Procedury interwencyjne - Zespół Szkolno

ZESPÓŁ SZKOLNO – GIMNAZJALNY W KRZECZOWICACH
PROCEDURY
INTERWENCYJNE
W SYTUACJACH ZAGROŻENIA
DZIECI I MŁODZIEŻY
W ZESPOLE
SZKOLNO – GIMNAZJALNYM
W KRZECZOWICACH
SPIS TREŚCI
Podstawy prawne procedur stosowanych na terenie szkoły ................................................................................ 3
1. Procedura postępowania wobec ucznia – sprawcy czynu karalnego, wobec uczniów biorących udział w
działalności grup przestępczych na terenie szkoły lub poza tym terenem, gdy pozostaje pod opieką szkoły......... 6
2. Procedura postępowania nauczyciela wobec ucznia, który stał się ofiarą czyny karalnego na terenie szkoły lub
poza tym terenem, gdy pozostaje pod opieką szkoły .......................................................................................... 7
3. Procedura postępowania w przypadku stwierdzenia faktu kradzieży ............................................................... 7
4. Zachowania demoralizujące .......................................................................................................................... 9
5. Procedury postępowania w sytuacji używania wulgarnego słownictwa w szkole i poza np. na boisku
szkolnym ........................................................................................................................................................ 10
6. Procedury postępowania w sytuacjach zachowania agresywnego ze strony uczniów ..................................... 11
7. Procedury postępowania w przypadku agresji ucznia wobec nauczyciela lub innego pracownika szkoły……13
8. Procedury postępowania nauczyciela (innych pracowników szkoły) w przypadku stwierdzenia dewastacji
mienia społecznego (szkolnego) ...................................................................................................................... 14
9. Procedura postępowania w przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że na terenie szkoły znajduje się uczeń
pod wpływem alkoholu lub narkotyków .......................................................................................................... 14
10. Procedura postępowania w przypadku, gdy nauczyciel znajduje na terenie szkoły substancję, którą można
uznać za narkotyk ........................................................................................................................................... 15
11. Procedura postępowania w przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że uczeń posiada przy sobie narkotyk,
alkohol, papierosy ........................................................................................................................................... 15
12. Procedura postępowania w przypadku powzięcia informacji, że uczeń zamierza popełnić samobójstwo
(informacja od samego ucznia, kolegów, rodziny, osób postronnych)……………………………………….......17
13. Procedura postępowania nauczyciela w przypadku, kiedy uczeń uniemożliwia prowadzenie lekcji ............. 17
14. Procedura postępowania dotycząca samowolnego opuszczania zajęć lub szkoły przez ucznia ..................... 18
15. Procedura postępowania dotycząca zwalniania uczniów na zawody, konkursy i inne imprezy..................... 18
16. Procedura monitorowania i dokumentowania frekwencji ucznia ................................................................. 19
17. Procedura postępowania dotycząca zasad odbierania dzieci ze szkoły ........................................................ 19
18. Procedura postępowania dotycząca korzystania z telefonu komórkowego przez ucznia .............................. 20
19. Procedura postępowania nauczyciela (innych pracowników szkoły) w przypadku zauważenia osoby obcej na
terenie szkoły.................................................................................................................................................. 22
20.Procedura postępowania w przypadku wypadku ucznia. Obowiązek powiadamiania ................................... 22
21. Procedura działań podejmowanych na terenie szkoły wobec rodziny niewydolnej opiekuńczo
i wychowawczo ............................................................................................................................................. .24
22. Procedura „Niebieska karta” – przeciwdziałania przemocy w rodzinie…………………………………25
2
PODSTAWY PRAWNE PROCEDUR STOSOWANYCH
NA TERENIE SZKOŁY
1. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U.
z 1982 r. nr 35 poz. 228 z późniejszymi zmianami – tekst jednolity Dz. U. z 2002 r. nr
11 poz. 109) oraz przepisy wykonawcze w związku z ustawą
2. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości alkoholizmowi
przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. Nr 35 poz. 230 z późniejszymi zmianami)
3. Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2003 r. Nr
34 poz. 1998)
4. Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. nr 30 poz. 179 z późniejszymi
zmianami)
5. Zarządzenie nr 590/03 Komendanta Głównego Policji z dnia 24 października 2003 r.
w spawie form i metod działań Policji w zakresie zapobiegania i zwalczania
demoralizacji i przestępczości nieletnich
6. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz.
2572 ze zmianami/
7. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r.
w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród
dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. nr 26 poz. 226)
8. Rozporządzenie MENiS z dn. 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny
w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach
9. Rozporządzenie MENiS z dnia 7 stycznia 2003r. w sprawie zasad udzielania pomocy
psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach
(Dz.U. nr 13 poz.110)
10. Rozporządzenie MEN z dnia 15 stycznia 2001r. w sprawie szczegółowych zasad
działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych i innych (…) (Dz.U.
nr 13 poz.109)
11. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011r. w sprawie procedury
„Niebieskie
Karty”
oraz
wzorów
formularzy
„Niebieska
Karta”
(Dz.U.
z dnia 3 października 2011r. Nr 209, poz.1245
12. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie
zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych
3
przedszkolach, szkołach i placówkach.
13. Kodeks postępowania karnego – art. 304.
14. Kodeks karny – art.162.
15. Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, art. 12.
16. Kodeks postępowania cywilnego – art. 572.
17. Konwencja o Prawach Dziecka.
4
Szkoła
sprawuje
opiekę
nad
uczniami
podczas
zajęć
obowiązkowych,
nadobowiązkowych i pozalekcyjnych, w czasie przerw międzylekcyjnych na terenie
Szkoły oraz w czasie imprez, wycieczek i innych zajęć organizowanych przez szkołę.
Odpowiedzialność szkoły za bezpieczeństwo ucznia kończy się wraz z opuszczeniem
przez niego budynku szkoły po zakończeniu zajęć.
CZYN KARALNY - sprawcą jest uczeń, który ukończył lat 13, ale nie ukończył lat 17.
W każdym przypadku popełnienia czynu karalnego przez ucznia, który nie
ukończył 17 lat należy zawiadomić policję lub sąd rodzinny, a w przypadku popełnienia
przestępstwa przez ucznia, który ukończył 17 rok życia prokuratora lub policję
(art. 4 Upn i art. 304 Kpk)
Czynem karalnym, w rozumieniu kodeksu karnego, jest zachowanie o znamionach
określonych w ustawie karnej. Do czynów karalnych zalicza się:
przestępstwa, czyli czyny ścigane przez kodeks karny ( np. zabójstwo, spowodowanie
ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, rozbój, bójki z użyciem broni palnej lub innych
niebezpiecznych przedmiotów, gwałt, kradzież, kradzież z włamaniem, a także przestępstwa
przeciw bezpieczeństwu powszechnemu, takie jak spowodowanie pożaru, eksplozji materiałów
wybuchowych,
rozprzestrzenienia
substancji
toksycznych,
wzięcie
zakładnika
itp.)
wykroczenia - czyny zabronione, których konsekwencją są kary określone w kodeksie
wykroczeń, a wśród nich:
■ wykroczenia przeciw porządkowi i spokojowi publicznemu ( zbiegowiska, krzyk, hałas,
wybryki zakłócające spoczynek nocny, wywołujące zgorszenie)
■ zachowania o charakterze chuligańskim (np.
umyślne godzenie w spokój i porządek
publiczny, umyślne uszkadzanie lub niszczenie mienia ).
