpadów
Zorganizowanie systemu zbiórki,
transportu, odzysku lub
9.
unieszkodliwiania odpadów zwierzęcych
od wytwórców indywidualnych
2008
5 000
2009
5 000
2010
5 000
2011
5 000
RAZEM
20 000
10 000
10 000
10 000
10 000
40 000
realizujące
Fundusze ochrony
środowiska w tym:
WFOŚiGW, PFOŚiGW,
w gminie przy współpracy
oraz Fundusze
z Wójtem Gminy
strukturalne i podmioty
zbierające odpady
w gminie
Fundusze ochrony
środowiska w tym:
GFOŚiGW, Budżet
Gminy, Fundusze
strukturalne oraz
odpady
Fundusze ochrony
środowiska w tym:
WFOŚiGW, PFOŚiGW,
w gminie przy współpracy GFOŚiGW, Budżet Gminy
oraz podmioty zbierające
z Wójtem Gminy
odpady
Wójt Gminy, właściciele
gruntów
Fundusze ochrony
środowiska w tym:
GFOŚiGW, Budżet
Gminy, Fundusze
strukturalne oraz środki
własne
Powiatowy Lekarz
Weterynarii, Wójt Gminy,
Wojewódzki Inspektorat
Ochrony Środowiska,
podmioty zajmujące się
zwierzęcymi
Fundusze ochrony
środowiska w tym:
GFOŚiGW, Budżet
Gminy, Fundusze
strukturalne oraz środki
własne
38
Lp. do 2011r.
Aktualizowanie bazy danych dotyczącej
10. lokalizacji budowli i wyrobów
zawierających azbest
Dofinansowanie demontażu, transportu
11. oraz unieszkodliwiania wyrobów
azbestowych
Rekultywacja składowisk zamkniętych w
latach 2003-2005 w miejscowościach:
12. Tągowie, Trzebiatkowa, Tuchomko,
Modrzejewo, Tuchomie, Ciemno i
Kramarzyny.
13.
Rozbudowa i modernizacja ZZO
w Sierżnie (gm. Bytów)
14. Likwidacja mogilnika w Tuchomiu
2008
2009
2010
2011
RAZEM
Koszty ponoszone przez Gminę
-
87 100
2 mln
10 000
94 700
0,4 mln
realizujące
Wójt Gminy
87 100
87 100
261 300
Wójt gminy
WFOŚiGW, PFOŚiGW,
GFOŚiGW
-
-
2 mln
Wójt Gminy
EFRR
84 400
-
189 100
Zarząd porozumienia
międzygminnego
Fundusz Spójności,
EFOR, EkoFundusz,
NFOŚiGW, WFOŚiGW,
PFOŚiGW, GFOŚiGW,
Budżet Gminy
-
-
0,4 mln
Agencja Nieruchomości
Rolnych
NFOŚiGW, WFOŚiGW,
EFRR
Źródło: Opracowanie własne na podstawie KPGO 2010 i PGOWP 2010 oraz informacji z Urzędu Gminy
39
9.3. Możliwości finansowania realizacji zamierzonych
działań
Realizacja poszczególnych projektów związanych z gospodarką odpadami możliwa jest
przez wykorzystanie środków finansowych pochodzących z:
budżetu gminy,
Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) w ramach
projektu „Ochrona powierzchni ziemi i wód poprzez zapobieganie powstawaniu odpadów, ich
zagospodarowanie oraz rekultywację terenów zdegradowanych”,
Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW),
Powiatowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (PFOŚiGW),
Gminnego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (GFOŚiGW),
unijnych źródeł współfinansowania inwestycji z zakresu gospodarki odpadami:
1) Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego:
- Regionalny Program Operacyjny dla w Województwa Pomorskiego
Oś priorytetowa 5. Środowisko i energetyka przyjazne środowisku.
W ramach tego priorytetu będą mogły być dofinansowane następujące typy projektów z zakresu
gospodarki odpadami:
- budowa i rozbudowa regionalnych zakładów zagospodarowania odpadów komunalnych, w tym
takich ich elementów jak: stacje przeładunkowe odpadów, instalacje do odzysku lub recyklingu,
systemy selektywnego zbierania odpadów;
- rekultywacja nieczynnych składowisk odpadów, w tym składowisk odpadów niebezpiecznych;
- budowa, rozbudowa lub przebudowa instalacji i urządzeń do odzysku i unieszkodliwiania odpadów
niebezpiecznych wydzielonych z odpadów komunalnych, odpadów medycznych i weterynaryjnych
oraz odpadów zawierających azbest wraz z systemami ich zbiórki.
Oś priorytetowa 8. Lokalna infrastruktura ochrony środowiska.
W ramach tego priorytetu planowane jest dofinansowanie następujących typów projektów
z gospodarki odpadami:
- rekultywacja nieczynnych składowisk odpadów, w tym składowisk odpadów niebezpiecznych
oraz likwidacja „dzikich” wysypisk odpadów;
- likwidacja mogilników;
- budowa lub rozbudowa punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych;
- budowa, rozbudowa lub przebudowa kompostowni odpadów.
2) Europejski Fundusz Rolny Rozwoju Obszarów Wiejskich
- Program Rozwoju Obszarów Wiejskich
Oś priorytetowa III. Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej.
W ramach tego działania środki mogą być przeznaczone na tworzenie systemów zbierania,
segregacji i wywozu odpadów komunalnych.
10. WNIOSKI Z ANALIZY ODDZIAŁYWANIA PROJEKTU PLANU
NA ŚRODOWISKO
Projektowany system gospodarki odpadami stanowi aktualizację uchwalonego w 2004 r. „Gminnego
Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Tuchomie na lata 2004-2007” i jest zgodny z ustaleniami
KPGO 2010 i PGOWP 2010. Ponadto spełnia podstawowe uwarunkowania wynikające z polskich i
unijnych przepisów określających zasady ochrony środowiska.
Dokument ten promuje stworzenie nowoczesnego i skutecznego systemu gospodarki odpadami,
zgodnego z zasadami rozwoju zrównoważonego polegającego na zapobieganiu i minimalizacji ilości
wytworzonych odpadów.
40
Założone w planie cele do osiągnięcia oraz kierunki, w jakim będą zmierzać zaprojektowane działania
są zgodne z celami ustalonymi w polityce ekologicznej państwa i dostosowane do lokalnych
uwarunkowań.
