prognoza oddziaływania na środowisko aktualizacji

Transkrypt

P
PR
RO
OG
GN
NO
OZZA
AO
OD
DD
DZZIIA
AŁŁY
YW
WA
AN
NIIA
AN
NA
AŚ
ŚR
RO
OD
DO
OW
WIIS
SK
KO
O
A
AK
KTTU
UA
ALLIIZZA
AC
CJJII P
PR
RO
OG
GR
RA
AM
MU
U
O
OC
CH
HR
RO
ON
NY
YŚ
ŚR
RO
OD
DO
OW
WIIS
SK
KA
A
D
DLLA
AP
PO
OW
WIIA
ATTU
UK
KO
ON
NIIŃ
ŃS
SK
KIIE
EG
GO
O
N
NA
A LLA
ATTA
A 22000088--22001122
Marzec 2008
2
ul.Daleka 33, 60 – 124 Poznań
tel. (+48 61) 65 58 100
fax: (+48 61)65 58 101
www.abrys.pl
e – mail: [email protected]
P
PR
RO
OG
GN
NO
OZZA
AO
OD
DD
DZZIIA
AŁŁY
YW
WA
AN
NIIA
AN
NA
AŚ
ŚR
RO
OD
DO
OW
WIIS
SK
KO
O
A
AK
KTTU
UA
ALLIIZZA
AC
CJJII P
PR
RO
OG
GR
RA
AM
MU
U
O
OC
CH
HR
RO
ON
NY
YŚ
ŚR
RO
OD
DO
OW
WIIS
SK
KA
A
D
DLLA
AP
PO
OW
WIIA
ATTU
UK
KO
ON
NIIŃ
ŃS
SK
KIIE
EG
GO
O
N
NA
A LLA
ATTA
A 22000088--22001122
Zespół autorski:
mgr Joanna Witkowska
mgr Igor Szymkowiak
Ewelina Sergiel
mgr inż. Magdalena Przybyła
3
4
1.
PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA PROGRAMU NA ŚRODOWISKO................................................. 6
1.1.
1.2.
1.3.
2.
PODSTAWA PRAWNA I CEL OPRACOWANIA PROGNOZY ............................................................................ 6
ZAWARTOŚĆ PROJEKTU PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA POWIATU KONIŃSKIEGO ................... 6
POWIĄZANIA PROJEKTU POŚPK Z INNYMI DOKUMENTAMI ...................................................................... 7
ANALIZA STANU ŚRODOWISKA NA TERENIE POWIATU KONIŃSKIEGO ............................... 8
2.1.
2.2.
2.3.
2.4.
2.5.
2.6.
2.7.
2.8.
2.9.
OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA POWIATU .................................................................................................. 8
ZASOBY PRZYRODY .................................................................................................................................. 8
STAN GLEB ............................................................................................................................................... 9
OCENA JAKOŚCI WÓD PODZIEMNYCH ....................................................................................................... 9
ZASOBY WÓD POWIERZCHNIOWYCH ....................................................................................................... 10
OCENA JAKOŚCI WÓD POWIERZCHNIOWYCH .......................................................................................... 10
OCENA JAKOŚCI POWIETRZA .................................................................................................................. 10
HAŁAS I PROMIENIOWANIE ELEKTROMAGNETYCZNE ............................................................................. 11
GOSPODARKA ODPADAMI ....................................................................................................................... 11
3. PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA NA TERENIE POWIATU KONIŃSKIEGO ISTOTNE Z
PUNKTU WIDZENIA PROJEKTU POŚPK ................................................................................................... 11
4. IDENTYFIKACJA I OCENA POTENCJALNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO I
ZABYTKI ZADAŃ UJĘTYCH W PROJEKCIE POŚPK .............................................................................. 14
4.1.
4.2.
4.3.
OCHRONA DZIEDZICTWA PRZYRODNICZEGO .......................................................................................... 14
OCHRONA GLEB I POWIERZCHNI ZIEMI ................................................................................................... 15
OCHRONA ZASOBÓW WÓD PODZIEMNYCH I POWIERZCHNIOWYCH WRAZ Z POPRAWA ICH JAKOŚCI ORAZ
OCHRONA PRZED POWODZIĄ .............................................................................................................................. 16
4.4. ZMNIEJSZENIE WODO-, ENERGIO-, MATERIAŁOCHŁONNOŚCI ORAZ WYKORZYSTANIE ODNAWIALNYCH
ŹRÓDEŁ ENERGII ................................................................................................................................................. 17
4.5. POPRAWA STANU POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO................................................................................ 18
4.6. ZAPOBIEGANIE POWAŻNYM AWARIOM ................................................................................................... 20
4.7. OCHRONA PRZED HAŁASEM.................................................................................................................... 21
4.8. OCHRONA PRZED PROMIENIOWANIEM ELEKTROMAGNETYCZNYM ......................................................... 22
5.
ODDZIAŁYWANIA TRANSGRANICZNE ZWIĄZANE Z REALIZACJĄ PROJEKTU POŚPK .. 23
6. ZAPOBIEGANIE, OGRANICZANIE LUB KOMPENSACJA PRZYRODNICZA UJEMNYCH
ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO ............................................................................................................ 23
7. ANALIZA ROZWIĄZAŃ ALTERNATYWNYCH DO ROZWIĄZAŃ ZAPROPONOWANYCH W
PROJEKCIE POŚPK ......................................................................................................................................... 24
8. POTENCJALNE ZMIANY STANU ŚRODOWISKA W PRZYPADKU BRAKU REALIZACJI
PROJEKTU POŚPK........................................................................................................................................... 24
9.
METODY ANALIZY REALIZACJI POSTANOWIEŃ PROJEKTU POŚPK .................................... 25
10.
WNIOSKI KOŃCOWE.......................................................................................................................... 25
11.
STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM ............................................................ 26
Prognoza oddziaływania na środowisko aktualizacji Programu Ochrony Środowiska
dla Powiatu Konińskiego
1.
Prognoza oddziaływania Programu na środowisko
1.1.
Podstawa prawna i cel opracowania Prognozy
Art. 40 ustawy Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2008 nr 25 poz. 150) nakłada na organy
administracji opracowujące projekty polityk, strategii, planów lub programów obowiązek
przeprowadzenia postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko skutków realizacji
tych dokumentów. Związane jest to z przeniesieniem do prawodawstwa polskiego postanowień
Dyrektywy 2001/42/WE z 27 czerwca 2001 roku w sprawie oceny wpływu niektórych planów i
programów na środowisko.
Zawartość Prognozy wynika z art. 41 ust. 2 ustawy Prawo ochrony środowiska.
Celem przeprowadzenia niniejszej Prognozy było:
• ocena stopnia i sposobu uwzględnienia zagadnień ochrony środowiska we wszystkich
częściach Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Konińskiego,
• ocena potencjalnych skutków środowiskowych wdrażania zapisów POŚ,
• przygotowanie wytycznych, które pozwolą na udoskonalenie końcowej wersji POŚ
Zgodnie z art. 14 ust. ustawy Prawo ochrony środowiska powiatowe programy ochrony
środowiska określają w szczególności:
• cele ekologiczne,
• priorytety ekologiczne,
• poziomy celów długoterminowych,
• rodzaj i harmonogram działań proekologicznych,
• środki niezbędne do osiągnięcia celów, w tym mechanizmy prawno-ekonomiczne i środki
finansowe.
1.2.
Zawartość projektu Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Konińskiego
Zgodnie z art. 14 ust. ustawy Prawo ochrony środowiska powiatowe programy ochrony
środowiska określają w szczególności:
• cele ekologiczne,
• priorytety ekologiczne,
• kierunki działań,
• rodzaj i harmonogram działań proekologicznych,
• środki niezbędne do osiągnięcia celów, w tym mechanizmy prawno-ekonomiczne i
środki finansowe.
Głównym celem ekologicznym, jakim kieruje się Program Ochrony Środowiska dla Powiatu
Konińskiego (POŚPK) jest zasada zrównoważonego rozwoju umożliwiająca harmonizację rozwoju
gospodarczego i społecznego z ochroną walorów środowiskowych. Przyjęty w Programie Ochrony
Środowiska dla Województwa Wielkopolskiego, jak również w Strategii rozwoju województwa cel
długoterminowy programu brzmi:
Minimalizacja wpływu na środowisko oraz eliminacja ryzyka dla zdrowia ludzi w
miejscach największego oddziaływania na środowisko w skali województwa, w tzw.
"gorących punktach" (hot spots).
POŚPK również kieruje się powyżej założonym celem. W Programie dla Powiatu oprócz celu
głównego w trzech obszarach działań przyjęto średniookresowe cele pośrednie dotyczące
poszczególnych komponentów środowiska. Do każdego z celów przyporządkowane zostały kierunki
działań zmierzające do osiągnięcia postawionych celów. Dla osiągnięcia wyznaczonych celów
wskazano działania oraz zadania prowadzące do ich realizacji.
6
Minimalizacja wpływu na środowisko oraz eliminacja ryzyka dla zdrowia ludzi w miejscach
największego oddziaływania na środowisko w skali województwa, w tzw. "gorących punktach" (hot spots).
Tabela 1 Obszary działań i przyjęte cele średniookresowe
Cel
Obszar działań
Cele pośrednie, średniookresowe
podstawowy
• Zahamowanie strat różnorodności biologicznej na
poziomie wewnątrzgatunkowym
• (genetycznym), gatunkowym i ponadgatunkowym
(ekosystemów i krajobrazu)
• Rozwijanie trwale zrównoważonej, wielofunkcyjnej
gospodarki leśnej.
Ochrona
• Ograniczenie negatywnego oddziaływania procesów
dziedzictwa
gospodarczych na środowisko glebowe i wzrost
przyrodniczego
powierzchni
terenów
przekazywanych
do
rekultywacji.
• Zmniejszenie
oraz
racjonalizacja
bieżącego
zapotrzebowania na kopaliny i wodę, a także
zwiększenie skuteczności ochrony istniejących
zasobów kopalin i wód podziemnych, przed ich
ilościową i jakościową degradacją.
• Wzrost efektywności wykorzystania surowców, w tym
zasobów wodnych w gospodarce
• Zwiększenie efektywności energetycznej gospodarki
• Zapobieganie i ograniczanie powstawania odpadów
u źródła, a także zmniejszenie ich negatywnego
Zrównoważone
oddziaływania na środowisko
wykorzystania
• Wspieranie budowy nowych odnawialnych źródeł
materiałów,
energii, w celu osiągnięcia w roku 2010 co najmniej
wody i energii.
7,5% energii z OZE
• Dalsze zwiększenie udziału biopaliw w odniesieniu
do paliw używanych w transporcie.
• Efektywna ochrona przed powodzią i suszą.
• Zwiększenie
naturalnej
retencji
wód
oraz
zmniejszenia zagrożenia powodziowego.
• Osiągnięcie dobrego stanu krajowych wód
powierzchniowych i podziemnych.
• Spełnienie wymagań prawnych w zakresie jakości
powietrza,
• Spełnienie standardów emisyjnych z instalacji,
wymaganych przepisami prawa,
Środowisko i
• Redukcja emisji z obiektów energetycznego spalania.
zdrowie.
• Zmniejszanie ryzyka wystąpienia poważnej awarii
Dalsza poprawa
przemysłowej przez nadzór nad wszystkimi
jakości
instalacjami będącymi potencjalnymi źródłami takiej
środowiska i
awarii oraz ograniczenie skutków poważnych awarii
bezpieczeństwa
w odniesieniu do ludzi, środowiska oraz wartości
ekologicznego
materialnych.
• Zmniejszenie zagrożenia mieszkańców Polski
ponadnormatywnym
hałasem,
zwłaszcza
emitowanym przez środki transportu
• Ochrona mieszkańców Polski przed nadmiernym
oddziaływaniem pól elektromagnetycznych,
1.3.
Powiązania projektu POŚPK z innymi dokumentami
Prognozę oddziaływania projektu POŚPK wykonano z wykorzystaniem następujących
materiałów sporządzonych na poziomie krajowym, wojewódzkim i powiatowym.
7
•
•
•
•
•
•
•
•
Polityka Ekologiczna Państwa na lata 2003-2006, z uwzględnieniem perspektywy na
lata 2007-2010
Program ochrony środowiska województwa wielkopolskiego na lata 2002-2010
Strategia rozwoju województwa wielkopolskiego do 2020 r.
Prognoza oddziaływania na środowisko strategii rozwoju województwa
wielkopolskiego do 2020 r.
Raport o stanie środowiska w województwie wielkopolskim (lata 2004-2006) WIOŚ
Strategia rozwoju powiatu konińskiego
Program ochrony środowiska dla Powiatu Konińskiego na lata 2004-2007 z
uwzględnieniem perspektywy na lata 2008–2012
Raport z Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Konińskiego na lata 2004-2007 z
uwzględnieniem perspektywy na lata 2008–2012
Priorytety i działania wyznaczone w projekcie POŚPK realizują cele środowiskowe ujęte w
dokumentach strategicznych w zakresie ochrony środowiska zarówno na szczeblu krajowym,
wojewódzkim jak i powiatowym.
