Przykładowe obszary i standardy mierzenia jakości pracy przedszkola
Transkrypt
Przykładowe obszary i standardy mierzenia jakości pracy przedszkola
PRZYKŁADOWE OBSZARY I STANDARDY MIERZENIA JAKOŚCI PRACY PRZEDSZKOLA I. OBSZAR : ORGANIZACJA PRACY PRZEDSZKOLA. Standard: W przedszkolu stwarza się warunki do rozwoju dziecka. W przedszkolu dokonuje się oceny, która ma wpływ na doskonalenie procesu kształcenia ,wychowania i opieki. W przedszkolu podejmuje sie działania zapewniające dzieciom opiekę i bezpieczeństwo. Zasady rekrutacji dzieci do przedszkola są upowszechniane w środowisku. W przedszkolu jest sprawnie zorganizowany przepływ informacji. Pytania sprawdzające osiąganie standardu: • Czy organizacja pracy przedszkola stwarza warunki do rozwoju dziecka? • Czy przedszkole współpracuje z instytucjami wspierającymi proces rozwojowy dziecka? • Czy przedszkole podejmuje działania wspierające indywidualny rozwój dziecka? • Czy w przedszkolu podejmuje się działania zapewniające dzieciom opiekę? • Czy w przedszkolu podejmuje sie działania zapewniające dzieciom bezpieczeństwo? • Czy przedszkole dokonuje oceny swojej pracy? • Czy wyniki oceny maja wpływ na doskonalenie metod pracy? • Czy zasady rekrutacji dzieci do przedszkola są upowszechniane w środowisku? • Czy dyrektor zarządza przepływem informacji? II. OBSZAR: WSPIERANIE ROZWOJU DZIECKA. Standard : W przedszkolu bada się rozwój dzieci. Program wychowania w przedszkolu dostosowany jest do potrzeb edukacyjnych dzieci i możliwości organizacyjnych przedszkola. Pytania sprawdzające osiąganie standardu: • Czy w przedszkolu tworzy się system badania rozwoju dzieci? • Czy programy wychowania przedszkolnego dostosowane są do potrzeb i możliwości edukacyjnych dzieci ? • Czy programy wychowania w przedszkolu dostosowane są do możliwości organizacyjnych placówki? • Czy przedszkole promuje zdrowy styl życia uwzględniający uwarunkowania środowiska przedszkolnego? III. OBSZAR: PRAWA I OBOWIĄZKI DZIECI. Standard: Dzieci i rodzice zostali zapoznani z prawami i obowiązkami dzieci. Przedszkole bada znajomość praw i obowiązków dzieci. Prawa dzieci są respektowane w przedszkolu. Przedszkolny katalog praw i obowiązków zmienia się w zależności od potrzeb. Pytania sprawdzające osiąganie standardu: • Czy dzieci zostały zapoznane ze swoimi prawami? • Czy dzieci zostały zapoznane ze swoimi obowiązkami? • Czy rodzice zostali zapoznani z prawami dzieci w przedszkolu? • Czy rodzice zostali zapoznani z obowiązkami dzieci w przedszkolu? • Czy przedszkole bada wśród dzieci znajomość praw i obowiązków? • Czy prawa dzieci są przestrzegane? • Czy rodzice mają możliwość wyrażania opinii o przedszkolnym katalogu praw i obowiązków? • Czy opinie rodziców mają wpływ na zmiany w katalogu praw i obowiązków? IV. OBSZAR: ROZWÓJ ZAWODOWY NAUCZYCIELI. Standard: Nauczyciele systematycznie podnoszą swoje kwalifikacje zawodowe. Plan doskonalenia zawodowego nauczycieli uwzględnia program rozwoju przedszkola oraz indywidualne plany rozwoju zawodowego nauczycieli. Doskonalenie zawodowe nauczycieli wpływa na poprawę jakości pracy przedszkola. Pytania sprawdzające osiąganie standardu: • Czy nauczyciele podnoszą swoje kwalifikacje zawodowe? • Czy plan doskonalenia zawodowego nauczycieli uwzględnia program rozwoju przedszkola? • Czy plan doskonalenia zawodowego nauczycieli uwzględnia indywidualne plany rozwoju zawodowego nauczycieli? • Czy doskonalenie zawodowe nauczycieli ma wpływ na poprawę jakości pracy przedszkola? • Czy kwalifikacje kadry pedagogicznej zapewniaja realizację programów edukacyjnych przedszkola? V. OBSZAR: ORGANY PRZEDSZKOLA. Standard: Organy