Przedstawione tutaj działania winny być uwzględnione podczas realizacji niniejszego planu, ze
szczególnym wyróżnieniem następujących zagadnień:
- systematyczne podnoszenie poziomu wiedzy lokalnej ludności na temat zasad przyjętego systemu
gospodarki odpadami,
- rozwijanie stworzonego w gminie systemu zbierania i transportu odpadów komunalnych
uwzględniającego segregację odpadów „u źródła”,
- stworzenie systemu selektywnego gromadzenia odpadów niebezpiecznych oraz okresowego
zbierania odpadów wielkogabarytowych, remontowo-budowlanych i wyeksploatowanych urządzeń
elektrycznych i elektronicznych,
- budowa skutecznego systemu egzekwowania realizacji ustaleń GPGO przez mieszkańców gminy,
zwalczanie niewłaściwych praktyk w tym przedmiocie,
- wiarygodne ewidencjonowanie danych dotyczących wytwarzania i zbierania odpadów.
Niezrealizowanie zapisów zawartych w omawianym planie gospodarki odpadami przyniesie
negatywne skutki środowiskowe i gospodarcze, dlatego zasadnym jest efektywne prowadzenie
działalności w celu realizacji zapisów omawianego dokumentu.
Zagrożeniem dla środowiska związanym z realizacją GPGO będzie nieterminowe realizowanie
zapisanych w nim działań. Dotyczy to przede wszystkim realizacji zadań w zakresie zbierania
odpadów i ich odzysku lub unieszkodliwiania. Przy założeniu stałego generowania odpadów,
konieczne jest podniesienie efektywności ich selektywnego zbierania, bowiem w przeciwnym razie
odpady te trafią na składowisko. Może wystąpić również sytuacja, że odpady będą usuwane do
środowiska w sposób niekontrolowany. Jest to największe zagrożenie, dlatego bezwzględnie należy
dążyć do ograniczenia tego typu praktyk.
Rozwiązania, przewidywane w projekcie GPGO można uznać za przyjazne środowisku,
niegenerujące nieodwracalnych negatywnych oddziaływań transgranicznych.
Aktualizacja GPGO stanowi wypełnienie obowiązków wynikających z ustawy o odpadach oraz ma na
celu przyjęcie nowych standardów w planowaniu i gospodarowaniu odpadami oraz dostosowanie go
do zmienionego stanu prawnego. Niniejsza aktualizacja planu nie zawiera istotnych odstąpień od
ustaleń zawartych w dokumencie dotychczas obowiązującym.
Z analizy i oceny wpływu projektowanych rozwiązań planu na środowisko można stwierdzić, że
realizacja planu pozwoli na wzrost ilości odpadów poddawanych procesom odzysku
i unieszkodliwiania, w tym w szczególności odzysku energii z odpadów, oraz ograniczenie przyczyn
powstawania nowych zagrożeń i uciążliwości dla środowiska powodowanych przez odpady.
W związku z powyższym istnieje możliwość odstąpienia od przeprowadzenia postępowania
w sprawie oceny oddziaływania na środowisko aktualizacji GPGO.
11. SYSTEMY MONITORINGU I OCENY WDRAŻANIA PLANU
Ustawa o odpadach w art. 14 ust. 12b i 13 nakłada na organy wykonawcze gminy obowiązek
przygotowywania, co 2 lata sprawozdania z realizacji celów i zadań określonych w planach
gospodarki odpadami. W przypadku gminy Tuchomie obowiązek ten spoczywa na Wójcie Gminy.
Wójt ma obowiązek przedstawić to sprawozdanie Radzie Gminy. Jeżeli zaistnieje sytuacja, że zmiany
warunków lokalnych spowodują konieczność modyfikacji uchwalonego planu gospodarki odpadami
przed upływem ustawowych 4 lat, należy uruchomić stosowne postępowanie w celu aktualizacji
zapisów GPGO.
41
Wdrażanie GPGO jest procesem ciągłym, wymagającym stałej obserwacji ilościowych i jakościowych
zmian wybranych wskaźników środowiskowych, ekonomicznych i społecznych, mającym na celu
zapewnienie informacji zwrotnych na temat słuszności i skuteczności podejmowanych działań
oraz inicjowanie ich zmian w przypadku rozbieżności pomiędzy założeniami a realizacją. Narzędziem
ww. procesu jest monitoring.
Wdrażanie GPGO będzie podlegało regularnej ocenie w zakresie :
• określenia stopnia wykonania przedsięwzięć/działań,
• określenia stopnia realizacji przyjętych celów,
• oceny rozbieżności pomiędzy przyjętymi celami i działaniami, a ich wykonaniem,
• analizy przyczyn ich rozbieżności.
Podstawą właściwego systemu oceny realizacji GPGO jest prawidłowy system sprawozdawczości
oparty na wskaźnikach stanu środowiska i zmiany presji na środowisko, a także na wskaźnikach
świadomości społecznej. Odpowiedni zestaw wskaźników zapewnia sprawne przeprowadzenie
monitoringu przedsięwzięć oraz analiz porównawczych i tematycznych, dostarczających rzetelnej
informacji o wdrażanym GPGO.
W tabeli nr 25 przedstawiono, wynikające z KPGO 2010 i PGOWP 2010, zestawy wskaźników z
monitoringu prowadzonego przez różne firmy i wydziały odpowiedzialne za realizację GPGO.
Tabela nr 25. Wskaźniki monitoringu – informacja o wytwarzaniu i gospodarowaniu odpadami
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
NAZWA WSKAŹNIKA
Odpady komunalne
Odsetek mieszkańców objętych zorganizowanym systemem zbierania odpadów
komunalnych
Masa zebranych odpadów komunalnych - ogółem
Masa odpadów komunalnych zebranych selektywnie
Masa odpadów komunalnych zebranych jako zmieszane odpady komunalne
Masa zebranych odpadów ulegających biodegradacji
Masa odpadów komunalnych ulegających biodegradacji składowanych na składowiskach
odpadów
Iloraz masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji składowanych na
składowiskach odpadów i masy tychże odpadów wytworzonych w 1995 r.