2.
Analiza stanu środowiska na terenie powiatu konińskiego
2.1.
Ogólna charakterystyka powiatu
Powiat Koniński leży we wschodniej części województwa wielkopolskiego. Sąsiaduje z
pięcioma powiatami województwa wielkopolskiego (pow. pow. słupecki, pleszewski, kaliski, turecki
i kolski) oraz z trzema powiatami w województwie kujawsko-pomorskim (pow. pow. radziejowski,
inowrocławski i mogileński).
Przez teren powiatu i przez miasto Konin przebiegają ze wschodu na zachód;
• droga międzynarodowa E30 wraz z odcinkiem autostrady A-2
• magistrala kolejowa Berlin – Warszawa - Brześć.
Powiat koniński składa się z 14 gmin. Pięć z nich to gminy miejsko-wiejskie – Golina,
Kleczew, Rychwał, Sompolno i Ślesin. Pozostałe dziewięć to gminy wiejskie – Grodziec, Kazimierz
Biskupi, Kramsk, Krzymów, Rzgów, Skulsk, Stare Miasto, Wierzbinek i Wilczyn. Należy do
największych pod względem obszaru i powierzchni powiatów w województwie, zajmuje on łącznie
powierzchnię 1.578,7 km2. Powiat w 2006 r. zamieszkiwało 124 715 osób.
Powiat koniński leży w obrębie Niziny Wielkopolskiej, w centralnej części rozpościera się
szeroka dolina Warty. Na północ i południe od niej, wznoszą się zróżnicowane obszary wysoczyzn,
na północy dodatkowo urozmaicone przez 23 jeziora polodowcowe. Najbardziej znane są jeziora:
Pątnowskie, Gosławskie, Ślesińskie, Licheńskie, Wąsowskie, rzeka Warta oraz Kanał Ślesiński
łączący Wartę przez Jezioro Gopło z Notecią.
Geologicznie teren powiatu leży w obrębie Niecki Łódzkiej należącej do Antyklinorium
Kujawsko-Pomorskiego. Obszar ten cechuje wspólne zaleganie trzeciorzędu i kredy.
Teren powiatu konińskiego zgodnie z hydrogeologicznym podziałem kraju znajduje się w
makroregionie zachodnim Niżu Polskiego – regionie wielkopolskim. Można tu wyróżnić 3 piętra
wodonośne: czwartorzędowe, trzeciorzędowe i kredowe.
Na części powiatu znajdują się dwa zbiorniki Turek-Konin-Koło i Pradolina zaliczane do
Głównych Zbiorników Wód Podziemnych w Wielkopolsce. Ich szacunkowe zasoby eksploatacyjne
ocenia się odpowiednio na 240 i 465 tys. m3/d.
Umiarkowany klimat powiatu z łagodnymi zimami cechuje niski roczny poziom opadów
atmosferycznych, duża ich intensywność w krótkim okresie oraz niskie temperatury w okresie
wczesnowiosennym. Średnio w ciągu roku występuje ok. 50 dni słonecznych i ok. 130
pochmurnych. Średnia temperatura powietrze waha się w granicach +8oC. Przeciętny okres
zalegania pokrywy śnieżnej wynosi od 38 do 60 dni.
2.2.
Zasoby przyrody
Powiat charakteryzuje się stosunkowo dużą powierzchnią obszarów objętych ochroną
prawną. Według GUS ogółem zajmują one obszar 58690 ha, co stanowi 37% powierzchni powiatu,
przy średniej województwa 31,2%, a dla całego kraju 32,5%.
Na terenie powiatu znajdują się:
• 6 rezerwatów przyrody, Rezerwat przyrody "Mielno", Rezerwat przyrody
"Bieniszew", Rezerwat przyrody "Sokółki", Rezerwat przyrody "Pustelnik", Rezerwat
przyrody "Złota Góra", „Nadgoplański Park Tysiąclecia”.
8
•
2 parki krajobrazowe (Powidzki Park Krajobrazowy, Nadwarciański Park
Krajobrazowy),
• 4 obszary chronionego krajobrazu: Powidzko-Bieniszewski, Goplańsko-Kujawski,
Złotogórski, Pyzderski;
• 60 pomników przyrody,
Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2004r. w sprawie obszarów specjalnej
ochrony ptaków Natura 2000 (Dz.U. z 2004r. nr 229 poz.2313) wyznaczone zostały obszary
specjalnej ochrony OSO, z których na obszarze powiatu konińskiego znajdują się:
• Ostoja Nadgoplańska obejmująca obszar 10039,5 ha, z czego na terenie powiatu
konińskiego: gm. Skulsk (3164 ha) i gm. Wierzbinek (246,4 ha),
• Dolina Środkowej Warty obejmująca obszar 57104,4 ha, z czego na terenie
powiatu konińskiego: gm. Golina (3.571,3 ha), gm. Kramsk 9.903,3 ha), gm.
Krzymów (2.521,8 ha), gm. Rzgów (3.077,0 ha), gm. Stare Miasto (790,2 ha), gm.
Sompolno (76,2 ha).
Na terenie powiatu lasy zajmują 25150,7 ha, co stanowi zaledwie ok. 16 % powierzchni
powiatu, dla porównania lesistość województwa wynosi 25,3%, natomiast całego kraju 28,3%.
2.3.
Stan gleb
Gleby powiatu konińskiego charakteryzują się średnią klasą bonitacyjną. Brak gleb
najlepszych klas I-II. Gleby klas III-IV stanowią 46% powierzchni, natomiast klas V-VI – 53%
powierzchni.
Gleby użytkowane rolniczo zajmują 70,3 % powierzchni gleb powiatu. Według oceny
przydatności rolniczej są to gleby głównie kompleksów żytnich (żytniego bardzo dobrego, dobrego,
średniego, słabego). Stanowią one w ogólnej powierzchni gruntów ornych 86 %. Zaledwie 4%
gruntów ornych posiada gleby kompleksów pszennych (1–3), pozostałe 10 % to gleby kompleksów
zbożowo pastewnych.
Warunki mechaniczne i chemiczne gleby są niekorzystne dla prowadzenia intensywnej
produkcji rolniczej i wymagają zwiększonych nakładów na polepszanie tych właściwości. Analiza
udziału tych gleb w poszczególnych gminach wskazuje na konieczność podejmowania decyzji o
stopniowym ich wyłączeniu z produkcji rolniczej i przeznaczeniu na inne – pozarolnicze cele, np.
zalesianie.
Okresowo wykonywane są badania skażenia gleb metalami ciężkimi, siarką siarczanową i
mikroelementami. Wyniki tych badań wykorzystywane są do określenia, jakie zagrożenie dla
produkcji rolnej zdrowej żywności stanowi poziom zawartości pierwiastków śladowych i metali
ciężkich. Z przeprowadzonych badań można stwierdzić, że wszystkie wyniki mieszczą się w
dopuszczalnych normach. Nie stwierdzono większych przekroczeń. Nieznacznie podwyższone, ale
w granicach normy są wyniki badań poziomu cynku w gminie Kazimierz Biskupi oraz Rzgów. W
gminie Wilczyn zanotowano najwyższą zawartość kadmu, natomiast w gminie Skulsk najwyższy
poziom miedzi.
Na terenie powiatu znajdują się bogate złoża węgla brunatnego będące podstawowym
surowcem mineralnym wydobywanym na skalę przemysłową. Eksploatacja węgla brunatnego
wymaga czasowego zajmowania terenów dotychczas użytkowanych rolniczo, leśnie bądź też o
innym sposobie wykorzystania. W wyniku prac pogórniczych zajmowane tereny ulegają
przekształceniu tzn. zniszczona zostaje występująca na nich szata roślinna, warstwa glebowa oraz
cała istniejąca infrastruktura. Ponadto powoduje trwałe i okresowe zmiany stosunków wodnych na
powierzchni i w górotworze oraz przeobrażenie istniejącego krajobrazu.
2.4.
Ocena jakości wód podziemnych
Na jakość wód podziemnych na terenie powiatu wpływ mają istniejące tu uwarunkowania
oraz formy prowadzonej działalności. Odnosi się to szczególnie do odkrywkowego wydobycia
węgla brunatnego, prowadzonej działalności gospodarczej oraz intensywność rolnictwa. Na
znacznym obszarze powiatu znajdują się zasoby wodne zaliczane do obszarów wysokiej ochrony
(OWO) wód podziemnych. Zasoby te nie obejmują terenów gmin; Kazimierz Biskupi, Kleczew,
Wilczyn i Skulsk.
W regionalnej sieci pomiarowej znajdują się 4 punkty i 1 punkt w krajowej sieci pomiarowej.
W stosunku do roku 2004 w jednym punkcie (w gminie Wierzbinek) w 2006 r. stwierdzono poprawę
jakości wód podziemnych z IV na III klasę, natomiast w pozostałych punktach monitoringu od 2004
r. notuje się te same wyniki ( III klasa - gm. Golina, IV klasa – gm. Sompolno, gm. Kramsk).
Ujmowana woda z uwagi na wysokie zawartości żelaza a często także i manganu wymaga
uzdatniania.
9
Ujmowane wody w większości zaspokajają potrzeby mieszkańców. Niekiedy jakość tych wód
budzi zastrzeżenia mieszkańców.
2.5.
Zasoby wód powierzchniowych
Obszar powiatu konińskiego należy do zlewni rzeki Warty i Noteci. Na jego terenie istnieje
stosunkowo gęsta sieć rzeczna. Największym ciekiem wodnym jest rzeka Warta, która przepływa
przez tereny gmin; Krzymów i Kramsk (na granicy gmin), Stare Miasto, Rzgów i Golinę. Drugim co
do wielkości ciekiem wodnym na terenie powiatu jest rzeka Noteć przepływająca przez tereny gmin
Wierzbinek, Sompolno, i Skulsk. Pozostałymi występującymi tu ciekami wodnymi, są dopływy
Warty: Topiec (gmina Krzymów), Powa (gmina Stare Miasto), Czarna Struga (gmina Grodziec).
Pozostałymi ciekami wodnymi na terenie powiatu są: Struga Ostrowiecka (nazywana potocznie
Strugą Biskupią) i Struga Kleczewska.
2.6.
Ocena jakości wód powierzchniowych
Rzeka Warta Ocena jakości wód rzeki Warty przeprowadzona metodą stężeń
charakterystycznych dała wynik wód o niezadowalającej jakości. Jednak w porównaniu z latami
ubiegłymi stan wód poprawił się. Z wykonanych badań wynika, że w roku 2005 jakość wód rzeki
Warty w punkcie powyżej Konina (wodowskaz Koło) i w punkcie poniżej w Sławsku zanotowano
odpowiedni III i IV klasę.
Rzeka Noteć w odcinku górnym tj w powiecie konińskim odpowiada III klasie jakości,
określane są jako wody zadowalającej jakości. W porównaniu z latami ubiegłymi nastąpiła poprawa
stanu jakości wód.
Rzeka Powa. Powa płynie na zachodnim skraju zlewni Warty i stanowi jej lewobrzeżny
dopływ. Płynie przez tereny podmokłe (torfowe), wśród łąk, lasów i terenów rolniczych. W jej dolinie
są liczne stawy. Uchodzi do niej wiele rowów melioracyjnych. Badania przeprowadzone przez
Delegaturę WIOŚ W Koninie w 2005 r. wykazały, że jakość wód rz. Powy odpowiadają III klasie,
wody zadowalającej jakości. Również uległy poprawie.
W innych większych rzekach z terenu powiatu (Czarna Struga i Struga Biskupia) jakość
wód w 2005 r. również uległa poprawie w porównaniu z latami ubiegłymi. Głównymi źródłami
zanieczyszczeń wód wpływającej do Strugi Biskupiej i dalej do Jeziora Gosławskiego są wody
kopalniane, ścieki z oczyszczalni w Kazimierzu Biskupim i w Lubomyśle.
Badania przeprowadzone przez WIOŚ w 2005 r. wykazały, że jakość wód w Kanale
Ślesińskim uległa pogorszeniu, natomiast w Kanale Grójeckim i Kanale Topiec wody
zakwalifikowano do III klasy.
W roku 2004 badania stanu czystości wód jezior na obszarze województwa wielkopolskiego
objęły jezioro Mąkolno, które zakwalifikowano do II klasy czystości, natomiast w 2005 r.: Jezioro
Skulskie i Jezioro Skulska Wieś, które zakwalifikowano do III klasy. Badania monitoringu wód jezior
wykazały poprawę stanu jakości wód w stosunku do badań przeprowadzonych w latach
wcześniejszych.
2.7.
