Ranking najbardziej dynamicznie rozwijających się gospodarek na

Ranking najbardziej dynamicznie rozwijających się gospodarek na

Ranking najbardziej dynamicznie
rozwijających się gospodarek na świecie
2012
Marek Łangalis
Październik 2012
Wstęp.......................................................................................................................................... 3
1. Dobór wskaźników................................................................................................................. 4
2. Wyniki w poszczególnych kategoriach .................................................................................. 6
2.1 Zmiana PKB ......................................................................................................................... 6
3.
2.3 Bezrobocie .................................................................................................................... 8
2.4 Inflacja .......................................................................................................................... 9
2.5 Deficyt / nadwyżka budżetowa .................................................................................. 10
2.6 Wartość eksportu ........................................................................................................ 11
2.7 Wartość importu ......................................................................................................... 12
2.8 Napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych ...................................................... 13
Ranking 2012 ................................................................................................................... 14
3.1 Pozycja Polski w latach 2009-2012 ....................................................................... 15
4. Źródła ................................................................................................................................... 16
2
Wstęp
W 2011 roku, z którego zostały pobrane wszystkie dane do obecnej edycji rankingu,
wiele państw zanotowało dużo lepsze wyniki niż rok wcześniej. Wbrew pozorom gospodarka
miała się dobrze, a obraz medialny wywołany głównie sytuacją w jednym peryferyjnym kraju
(Grecja) zaciemniał dość pozytywną całość. W poprzedniej edycji 44 spośród 50 zanotowało
wzrost gospodarczy, w obecnej o 3 więcej. Tylko Grecja (po raz kolejny) oraz Japonia i
Portugalia miały spadek PKB. W stosunku do 2010 r. większość wskaźników uległa znacznej
poprawie. PKB na osobę zwiększyło z 24 881 USD do poziomu 26 135. Średnie bezrobocie
spadło z 8,8% do 8,4% (w Polsce niestety wzrosło). Więcej osób pracujących o wyższych
dochodach wpłynęło na polepszenie się sytuacji budżetów państw. Średni deficyt sfery
publicznej spadł aż z 4,6% do 2,8%. Jest to rewelacyjny wynik, notowany wcześniej przed
wybuchem kryzysu gospodarczego w 2008 roku. To mogłoby oznaczać, że świat odbudowuje
się po recesji. Tym bardziej, że jeden z podstawowych wskaźników koniunktury (czyli
handel zagraniczny) wzrósł łącznie o ok. 4,5 biliona dolarów.
Również zwiększyły się
bezpośrednie inwestycje zagraniczne, rok wcześniej było to średnio 11,5 miliarda dolarów na
państwo, w 2011 z kolei 13,3 miliarda dolarów. Jedyny wskaźnik, który był gorszy od
poprzedniego roku to inflacja – przyspieszyła o 0,2 punktu procentowego.
Niestety dla Polski, nie można jej już nazywać zieloną wyspą na tle czerwonej Europy.
Już 5 państw zanotowało szybszy wzrost gospodarczy od nas, a wynik Turcji (+8,5%) oraz
Estonii (+7,6%) musi robić wrażenie. W Europie właściwie tylko Grecja i Portugalia były
czerwonymi latarniami, reszta jakoś sobie radziła.
Szybszy wzrost gospodarczy (dla niektórych państw trochę zaskakujący) pozwolił na
poprawienie pozostałych wskaźników, ze szczególnym uwzględnieniem stabilizacji budżetów
państwowych. Niektóre kraje zanotowały nawet spektakularne nadwyżki (np. Węgry z
nadwyżką na poziomie 4,2% w stosunku do Produktu Krajowego Brutto – jest to jednak
działanie raczej jednorazowe wynikające z włączenia funduszy emerytalnych do budżetu
państwa).
Ranking najbardziej dynamicznie rozwijających się gospodarek na świecie 2012
przygotowany przez Instytut Globalizacji obejmuje swoim zakresem 50 państw, w tym
również Polskę, mających największy wpływ na gospodarcze wydarzenia na świecie. Tym, co
go odróżnia od innych tego typu rankingów to całkowite oparcie się o obiektywne i mierzalne
wskaźniki gospodarcze.
3
1. Dobór wskaźników
Ranking najbardziej dynamicznie rozwijających się gospodarek na świecie 2011 został
oparty na 8 podstawowych, obiektywnie mierzalnych, wskaźnikach mających wpływ na życie
gospodarze w danym kraju:
- roczna zmiana Produktu Krajowego Brutto,
- wielkość Produktu Krajowego Brutto na osobę,
- wielkość bezrobocia na koniec danego roku,
- całoroczną inflację,
- zrównoważenie dochodów i wydatków centralnego budżetu krajowego w danym roku,
- całoroczną wartość eksportu towarów,
- całoroczną wartość importu towarów,
- napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych.
Żadnemu z tych 8 wskaźników nie przypisano większej wagi kosztem pozostałych.
Dobór wskaźników, o czym świadczą wyniki, nie premiuje ani dużych ani małych państw.
Wszystkie 8 wskaźników ma istotny wpływ na kondycję gospodarczą poszczególnych
państw.
Zmiana
PKB
odpowiada
za
przyrost
lub
spadek
wartości
dodanej
w całej gospodarce. Wielkość PKB na osobę oddaje zamożność społeczeństwa danego kraju.