Grupa przestępcza - porozumienie co najmniej trzech sprawców istniejące przez pewien czas
i zawarte w celu dokonania jednego lub więcej przestępstw; występuje w niej element
organizacji, polegającej na ustaleniu podziału ról i koordynacji działań uczestników,
ułatwiającej dokonanie przestępstwa i ukrycie sprawców.
5
Przestępstwo - sprawcą jest uczeń, który ukończył 17 rok życia.
Kategorie przestępstw z kodeksu karnego ścigane z urzędu:
1. Udział w bójce lub pobiciu.
2. Doprowadzenie małoletniego poniżej 15 lat do obcowania płciowego lub poddania się
innej czynności seksualnej.
3. Znęcanie się.
4. Wywieranie wpływu na świadka w celu skłonienia do cofnięcia skarg lub wpłynięcia
na złożone zeznania.
5. Podrabianie dokumentów.
6. Kradzież.
7. Kradzież z włamaniem.
8. Rozbój.
9. Przywłaszczenie.
10. Oszustwo.
1. Procedura postępowania wobec ucznia - sprawcy czynu karalnego, wobec uczniów
biorących udział w działalności grup przestępczych na terenie szkoły lub poza tym
terenem, gdy pozostaje pod opieką szkoły
1. Niezwłocznie powiadamia się dyrektora szkoły.
2. Dąży się do ustalenia okoliczności czynu i ewentualnych świadków zdarzenia– sporządza
się notatkę.
3. Przekazuje sprawcę (o ile jest na terenie szkoły i jest znany) dyrektorowi szkoły
lub koordynatorowi ds. bezpieczeństwa pod opiekę.
4. Powiadamia rodziców ucznia- sprawcy.
5. Niezwłoczne powiadamia się policję, gdy sprawa jest poważna (rozbój, uszkodzenie ciała,
itp.) lub sprawca jest uczniem innej szkoły i jego tożsamość nie jest znana.
6. Wszelkie przejawy przemocy wpływają na ocenę z zachowania zgodnie ze Statutem
Szkoły.
6
2. Procedura postępowania nauczyciela wobec ucznia, który stał się ofiarą czynu
karalnego na terenie szkoły lub poza tym terenem, gdy pozostaje pod opieką szkoły
Nauczyciel lub pracownik szkoły będący na miejscu zdarzenia zobowiązany jest do:
1. Udzielenia niezbędnej pomocy bądź zapewnienia jej przez wezwanie lekarza
w przypadku, gdy ofiara doznała obrażeń, które ewidentnie zagrażają jej zdrowiu lub
życiu
2. Niezwłocznego powiadomienia dyrektora szkoły lub szkolnego koordynatora ds.
bezpieczeństwa.
3. Powiadomienia rodziców ucznia
4. Sporządzenia notatki.
5. Niezwłocznego wezwania policji w przypadku, gdy sprawa jest poważna ( patrz
rozdział III, pkt. I).
3. Procedura postępowania w przypadku stwierdzenia faktu kradzieży przez ucznia
1. W przypadku zgłoszenia kradzieży, sprawą zajmuje się nauczyciel, któremu kradzież
lub zniszczenie zgłoszono.
2. Nauczyciel ustala okoliczności zdarzenia, powiadamia
dyrektora szkoły oraz
prowadzi postępowanie wyjaśniające, z zachowaniem nietykalności osobistej ucznia.
3. Dyrektor szkoły lub wyznaczona przez niego osoba wzywa rodziców ucznia
poszkodowanego, jak i podejrzanego o dokonanie kradzieży lub zniszczenia.
4. W czasie rozmowy rodzice zostają powiadomieni o podjętych przez szkołę
działaniach mających na celu wyjaśnienie sprawy. Nauczyciel sporządza notatkę
o zaistniałym incydencie, którą przekazuje wychowawcy ucznia.
5. W oparciu o Statut Szkoły, dyrektor wspólnie z wychowawcą ustala sankcje wobec
ucznia i przekazuje rodzicom informacje na temat wyciągniętych konsekwencji
w stosunku do jego dziecka.
6. W przypadku, gdy wartość kradzieży lub zniszczenia przekracza kwotę zgodną
z aktualnym stanem prawnym, sprawa obligatoryjnie jest zgłaszana policji.
7
Policja jest wzywana do szkoły w sytuacjach, o których mowa w „procedurach (…)
albo, gdy wyczerpane zostaną środki możliwe do zastosowania przez szkołę w określonej
sytuacji, w których obecność policji jest obecna. Każda, dotycząca uczniów, wizyta
policjanta w szkole, powinna być wcześniej zasygnalizowana dyrektorowi szkoły lub
szkolnemu koordynatorowi ds. bezpieczeństwa.
Demoralizacja (art. 4§1 u.p.n.) – „... to w szczególności naruszenie zasad współżycia
społecznego, popełnienie czynu zabronionego, systematyczne uchylanie się od obowiązku
szkolnego, uprawianie nierządu, włóczęgostwo, udział w grupach przestępczych....”
Przemoc to zamierzone i wykorzystujące przewagę sił działanie przeciw innej osobie,
naruszające jej prawa i dobra osobiste ( do nietykalności fizycznej, godności, szacunku
powodujące cierpienie i szkody; ma na celu kontrolowanie i podporządkowanie ofiary. Nie
musi wiązać się z fizycznymi obrażeniami. W szkole można zaobserwować różne formy
przemocy młodzieży wobec dzieci (młodzieży):
Przemoc fizyczna – bicie, kopanie, popychanie, niszczenie rzeczy, plucie, zamykanie
w pomieszczeniach, wymuszanie pieniędzy itp.
Przemoc
słowna
– przezywanie,
wyśmiewanie, poniżanie, grożenie, obmawianie,
szantażowanie
Przemoc bez słów i kontaktu fizycznego – miny, wrogie gesty, izolowanie, manipulowanie.
Powyższe zachowania mogą wyczerpać znamiona przestępstw m. in. z art. 156 – 158, 190 –
191, 197, 207, 212, 216, 217, 280 – 282, 288 k.k.
Agresja w psychologii oznacza skłonności do zachowań agresywnych, ataku, trudności
kontrolowania negatywnych popędów i impulsów skierowanych przeciwko innym ludziom,
sytuacjom, poglądom. Często występuje w sytuacji grupowej, jako działanie imitacyjne
( naśladowcze), będące wyrazem dostosowania się do wymagań i zasad, obowiązujących
np. w grupie rówieśniczej lub subkulturze. Agresja może przybierać różne formy: od aktów
fizycznych, jak przemoc czy gwałt w rozmaitych ( indywidualnych lub grupowych) postaciach,
do bardziej subtelnych zachowań, m.in. krzyku, agresji słownej, złośliwości zachowania,
mimiki czy gestykulacji.