Ocena jakości powietrza
Na terenie powiatu konińskiego znajduje się około 500 istotnych źródeł emisji
zanieczyszczeń wprowadzanych do powietrza. Są to źródła zanieczyszczeń energetycznych
pochodzących ze spalania paliw stałych, ciekłych i gazowych oraz źródła „technologiczne” w
zakładach produkcyjnych.
Największa emisja dwutlenku siarki (89,45 % emisji ze wszystkich źródeł w województwie
wielkopolskim), tlenków azotu (72,61 %), dwutlenku węgla (80,47 %) i pyłów ze spalania paliw
(42,69 %) pochodzi z Zespołu Elektrowni Pątnów – Adamów - Konin − największego producenta
energii elektrycznej w Wielkopolsce.
Zespół Elektrociepłowni Poznańskich S.A. emituje 5,35 % dwutlenku siarki, 10,34 %
dwutlenku węgla i 6,8 % pyłów ze spalania paliw. Główne źródła tlenków węgla stanowią Kopalnia
Węgla Brunatnego „Konin” S.A. w Kleczewie (25,18 %) oraz Aluminium Konin − Impexmetal S.A.
(27,72 %). Aluminium Konin jest również emitentem 96,85 % pierwiastków niemetalicznych i ich
związków, co stanowi 290 Mg/rok.
Badania depozycji zanieczyszczeń na powierzchnię ziemi prowadzone były w 2004 r. na
posterunkach Bystrzyca i Wietrzelin gm. Ślesin. Porównując wyniki można stwierdzić, że
zmniejszyła się depozycja SO4 i Cu. Pozostałe wskaźniki oscylowały na podobnym poziomie lub
wykazywały wartości podwyższone NO3, Pb, Zn.
10
W wyniku oceny jakości powietrza powiatu konińskiego został zakwalifikowany do klasy
wynikowej A, co oznacza, że na rozpatrywanym terenie nie są przekraczane wartości
dopuszczalne z uwzględnieniem dozwolonych częstości przekroczeń dla następujących
zanieczyszczeń: SO2, NO2, PM10, Pb, C6H6, CO, O3 oraz NOx. Wynikowe klasy strefy określane
są dla poszczególnych zanieczyszczeń powietrza z uwzględnieniem kryteriów ustanowionych w
celu ochrony zdrowia (SO2, NO2, pył zawieszony PM10, Pb, CO, benzen i O3), oraz ochrony roślin
(SO2, NOX, O3).
2.8.
Hałas i promieniowanie elektromagnetyczne
Źródłem hałasu komunikacyjnego w powiecie konińskim i w samym Koninie jest sieć ulic i
dróg przelotowych, z których najważniejszą jest trasa Warszawa – Poznań. Klimat akustyczny jest
obniżony również wzdłuż innych tras komunikacyjnych (Inowrocław Konin – Kalisz oraz Konin –
Turek - Łódź). Mimo, że wymienione powyżej drogi charakteryzują się znacznym natężeniem ruchu
ich uciążliwość akustyczna nie jest zbyt duża. Wynika to z faktu, że przebiegają one przez tereny
rolnicze o małej gęstości zaludnienia. Jest to powodem, że nie są na tym obszarze prowadzone
badania natężenia hałasu. Ewentualne przekroczenia natężenia hałasu występują tylko w
sąsiadującym z drogami pasie terenu. Pewną uciążliwość stwarza też odcinek linii kolejowej E-20
Poznań- Warszawa, uciążliwość tą odczuwają jedynie mieszkańcy budynków położonych w bliskiej
odległości od trasy kolejowej. Wyniki monitoringu hałasu komunikacyjnego przeprowadzonego w
m. Brzeźno, przy ul. Konińskiej 29, gdzie zanotowano znaczne przekroczenia dopuszczalnego
poziomu hałasu dla pory dziennej. Nie przeprowadzono badań w porze nocnej.
Największym źródłem hałasu przemysłowego może być eksploatacja złóż węgla brunatnego.
Hałas towarzyszący pracy koparek nie jest zbyt odczuwalny dla otoczenia w związku z dużym
zagłębieniem i odizolowaniem odkrywek. Źródłem hałasu są jednak taśmociągi przesyłowe
pomiędzy miejscami odkrywek i zwałowisk.
Źródłem promieniowania elektromagnetycznego w powiecie są nadajniki stacji bazowych
telefonii komórkowych analogowych i cyfrowych pracujące w paśmie 900MHz i 1 800MHz.
Elektroenergetyczne linie napowietrzne (EELN) o napięciu 220 kV i 110 kV znajdują się na
terenie powiatu w pasie Konin - Turek. Między innymi z tego rejonu zasilane są Poznań i północne
rejony kraju. EELN to urządzenia napowietrzne przeznaczone do przesyłania energii elektrycznej,
składające się z; przewodów, izolatorów, konstrukcji wsporczych osprzętu.
2.9.
Gospodarka odpadami
Problematyka odpadów przedstawiona została w Planie gospodarki odpadami dla powiatu
konińskiego, który stanowi integralną część POŚPK.
3.
Problemy ochrony środowiska na terenie powiatu konińskiego istotne z punktu widzenia
projektu POŚPK
Zasoby przyrody
Z uwagi na brak przepisów wykonawczych wynikających z art. 11 ustawy z dnia 7 grudnia
2000 r. o zmianie ustawy o ochronie przyrody (Dz. U. z 2001 Nr 3 poz.21) rozporządzenie Nr 26
Wojewody Konińskiego z dnia 30 października 1997r. w sprawie uznania za użytki ekologiczne (Dz.
Urz. Wojewody Konińskiego Nr 27/97 poz.133) straciło moc z dniem 2 sierpnia 2001r.
Powiat koniński ma większą powierzchnię obszarów objętych ochrona prawną niż średnia dla
województwa bo aż 37% powierzchni. Wiele z tych obszarów, w tym obszary sieci Natura 2000, nie
mają zatwierdzonych planów ochrony, które są niezbędne, aby utrzymać je w niezmienionym stanie.
Nie wszystkie cenne obszary zostały objęte ochroną, co umożliwiłoby zachowanie ich walorów.
Odnosi się to m.in. do obszarów zgłoszonych do objęcia siecią Natura 2000. Wciąż nieuregulowana
jest sytuacjach co do ich statutu:
• Pojezierze Gnieźnieńskie,
• Puszcza Bieniszewska zgłoszona przez Polskę do Komisji Europejskiej, której
największym zagrożeniem jest zmiana sposobu użytkowania terenu,
zanieczyszczenie powietrza wynikające z bezpośredniego sąsiedztwa kopalni
odkrywkowych węgla brunatnego i osadników popiołów elektrowni oraz
podgrzanych wód Jeziora Gosławickiego, zmiana poziomu wód gruntowych,
zmiana sposobu użytkowania.
• Ostoja Nadwarciańska - zagrożenia na terenie ostoi można podzielić na dwie
grupy: wewnętrzne - lokalne oraz zewnętrzne - powstające poza ostoją i
oddziałujące na rozległe tereny. Zagrożenia powstające w obrębie ostoi są
11
różnorodne, mają wszakże zazwyczaj mniejsze znaczenie. Zalicza się tutaj
nielegalne wycinki drzew i krzewów, "dzikie" wysypiska śmieci i żwirownie, zrzuty
ścieków, postępującą zabudowę mieszkaniową, kłusownictwo oraz niewłaściwą
gospodarkę leśną. Do drugiej kategorii zaliczyć należy zanieczyszczenie
powietrza, a szczególnie zanieczyszczenie wody w rzekach (obecnie w granicach
ostoi wody Warty są pozaklasowe) istnieją jednak oznaki poprawy).
Barierą ekologiczną powiatu konińskiego jest niewątpliwie wydobycie węgla brunatnego
metodą odkrywkową, która narusza i na trwałe zmienia walory krajobrazowe. Eksploatacja metodą
odkrywkową powoduje obniżenie zwierciadła wód podziemnych, co przyczynia się do wysychania
starych i cennych drzewostanów.
Problemem związanym z ochroną różnorodności przyrodniczej jest silna antropopresja na
tereny cenne przyrodniczo. Związane jest to z zajmowaniem tych terenów pod zabudowę
mieszkaniową, letniskową, jak również lokowanie terenów przemysłowych. Brak planów
zagospodarowania przestrzennego powoduje ze brak jest trwałej strategii w ochronie cennych
obszarów, skutkuje to licznymi przypadkami przeznaczana tych terenów na inne cele. Zagrożenie
stanowią także elementy infrastruktury technicznej i komunikacyjnej przecinające tereny cenne
przyrodniczo. Infrastruktura taka w szczególności drogi stanowią barierę dla przemieszczających się
zwierząt, zagrożenie dla ich życia lub powodują zmianę ich tras migracyjnych. Zwiększająca się
presja turystyczna na tereny cenne przyrodnicze jest także dużym zagrożeniem. Nadmierna
penetracja wiąże się z bezpośrednim niszczeniem cennych gatunków roślin, płoszeniem zwierząt,
zwiększonym hałasem, zaśmiecaniem i tworzeniem nielegalnych wysypisk śmieci.
Na obszarze Powidzkiego Parku Krajobrazowego stwierdzono występowanie 149 gatunków
roślin naczyniowych prawnie chronionych oraz umieszczonych na "czerwonych listach" gatunków
ginących i zagrożonych w skali kraju, bądź w regionie Wielkopolski. Zagrożenie dla tych rzadkich
gatunków stanowią głównie ośrodki wypoczynkowe zlokalizowane głównie przy jeziorach.
Dominującym gatunkiem w lasach powiatu jest sosna pospolita stanowiąca ok. 75% zasobów
leśnych, co wpływa na obniżenie odporności i duże zagrożenie dla ich zdrowotności.
Degradacja gleb i powierzchni ziemi
Gleby użytkowane rolniczo stanowią w powiecie ponad 70%, co wskazuje na ekstensywnie
prowadzoną gospodarkę rolną. Jednak nie sprzyjają temu warunki i chemiczne gleby, które można
określić jako niekorzystne, dlatego wymagają zwiększonych nakładów na polepszanie tych
właściwości. Niemal 50% gleb powiatu wykazuje odczyn kwaśny lub bardzo kwaśny. Nadmierne
zakwaszenie gleb powoduje zwiększone wypłukiwanie pierwiastków i związków chemicznych, które
dostają się do wód podziemnych i powierzchniowych. Zmniejszona jest dostępność tych
pierwiastków dla roślin, co negatywnie wpływa na wielkości i jakość plonów. Przy niskim odczynie
gleb w łańcuchu troficzny włączone zostają metale ciężkie, ponieważ stają się one łatwiej dostępne
dla roślin.
Niski stopień lesistości powiatu powoduje zagrożenie erozją.
Największe zagrożenie dla gleb i powierzchni ziemi stanowią bogate złoża węgla brunatnego
będące podstawowym surowcem mineralnym wydobywanym na skalę przemysłową. Eksploatacja
złóż węgla brunatnego prowadzona jest przez KWB „Konin” S.A. na łącznym obszarze 2432 ha. W
wyniku prac pogórniczych zajmowane tereny ulegają przekształceniu tzn. zniszczona zostaje
występująca na nich szata roślinna, warstwa glebowa oraz cała istniejąca infrastruktura. Ponadto
powoduje trwałe i okresowe zmiany stosunków wodnych na powierzchni i w górotworze oraz
przeobrażenie istniejącego krajobrazu.
Po wydobyciu węgla tereny pogórnicze na bieżąco poddawane są zabiegom
rekultywacyjnym. W wyniku prowadzonej rekultywacji tereny pogórnicze w przyszłości, o ile zajdzie
potrzeba, będą mogły być wykorzystywane w taki sposób, jak przed podjęciem na tym terenie
wydobywania węgla brunatnego. Rekultywacja terenów pogórniczych odbywa się głównie w
kierunku wodnym, ale również i leśnym i rolnym. Niektóre tereny wykorzystywane są w celach
rekreacyjno-sportowych. Zrekultywowane tereny mogą podnieść atrakcyjność turystyczną terenów,
na których się znajdują.
W 2005r. KWB „Konin” zakończyła rekultywację wyrobiska Kazimierz Południe, które
zrekultywowano w kierunku wodnym; w trakcie rekultywacji jest wyrobisko końcowe Odkrywki
„Pątnów”, które zagospodarowane jest jako składowisko popiołów z Elektrowni „Pątnów” oraz
zbiornik wodny. Na 2020 r. zaplanowano zrekultywowanie odkrywki Jóźwin, w planach jest budowa:
toru motocrossowego, stoku narciarskiego (obsypanie góry) jak również pole golfowe.
12
Znaczne zasolenie gleb spowodowane przez stosowanie dużych ilości chlorku sodu i chlorku
wapnia do zimowego utrzymania dróg powoduje obumieranie przydrożnych drzew i krzewów.