Dzięki mierzeniu PKB na osobę według parytetu siły nabywczej (Purchaising-Power Parity)
wyniki w poszczególnych państwach można ze sobą porównywać. Kolejny wskaźnik –
bezrobocie – oddaje wykorzystanie potencjału ludzkiego do powiększania swojego dochodu.
Za dużym bezrobociem, oprócz pojawienia się luki PKB, kryje się również wiele problemów
społecznych, które mogą znaleźć swoje ujście w następnych latach. Uwzględnienie inflacji
konsumenckiej (Consumer Price Index) pokazuje stabilność waluty oraz przewidywalność
prowadzenia działalności zarobkowej w danym państwie (stałe ceny). Z kolei równowaga
budżetowa pozwala na ocenę dalekowzrocznej polityki fiskalnej władz centralnych.
Nierównowaga budżetowa w dłuższym okresie może prowadzić do trudności z dostępem do
kredytu dla przedsiębiorców i osób fizycznych (tzw. efekt wypierania), nałożenia wyższych
podatków na obywateli (celem spłacenia długów publicznych), nieefektywnej alokacji
inwestycji państwowych oraz problemów demograficznych (nadmierny fiskalizm młodego
pokolenia). Kolejną kategorią jest eksport dóbr, która pokazuje jak wielką popularnością
cieszą się na świecie produkty z danego państwa. Z kolei import dóbr oddaje w pewnym
4
stopniu otwartość gospodarczą na świat oraz zamożność społeczeństwa. Ostatnia kategoria –
napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych, jest obrazem atrakcyjności inwestycyjnej
kraju dla zagranicznych inwestorów.
Ocenianie z osobna każdego ze wskaźników może wypaczyć obraz kraju. Niektóre
państwa wyspecjalizowały się w osiągnięciu dobrego wyniku w kilku kategoriach. Jednak
obiektywna ocena wszystkich 8 razem wziętych wskaźników pozwala dostrzec, które państwa
na świecie posiadają obecnie oraz w najbliższej przyszłości największy potencjał rozwoju
gospodarczego.
Okres przeprowadzonego badania (początek października 2012) powoduje, że w
późniejszym czasie może następować korekta niektórych danych statystycznych (urzędy
statystyczne potrafią nawet robić korekty do danych publikowanych 3 lata wstecz), dlatego
też nie należy tych danych traktować jako raz danych, tylko należy je porównywać z aktualnie
publikowanymi danymi.
5
2. Wyniki w poszczególnych kategoriach
Miejsce w
rankingu
2.1 Zmiana PKB
Zmiana
PKB
Państwo
1 Chiny
9,2%
2 Argentyna
8,9%
3 Turcja
8,5%
przyjętych do rankingu wyniosła + 3,0%, co jest nieznacznym
4 Estonia
7,6%
5 Indie
6,8%
spadkiem w stosunku do zeszłego roku (+3,6%). Podobnie jak w
6 Indonezja
6,5%
7 Chile
5,9%
8 Litwa
5,9%
Średnia zmiana Produktu Krajowego Brutto w państwach
zeszłym roku liderem są Chiny (wzrost na poziomie 9,0%),
zaskakująca może być druga pozycja Argentyny (+8,9%) oraz
trzecia Turcji (+8,5%). Turcy pokazują, że nie trzeba być w Unii
9 Łotwa
5,5%
10 Ukraina
5,2%
11 Hongkong
5,0%
Europejskiej, żeby szybko się rozwijać. Znów na ścieżkę
12 Singapur
4,9%
13 Polska
4,3%
szybkiego rozwoju powróciły kraje nadbałtyckie (Estonia +7,6%;
14 Rosja
4,3%
15 Wenezuela
4,2%
Litwa +5,9%; Łotwa + 5,5%) – należy mieć nadzieję, że jest to
16 Tajwan
4,0%
Polska zajęła
17 Szwecja
4,0%
18 Meksyk
3,9%
solidne 13 miejsce (w zeszłym roku 21) ze stabilnym wzrostem na
19 Filipiny
3,9%
poziomie 4,3%. Niestety w następnym roku prawdopodobnie nie
20 Korea Południowa
3,6%
21 Słowacja
3,3%
uda się powtórzyć tak dobrego wyniku. Również dość solidnie
22 RPA
3,1%
23 Niemcy
3,1%
wypadły bogate państwa europejskie po reformach: Szwedzi ze
24 Pakistan
3,0%
25 Finlandia
2,7%
26 Brazylia
2,7%
nawet bogate państwa, gdy przyjmą odpowiednią strategię
27 Austria
2,7%
28 Rumunia
2,5%
(zrównoważony budżet, obniżka podatków) mogą liczyć na sukces.