Sprawca – to ten, kto pomiędzy 13 a 17 rokiem życia dopuszcza się czynu społecznie
niebezpiecznego, zabronionego pod groźbą kary – niezależnie od formy popełnienia czynu
8
(dokonanie, usiłowanie, przygotowanie, podżeganie, namawianie, nakłanianie, pomocnictwo).
Świadek zdarzenia- to pokrzywdzony lub osoba posiadająca informację, co do faktów
bezpośrednich, jak i pośrednich o zaistniałym czynie zabronionym.
Ofiara – to osoba fizyczna lub prawna, której dobro prawne zostało bezpośrednio naruszone
lub zagrożone przez przestępstwo (art.49 §1 kodeksu postępowania karnego). W przypadku
przemocy dobro prawne to życie i zdrowie pokrzywdzonego, jego mienia, cześć i nietykalność
cielesna.
Zatrzymanie nieletniego – Policja może zatrzymać a następnie umieścić w policyjnej izbie
dziecka nieletniego, co do którego istnieje uzasadnione podejrzenie, że popełnił czyn karalny,
a zachodzi uzasadniona obawa ukrycia się nieletniego lub zatarcia śladów tego czynu, albo
gdy nie można ustalić tożsamości nieletniego.
Nagana (upomnienie) – kara w postaci ustnej lub pisemnej wymierzona sprawcy
przez wychowawcę lub dyrektora szkoły.
Kontrakt – nieformalna umowa podpisana przez rodziców, dziecko wychowawcę i pedagoga
szkolnego. Kontrakt to indywidualny plan pracy z uczniem. W swojej treści zobowiązuje
do
współdziałania w zakresie poprawy zachowania dziecka. Nakłada konkretne zadania dotyczące
dziecka, rodziców oraz określa terminy ich wykonania. Realizacja zadań podlega bieżącemu
monitorowaniu. Rodziców i dziecko poucza się o konsekwencjach niewywiązania się z kontraktu.
4. Zachowania demoralizujące
W
przypadku
uzyskania
informacji,
że
uczeń,
przejawia
zachowania
świadczące o demoralizacji (naruszenie zasad współżycia społecznego, popełnienie czynu
zabronionego, systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego lub obowiązku
nauki, włóczęgostwo, udział w działalności grup przestępczych itp.) podejmuje się
następujące kroki:
Nauczyciel przekazuje uzyskaną informację wychowawcy klasy.
1. Nauczyciel, wychowawca lub pracownik szkoły informuje o fakcie dyrektora szkoły,
w razie jego nieobecności szkolnego koordynatora ds. bezpieczeństwa.
9
2. Nauczyciel/wychowawca wzywa do szkoły rodziców/prawnych opiekunów ucznia,
przeprowadza rozmowę z rodzicami oraz z uczniem. Zobowiązuje ucznia do
zaniechania negatywnego postępowania, rodziców zaś do szczególnego nadzoru nad
dzieckiem.
3. Nauczyciel/wychowawca sporządza notatkę/ informację ze spotkania podpisane przez
wszystkie osoby uczestniczące w spotkaniu. W toku interwencji profilaktycznej może
zaproponować rodzicom skierowanie dziecka do specjalistycznej placówki i udział
dziecka w programie terapeutycznym.
5. Jeżeli rodzice odmawiają współpracy lub nie stawiają się do szkoły, szkoła pisemnie
lub telefonicznie powiadamia o zaistniałej sytuacji sąd rodzinny lub policję (specjalistę
ds. nieletnich). Niezwłocznie powiadamia się ww. organy także wtedy, gdy uczeń
popełni jeden z czynów Kodeksu Karnego, które są karane ściganiem z urzędu – bez
względu na postawę rodziców/ opiekunów.
6. Szkoła powiadamia sąd lub policję w przypadku popełnienia przez ucznia czynów
o stosunkowo niskiej szkodliwości, jeżeli wykorzysta dostępne jej środki oddziaływań
wychowawczych (rozmowa z rodzicami/ prawnymi opiekunami, ostrzeżenie ucznia,
ewentualnie w miarę możliwości spotkania z pedagogiem, psychologiem), a ich
zastosowanie nie przynosi oczekiwanych rezultatów. Dalszy tok postępowania leży
w kompetencji tych instytucji.
5. Procedura postepowania w przypadku używania wulgarnego słownictwa
w szkole i poza np. na boisku szkolnym
W przypadku używania przez ucznia słów potocznie uznawanych za obraźliwe
i wulgarne, osoba słysząca je zgłasza to nauczycielowi, który zobowiązany jest zapisać
ów incydent w dzienniku lekcyjnym klasy, do której uczęszcza uczeń.
Za notoryczne używanie wulgaryzmów językowych, uczeń może otrzymać obniżoną
ocenę z zachowania. O tej sytuacji powiadamia się rodziców/opiekunów.
10
6. Procedury postępowania w sytuacjach zachowania agresywnego
ze strony uczniów
W każdym przypadku, gdy uczeń jest świadkiem wypadku, pobicia, agresywnego
zachowania bądź innego zdarzenia sprzecznego z normami i zasadami obowiązującymi na
terenie szkoły, natychmiast zgłasza zaistnienie danego faktu najbliżej znajdującej się osobie
dorosłej:
— pracownikowi szkoły,
— nauczycielowi,
— wychowawcy,
— dyrektorowi szkoły.
W sytuacjach objętych procedurami uczeń ma obowiązek podporządkować się do
poleceń wszystkich pracowników szkoły.
1. Czyn o stosunkowo niskiej szkodliwości (celowe popchnięcie, kopnięcie,
wyzywanie itp.):
Pracownik szkoły
1. Zdecydowane i stanowcze przerwanie negatywnego zachowania sprawcy wobec ofiary.
2. Rozdzielenie stron.
3. Ustalenie granic:
niedopuszczenie do przejawów agresji wobec siebie jako osoby
interweniującej.
4. Ocena zagrożenia i podjęcie decyzji o rodzaju interwencji.
5. Rozmowa z uczniem - zwrócenie uwagi na jego niewłaściwe zachowanie.
6. Zgłoszenie zaistniałego zdarzenia dyrektorowi, wychowawcy lub innemu nauczycielowi.
Nauczyciel
1. Zdecydowane i stanowcze przerwanie negatywnego zachowania sprawcy wobec ofiary.
2. Rozdzielenie stron.
3. Ustalenie granic:
niedopuszczenie do przejawów agresji wobec siebie jako osoby
interweniującej.