Masa zebranych odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych
Masa zebranych odpadów wielkogabarytowych
Masa zebranych odpadów opakowaniowych łącznie
Masa zebranych selektywnie odpadów z tworzyw sztucznych
Masa zebranych selektywnie odpadów z papieru i tektury
Masa zebranych selektywnie odpadów ze szkła
Masa składowanych odpadów komunalnych
Odsetek składowanych odpadów komunalnych
Liczba czynnych składowisk odpadów, na których składowane są odpady komunalne ogółem
Pozostała do wypełnienia pojemność składowisk odpadów, na których są składowane
odpady komunalne - ogółem
JEDNOSTKA
%
Mg
Mg
Mg
%
Mg
%
Mg
Mg
Mg
Mg
Mg
Mg
Mg
%
szt.
m3
18. Liczba i przepustowość istniejących sortowni odpadów surowcowych
liczba/ton/rok
19. Liczba i przepustowość istniejących sortowni odpadów zmieszanych
Liczba i przepustowość istniejących kompostowni odpadów i innych instalacji
20. mechaniczno-biologicznych
liczba/ton/rok
liczba/ton/rok
42
Lp.
NAZWA WSKAŹNIKA
21. Liczba i przepustowość instalacji do demontażu odpadów wielkogabarytowych
Masa odzyskanych i/lub unieszkodliwianych odpadów ulegających biodegradacji (poza
22. składowaniem)
Poziom odzysku i unieszkodliwiania odpadów ulegających biodegradacji (poza
23. składowaniem)
Odpady niebezpieczne
24. Masa wytworzonych odpadów niebezpiecznych
25. Odsetek wytworzonych odpadów niebezpiecznych poddanych odzyskowi
26. Odsetek wytworzonych odpadów niebezpiecznych poddanych termicznemu przekształceniu
27. Odsetek wytworzonych odpadów niebezpiecznych unieszkodliwionych poza składowaniem
28. Liczba funkcjonujących punktów zbierania odpadów niebezpiecznych
29. Masa wytwarzanych odpadów medycznych i weterynaryjnych
Liczba i przepustowość funkcjonujących instalacji do termicznego przekształcania
30.
odpadów medycznych i weterynaryjnych
Masa zinwentaryzowanych wyrobów zawierających azbest - do usunięcia
31.
i unieszkodliwienia
32. Masa zebranych selektywnie przenośnych baterii i akumulatorów
33. Poziom recyklingu baterii i akumulatorów
34. Masa zebranego zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego
Masa zebranego zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego z gospodarstw
35. domowych w przeliczeniu na statystycznego mieszkańca
36. Liczba punktów zbierania pojazdów wycofanych z eksploatacji
37. Liczba stacji demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji
38. Masa zebranych pojazdów wycofanych z eksploatacji
39. Poziom odzysku pojazdów wycofanych z eksploatacji
40. Poziom recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji
Komunalne osady ściekowe
41. Masa wytworzonych komunalnych osadów ściekowych
Odsetek wytworzonych komunalnych osadów ściekowych poddanych przetwarzaniu
42. metodami biologicznymi
Odsetek wytworzonych komunalnych osadów ściekowych poddanych przetwarzaniu
43. metodami termicznymi
Odsetek wytworzonych komunalnych osadów ściekowych bezpośrednio wykorzystywanych
44. w rolnictwie
Odsetek wytworzonych komunalnych osadów ściekowych bezpośrednio wykorzystywanych
45. w innych zastosowaniach
Odsetek wytworzonych komunalnych osadów ściekowych składowanych bez przetworzenia
46. na składowiskach odpadów
Odpady opakowaniowe
47. Poziom odzysku dla odpadów opakowaniowych - ogółem
48. Poziom recyklingu odpadów opakowaniowych - ogółem
49. Poziom odzysku / recyklingu odpadów opakowaniowych ze szkła
50. Poziom odzysku / recyklingu odpadów opakowaniowych z tworzyw sztucznych
51. Poziom odzysku / recyklingu odpadów opakowaniowych z papieru i tektury
52. Poziom odzysku / recyklingu odpadów opakowaniowych ze stali
53. Poziom odzysku / recyklingu odpadów opakowaniowych z aluminium
Źródło: Opracowanie własne na podstawie KPGO 2010 i PGOWP 2010
JEDNOSTKA
liczba/ton/rok
Mg
%
Mg
%
%
%
szt.
Mg
liczba/ton/rok
Mg
Mg
Mg
Mg
kg/mieszkańca
szt.
szt.
Mg
%
%
Mg s.m.
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
43
Istnieje możliwość korygowania zaprojektowanego zestawu wskaźników w trakcie prowadzenia
monitoringu, w zależności od bieżących potrzeb. Dane analizowane na bieżąco pozwolą
na rozpoznanie trudności i ewentualnych opóźnień w realizacji konkretnych przedsięwzięć oraz na
ocenę zaangażowania poszczególnych ogniw odpowiedzialnych za ich wykonanie.
Organizacja i przebieg monitoringu
Dla właściwego przebiegu monitoringu gospodarki odpadami konieczne jest wyłonienie sprawnej
struktury organizacyjnej i określenie reguł jej funkcjonowania.
Do głównych zadań w zakresie monitoringu wynikających z Krajowego planu gospodarki odpadami
będzie należeć:
koordynacja monitoringu,
zbieranie niektórych danych i informacji,
gromadzenie i przetwarzanie danych,
analiza danych i informacji,
przygotowanie raportów,
ocena wyników oraz przygotowanie wstępnej rekomendacji zmian.
12. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM
Sprawy gospodarki odpadami w gminie Tuchomie reguluje uchwała Rady Gminy Tuchomie
Nr XIV/118/2004 z dnia 6 sierpnia 2004 r., którą to przyjęto „Gminny Plan Gospodarki Odpadami dla
Gminy Tuchomie na lata 2004-2007”.
Aktualizację planu gospodarki odpadami dla Gminy Tuchomie opracowano zgodnie z Polityką
Ekologiczną Państwa, Krajowym Planem Gospodarki Odpadami 2010 (KPGO 2010), Planem
Gospodarki Odpadami dla Województwa Pomorskiego 2010 (PGOWP 2010).
Celem głównym aktualizacji PGO wynikającym z KPGO 2010 i PGOWP 2010 jest stworzenie
systemu gospodarki odpadami zgodnego z zasadą zrównoważonego rozwoju i Polityką Ekologiczną
Państwa.