29 Kanada
2,4%
30 Australia
2,1%
31 Iran
2,0%
Grecja, której gospodarka znów skurczyła się, tym razem aż o
32 Szwajcaria
1,9%
33 Stany Zjednoczone
1,8%
6,9% (rok wcześniej było to 4,5%). Wydaje się, że dalsza próba
34 Belgia
1,8%
35 Węgry
1,7%
podtrzymywania
36 Francja
1,7%
pozwolić zbankrutować i zacząć od nowa) nie przynosi
37 Bułgaria
1,7%
38 Czechy
1,7%
zamierzonych skutków, powodując straty zarówno dla nowych
39 Norwegia
1,5%
40 Irlandia
1,4%
41 Nowa Zelandia
1,3%
42 Holandia
1,1%
43 Dania
0,8%
44 Wielka Brytania
0,8%
45 Włochy
0,4%
46 Hiszpania
0,4%
długotrwały trend, a nie jednorazowe odbicie.
wzrostem na poziomie 4% oraz Niemcy z 3,1%. To pokazuje, że
Podobnie jak w zeszłym roku, na ostatnim miejscu znalazła się
greckiego
trupa
na
wierzycieli Grecji jak i samych Greków.
powierzchni
(zamiast
47 Tajlandia
0,1%
48 Japonia
-0,8%
49 Portugalia
-1,7%
50 Grecja
-6,9%
Średnia
3,0%
6
2.2 PKB na osobę
Miejsce w
rankingu
Państwo
PKB na osobę
(PPP) USD
1 Singapur
59 710
2 Norwegia
3 Hongkong
53 396
49 417
4 Stany Zjednoczone
48 328
5 Szwajcaria
44 452
6 Holandia
42 023
7 Austria
41 556
8 Australia
40 847
9 Irlandia
40 838
10 Szwecja
40 705
11 Kanada
40 519
12 Niemcy
38 077
też podobnie jak w zeszłym roku, znalazły się cztery te
13 Belgia
37 780
14 Tajwan
37 716
same państwa azjatyckie, których obywatele należą do
15 Dania
37 048
16 Wielka Brytania
36 522
najbiedniejszych (Indonezja, Filipiny, Indie, Pakistan).
17 Finlandia
35 981
Polska z 20 184 USD na mieszkańca znalazła się na 29,
18 Francja
35 068
19 Japonia
34 748
o jednym niżej niż w zeszłym roku (wyprzedziła nas
20 Korea Południowa
31 220
21 Hiszpania
30 478
22 Włochy
30 464
państw europejskich najlepszym wynikiem mogą
23 Nowa Zelandia
28 012
24 Czechy
27 063
pochwalić się kraje nie będące członkami Unii
25 Grecja
26 258
26 Portugalia
23 363
27 Słowacja
23 304
Społeczeństwa tych dwóch państw konsekwentnie
28 Estonia
20 379
29 Polska
20 184
odrzucają możliwość wstąpienia do Unii Europejskiej,
30 Węgry
19 591
nie
pracy
31 Litwa
19 125
32 Argentyna
17 659
z brukselskimi urzędnikami. Gdyby Polsce udało się
33 Chile
17 361
34 Łotwa
16 818
utrzymać dynamikę wzrostu przez jeszcze około 3 lat
35 Rosja
16 736
(a będzie to niezwykle trudne), to mogłaby przegonić
36 Meksyk
14 653
37 Turcja
14 393
najbiedniejsze państwa tzw. starej Unii Europejskiej, a
38 Bułgaria
13 789
39 Iran
13 184
40 Wenezuela
12 566
41 Rumunia
12 493
42 Brazylia
11 769
43 RPA
10 970
Produkt Krajowy Brutto na osobę mierzony
parytetem siły nabywczej zwiększył się w stosunku do
średniej z poprzedniego rankingu aż o 1254 USD.
Czołówkę,
jak
zawsze,
stanowią
praktycznie
najbogatsze państwa świata z Singapurem, Norwegią i
Hongkongiem na czele, który wyprzedził w stosunku
do zeszłego roku Stany Zjednoczone. Na samym dole,
Estonia), pomimo wzrostu o 1248 USD.
Europejskiej,
chcąc
a
więc
dzielić
się
więc Portugalię i Grecję.
Norwegia
owocami
i
Spośród
Szwajcaria.
swojej
44 Tajlandia
9 398
45 Chiny
8 386
46 Ukraina
7 222
47 Indonezja
4 666
48 Filipiny
4 080
49 Indie
50 Pakistan
3 663
2 786
Średnia
26 135
7
2.3 Bezrobocie
Miejsce w
rankingu
Pomimo
wolniejszego
wzrostu
PKB
w
Państwo
Bezrobocie
1 Tajlandia
0,7%
2 Singapur
2,0%
3 Szwajcaria
2,8%
dynamicznie (z 8,8% do 8,4%). Problem braku
4 Norwegia
3,3%
5 Hongkong
3,4%
możliwości podjęcia pracy jest widoczny głównie w
6 Korea Południowa
3,4%
7 Chiny
4,1%
8 Austria
4,2%
9 Tajwan
4,4%
10 Holandia
4,4%
11 Japonia
4,6%
spośród dziesięciu z największym bezrobociem to
12 Australia
5,1%
13 Meksyk
5,2%
członkowie Unii Europejskiej (Hiszpania, Grecja,
14 Pakistan
6,0%
15 Brazylia
6,0%
Łotwa, Litwa, Irlandia, Słowacja, Portugalia i Estonia).