4. Ocena zagrożenia i podjęcie decyzji o rodzaju interwencji.
5. Rozmowa z uczniem - zwrócenie uwagi na jego niewłaściwe zachowanie.
6. Zapis notatki lub uwagi.
11
7. Zgłoszenie zaistniałego zdarzenia wychowawcy klasy.
Wychowawca
1. Rozmowa z nauczycielem – świadkiem zajścia.
2. Zapis notatki lub uwagi – uwzględnienie zajścia w ocenie z zachowania zgodnie
z zapisami Statutu Szkoły
3. Gdy dane zdarzenie powtarza - pisemne upomnienie wychowawcy
i odpowiedni zapis
w dzienniku szkolnym oraz poinformowanie rodziców o zaistniałym fakcie.
4. Gdy uczeń nadal nie reaguje na upomnienie – otrzymuje upomnienie (zwane zamiennie
naganą) dyrektora szkoły następuje poinformowanie rodziców o zaistniałym fakcie
i obniżenie oceny z zachowania.
2. Czyn o dużej szkodliwości (np. stworzenie
i zdrowia siebie lub innych, uszkodzenie ciała itp.):
zagrożenia
dla
życia
Pracownik szkoły lub nauczyciel
1. Zdecydowane, stanowcze przerwanie negatywnego zachowania sprawcy wobec ofiary.
2. Rozdzielenie stron.
3. Ustalenie granic: niedopuszczenie do przejawów agresji wobec siebie jako osoby
interweniującej.
4. Ocena zagrożenia i podjęcie decyzji o rodzaju dalszej interwencji.
5. Udzielenie niezbędnej pomocy ofierze zdarzenia i zabezpieczenie miejsca zdarzenia.
6. Wezwanie pomocy medycznej w razie konieczności.
7. Wezwanie wychowawcy (w przypadku jego nieobecności dyrektora szkoły, w przypadku
jego nieobecności - koordynatora ds. bezpieczeństwa).
8. Rozpoczęcie procedury wobec sprawcy zdarzenia.
Wychowawca
1. Powiadomienie dyrektora o zaistniałym zdarzeniu.
2. Wezwanie i powiadomienie rodziców sprawcy i ofiary o zaistniałym zdarzeniu .
Jeśli rodzice nie odbierają telefonu lub nie zgłoszą się niezwłocznie do szkoły, to
wychowawca sporządza notatkę w obecności innego nauczyciela.
3. Rozmowa indywidualna ze sprawcą zdarzenia – poinformowanie go o poważnym
naruszeniu obowiązujących zasad.
12
4. Obligatoryjne obniżenie oceny z zachowania semestralnej lub końcoworocznej.
Dyrektor szkoły
1. Wezwanie rodziców –w przypadku nieobecności wychowawcy.
2. Ustalenie okoliczności zdarzenia.
3. W przypadku poważnego wykroczenia – wezwanie policji, która podejmuje dalsze
czynności.
4. Pisemne upomnienie (nagana) dyrektora szkoły – odpowiedni zapis w dzienniku
szkolnym.
7. Procedury postępowania w przypadku agresji ucznia wobec nauczyciela lub innego
pracownika szkoły ze strony uczniów
W przypadku agresji ucznia wobec nauczyciela, zarówno słownej, jak i fizycznej:
- nauczyciel zwraca uwagę uczniowi, że jego zachowanie ma charakter agresywny,
reaguje na zachowanie agresywne ucznia w momencie, gdy takie zachowanie się
pojawia
- nauczyciel informuje ucznia oraz cała klasę, że zostały przekroczone normy i jakie
konsekwencje grożą uczniowi za jej przekroczenie
- nauczyciel rozmawia ze sprawca agresji poza klasą w niezbyt odległym terminie:
- nazywa normy jakie uczeń złamał, jaka szkodę poniósł nauczyciel w związku
z jego zachowaniem
- wyjaśnia przyczyny złego zachowania, zobowiązuje ucznia, by podobne
zachowania nie powtarzały się
- określa jakie uczeń poniesie konsekwencje
- mówi o dalszych krokach, jakie nauczyciel zamierza podjąć ( w tym, czy
powiadamia o zajściu rodziców/prawnych opiekunów lub dyrektora szkoły)
- zapisuje informację o przeprowadzonej rozmowie i oddaję ją do teczki
wychowawcy klasy.
13
8. Postępowanie nauczyciela (innych pracowników szkoły) w przypadku stwierdzenia
dewastacji mienia społecznego (szkolnego)
Nauczyciel, który uzyska informację o dewastacji lub stwierdzi dewastację mienia
przez ucznia:
1. Ustala okoliczności zdarzenia na podstawie rozmowy z osobą informującą
o zaistniałym fakcie oraz oglądu sytuacji w miejscu zaistnienia szkody.
2.
Informuje o fakcie dyrektora szkoły.
3.
Podejmuje
próbę
ustalenia
sprawcy, w uzasadnionych przypadkach dyrektor
powiadamia policję (w przypadku nieobecności dyrektora szkoły policję powiadamia
koordynator ds. bezpieczeństwa).
4.
W przypadku niebudzącego wątpliwości ustalenia sprawcy szkody, wychowawca lub
dyrektor szkoły wzywa do szkoły jego rodziców/opiekunów prawnych, jeśli rodzice
nie odbierają telefonu lub nie zgłoszą się niezwłocznie do szkoły, to wychowawca
sporządza notatkę w obecności innego nauczyciela.
5.
Wspólnie zostają podjęte ustalenia co do naprawienia zaistniałej szkody.
6.
Uczeń za popełniony czyn otrzymuje naganę pisemną wychowawcy klasy,
a za kolejny taki czyn pisemną naganę dyrektora szkoły.
9. Procedura postępowania w przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że na terenie
szkoły znajduje się uczeń będący pod wpływem alkoholu lub narkotyków:
1. Nauczyciel powiadamia o swoich przypuszczeniach wychowawcę klasy i dyrektora
szkoły, w przypadku absencji dyrektora – koordynatora ds. bezpieczeństwa.
2. Odizolowuje się ucznia od reszty klasy, ale ze względów bezpieczeństwa nie
pozostawia go samego – stwarza warunki, w jakich nie będzie zagrożone jego zdrowie
lub życie (uczeń pozostaje pod opieką osoby pełnoletniej).
3. Dopuszcza się wezwanie lekarza w celu stwierdzenia stanu trzeźwości i ewentualnie
udzielenia pomocy medycznej.
4. Dyrektor szkoły powiadamia rodziców/opiekunów ucznia o zaistniałej sytuacji, jeśli
rodzice/ prawni opiekunowie nie odbierają telefonu lub nie zgłoszą się niezwłocznie
do szkoły, to wychowawca sporządza notatkę w obecności innego nauczyciela.
5. Wychowawca stosuje odnośnie oceny z zachowania procedury zawarte w Statucie
14
Szkoły.
6. Jeżeli zdarzenia, w których uczeń przed ukończeniem 18. roku życia znajduje się pod
wpływem alkoholu lub narkotyków na terenie szkoły powtarzają się, świadczy
to o jego demoralizacji i nakłada na dyrektora szkoły obowiązek powiadomienia o tej
szczególnej sytuacji sąd rodzinny.