przedszkola uczestniczą w podejmowaniu decyzji dotyczących ważnych spraw przedszkola. W przedszkolu wypracowane zostały zasady współdziałania między poszczególnymi organami przedszkola. Ustalone są procedury rozstrzygania sporów, konfliktów. Pytania sprawdzające osiąganie standardu: • Czy organy przedszkola zostały zapoznane ze swoimi kompetencjami? • Czy organy przedszkola biorą udział w planowaniu pracy przedszkola? • Czy nauczyciele i rodzice biorą udział w realizacji programu rozwoju przedszkola? • Czy w przedszkolu istnieją zasady współdziałania między organami przedszkola? • Czy w szkole ustalone są procedury rozstrzygania sporów, konfliktów? 2. STANDARD I Strategia działań pedagogicznych przedszkola jest nastawiona na rozwój dziecka. Wskaźniki: 1. Przedszkole tworzy wychowankom warunki nabywania wiedzy i umiejętności niezbędnych do powodzenia w starcie szkolnym. 2. Przedszkole podejmuje i realizuje przedsięwzięcia edukacyjne nakierowane na rozwój dziecka. 3. Przedszkole zapewnia optymalne warunki rozwoju każdemu dziecku zgodnie z jego wrodzonym potencjałem i indywidualnym programem rozwoju. 4. Przedszkole osiąga wysokie efekty wychowania i kształcenia. Źródła informacji: • Program rozwoju przedszkola. • Roczny plan pracy wychowawczo-dydaktycznej. • Plany pracy nauczycieli. • Plany pracy z dziećmi o specyficznych potrzebach edukacyjnych. • Statut przedszkola. • Księga protokołów Rady Pedagogicznej. • Rozmowa z przedstawicielami Rady Rodziców. • Rozmowa z dyrektorem. Hospitacja. Standardy i wskaźniki dla przedszkoli Standardy i wskaźniki dla przedszkoli 1. Wychowankowie osiągają wysoki poziom wielokierunkowego rozwoju. 2. Dzieci prezentują w różnorodny sposób swoje osiągnięcia. 3. Dzieci osiągają "gotowość szkolną". II Przebieg kształcenia wspomaga rozwój dziecka. 1. Przedszkole zapewnia zróżnicowaną i atrakcyjną ofertę edukacyjną. 2. Programy realizowane w przedszkolu zapewniają wielokierunkowy rozwój dziecka. 3. Przedszkole zapewnia właściwy rozwój dzieciom o specjalnych potrzebach edukacyjnych poprzez indywidualizację procesu nauczania. 4. Zajęcia prowadzone są w sposób umożliwiający realizację założonych celów edukacyjnych. 5. Przedszkole organizuje zajęcia zgodnie z zasadami określonymi w statucie z uwzględnieniem potrzeb i zainteresowań dzieci. 6. Przedszkole zapewnia dziecku poznawanie oraz rozumienie siebie i świata. 7. Przedszkole umożliwia nabywanie umiejętności przez działanie. III Przedszkole prowadzi obserwacje pedagogiczne służące poznaniu i zabezpieczeniu potrzeb rozwojowych dzieci. 1. Sposób gromadzenia informacji umożliwia określenie postępów w rozwoju dziecka. 2. Nauczyciele dokumentują wyniki obserwacji pedagogicznej zgodnie z ustaleniami przyjętymi w statucie. 3. Przedszkole na bieżąco informuje rodziców o postępach i trudnościach w rozwoju dzieci oraz sposobach przezwyciężania tych trudności. 4. Jakość informacji o osiągnięciach dziecka zadowala rodziców. 5. System obserwacji pedagogicznych umożliwia doskonalenie metod pracy z dzieckiem. IV Praca wychowawcza przedszkola umożliwia dzieciom harmonijny rozwój osobowościowy. 1. Przedszkole pomaga dziecku w odnajdywaniu miejsca w grupie rówieśniczej i wspólnocie. 2. Przedszkole wprowadza dziecko w system wartości. 3. Praca wychowawcza przedszkola uwzględnia oczekiwania rodziców. 4. Plan pracy opisuje wszystkie treści i działania o charakterze wychowawczym. 5. Realizacja celów wychowawczych jest zadaniem całego przedszkola. 6. Przedszkole zapewnia atrakcyjne formy pracy wychowawczej. V Opieka i profilaktyka wspomaga dziecko w jego rozwoju. 1. Przedszkole rozpoznaje zagrożenia oraz podejmuje odpowiednie działania. 