Plan gospodarki odpadami obejmuje:
- opis aktualnego stanu gospodarki odpadami, zawierający informacje dotyczące:
• rodzaju, ilości i źródeł pochodzenia odpadów, które mają być poddane procesom odzysku
lub unieszkodliwienia,
• posiadaczy odpadów prowadzących działalność w zakresie zbierania, odzysku
lub unieszkodliwiania odpadów,
• rozmieszczenia istniejących instalacji do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów,
• identyfikacji problemów w zakresie gospodarowania odpadami,
- prognozowane zmiany w zakresie wytwarzania i gospodarowania odpadami,
- cele w zakresie gospodarki odpadami z podaniem terminów ich osiągania,
- system gospodarowania odpadami,
- zadania, których realizacja zapewni poprawę sytuacji w zakresie gospodarowania odpadami,
- rodzaj przedsięwzięć i harmonogram ich realizacji,
- instrumenty finansowe służące realizacji celów w zakresie gospodarki odpadami, zawierające
następujące elementy:
• wskazanie źródeł finansowania planowanych działań,
• harmonogram rzeczowo-finansowy planowanych działań zmierzających do zapobiegania
powstaniu odpadów lub ograniczenia ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania
na środowisko oraz prawidłowego gospodarowania nimi, w tym ograniczenia ilości odpadów
ulegających biodegradacji zawartych w odpadach komunalnych kierowanych na składowiska,
- system monitoringu i sposób oceny realizacji celów w zakresie gospodarki odpadami.
44
Szacuje się, że w 2007 r. w gminie Tuchomie wytworzono ok. 491 Mg odpadów komunalnych. Ilość
wytworzonych odpadów komunalnych w latach 2004-2006 utrzymywała się na zbliżonym poziomie
(ok. 486 Mg), co wynikało ze znikomych zmian w liczbie ludności. Natomiast w 2007 r. ilość
wytworzonych odpadów komunalnych zwiększyła się o ok. 1% w stosunku do 2006 r., przy wzroście
liczby ludności o ok. 0,9%.
Ilość wytworzonych odpadów ulegających biodegradacji w latach 2004-2006 r. wyznaczona została
na poziomie ok. 210 Mg, co oznacza, że na statystycznego mieszkańca gminy przypadło wówczas
ok. 53 kg/rok. W 2007 r. ilość wytworzonych odpadów ulegających biodegradacji wyznaczono na
poziomie ok. 212 Mg – na jednego mieszkańca gminy przypadło wówczas również ok. 53 kg/rok.
Szacunkowo odpady ulegające biodegradacji w analizowanych latach stanowiły ok. 43% ogólnej ilości
wytworzonych odpadów komunalnych.
Przyjmuje się, że większość odpadów ulegających biodegradacji wykorzystywana jest przez
mieszkańców gminy we własnym zakresie do kompostowania, spalania w paleniskach domowych
oraz skarmiania zwierząt.
Na koniec 2007 r. zorganizowaną zbiórką odpadów komunalnych objęte było ok. 70% mieszkańców
gminy Tuchomie (nie były podpisane 233 umowy). Regulamin utrzymania czystości i porządku na
terenie gminy przyjęto dnia 29 grudnia 2005 r. uchwałą Rady Gminy Tuchomie Nr XXIV/226/2005.
Odbiór odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości z terenu gminy Tuchomie, realizuje
obecnie Miejskie Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o., na podstawie umowy nr 43/2004 z dnia
29 listopada 2004 r.
Jedyną metodą unieszkodliwiania odpadów komunalnych wytworzonych na terenie gminy Tuchomie
jest składowanie. Do końca 2002 r. w gminie funkcjonowało 7 składowisk odpadów zmieszanych,
zlokalizowanych w miejscowościach: Tągowie, Tuchomko, Modrzejewo, Tuchomie, Ciemno,
Trzebiatkowa i Kramarzyny. Powyższe składowiska nie spełniały wymogów prawnych i z zakresu
eksploatacji składowisk. Dnia 21 czerwca 2002 r. Pomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony
Środowiska w Gdańsku wydał decyzję nr 37/I/2002 dotyczącą zamknięcia wszystkich składowisk.
W dniu 1 stycznia 2003 r. zamknięto składowiska w Tągowiu, Trzebiatkowej i Tuchomku, natomiast
1 stycznia 2005 r. w Modrzejewie, Tuchomiu, Ciemnie i Kramarzynach. Wszystkie wymienione
składowiska wymagają rekultywacji.
Obecnie na mocy umowy zawartej dnia 31 grudnia 2004 r. pomiędzy Gminą Bytów a Gminą
Tuchomie, zmieszane odpady komunalne przyjmowane są na składowisko Zakładu
Zagospodarowania Odpadów Komunalnych w Sierżnie.
Ilość odpadów komunalnych zebranych z terenu gminy Tuchomie i wywiezionych na składowisko
w Sierżnie w 2007 r. wyniosła 189,56 Mg.
Selektywna zbiórka odpadów prowadzona na terenie gminy Tuchomie obejmuje segregację papieru,
szkła oraz tworzyw sztucznych. Organizacją selektywnej zbiórki zajmuje się MPK Sp. z o.o.
w Bytowie. System zbiórki wspomnianych odpadów prowadzony jest na dwa sposoby:
• „u źródła” – system zbiórki odpadów przez mieszkańców w kolorowych workach,
• system wielkopojemnikowy – ustawione w czterech punktach na terenie gminy (Tuchomie,
Kramarzyny, Tągowie, Trzebiatkowa) kolorowe pojemniki o poj. 1100 l przewidziane
do selektywnej zbiórki odpadów typu: szkło, tworzywa sztuczne i makulatura.
Ponadto w szkołach na terenie gminy prowadzona jest zbiórka zużytych baterii:
• w Szkole Podstawowej i Gimnazjum w Tuchomie od 2005 r.,
• w Szkole Podstawowej i Gimnazjum w Kramarzynach od 2007 r.
Zebrane baterie odbierane są przez Organizację Odzysku REBA z Warszawy. Ilość zebranych
zużytych baterii wyniosła odpowiednio:
45
•
•
•
65 kg w 2005 r.,
91 kg w 2006 r.,
152 kg w 2007 r.