16 Niemcy
6,0%
Z kolei wśród dziesięciu państw o najniższym
17 Dania
6,1%
18 Rosja
6,5%
bezrobociu pochodzących z Unii Europejskiej są tylko
19 Nowa Zelandia
6,5%
20 Indonezja
6,6%
21 Czechy
6,7%
trzeci rok z rzędu Tajlandia. Biorąc pod uwagę
22 Filipiny
7,0%
23 Chile
7,1%
stosunkowo mały PKB na mieszkańca (ok. 9,4 tys
24 Argentyna
7,2%
25 Belgia
7,2%
26 Rumunia
7,4%
wydajnością pracy. Jednak na drugim, trzecim i
27 Kanada
7,5%
28 Szwecja
7,5%
czwartym miejscu o najniższym bezrobociu znajdują
29 Finlandia
7,8%
30 Ukraina
7,9%
31 Wielka Brytania
8,0%
mieszkańca), czyli Singapur, Szwajcaria i Norwegia,
32 Wenezuela
8,1%
33 Włochy
8,4%
co tylko potwierdza hipotezę, że bogactwo bierze się z
34 Stany Zjednoczone
9,0%
stosunku do zeszłego roku, bezrobocie spadło dość
państwach
europejskich,
gdzie
wysokie
koszty
pozapłacowe utrudniają wielu grupom (szczególnie
młodzieży) wejście na rynek pracy. Aż 8 państw
dwa (Austria i Holandia). Najniższe bezrobocie notuje
USD) kraj ten charakteryzuje się jeszcze ciągle małą
się najbogatsze państwa na świecie (mierzone PKB na
35 Francja
9,6%
36 Polska
9,6%
spadek w rankingu w stosunku do zeszłego roku (z 34
37 Turcja
9,8%
na 36 pozycję), z ciągle wyższym bezrobociem od
39 Węgry
11,0%
40 Bułgaria
11,3%
41 Iran
12,3%
Stany Zjednoczone miały 5,8% bezrobocia, podczas
42 Estonia
12,5%
43 Portugalia
12,7%
gdy dzisiaj jest to 9,0%. Jest to chyba wystarczający
44 Słowacja
13,5%
45 Irlandia
14,4%
46 Litwa
15,4%
47 Łotwa
16,2%
48 Grecja
17,3%
49 Hiszpania
21,7%
50 RPA
23,9%
pracy, a nie np. z dotacji unijnych. Polska odnotowała
średniej. Należy odnotować, że jeszcze trzy lata temu
dowód na to, że reformy pobudzania tamtejszego
rynku pracy, pomimo wpompowania ogromnych
pieniędzy podatników, poniosły całkowite fiasko.
38 Indie
Średnia
9,8%
8,4%
8
2.4 Inflacja
Miejsce w
rankingu
Państwo
1 Japonia
Inflacja
CPI
-0,3%
2 Szwajcaria
0,2%
3 Irlandia
1,2%
4 Norwegia
1,3%
5 Tajwan
1,4%
6 Czechy
1,9%
tylko wzrost. Pomimo wielu prób kreacji dodatkowego
7 Francja
2,1%
8 Holandia
2,5%
kredytu, inflacja ciągle wydaje się być pod kontrolą. Spośród
9 Niemcy
2,5%
Inflacja konsumencka, wzrosła w stosunku do
zeszłego roku o 0,2 punktu procentowego. Tradycyjnie tylko
Japonia zanotowała spadek cen, pozostałe państwa widziały
10 Dania
2,8%
11 Kanada
2,9%
zanotowały wzrost cen powyżej 5%. W zeszłym roku
12 Włochy
2,9%
13 Szwecja
3,0%
prognozowaliśmy, że skutki ekspansji kredytowej i kreacji
14 Hiszpania
3,1%
pieniądza uwidocznią się dopiero w perspektywie 2-3 lat,
15 Stany Zjednoczone
3,1%
16 Finlandia
3,3%
należy zatem poczekać do przyszłego roku na to, czy ciągle
17 Grecja
3,3%
18 Chile
3,3%
udaje się w miarę trzymać ceny w ryzach. W Polsce niestety
19 Australia
3,4%
20 Bułgaria
3,4%
21 Meksyk
3,4%
22 Belgia
3,5%
23 Austria
3,6%
24 Portugalia
3,6%
Hongkong i Chiny – wszystkie te państwa miały stosunkowo
25 Tajlandia
3,8%
26 Węgry
3,9%
wysoką inflację. Czyżby wzrost gospodarczy w tych
27 Korea Południowa
4,0%
28 Nowa Zelandia
4,0%
29 Słowacja
4,1%
tak jest to może się okazać, że korekta przyjdzie dość
30 Litwa
4,1%
31 Łotwa
4,2%
szybko.
32 Polska
4,3%
33 Wielka Brytania
4,5%
34 Filipiny
4,7%
35 RPA
5,0%
36 Estonia
5,1%
37 Singapur
5,2%
38 Hongkong
5,3%
39 Indonezja
5,4%
40 Chiny
5,4%
41 Rumunia
5,8%
42 Turcja
6,5%
43 Brazylia
6,6%
44 Ukraina
8,0%
45 Rosja
8,4%
46 Indie
8,9%
państw
Unii
Europejskiej
tylko
Rumunia
i
Estonia
inflacja znacząco wzrosła, z 3,1% do 4,3%, co spowodowało
spadek w tej kategorii aż o 7 pozycji. Należy zwrócić uwagę,
na to co robią azjatyckie tygrysy, a więc Singapur,
państwach był stymulowany przez politykę pieniężną. Jeżeli
47 Argentyna
9,8%
48 Pakistan
13,7%
49 Iran
21,5%
50 Wenezuela
26,1%
Średnia
5,0%
9
2.5 Deficyt / nadwyżka budżetowa
Miejsce w
rankingu
Państwo
Deficyt/nadwyżka
budżetowa do
PKB
1 Norwegia
13,7%
2 Singapur
7,3%
3 Węgry
4,2%
4 Hongkong
4,1%
5 Korea Południowa
1,8%
6 Rosja
1,6%
zobowiązaniami społecznymi może doprowadzić do bardzo
7 Chile
1,4%
8 Estonia
1,0%
niekorzystnych zjawisk w przyszłości w postaci załamania
9 Szwajcaria
0,4%
Równowaga budżetowa ma istotne znaczenie dla
rozwoju
gospodarczego
nierównowaga
w
budżetowa
państwie.