10. Procedura postępowania w przypadku, gdy nauczyciel znajduje na terenie szkoły
substancję, którą może uznać za narkotyk
1. Nauczyciel, zachowując środki ostrożności, zabezpiecza substancję przed dostępem
do niej osób niepowołanych oraz ewentualnym jej zniszczeniem do czasu przyjazdu
policji.
2. Próbuje (o ile jest to możliwe w zakresie działań pedagogicznych), ustalić, do kogo
należy znaleziona substancja.
3. O zaistniałym zdarzeniu powiadamia wychowawcę, dyrektora szkoły, koordynatora
ds. bezpieczeństwa, następnie dyrektor szkoły wzywa policję.
4. Po przyjeździe policji przekazuje się funkcjonariuszom zabezpieczoną substancję oraz
informacje dotyczące szczegółów zdarzenia.
11. Procedura postępowania w przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że uczeń
posiada przy sobie narkotyk, alkohol, papierosy
Nauczycielowi nie wolno samodzielnie wykonać czynności przeszukania odzieży ani
teczki ucznia - jest to czynność zastrzeżona wyłącznie dla policji, ale może nakazać, aby
uczeń sam wyjął wszystkie przedmioty z kieszeni lub plecaka, pokazał zawartość torby
szkolnej oraz kieszeni we własnej odzieży.
1. Nauczyciel w obecności innej osoby ma prawo zażądać, aby uczeń przekazał mu tę
substancję, alkohol, papierosy oraz
pokazał zawartość torby szkolnej oraz kieszeni
we własnej odzieży ewentualnie innych przedmiotów budzących podejrzenie co do
ich związku z poszukiwaną substancją.
2. O swoich spostrzeżeniach lub podejrzeniach powiadamia wychowawcę, dyrektora
15
szkoły, szkolnego koordynatora ds. bezpieczeństwa.
3. O zaistniałym zdarzeniu nauczyciel powiadamia rodziców/opiekunów ucznia i wzywa
ich do natychmiastowego stawiennictwa w szkole. Jeżeli rodzice/ prawni opiekunowie
nie odbierają telefonu lub nie zgłoszą się niezwłocznie do szkoły, to nauczyciel
sporządza notatkę w obecności innego nauczyciela.
4. Gdy uczeń nie chce dobrowolnie przekazać substancji, dyrektor szkoły wzywa policję,
która przeszukuje odzież i przedmioty należące do ucznia oraz zabezpiecza znalezioną
substancję i zabiera ją do ekspertyzy.
5. Jeżeli
uczeń
dobrowolnie
wyda
nauczycielowi substancję,
nauczyciel
po
odpowiednim jej zabezpieczeniu, zobowiązany jest niezwłocznie przekazać ją
dyrektorowi szkoły, który przekazuje ją policji. Wcześniej próbuje ustalić, w jaki
sposób i od kogo uczeń nabył substancję, a całe zdarzenie dokumentuje, sporządzając
możliwie dokładną notatkę ze zdarzeń wraz z własnymi spostrzeżeniami.
6.
Za posiadanie, najmniejszej nawet ilości substancji odurzających w szkole, uczeń
otrzymuje obniżoną ocenę z zachowania.
Uwaga: Zgodnie z przepisami ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w Polsce karane jest:
•
posiadanie każdej ilości środków odurzających lub substancji psychotropowych,
•
wprowadzanie do obrotu środków odurzających,
•
udzielanie, ułatwianie, umożliwianie innej osobie ich użycia oraz nakłanianie do
użycia,
•
wytwarzanie i przetwarzanie środków odurzających.
16
12.Procedura postępowania w przypadku powzięcia informacji, że uczeń zamierza
popełnić samobójstwo (informacja od samego ucznia, kolegów, rodziny, osób
postronnych)
Po zdiagnozowaniu sytuacji zagrożenia nauczyciel :
1. Nie pozostawia ucznia znajdującego się w kryzysie samego i próbuje przeprowadzić
go w bezpieczne miejsce.
2. Podejmuje próbę oceny realności zagrożenia
(rozmowa z osobą przekazująca
informacje oraz samym uczniem).
3. Informuje o zaistniałej sytuacji i o zagrożeniu rodziców, prawnych opiekunów.
4. Przekazuje dziecko pod opiekę rodziców z wyraźną sugestią skierowania dziecka do
specjalisty (co rodzic musi podpisać), a jeśli przyczyną zagrożenia jest sytuacja
domowa ucznia (zwłaszcza związana z przemocą, alkoholem lub innymi patologiami)
lub rodzic nie zgłasza się , przekazuje dziecko odpowiednim instytucjom.
13. Procedura postępowania nauczyciela w przypadku, kiedy uczeń uniemożliwia
prowadzenie lekcji
1. Nauczyciel reaguje słownie i stanowczo, informuje ucznia o łamaniu przez niego
procedur szkolnych i wynikających stąd konsekwencjach.
2. Wzywa innego pracownika szkoły w celu zapewnienia bezpieczeństwa uczniom,
a sam informuje dyrektora o zaistniałej sytuacji.
3. Telefoniczne wzywa rodziców do szkoły i rozmawia nt. trudności dziecka oraz
ewentualnej możliwości pomocy, a także o konsekwencjach wynikających z łamania
procedur szkolnych. Nauczyciel sporządza notatkę z przebiegu zdarzenia, a jeżeli
rodzice/ prawni opiekunowie nie odbierają telefonu lub nie zgłoszą się w umówionym
terminie do szkoły, to nauczyciel odnotowuje w niej tę informację, następnie
przekazuje notatkę wychowawcy.
4. Uczeń otrzymuje pisemną uwagę z zachowania.
5. Gdy zachowanie ucznia na lekcji nadal nie ulega zmianie, otrzymuje on upomnienie
wychowawcy klasy, następnie pisemną naganę wychowawcy, a kolejno pisemną
naganę dyrektora szkoły.
17
14. Procedura postępowania dotycząca samowolnego opuszczania zajęć
lub szkoły przez ucznia.
1. W przypadku gdy uczeń samowolnie opuszcza lekcję nauczyciel prowadzący zajęcia
po stwierdzeniu nieobecności niezwłocznie powiadamia wychowawcę, szkolnego
pedagoga, w razie nieobecności dyrektora szkoły.
2. Wychowawca, pedagog lub dyrektor szkoły zobowiązany jest ustalić miejsce pobytu
ucznia w czasie nieobecności ucznia.
3. Jeżeli uczeń nie przebywa na terenie szkoły- wychowawca, pedagog lub dyrektor
natychmiast powiadamia rodziców/prawnych opiekunów o zdarzeniu. Po wyczerpaniu
wszystkich możliwości kontaktu z rodzicami i ustaleniu miejsca pobytu ucznia
zawiadamia policję.
4. Wychowawca
wzywa
do
szkoły
rodziców/
prawnych
opiekunów
ucznia
i przeprowadza z nimi i uczniem rozmowę. Zobowiązuje ucznia do zaniechania
samowolnego opuszczania zajęć, rodziców do kontrolowania frekwencji dziecka.
Ustala z rodzicami strategię postępowania. Sporządza notatkę ze spotkania.