2. Przedszkole zapewnia bezpieczeństwo psychiczne i fizyczne. 3. Przedszkole organizuje różne formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej. VI Atmosfera przedszkola prowadzi do dobrych relacji w środowisku przedszkolnym. 1. Dzieci lubią przebywać w przedszkolu. 2. Relacje między członkami społeczności przedszkolnej cechuje otwartość, życzliwość, wzajemny szacunek, zaufanie i partnerstwo. 3. Przedszkole podejmuje działania służące adaptacji dziecka i integracji społeczności przedszkolnej. 4. W przedszkolu respektowane są prawa człowieka i przestrzega się wartości przyjętych przez społeczność przedszkolną. VII Rodzice są partnerami w podejmowanych przez przedszkole działaniach. 1. Przedszkole pozyskuje rodziców do partnerskiej współpracy. 2. Opinie, oczekiwania i inicjatywy rodziców są uwzględniane w planowaniu pracy przedszkola. 3. Rodzice wspomagają przedszkole w jego działaniach. 4. Zasady komunikowania się przedszkola z rodzicami zaspokajają ich potrzeby i oczekiwania. 5. Przedszkole wspiera rodziców w działaniach wychowawczych. Reprezentacja rodziców uczestniczy w zarządzaniu przedszkolem i tworzeniu prawa wewnątrzprzedszkolnego. VIII Przedszkole aktywnie współpracuje ze środowiskiem. 1. Przedszkole pielęgnuje tradycje związane z kulturą regionu. 2. Współpraca ze środowiskiem lokalnym służy realizacji celów edukacyjnych. 3. Działania przedszkola w środowisku kreują jego pozytywny wizerunek. 4. Przedszkole wymienia doświadczenia z innymi przedszkolami i placówkami oświatowymi. 5. Przedszkole współpracuje z instytucjami, fundacjami, stowarzyszeniami i organizacjami. 6. Przedszkole jest organizatorem imprez oraz podejmuje inne inicjatywy integrujące społeczność lokalną. IX Organizacja i zarządzanie przedszkolem sprzyjają efektywnej pracy. 1. Prowadzona w przedszkolu dokumentacja jest zgodna z obowiązującymi przepisami. 2. W organizacji i zarządzaniu przedszkolem uwzględnia się planowanie pracy. 3. Planowanie i konstruowanie programów pracy przedszkola odbywa się przy udziale nauczycieli oraz rodziców. 4. Wymienione w statucie organy przedszkola posiadają jasno określone kompetencje. 5. W przedszkolu funkcjonuje sprawny system przekazywania i upowszechniania informacji z wykorzystaniem technologii informatycznej i komputerowej. 6. Praca rady pedagogicznej jest efektywna i zgodna z kompetencjami. 7. Zarządzanie sprzyja wyzwalaniu inicjatyw pedagogicznych. 8. Organizacja nadzoru pedagogicznego podnosi jakość pracy przedszkola. 9. Ocenianie nauczycieli i stosowane systemy motywacyjne przyczyniają się do podnoszenia jakości pracy. 10. Sposób kierowania jest wysoko oceniany przez społeczność przedszkola, organ prowadzący i organ nadzoru pedagogicznego. X Kompetencje i rozwój zawodowy pracowników umożliwiają pełną realizację zadań edukacyjnych. 1. Polityka kadrowa odpowiada potrzebom i zadaniom przedszkola. 2. Nauczyciele posiadają wymagane kwalifikacje do prowadzenia przydzielonych im zadań. 3. Organizowane szkolenia i wewnętrzne doskonalenie sprzyja podnoszeniu jakości pracy. 7. Nauczyciele doskonalą swój warsztat pracy poprzez różne formy kształcenia i doskonalenia 4. zewnętrznego. 5. Nauczyciele rozwijają swoje umiejętności poprzez wymianę doświadczeń i samokształcenie. 6. Przedszkole inspiruje i wspomaga rozwój zawodowy nauczycieli. 7. Nauczyciele podejmują nowatorskie działania edukacyjne. 8. Nauczyciele dążą do uzyskania europejskiego wymiaru nauczania. XI Przedszkole dysponuje właściwą bazą i wyposażeniem. 1. Przedszkole dysponuje właściwymi warunkami lokalowymi i terenem przedszkolnym, które odpowiadają ogólnym zasadom bezpieczeństwa i higieny pracy. 