połączona
Permanentna
z
rosnącymi
obecnych systemów emerytalnych. W 2011 roku wiele
10 Szwecja
0,1%
11 Iran
-0,2%
państw zanotowało w tej dziedzinie znaczną poprawę.
12 Turcja
-0,2%
13 Filipiny
-0,8%
Jeszcze w poprzedniej edycji tylko 7 państw potrafiło mniej
14 Finlandia
-0,8%
15 Indonezja
-0,8%
16 Niemcy
-0,8%
państw było już 10. A średni deficyt spadł z 4,6% do 2,8%
17 Chiny
-1,2%
18 Tajlandia
-1,6%
w stosunku do PKB. Również Polska w tej materii się
19 Dania
-1,9%
20 Bułgaria
-2,0%
21 Austria
-2,6%
za kraj z ogromnym deficytem. Biorąc pod uwagę dość
22 Brazylia
-2,6%
23 Ukraina
-2,7%
stabilny wzrost gospodarczy nasz deficyt jest zaskakująco
24 Argentyna
-3,0%
25 Czechy
-3,1%
26 Łotwa
-3,1%
napędzany jest kredytami rządowymi, które poprawiają
27 Meksyk
-3,4%
28 Tajwan
-3,6%
statystykę.
29 Włochy
-3,8%
państwowe w stosunku do wpływów znajdują się Irlandia
30 Belgia
-3,9%
31 Rumunia
-4,1%
oraz
32 Portugalia
-4,2%
33 Australia
-4,4%
34 Kanada
-4,4%
wzorców irlandzkich w tej tylko jednej materii. Tradycyjnie
35 RPA
-4,6%
36 Holandia
-4,7%
od lat na czele tego rankingu znajduje się Norwegia, która
37 Słowacja
-4,8%
38 Polska
-5,1%
39 Francja
-5,2%
które to wpływy przeznacza na przyszłe zobowiązania
40 Nowa Zelandia
-5,4%
41 Wenezuela
-5,4%
emerytalne.
42 Litwa
-5,6%
43 Pakistan
-6,4%
44 Wielka Brytania
-8,5%
45 Hiszpania
-8,9%
46 Indie
-9,0%
47 Grecja
-9,1%
wydać niż ściągnęło ze swoich obywateli. W tej takich
poprawiła (awans o 4 pozycje), ale ciągle możemy uchodzić
wysoki, co niestety składnia ku konkluzji, że wzrost
Stany
Na samym dnie, jeżeli chodzi o wydatki
Zjednoczone.
Ich
wydatki
rosną
w
zastraszającym tempie. Oby jednak w Polsce nie powielano
dysponuje gigantycznymi wpływami ze sprzedaży gazu i
48 Japonia
-9,8%
49 Stany Zjednoczone
-10,1%
50 Irlandia
Średnia
-12,8%
-2,8%
10
2.6 Wartość eksportu
W poprzednim roku udało się zauważyć wzrost
Miejsce w
rankingu
Państwo
Wartość
Eksportu
w mld
USD
obrotów handlowych. Jest o tyle pocieszające, że ten
1 Chiny
1 904,0
2 Stany Zjednoczone
1 497,0
wzrost zawsze poprzedza ogólne poprawienie koniunktury
3 Niemcy
1 408,0
4 Japonia
788,0
5 Francja
587,1
Po raz trzeci z rzędu największym eksporterem na świecie
6 Korea Południowa
556,5
7 Holandia
551,8
zostały Chiny, z wynikiem wyższym o 327 miliardy USD
8 Włochy
523,9
9 Rosja
520,9
gospodarczej. Czyżby zatem miał nadejść koniec kryzysu?
(w ciągu dwóch lat Chiny zwiększyły swój eksport o 701
10 Wielka Brytania
479,7
miliardów USD). Drugie miejsce udało się utrzymać
11 Kanada
462,4
12 Hongkong
427,9
Stanom Zjednoczonym, przed Niemcami. Niemcy, które
13 Singapur
414,8
14 Meksyk
349,7
15 Belgia
344,9
trzecim miejscu, pomimo zwiększenia eksportu o 150 mld
16 Szwajcaria
312,5
17 Tajwan
307,1
USD. Co cieszy Polska również zanotowała wzrost
18 Hiszpania
303,6
eksportu i to aż o ok. 38 mld USD, co pozwoliło jednak na
19 Indie
299,4
20 Australia
272,1
awans tylko o jedną pozycję w rankingu. Najsłabiej w
21 Brazylia
256,0
22 Tajlandia
221,6
konkurencji międzynarodowej radziły sobie małe państwa
23 Indonezja
201,5
bałtyckie (Łotwa i Estonia) oraz Pakistan, Bułgaria i
24 Polska
193,9
25 Szwecja
192,9
Grecja. Wysoki eksport dóbr nie jest domeną tylko dużych
26 Austria
173,6
27 Norwegia
162,4
państw, szesnastomilionowa Holandia jest na 7 miejscu,
28 Turcja
143,5
siedmiomilionowy Hongkong na 12, a czteroipółmilionowy
29 Czechy
138,5
30 Iran
131,8
Singapur na 13. Państwa te posiadają jedne z największych
31 Irlandia
118,7
32 Dania
111,7
33 RPA
104,5
34 Węgry
103,1
jeszcze trzy lata wcześniej były liderem rankingu dziś są na
portów morskich na świecie i są to również państwa z
jednym z największych PKB na osobę. Co ciekawe
35 Wenezuela
92,6
36 Słowacja
86,7
37 Argentyna
84,3
38 Chile
81,7
Singapur obsługuje Malezję, Hongkong Chiny, a Holandia
39 Finlandia
78,8
40 Ukraina
69,4
część Europy.