Zagrożenia wód podziemnych i powierzchniowych
Obniżenie zwierciadła wód podziemnych dla umożliwienia robót górniczych powoduje
powstanie wokół odkrywek leja depresyjnego, których zasięg zależy od warunków
hydrogeologicznych. W obrębie leja depresyjnego może występować zanik wody w studniach
gospodarskich.
Głównym problemem regionu konińskiego jest stałe obniżanie (już od lat 90-tych) zwierciadła
wody jezior Budzisławskiego, Wilczyńskiego, Suszewskiego i Kownackiego. Niezaprzeczalny jest
fakt zbliżania się do obszaru występowania jezior odkrywek KWB „Konin": odkrywki Kazimierz
Północ, a zawłaszcza odkrywki Jóżwin IIB. Wody powierzchniowe i podziemne w rejonie odkrywek
podlegają wpływom czynników naturalnych i antropogenicznych. Przez czynniki naturalne
rozumiane jest bezpośrednie i pośrednie oddziaływanie warunków i procesów meteorologicznych na
wody podziemne i powierzchniowe. Czynniki antropogeniczne to wszelkie pobory wód
powierzchniowych i podziemnych, a w szczególności odwadnianie odkrywek oraz pobór wody w
ujęciach, a także zmiany środowiska geologicznego w wyniku działalności górniczej kopalni.
Głównymi źródłami zanieczyszczeń wód wpływającej do Strugi Biskupiej i dalej do Jeziora
Gosławskiego są ścieki z oczyszczalni w Kazimierzu Biskupim i w Lubomyśle. Istotnym problemem
jest również zanieczyszczenie gleb środkami chemicznymi i nawozami sztucznymi, które
wypłukiwane przez deszcz są przyczyną zanieczyszczenia wód podziemnych i powierzchniowych.
Jakość wód podziemnych w 60% punktów pomiarowych charakteryzowały się zadowalającą
jakością, natomiast w 40% - wody były niezadowalającej jakości, podobnie sytuacja przedstawia się
w stosunku do wód powierzchniowych - ponad 60% to wody zadowalającej i dobrej jakości. Jakość
wód powierzchniowych płynących jak i stojących niezadowalającej jakości zanotowano w około 30%
punktów pomiarowych. Na niezadowalający stan wód w ogromnym stopniu ma wpływ niski stopień
skanalizowania powiatu, który wynosi zaledwie 23,3%, przy zwodociągowaniu 96%.
Przepływająca przez powiat rzeka Warta stwarzać może zagrożenie powodziowe. Główną
przyczyną powodzi są roztopy wiosenne, rzadziej obfite opady letnie. Zagrożenie powodziowe
stwarzać może również rzeka Powa. Skuteczna ochrona przeciwpowodziowa wymaga
wprowadzania obiektów budowlanych na teren zlewni. Mienie mieszkańców i infrastrukturę
skutecznie zabezpieczają wały przeciwpowodziowe, Kanał Ulgi, a od 1986 r. - również zbiornik
Jeziorsko. Na terenie gminy Stare Miasto zrealizowano na rzece Powie zbiornik „Stare Miasto”.
Osobnym problemem jest ucieczka wody z Warty na odcinku pomiędzy Koninem, a Pyzdrami,
co ma związek z budową geologiczną tego terenu. Otóż w okolicach Konina warstwa kredowa
zalega zaledwie 5 m poniżej dna doliny i przykryta jest piaskami rzecznymi (L. Kozacki, 1972 r). W
dnie Pradoliny prawie na całej przestrzeni obserwuje się brak osadów czwarto-, a także
trzeciorzędowych, a tym samym brak osadów nieprzepuszczalnych: glin morenowych i iłów
plioceńskich, które zatrzymywałyby infiltrujące wody z koryta Warty. W tej sytuacji woda z koryta
rzeki infiltruje w piaski wyścielające Pradolinę; jedynym poziomem nieprzepuszczalnym jest,
opadająca ku zachodowi, powierzchnia kredowa. Dopiero w pobliżu Pyzdr, w podłożu Pradoliny
występuje wyżej położony poziom nieprzepuszczalny, który stanowią iły plioceńskie.
Powietrze atmosferyczne
W stosunku do roku 2003 minimalnie o 0,1% zmniejszyła się ogólna emisja zanieczyszczeń
pyłowych w tym emisja zanieczyszczeń pyłowych pochodzących ze spalania paliw. Minimalnie
wzrosła jednak emisja zanieczyszczeń pyłowych ze źródeł nie zorganizowanych.
W stosunku do roku 2003 emisja zanieczyszczeń gazowych w 2006 r. zmniejszyła się o 8,5%.
Do spadku zanieczyszczeń przyczyniła się zmniejszona emisja ze źródeł nie zorganizowanych.
Zmniejszyła się emisja NO, CO2, jednak zanotowano wzrost zanieczyszczeń SO2, CO. (dane
GUS). Największa emisja dwutlenku siarki, tlenków azotu, dwutlenku węgla i pyłów ze spalania
paliw pochodzi z Zespołu Elektrowni Pątnów-Adamów-Konin − największego producenta energii
elektrycznej w Wielkopolsce. Główne źródła tlenku węgla stanowią Kopalnia Węgla Brunatnego
„Konin” S.A. w Kleczewie oraz Aluminium Konin − Impexmetal S.A., które jest również emitentem
pierwiastków niemetalicznych i ich związków. (dane WIOŚ)
Do istotnych czynników mających wpływ na jakość powietrza atmosferycznego należy ruch
drogowy. W latach 2004-2006 nastąpił wzrost liczby pojazdów samochodowych na drogach powiatu
konińskiego, co jest spowodowane dużym importem używanych samochód z zagranicy. Dużą rolę
odgrywa tranzyt, zwłaszcza na trasie Świecko -Terespol.
13
Hałas
Na terenie powiatu konińskiego zwiększa się powierzchnia stref, na których klimat akustyczny
nie odpowiada standardom. Poziom hałasu rośnie głównie ze względu na wzrost natężenia ruchu
drogowego, rozwój sieci dróg oraz ich wkraczaniem na nowe tereny. Największą uciążliwością
hałasową charakteryzują się drogi krajowe, ponieważ są to szlaki tranzytowe. Mniej odczuwalny jest
problem hałasu przemysłowego, związany z eksploatacją złóż węgla brunatnego, który zamyka się
w miejscu jego powstawania, czyli w zagłębieniu odkrywkowym. Źródłem hałasu są jednak
taśmociągi przesyłowe pomiędzy miejscami odkrywek i zwałowisk.
4.
Identyfikacja i ocena potencjalnych oddziaływań na środowisko i zabytki zadań ujętych w
projekcie POŚPK
Ocenie możliwych oddziaływań na środowisko poddano zadania własne Powiatu,
inwestycyjne jak i pozainwestycyjne ujęte do realizacji w ramach poszczególnych celów w POŚPK.
Próbę oceny i identyfikacji znaczących oddziaływań na środowisko poszczególnych zadań
dokonano w tabelach w tzw. macierzach skutków środowiskowych, które są syntetycznym
zestawieniem
możliwych
pozytywnych,
negatywnych,
bezpośrednich,
pośrednich,
krótkoterminowych, długoterminowych oddziaływań tych zadań. W Prognozie przyjęto jedynie
zidentyfikowane typy skutków środowiskowych oraz oceniono ich wpływ na poszczególne element
środowiska z uwzględnieniem także wpływu na zdrowie ludzi oraz dziedzictwo kulturowe w tym
zabytki.
4.1.
Ochrona dziedzictwa przyrodniczego
Zadania zaplanowane do realizacji w związku z ochroną przyrody mają na celu zwiększenie
bioróżnorodności oraz ochronę siedlisk, walorów przyrodniczych i krajobrazowych powiatu.
Przedsięwzięcia te pozwolą na ograniczenie niszczenia walorów przyrodniczo-krajobrazowych,
fragmentacji ekosystemów i utraty bioróżnorodności, co obecnie wiąże się z rozwojem sieci
transportowej, przemysłu, intesyfikacją rolnictwa i przeznaczaniem terenów na cele mieszkaniowe.
Opracowanie długofalowego programu promocji i wykorzystania walorów turystycznych
powiatu spowoduje podniesienia atrakcyjności turystycznej powiatu, pozwoli przygotować obszary
atrakcyjne turystyczne pod względem infrastruktury, nie dopuszczając tym samym do nadmiernej
zniszczenia terenów cennych przyrodniczo.
Współudział w organizacji ponadregionalnych wydarzeń turystycznych, ekologicznych,
sportowych i kulturalnych pozytywnie wpłynie na stan świadomości ekologicznej mieszkańców,
poprawi zachowania mieszkańców w zakresie dbałości o środowisko.
Nasadzenia drzew wzdłuż dróg stwarzają lepsze warunki migracji organizmów żywych,
zwiększają procesy fotosyntezy, pochłaniają zanieczyszczenia powietrza oraz tłumią hałas. Mogą
jednak negatywnie wpłynąć na bezpieczeństwo użytkowników dróg.
Wycinka drzew z poboczy dróg powinna następować tylko w uzasadnionych przypadkach.
Brak nasadzeń drzew pozytywnie wpływa na bezpieczeństwo ruchu na drogach, jednak ma
większe konsekwencje dla środowiska przyrodniczego: pogarsza estetykę krajobrazu, obniża
różnorodność gatunkową, przerywa ciągi ekologiczne.
Istotnym zagadnieniem jest ustanawianie obszarów NATURA 2000. Celem utworzenia
obszarów zachowanie określonych typów siedlisk przyrodniczych oraz gatunków, które uważa się
za cenne i zagrożone. Projektowane obszary należy traktować w taki sam sposób jak obszary
ustanowione ochroną.
Szczególna rolę w ochronie różnorodności biologicznej spełniają lasy, ponieważ pomimo
znaczących przekształceń nadal zachowują duży stopień naturalności, cechują się znacznym
zróżnicowaniem siedlisk i są ostoją wielu gatunków roślin i zwierząt, a także stanowią ważne
ogniwo spajające inne ekosystemy i znacząco wpływają na ich stan. Ze względu na bardzo niską
lesistość powiatu konińskiego szczególne znaczenie mają wszystkie działania, które powodują
zwiększenie lesistości, poprawiają stan zdrowotny oraz przywracają właściwą strukturę
drzewostanu. Działanie te korzystnie wpływają także na takie elementy środowiska jak powietrze,
zasoby wodne czy glebowe, pośrednio na zdrowie ludzi, ponieważ lasy pełnią wiele funkcji w
środowisku.
Potencjalny wpływ na poszczególne elementy środowiska realizowanych zadań
przedstawiono w poniższej tabeli:
14
Wody
Powietrze i
klimat
Dziedzictwo
kulturowe
Zdrowie ludzi
+
+
+
0
+
0
0
0
0
0
+
+
+
+
+
+
0
+/-
-
-
-
-
-
+/0
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
Powierzchnia
ziemi i gleba
Zadanie
Przyroda i
krajobraz
Cel
przedsięwzięcia
Tabela 2 Potencjalne oddziaływania na środowisko zaproponowanych zadań
PRZYRODA
Opracowanie długofalowego
programu promocji i
wykorzystania walorów
turystycznych powiatu
Współudział w organizacji
ponadregionalnych wydarzeń
turystycznych, ekologicznych,
sportowych i kulturalnych
Nasadzenia drzew w pasie
dróg powiatowych
Wycinka drzew z pobocza
drogi w celu poprawy
bezpieczeństwa ruchu
Planowane obszary
NATURA 2000, tzw.
Specjalne Obszary Ochrony
SOO:
- Puszcza Bieniszewska
- Ostoja Nadwarciańska,
- Pojezierze Gnieźnieńskie
Działania na
rzecz rozwoju
gospodarczego
jako elementu
rozwoju
zrównoważone
go
Działania na
rzecz rozwoju
gospodarczego
jako elementu
rozwoju
zrównoważone
go
Zwiększenie
bioróżnorodnoś
ci
Poprawa
bezpieczeństw
a ruchu
Objęcie
ochroną
wszystkich
wartościowych
obszarów i
obiektów
LASY
Wzmocnienie kontroli
gospodarki leśnej na
obszarach nowych nasadzeń i
w lasach nie stanowiących
własności Skarbu Państwa.
Powstrzymanie
postępującej
degradacji
lasów
prywatnych
Aktualizacja operatów
urządzenia lasów nie
stanowiących własności
Skarbu Państwa
Zwiększanie
udziału
obszarów
leśnych
+ oddziaływanie pozytywne
- oddziaływanie negatywne
0 brak oddziaływania
4.2.
Ochrona gleb i powierzchni ziemi
Degradację gleb powodują m.in. złe wykorzystywanie nawozów i środków ochrony roślin czy
niewłaściwie zabiegi agrotechniczne. Ponadto w powiecie konińskim prowadzona eksploatacja
węgla brunatnego powoduje istotne zmiany w strukturze gleby oraz w krajobrazie. Działanie
pierwsze pozwoli zewidencjonować takie obszary i opracować programy ich rekultywacji.