Poziom selektywnej zbiórki odpadów przeznaczonych do odzysku, w stosunku do wytworzonych
odpadów komunalnych, utrzymany jest na wysokim poziomie i w ostatnich latach zmieniał się
następująco:
• 34,970 Mg w 2004 r. – tj. ok. 7,2%,
• 56,016 Mg w 2005 r. – tj. ok. 11,5 %,
• 77,498 Mg w 2006 r. – tj. ok. 15,9 %,
• 80,822 Mg w 2007 r. – tj. ok. 16,4 %.
Gmina Tuchomie w celu realizacji zadań z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi (zbieranie,
transport, unieszkodliwianie i odzysk) na bazie Zakładu Zagospodarowania Odpadów Komunalnych
w Sierżnie, zawarła porozumienie międzygminne wraz z 10 następującymi gminami: Borzytuchom,
Bytów, Dziemiany, Kołczygłowy, Konarzyny, Lipnica, Lipusz, Miastko, Parchowo i Studzienice.
Na początku 2008 r. Gmina Tuchomie nabyła udziały w kapitale zakładowym ZZO Sierżno Sp. z o.o.
za wartość 10 000 zł. Jednocześnie zobowiązała się do objęcia udziałów w podwyższonym kapitale
zakładowym Spółki do 31.12.2009 r. za wartość 94 700 zł i do 31.12.2010 r. za wartość 84 400 zł.
Gmina Tuchomie rozważa możliwość budowy kompostowni
zagospodarowania wytwarzanych osadów ściekowych.
na
swoim
terenie,
w
celu
Powstające osady ściekowe, zamiast trafiać na składowisko, mogłyby być poddane odzyskowi
poprzez kompostowanie, a następnie wykorzystane np. w rolnictwie do rekultywacji zdegradowanych
terenów.
W najbliższym czasie ważnym celem będzie usuwanie wyrobów zawierających azbest na obszarze
gminy Tuchomie w związku z realizacją krajowego programu usuwania wyrobów zawierających
azbest. Do 2018 r. zakłada się sukcesywne osiąganie celów, które zostały określone we wcześniej
wspomnianym programie - przewidzianym do 2032 r.
Na podstawie przeprowadzonej inwentaryzacji, obliczono że na terenie gminy Tuchomie występuje
66 725 m2 wyrobów azbestowych (w postaci płyt falistych azbestowo-cementowych), czyli 953,2 Mg
(1 Mg płyt azbestowych ≈ 70 m2).
Przewidywany koszt usunięcia azbestu z obiektów na terenie gminy Tuchomie (bez rur azbestowych)
wyniesie ok. 2,002 mln zł, co przy założeniu okresu 23 lat (lata 2009 - 2032), daje ok. 87 033 zł/rok.
Identyfikacja problemów w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi
Zidentyfikowano następujące problemy w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi:
• brak objęcia wszystkich mieszkańców gminy zorganizowanym systemem zbiórki odpadów
komunalnych, co świadczy o tym, iż część odpadów wytwarzanych przez właścicieli
nieruchomości nieposiadających umów zagospodarowywana jest w sposób nielegalny
(deponowanie na tzw. „dzikich wysypiskach”),
• brak wdrożonej selektywnej zbiórki odpadów ulegających biodegradacji, odpadów
wielkogabarytowych oraz na większą skalę odpadów niebezpiecznych,
• ogromnym problemem jest spalanie odpadów w paleniskach domowych,
• wykorzystanie popiołów (ze spalania m.in. odpadów) do użyźniania gleby.
46
Cele do osiągnięcia w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi
Przyjęto następujące cele główne do realizacji w gminie Tuchomie:
• zapobieganie i minimalizacja ilości wytwarzanych odpadów;
• zwiększenie udziału odzysku, zgodnego z wymaganiami ochrony środowiska;
• zmniejszenie ilości wszystkich odpadów kierowanych na składowisko odpadów;
• wyeliminowanie praktyki nielegalnego składowania odpadów;
• bieżąca aktualizacja bazy danych o gospodarce odpadami;
• objęcie wszystkich mieszkańców zorganizowaną zbiórką odpadów komunalnych;
• rozwój selektywnego zbierania odpadów: niebezpiecznych w strumieniu odpadów
komunalnych, wielkogabarytowych oraz budowlanych;
• wspieranie edukacji ekologicznej mieszkańców gminy;
• zmniejszenie ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych
na składowiska;
• dalsze zwiększanie efektywności selektywnego zbierania odpadów opakowaniowych;
• ograniczenie składowania komunalnych osadów ściekowych, od 2015 całkowite
wyeliminowanie składowania;
• usunięcie azbestu i wyrobów zawierających azbest do 2032 r.
W kolejnych latach należy uwzględnić realizację zadań ujętych w planie, dla których cykl osiągnięcia
efektu jest wieloletni. Realizacja celów i zadań określonych w GPGO oceniana będzie w oparciu
o wykonywane sprawozdania.
47
ZAŁĄCZNIK NR 1
PODMIOTY GOSPODARCZE POSIADAJĄCE DECYZJE STAROSTY BYTOWSKIEGO
ZEZWALAJĄCE NA PROWADZENIE DZIAŁALNOŚCI W ZAKRESIE ZBIERANIA I/LUB
TRANSPORTU ODPADÓW
Lp.
Nazwa podmiotu
Serwis Opon „MAR-GUM” - Mariusz Spalik
ul. Gen.Maczka 18, 77-200 Miastko
PHU MOTO & KM NET - Stanisław Ryżycki
2.
ul. Cicha 37b, 77-100 Bytów
SKLEP MOTORYZACYJNY - Maria i Stefan Rudnik
3.
ul. Pomorska 6, 77-200 Miastko
PRZEDSIĘBIORSTWO HANDLOWE A. Kiedrowski, M. Stoltman, J. Szyca
4.
ul. Polna 2, 77-130 Lipnica
AUTO-CZĘŚCI - Urszuka i Henryk Góral
5.
ul. Harcerska 13, 77-200 Miastko
PHU „MOTOZBYT” - Mirosław Żebrowski
6.
ul. Derdowskiego 12, 77-100 Bytów
Tadeusz Klasa
7.