41 Rumunia
62,7
42 Portugalia
55,8
43 Filipiny
47,2
44 Nowa Zelandia
37,5
45 Litwa
28,7
46 Grecja
28,2
47 Bułgaria
28,1
48 Pakistan
25,4
49 Estonia
16,8
50 Łotwa
Średnia
12,0
308,0
pomimo dość niskiej produkcji w tych krajach udaje się
uzyskiwać rewelacyjne wyniki z handlu zagranicznego.
11
2.7 Wartość importu
Miejsce w
rankingu
Państwo
Wartość
Importu w
mld USD
1 Stany Zjednoczone
2 236,0
2 Chiny
1 743,0
3 Niemcy
1 198,0
4 Japonia
808,4
przypadków zamykania granic dla towarów zza granicy
5 Francja
688,5
6 Wielka Brytania
639,5
(co często prowadziło później do konfliktów zbrojnych).
7 Włochy
556,4
Deficyt w handlu zagranicznym powoduje obniżenie
8 Korea Południowa
524,4
9 Holandia
493,1
Produktu Krajowego Brutto, więc może się czasem
10 Hongkong
482,6
11 Indie
461,4
wydawać, że import może mieć szkodliwe skutki dla
12 Kanada
461,0
13 Singapur
366,3
14 Hiszpania
363,1
pracy. Jednak zgodnie z teorią przewagi komparatywnej
15 Belgia
355,1
16 Meksyk
350,8
zlecenie produkcji w innym państwie może stanowić
17 Rosja
322,5
18 Szwajcaria
294,1
19 Tajwan
279,4
robocza może znaleźć pracę przy bardziej złożonych
20 Australia
243,4
21 Turcja
232,9
technologicznie projektach, dzięki czemu zwiększa się
22 Brazylia
219,6
23 Polska
208,0
24 Tajlandia
196,3
sam poziom PKB). Stany Zjednoczone, które mają
25 Austria
183,3
26 Szwecja
179,6
największy deficyt w handlu zagranicznym (ok. 740 mld
27 Indonezja
166,1
28 Czechy
133,2
29 RPA
102,6
mogą pochwalić się bardzo wysokim PKB na mieszkańca.
30 Dania
102,1
31 Węgry
93,9
Największymi importerami są również duzi eksporterzy
32 Norwegia
88,5
33 Ukraina
83,2
34 Finlandia
80,4
importu, po raz drugi znalazły się na drugim miejscu.
35 Portugalia
77,3
36 Iran
76,1
Dalszy rozwój tego kraju może doprowadzić w przeciągu
37 Rumunia
73,1
38 Słowacja
72,0
39 Chile
70,9
40 Argentyna
70,7
41 Irlandia
68,0
42 Grecja
66,0
43 Filipiny
62,7
44 Wenezuela
46,4
nadbałtyckie: Litwa, Łotwa i Estonia, których chłonność
45 Pakistan
35,8
46 Nowa Zelandia
35,5
rynku oraz siła nabywcza są po prostu bardzo małe.
47 Bułgaria
30,9
Jednak inne małe państwa jak Hongkong czy Singapur są
48 Litwa
30,8
49 Estonia
17,1
odpowiednio na 10 i 13 miejscu.
50 Łotwa
Import dóbr pokazuje jak bardzo kraj jest otwarty
na produkty innych państw. W historii znane jest wiele
gospodarki, a ograniczenie importu może ratować miejsca
bardzo pozytywne zjawisko dla kraju importera: siła
dobrobyt kraju (pomimo negatywnego oddziaływania na
USD) i są największym światowym importerem dóbr
(Chiny i Niemcy). Chiny, pomimo wielu barier dla
3-4 lat do zdobycia pozycji lidera. Polska z importem na
poziomie
208 miliardów USD zajęła 23 miejsce,
podobnie jak w eksporcie awansując o jedną pozycję.
