04. syle uczenia sie
Transkrypt
04. syle uczenia sie
Style uczenia się Tomasz Poskrobko Sposób uczenia się • Jeśli chcemy szybko się czegoś nauczyć, materiał musi zostać nam podany w taki sposób, by trafił do naszego mózgu najlepszą z możliwych dróg – odpowiadającą naszemu styl uczenia się. styl uczenia się = dominacja półkulowa + modalność Lewa półkula naszego mózgu (nazywana logiczną) jest odpowiedzialna za myślenie logiczno-racjonalne, liczby, mowę, itp. Przetwarza ona dane w sposób symboliczny w formie liter, cyfr, słów. Pomaga nam analizować i organizować doświadczenia, podporządkowywać je poszczególnym kategoriom. Bez niej nie moglibyśmy mówić, docierałoby do nas tylko to, co widzimy, słyszymy, smakujemy, wąchamy i dotykamy, a także nasze ruchy – bez słów. Prawa półkula mózgu (kreatywna) ułatwia nam zrozumieć świat poprzez obrazy, fantazję, wyobraźnię, intuicję. Przetwarza ona informacje w sposób sensoryczny, za pośrednictwem zmysłów, bez udziału słów. To dzięki prawej półkuli mamy świadomość przestrzeni, możemy dokonywać syntezy wrażeń, rozpoznawać twarze, wzory, oceniać rozmiary, trafiać do domu.. L+P = SYNERGIA Rodzaje inteligencji Wrodzona Emocjonalna Inteligencja Intelektualna Wieloraka Inteligencja intelektualna • Inteligencja intelektualna (racjonalna) to zdolność do rozwiązywania problemów logicznych lub strategicznych. Mierzy się ilorazem inteligencji (IQ). Jest to ilościowy wskaźnik rozwoju umysłowego. Sukces w życiu nie zależy od ilorazu inteligencji Wskaźnik IQ • Test Bineta-Simona – składał się głównie z zadań umysłowych o różnym stopniu trudności – Poziomy trudności zadań dostosowane do wieku • Test Sterna – udoskonalenie koncepcji wieku umysłowego, poprzez zrelatywizowanie wartości wieku umysłowego do wieku życia. – obliczenie stosunku (czyli ilorazu) wieku umysłowego (ustalanego na podstawie wykonania testu inteligencji) do rzeczywistego wieku życia. • Testy Stanford-Binet – Wprowadza wiek obliczeniowy – u osób powyżej 13 roku życia nie wpisuje się w mianowniku faktycznego wieku życia, lecz wartości odpowiednio skorygowane lub wartość stałą Dewiacyjny IQ • Test Wechsler-Bellevue – wynik testu stanowi sumę punktów uzyskanych za wykonanie poszczególnych podtestów i określa się go jako wynik surowy – Na podstawie badań empirycznych ustalono wartości średnich i odchyleń standardowych dla wyników surowych w różnych grupach wiekowych. – Przetransponowanie wyników surowych na wyniki w skali IQ wymaga ujęcia wyniku surowego uzyskanego w teście przez konkretną osobę w jednostkach odchylenia standardowego. Oznacza to, iż należy określić, o jaką część odchylenia standardowego wynik ten odchyla się od wartości średniej w danej grupie wiekowej. – Następnie wynikowi takiemu należy przypisać taką wartość ze skali IQ, która odchyla się o dokładnie tę samą część odchylenia standardowego od średniej tej skali. Wartość tę nazywa się wynikiem przeliczonym. Wskaźnik IQ Inteligencja wieloraka • Inteligencja wieloraka - teoria opracowana przez Howarda Gardnera. Rozszerza ona definicję inteligencji poza umiejętności mierzone przez testy inteligencji. Gardner podzielił inteligencję na 8 odrębnych bloków. Wartości różnią się pomiędzy społeczeństwami, zgodnie z tym co dla danego społeczeństwa jest potrzebne, użyteczne i cenione. Typ inteligencji Przykładowy kierunek rozwoju Kluczowe komponenty logiczno-matematyczna naukowiec, matematyk Wrażliwość oraz zdolność do dostrzegania wzorców logicznych lub liczbowych; zdolność prowadzenia długiego ciągu rozumowania. językowa poeta, dziennikarz Wrażliwość na dźwięk, rytmy i znaczenie słów; wrażliwość na różne funkcje języka. przyrodnicza biolog, ekolog Wrażliwość na różnice pomiędzy gatunkami; zdolność do subtelnej interakcji z żyjącymi stworzeniami. kompozytor, skrzypek Wrażliwość na rytmy, wysokość i barwy dźwięków, ich rozumienie i zdolność do tworzenia; rozumienie form ekspresji muzycznej. przestrzenna pilot, nawigator, rzeźbiarz