Realizowane działania, będą służyć prawidłowemu zagospodarowaniu terenów zdegradowanych.
Rekultywacja terenów zdegradowanych pozwala przywrócić teren do produkcji rolniczej, leśnej czy
na cele rekreacyjne.
Zalesianie użytków niskich klas bonitacyjnych, które nie nadają się do dalszych upraw
rolniczych wpłynie korzystnie na gleby i zachowanie różnorodności biologicznej, ponieważ
stanowią one ostoje i ułatwiają migrację wielu organizmów, które w nieróżnorodnym krajobrazie
rolniczym nie mogły by bytować. Stanowią cenny element krajobrazowy i biotyczny.
Działania rekultywacyjne powinny być prowadzone w kierunku najbardziej optymalnym dla
środowiska.
15
Powierzchnia
ziemi i gleba
Wody
Powietrze i
klimat
Dziedzictwo
kulturowe
Zdrowie ludzi
Zadanie
+
+
+
0
0
0
+
+
+
+
0/+
+
Przyroda i
krajobraz
Cel
przedsięwzięcia
GLEBY
Tworzenie i aktualizacja
rejestru gruntów
zdegradowanych oraz
opracowanie programu ich
rekultywacji.
Kontynuacja zalesień
nieużytków i gleb najniższych
klas bonitacyjnych
Ochrona wód,
renaturalizacja
Przekształcani
e gleb
najniższych
klas
bonitacyjnych
4.3.
Ochrona zasobów wód podziemnych i powierzchniowych wraz z poprawą ich jakości
oraz ochrona przed powodzią
Celem Polityki ekologicznej państwa jest zmniejszenie zapotrzebowania na wodę i
ograniczenie ładunków odprowadzanych do odbiorników zanieczyszczeń. W ramach działań w
zakresie wód podziemnych realizowane są zadania, które mają doprowadzić do racjonalnego
gospodarowania cennymi zasobami wód podziemnych zwłaszcza w przemyśle, nie włączając w to
przemysłu spożywczego. Z przyjętych limitów krajowych wynika cel, dotyczący zmniejszenia w
perspektywie do roku 2010 wodochłonności produkcji przemysłowej o 50% w porównaniu z rokiem
1990 oraz zmniejszenia zużycia wody w sektorze komunalnym. Największe znaczenie dla realizacji
tego celu mają działania podejmowane przez poszczególne zakłady produkcyjne, a także jednostki
funkcjonujące w sektorze komunalnym.
Ustanowienie stref ochronnych wokół ujęć służy zabezpieczeniu przed pogarszaniem jakości
ujmowanej wody (zwłaszcza wód podziemnych) oraz nadmierną ich eksploatacją. Podniesienie
efektywności ochrony wód podziemnych ma na celu odcięcie dopływu ścieków do otwartych
cieków naturalnych, zwłaszcza rzek: Warty, Noteci, Kanału Grójeckiego, Kanału Ślesińskiego,
Powy, Czarnej Strugi, Kanału Topiec, Strugi Biskupiej oraz licznych jezior z terenu powiatu
konińskiego.
Zadania polegające na rozbudowie sieci kanalizacyjnej przyczynią się do poprawy jakości
wód powierzchniowych i podziemnych. Dzięki temu przedsięwzięciu znacznie poprawią się warunki
życia mieszkańców. Na etapie budowy może spowodować pewne oddziaływanie na powierzchnię
ziemi poprzez tymczasowe ograniczenia w użytkowaniu terenu. Generalnie realizacja tych zadań i
inwestycji spowoduje jednak pozytywny wpływ na środowisko m.in. poprzez zmniejszenie ilości
odprowadzanych do środowiska ścieków nieoczyszczonych ze źródeł komunalnych i
przemysłowych oraz ograniczenie spływu zanieczyszczeń obszarowych.
Głównym problemem regionu konińskiego jest stałe obniżanie (już od lat 90-tych)
zwierciadła wody jezior Budzisławskiego, Wilczyńskiego, Suszewskiego i Kownackiego. Niezbędne
jest dalsze prowadzenie monitoringu oraz prac badawczych i technicznych na rzecz ochrony tych
jezior realizowane przez samorządy (Marszalek Województwa Wielkopolskiego, Starostwa
Słupeckie i Konińskie oraz samorządy gminy), które przyczynią się do zahamowania dalszego
obniżania się poziomu wód.
Współudział Powiatu w stworzeniu systemu ochrony przed powodzią przyczyni się do
zmniejszenia deficytu wody oraz ograniczenia występowania powodzi. Urządzenia
przeciwpowodziowe podnoszą bezpieczeństwo mieszkańców oraz ich dobytku w razie wezbrań
wód. Prace budowlane i modernizacyjne urządzeń mogą prowadzić do zmian w krajobrazie i w
środowisku przyrodniczym.
W poniższej tabeli wskazano możliwe oddziaływania poszczególnych zadań:
16
Wody
Powietrze i
klimat
Dziedzictwo
kulturowe
Zdrowie ludzi
0
+
+
0
0
+
0
+
+
0
0
0
0
0
+
0
0
0
Powierzchnia
ziemi i gleba
Zadanie
Przyroda i
krajobraz
Cel
przedsięwzięcia
WODY PODZIEMNE
Racjonalizacja
gospodarowania wodą
podziemną pod kątem
minimalnego korzystania z niej
przez przemysł z wyłączeniem
rolno-spożywczego
Podniesienie efektywności
ochrony wód podziemnych, a
w szczególności Głównych
Zbiorników Wód Podziemnych
przed ich degradacją zarówno
jakościową jak też nadmierną
eksploatacją przez
ustanawianie stref ochronnych
ujęć i zbiorników wód
podziemnych
Przestrzeganie w wydawanych
pozwoleniach wodno-prawnych
opracowania dokumentacji
umożliwiającej określenie
potrzeby wyznaczania terenu
ochrony pośredniej
Ograniczenie
korzystania z
wód
podziemnych
przez przemysł
Ochrona wód
podziemnych
Ochrona wód
podziemnych
OCHRONA WÓD PODZIEMNYCH I POWIERZCHNIOWYCH
Budowa przyłączy
kanalizacyjnych do budynków
Monitoring, prace badawcze i
techniczne na rzecz ochrony
jezior na terenie powiatu
Uregulowanie
gospodarki
wodno ściekowej
Kontrola stanu
czystości wód
0
-/+
+
0
+
+
+
0
+
0
0
+
+/-
0/+/-
+
+
OCHRONA PRZED POWODZIĄ
Współudział w stworzeniu
systemów
ochrony
przeciwpowodziowej
Ochrona przed
powodzią
+/-
+/-
4.4.
Zmniejszenie wodo-, energio-, materiałochłonności oraz wykorzystanie odnawialnych
źródeł energii
Zmniejszenie zużycia wody, materiałów i energii oraz wykorzystywanie surowców wtórnych
jest najbardziej racjonalnym podejściem w dziedzinie poprawy ekonomiki produkcji. Z jednej strony
zmniejsza się presja na środowisko, a z drugiej mniejsze są opłaty za gospodarcze korzystanie ze
środowiska, mniejsze koszty energii i surowców stosowanych w produkcji. Realizacja powyższego
celu ekologicznego zależy przede wszystkim od działań podejmowanych przez przemysł i
energetykę zawodową, a także przez sferę komunalną.
W celu usprawnienia wydajności systemów grzewczych w obiektach, oraz zmniejszenia
emisji zanieczyszczeń do powietrza ze starych pieców należy przeprowadzać działania polegające
na stosowaniu dociepleń budynków, wymianie stolarki okiennej oraz modernizacji systemów
grzewczych. Niewątpliwie wpłynie to na poprawę stanu powietrza atmosferycznego, mniejsze
zużycie energii, a co za tym idzie ograniczenie zużycia zasobów naturalnych środowiska.
Promowanie wśród mieszkańców powiatu energię ze źródeł odnawialnych w dalszej
perspektywie czasu przyczyni się do zmniejszenia wykorzystania nieodnawialnych zasobów
środowiska i zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza i gleb. Pozwoli również na zwiększenie
17
wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Zgodnie z polityką energetyczną państwa do 2020 roku
20 proc. energii pierwotnej będzie uzyskiwane ze źródeł odnawialnych. Aby sprostać wymaganiom
unijnym, polski rząd założył, że do 2010 roku udział energii ze źródeł odnawialnych w zużyciu
energii pierwotnej wzrośnie w Polsce do 7,5 proc.
Zdrowie ludzi
ZMNIEJSZENIE WODO-, ENERGO-, MATRIAŁOCHŁONNOŚCI
Zmiana, na
ekologiczny,
nośnika
0
0
0
+
energii,
ograniczenie jej
zużycia
Termomodernizacja budynków
Ograniczenie
zużycia energii,
0
0
0
+
ochrona
powietrza
Edukacja ekologiczna w
Ograniczenie
zakresie racjonalnego
zużycia energii,
wykorzystania wody, energii,
wody i
+
+
+
+
selektywnej zbiórki odpadów.
wytwarzania
odpadów
ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII
Promowanie wśród
Podniesienie
mieszkańców powiatu
świadomości
+/+/+/+
korzystania z energii ze źródeł
ekologicznej
odnawialnych
mieszkańców
Dziedzictwo
kulturowe
Powietrze i
klimat
Wody
Powierzchnia
ziemi i gleba
Przyroda i
krajobraz
Zadanie
Cel
przedsięwzięcia
+
+
+
+
+
+
0
+
Modernizacja systemów
ogrzewania w budynkach
4.5.
Poprawa stanu powietrza atmosferycznego
Zadania zaproponowane w niniejszej części mają na celu poprawę jakości powietrza na
terenie powiatu. Przedsięwzięcia w tym zakresie mają prowadzić do ograniczenia emisji
zanieczyszczeń do atmosfery m.in. poprzez eliminację wykorzystania paliw konwencjonalnych w
kotłowniach lokalnych i gospodarstwach domowych, na rzecz rozwoju sieci gazowej. Działania
takie pozwolą na wyeliminowanie zagrożenia dla zdrowia ludzi i ograniczą niszczenie fasad
budynków w tym także zabytkowych, co związane jest z zanieczyszczeniem powietrza.
Wykorzystanie gazu ziemnego jest korzystnym dla środowiska działaniem, ponieważ przy
jego spalaniu nie powstają odpady oraz ograniczona jest emisja zanieczyszczeń gazowych.
Szczególne znaczenie ma rozbudowa sieci gazowej w miastach gdzie w ten sposób ogranicza się
emisję szkodliwych gazów z indywidualnych palenisk domowych. Gaz pozwala także na
osiągnięcie większej sprawności urządzeń energetycznych i na lepsze dopasowanie podaży
energii do chwilowego zapotrzebowania. Inwestycje zmierzające w tym kierunku mogą ingerować
w środowisko wodno-gruntowe na etapie budowy nowych linii. Te oddziaływania mogą mieć
charakter przejściowy.
Celem rozwoju sieci monitoringu jakości powietrza przez udział gmin i powiatu konińskiego
będzie rejestracja danych o wielkości stężeń zanieczyszczeń powietrza, które są podstawą
długotrwałych działań prowadzących do zmniejszenia zanieczyszczeń atmosfery. W przypadku
wystąpienia stężeń przekraczających wartości dopuszczalne stanowi sygnał o zagrożeniu i
umożliwia szybką reakcję na zaistniałą sytuację.
Zgodnie z przyjętym przez radę Ministrów Krajowym programem usuwania azbestu Polska
zobowiązana jest usunąć wszystkie stosowane w budownictwie wyroby azbestowe do 2032 r.
Azbest znajduje się głównie w postaci pokryć dachowych i elewacji. Przedsięwzięcie to ma na celu
eliminację negatywnych skutków powodowanych przez włókna azbestowe wywołujące u ludzi
choroby płuc. Niezwykle ważne jest prawidłowe przeprowadzenie demontażu wyrobów
18
azbestowych, ponieważ właśnie podczas takich prac dochodzi do największego pylenia azbestu.
Prace powinny być przeprowadzane przez specjalistyczne firmy, które przeprowadza demontaż
zgodnie z procedurami. W trakcie realizacji przedsięwzięcia dojdzie do negatywnego
oddziaływania na środowisko, jednak przez prawidłową realizację można zmniejszyć jego skutki.
Uszkodzenia mechaniczne pokrycia cementowo-azbestowego powodują zapylenie powietrza
bardzo drobnymi włóknami, które wdychane przyklejają się do płuc wywołując ciężkie choroby.