Najmniejszymi
importerami
są
tradycyjnie
kraje
Średnia
14,8
315,7
12
2.8 Napływ bezpośrednich inwestycji
zagranicznych
Miejsce w
rankingu
Państwo
1 Chiny
Napływ bezpośrednich
inwestycji zagranicznych w
mld USD
100,7
2 Brazylia
62,9
3 Indie
58,3
4 Stany Zjednoczone
57,3
inwestycje. Po dwóch latach z rzędu spadku tej
5 Wielka Brytania
36,1
6 Kanada
27,2
pozycji, mamy średni wzrost o ok. 1,8 miliarda
7 Indonezja
24,0
8 Rosja
22,5
9 Singapur
20,4
Wreszcie
ruszyły
zagraniczne
USD. Po raz drugi z rzędu liderem w
przyciąganiu inwestycji były Chiny, a na
10 Meksyk
18,6
11 Rumunia
16,2
kolejnych miejscach znalazły się Brazylia i
12 Niemcy
15,3
13 Chile
13,8
14 Polska
12,6
dopiero na czwartej pozycji. To pokazuje, że w
15 Argentyna
12,4
16 RPA
12,4
wyniku działań rozszerzania rynku na cały
17 Australia
12,1
świat, niedługo dziesiątki milionów osób będzie
18 Hiszpania
11,3
19 Francja
10,6
mogło
20 Turcja
10,3
21 Litwa
7,3
22 Hongkong
7,0
23 Irlandia
7,0
24 Korea Południowa
7,0
Zjednoczone, Francja) wynika z przyjętego
25 Japonia
6,1
modelu rozwoju przez te państwa, polegającego
26 Słowacja
5,7
27 Holandia
5,6
28 Włochy
5,6
29 Bułgaria
5,3
30 Czechy
4,9
31 Tajwan
4,4
32 Tajlandia
4,1
przyciągnęła o 2,4 miliarda USD inwestycji
33 Austria
4,1
34 Węgry
3,2
zagranicznych więcej niż rok wcześniej, co
35 Belgia
3,1
36 Ukraina
3,1
37 Szwecja
3,1
inwestycji przyciągnęła Wenezuela, co nie
38 Filipiny
2,9
39 Szwajcaria
2,7
powinno dziwić biorąc pod uwagę ogólny
40 Pakistan
2,4
41 Grecja
2,4
42 Finlandia
2,2
43 Nowa Zelandia
2,0
44 Iran
1,8
45 Portugalia
1,7
46 Estonia
0,9
47 Norwegia
0,8
48 Dania
0,8
49 Łotwa
0,7
Indie. Niegdysiejszy lider, Stany Zjednoczone,
poprawić
Brazylijczycy
tradycyjnych
i
swój
byt
Hindusi).
miejsc
(Chińczycy,
Odwrót
inwestycji
od
(Stany
na rozszerzaniu zdobyczy socjalnych, co nie jest
specjalnie
lubiane
przez
inwestorów
zagranicznych (zwiększenie kosztów). Polska
również dało awans o jedną pozycję. Najmniej
klimat polityczny panujący w tym kraju.
50 Wenezuela
Średnia
0,6
13,3
13
3. Ranking 2012
Podliczenie wyników w poszczególnych
kategoriach złożyło się na obraz całego rankingu.
Miejsce w
rankingu
Państwo
RANKING
punkty
1 (+1)
Niemcy
40,13
2 (-1)
Singapur
39,88
3 (0)
Hongkong
37,75
4 (0)
Chiny
36,88
4 (+2)
Korea Południowa
36,88
6 (+2)
Szwajcaria
35,50
7 (+7)
Tajwan
33,63
miejsca rankingu znajduje się progres lub regresja
8 (+2)
Kanada
33,50
9 (-2)
Stany Zjednoczone
33,38
w stosunku do zeszłego roku.
10 (-5)
Holandia
32,88
Najbardziej dynamicznie rozwijającym się
11 (+9)
Rosja
32,13
12 (+3)
Meksyk
31,88
gospodarczo państwem na świecie za 2011 rok
13 (+6)
Norwegia
31,50
14 (-5)
Australia
31,13
okazały się Niemcy, wyprzedzając nieznacznie
15 (-4)
Japonia
31,00
(0,25 punktu) zeszłorocznego lidera Singapur.
16 (+1)
Francja
30,63
17 (-1)
Szwecja
30,50
Trzecie miejsce, podobnie jak przed rokiem zajął
18 (+3)
Austria
30,00
19 (+7)
Chile
29,00
20 (+4)
Indonezja
28,25
20 (-7)
Włochy
28,25
22 (0)
Belgia
27,63
23 (0)
Wielka Brytania
27,50
24 (-6)
Brazylia
27,25
25 (0)
Czechy
26,25
dość rozsądnych ewolucyjnych reform, dyscypliny
26(+1)
Turcja
26,13
27 (+2)
Polska
25,00
budżetowej oraz tradycyjne trzymanie inflacji w
28 (-16)
Tajlandia
24,38
29 (-1)
Dania
24,25
realizuje
30 (+1)
Finlandia
24,13
eksperymentów gospodarczych wypracowanych w
31 (-2)
Indie
24,00
32 (+1)
Argentyna
23,25
innych państwach (np. zwiększanie budżetu
33 (-1)
Hiszpania
23,00
34 (+2)
Węgry
22,00
35 (+2)
Irlandia
20,63
pracuje na swój sukces. To pokazuje jaki potencjał
36 (-7)
Rumunia
19,00
37 (-2)
Słowacja
18,75
tkwi w naszym sąsiedzie. Po przeciwległej stronie
38 (-4)
Filipiny
18,63
39 (-1)
RPA
18,25
39 (+2)
Ukraina
18,25
odbijają się od dna, Grecja upada tak nisko, że już
39 (+3)
Estonia
18,25
42 (+6)
Litwa
17,38
niżej się nie da. W pierwszej dziesiątce znajduje
43 (+2)
Bułgaria
16,63
44 (-1)
Iran
15,88
45 (-5)
Nowa Zelandia
15,75
Niestety w ostatniej dziesiątce reprezentantów
46 (-7)
Portugalia
14,13
46 (+3)
Łotwa
14,13
Europy jest aż 5. Polska zanotowało awans o 2
48 (-1)
Wenezuela
12,75
49 (-3)
Pakistan
12,00
50 (0)
Grecja
11,63
Punkty w rankingu odpowiadają średniej liczbie
punktów
zdobywanych
w
poszczególnych
kategoriach. Maksymalna liczba punktów do
zdobycia wynosiła 50, a minimalna 1 punkt. Obok
Hongkong. Zmiany nie było też na czwartym
miejscu
(Chiny).