Umiejętność trafnego postrzegania świata wzrokowoprzestrzennego i analizowania swoich pierwotnych percepcji. cielesno-kinestetyczna tancerz, sportowiec Umiejętność kontrolowania własnych ruchów ciała i zręczność w radzeniu sobie z przedmiotami. terapeuta, sprzedawca Umiejętność dostrzegania i właściwego reagowania na nastroje, temperament, motywacje i pragnienia innych ludzi. osoba o szczegółowej, trafnej samowiedzy Dostęp do własnych uczuć, umiejętność ich rozróżniania oraz polegania na nich przy kierowaniu zachowaniem; znajomość własnych mocnych stron, słabości, pragnień i inteligencji. muzyczna interpersonalna intrapersonalna inteligencja emocjonalna • Inteligencja emocjonalna jest to nabyta umiejętność zarządzania własnymi emocjami i relacjami z innymi ludźmi, czyli zdolność kontrolowania własnych emocji oraz odczytywania emocji innych ludzi i wpływania na te emocje. 13 Inteligencja emocjonalna • Inteligencja emocjonalna obejmuje takie talenty jak: – zdolność motywacji i wytrwałość w dążeniu do celu, – rozumienie własnych nastrojów, – umiejętność regulowania nastroju i niepoddawanie się zmartwieniom ograniczającym zdolność myślenia, – wczuwanie się w nastrój innych osób, – optymistyczne patrzenie w przyszłość, – kształtowanie poczucia kontroli nad własnym życiem. 14 Inteligencja emocjonalna • Do pomiaru inteligencji emocjonalnej używany jest Multifactor Emotional Intelligence Scale (MEIS), na bazie którego powstał Mayer-Salovey-Caruso Emotional Intelligence Test (MSCEIT), narzędzie badające cztery płaszczyzny inteligencji emocjonalnej: – – – – spostrzeganie emocji, wykorzystywanie emocji w procesach poznawczych, rozumienie emocji, kierowanie emocjami. • W Polsce opracowano Test Inteligencji Emocjonalnej (TIE), który także jest osadzony w modelu teoretycznym Mayera, Saloveya i Caruso Modalność • Każdy człowiek w odmienny sposób odbiera i przekazuje impulsy z otaczającego świata. • W procesie zapamiętywania posługujemy się wszystkimi swoimi zmysłami, jednak z niektórymi radzimy sobie lepiej niż z innymi Modalność • Badania prowadzone nad stylami przetwarzania informacji wykazują, że: – około 40% ludzi lepiej zapamiętuje to co zobaczy lub przeczyta, – około 30% ludzi lepiej zapamiętuje to, co usłyszy, – około 30% ludzi lepiej zapamiętuje to, co zrobi. Modalność • Wzrokowcy – uczą się patrząc lub czytając, • Słuchowcy – uczą się słuchając, słysząc samych siebie w rozmowie oraz dyskutując z innymi, • Kinestetycy – uczą się poruszając dużymi mięśniami ruchowymi w przestrzeni, angażując się aktywnie w proces uczenia się poprzez stymulacje, odgrywanie ról eksperymenty, badania i ruch oraz uczestnicząc w czynnościach z życia codziennego. Style uczenia się • Styl wizualny – używanie obrazów, rysunków, kolorów i innych środków wizualnych w celu wsparcia uczenia się – wykorzystanie map mentalnych i wykresów systemowych (schematów blokowych) w celu nadania materiałowi przejrzystej organizacji „przestrzennej” – zastępowanie słów obrazami • Styl dźwiękowy – wykorzystanie dźwięku, rytmu i muzyki w uczeniu się – wykorzystanie nagrań muzycznych w celu budowania skojarzeń z partiami przyswajanego materiału – wykorzystanie nastroju, jaki wzbudza muzyka, w uczeniu się; Style uczenia się • Styl słowny – Wykorzystanie pisania i mowy jako wsparcia uczenia się (powtarzanie półgłosem, sporządzanie konspektów) – nagrywać własne wypowiedzi i odsłuchiwać – czytać na głos – rozmawiać z innymi o materiale do opanowania • Styl fizyczny – wykorzystanie dotyku, działania, ruchu i rąk w uczeniu się – wykorzystanie przedmiotów – dotykanie ich w trakcie uczenia się – tworzenie wykresów, map mentalnych – wykonywanie ćwiczeń relaksacyjnych i oddechowych Style uczenia się wg Kolba Uczenie się sprowadza się do czterech wymiarów: • Konkretne przeżycie (KP) czyli uczenie się „emocjonalne” • Refleksyjna obserwacja (RO) czyli uczenie się „obserwacyjne” • Abstrakcyjne uogólnienie (AU) czyli uczenie się „symboliczne” • Aktywne