2. Sale są odpowiednio wyposażone w sprzęt i pomoce dydaktyczne. 3. Przedszkole utrzymuje ład i porządek oraz poziom estetyczny wystroju. 4. Przedszkole systematycznie wzbogaca i unowocześnia bazę dydaktyczną. 5. Wykorzystanie bazy i sprzętu sprzyja rozwojowi dzieci. 6. Przedszkole stwarza warunki funkcjonowania dzieciom specjalnej troski edukacyjnej. XII Przedszkole podejmuje różnorodne zadania na rzecz podwyższania jakości swojej pracy. 1. Przedszkole posiada plan mierzenia, narzędzia oraz procedury. 2. Mierzenie jakości pracy jest systematyczne. 3. Przedszkole określiło sposób dokumentowania mierzenia. 4. Przedszkole wypracowało różnorodne formy analizowania i oceniania swojej jakości, w tym ewaluowania i monitorowania. 8. Wyniki badań są wykorzystywane przy planowaniu pracy i konstruowaniu programu rozwoju przedszkola. MIERZENIE JAKOŚCI PRACY PRZEDSZKOLA 2. Założenia teoretyczne mierzenia jakości pracy przedszkola Czym jest jakość w edukacji, jak ją określić, zmierzyć? Kiedy możemy powiedzieć, że osiągnęliśmy najwyższą jakość? M. Woodhead w swojej znakomitej książce pod znamiennym tytułem: "Dążenie ku tęczy", sformułował to następująco: ...próby określenia jakości przypominają szukanie złota na końcu tęczy. Możemy zmierzać w odpowiednim kierunku, ale nigdy tam naprawdę nie dotrzemy! Jest to więc proces dążenia do osiągnięcia odpowiednich wskaźników jakości, a nie idealny stan, w którym nasze przedszkole znajdzie się w wyniku przeprowadzenia określonych procedur. Uważam, że naturalnym wydaje się być stawianie coraz wyższych wymagań związanych z jakością. Pokonanie kolejnej bariery, zrealizowanie kolejnego wskaźnika to dla nas sygnał, że możemy zmierzyć się z kolejnym zadaniem i podjąć nowe wyzwania zmierzające do podniesienia jakości pracy placówki. Nie jest to zadanie ani łatwe ani proste. Zwłaszcza że niewiele osób z grona pedagogicznego jest zainteresowanych podejmowaniem dodatkowych zadań i obowiązków. By proces współpracy usprawnić i zaangażować cały zespół należy dokładnie zaplanować i przygotować wewnętrzne mierzenie jakości pracy. Szczególnie ważne jest przekonanie całego zespołu placówki o konieczności takich działań. „Diagnoza jakości przedszkola, to określenie skuteczności działania placówki, pomiar efektywności jego pracy oraz stopnia zgodności z założonymi celami.” Celem mierzenia jakości pracy przedszkola jest zebranie pełnej, rzetelnej i obiektywnej informacji o jego silnych i słabych stronach. Zebrane w ten sposób dane wpłynąć powinny na kierunek planowania rozwoju placówki i ustawicznego podnoszenia jakości jej pracy. Jest wiele argumentów, które przemawiają za podnoszeniem jakości pracy placówek oświatowych. Przede wszystkim zdobywamy zadowolonych klientów. Ponadto stałe podnoszenie jakości wpływa na rozwój kadry a tym samym placówki. Budowanie systemu jakości angażuje wszystkich pracowników oraz wszystkie organy współpracujące z przedszkolem, prowadzi do monitoringu wszystkich ogniw. Zaletą wewnętrznego mierzenia jakości pracy jest możliwość obserwacji i badania tych obszarów, które nie są dostrzegane z zewnątrz, pogłębione badanie problemów a także co jest ważne dla pozytywnego obrazu danej placówki, możliwość wyprzedzenia wizytacji i wykorzystania wyników do podniesienia jakości danego wycinka obszaru pracy przedszkola. Filozofia jakości mówi, że: o jakości efektów usług świadczy spełnienie oczekiwań odbiorców, monitoring i ocena jakości usług musi obejmować wszystkie działania na każdym etapie, za jakość usług nie jest odpowiedzialna jedna osoba- za jakość usług odpowiada cały zespół. II. BUDOWANIE