Niemcy poprawiały swoją
pozycję w rankingu od lat (4 miejsce w 2009 roku,
5 miejsce rok później, 2 w 2011). Jest to skutek
ryzach.
Niemiecka
gospodarka nie
federalnego w USA), tylko z konsekwencją
znów znajduje się Grecja. Gdy inne gospodarki
się pięć państw azjatyckich, trzy europejskie.
pozycje, co jest wynikiem stabilnego wzrostu
gospodarczego oraz niezłych wyników handlu zagranicznego.
14
3.1 Pozycja Polski w latach 2009-2012
Porównywana dziedzina
PKB
PKB/capita (w USD)
Bezrobocie
Inflacja
Deficyt (% do PKB)
Eksport (w mld USD)
Import (w mld USD)
BDI (w mld USD)
Pozycja w rankingu
2009
4,8%
17 482
9,5%
4,2%
-3,9%
177,4
201,8
16,5
28
Edycja rankingu
2010
2011
1,7%
3,8%
18 070
18 936
9,1%
9,0%
3,5%
3,1%
-7,1%
-7,9%
136,7
155,9
149,6
173,8
11,4
10
26
29
2012
4,3%
20 184
9,6%
4,3%
-5,1%
193,9
208,0
12,6
27
W ciągu ostatnich czterech edycji rankingu, Polska pozycja jest dosyć stabilna w
drugiej połówce stawki. W tych czterech latach PKB na głowę stale systematycznie rośnie,
inflacja krąży wokół 4%, wzrost gospodarczy waha się w podobnym przedziale. Niestety, co
niepokojące, zaczęło rosnąć bezrobocie, co może świadczyć o złych rozwiązaniach
systemowych (zwiększenie podatków, które może się bardziej uwidocznić w przyszłorocznej
edycji rankingu). Wreszcie udało się spowolnić wzrost deficytu budżetowego, na razie był to
wynik obcięcia przepływu środków do Otwartych Funduszy Emerytalnych, ale miejmy
nadzieję na jakiś dłuższy trend w tym zakresie. Po spadku eksportu w 2009 roku, można
zauważyć silne odbicie, co tylko świadczy o tym, że polskie produkty znajdują coraz więcej
nabywców za granicą. Odwrócił się też niekorzystny trend spadku bezpośrednich inwestycji
zagranicznych. Ciągle trzeba jednak powtarzać, że Polska nie wykorzystuje swojego
potencjału, kraju który mógłby podążać drogą choćby Korei Południowej (5 miejsce w
rankingu). Stawiając na inwestycje tylko państwowe można stracić właściwy kontekst
gospodarowania. Inwestycje będą podlegać decyzjom politycznym, a nie rynkowym.
Zwiększanie podatków i kosztów pracy (wzrost składki rentowej) doprowadzi raczej do
zwiększenia bezrobocia, niż załatania dziury budżetowej. Tym bardziej, że nieadekwatne jest
ciągle mówienie o „zielonej wyspie”. Nasi sąsiedzi również rozwijają się w niezłym tempie, a
kraje bałtyckie nawet znacznie szybciej. Oby nie doszło do takiej sytuacji, że kolejnym
rankingu Polska będzie najwolniej rozwijającym się państwem w regionie, bo po wielkich
projektach finansowanych również z Unii Europejskiej oraz EURO 2012 może przyjść
wielkie rozczarowanie, wynikające z braku potrzeb ludności do korzystania z tych drogich
obiektów.
15
4. Źródła
OECD – Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju,
WTO – Światowa Organizacja Handlu,
IMF – Międzynarodowy Fundusz Walutowy,
Eurostat – Europejski Urząd Statystyczny,
CIA – Centralna Agencja Wywiadowcza,
GUS – Główny Urząd Statystyczny,
United Nations – Organizacja Narodów Zjednoczonych,
UNCTAD – Konferencja Narodów Zjednoczonych ds. Handlu i Rozwoju
Grupo de Monitoreo Macroeconomico – Grupa Monitoringu Makroekonomicznego z
siedzibą w Urugwaju,
Australian Bureau of Statistics – Australijski Urząd Statystyczny,
Instituto Brasiliero de Geografia e Estatistica – Brazylijski Instytut Geografii i Statystyki,
China National Bureau of Statistics – Chiński Urząd Statystyczny,
Instituto Nacional de Estadisticas de Chile – Urząd Statystyczny Chile,
Instituto Nacional de Estadistica y censos de la Republica Argentina – Urząd
Statystyczny Argentyny,
National Statistics Office – Urząd Statystyczny Filipin,
India Statistics – Urząd Statystyczny Indii
16