15. Procedura postępowania dotycząca zwalniania uczniów na zawody,
konkursy i inne imprezy
1. Nauczyciel zabierający uczniów ze szkoły ( zawody/konkurs/wycieczka) sporządza
w 2 egzemplarzach imienną listę uczestników, uwzględniając na niej cel wyjścia, czas
wyjścia i powrotu.
2. Przedstawia sporządzoną listę uczestników dyrekcji szkoły i pozostawia w kancelarii.
3. Organizator imprezy wprowadza w dzienniku danej klasy odpowiedni wpis
( zawody/konkurs/wycieczka) przy nazwisku danego ucznia.
4. W przypadku wyjść zbiorowych - uczniowie, którzy nie uczestniczą w imprezie
z różnych przyczyn, a są tego dnia w szkole, pozostają pod opieką nauczyciela
wyznaczonego przez dyrektora.
18
16. Procedura monitorowania i dokumentowania frekwencji ucznia
1. Nauczyciel prowadzący lekcje ma obowiązek sprawdzania obecności i dokonywania
stosownych zapisów w dziennikach lekcyjnych stosując znaki:
„ I” – uczeń nieobecny
„S” – uczeń spóźniony (do 15 minut)
„W” – ucieczka z zajęć/ wagary
Uczeń, który się spóźnia na zajęcia, musi podać powód spóźnienia nauczycielowi
prowadzącemu lekcję.
2. Usprawiedliwiania nieobecności dokonuje wyłącznie wychowawca klasy, stosując
jedno z oznaczeń:
„+” – nieobecność usprawiedliwiona
„N” – nieobecność nieusprawiedliwiona
„W” – (lub pełny zapis Wycieczka) – uczeń uczestniczył w wycieczce, a jego
nazwisko umieszczono w karcie wycieczki
„K” (lub pełny zapis Konkurs) – uczeń jest obecny w szkole i bierze udział
w innych zajęciach szkolnych (zapis ten dotyczy konkursów lub olimpiad)
„Z” (lub pełny zapis Zawody) – uczeń reprezentował szkołę w zawodach
sportowych (ma zapewniona opiekę nauczyciela)
Odpowiednia literę należy umieścić w każdej kratce. W przypadku dłuższych
nieobecności (sanatorium, choroba) można stosować zapis słowny.
17. Procedura postępowania dotycząca zasad odbierania dzieci ze szkoły
1. Opiekę nad dzieckiem w drodze do szkoły i z powrotem powinni sprawować rodzice/
opiekunowie prawni lub upoważnione przez nich- na piśmie- osoby, zapewniające
dziecku pewne bezpieczeństwo. Osoba, która może przejąć pełną odpowiedzialność
prawną za bezpieczeństwo dziecka musi mieć 18 lat, a w innych przypadkach
odpowiedzialność prawna ponoszą rodzice.
19
2. Na początku roku szkolnego wychowawca zobowiązany jest do zebrania od rodziców
pisemnych deklaracji określających sposób powrotu dziecka do domu po zajęciach
szkolnych.
3. Osoba odbierająca dziecko ze szkoły nie może być pod wpływem alkoholu ani
środków odurzających.
4. W przypadku stwierdzenia, że rodzic/ opiekun prawny zgłosił się po dziecko w stanie
wskazującym na nietrzeźwość, należy:
a) niezwłocznie powiadomić wychowawcę klasy, pedagoga lub dyrektora szkoły,
b) nakazać osobie nietrzeźwej opuścić teren,
c) wezwać do szkoły drugiego rodzica, albo innego opiekuna dziecka,
d) Jeżeli wezwanie innego opiekuna nie jest możliwe, a nietrzeźwy rodzic
odmawia opuszczenia szkoły i żąda wydania dziecka, twierdząc, że nie jest
pod wpływem alkoholu- należy wezwać policję
Nauczyciel sporządza notatkę na temat zaistniałego zdarzenia i podjętych działań.
5. W przypadku nieodebrania dziecka przez rodziców ze szkoły należy:
a) niezwłocznie skontaktować się telefonicznie z rodzicami/ prawnymi opiekunami
b) zapewnić uczniowi opiekę do czasu przybycia rodziców lub innego rozwiązania
problemu
c) po wyczerpaniu wszystkich dostępnych możliwości kontaktu z rodzicamizawiadomić policję.
Nauczyciel sporządza notatkę na temat zaistniałego zdarzenia i podjętych działań.
6. Nauczyciel lub inny pracownik szkoły nie może odprowadzać ucznia do domu.
7. Takie same zasady obowiązują w sytuacji gdy rodzic/opiekun chce z uzasadnionych
powodów zabrać dziecko ze szkoły w czasie zajęć edukacyjnych.
18. Procedura postępowania dotycząca korzystania z telefonu
komórkowego przez ucznia.
1. Uczniowie przynoszą do szkoły telefony komórkowe, odtwarzacze i inny sprzęt
elektroniczny na własną odpowiedzialność, za zgodą rodziców.
2. Szkoła nie ponosi odpowiedzialności za zniszczenie, zagubienie czy kradzież sprzętu.
przynoszonego przez uczniów.
20
3. Dopuszcza się możliwość korzystania z telefonu komórkowego i innych urządzeń
elektronicznych podczas wycieczek szkolnych za zgodą rodziców, którzy ponoszą
pełną odpowiedzialność za sprzęt .
4. Na terenie szkoły obowiązuje całkowity zakaz używania telefonów komórkowych,
odtwarzaczy i innych sprzętów elektronicznych
(aparaty powinny być
wyłączone i schowane).
5. Nagrywanie dźwięku i obrazu za pomocą telefonu, dyktafonu, odtwarzacza MP czy
aparatu fotograficznego jest możliwe jedynie za zgodą osoby nagrywanej lub
fotografowanej. Niedopuszczalne jest nagrywanie lub fotografowanie sytuacji
niezgodnych z powszechnie przyjętymi normami etycznymi i społecznymi oraz
przesyłanie treści obrażających inne osoby.
6.
Naruszenie przez ucznia zasad używania telefonów komórkowych, odtwarzaczy
i innych sprzętów elektronicznych na terenie szkoły powoduje zabranie urządzenia
przez nauczyciela, a następnie przekazanie go do depozytu u dyrektora szkoły – aparat
zostaje wyłączony w obecności ucznia. Przypadek ten zostaje odnotowany przez
nauczyciela, a o zdarzeniu zostaje poinformowany wychowawca klasy.
7. Po odbiór telefonu, odtwarzacza i innego sprzętu elektronicznego zgłaszają się rodzice
lub prawni opiekunowie ucznia w ciągu dwóch tygodni. Zostają oni zapoznani
z sytuacją i pouczeni o konsekwencjach (w tym konsekwencjach prawnych
związanych z naruszeniem prywatności pracowników szkoły).
8. W przypadku odmowy dobrowolnego oddania ww. sprzętu, nauczyciel wzywa
rodziców do szkoły i informuje o zaistniałej sytuacji.