WEWNĘTRZNEGO SYSTEMU MIERZENIA JAKOŚCI PRACY Nadzór pedagogiczny sprawowany przez dyrektora placówki oświatowej jest elementem systemu zarządzania i służy zapewnianiu jakości pracy w zakresie wyznaczonym przyjętymi standardami. Wewnętrzne mierzenie jakości pracy szkoły lub placówki rozumiane jest jako zorganizowane i systematyczne analizowanie oraz ocenianie stopnia spełniania przez szkołę lub placówkę wymagań wynikających z jej zadań, z uwzględnieniem opinii uczniów, rodziców i nauczycieli. Organizacja mierzenia jakości zależy generalnie od autonomicznych rozwiązań przyjętych przez placówkę. Jednakże wyznaczony wojewódzkimi standardami pożądany stan jakości w różnych aspektach pracy przedszkola powoduje, że powinno ono uwzględniać - obok własnych, wewnętrznych - także standardy zewnętrzne, tworząc z nimi spójną całość. Relacje pomiędzy zewnętrznymi i wewnętrznymi wymaganiami stanowiącymi standard jakości pracy każdej placówki determinowany jest przez stopień ogólności wymagań, ustalonych przez Kuratora Oświaty oraz potrzeby, możliwości i aspiracje przedszkola z całą kadrą w nim pracującą, a także lokalne uwarunkowania. Tworzenie standardów jest procesem stałym. Nie należy więc zakładać, że ich konstruowanie ma charakter statyczny. Ich zbudowanie jest pierwszym krokiem w budowaniu wewnętrznego systemu zapewniania jakości, a ich osiąganie oznacza konieczność planowania, organizowania, nadzorowania i doskonalenia pracy w tym zakresie. Zadaniem pierwszoplanowym powinna być pogłębiona analiza obowiązujących w przedszkolu standardów jakości, m.in. w celu: - ustalenia wynikających z nich zadań przedszkola, sposobu ich wykonywania i osób odpowiedzialnych, - rozpoznania i zaspokojenia potrzeb niezbędnych dla prawidłowej realizacji zadań, zwłaszcza w zakresie wiedzy, oraz umiejętności pracowników, bazy, organizacji pracy szkoły, - ustalenia sposobu sprawdzania osiągania standardów oraz doskonalenia. Nadzór pedagogiczny sprawowany przez dyrektora placówki oświatowej jest elementem systemu zarządzania i służy zapewnianiu jakości pracy w zakresie wyznaczonym przyjętymi standardami. Czynniki wpływające na jakość pracy przedszkola: „I. EFEKTY PRACY PRZEDSZKOLA I.1 Losy absolwentów I.2 Rozwój intelektualny, duchowy, moralny, kulturalny i społeczny dziecka I.3 Zadowolenie rodziców i nauczycieli z przedszkola. II. PRZEBIEG PROCESU WYCHOWANIA, NAUCZANIA I OPIEKI W PRZEDSZKOLU II.1 Organizacja pracy przedszkola II.2 Rekrutacja do przedszkola II.3 Programy wychowawczo0dydaktyczne II.4 Innowacje i eksperymenty II.5 Wychowanie II.6 Atmosfera przedszkola II.7 Frekwencja II.8 Imprezy, wycieczki, konkursy II.9 Opieka II.10 Wyżywienie II.11 Prawa dziecka II.12 Równość szans II.13 Współpraca z rodzicami i środowiskiem lokalnym III. ZARZADZANIE III.1 Dyrektor III.2 Dokumentacja przedszkola III.3 Planowanie pracy przedszkola III.4 Podstawowe wskaźniki strukturalne III.5 Kierowanie zespołem ludzi III.6 Informacja i promocja III.7 Baza przedszkola III.8 Finanse.” Warto dodać, że przedszkole to dość specyficzna placówka, nie ma niej bowiem ocen, wymiernych efektów edukacyjnych ani wystandaryzowanych testów osiągnięć szkolnych. Praca w przedszkolu jest bardziej nastawiona na postęp, proces tworzenia warunków do rozwoju umiejętności i zdolności. Podstawa programowa stwarza duże możliwości elastycznego interpretowania treści określonych dziedzin. Dlatego też każde przedszkole w swoim własnym interesie musi opracować własne, niepowtarzalne standardy i wskaźniki do pomiaru jakości pracy. Powiązania środowiska społecznego z placówka przedszkolną często są efektem świadomych działań pedagogów, których