77-116 Czarna Dąbrówka 111
Zakład Handlu „TALEX” - Leszek Jaworski, Tadeusz Miąskowski
8.
ul. Zwycięstwa 33, 77-141 Borzytuchom
„TRANS-BIT” - Stanisław Skuza
9.
ul. Dworcowa 24, 77-200 Miastko
Polski Koncern Naftowy „ORLEN” w Płocku - Stacja Paliw Nr 1301
10.
ul. Słupska 66, 77-140 Kołczygłowy
Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska” w Miastku
11.
ul. Dworcowa 6, 77-200 Miastko
PHU „AUTO-REMO” - Mieczysław i Roman Kozłowscy
12.
ul. Gdańska 22, 77-100 Bytów
Centrum Handlowe „Ursus” - R. Treder, Z. Dułak - Spółka Jawna
13.
ul. Wolności 12, 77-100 Bytów
PKN „ORLEN” - Stacja Paliw Nr 139 w Bytowie
14.
ul. Gdańska 65, 77-100 Bytów
Skup i Sprzedaż Surowców Wtórnych - Zdzisław Witek
15.
ul. Młodzieżowa 31/24, 89-604 Chojnice
Przedsiębiorstwo Handlowe „IMPORT-EXPORT” - Leszek Nowodworski
16.
ul. Kruczkowskiego 6, 77-100 Bytów
Usługi Transportowe - Tadeusz Chylak
17.
Udorpie 26, 77-100 Bytów
„WE-MET” Skup i przerób metali żelaznych - Janusz Wenta
18.
83-342 Kamienica Królewska 30, gm.Sierakowice, pow.kartuski
„WAMET” SP. z o.o. - Gdańsk, ul. Wejhera 3C/54
19.
ul. Gdańska 32A, 80-518 Gdańsk
zb – zbieranie, t - transport
Źródło: Informacje z Urzędu Gminy
1.
Rodzaj działalności/
rok wydania decyzji
zb/2002
zb/2002
zb/2002
zb/2002
zb/2002
zb/2002
zb/2002
zb/2002
zb+tr/2002
zb/2002
zb/2002
zb/2002
zb/2002
zb/2002
zb/2002
zb+tr/2002
zb+tr/2002
zb/2002
zb/2002
48
ZAŁĄCZNIK NR 2
ELEMENTY PROGRAMU LIKWIDACJI AZBESTU DLA GMINY TUCHOMIE
1. CEL I ZADANIA
Nadrzędnym długoterminowym celem programu likwidacji azbestu jest:
Wyeliminowanie negatywnych skutków zdrowotnych u mieszkańców Gminy Tuchomie
powodowanych azbestem oraz likwidacja negatywnego oddziaływania azbestu
na środowisko.
Cel ten pozostaje w ścisłej relacji z celami zdefiniowanymi w krajowym programie usuwania wyrobów
zawierających azbest. Osiągnięcie tego celu będzie możliwe w perspektywie długoterminowej
poprzez usunięcie z terenu gminy stosowanych od wielu lat wyrobów zawierających azbest.
Ogólnym zadaniem programu jest określenie warunków sukcesywnego usuwania wyrobów
zawierających azbest. Zatem w programie ujęto:
• ilości wyrobów oraz ich rozmieszczenie na terenie gminy,
• propozycje działań organizacyjnych zmierzających do osiągnięcia celów programu wraz
z harmonogramem ich wdrażania,
• koszty usuwania wyrobów zawierających azbest.
Szczegółowe wytyczne dotyczące działań zostały zawarte w krajowym programie usuwania wyrobów
zawierających azbest i w odpowiednich ustawach oraz aktach wykonawczych do tych ustaw, które
nałożyły na gminy, powiaty i województwa szereg obowiązków:
• priorytetowym i wspólnym dla wszystkich jednostek jest obowiązek inwentaryzacji azbestu
i wyrobów zawierających azbest,
• inwentaryzacja jest pierwszym i podstawowym krokiem, który leży u podstaw wszystkich
innych działań,
• należy zdać sobie sprawę ze skali problemu i rozpocząć działania jak najszybciej.
Inwentaryzacja umożliwia:
• określenie ilości wyrobów zawierających azbest w gminie,
• zaplanowanie działań,
• monitorowanie realizacji programu, a w konsekwencji doprowadzenia do usunięcia azbestu
z terenu gminy.
Zadania samorządu
• informowanie mieszkańców o skutkach narażenia na azbest i obowiązek sukcesywnego
usuwania go przez właścicieli nieruchomości,
• gmina w pierwszej kolejności powinna skupić się na działaniach edukacyjno - informacyjnych
skierowanych do mieszkańców; działania te powinny mieć na celu skłonienie właścicieli
nieruchomości do wypełnienia nałożonego na nich ustawowo obowiązku usunięcia wyrobów
zawierających azbest.
2. STAN PRAWNY W ZAKRESIE UŻYTKOWANIA I USUWANIA WYROBÓW I ODPADÓW
ZAWIERAJĄCYCH AZBEST
Szczególne zasady postępowania z odpadami zawierającymi azbest reguluje szereg przepisów m.in.:
•
Ustawa z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest
(Dz. U Nr 101, poz. 628 z 1997 r. z późn. zm.); ostatnia nowelizacja została wprowadzona
49
•
•
•
ustawą z dnia 22 grudnia 2004r. „o zmianie ustawy o zakazie stosowania wyrobów
zawierających azbest” (Dz. U. Nr 10, poz. 72, z 2005r); na podstawie tej zmiany z dniem 1
stycznia 2005 r. obowiązuje w Polsce – podobnie jak w całej Unii Europejskiej – zakaz
stosowania i obrotu azbestem i wyrobami zawierającymi azbest;
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity Dz. U. z 2006
r. Nr 129, poz. 902 z późn. zm.);
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jednolity Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz.
251);
oraz związane z nimi rozporządzenia wykonawcze.
3. ZASADY POSTĘPOWANIA Z WYROBAMI ZAWIERAJĄCYMI AZBEST
Zakres obowiązków obejmuje okres od podjęcia decyzji o usuwaniu wyrobów zawierających azbest,
do zakończenia tych robót i uzyskania stosownego oświadczenia wykonawcy prac oraz złożenia
wniosku o dofinansowanie z Urzędu Gminy.
Właściciel budynku z wyrobami zawierającymi azbest, ma obowiązek zgłoszenia na 30 dni przed
rozpoczęciem prac, wniosku o pozwolenie na budowę (remont), wraz z określonymi warunkami.