Jedyną obecnie praktykowana metodą unieszkodliwiania azbestu jest jego składowania w
specjalnie do tego przygotowanych kwaterach na składowiskach odpadów. Zważając na ogromną
ilość wyrobów liczoną w milionach metrów należy przygotować wiele kwater do jego składowania,
co spowoduje zmiany w ukształtowaniu powierzchni terenu oraz negatywnie wpłynie na stan
estetyczny krajobrazu. Powiat koniński od 2007 r. realizuje zadania związane z usuwaniem
wyrobów azbestowych polegające na dofinansowaniu przedsięwzięcia z PFOŚiGW, zgodnie z
Programem usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest z terenu powiatu konińskiego na
lata 2007-2012.
Do inwestycji o najbardziej znaczącym negatywnym oddziaływaniu na środowisko należą
drogi. Zidentyfikowano znaczące oddziaływania dróg o charakterze lokalnym zarówno na etapie
budowy jak i eksploatacji, związane z zaburzeniem stosunków wodnych (melioracja, budowa
systemów odwadniających), przekształceniami powierzchni ziemi, degradacją krajobrazu oraz
hałasem. Emisja substancji z silników pojazdów jest znaczna i oddziałuje na stan czystości
powietrza szczególnie w najbliższym otoczeniu dróg, jednak ich wpływ maleje wraz z odległością.
Oprócz tego, zarówno podczas budowy jak i eksploatacji, istnieje wysokie ryzyko znacznej
fragmentacji przestrzeni, czego jednym z elementów może być przerwanie szlaków migracyjnych
zwierząt. Fragmentacja przestrzeni przyrodniczej wiąże się także z niekorzystnymi skutkami m. in.
dla ochrony siedlisk i gatunków, ochrony lasów i gospodarki wodnej. Na etapie samej eksploatacji
dróg przewiduje się wystąpienie zmian mikroklimatu, degradację krajobrazu oraz emisję
zanieczyszczeń do atmosfery (spaliny samochodowe, ścieranie nawierzchni itp.)
Ponadto w bezpośrednim sąsiedztwie drogi mogą wystąpić zmiany w ekosystemach co jest
spowodowane zanieczyszczeniami gleb i wód. Gdzie głównym źródłem zanieczyszczeń są spływy
z drogi substancji chemicznych stosowanych przy ich utrzymaniu, ścieki wytwarzane w obiektach
obsługi pasażerów, wycieki z pojazdów, a także wytwarzane odpady (remonty dróg, ale też ich
eksploatacja, np. zmiotki z oczyszczania ulic, odpady z koszy przy miejscach postojowych lecz
także „dzikie śmietniki” oraz odpady powstałe w wyniku zdarzeń losowych, w tym wypadków i
kolizji drogowych).
Zajęcie terenów, zmiany zagospodarowania, fragmentacja ekosystemów i większych
kompleksów przyrodniczych oraz wylesienia są także związane z rozbudową i modernizacją
infrastruktury transportowej. Poprawa parametrów istniejących tras komunikacyjnych spowoduje
wzrost natężenia ruchu, któremu towarzyszy wzrost emisji spalin i hałasu. Skala bezpośredniego
oddziaływania na środowisko inwestycji drogowych jest na ogół lokalna, ograniczona do pasa
przyległego terenu; jednak poprowadzenie nowej drogi przez obszary niezurbanizowane może
mieć skutki o szerszym zasięgu (np. zakłócenie swobody migracji dzikich zwierząt, niszczenie
obszarów cennych przyrodniczo). Zasięg oddziaływania pośredniego inwestycji drogowych może
być większy: nową, lub w istotnym stopniu zmodernizowana droga może stanowić argument przy
wyborze lokalizacji innej inwestycji. Rozwój powiązań transportowych sprzyjać będzie rozrastaniu
się terenów zurbanizowanych, a także zwiększonej presji na tereny przyrodniczo cenne w związku
z łatwiejszą dostępnością do nich. Z drugiej jednak strony infrastruktura drogowa (dostępność
komunikacyjna) podnosi atrakcyjność gospodarczą regionu, co przekłada się na tworzenie nowych
miejsc pracy.
Poprawa infrastruktury transportowej powoduje poprawę płynności ruchu, przyspieszenie
przejazdów, co wiąże się także ze zmniejszeniem emisji spalin i oszczędnością w zużyciu paliw.
Rozwój infrastruktury transportowej ma także wpływ na dziedzictwo kulturowe w tym zabytki.
Z jednej strony wyprowadzenie transportu poza centra miast korzystnie wpływa na budynki,
ponieważ ograniczona zostaje emisja zanieczyszczeń do powietrza oraz hałas. Z drugiej strony
nowe drogi na nowych obszarach mogą powodować zmiany krajobrazu kulturowego poprzez
wyburzenia czy zmiany w istniejącym układzie urbanistycznym.
W poniższej tabeli wskazano potencjalne oddziaływania na środowisko poszczególnych
zadań.
19
Wody
Powietrze i
klimat
Dziedzictwo
kulturowe
Zdrowie ludzi
+
0/-
0
+
+
+
0
+
0
+
+
+
0
0
0
+
+
+
+
+
0
+
+
+
+
+/-
0
+/-
+
+
+/-
+/-
+/-
+
+
+
Powierzchnia
ziemi i gleba
Zadanie
Przyroda i
krajobraz
Cel
przedsięwzięcia
OCHRONA POWIETRZA
Wsparcie przedsięwzięć
mających na celu rozwój sieci
gazowej na terenie powiatu
Modernizacja systemów
ogrzewania w budynkach
Termomodernizacja obiektów
Rozwój sieci monitoringu
jakości powietrza przez udział
gminy i powiatu w monitoringu
regionalnym
Wsparcie przedsięwzięć
dotyczących usuwania azbestu
z obiektów i instalacji
budowlanych
Przebudowa dróg
powiatowych
Zmniejszenie
spalania paliw
stałych
Zmniejszenie
zanieczyszcze
nia powietrza
Zmniejszenie
zużycia energii
Kontrola stanu
jakości
powietrza
Wymiana
pokryć
dachowych
azbestowych
Poprawa
komfortu i
bezpieczeństw
a ruchu
4.6.
Zapobieganie poważnym awariom
Najbardziej skutecznym i właściwym sposobem przeciwdziałania poważnym awariom
przemysłowym jest zapobieganie możliwości ich wystąpienia.
Wszelkie działania mające na celu ograniczanie i zwalczanie skutków zagrożeń naturalnych
oraz przeciwdziałanie skutkom poważnych awarii przemysłowych, wypadkom związanym z
przewozem substancji niebezpiecznych są bardzo korzystne dla środowiska i zdrowia człowieka.
Wdrażanie systemów ratowniczo-gaśniczych, doposażenie jednostek we właściwy sprzęt
pozwala na stworzenie jednolitego i spójnego układu podmiotów ratowniczych, tak aby można było
podjąć skuteczne działania ratownicze w sytuacjach zagrożeń życia, zdrowia lub środowiska.
Plany operacyjno-ratownicze powinny też opracowywać zakłady o dużym i zwiększonym
ryzyku wystąpienia awarii, ponieważ w razie wystąpienia awarii pozwalają one na
zminimalizowanie negatywnych oddziaływań na środowisko i zdrowie ludzi.
Jednym z kierunków działań, mających na celu ograniczenie ryzyka wypadku przy
transporcie substancji niebezpiecznych jest właściwa organizacja ich przewozu i dobór trasy oraz
pory przejazdu. Wyprowadzenie tej kategorii ruchu poza obszar zabudowy dzięki budowie nowych
obwodnic służy poprawie bezpieczeństwa. Służy jej również dbałość o stan dróg, którymi odbywa
się transport substancji o dużym potencjale zagrożenia, o prawidłowe ich oznakowanie, utrzymanie
w zimie itp.
Możliwe oddziaływania na środowisko zadań ujęto w poniższej tabeli:
Wody
Powietrze i
klimat
Dziedzictwo
kulturowe
Zdrowie ludzi
Powierzchnia
ziemi i gleba
Przyroda i
krajobraz
Zadanie
Cel
przedsięwzięcia
0
0
0
0
POWAŻNE AWARIE
Rozwijanie i aktualizacja
informacji o zakładach o
zwiększonym i dużym ryzyku
Ochrona przed
poważnymi
awariami
0
0
20
Przyroda i
krajobraz
Powierzchnia
ziemi i gleba
Wody
Powietrze i
klimat
Dziedzictwo
kulturowe
Zdrowie ludzi
Cel
przedsięwzięcia
0
0
0
0
0
0
Ochrona przed
awariami
0
0
0
0
0
0
Edukacja
społeczności
lokalnej
0
0
0
0
0/+
0/+
Zapobieganie
poważnym
awariom
+/-
+/-
+/-
+/-
+/-
+/-
Zadanie
wystąpienia poważnej awarii
Badanie przyczyn
powstawania oraz sposobów
likwidacji skutków poważnych
awarii dla środowiska z
okresowym sporządzaniem
raportów na ten temat
Doposażenie w sprzęt
ratownictwa ekologicznego
formacji Straży Pożarnej
Edukacja społeczeństwa w
zakresie właściwych zachowań
w sytuacji wystąpienia
zagrożenia
Wyznaczenie i utrzymanie w
dobrym stanie technicznym
tras transportu substancji
niebezpiecznych.
Ochrona przed
poważnymi
awariami
4.7.
Ochrona przed hałasem
Na terenie powiatu głównym problemem nie jest hałas ze źródeł przemysłowych, ale hałas
komunikacyjny co wiąże się ze stałym wzrostem natężenia ruchu i rozwojem sieci transportowej.
Zaproponowane zadania mają na celu ograniczenie emisji hałasu komunikacyjnego i jego
negatywnego oddziaływania na człowieka oraz budynki w tym zabytki. W tym kontekście należy
wskazać, że wszelkiego rodzaju inwestycje zwiększające płynność ruchu, zwłaszcza na obszarach
zwartej zabudowy, a także wyprowadzające ruch tranzytowy zwłaszcza z centrów miast
przyczyniają do istotnego zmniejszenia ryzyka zdrowotnego powodowanego przez hałas.
Korzystne jest to także dla budynków, ponieważ zmniejszają się drgania i wibracje, które mogą
powodować ich uszkodzenie. Takie inwestycje powodują jednak negatywne oddziaływanie na
środowisko, co szczegółowo zostało opisane w części dotyczącej ochrony powietrza.
Ograniczenie emisji hałasu komunikacyjnego można uzyskać poprzez poprawę stanu
nawierzchni drogi, a także poprawę płynności ruchu uzyskaną poprzez zabiegi jak: poszerzenie
drogi, wydzielenie pasów do skrętu w rejonie skrzyżowań, budowa zatok w rejonie przystanków
komunikacji, budowa przestrzeni parkingowych i inne działania o podobnym charakterze. Jednak
korzystne efekty w tym zakresie mogą być jednocześnie niwelowane, jeżeli wzrostowi płynności
ruchu towarzyszy jednoczesny wzrost jego natężenia. Szczególne znaczenie mają także działania,
które prowadzą do zidentyfikowania i zinwentaryzowania terenów, na których występują
przekroczenia dopuszczalnych wartości hałasu, ponieważ dzięki temu można prowadzić efektywne
działania ograniczającego jego skutki np. poprzez nasadzenia i odnowienia zieleni ochronnej,
budowę ekranów akustycznych, wymianę okien na dźwiękoszczelne, modernizację dróg i torowisk.
Uświadamianie mieszkańców powiatu konińskiego w zakresie ochrony przed hałasem
przyczyni się do podjęcia różnorodnych działań, jakie mogą być podejmowane na rzecz
zmniejszenia hałasu lub ograniczenia jego uciążliwości i szkodliwości.
Możliwe oddziaływania zaproponowanych do wykonania zadań w tym obszarze wskazano w
poniższej tabeli.
21
Wody
Powietrze i
klimat
Dziedzictwo
kulturowe
Zdrowie ludzi
+/-
+/-
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+/-
0
0
0
+
0
+
Powierzchnia
ziemi i gleba
Zadanie
Przyroda i
krajobraz
Cel
przedsięwzięcia
OCHRONA PRZED HAŁASEM
Realizacja zadań
modernizacyjnych na drogach
powiatowych w oparciu o
uprzednio opracowany
program i harmonogram prac
Prowadzenie nasadzeń i
odnowy zieleni ochronnej przy
drogach powiatowych w
oparciu o przyjęty uprzednio
program
Opracowanie i realizacja
programów edukacyjnych
uświadamiających problemy
ochrony przed hałasem
Ograniczenie
emisji hałasu
Ograniczenie
emisji hałasu
Podniesienie
świadomości
ekologicznej
4.8.
Ochrona przed promieniowaniem elektromagnetycznym
Zaproponowane zadania w zakresie ograniczania promieniowania elektromagnetycznego
będą współrealizowane przez Powiat wspólnie z innymi jednostkami organizacyjnymi.