praktyka i intuicja nauczyły doceniania wagi środowiska społecznego w pracy wychowawczej i dydaktycznej. Dlaczego winno się walczyć o powiązanie pracy wychowawczej i dydaktycznej placówki oświatowej ze środowiskiem? Powód jest prosty. Im lepiej funkcjonuje współpraca przedszkola z rodzicami tym większe korzyści przynosi to obu stronom. Przedszkole jest w opinii rodziców miejscem przyjaznym dziecku a my jako pedagodzy, wiemy że możemy liczyć na wsparcie i pomoc rodziców. Wtedy nasza współpraca przyniesie największe korzyści naszym wychowankom, a o to przecież chodzi w całym procesie wychowania. Dlatego tak ważne jest właściwe zdiagnozowanie środowiska, w którym funkcjonuje Przedszkole. Etapy mierzenia jakości pracy Mierzenie jakości nie jest zadaniem łatwym dlatego też w naszej placówce rozpoczęliśmy od przygotowania się w sposób zaplanowany i składający się z kilku etapów. Dyrektor oraz dwoje nauczycieli uczestniczyło w różnych formach doskonalenia zawodowego dotyczącego mierzenia jakości pracy placówki oraz pozyskiwało wiadomości z zasobów literatury pedagogicznej, a także serwisów edukacyjnych w Internecie. Kolejnym etapem było szkoleniowe spotkanie Rady Pedagogicznej, na którym Rada Pedagogiczna zapoznała się z celami i koniecznością dokonania pomiaru jakości pracy placówki. Został wybrany zespół, mający na celu opracowanie standardów i wskaźników mierzenia jakości pracy przedszkola. Ponadto mieliśmy dokonać wstępnego pomiaru placówki, jako że działania w zakresie mierzenia jakości pracy są na początku drogi zmierzającej do podniesienia jakości świadczonych usług. Ponieważ jest to pierwszy krok mierzenia jakości pracy musieliśmy zadecydować w jaki sposób będziemy gromadzić informacje o każdym z nich. Ponieważ wiek dziecka przedszkolnego nieco ogranicza sposoby przeprowadzania diagnozy, musieliśmy się skupić w większej mierze na opinii rodziców i nauczycieli. Drugim krokiem było przygotowanie odpowiedniego narzędzia- kwestionariusza ankiety. Najpierw były to badania wstępne a dopiero badania właściwe. Trzeci krok to analiza uzyskanych wyników. Zebrane dane opracowałam statystycznie, a następnie przedstawiliśmy je w formie wykresów, wykorzystując do tego techniki informatyczne. Ponadto przeanalizowane wyniki, zebrane w formie analizy pisemnej zostały przedstawione na posiedzeniu Rady Pedagogicznej. Za pomocą metody SWOT przeprowadziliśmy analizę słabych i mocnych stron. Czwarty krok jest wynikiem naszego wcześniejszego działania; to zaplanowanie działań przedszkola w oparciu o zebrane dane i ich analizę na najbliższy okres czasu i uszczegóławianie pewnych zadań planu rozwoju placówki. Jestem zdania że nie dokonujemy pomiaru po to by nasze plany zmieniać radykalnie a jedynie kierować tam nasze wysiłki gdzie jest taka potrzeba, gdzie należy dokonać pewnych poprawek czy udoskonalenia stanu już istniejącego. Wyniki pomiaru będą udostępniane osobom zainteresowanym, czyli pracownikom przedszkola, Radzie Rodziców, rodzicom podczas zebrań grupowych, a także organowi prowadzącemu i władzom oświatowym. Dokument ten stanowić będzie formalny zapis naszych poczynań na drodze zmian i poprawy jakości pracy. Zdajemy sobie doskonale sprawę, że nasze działania w kierunku mierzenia jakości nie będą od razu doskonałe, że potrzeba czasu i nabycia pewnych umiejętności z zakresu pomiaru, tworzenia ankiet, analizowania i dokonywania monitoringu. Ważne jest by były to działania dostosowane do naszego lokalnego środowiska i skierowane do ludzi, z którymi pracujemy i do potrzeb naszych klientów. Uważam, że tylko samodzielna praca i własne doświadczenia pomogą podnieść jakość