Wniosek powinien być sporządzony z uwzględnieniem przepisów wynikających z art. 30, ust. 7
ustawy – Prawo budowlane. Zatajenie informacji o występowaniu azbestu w wyrobach, które będą
przedmiotem prac remontowo-budowlanych skutkuje – na podstawie ustawy Prawo ochrony
środowiska – odpowiedzialnością prawną. Po dopełnieniu obowiązków formalnoprawnych, właściciel
dokonuje wyboru wykonawcy prac – wytwórcy odpadów niebezpiecznych. Zawiera umowę na
wykonanie prac zabezpieczenia lub usuwania wyrobów zawierających azbest oraz oczyszczenia
budynku z azbestu. W umowie powinny być jasno sprecyzowane obowiązki stron, również w zakresie
zabezpieczenia przed emisją azbestu w czasie wykonywania prac. Na końcu właściciel powinien
uzyskać od wykonawcy prac, pisemne oświadczenie o prawidłowości wykonania robót i oczyszczenia
z azbestu, a następnie przechowywać je przez okres co najmniej 5-lat, wraz z inną dokumentacją
budynku, budowli, instalacji lub urządzenia oraz terenu.
Po zakończeniu prac właściciel obiektu składa stosowne dokumenty tj.: informacje o zakończeniu
prac i wniosek o uzyskanie dofinansowania z Urzędu Gminy za poniesione koszty na demontaż,
transport oraz utylizację wyrobów azbestowych.
Schemat: Obowiązki i postępowanie właścicieli budynków przy usuwaniu wyrobów azbestowych
Podjęcie decyzji o usuwaniu wyrobów zawierających azbest
Zgłoszenie właściwemu organowi architektoniczno-budowlanemu – na 30
dni przed rozpoczęciem prac zamiaru usuwania wyrobów zawierających
azbest – celem uzyskania pozwolenia na budowę wraz z określonymi
warunkami
Dokonanie wyboru wykonawcy prac i zawarcie umowy; określenie
obowiązków stron, również w zakresie zabezpieczenia przed emisją
azbestu
Uzyskanie od wykonawcy prac świadectwa czystości powietrza po
wykonaniu robót oraz jego przechowywanie przez co najmniej 5 lat
Złożenie w Urzędzie Gminy stosownych dokumentów i wniosków
niezbędnych do uzyskania dofinansowania na uzyskanie zwrotu
częściowych kosztów za demontaż oraz utylizację azbestu
50
4. ZADANIA GMINY W ZAKRESIE USUWANIA AZBESTU
Do zadań gminy należy:
• uwzględnianie usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest w gminnym planie gospodarki
odpadami,
• gromadzenie danych liczbowych o ilości i rozmieszczeniu wyrobów zawierających azbest,
• współpraca z lokalnymi mediami celem rozpowszechniania informacji dotyczących zagrożeń
powodowanych przez azbest oraz wyroby z azbestem,
• przygotowywanie wykazów obiektów zawierających azbest oraz rejonów występującego narażenia
na ekspozycję azbestu,
• inicjowanie i organizowanie pomocy dla mieszkańców, przy usuwaniu wyrobów zawierających
azbest,
• przygotowywanie rocznych sprawozdań finansowych z realizacji programu usuwania wyrobów
zawierających azbest.
Do zadań rady gminy należy:
• przyjmowanie rocznych sprawozdań finansowych wójta z realizacji zadań „Programu...”.
5. HARMONOGRAM LIKWIDACJI WYROBÓW ZAWIERAJĄCYCH AZBEST Z TERENU GMINY
TUCHOMIE
Proces usuwania wyrobów zawierających azbest, zgodnie z zapisami krajowego programu, powinien
być zakończony 31 grudnia 2032 roku. Wynika to z bardzo dużej ilości tych wyrobów oraz wysokości
potrzebnych środków finansowych. Zatem tak długotrwałe zadanie wymaga zdefiniowania, na
poziomie gminy, strategii w zakresie usuwania oraz unieszkodliwiania wyrobów zawierających azbest.
Odpady zawierające azbest, jako odpady niebezpieczne, wymagają szczególnego sposobu
postępowania i dlatego powinny być objęte programem likwidacji azbestu i odpadów zawierających
azbest. Ważnym aspektem w podejściu do sposobu rozwiązania problemu usuwania azbestu jest
fakt, iż stosowane w przeszłości w budownictwie i innych dziedzinach gospodarki wyroby z udziałem
azbestu nie stanowią zagrożenia, dopóki materiały te nie są uszkodzone. Zagrożeniem może być ich
niewłaściwe usuwanie, bowiem w czasie obróbki mechanicznej (np. kruszenie, cięcie itp.) następuje
uwalnianie się włókien azbestowych do powietrza i zachodzi niebezpieczeństwo ich wchłaniania. W
tym kontekście usuwanie pokryć dachowych, elewacyjnych i innych materiałów budowlanych
zawierających azbest będzie procesem długotrwałym i w każdym przypadku należy oceniać celowość
podejmowania ich demontażu z punktu widzenia ochrony zdrowia i zagrożenia ekologicznego. Proces
ten powinien być przeprowadzony ze szczególnym zachowaniem zasad bezpieczeństwa i higieny
pracy. Ze względu na nikłą znajomość problematyki azbestu wśród mieszkańców w niniejszym
programie zakłada się, iż poprzez odpowiednie działania informacyjno – edukacyjne należy
doprowadzić do zapobiegania sytuacjom, w których dochodzi do usuwania wyrobów zawierających
azbest na „własną rękę” przez właścicieli obiektów bez żadnego zabezpieczenia i wywożenia ich na
dzikie wysypiska. Z uwagi na wysoki koszt usuwania i unieszkodliwiania odpadów azbestowych
istotne jest także zachęcenie do prawidłowego usuwania wyrobów zawierających azbest poprzez
dofinansowanie przedsięwzięć związanych z ich usuwaniem, podejmowanych przez osoby fizyczne,
ze środków publicznych oraz zewnętrznych środków pomocowych.
Poniżej w tabeli zestawiono konieczne do realizacji zadania związane z likwidacją odpadów
zawierających azbest na terenie gminy Tuchomie oraz zaproponowano okresy ich wykonania
(harmonogram).