Jeżeli rodzice/ prawni
opiekunowie nie odbierają ww. sprzętu lub nie zgłoszą się niezwłocznie do szkoły,
to nauczyciel sporządza notatkę w obecności innego nauczyciela. Za odmowę
oddania ww. sprzętu, uczeń zostaje ukarany obniżeniem oceny z zachowania
o jeden stopień.
9. W przypadku, gdy sytuacja powtarza się po raz drugi, uczeń ma zakaz przynoszenia
ww. sprzętu do szkoły.
10. W przypadku kolejnego łamania zasad uczeń ma obniżoną ocenę z zachowania. Każde
trzy następne wykroczenia powodują obniżenie oceny do nieodpowiedniej.
11. Wszelkie objawy permanentnego łamania zasad współżycia społecznego w szkole
mogą być traktowane jako przejaw demoralizacji i skutkować skierowaniem sprawy
do sądu rodzinnego.
21
19. Procedura postępowania nauczyciela (innych pracowników szkoły)
w przypadku zauważenia osoby obcej na terenie szkoły
Przez osobę „obcą” na terenie szkoły rozumie się osobę, która:
-
nie jest rodzicem ucznia tej szkoły
-
nie jest pracownikiem szkoły
-
nie jest osobą zaproszoną przez dyrekcję szkoły, bądź przez wychowawcę klasy lub
uprawnionego pracownika szkoły i która swoim zachowaniem w wyraźny sposób
narusza zasady i normy współżycia społecznego bądź też w inny sposób stanowi
zagrożenie dla porządku na terenie szkoły oraz bezpieczeństwa uczniów lub innych
osób przebywających na terenie szkoły
W przypadku obecności osoby obcej nauczyciel:
1. Ustala powody obecności oraz zachowanie osoby postronnej w szkole poprzez
obserwację i rozmowę z nią.
2. W przypadku powstania wątpliwości lub ujawnienia niepokojących zachowań
z jej strony niezwłocznie informuje dyrektora szkoły i wspólnie z nim podejmuje
mediacje w celu nakłonienia tej osoby do jasnego określenia celu swojego pobytu lub
też opuszczenia terenu szkoły.
3. W przypadkach drastycznych, niezwłocznie powiadamia policję i jednocześnie
podejmuje działania, mające na celu zabezpieczenie uczniów i pracowników przed
skutkami tych zachowań.
20. Procedura postępowania w przypadku wypadku ucznia. Obowiązek powiadamiania
Wypadek ucznia – nagle zdarzenie powodujące uraz, wywołane przyczyną zewnętrzną, które
nastąpiło w czasie pozostawania ucznia pod opieką szkoły
Pracownik szkoły, który powziął wiadomość o wypadku ucznia:
1) niezwłocznie zapewnia poszkodowanemu opiekę, w uzasadnionym wypadku
sprowadzając fachową pomoc medyczną, a w miarę możliwości udzielając
poszkodowanemu niezbędnej pomocy,
22
2) nie dopuszcza do zajęć lub przerywa je wyprowadzając uczniów z miejsca
zagrożenia, jeżeli miejsce, w którym są lub będą prowadzone zajęcia może
stwarzać zagrożenie dla bezpieczeństwa uczniów,
3)
niezwłocznie powiadamia dyrektora szkoły.
Jeśli nauczyciel ma w tym czasie zajęcia z klasą – prosi o nadzór nad swoimi uczniami
nauczyciela uczącego w najbliższej sali.
O wypadku dyrektor szkoły lub nauczyciel, pod opieką którego przebywał uczeń
w chwili wypadku, powiadamia rodziców poszkodowanego ucznia oraz organ społecznego
inspektora pracy i pracownika bhp. Dyrektor dodatkowo powiadamia organ prowadzący
szkołę i Radę Rodziców.
Przy lekkich przypadkach (brak wyraźnych obrażeń – np. widoczne tylko lekkie
zaczerwienienie, opuchnięcie, zadrapanie, lekkie skaleczenie), po udzieleniu niezbędnej
pomocy poszkodowanemu uczniowi, nauczyciel lub dyrektor powiadamiając rodzica
o zdarzeniu. W każdym trudniejszym przypadku (niepokojące objawy i urazy) nauczyciel lub
dyrektor szkoły wzywa pogotowie ratunkowe. O wypadku śmiertelnym, ciężkim i zbiorowym
dyrektor szkoły zawiadamia niezwłocznie organ prowadzący, prokuratora i kuratora oświaty.
O wypadku, do którego doszło w wyniku zatrucia, dyrektor szkoły zawiadamia niezwłocznie
państwowego inspektora sanitarnego. Jeżeli wypadek został spowodowany niesprawnością
techniczną pomieszczenia lub urządzeń, miejsce wypadku pozostawia się nienaruszone.
Dyrektor zabezpiecza je do czasu dokonania oględzin lub wykonania szkicu przez zespół
powypadkowy.
Jeżeli wypadek zdarzył się w czasie wyjścia, imprezy organizowanej poza terenem
szkoły, wszystkie stosowne decyzje podejmuje opiekun grupy/kierownik wycieczki
i odpowiada za nie .Powołany przez dyrektora zespół powypadkowy przeprowadza
postępowanie powypadkowe i sporządza protokół powypadkowy.
23
21. Procedura działań podejmowanych na terenie szkoły wobec rodziny niewydolnej
opiekuńczo i wychowawczo
Nauczyciel,
1.
wychowawca
klasy
mający
informacje
na
temat
zaniedbań
wychowawczych bądź problemów socjalnych w rodzinie ucznia, zgłasza problem
dyrektorowi szkoły.
Wychowawca klasy, nauczyciele i dyrektor szkoły obserwują i diagnozują sytuację
2.
ucznia.
3.
Wychowawca klasy i dyrektor
szkoły rozmawiają z uczniem
celem dokonania
diagnozy potrzeb dziecka.
Wychowawca klasy kontaktuje się z rodzicami lub opiekunami prawnymi ucznia:
4.
a)
zaprasza rodziców do szkoły,
b)
składa wizytę domową po uprzednim pisemnym zawiadomieniu o zamiarze
odwiedzin.
5.
W razie braku kontaktu z rodzicami bądź opiekunami prawnymi ucznia wychowawca
klasy:
a) poszukuje innych dróg kontaktu z opiekunami dziecka poprzez pracowników GOPS,
policji,
b)
w sytuacji poważnych zaniedbań ze strony rodziców/ prawnych opiekunów dziecka,
dyrektor szkoły występuje do sądu rodzinnego o rozeznanie sytuacji rodzinnej dziecka.
6.
Z każdego spotkania z rodziną ucznia sporządza się notatkę.
7.
Wychowawca klasy nawiązuje współpracę z: GOPS, poradnią psychologiczno –
pedagogiczną, sądem rodzinnym.
8.
Wychowawca klasy utrzymuje stały kontakt z rodzicami bądź opiekunami prawnymi
ucznia monitorując sytuację rodzinną ucznia.
9.