pracy naszej placówki. Określenie celu i obszaru badań Diagnoza jakości przedszkola to pomiar efektywności jego pracy oraz stopnia zgodności z założonymi celami. Pierwszym naszym celem jest określenie obecnej sytuacji naszego przedszkola, dlatego też warto poznać opinie naszych klientów. Rada pedagogiczna podjęła decyzję o obszarze i celu badań. Celem mierzenia jakości pracy przedszkola jest zebranie pełnej, rzetelnej i obiektywnej informacji o jego silnych i słabych stronach. Informacje takie zgromadzimy poprzez: - Zdiagnozowanie współpracy ze środowiskiem rodzinnym dziecka. - Spełnienie oczekiwań klientów oraz zaspokojenie potrzeb w zakresie trafności oferty zajęć. - Opinię rodziców o naszej placówce, sposobach i metodach pracy wychowawczej, opiekuńczej i dydaktycznej. Wybór narzędzi do przeprowadzenia badań „Metody z reguły są pewnym ogólnym systemem reguł, dotyczących organizowania określonej działalności badawczej, tj. szeregu operacji poznawczych i praktycznych, kolejności ich zastosowania; jak również specjalnych środków i działań, skierowanych z góry na założony cel badawczy. Techniki badawcze są natomiast bliżej skonkretyzowanymi sposobami realizowania zamierzonych badań. Są uwarunkowane przez dobór odpowiedniej metody badawczej” Metody i narzędzia monitorowania stopnia wypełniania standardu – jest to odpowiedni sposób postępowania, który pozwala określić poziom wskaźnika w konkretnej placówce, na przykład: Badanie dokumentacji, Ankieta przeprowadzona wśród rodziców, nauczycieli. Obserwacja. Arkusz obserwacyjny. Wywiad kwestionariuszowy. Badania statystyczne. Scenariusze rozmów z rodzicami, nauczycielami, innymi pracownikami placówki. Teczki z pracami dzieci. Jedną z fundamentalnych zasad prowadzenia badań, z których wnioski będą wiarygodne, jest zasada triangulacji. Polega ona na spojrzeniu na badany problem z kilku, przynajmniej zaś z dwóch punktów widzenia. K. Konarzewski wyróżnia cztery typy triangulacji: „ – pozyskiwanie danych od różnych osób (z różnych źródeł), porównywanie wyników uzyskanych przez różnych badaczy (najlepiej różniących się interesami i metodologią), stosowanie przez każdego z badaczy różnych metod zbierania danych, stosowanie rozmaitych teorii w celu interpretacji danych” Etapy konstruowania ankiet i kwestionariuszy: - postawienie problemu- (dlaczego chcę przeprowadzić ankietę, co mi dadzą wyniki), - formułowanie pytań- im lepiej zostanie sprecyzowany problem tym łatwiej o właściwy dobór i sformułowanie pytań ankietowych, - ułożenie instrukcji (wstęp- kto przeprowadza badania, jaki jest główny cel badań, jak należy odpowiadać na pytania, w jakim stopniu zagwarantowana jest anonimowość), - badania próbne- mające na celu sprawdzenie trafności przygotowania narzędzia badawczego, - przygotowanie ostatecznej wersji formularzy ankiet. PODSUMOWANIE: Nie ma dobrej recepty na osiągnięcie poprawy pracy placówki oświatowej. Przedszkole rozpoczynając wędrówkę ku poprawie jakości musi wziąć pod uwagę następujące warunki, określone przez MacGichrist, Myers i Reed (1997): • • • • • zmiana wymaga czasu, nie można jej wprowadzić z dnia na dzień, zmiana nie jest sprawą prostą, placówki różnią się między sobą ze względu na otwartość na zmianę, zmiana powinna być dobrze przygotowana i kierowana, osobami odpowiedzialnymi za wprowadzanie zmiany w placówce powinni być przede wszystkim nauczyciele, korzyści z wprowadzonej zmiany powinny odczuć dzieci. Literatura: 1. M. Woodhead, Dążenie ku tęczy 2. E. Deming w : E. Kindlarski, Jakość to sposób myślenia 3. I. Dzierzgowska, S. Wlazło: Poradnik - Mierzenie jakości pracy szkoły, Program PHARE - TERM