51
Tabela nr 1. Poszczególne zadania likwidacji wyrobów zawierających azbest
Nr
zadania
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Nazwa zadania
Działalność informacyjna i edukacyjna skierowana
do właścicieli, zarządców i użytkowników
budynków, budowli i instalacji zawierających
azbest:
a. przygotowanie ulotek informacyjnych
o szkodliwości azbestu i o obowiązkach
związanych z koniecznością jego usuwania,
b. przygotowanie stałej informacji, na stronach
internetowych, poświęconej tematyce azbestu,
c. okresowe publikacje w prasie lokalnej
dotyczące tematyki
Wypracowanie scenariusza likwidacji wyrobów
zawierających azbest oraz
zasad jego dofinansowania
Coroczna aktualizacja bazy danych o obiektach
zawierających azbest oraz o ilości i miejscu
zlikwidowania odpadów zawierających azbest
Monitoring i ocena realizacji programu usuwania
wyrobów zwierających azbest z terenu Gminy
Tuchomie
Pozyskiwanie funduszy zewnętrznych,
ogłoszenie przetargów na przewoźnika
i wyłonienie wykonawców zadania, zawieranie
kontraktów
Złożenie i prowadzenie rejestru wniosków i ich
realizacja zgodnie z zachowaniem pilności stanu
wyrobów zawierających azbest
Demontaż, odbiór, transport, utylizacja odpadów
zawierających azbest z nieruchomości osób
fizycznych, jednostek budżetowych, zakładowych
i innych
Przedstawienie Radzie Gminy sprawozdania
z przebiegu realizacji programu usuwania
wyrobów zawierających azbest zgodnie z ustawą
Jednostka
odpowiedzialna
Przypuszczalny
okres realizacji
2008 - 2032
Wójt Gminy
Tuchomie
2008 - 2009
2008 - 2032
Co 2 lata
2008 - 2032
2008 - 2032
Uprawnione firmy,
Wójt Gminy
Tuchomie
2008 - 2032
Wójt Gminy
Tuchomie
Co 2 lata
6. OSZACOWANIE KOSZTÓW USUWANIA WYROBÓW ZAWIERAJĄCYCH AZBEST
Z TERENU GMINY TUCHOMIE
Pod pojęciem „usuwanie” rozumie się w tym przypadku: demontaż, transport oraz składowanie. Te
trzy etapy likwidacji wyrobów zawierających azbest są przedmiotem określenia kosztów
jednostkowych dla podejmujących działania związane z usuwaniem azbestu.
Usuwanie wyrobów zawierających azbest jest kosztownym przedsięwzięciem. Dla oszacowania
prawdopodobnych kosztów przedsięwzięcia, polegającego na demontażu, transporcie oraz
składowaniu wyrobów zawierających azbest z terenu gminy Tuchomie przyjęto koszt 1 m2 na 30 zł.
Na podstawie przeprowadzonej inwentaryzacji obiektów zlokalizowanych na terenie gminy Tuchomie,
określono ilość wyrobów zawierających azbest. Wyniki inwentaryzacji przedstawiono w poniższej
tabeli.
52
Tabela nr 2. Informacje dotyczące azbestu ogółem dla gminy Tuchomie
Nazwa wyrobu zawierającego
azbest
Płyty faliste azbestowo-cementowe
dla budownictwa
dla budownictwa
dla budownictwa
dla budownictwa
dla budownictwa
dla budownictwa
dla budownictwa
dla budownictwa
dla budownictwa
dla budownictwa
dla budownictwa
dla budownictwa
Rury azbestowe
Rury azbestowe
Rury azbestowe
Płyty faliste azbestowocementowe dla budownictwa
Rury azbestowe
Miejsce występowania
Jednostka
miary
Ilość
Tuchomie
m2
22 359
Tuchomko
m2
3 923
Tągowie
m2
5 758
Piaszno
m2
3 367
Masłowiczki
m2
2 406
Modrzejewo
m2
7 545
Nowe Huty
m2
3 196
Masłowice Tuchomskie
m2
466
Masłowice Trzebiatkowskie
m2
335
Trzebiatkowa
m2
2 074
Ciemno
m2
7 211
Kramarzyny
m2
8 085
Trzebiatkowa
Ciemno
Kramarzyny
mb
mb
mb
1 595
1 000
1 000
m2
66 725
mb
3 595
Źródło: Informacje z Urzędu Gminy
Ze względu na fakt, że azbest spożyty w wodzie nie jest szkodliwy dla zdrowia człowieka, przyjęto że
niniejszy program nie będzie dotyczył rur azbestowych występujących w instalacjach ziemnych.
Zastępowanie tych rur wyrobami bezazbestowymi następować będzie sukcesywnie w ramach np.
modernizacji sieci wodociągowej.
Na podstawie przeprowadzonej inwentaryzacji, obliczono że na terenie gminy Tuchomie występuje
66 725 m2 wyrobów azbestowych (w postaci płyt falistych azbestowo-cementowych), czyli 953,2 Mg
(1 Mg płyt azbestowych ≈ 70 m2).
Przewidywany koszt usunięcia azbestu z obiektów na terenie gminy Tuchomie (bez rur azbestowych)
wyniesie ok. 2,002 mln zł, co przy założeniu okresu 23 lat (lata 2009 - 2032), daje ok. 87 033 zł/rok.
Zakłada się, że przyjęcie niniejszego programu w zakresie pomocy mieszkańcom Gminy Tuchomie
w postaci dofinansowania odbioru, transportu i składowania odpadów zawierających azbest,
spowoduje dużą intensywność usuwania azbestu w pierwszym okresie obowiązywania programu.
Wynikiem realizacji programu będzie stopniowe zmniejszanie się ilości rocznie usuwanego azbestu
w kolejnych latach.
Finansowanie likwidacji azbestu z terenu gminy Tuchomie będzie oparte na środkach pozyskanych z:
• Gminnego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,
53
•
•
•
•
•
•
Powiatowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,
Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,
Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,
EkoFundusz,
innych programów Unii Europejskiej,
środków pochodzących od osób prawnych.
54

projekt gminnego planu gospodarki odpadami

Transkrypt

Podobne dokumenty

Informacja o wyniku przetargu

polska gospodarka odpadami komunalnymi 2012 w liczbach

prof. zw. dr hab. Marek Górski Katedra Prawa Ochrony Środowiska

Wzór umowy

Program opieki nad zwierzętami bezdomnymi 2015

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Białymstoku