Zagrożenie promieniowaniem elektromagnetycznym występuje przede wszystkim w
bezpośrednim otoczeniu jego źródła, takie jak stacje elektroenergetyczne, linie
elektroenergetyczne, stacje telefonii komórkowej, stacje radiowo-telewizyjne, stacje radiolakacji i
radionawigacji.
Dlatego
aby
ograniczać
negatywne
oddziaływanie
promieniowania
elektromagnetycznego na ludzi i środowisko konieczne jest prowadzenie monitoringu jego
natężenia, a także zidentyfikowanie obszarów narażenia na to promieniowanie.
Ze względu na występowanie tego promieniowania konieczne jest więc wyznaczanie
obszarów bez zabudowy i uwzględnianie takich obszarów, i wynikających z tego ograniczeń, w
planach zagospodarowania przestrzennego i decyzjach lokalizacyjnych. W ramach tego priorytetu
realizowane będą zadania, które umożliwią ograniczenie narażenia organizmów na
promieniowanie elektromagnetyczne.
Zdrowie ludzi
+
0
-
0
0
Wzrost
bezpieczeństwa
+/-
+/-
0
-/+
+
+/0
Przyroda i
krajobraz
Powietrze i
klimat
+/-
Wody
Element systemu
zarządzania
środowiskiem
Zadanie
Powierzchnia
ziemi i gleba
Dziedzictwo
kulturowe
Cel
przedsięwzięcia
OCHRONA PRZED PROMIENIOWANIEM ELEKTROAGNETYCZNYM
Współpraca ze służbami
kontrolno-pomiarowymi
obiektów emitujących pola
elektromagnetyczne.
Modernizacja istniejących sieci
elektroenergetycznych stacji
transformatorowych
22
5.
Oddziaływania transgraniczne związane z realizacją projektu POŚPK
Powiat Koniński nie jest położony w obszarze przygranicznym, zatem nie można mówić o
transgranicznym oddziaływaniu w rozumieniu Konwencji z Espoo. Nieuniknione jest jednak
oddziaływanie obciążające środowisko sąsiadujących z nim powiatów. Oddziaływanie to dotyczyć
będzie głównie emisji zanieczyszczeń powietrza oraz wpływu na jakość płynących wód
powierzchniowych. Odnośnie oddziaływania na wody powierzchniowe największy udział maja rzeki
Warta i Powa niosące zanieczyszczenia związane ze ściekami komunalnymi oraz spływem
powierzchniowym z powierzchni rolnych.
Na sąsiadujące z powiatem konińskim tereny oddziałuje również prowadzona eksploatacja
węgla brunatnego prowadząca do obniżania się poziomu wód podziemnych oraz „ucieczki” wód z
jezior i tworzenie leja depresji na terenach przyległych do odkrywek.
Wiele obszarów objętych ochrona prawną, w tym również obszary NATURA 2000 występuje
w sąsiedztwie innych powiatów, w przypadku obszaru Ostoja Nadgoplańska – powiaty:
inowrocławski, mogileński, radziejowski (woj. kujawsko-pomorskie), słupecki i średzki (woj.
Wielkopolskie). Obszar Dolina Środkowej Warty obejmuje powiaty: wrzesiński, jarociński, kolski,
turecki, dlatego realizacja konkretnych działań w ramach tych zadań niezbędne będzie
podejmowanie wspólnych działań mających na celu zachowanie walorów przyrodniczych i
krajobrazowych.
6.
Zapobieganie, ograniczanie lub kompensacja przyrodnicza ujemnych oddziaływań na
środowisko
Według Ustawy Prawo ochrony środowiska kompensacja przyrodnicza to zespół działań
prowadzących do przywrócenia równowagi przyrodniczej na danym terenie, wyrównania szkód
dokonanych w środowisku przez realizację przedsięwzięcia i zachowanie walorów krajobrazowych.
Kompensacja przyrodnicza zawsze powinna być poprzedzona dokładną analizą wszystkich
możliwych wariantów wykonania przedsięwzięcia i wybraniem spośród nich rozwiązania najbardziej
korzystnego dla środowiska, a także określeniem działań minimalizujących negatywny wpływ
przedsięwzięcia na środowisko.
Prowadzenie działalności gospodarczej w strefie Natura 2000 jest możliwe. Konieczne jest
jedynie przestrzeganie norm prawnych, regulujących działania na tym terenie. Inwestor musi wziąć
pod uwagę ewentualne zwiększone koszty inwestycji, konieczność działań kompensacyjnych na
rzecz środowiska oraz możliwość ograniczenia czasowego prac ze względu na okresy ochronne.
Obostrzenia te nie stanowią bariery dla działalności gospodarczej. Nakładają jednak na inwestora
pewne obowiązki.
Przykładem kompensacji przyrodniczej jest rekultywacja terenów zdegradowanych przez
wydobycie kopalin i nieprawidłowe składowanie odpadów.
Propozycje rozwiązań proponowanych w projekcie POŚPK prowadzące do łagodzenia i
kompensacji przyrodniczej negatywnych wpływów na środowisko:
• Budowa, modernizacja dróg - Negatywne oddziaływanie tych inwestycji na
środowisko można ograniczyć do racjonalnego poziomu poprzez dobrze przemyślany
wybór lokalizacji, ponieważ skala wywoływanych przez nie przekształceń środowiska
zależeć będzie w znacznym stopniu od lokalnych uwarunkowań. W czasie realizacji
inwestycji prawidłowe zabezpieczenie techniczne sprzętu i placu budowy, w tym
zwłaszcza w miejscach styku z ekosystemami szczególnie wrażliwymi na zmiany
warunków siedliskowych; - stosowanie odpowiednich technologii, materiałów i
rozwiązań konstrukcyjnych; - dostosowanie terminów prac do terminów rozrodu
zwierząt, - maskowanie elementów dysharmonijnych dla krajobrazu. Należy
uwzględnić również takie aspekty jak: stworzenie możliwości użytkowania dróg przez
transport publiczny (autobusy PKS), zwiększenie uwagi na wzrost płynności i
bezpieczeństwa ruchu, stworzenie możliwości bezpiecznego poruszania się obok
dróg przez rowerzystów i pieszych, stworzenie alternatywnego wyboru środków
transportu zarówno pasażerskich jak i towarowych, stosowanie zakrzewień wzdłuż
dróg, szczególnie w kontakcie z obszarami rolniczymi i osadniczymi.
• Budowa przyłączy kanalizacyjnych, gazowych – negatywne oddziaływanie na
środowisko występuje na etapie budowy, do ogólnych działań ograniczających
oddziaływanie na środowisko: w czasie realizacji inwestycji prawidłowe
zabezpieczenie techniczne sprzętu i placu budowy, w tym zwłaszcza w miejscach
styku z ekosystemami szczególnie wrażliwymi na zmiany warunków siedliskowych;
23
•
•
Przy realizacji koncepcji budowy zbiorników małej retencji należy tak planować zakres
prac budowlanych, aby w możliwie najwyższym stopniu zapewnić ochronę gleb,
siedlisk, naturalnego ukształtowania terenu i stosunków wodnych. W celu
zmniejszenia negatywnego wpływu budowli hydrotechnicznych na ciągłość cieków
należy zaprojektować przepławki dla ryb. Dla eliminacji ujemnych dla środowiska
skutków piętrzenia wody w zbiorniku retencyjnym, należy na etapie opracowywania
koncepcji jego budowy, przewidzieć wykonanie systemów regulujących stosunki
wodne na obszarach przyległych. Aby zapobiec eutrofizacji zbiornika należy w
obrębie zlewni zbiornika zapewnić budowę kanalizacji i oczyszczalni ścieków oraz
tworzyć strefy buforowe co ograniczy spływ substancji biogennych z pól. Realizacja
infrastruktury transportu drogowego nie może zagrażać trwałości układów
przyrodniczych i ciągłości funkcjonowania środowiska przyrodniczego.
Składowanie odpadów komunalnych i utylizacja odpadów na składowiskach o
znaczeniu ponadlokalnym. Sprzyjanie ograniczaniu materiałochłonności produkcji i
konsumpcji; wprowadzanie opłat produktowych i opakowaniowych, systemów zwrotu i
powtórnego użytkowania opakowań; finansowe instrumenty zniechęcające do
stosowania opakowań i toreb jednorazowych; prace innowacyjne przedłużające
użytkową część życia produktów; stosowanie wkładu materiałowego do produktów w
maksymalnym stopniu podlegającego odzyskowi i powtórnemu użyciu; wprowadzanie
energooszczędnych rozwiązań do produkcji i gospodarki komunalnej; wielokrotne
użycie jak największej ilości materiałów; składowanie tylko odpadów całkowicie
nieprzetwarzalnych; likwidacja składowisk nielegalnych i nieodpowiadających przepisom o ochronie środowiska i odpadach; harmonijne wkomponowywanie składowisk
odpadów w krajobraz, zagospodarowywanie zielenią składowisk i stref ich
ograniczonego użytkowania; wskazanie konkretnych rejonów lokalizacji składowisk i
stref przez nie obsługiwanych (np. zespołów gmin).
7.
Analiza rozwiązań alternatywnych do rozwiązań zaproponowanych w projekcie POŚPK
Większość proponowanych do realizacji przedsięwzięć w ramach POŚPK ma pozytywny
wpływ na środowisko i proponowanie rozwiązań alternatywnych nie ma uzasadnienia. Ponadto
dokument jest na wysokim stopniu ogólności i w związku z tym brak jest możliwości precyzyjnego
określenia działań alternatywnych dla wskazanych działań.
Skutki środowiskowe podejmowanych działań silnie zależą od lokalnej chłonności środowiska
lub od występowania w rejonie realizacji przedsięwzięcia tzw. obszarów wrażliwych dlatego przy
budowie nowych dróg, oczyszczalni ścieków, stacji uzdatniania wody, urządzeń wykorzystujących
odnawialne źródła energii, zbiorników retencyjnych należy rozważać warianty alternatywne tak aby
wybrać ten, który w najmniejszym stopniu będzie negatywnie oddziaływać na środowisko. Jako
warianty alternatywne przedsięwzięcia można rozważać: warianty lokalizacji, warianty konstrukcyjne
i technologiczne, warianty organizacyjne czy wariant niezrealizowania inwestycji tzw. wariant „0”.
Wariant „0” nie oznacza, że nic się nie zmieni, ponieważ brak realizacji inwestycji może także
powodować konsekwencje środowiskowe.
8.
Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji projektu POŚPK
Wszystkie działania zaproponowane do realizacji w ramach Programu Ochrony Środowiska
dla Powiatu Konińskiego mają z założenia na celu poprawę stanu środowiska na terenie powiatu i
tym samym pozytywnie wpływać będą na zdrowie człowieka.
W związku z rozwojem gospodarczym powiatu, wzrostem poziomu konsumpcji, zwiększającą
się presją na obszary cenne przyrodniczo i niezurbanizowane, zwiększeniem zapotrzebowania na
surowce brak realizacji zapisów Programu prowadzić będzie do znaczącego pogorszenia wszystkich
elementów środowiska.
W przypadku braku realizacji zapisów Programu istnieje zagrożenie zmiany stanu środowiska:
• utrata różnorodności ekologicznej i cennych przyrodniczo terenów,
• degradacja walorów krajobrazu,
• postępująca degradacja gleb i utrata ich dla rolnictwa,
• zwiększone zagrożenie suszą glebową,
• zwiększenie zanieczyszczenia chemicznego gleb użytkowanych rolniczo,
• pogorszenie jakości wód powierzchniowych i podziemnych w związku ze
zwiększonym wytwarzaniem ścieków,
24
•
•
•
•
zmniejszanie się zasobów wodnych,
zagrożenie powodziowe,
pogorszenie jakości powietrza szczególnie w miastach,
zwiększającą się liczba mieszkańców narażonych na ponadnormatywne natężenie
hałasu,
• zwiększającą się liczba mieszkańców narażonych na promieniowane
elektromagnetyczne,
• wzrost zużycia surowców, wody i nadmierna eksploatacja kopalin,
• pogorszenie jakości życia mieszkańców,
W przypadku gdy POŚ nie zostanie wdrożony negatywne trendy będą się pogłębiać, a
zanieczyszczenie środowiska wzrastać. Realizacja Programu jest więc konieczna.
9.
Metody analizy realizacji postanowień projektu POŚPK
Zgodnie z ustawą prawo ochrony środowiska ocena realizacji Programu dokonywana będzie
co dwa lata w postaci sporządzanych raportów. Dla prawidłowej oceny realizacji Programu należy
przyjąć uporządkowany system mierników jego efektywności. Mierniki te podzielić można na trzy
zasadnicze grupy:
• mierniki ekonomiczne,
• ekologiczne,
• społeczne (świadomości społecznej).