W sytuacji braku lub odmowy współpracy rodziców ucznia ze szkołą, dyrektor szkoły
występuje z wnioskiem do sądu rodzinnego.
24
22. Procedura „Niebieska karta” – przeciwdziałania przemocy w rodzinie
Krzywdzenie dziecka to każde zamierzone lub niezamierzone działanie osoby dorosłej,
które ujemnie wpływa na rozwój fizyczny lub psychiczny dziecka (definicja WHO).
Zawsze pierwszym obowiązkiem osoby, która dowiaduje się, że dziecko jest
krzywdzone jest zatrzymanie krzywdzenia. Interwencja prawna w sytuacji krzywdzenia
dziecka rozumiana jest jako powiadomienie odpowiednich instytucji: policji, prokuratury,
sądu rodzinnego i nieletnich o przestępstwie lub zagrożeniu dobra dziecka, w celu podjęcia
przez
te
instytucje
działań
w
ramach
swoich
obowiązków
służbowych.
Działania te zapobiegną krzywdzeniu dziecka, spowodują wyciągnięcie odpowiedzialności
w stosunku do sprawcy i wesprą dziecko i rodzinę w sytuacji kryzysu.
Na mocy Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie procedury „Niebieskiej Karty”
oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta” dyrektor, nauczyciel-wychowawca lub pedagog
szkolny – jako przedstawiciel oświaty – może wszcząć procedurę przez wypełnienie
formularza „Niebieska Karta – A” i w ciągu 7 dni przekazać go przewodniczącemu zespołu
interdyscyplinarnego. W przypadku podejrzenia stosowania przemocy w rodzinie wobec
dziecka, czynności podejmowane i realizowane w ramach procedury przeprowadzić należy
w obecności rodzica, opiekuna prawnego lub faktycznego. Jeżeli osobą, wobec której istnieje
podejrzenie, ze stosuje przemoc w rodzinie wobec dziecka, jest któraś z tych osób,
to działania z udziałem dziecka przeprowadza się w obecności osoby mu najbliższej
i pełnoletniej oraz – w miarę możliwości – w obecności psychologa. Formularz powinien być
wypełniony podczas rozmowy z osobą dotkniętą przemocą w rodzinie. Rozmowa taka może
odbyć się w placówce oświatowej lub w miejscu pobytu tej osoby.
I. Zasady postępowania szkoły w sytuacji krzywdzenia dziecka w rodzinie.
Nauczyciel:
W przypadku uzyskania informacji, że uczeń który, nie ukończył 18 lat, jest ofiarą
przemocy w rodzinie nauczyciel powinien sporządzić notatkę służbową i przekazać uzyskaną
informację wychowawcy klasy /pedagogowi szkolnemu/ dyrektorowi szkoły.
Wychowawca:
1.
Przeprowadza rozmowę z uczniem: buduje relację opartą na zaufaniu, wyjaśnia że bicie
dzieci to łamanie prawa i poważna sprawa, która wymaga pomocy innych, zaufanych
25
osób,
np.
lekarza
lub
pedagoga/psychologa
szkolnego.
Informuje
również
o konieczności kontaktu z rodzicami, gwarantując dziecku bezpieczeństwo.
Wychowawca ucznia nie komunikującego się werbalnie zgłasza sprawę do rozpatrzenia
przez zespół wychowawczy.
2. Nawiązuje pilnie kontakt z rodzicami (jednym z rodziców), informuje o stanie dziecka
np. konieczności przebadania dziecka przez lekarza oraz o konsekwencjach prawnych
stosowania przemocy wobec córki/syna.
3. Sporządza notatkę opisującą: wygląd dziecka, dolegliwości stan zdrowia, uzyskane
informacje oraz podjęte przez siebie działania.
4. W dalszej pracy wychowawczej wspiera dziecko, zabiega o prawidłową integrację
dziecka z zespołem klasowym, tworzy atmosferę bezpieczeństwa i pełnej akceptacji.
5. Systematycznie współpracuje z rodzicami, pedagogiem szkolnym i nauczycielami
uczącymi dziecko.
Pedagog szkolny we współpracy z nauczycielami i specjalistami pracującymi
z dzieckiem (z zespołem wychowawczym):
W przypadku stwierdzenia, że problem krzywdzenia nie wymaga sięgnięcia po środki
represji karnej wobec rodziny i izolowania od niej dziecka i że możliwa jest współpraca
z rodzicami:
1. Pedagog szkolny wzywa do szkoły rodziców/opiekunów prawnych ucznia na zebranie
zespołu wychowawczego.
2. W ramach pracy zespołu wychowawczego zawiera z rodzicami kontrakt
o współpracy na rzecz poprawy sytuacji dziecka i rodziny.
3. Podejmuje działania wynikające z potrzeb dziecka i rodziny w kierunku:
a) wzmocnienia
i
dziecka,
traumatycznej
udzielenia
poprzez
wsparcia
zapewnienie
mu
w
sytuacji
pomocy
kryzysowej
psychologiczno-
pedagogicznej na terenie szkoły,
b) wspierania rodziny poprzez kierowanie do instytucji oferujących np.
poradnictwo, konsultacje psychologiczne, terapię uzależnień, terapię dla
sprawców
przemocy,
grupy
wsparcia,
warsztaty
umiejętności
wychowawczych,
c) pomocy w rozwiązywaniu konfliktów rodzinnych poprzez zastosowanie
procedur mediacyjnych bądź kierowanie do mediatorów,
26
d) zabezpieczenia socjalnego poprzez kierowanie do instytucji oferujących:
poradnictwo i warsztaty w zakresie metod poszukiwania prac, zorganizowani
pomocy finansowej, rzeczowej, ciepłego posiłku w szkole itp.
4. Upoważniony przez dyrektora szkoły wypełnia „Niebieską Kartę Część A”
wszczynając tym samym procedurę „Niebieskiej Karty”.
5. Oddelegowany przez dyrektora szkoły bierze czynny udział w pracach zespołu
interdyscyplinarnego, który stworzy zintegrowaną strategię pomocy, monitoruje
sytuację dziecka i rodziny.
6. Jeżeli rodzice odmawiają współpracy lub odmawiają podjęcia działań proponowanych
przez szkołę pedagog szkolny upoważniony przez dyrektora szkoły składa
niezwłocznie zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa do Policji, Prokuratury lub
wniosek o wgląd w sytuację rodziny do Sądu Rodzinnego i Nieletnich.
W przypadku zdiagnozowania bezpośredniego zagrożenia zdrowia lub życia
dziecka:
1. Dyrektor szkoły lub upoważniony przez niego pedagog szkolny powiadamia policję,
wydział rodzinny i nieletnich sądu rejonowego oraz prokuraturę rejonową
o popełnieniu przestępstwa. Równolegle powiadamia pracownika socjalnego
w rejonie.
2. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tych instytucji.
Rada Pedagogiczna w dniu ……………………….zatwierdziła
procedury działań
prewencyjnych Szkoły w przypadkach zagrożenia dzieci i młodzieży.
Samorząd Uczniowski:
Dyrektor Szkoły:
27
28