eksperymentowanie (AE) czyli uczenie się „przez działanie” Style uczenia się wg Kolba • Efektywne uczenie się wymaga przejścia przez wszystkie stadia. Konkretne przeżycia Aktywne eksperymentowanie Refleksyjna obserwacja Abstrakcyjne uogólnianie Style uczenia się wg Kolba • Konkretni (KP) – aktywiści, – mobilizują ich konkretne zadania do zrealizowana „na teraz”, – charakteryzują się otwartością i brakiem sceptycyzmu, – rzucają się na oślep w „paszczę lwa”, – lubią doraźnie rozwiązania, – lubią burzę mózgów i dyskusje – brak im zainteresowania procesem wdrażania i konsolidacji rozwiązań – nieustannie zaangażowani w sprawy innych, ale robiąc to starają się być w centrum uwagi Style uczenia się wg Kolba • Refleksyjni (RO) – lubią z dystansu zastanawiać się nad zdarzeniami, – liczy się dla nich proces gromadzenia i analizowanie danych, – interesuje ich obserwacja innych w działaniu, – słuchają i starają się zaobserwować ogólny kierunek dyskusji, zanim zabiorą w niej głos, – mają tendencję do pozostawania w tle, – sprawiają wrażenie osób z dystansem, – działają tylko w ramach ogólnej wizji działania Style uczenia się wg Kolba • Abstrakcyjni (AU) – podchodzą do problemów w sposób logiczny i metodyczny, – tworzą złożone lecz logicznie niepodważalne teorie, – mają tendencję do perfekcjonizmu w porządkowaniu i szufladkowaniu – odrzucają wszystkie elementy niezgodne z teorią Style uczenia się wg Kolba • Aktywni (AE) – lubią wypróbowywać pomysły, teorie i techniki, – wyszukują nowe pomysły i eksperymentują z nimi, – przystępować natychmiast do dzieła – ich motto to: „zawsze znajdzie się lepszy sposób” – nie lubią konwenansów – nie przejmują się teorią Style uczenia się wg Kolba • Poszerzone badania cyklu uczenia się wykazały, że ludzie w rzeczywistości charakteryzują się kombinacją opisanych powyżej sposobów uczenia się. Ostatecznie ustalono istnienie czterech stylów uczenia się Konkretne przeżycia AK DY Aktywne eksperymentowanie Refleksyjna obserwacja KO AS Abstrakcyjne uogólnianie Style uczenia się wg Kolba • Dywergert lubi stawiać pytania typu dlaczego? (Dlaczego tak to wygląda?) – postrzega sytuacje z różnych punktów – najlepiej działa w sytuacjach wymagających generowania myśli – wykazuje zainteresowanie ludźmi – jest zaangażowany emocjonalnie w to co robi – dobrze czuje się w obszarach kultury, sztuki, rozrywki i szeroko pojętych usług Style uczenia się wg Kolba • Asymilator lubi stawiać pytania typu co? (Co jest przyczyną, a co skutkiem?) – wykazuje zdolność do tworzenia modeli teoretycznych – mniej ważne są problemy ludzkie praktyczne, ważniejsze jest aby teoria była logiczna i precyzyjna – dobrze czuje się w obszarach informacji i nauki Style uczenia się wg Kolba • Konwergert lubi stawiać pytania typu jak? (Jak to działa? Jak to się stało?) – wykazuje największe zdolności do praktycznego zastosowania teorii – skupia się na problemie nie angażując emocji – dobry w testach na inteligencję – bardziej interesują go zadania i rzeczy aniżeli problemy ludzkie – dobrze czuje się w zawodach technicznych Style uczenia się wg Kolba • Akomodator lubi stawiać pytania typu jeżeli… (Jeżeli coś zmienię, to jakie będą tego następstwa?) – potrafi wprowadzać w życie plany i eksperymentować – angażuje emocje do pracy i nauki – sprawia mu przyjemność adaptowanie się do nowych warunków – ma skłonności do ryzyka – dobrze czuje się jako marketingowiec lub sprzedawca porównanie z rzeczywistością identyfikacja problemów wybór celu Konkretne przeżycia AK wdrożenie rozwiązania DY Aktywne eksperymentowanie Refleksyjna obserwacja KO wybór znaczących problemów AS Abstrakcyjne uogólnianie tworzenie alternatywnych rozwiązań wybór jednego rozwiązania ocena konsekwencji rozwiązań Style uczenia się wg Kolba • ŚWIADOMOŚĆ STYLU UCZENIA SIĘ – Rozwój sieci wsparcia – Harmonijne dopasowanie stylu uczenia się do sytuacji życiowych – Ćwiczenie i rozwój umiejętności uczenia się, pozostających w sferze naszych słabości.