Mierniki ekonomiczne związane są z procesem finansowania inwestycji ochrony środowiska
przy założeniu, że punktem odniesienia są określone efekty ekologiczne. Należą do nich łączny i
jednostkowy koszt uzyskania efektu ekologicznego oraz koszty uzyskania efektu
w okresie eksploatacji, a także trwałość efektu w określonym czasie.
W grupie mierników ekologicznych znajdą się mierniki określające stan środowiska, stopień
zmian w nim zachodzących oraz mierniki określające skutki zdrowotne dla populacji.
• jakość wód powierzchniowych i podziemnych,
• długość sieci kanalizacyjnej,
• ilość odpadów komunalnych na 1 mieszkańca na rok,
• powierzchnia terenów objętych ochroną prawną,
• poziom stężeń zanieczyszczeń w powietrzu atmosferycznym,
• poziom hałasu w środowisku,
• nakłady inwestycyjne na ochronę środowiska.
Mierniki społeczne to:
• udział społeczeństwa w działaniach związanych z ochroną środowiska,
• stopień uspołecznienia procesów decyzyjnych (ilość i rodzaje interwencji społecznej),
• ilość i zróżnicowanie sposobów informacji i edukacji środowiskowej (akcje, kampanie,
udział mediów lokalnych, zaangażowanie różnych grup/społeczności),
• ilość działań prawnych (procesów) odszkodowawczych związanych ze zniszczeniami
środowiska.
Decyzja o przyjęciu liczby i rodzajach wskaźników jest decyzją ustalającą określony system
oceny przyjętej polityki ochrony środowiska w powiecie. Oprócz ich doboru konieczne jest ustalenie
sposobu ich agregacji, a następnie interpretacji.
10. Wnioski końcowe
Prognoza oddziaływania na środowisko wykonana dla Aktualizacji Programu Ochrony
Środowiska dla Powiatu Konińskiego na lata 2008-2012 nie wskazała na występowanie znaczących
zagrożeń dla środowiska w wydzielonych kategoriach interwencji. Stwierdza się, iż przyjęcie do
realizacji na etapie planowania konkretnych przedsięwzięć rozwiązań, zapobiegających i
ograniczających oddziaływanie na środowisko, wyeliminuje, bądź ograniczy ewentualne konflikty
środowiskowe.
W rozdziale 4 szczegółowo określono interakcje między poszczególnymi elementami środowiska a planowanymi działaniami POŚPK. Natomiast w rozdziale 6. opisano, na czym polegać
powinno zapobieganie, ograniczanie lub kompensacja przyrodnicza oddziaływań KPOŚK.
25
Program ze swej natury jest dokumentem ogólnym, planistycznym nie stanowi prawa
miejscowego, a część jego zapisów ma charakter indykatywny, powyższe uwagi są wytyczną nie
tylko dla POŚKP, ale także dla opracowań niższego rzędu dla programów gminnych. W związku z
tym rekomenduje się, by w programie sformułować ogólne zasady realizacji poszczególnych
działań, zgodne w wymogami środowiskowymi, w dokumentach szczegółowych, wymagania
środowiskowe dla poszczególnych rodzajów projektów, dla systemów ich oceny i wyboru, dla
monitorowania i zarządzania środowiskowymi efektami realizacji programu.
Analiza macierzy wpływu realizacji zadań POŚPK pozwoliła wskazać na zasadniczą grupę
działań o potencjalnym znaczącym oddziaływaniu na środowisko. Pozytywne oddziaływania POŚPK
na środowisko zdecydowanie przeważają nad negatywnymi. Potencjalne negatywne
krótkoterminowe oddziaływania na zasoby środowiska mogą być związane z fazą realizacji
inwestycji:
• Budowa przyłączy kanalizacyjnych,
• Rozwój sieci gazowej na terenie powiatu,
• Usuwanie azbestu z obiektów i instalacji budowlanych,
• Przebudowa dróg powiatowych,
• Wyznaczenie i utrzymanie w dobrym stanie technicznym tras transportu substancji
niebezpiecznych,
• Modernizacja istniejących sieci elektroenergetycznych stacji transformatorowych
Jako ewentualne długoterminowe oddziaływania zidentyfikowano m.in.:
• Wycinka drzew z pobocza drogi w celu poprawy bezpieczeństwa ruchu (przerwanie
ciągów ekologicznych)
• Tworzenie systemów ochrony przeciwpowodziowej (nieodwracalne zmiany w
krajobrazie, zmiany reżimu wodnego i stosunków wodnych, przerwanie szlaków
migracji),
• Korzystanie ze źródeł energii odnawialnej (energia wiatrowa - zmiany w krajobrazie,
energia wodna - przerwanie ciągów biocenotycznych, przerwanie szlaków migracji)
• Budowa i przebudowa dróg powiatowych (pogorszenie jakości powietrza, przerwanie
szlaków migracji, zmiany w krajobrazie, likwidacja cennych biotopów)
(zmiany w krajobrazie, wycinka lasów i zadrzewień spowoduje przerwanie ciągów
migracji organizmów,
• Przerzut wód kopalnianych w celu zasilania jezior Budzisławskiego i Wilczyńskiego,
Przeciwwagą do przedsięwzięć stricte budowlanych są działania związane z wydawaniem
decyzji środowiskowych, pozwoleń na budowę itp. Na etapie administracyjnym powinna zostać
opracowana niezbędna dokumentacja stwierdzająca słuszność planowanej inwestycji i potencjalne
oddziaływanie jej na środowisko.
Dla większości przedsięwzięć przewidywanych do realizacji w Programie bezpośrednie
oddziaływanie na środowisko będzie lokalne i krótkotrwałe. Oddziaływania te mogą być także
znacznie ograniczone poprzez wybór odpowiedniej lokalizacji, właściwą realizację oraz użytkowanie
inwestycji. W przypadku realizacji zaplanowanych inwestycji na trenach cennych przyrodniczo,
należy szczegółowo rozważyć wszystkie oddziaływania.
Realizacja żadnego z proponowanych priorytetów nie pociągnie za sobą transgranicznego
oddziaływania. Szczegółowa analiza oddziaływań na środowisko poszczególnych inwestycji możliwa
będzie na etapie wydawania decyzji środowiskowej.
Zaniechanie realizacji zaplanowanych zadań prowadzić będzie do pogorszenia stanu
środowiska i pogorszenia jakości życia mieszkańców.
Przeprowadzona analiza i ocena wszystkich działań POŚPK pozwala na stwierdzenie, że
generalnie ich realizacja spowoduje poprawę jakości środowiska, zachowanie różnorodności
biologicznej oraz dziedzictwa przyrodniczo-kulturowego, a także wpłynie na ograniczanie zużywania
zasobów środowiskowych.
11. Streszczenie w języku niespecjalistycznym
Prawo ochrony środowiska (Dz.U.2008.25.150) nakłada na organy administracji
opracowujące projekty polityk, strategii, planów lub programów obowiązek przeprowadzenia
postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko skutków realizacji tych dokumentów.
26
Związane jest to z przeniesieniem do prawodawstwa polskiego postanowień Dyrektywy 2001/42/WE
z 27 czerwca 2001 roku w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko.
POŚPK również kieruje się powyżej założonym celem. W Programie dla Powiatu oprócz celu
głównego wskazano trzy obszary działań:
• Ochrona dziedzictwa przyrodniczego
• Zrównoważone wykorzystania materiałów, wody i energii.
• Środowisko i zdrowie. Dalsza poprawa jakości środowiska i bezpieczeństwa
ekologicznego
Przyjęto średniookresowe cele pośrednie dotyczące poszczególnych komponentów
środowiska. Do każdego z celów przyporządkowane zostały kierunki działań zmierzające do
osiągnięcia postawionych celów. Dla osiągnięcia wyznaczonych celów wskazano działania oraz
zadania prowadzące do ich realizacji. Wszystkie zaproponowane kierunki działań zgodne są z
opracowaniem wyższego szczebla z Programem ochrony środowiska dla województwa
wielkopolskiego.
Ocena stanu środowiska na terenie powiatu konińskiego pozwoliła wskazać następujące
problemy ochrony środowiska:
• niski stopień zalesienia powiatu
• duże obszary zdegradowane prowadzoną eksploatacją węgla brunatnego
• stałe obniżanie zwierciadła wody jezior Budzisławskiego, Wilczyńskiego,
Suszewskiego i Kownackiego
• zanieczyszczenie wód powierzchniowych
• duża antroporesja na tereny cenne przyrodniczo,
• zbyt niski stopień skanalizowania powiatu,
• duża emisja niska z gospodarstw domowych
• zły stan techniczny dróg powiatowych
• przekroczone normy natężenia hałasu na terenach zurbanizowanych i wzdłuż dróg
Wskazane problemy środowiskowe na terenie województwa znajdują rozwiązanie w ramach
zaproponowanych w projekcie POŚPK zadań do realizacji. W Prognozie przeanalizowano możliwy
wpływ wskazanych do realizacji w POŚPK zadań na następujące elementy: przyroda i krajobraz,
powierzchnia ziemi i gleba, wody, powietrze i klimat, dziedzictwo kulturowe, zdrowie ludzi.
Określono czy oddziaływanie to może mieć kierunek negatywny, pozytywny czy obojętny na
poszczególne elementy.
Przy tak przeprowadzonej ocenie możliwe było generalne określenie potencjalnych
niekorzystnych skutków środowiskowych związanych z realizacją poszczególnych zadań. Ponadto
oceny tej dokonano przede wszystkim pod kątem oddziaływania na środowisko w fazie eksploatacji,
zakładając, że uciążliwości występujące w fazie budowy z reguły mają charakter przejściowy.
Analiza wpływu realizacji zadań POŚPK pozwoliła wskazać na zasadniczą grupę działań o
potencjalnym znaczącym oddziaływaniu na środowisko. Pozytywne oddziaływania POŚPK na
środowisko zdecydowanie przeważają nad negatywnymi. Potencjalne negatywne krótkoterminowe
oddziaływania na zasoby środowiska mogą być związane z fazą realizacji inwestycji:
• Budowa przyłączy kanalizacyjnych do obiektów
• Rozwój sieci gazowej na terenie powiatu,
• Usuwanie azbestu z obiektów i instalacji budowlanych,
• Przebudowa dróg powiatowych,
• Wyznaczenie i utrzymanie w dobrym stanie technicznym tras transportu substancji
niebezpiecznych,
Jako ewentualne długoterminowe oddziaływania zidentyfikowano m.in.:
• Przerzut wód kopalnianych w celu zasilania wód jezior Budzisławskiego i
Wilczyńskiego,
• Wycinka drzew z pobocza drogi w celu poprawy bezpieczeństwa ruchu (przerwanie
ciągów ekologicznych),
• Tworzenie systemów ochrony przeciwpowodziowej (nieodwracalne zmiany w
krajobrazie, zmiany reżimu wodnego i stosunków wodnych, przerwanie szlaków
migracji),
• Korzystanie ze źródeł energii odnawialnej (energia wiatrowa - zmiany w krajobrazie,
energia wodna - przerwanie ciągów biocenotycznych, przerwanie szlaków migracji)
27
•
Budowa i przebudowa dróg powiatowych (pogorszenie jakości powietrza, przerwanie
szlaków migracji, zmiany w krajobrazie, likwidacja cennych biotopów),
(zmiany w krajobrazie, wycinka lasów i zadrzewień spowoduje przerwanie ciągów
migracji organizmów).
Realizacja żadnego z proponowanych działań nie pociągnie za sobą transgranicznego
oddziaływania na środowisko.
Większość proponowanych do realizacji przedsięwzięć w ramach POŚPK ma pozytywny
wpływ na środowisko i proponowanie rozwiązań alternatywnych nie ma uzasadnienia. W przypadku
inwestycji, których oddziaływanie na środowisko może być negatywne należy rozważać warianty
alternatywne tak aby wybrać ten, który w najmniejszym stopniu będzie niekorzystnie oddziaływać na
środowisko.
W przypadku, gdy POŚPK nie zostanie wdrożony prowadzić to będzie do pogłębiania się
problemów w zakresie ochrony środowiska, co negatywnie wpływać będzie na zdrowie
mieszkańców.
Przeprowadzona analiza i ocena wszystkich założonych kierunków działań w POŚPK
pozwala na stwierdzenie, że generalnie ich realizacja spowoduje poprawę jakości środowiska,
zachowanie różnorodności biologicznej oraz dziedzictwa przyrodniczo-kulturowego, a także wpłynie
na ograniczanie zużywania zasobów środowiskowych.
28

prognoza oddziaływania na środowisko aktualizacji

Transkrypt

Podobne dokumenty

Wiadomości Turystyczne

151 Zbiornik Turek - Konin - Koło Legenda

Biuletyn Informacyjny Powiatu Konińskiego, nr 5

VII Wielkie Ruszenie Gmin Powiatu Konińskiego w

Kurier Powiatowy - czerwiec 2011, nr (2) 92